Một góc nhìn về Chiến tranh và các nghệ thuật của nó

Tặng bác ít hàng La Mã .
Gladius
Pilum
catapulta - ballista
sica
Spatha
Pugio
Falcata

Gladius Graecus

Acinaces

Xem thử tấm hình này cho thấy đội hình cung được xếp ngay cạnh đại bản doanh ( đội hình hậu bị )
Một đội hình phối hợp giửa các binh chủng bộ binh

Một tấm ảnh khác về sự tiến quân trong đội hình
Còn đây là một bức tranh vẻ về các trận giáp lá cà đẩm máu

Mấy hôm nay máy em dính troyjan phải cài lại làm mất luôn cái chương trình chụp ảnh từ trên phim đang xem nên không kiếm được tấm hình nào từ mấy cái phim dả sử đem ra minh hoạ được , tiếc thật . Hôm nay lục mãi mới ra được tấm hình này . Có thể thấy các cây giáo dài tự chế bằng gổ đến 3m để chống lại kỵ binh trong tấm hình trên .

Có lẽ khắc tinh của kỵ binh luôn luôn là bộ binh dùng giáo. Ảnh trên của bác Antey làm em nhớ lại những "hình vuông" của quân Anh ở Waterloo ở tận thế kỷ thứ 19 khi phải nhận cơn bão kỵ binh của Napoleon. Bức tranh ở đây cho thấy 1 "hình vuông" (đội hình tự vệ) của 1 tiểu đoàn Highlander trước kỵ binh thiết giáp Pháp. Bức tranh cho ta thấy dù có 1 vài người vẫn còn bắn nhưng phần lớn (nhất là những người hàng đầu tiên) đều chĩa lưỡi lê ra phía trước, báng súng cắng xuống đất ... súng trường được dùng chẳng khác gì cây giáo :

Topic này từ hồi tổ chức lại box nó bị chìm xuống giờ thì hâm nóng nó lại tý rồi từ từ post tiếp.
Laị nói về cây giáo . Thời kỳ này không hẹn mà gặp nhau , vủ khí chiếm đa số trong các đạo quân là giáo , loại binh khí này dể chế tạo (đầu giáo thì cần thợ rèn chứ thân giáo là một thanh gổ ) giá thành thấp ,và hơn hết nó gần gủi với cây cuốc hay cái bừa của người nông dân , các đội quân được huấn luyện kém và thời vụ vào lúc này thì giáo là chọn lựa một . Vì ngoài các đặc tính nêu trên thì người cầm giáo trong đội hình chỉ có việc là đâm tới trước . Một khi đội hình còn được giử vững thì cây giáo còn phát huy tối đa công năng của mình chỉ với một động tác đâm . Với các nhóm bộ binh dùng giáo thì một khi tan rả đội hình sẻ là một thảm hoạ , một bửa tiệc máu cho đội hình truy sát .Ngược dòng lịch sử thì các đội hình bộ binh dùng giáo "Spartan " của La Mã có thể nói là thành trì vững vàng trong đội hình nhưng một khi hở sườn và bị chia cắt thì lại là mồi ngon . Ở đây không tồn tại một sự thật nào về đội quân toàn là cao thủ vỏ lâm có thể làm các phép màu và khả năng tác chiến độc lập tuyệt vời với khi không còn đội hình với cây giáo của mình . Một khi cần giáp lá cà không đội hình , một đội hình bộ binh trang bị kiếm dài(hoặc ngắn hoặc các loại binh khí tương tự ) cùng với khiên hoặc thuẩn (khiên có thể dùng để chắn cả cung tên trước khi giáp lá cà , khi giáp lá cà là cung thủ gần như vô dụng vì sẻ bắn nhầm vào quân nhà ) . Với một thanh kiếm và lá chắn , kỹ năng sẻ đòi hỏi nhiều hơn và binh lính phải chuyên nghiệp hơn . Không khó khăn lắm để nhận ra việc dùng kiếm trong các đội quân bắt đầu phổ biến ở châu âu từ rất sớm ( thời đế chế La Mã , trước công nguyên ) trong khi các binh đoàn nông dân đói rách đông và ô hợp của Trung Quốc vào thời Lý thời Tống .... vẩn còn xài cây giáo . Không phải không có căn cứ khi tôi dám khẳn định binh pháp Tôn Tử chỉ là một góc nhìn một triết lý về cuộc sống chứ xét về mặt tác dụng quân sự thì nó không hơn gì đống giẻ rách . Có vẻ như cái chước dỉ đào vi thượng là có một ít công dụng .
Một nghệ thuận quân sự đúng đắn phải bắt đầu từ sự chuẩn bị tiềm lực cho để theo đuổi chiến tranh sau đó mới đến khả năng tổ chức điều hành đoàn quân của mình rồi đến trinh sát nắm bắt thông tin phán đoán địa hình tác chiến và hiệp đồng các đơn vị ra sao , thành lập các đội hình tiên phong và hậu bị cũng như trinh sát tình hình đối phương chống nghi binh và nghi binh lại đối phương . Các kế sách của Tôn Tử chủ yếu là nghi binh về mặt cơ bản , đối phó với thằng ngu vai u thịt bắp thì không vấn đề chứ đối phó với một đội quân tổ chức tốt , có tính chuyên nghiệp và trinh sát cũng như nghi binh tốt thì các kế sách của Tôn Tử lại thành miếng đòn mèo 3 cẳng .
Có thể nói dù đặc điểm chung của thời kỳ này là kém chuyên nghiệp và đói rách nhưng ở mức độ nào đó nền nghệ thuật quân sự của Châu Âu đã xây dựng được phần nào đặc tính chuyên nghiệp hoá trong huấn luyện . Một đội hình giáo dày đặc chống kỵ binh , kèm theo nó là đội hình kiếm và khiên vừa chắn cung cho đội hình giáo vừa đảm bảo khả năng giáp lá cà khi đội hình bị phá vở . Nghệ thuật sử dụng kỵ binh vu hồi vào sườn cũng là người châu âu sử dụng đầu tiên nhưng chính người Mông Cổ mới đẩy nghệ thuật này lên một tầm cao mới .
tạm hôm nay thế đã , hôm khác tiếp .

