Một số điều cần quan tâm về căn bệnh polyp dây thanh

Polyp dây thanh là một bệnh có thể gặp phải ở mọi lứa tuổi tuy nhiên người trưởng thành mắc bệnh với tỉ lệ lớn hơn nhiều. Bệnh tác động tới giọng nói, nếu mà không điều trị dứt điểm có thể dẫn đến khàn tiếng kéo dài.
Thanh quản ở dưới đáy của lưỡi và khí quản. Thanh quản có thể gọi là hộp thanh vì nó có chứa rất nhiều các dây thanh. Các cơ của thanh quản sẽ căng và duỗi dây thanh lúc thở khiến cho chúng tạo thành một hình chữ V cho không khí đi xuyên qua. khi chúng ta nói, chúng sẽ kéo các dây thanh gắn vào các cơ khiến lỗ mở bị hẹp lại, sau đó những lúc đẩy không khí đi ra từ phổi đi qua thanh quản, không khí làm rung động các dây thanh trong trạng thái căng và phát ra âm thanh, các dây thanh càng căng, âm thanh hình thành càng lớn, ngược lại, dây thanh càng chùng, âm thanh phát ra càng thấp.
✤ Polyp dây thanh là bệnh gì?
Đây là các hạt nhỏ ở dây thanh ở mặt trên trong lòng thanh quản. Polyp thường chỉ to bằng hạt tấm hoặc có khi kích cỡ bằng hạt đậu xanh, thường gặp nằm ở khoảng 1/3 đoạn giữa dây thanh quản, hình dáng nhẵn bóng, mọng, màu trắng hồng.
Sự ảnh hưởng của polyp dây thanh là làm cho giọng nói khàn hoặc giọng bị thay đổi (nếu polyp có kích cỡ lớn). Phần lớn bệnh là lành tính và chỉ làm ảnh hưởng tới giọng nói.
✤ Lý do gây ra polyp dây thanh quản
Hầu hết do phù nề với nhiều lý do khác nhau (viêm nhiễm, nói nhiều, hay nói to, kéo dài, do tính chất công việc như giáo viên, phát thanh viên, hướng dẫn viên du lịch…). Hoặc vì quá sản tổ chức biểu mô và bộ phận liên kết hay quá sản niêm mạc thanh quản. Thêm một nhân tố thuận lợi được nhắc tới là vì có hiện tượng kích thích cơ học vì sự hoạt động (nói nhiều, liên tục, kéo dài…) làm dây thanh căng quá mức, do đó các mạch máu nhỏ ở trên dây thanh bị vỡ làm chảy máu, hậu quả là polyp dây thanh hình thành. Ngoài ra, polyp dây thanh còn có thể bởi viêm thanh quản mạn kéo dài.
Bản chất của hạt polyp dây thanh gồm một nhân xơ, bên ngoài là biểu mô quá sản. Có thể polyp một bên dây thanh hay cả hai bên dây thanh tương xứng nhau. Với trường hợp polyp dây thanh hai bên, lúc phát âm chúng sẽ va chạm vào nhau, vì vậy còn gọi là kiss nodule.
>>> Tìm hiểu thêm về chữa viêm họng
✤ Biểu hiện như thế nào?
Thông thường, khàn tiếng, nói bị hụt hơi, vì thanh môn mở rộng khi nói là các triệu chứng chủ yếu. Khàn tiếng là triệu chứng xuất hiện đầu tiên, nguyên nhân do 2 dây thanh âm không thể khép kín được, khiến dây thanh rung không đều, khiến tình trạng tiếng nói bị khản. Mức độ khàn tiếng phụ thuộc vào hình dạng của polyp, khi polyp càng to càng làm cho khoảng hở thanh môn càng rộng. Vì thế, lúc nói, giọng khàn càng nhiều. Khi ấy, càng nói sẽ càng mất hơi càng nhiều do đó người bị bệnh có thể sẽ mệt và không nói được lâu. Khàn tiếng ban đầu chỉ diễn ra từng đợt, nếu được điều trị và hạn chế nói, sau vài hôm giọng nói trở về bình thường. Sau đấy khàn tiếng xảy ra liên tục. Mức độ nặng, nhẹ của khàn tiếng phụ thuộc kích thước hạt xơ dây thanh to hay bé và tình trạng nhược cơ dây thanh.

​

Đối với loại polyp có chân, khi nói, polyp có thể di động khi thanh môn đóng, mở, chính vì thế người bị bệnh sẽ có cảm giác vướng ở họng giống như có sợi tóc hay vật gì cản trở nên khạc nhiều càng làm cho polyp phù nề, giọng càng khàn. Ngoài khàn tiếng, người bệnh có thể bị hụt hơi (nói mất hơi), ho khan. Dù vậy, ít khi thấy người bị bệnh bị mất hoàn toàn tiếng và khó thở bởi polyp.
✤ Tác động như thế nào
Phân lớn ảnh hưởng đến giọng nói của người bị bệnh, nhất là người bệnh làm trong nghề giáo viên, ca sĩ, phát thanh viên, bán hàng, hướng dẫn viên du lịch…
Tuy bệnh không chuyển thành ác tính (ung thư), không gây nguy hiểm đến mạng sống bệnh nhân nhưng bệnh sẽ không tự khỏi.
Để có thể chẩn đoán polyp dây thanh cần nội soi để biết tình trạng của dây thanh quản, kích cỡ, vị trí của khối polyp và có phương hướng điều trị đúng.
✤ Nguyên tắc chữa trị
Nếu mà tình cờ phát hiện polyp dây thanh quản nhưng chưa có hình thành triệu chứng gì, đừng vội điều trị, chỉ nên vệ sinh họng miệng bằng việc súc họng, đánh răng hàng ngày, trước lúc đi ngủ, sau khi ngủ dậy. Nếu mà đã có dấu hiệu khàn tiếng nhẹ, không thường xuyên, trước mắt hãy chữa trị nội khoa, tạm ngưng hoặc hạn chế nói đến mức tối đa là vấn đề cần thiết nhất cho người bệnh bị khàn tiếng giúp cải thiện triệu chứng này. Kết hợp với điều trị bằng phương pháp khí dung có dùng thuốc chống viêm, hạn chế phù nề, kết hợp kháng sinh (theo chỉ định của bác sĩ khám bệnh). Khi tình trạng bệnh đã ổn định và đỡ khàn tiếng, người mắc bệnh cần khám bệnh định kỳ chuyên khoa Tai Mũi Họng.
Chữa trị ngoại khoa được thực hiện nếu điều trị nội khoa không mang lại hiệu quả, đó là phẫu thuật cắt bỏ polyp. Cắt polyp dây thanh hiện nay có rất nhiều phương pháp. Kỹ thuật nội soi thanh quản gián tiếp cắt polyp bằng kìm Frankel đối với polyp có cuống nhỏ (hiện nay biện pháp này ít được áp dụng) hoặc soi thanh quản trực tiếp cắt bỏ polyp với dụng cụ vi phẫu thanh quản hay cắt polyp dưới kính hiển vi phẫu thuật (vi phẫu) hoặc có thể cắt bỏ polyp bằng laser CO2. Dùng phương pháp gì phụ thuộc vào quyết định của người bệnh sau khi được bác sĩ điều trị tư vấn.
Sau khi phẫu thuật bệnh nhân thường được các bác sĩ khuyên dùng kháng sinh, kết hợp khí dung thuốc chống viêm, chống phù nề.