Một số ván Cờ phối hợp hay.

Một số ván Cờ phối hợp hay.

Thông thường có 2 chiến thuật trong thi đấu Cờ Vua, đó là chơi theo thế trận và chơi theo các đòn phối hợp.

Chơi theo thế trận là người chơi cờ xếp đạt các quân cờ của mình sao cho phát huy được cao nhất sức chiến đấu của từng quân cờ, hạn chế tối đa sức mạnh của quân đối phương. Nghĩa là cố gắng sao cho có cấu trúc Tốt vững vàng, chiếm được các cột mở, dùng quân nặng chiếm hàng ngang thứ hai của đối phương, tạo Tốt thông xa ... V.V và ... V.V ... Thông thường trong những thế trận như vậy, giá trị các quân trên bàn cờ thể hiện rất rõ nét, Hậu là mạnh nhất, Mã và Tượng ngang nhau cùng kém quân Xe, Tốt là quân yếu nhất và chỉ có giá trị đặc biệt khi xuống được gần hàng ngang cuối cùng.

Cách chơi thứ 2 là tiến hành các đòn phối hợp, trong các đòn phối hợp thì giá trị các quân trên bàn cờ bị đảo lộn tuỳ thuộc theo thế trên bàn cờ. Đòn phối hợp được coi như là bắt đầu khi người chơi cờ đi 1 nước bất ngờ thí quân hoặc đổi quân mạnh hơn lấy quân nhẹ hơn với mục đích chiếu hết đối phương hay đạt được ưu thế tuyệt đối sau khi đòn phối hợp kết thúc.

Trong các đòn phối hợp, nhiều khi Tốt có giá trị hơn Hậu, Xe yếu hơn mã hay Tượng đúng như câu:
Lạc nước hai Xe đành bỏ phí,
Gặp thời một Tốt cũng thành công.
và các nước đi là rất bất ngờ cho đối phương cũng như người xem nên tạo ra sự thú vị, hấp dẫn đặc biệt. Tuy nhiên vì có sự thí quân nên nếu như tính toán không chính xác hay không hết các khả năng để đối thủ chống đỡ được thì người tiến hành đòn phối hợp sẽ lại là người thất bại.

Tôi sẽ giới thiệu 1 số ván chơi theo đòn phối hợp. Vì các kiểu đòn phối hợp xảy ra rất đa dạng, phong phú nên các ván này được sắp xếp theo khai cuộc. Vì các bài bình luận đều dài, nên tôi chỉ lược dịch, nếu có điều gì sai xót, mong được các bạn góp ý.

King Gambit
1. e2-e4 e7-e5 2. f2-f4
Ý tưởng của lối chơi này là nước 2. f4 để đổi con Tốt Đen e5 nhằm mở cột f, chiếm trung tâm bằng nước d2-d4. King Gambit là 1 khai cuộc mở và phức tạp nhất lần đầu tiên được đưa ra trong quyển sách của Lopes thế kỷ 17.
1. Andersen - Kizipinxki (London 1851)
1. e2-e4 e7-e5 2. f2-f4 e5:f4 3. Bf1-c4 Qd8-h4+
Một nước tiếp tục yếu. Sau 3. ... Nf6 Đen có trận tốt hơn
4. Ke1-f1 b7-b5 5. Bc4:b5 Ng8-f6 6. Ng1-f3 Qh4-h6 7. d2-d3 Nf6-h5?
Định đe doạ không úp mở 8. ... Ng3+, nhưng các quân Đen đang ở những vị trí không mấy thuận lợi.
8. Nf3-h4 Qh6-g5 9. Nh4-f5 c7-c6 10. g2-g4! Nh5-f6 11. Rh1-g1 c6:b5 12. h2-h4 Qg5-g6 13. h4-h5 Qg6-g5 14. Qd1-f3 Nf6-g8 (để chạy Hậu) 15. Bc1:f4 Qg5-f6 16. Nb1-c3 Bf8-c5?
Cần chơi 16. ... Bb7. Bây giờ có thể đánh thắng một cách đơn giản theo 17. d4, và nếu như Đen đi B4 thì 18. Nd5. Tuy nhiên Andersen tính toán ván đánh đẹp hơn.
17. Nc3-d5 Qf6:b2 18. Bf4-d6! Qb2:a1+ 19. Kf1-e2 Bc5:g1?
Ở đây cần đi 19. ... Qb2!, khi đó Trắng cần phải tính toán lại sự chính xác trong kế hoạch.
20. e4-e5! Nước nhẹ nhàng mà sau đó quân Đen không có cách gì để giúp đỡ Vua của mình.
20. ... Nb8-a6 21. Nf5:g7+ Ke8-d8 22. Qf3-f6+! Ng8:f6 23. Bd6-e7#
Thế cờ này đi vào lịch sử với tên "Chiếu thắt cổ".
Được hanman sửa chữa / chuyển vào 10:50 ngày 02/03/2003

