Một giải pháp đơn giản mà hoàn hảo cho các vấn đề đô thị.

Đô thị là nơi tập trung dân cư đông đúc từ mọi thành phần : giới công quyền, trí thức, sinh viên, công nhân, lao động tự do nên rất phức tạp. Sự phức tạp biểu hiện qua giao thông, môi trường, an ninh trật tự, lối sống và từ đó ảnh hưởng đến chất lượng của một xã hội.
Các đô thị hiện nay thiếu sự quy hoạch tốt nên xảy ra sự chồng chéo bất hợp lý trong việc bố trí khiến môi trường đô thị rất ngột ngạt và phức tạp, bất lợi cho đời sống thể chất và tinh thần.
Phương tiện cơ giới ngày một nhiều, dân cư đông đúc, hệ lụy là vấn đề an toàn giao thông, ô nhiễm do bụi khói. Vì thế, nhà nước chính phủ cần luôn chú trọng đến vấn đề này.
Một vấn đề nữa là vấn đề nước thải đô thị. Chưa có một giải pháp tổng thể cho vấn đề này.

Xin hiến kế một giải pháp: Cấu trúc của một đô thị văn minh.

Việc bố trí nơi ăn chốn ở, nơi làm việc, vui chơi, mua sắm phải hợp lý, đồng bộ mang tính toàn đô thị, thành phố là hết sức quan trọng là một trong những yếu tố căn bản nhất cho một cấu trúc văn minh.
Làm sao thiết kế gọn gàng ngăn nắp, không có sự chồng chéo, đảm bảo không gian thông thoáng đó là những yêu cầu cơ bản.

Những yêu cầu để xây dựng một cấu trúc đô thị văn minh, khoa học:

• Xây dựng chung cư có tổ chức, an toàn về phòng cháy.
• Các chung cư có hình dáng của các toa tàu: dài và hẹp.
• Hướng của chung cư là rất quan trọng, nó cần hạn chế việc cản các luồng gió đi vào thành phố tối đa, vì thế mà chiều dài của nó phải song song với hướng gió chính và hướng vào trung tâm của thành phố.
• Khu vực trung tâm là khu ở giữa, đó là một vùng hình chữ nhật, không phải là một cái tâm hay ô tròn như cái bánh xe.
• Khu trung tâm là nơi chuyển tiếp nên tạo một cái giếng trời cho đô thị đó là công viên, quảng trường, khu thể thao, giải trí, triển lãm, hay nơi làm việc cao cấp, trung tâm đầu não của thành phố.
• Các chung cư được bố trí ngay bên ngoài khu trung tâm này.
• Nơi làm việc, nghiên cứu phải được tách bạch và bố trí liền ngoài khu chung cư: Trường Đại học, Cao đẳng, khu làm việc cho giới văn phòng và chính quyền, khu công nghiệp.
• Khu công nghiệp là nơi nhạy cảm nhất của xã hội: là nơi dễ làm tổn thương môi trường nhất: giao thông, sự đông đúc của công nhân, sự phức tạp của hoạt động sản xuất nên bố trí cuối luồng gió quan trọng vào đô thị. Bố trí gần cảng biển và trục đường giao thông chính.
• Các nhà trẻ và trường học phổ thông được bố trí bên trong các khu chung cư.

Ta có thể thấy đây là một cấu trúc rất tuyệt vời cho một tổ chức đô thị: sự phức tạp chồng chéo của giao thông gần như không có. Không gian cho nhà ở tối ưu. Môi trường sống trong lành, thoáng mát, an ninh trật tự rất dễ kiểm soát.

Việc xây dựng chung cư thế nào sao cho tối ưu nhiều mặt là hết sức quan trọng.Ta phân tích để tìm giải pháp:

Khi dân cư đa phần đều ở chung cư thì tiết kiệm rất nhiều đất đai và tài nguyên của xã hội (thời gian, công sức, tiền của). Cho nên áp lực về đất đai sẽ không còn, vậy ta có nhiều điều để làm hơn: có nhiều khu vui chơi, có rất nhiều cây xanh, đường thông hè thoáng tất nhiên chất lượng sống sẽ tăng lên bội phần.

Ta sẽ thiết kế chung cư theo kiểu toa tàu: rất dài và bố trí như đoàn tàu để tạo mặt thoáng cho nhà ở vừa dễ định hướng luồng gió. Một chung cư sẽ gồm hai dãy nhà liền nhau, cách nhau bởi một hành lang rộng 2m( vừa tạo sự thông thoáng). Thiết kế phòng theo dạng căn hộ rộng thoải mái: 6mx12m, có lan can rộng 2m.