Binh pháp Tôn Tử chỉ là một đống giẻ rách ? hihihii....Tôn tử đặt nặng 3 vấn đề : 1- Biết mình biết ta , 2- Nghi binh , 3- Tổ chức . Bạn nói bạn dùng quân đội tổ chúc tốt , trinh sát tốt và nghi binh tốt để đè bẹp Tôn Tử . Vậy đúng rồi vì bạn đã vô tình dùng binh pháp của ông ta rồi đó . Trong chiến tranh VN Ta dùng rất tốt binh pháp Tôn tử . Tình báo , trinh sát , cơ sở mật ...hoạt động tốt và là cánh tay phải . quân ta ém quân tốt dùng chiến tranh du kích tốt . xé quân ra ém và tập trung để đánh ta thực hiện nghi binh rất tốt . Địch muốn đánh ta không biết đâu để đánh , dẩn quân vào rừng tìm đánh thì lo sợ bị bao vây tiêu diệt . Đấy là không thành kế , đấy là nghi binh . Ta tố chức từ trung ương đến điạ phương tốt , kỹ luật nghiêm khắc ....Nói chung Tôn Tử đi vào chi tiết thì xưa rồi nhưng cái tinh thần thì vẫn là hiệu quả . Chiến tranh là một mặt của cuộc sống , cái mặt ta không thích nhưng vẫn phải mang theo .