King Gambit
2. Trigorin - Slekter (London 1899)
1. e2-e4 e7-e5 2. f2-f4 e5:f4 3. Bf1-c4 Ng8-f6 4. Nb1-c3
Không thật tốt với Trắng sau 4. e5 d5! 5. Bb3 Ne4 6. Nf3 Bg4 7. 0-0 Nc6. Thế trận Đen tốt hơn.
4. ... Nb8-c6 (Tốt hơn là 4. ... c6!) 5. Ng1-f3 Bf8-b4 6. 0-0 (Mạnh hơn là đi 6. Nd5!) 0-0 7. e4-e5 Nf6-g4 8. d2-d4 d7d6 9. h2-h3 Ng4-e3 10. Bc1:e3 f4:e3 11. Nc3-d5
11. ... Bb4-a5?
Cần đi 11. ... Be6!
12. e56 Qd86? 13. Nfe-g5! Qd6-g6
Hay là 13. ... Be6 14. Qh5 h6 15 Kf6+! Kh8 16. Be6 fe 17. Qg6!. Nếu 16. ... Q4 thì thắng sau 17. c3 Qb6 18. Nd7 ...
14. Ng5:f7! Rf8-f7 15 Nd5-e7+ Nc6:e7 16. Bc4:f7+ Qg6:f7 17. Rf1:f7 Kg8:f7 18. Qd1-h5+
Đen đầu hàng.
Được hanman sửa chữa / chuyển vào 10:48 ngày 02/03/2003

King Gambit
3. Spilman - Bagaliubov (Karlxbag 1923)
1. e2-e4 e7-e5 2. f2-f4 e5:f4 3. Bf1-c4 Ng8-f6 4. Nb1-c3 c7-c7!
Nước đi của Iasin cho Đen đạt được thế trận tốt.
5. d2-d4 Bf8-b4! 6. Qd1-f3
Tốt hơn hết là Trắng nên đi 6. e5. Đen bắt đầu kế hoạch tấn công.
6. ... d7-d5 7. e45 0-0 8. Ng1-e2 c65 9. Bc4-d3 Bc8-g4 10. Qf3:f4 Bg4:e2!
11. Ke1:e2 (Nếu 11. Be2 thì sẽ bị nước khó chụi Re8)
11. ... Nb8-c6 12. Bc1-e3 Rf8-e8 13. Rh1-f1 Qd8-e7 14. Rf1-f3 Ra8-d8 15. Ke2-f1 Rd8-d6 16. Qf4-h4 Bb4-c3
17. Be3-g5?
Sự tính toán nhầm trong tình thế khó khăn. Trắng không ngờ đến nước đi rất mạnh của Đen ở nước sau.
17. ... Bc34! 18. Bg5:f6 Qe7:f6!!
Nước đi tuyệt vời của Bagaliubov. Nếu 19. R:f6 thì sẽ trả lời R:f6+ và Trắng chỉ có cách thí Hậu để tránh bị chiếu hết.
Cũng sẽ không giúp đỡ Trắng được gì nếu đi 19. Q:h7+ Kf8 20. Qh8+ Ke7 21. Re1+ Re6.
Do đó Trắng hàng.
Được hanman sửa chữa / chuyển vào 19:17 ngày 07/03/2003

King Gambit
4. Saturian - Xenhi (Tbilixi 1973)
1. e2-e4 e7-e5 2. f2-f4 e5:f4 3. Ng1-f3 g7-g5 4. Bf1-c4 Bf8-g7
Nước đi logic của Đen để chống lại nước 5.h4 bằng cách đi đơn giản h6.

