Một số giống vải ở Việt Nam

Một số giống vải ở Việt Nam

Đang mùa vải, mọi ngừơi tìm hiểu một chút về các giống vải ở Việt Nam nhé
Cây vải có tên khoa học là Litchi Chinesis Sonn, thuộc họ bồ hòn (Sapindaceae) có quê hương là miền nam Trung Quốc, Việt Nam và bán đảo Mã Lai.
Trung Quốc trồng vải cách nay 2000 năm. Đời Hán Vũ Đế nguyên Đinh năm thứ 6 ( năm 111 trước Công Nguyên) đã cho lập vườn vải trong cung vua, chọn cây vải từ Lĩnh Nam. Đời Tống, năm 1059 Thái Tương viết quyển Lệ Chi Phổ được coi là công trình xuất bản đầu tiên về cây vải trên thế giới.
Ở Việt Nam, cây vải cũng được trồng cách nay khoảng 2000 năm (Tương đương với Trung Quốc).

Một số giống vải phổ biến ở Việt Nam hiện nay:
- Vải chua (vải ta):
Là giống địa phương, được trồng bằng hạt nên đặc tính không ổn định. Các giống thường được gọi tên theo địa danh nơi trồng. Nhóm giống này có đặc điểm là cây mọc khoẻ nhưng ăn có vị chua.
Tuy nhiên trong nhóm này cũng có một số giống có chất lượng quả tốt, quả nặng tới 45g, vị ngon, hạt tương đối nhỏ. Cây ra hoa vào tháng 11,12 (không cần lạnh lắm) nở vào tháng 1,2 và thu hoạch vào cuối tháng 4 đầu tháng 5.
- Vải nhỡ:
Là nhóm vải mới xuất hiện, đặc tính chưa ổn định, phẩm chất vải trung bình, kém hơn vải thiều. Quả chín vào giữa tháng 5 đầu tháng 6. Khi chín có giống màu đỏ, có giống quả màu xanh, ở đỉnh có màu tím đỏ. Quả ngọt, ít chua.
- Vải thiều (Còn gọi là vải tàu):
Vải thiều có tán cây tròn hình bán cầu. Cây cao không quá 10-15 m, lá nhỏ, phiến là dầy, chịu hạn tốt. Chùm hoa nhỏ hơn vải chua, trông xa như có màu trắng.
Vải thiều tuy có đặc tính ổn định và độ đồng đều cao nhưng lại khắt khe về thời gian, nhiệt độ thấp hơn hai giống trên => Những năm mùa đông ít rét thường không ra hoa hay quả thưa thớt. Cây non khó ra hoa hơn cây già. Quả vải thiều nhỏ (25-30g), hạt nhỏ, phần ăn chiếm 70-80%, dạng quả thường hình cầu (loại quả nhỏ), hình tim (loại quả lớn). Thường thu hoạch vào đầu tháng 6, nhưng có giống chín sớm hơn hoặc muộn hơn.
Một số giống vải thiều:
Vải Thanh Hà:
Là giống được trồng nhiều nhất hiện nay, có nguồn gốc từ thôn Thuý Lâm, Xã Thanh Sơn (Thanh Hà, Hải Dương).
Cây có tán tròn, cành lá nhỏ, nhiều chùm quả nhưng quả thưa. Quả hình cầu, cuống nghiêng và gai trung bình. Khi chín có màu đỏ, trên nền hơi vàng. Khối lượng 18-20g, cùi chiếm 72-75% có vị chua nhẹ (độ chua 0.4%) VitaminC 33mg/100g thịt quả. Thịt quả hơi nhão và có mùi thơm. Giống này không đòi hỏi cao về độ lạnh nên dễ ra hoa. Chín muộn vào giữa tháng 6 đầu tháng 7.
Vải thiều Phú Hộ:
Cây có tán tròn, cành khoẻ, lá rộng màu xanh đen. Ngọn là dài và vẹo nên có hình thù không cân đối. Chùm quả to nhưng thưa chùm, có chùm nặng được 2kg. Quả to, khi chín có màu đỏ thẫm, nặng 25-27g, tỉ lệ cùi chiếm 70%. Độ chua cao hơn vải thiều Thanh Hà. Cùi có vị đậm đà và dóc cùi. Giống này đòi hỏi độ lạnh cao. Thu hoạch vào đầu tháng 6. Đây là giống nhập nội từ trước 1945 ở trung tâm nghiên cứu Phú Hộ.
Vải Thiều Ninh Giang:
Là giống vải chín muộn vào đầu tháng 7, phát hiện được ở vùng Ninh Giang (Hải Dương).
Vải Thiều Hoàng Long:
Là nhóm chín sớm nhất trong nhóm vải thiều, chín vào cuối tháng 5.