Chung cư chỉ cần cao 4- 5 tầng. Lý do không cần làm cao lắm là tiết kiệm được năng lượng cho hệ thống nước máy và thang máy. Với chiều cao này thì lợi rất nhiều mặt, việc xây dựng sẽ rất dễ, thậm chí không cần lắp đặt thang máy cũng được. Việc đi lại sẽ dễ dàng hơn nhiều.

Chiều cao 4- 5 tầng là bắt buộcvì hệ thống nước máy sẽ thống nhất toàn thành phố giảm thiểu tối đa chi phí năng lượng để đẩy nước lên cao. Đây là một giải pháp tiết kiệm năng lượng rất lớn với một đô thị đông dân. Bởi do ta tiết kiệm nhiều đất đai do hệ thống chung cư nên ta không cần thiết để xây nhà quá cao tầng. Các nhà rất cao tầng chỉ dành cho các mục đích đặc biệt như: khách sạn, văn phòng làm việc nơi ít người đi lại và tất nhiên có hệ thống đẩy nước riêng.

• Khoảng cách giữa các chung cư là rất thoải mái để làm sân chơi và trồng cây xanh, nơi đổ xe ô tô.
• Các chung cư nên có chiều dài sao cho đủ 10 căn hộ từ 70-100m, bố trí giống như các toa tàu trong một đường tàu, việc này tạo điều kiện làm các đường ngang đi qua các dãy chung cư rộng tầm 6m -10m cũng là các đường thông gió phụ.
• Tầng 1 dành cho các siêu thị mini, các cửa hàng, cửa hiệu, cà phê v.v.
• Mỗi chung cư có khoảng 100 căn phòng rộng thoải mái và có sức chứa 400 người sống rất thoải mái. Ta phải tính như vậy để đảm bảo tính dài hạn cho tương lai.
• Cần 1000 chung cư đảm bảo cho 400.000 người sống thoải mái. Và 1 vạn chung cư cho cư dân toàn thành phố.
• Nếu như hiện nay ta cần đến 1 triệu căn nhà chen chúc, ngổn ngang rất phức tạp mọi mặt.
• Ta tiết kiệm hơn 4/5 đất đai mà lại có không gian sống gấp nhiều lần quả là rất thú vị.

Các khối nhà có tổ chức là một điều kiện tiên quyết xây dựng một môi trường sống khoa học.Với kiến trúc như trên thì sự đối lưu không khí trong thành phố rất tốt: nhà không cao lại được sắp đặt ngay ngắn, thông thoáng.
Đây là một đô thị hoàn hảo tối ưu mọi mặt: rất dễ xây dựng, không gian sống rất thoải mái, sự phức tạp của giao thông là không còn, tất cả các vấn đề của đô thị được giải quyết. Thành phố rợp bóng cây xanh, rất yên bình, trật tự đó là một kiểu thành phố rất nhân văn mà ta phải hướng đến.

Với đô thị kiểu này sẽ tiết kiệm mọi mặt, giảm thiểu tối đa sự phức tạp không cần thiết của việc đi lại, sử dụng phương tiện cơ giới vì mọi thứ rất có tổ chức và gần gũi. Mọi người thậm chí chỉ cần đi bộ hay xe đạp để đến nơi làm việc và học tập, quãng đường dành cho việc đi lại sẽ rất ngắn. Như vậy, ta đã giải quyết triệt để bài toán giao thông.

Nhận xét: hình như mọi vấn đề đều có cách giải quyết một cách khá giản dị mà rất hiệu quả.

Các khu tái định cư, nhà ở cho đồng bào, dân tộc thiểu số cũng nên đưa vào chung cư, chứ cái kiểu các căn nhà cấp 4 như hiện nay mà ta đang hỗ trợ đồng bào thì rất nóng: nhà thấp, không chắc chắn, lại có mái tôn cực kỳ bức bí, nóng bức.

Nhìn tổng thể:


Phóng to lên:

Phóng to chi tiết:




Hàng lang ngoài_lan can:

Nói cho cùng thì thành phố là gồm : Thành( nhà cửa) và Phố (đường và cảnh quan).
Vấn đề nằm ở cách bố trí cho khoa học.
Nhà chung cư thì chỉ cần cao vài tầng là được, lợi thế rất nhiều khi như vậy: đi lại dễ dàng, tốn ít năng lượng cho hệ thống cấp nước, ít cản trở sự đối lưu không khí, an toàn phòng cháy chữa cháy.
Ở nơi quá đông dân số thì có thể làm 5 tầng, còn thì làm cở 3-4 tầng là ok.