5. 0-0 d7-d6 6. d2-d4 h7-h6
Trắng đe doạ đi 7. N:g5! và nếu Q:g5 thì 8. B:f4 với tấn công mạnh.
7. Nb1-c3 c7-c6 Theo Kerex thì nên đi 7. ... Nc6 với thế trận tốt.
8. g2-g3 Bc8-h3 9. Rf1-f2 f4:g3?
10. Bc4:f7+! Ke8:f7 11. Kf3-e5++ Kf7-e6
Nếu 11. ... Ke8 sẽ là 12. Qh5+, hoặc 11. ... Ke7 sẽ là 12. Rf7+.
12. d4-d5+! Ke6:e5 13. h2:g3 Bh3-d7 Để chống lại nước 14. Qh5 và sau đó là 15. Bf4+
14. Bc1-e3 c6-c5 15. Nc3-e2 Qd8-b6 Tránh nước chiếu 16. Bd4+
16. Qd1-d3 Ng8-e7 17. Qd2-c3+ Ke5:e4 18. Qc3-d3+ Ke4-e5 19. Ra1-e1! Ne75
Nước cuối cùng của Đen chống lại đe doạ chiếu hết 20. Nc3 và sau đó 21. Bd4#. Cũng không giúp ích gì trong 19. ... Bf5, ví dụ như, 20. B:g5! Đen không bảo vệ nổi, nếu B3 thì 21. Nc3+ Kd4 22. Rf4+ ...
20. Be3-d4+! c54

21. Qd3-e4+!!
Cú đánh rất hiệu quả. Nếu 21. ... K:e4 thì Trắng có nước chiếu hết rất đẹp 22. Nc3#
Đen hàng.

King Gambit
5. Orxtein - Vexcherinen (Dormund 1975)
1. e2-e4 e7-e5 2. f2-f4 e5:f4 3. Ng1-f3 d7-d6 4. Bf1-c4 h7-h6 5. d2-d4 g7-g5 6. h2-h4 Bf8-g77. h4:g5

Theo Kerex thì nên đi 7. c3 để đe doạ 8. Qb3 Qe7 9. hg hg 10. R:h8 B:h8 11. Qb5+ ...
7. ... h6:g5 8. Rh1:h8 Bg7:h8 9. Ke1-f2 ?
Vua Trắng ở vị trí bất lợi.
9. ... Ng8-f6 10. Nb1-c3 Bc8-g4 11. Qd1-d3 Bg4:f3 12. Qd3:f3 Nên đi 12. gf
12. ... Nb8-c6
13. Qf3-h3?
Trắng định lợi dụng cánh Vua của Đen yếu, nhưng đã không tính đến khả năng tấn công bất ngờ của Đen.
13. ... Bh8-g7 14. Qh3-f5
Theo đúng kế hoạch nhưng không tốt. Có thể đi 14. Bd5, mặc dù sau đó 14. ... Qd7 15. Q7+ N7 ưu thế của Đen là rõ rệt.
14. ... Nc64! 15. Qf5:g5 Bg7-h6 !!
Rất đẹp và rất mạnh.
Bây giờ không thể 16. Q:h6 Ng4+, cũng như 16. Qh4 N:e4+, hay là 16. Qa5 Ng4+ và 17. ... Qh4
Trắng hàng.

King Gambit
6. Nhimxovitr - Neyman (Riga 1899)
1. e2-e4 e7-e5 2. f2-f4 e5:f4 3. Ng1-f3 g7-g5 4. Bf1-c4 g5-g4 5. 0-0

Gambit Muxio. Thí quân, Trắng tạo cơ hội tấn công nguy hiểm.
5. ... g4:f3 6. Qd1:f3 Qd8:f6 7. d2-d3
Một nước khác cũng mạnh là 7. e5!
7. ... Bf8-g7?
Tốt hơn là đi 7. ... Bh6. Bây giờ quân Đen rơi vào tình thế khó khăn.
8. Nb1-c3 Nb8-c6 9. Bc1:f4 Nc6-d4 10. Qf3-f2 d7-d6 11. Nc3-d5 Qf6-d8 12. e4-e5! c7-c6
Rất kém nếu 12. ... de vì 13. B:e5!
13. Bf4-g5! Qd8-d7
Không thể tiếp nhận sự thí quân. Vì sau 13. ... Q:g5 14. Q:f7+ Kd8 15. Qc7+ Ke8 16. Nf6+, Trắng có đợt tấn công rất mạnh.
Tuy nhiên nước này của Đen lại dẫn đến bị chiếu hết !!!!
14. Nd5-c7+! Qd7:c7 15. Bc4:f7+ Ke8-d7 16. Qf2-f5+! Nd4:f5 17. e5-e6#