Một số giống vải nhập từ Trung Quốc:
Nhóm chín sớm:
Tam Nguyệt Hồng: Là giống chín sớm vào giữa tháng 5, ngon nổi tiếng của Trung Quốc. Quả lớn 37-42g, tỉ lệ cùi chiếm 68-82%, nhiều nước, thịt ngọt thơm. Quả có hình tim hơi lệch, vỏ dầy và giòn, khi chín có màu đỏ tươi. Thịt quả có màu trắng như sáp, chua mạnh hạt to, là giống có năng suất cao, ổn định.
Bạch Đường Anh: Khối lượng quả trung bình 24.8g, cùi giòn, nhiều nước, ngọt và có mùi thơm của mật ong. Phần thịt quả chiếm 70-79%. Đỉnh quả tròn, vai hơi lệch, vỏ màu hồng. Giống này thích hợp với vùng đất tốt, chín sớm vào cuối tháng 5 đầu tháng 6.
Nhóm giống chính vụ:
Đại Tạo (Đại Táo Đại Tảo): Có cây to, cành dài, tán cây xòe rộng, khả năng thích ứng khá, năng suất cao và ổn định. Quả hình trứng hơi tròn, khối lượng 19.5-27g. thịt quả màu trắng sữa có vị chua nhẹ và thơm giòn, tỉ lệ cùi 61.5-75.5%. Vỏ quả mỏng màu hồng tươi. Có thể để lâu trên cây nên thời gian không gấp. Chín từ đầu đến giữa tháng 6.
Phi Tử Tiếu: Cây mọc khoẻ, cành to tán thưa. Quả to 23-31g, hình trứng hơi tròn. Vỏ quả màu hồng, thịt trắng như sáp dày, nhiều nước, giòn, thơm đậm, hạt bé, tỉ lệ cùi chiếm 79-82%. Phi Tử Tiếu cho năng suất cao và ổn định, chín từ đầu đến giữa tháng 6.
Vải Mỏ Gà: Cây cao to cành khoẻ, lá trung bình, hình thuẫn và màu xanh thẫm, nhọn. Chùm hoa có nhiều nhánh hoa dày, quả to 29g, hình tim không cân hy tròn dẹp, vỏ quả màu đỏ thẫm, mỏng. Cùi màu trắng như sáp, giòn, ngọt thanh, hạt rất bé, tỉ lệ cùi 79%. Quả thuộc loại ngon, có thể ăn tươi, sấy khô, đóng hộp. Năng suất cao, thu hoạch vào cuối tháng 6.
Giống chín muộn
Hắc Diệp: Phổ biến ở Quảng Đông, Phúc Kiến, Đài Loan, là một trong những giống có giá trị thương phẩm cao, sản lượng lại ổn định, quả có khối lượng 16-28g cùi chiếm 63-73%.
Quế Vị: Là loại vải có giá trị của Tỉnh Quảng Đông, quả nhỏ 17g, tỉ lệ cùi 75-80%, có vị ngọt thanh, thơm mùi quế. Quế Vị dễ trồng do thích ứng môi trường rộng nhưng năng suất không ổn định, thu hoạch vào cuối tháng 6 đầu tháng 7.
Niomíxư: Là một trong những loại vải ngon nổi tiếng của tỉnh Quảng Đông nhờ phẩm chất thơm ngon. Quả hình tim hơi dẹp, khối lượng quả 20-27 g. Tỉ lệ cùi 82-86%, hạt rất bé hoặc hầu như không hạt. Cùi ngọt đậm và thơm mát. giống này chịu hạn và năng suất cao nhưng hay bị ra quả cách năm. Chín vào cuối tháng 6 đầu tháng 7.
Hoài Chi: Khối lượng quả 15-28 g, tỉ lệ cùi chiếm 68-76%, hạt to. Thích ứng rộng, sản lượng ổn định, thời gian thu hoạch kéo dài nên có lợi nhiều về tiêu thụ quả tươi, thu hoạch đầu tháng 7.



Được Vo_niem sửa chữa / chuyển vào 16:20 ngày 28/05/2003

Tớ thì ăn vải nhiều rồi. Tớ học sử cũng có biết sơ qua về vụ án Lệ Chi Viên. Bạn có thể cho biết giống vải ở đấy thuộc nhóm nào không ? Các thông tin khác về loại vải này ?

Theo như lịch sử thì Lệ Chi Viên nằm ở Hà Bắc (Bắc Ninh ngày nay). Nên vải trong Lệ Chi Viên có thể là giống vải thiều. Vùng trồng vải thiều trải rộng từ Hải Dương, Bắc Ninh Bắc Cạn, phần Đông Triều Quảng Ninh.
Giống vải thiều thì ăn rất ngon, hạt rất nhỏ màu nâu, cùi dầy, vị ngọt đậm , thơm.
Mời bạn cùng ăn vải nhé.