• Làm 4 tầng là hợp lý hơn cả vì như vậy ta không cần phải làm thang máy, tiết kiệm bao nhiêu là tiền bạc. Hơn nữa rất đảm bảo an toàn phòng cháy, lại không quá thấp để tiết kiệm không gian.
• Năng lượng cho hệ thống cấp nước sẽ không còn áp lực nhiều vì thế tiết kiệm bao ngân sách.
• Tầng cao nhất có thể sử dụng làm nơi dạy văn hóa, nghệ thuật, phòng sinh hoạt cộng đồng.
• Ký túc xá sinh viên, hay công nhân độc thân cũng sử dụng chung cư này cớ thể ở với số người đông hơn( 8 người).

Khu trung tâm có thể đặt các tòa nhà cao tầng dạng hình cột vì các nhà này có sự cản trở gió nhỏ cho thành phố. Và vì đây là nơi có cảnh quan đẹp.
Phố phường nhiều cây xanh, thông thoáng sẽ giảm nhiệt độ về mùa hè rất nhiều, tiết kiệm nhiều điện năng cho hệ thống làm mát.
Vì áp lực lên giao thông sẽ không còn nên đường trong thành phố sẽ không cần lớn quá chỉ cần rộng 8-10m là quá đủ cho mọi thời gian. Đường phố được phủ rợp bóng cây xanh lớn trồng trong khuôn viên nên rất mát, thậm chí người đi bộ không cần đội mũ khi trời nắng.
Khuôn viên ở giữa các chung cư thì trồng cây xanh thân gỗ cao đẹp, lá nhiều, tạo bãi cỏ, vườn hoa, khu đậu đổ xe hơi.
Khuôn viên giữa các chung cư là rộng và dài (20m) ta làm vỉa hè cho người đi bộ, cứ 5-10 chung cư ta làm một sân cầu lông, bóng rổ hay bể bơi.
Ta thấy khoảng cách giữa hai chung cư là (4-2+8)*2+20=40m. Ta sẽ nói tại sao lại có -2m: Do lan can mỗi nhà là 2m, và hành lang bên ngoài dưới tầng trệt là 4m, nhưng tầng trệt lại không có lan can nên như vậy.

Lan can tầng 1 nên nhô ra 1m điều này rất có ý nghĩa cho việc che mưa che nắng cho tầng trệt nơi nhiều người qua lại, vả lại tầng trệt thường dùng cho việc kinh doanh nên các chủ cửa hàng chỉ cần che chắn ít hay không cần phải che chắn thêm bên ngoài phức tạp, tạo sự thông thoáng, gọn gàng.
Hàng lang của chung cư phía hai đầu ta làm bãi đổ xe máy, xe đạp.

Ta tính xem một diện tích đất có bao nhiêu chung cư:

• Mỗi chung cư theo chiều ngang cộng với đường sá, hành lang và khuôn viên có chiều dài 70m.
• Mỗi chung cư theo chiều dài cộng với đường sá, hành lang có chiều dài khoảng 120m cho 15 căn hộ( đã tính mỗi chung cư có 3 cầu thang bộ).
• Ta biết, mỗi chung cư chỉ cần ở chủ yếu 3 tầng trên, như vậy mỗi chung cư có khoảng 100 căn hộ.
• Một diện tích 700m x 1,2km có đến 100 chung cư tương ứng 1 vạn căn hộ.
• Một thành phố nhỏ có diện tích 7km x 2,4km có đến 2ooo chung cư tương ứng 2oo ngàn căn hộ chứa 1 triệu dân. Tuy nhiên thành phố thì thường sinh viên và công nhân nhiều nên chừng đó chung cư cũng có thể chứa nhiều hơn.
• Ta tính xem mật độ dân số của thành phố hoàn hảo của ta là bao nhiêu.
  0,7km x 1,2km =0,84km2. Mà ta có 4 vạn dân sống thoải mái. 40.000/0,84 ~ =50.000 dân/km2. Ta thấy đó, sống rất thoải mái mà lại có mật độ dân rất lớn nghe chừng có vẻ mâu thuẫn.Điều kỳ lạ nằm ở chỗ đó nó chứng tỏ thành phố của ta rất hiệu quả mọi điều, kể cả sức chứa cũng lớn.

Nhận xét:

• Cây xanh trồng trong khuôn viên tạo môi trường sống rất tốt cho chung cư, ngược lại chung cư lại che chắn cho cây xanh trước gió bão, thật là tuyệt vời, một sự kết hợp lý tưởng, bền vững và hoàn hảo.
• Do nhiều đất đai ta tiết kiệm được và được dùng để tạo môi trường trồng cây xanh, sân chơi, bãi đổ xe hợp lý nên thành phố không thiếu không gian để làm bất cứ điều gì, chứa đủ dân cư, lại có không gian sống rất thoải mái, tiện nghi.
• Do được bố trí hợp lý nên người dân không phải đi lại nhiều gây áp lực cho giao thông. Không gian sử dụng tối ưu nên tiết kiệm nhiều đất đai mà mang lại nhiều tiện ích.