Tôi đã khẳng định là binh pháp của ông ta có nghi binh ... nnhưng chỉ là về mặt cơ bản , ông ta chỉ xây dựng được một mớ tư duy sơ sài nên tóm lại nó vẩn là một cách nhìn về cuộc sống hơn là một nghệ thuật quân sự , bạn xem con cháu tôn tử biển người thì ắt biết cái giá trị của đống giẻ rách nó ra sao . Nói phép cộng thì ai cũng biết , 1+1=2 ái chà chà nó thật dể nhưng để xây dựng ra cái tư duy sâu xa cho cái phép cộng ấy nhiều nhà đã mất cả đời để đưa ra 5 tiên đề Peanut và một số bổ đề .Bây giờ tôi bảo bạn chứng minh tại sao 1+1=2 tôi đố bạn chứng minh nó một cách mạch lạc đấy .
Xây dựng một tư duy mạch lạc và hợp logic không phải là một việc dể dàng nhất là nghệ thuật quân sự nó đòi hỏi sự tư duy phải ở mức logic cao nhất nghĩa là nó phải là cơ bản nhất , hiệu quả nhất và có tính loại trừ cao nhất với các nội hàm và ngoại diên rỏ ràng (về cái này từ từ phân tích sau ) . Binh Pháp Tôn Tử không hề đưa ra một cách xây dựng lối tư duy cho người cầm quân muốn nói nhẹ nhàng hơn thì ông ta vẩn không xây dựng được . Xét về mặt ý nghĩa quân sự , một cuốn binh pháp mà không xây dựng được một cách tư duy cho người cầm quân thì chỉ là giẻ rách , các cách nghi binh của Tôn Tử chỉ là ở dạng liệt kê điển tích , nó không xây dựng cho người ta cách nghĩ khi nào thì phải dùng cách nghi binh này , dùng như thế nào để đạt tối đa hiệu quả và cách nghi binh này là tốt nhất cho trường hợp này hay chưa và cách phá nghi binh này nếu người ta dùng với mình .
Còn nếu nói về nhân sinh quan thì từ hoạt động xã hội con người học được rất nhiều bài học , một khi một cá nhân biết đúc kết lại thì khi cầm quân họ đã có được một vốn binh pháp về cơ bản : cách đối nhân xử thế , cách dùng người , mưu mẹo đánh lừa và phát hiện mưu đồ đối phương, cách thức tổ chức liên kết và vận hành một tập thể . Các kinh nghiệm sống này không phải chỉ bằng lời là diển tả được , phải nếm trải phải đồng cảm và phải đúc kết .
Người Việt Nam xưa nay đánh nhau thường không theo sách vở mà dựa nhiều vào kinh nghiêm sống , không thể nào bảo là ta dùng binh pháp của Tôn Tử vì đó là đúc kết từ vốn sống của người Việt trong thời bình cũng như thời chiến . Nói tóm lại con cháu của Tôn Tử cứ theo binh pháp ấy mà hành thì ta đã thấy rất rỏ là họ đánh đấm ra sao . Người Châu Âu cũng chả biết gì đến binh pháp này và chúng ta cũng thấy họ đã đánh đấm ra sao , cuộc sống xã hội lao động và sản xuất đã cung cấp cho các tướng lãnh một lối tư duy , cái đó mới là quan trọng . Chứ một cuốn binh pháp theo dạng một quyển sách bài giải , liệt kê ràng có đề toán thế này này và dưới này là đáp án mà không xây dựng được một phương pháp tư duy , cuốn sách ấy nếu xét về hiệu quả thì là đống giấy lộn.
Ở đây luận cứ của tôi là cách người ta đánh nhau thay đổi theo cách người ta sản xuất . Chúng ta lao động và sản xuất ra sao , kéo theo nó sẻ là các mối quan hệ người với người trong xã hội tương ướng và kéo theo nó sẻ là nền văn minh văn hoá thích hợp . Vì thế tôi đề cao các tư duy logic được đúc kết và xây dựng hơn là một triết lý của một cá nhân không xây dựng được một lối tư duy từ đâu ông đúc kết điều ấy . Một vị tướng giàu kinh nghiệm xuất phát tư nông dân vẩn hơn khối ông mọt sách đấy . Nếu ta muốn tìm hiểu nhân sinh quan của tri thức phong kiến TQ thì đọc Binh Pháp Tôn Tử rất hay nhưng khi ta cần học tập điều gì đó về nghệ thuật cầm quân đánh giặc thì nó lại là vấn đề khác , nói tóm lại xét về quân sự thì cách nhìn của Tôn Tử vẩn chưa phải là một nghệ thuật quân sự đúng đắn . Theo quan điểm cá nhân tôi , tôi chỉ xài cái kinh nghiệm tôi hay nói vui là "chó cùng đường " của tôn tử , khi con người ta bị đẩy vào đường cùng hoặc thành công hoặc chết thì con người ta sẻ chiến đấu mạnh mẽ nhất . Ở các bài trướng tôi có đề cập đến Thương Ưởng của Tần , ông này cũng sử dụng một cách làm tương tự , chia binh lính thành các nhóm . Một người chết là sau cuộc chiến cả nhóm bị chém đầu . Người ta phải đánh hết mình vì sinh mạng của chính mình và phải bảo vệ tính mnạg đồng đội vì đó cũng là của mình . Binh pháp tôn tử nói dai nói dài cho lắm vào thì Tần mới là nước kết thúc Xuân Thu Chiến Quốc . Nghệ thuật xây dựng kinh tế phù hợp cho chiến tranh và tổ chức quân sự của nhà Tần vào thời này là cực kỳ ưu việt . Sự lên Lò Xo của Nhà Tần ta sẻ bàn sau nhưng tôi nhắc đến nhà Tần là cho mọi người nhớ lại ai mới là kẻ mạnh với một tư duy hợp lý hơn . Nói chung về nghệ thuật quân sự thời chiến quốc này có nhiều cải tiến nhưng chỉ đơn giản là các tướng lãnh không viết nó thành tiểu thuyết hay sách gì đó mà chỉ có tôn tử viết .
Được antey2500 sửa chữa / chuyển vào 12:49 ngày 02/05/2005

Quả thật là con cháu Tôn Tử đánh nhau tệ thật nhưng tại sao lại thế ? Người Tung Của từng phát minh ra vạn thứ , từng là nôi văn minh nhân loại nhưng đến thế kỹ 19 họ thành một nhược quốc . Không một phát kiến kỹ thuật nào trong quá khứ được phát huy .Tuy nhiên khi nói về lịch sử ta không thể đem ngày hôm qua để so với ngày hôm nay được . Những học thuyết quân sự ra đời nghìn năm đương nhiên ngày nay ta chỉ nghiên cứutinh thần , tính chất và ý nghĩa của nó chứ không thể học nguyên cách hành quân của nó được . Cũng không thể đem nguyên bản cách hành quân của nó để so với cách hành quân hiện đại . Và đương nhiên thế giới không có học thuyết nào hoàn hảo không có đối thủ và không thể đối khắc lại . Nhưng một học thuyết quân sự sau nhiều nghìn năm vẫn còn nhiếu ý nghĩa , triết lý và suy luận hay thì có thể gọi là một di sản đáng giá trong kho tàng quân sự chứ hihihi..Con Cháu Ông Tôn có lẻ thích học nguyên bản khắc trên bản tre hơn là nghiên cứu tinh thần của nó nên đánh nhau tệ quá làm cha ông mang tiếng hihihi....