Áp dụng vào thực tế hiện tại:

Các thành phố ở Việt Nam hiện nay rất đông đúc, phức tạp, rời rạc. Hàng triệu ngôi nhà như vậy nên thay đổi không dễ dàng.

Cách giải quyết thế nào, liệu có thể thay đổi, và thay đổi thế nào là hợp lý.

Theo tôi nghĩ là phải giải quyết từ từ nhưng chắc chắn. Ta đã có vì sao dẫn đường nhưng con đường đến đích của ta có thể là rất lắt léo vì có quá nhiều trở ngại. Người dân không dễ gì rời nơi họ đang ở, phá dỡ ngôi nhà mình. Nên ta phải làm từ từ khéo léo.
Trước hết là địa điểm nào có thuận lợi ta làm ngay với ý chí mạnh mẽ: khu nhà ổ chuột, khu mới, khu ít nhà. Ta tạo các mô hình điểm, đó là bàn đạp để ta tiếp tục làm.

Có những điểm thuận lợi là: các căn nhà cá nhân mới xây thường có chi phí rất lớn, xây khá đẹp, nhưng không cao tầng, tuy rời rạc nhưng có quy hoạch chung. Các nhà này thường thấp 2-3 tầng. Bởi vậy ta không đụng chạm đến những ngôi nhà này. Mô hình tối ưu của chúng ta có hướng rất vuông vắn nhưng đó là mô hình hoàn hảo. Các hướng của các dãy nhà trên thực tế thì không như vậy, nó có hướng bất kỳ. Không sao, ta coi như chấp nhận được vì ta không thể phá dỡ mà xây lại.

Như vậy, khi ứng dụng thực tế thì ta phải tôn trọng thực tế, ta muốn đi thẳng nhưng do địa hình thì ta phải đi cong. Ta vừa xây dựng theo mô hình lý tưởng vừa tôn trọng những giá trị đang có.
Thành phố tuy không hoàn hảo nhưng dần dần nó sẽ đi vào định hình khá tốt. Và cứ thế ngày một tốt lên.

• Nhiều người có tiền họ lại thích các căn hộ dạng biệt thự: ta sẽ xây theo dãy những ngôi nhà này, còn phần mái và cấu trúc bên trong thì chủ căn hộ tự thiết kế.
• Mọi căn nhà trong đô thị phải có những quy định ràng buộc chung, không thể tùy tiện mọi điều, đó là tôn trọng cảnh quan, cấu trúc đô thị, để đảm bảo môi trường chung.
• Môi trường sống chung thì phải có sự tổ chức khoa học: đảm bảo sự đồng bộ, dễ quản lý, kiểm soát mọi mặt: giao thông, điện, nước, khí đốt, xử lý chất thải, nước thải, sự thông thoáng.

Quả thật lúc đầu tôi không thể nghĩ ra hết những cái hay mà mô hình trên mang lại. Càng nghĩ thì thấy càng hay và có lẽ đó là mô hình mà mọi điều đều có thể đạt được tốt ưu. Như vậy, ta thấy cũng giống như cấu trúc một cơ thể, cũng chừng đó nguyên tố nhưng nếu nằm trong một cơ thể sống thì rất tuyệt vời còn không thì nó chẳng ra cái gì cả, vô nghĩa.
Đó, ý nghĩa của sự tổ chức khoa học nằm chỗ đó: hoàn hảo mọi điều trong một tổ chức tốt.

Khi có môi trường sống tốt vậy, thì sức khỏe con người được tốt lên toàn diện: thể chất và tinh thần, vì thế có thể sẽ không có tội phạm, con người không cần phải để phòng nhau thay vào đó là kết tình thân ái. Áp lực cho ngành Y tế sẽ giảm tối đa.

Ta hoàn toàn có thể tạo ra những khu đô thị mới độc lập, việc này có nhiều thuận lợi: dễ tạo dựng nếu có sự đầu tư, chung sức, không phải mất công giải phóng mặt bằng nhiều, không phải phá dỡ gì nhiều, không gây xáo trộn gì cả.

Mình mong có nhiều người quan tâm đến môi trường sống nhiều hơn. Mong nhiều người nhận thức đầy đủ hơn với môi trường sống, để cùng nhau cải tạo xây dựng những đô thị văn minh hơn.
Mình rất ý thức được môi trường sống tác động đến sự tồn vong và phát triển của một xã hội nên đóng góp một phần công sức trong công cuộc cải tạo ấy.
Sự tồn vong, hay phát triển của một xã hội phụ thuộc vào mỗi cá nhân của chúng ta, phụ thuộc vào sự hoạch định lớn của chính quyền, sự chung tay của toàn xã hội. Một dân tộc muốn vững mạnh thì phải ý thức được điều đó nếu không muốn ngày một tàn lụi.