King Gambit
7. Spaski - Bronstein (Leningrad 1960)
1. e2-e4 e7-e5 2. f2-f4 e5:f4 3. Ng1-f3 d7-d5 4. e45 Bf8-d6

Sẽ là không tốt nếu đi 4. ... Q5 5. Nc3 và nếu như vẫn tiếp tục bằng 5. ... Qe6+ thì Trắng có nước rất hay 6. Kf2! Qb6+ 7. d4
5. Nb1-c3 Ng8:e7 6. d2-d4 0-0 7. Bf1-d3 Nb8-d7 8. 0-0 h7-h6
Tốt hơn là đi 8. ... Ng6 với thế trận cân bằng đôi chút.
9. Nc3-e4 Ne75 10. c2-c4 Nd5-e3 11. Bc1:e3 f4:e3 12. c4-c5 Bd6-e7 13. Bd3-c2! Rf8-d8
Nếu đi 13. Nf6 thì sau đó sẽ là 14. Qd3! với ưu thế lớn thuộc về Trắng.
14. Qd1-d3 e3-e2
15. Ne4-d6!
Tiếp tục của đòn phối hợp. Trắng có thể đi dơn giản hơn mà vẫn đủ tốt là 15. Rf2.
15. ... Nd7-f8
Một sai lầm lớn. Đen vẫn có thể tiếp tục theo phương án 15. ... B6 16. Qh7+ Kf8 17. cd e1Q+ 18. R:f1 cd 19. Qh8+ Ke7 20. Re1+ Ne5 21. Q:g7 mặc dù rằng trong trường hợp này ưu thế vẫn thuộc về Trắng.
16. Nd6:f7! e2:f1Q+ 17. Ra1:f1 Bc8-f5
Nếu 17. ... K:f7 thì có 18. Ne5++ Kg8 19. Qh7+! K:h7 20. Bc4+ Kh8 21. Ng6#
18. Qd3:f5 Qd8-d7 19. Qf5-f4 Be7-f6 20. Nf3-e5 Qd7-e7 21. Bc2-b3 Bf6:e5 22. Nf7:e5+ Kg8-h7 23. Qf4-e4+
Đen đầu hàng.
Nếu Đen đi 23. ... Kh8 thì Trắng sẽ thắng sau 24. R:f8+! và 25. Ng6+. Nhưng Trắng không được đi theo cách 24. Nf7+? Q:f7!

King Gambit
8. Rutnep - Drozd (Baranovichi 1977)
1. e2-e4 e7-e5 2. f2-f4 d7-d5 3. e45 e5-e4 4. d2-d3 Ng8-f6 5. d3:e4 Nf6:e4 6. Ng1-f3 Bf8-c5 7. Qd1-e2 0-0?
Đúng phải là 7. ... Bf5
8. Qe2:e4 Rf8-e8 9. Nf3-c5 f7-f6 10. Bf1-d3 g7-g6 11. Nb1-c3 Nb8-d7 12. Bc1-d2 Nd7:e5 13. 0-0-0 Bc8-f5

Thế này đã nằm trong sự tính toán của Đen với tiếp theo là 14. ... N3+. Tuy nhiên Trắng đã dự định giành cho đối phương 1 sự bất ngờ .... không thú vị.
14. f4:e5!
Thí Hậu, quân mạnh nhất của bàn cờ, Trắng tạo ra cuộc tấn công rất mạnh vào thế chênh vênh của Vua Đen.
14. ... Bf4:e4 15. Nc3:e4 Bc5-e7
Tốt hơn là Đen đi 15. ... R:e5 16. N:c5 Q5.
16. Bd3-c4! Kg8-g7 17. e5:f6+ Be7:f6 18. Ne4:f6 Kg7:f6 19. Rh1-f1+ Kf6-g7

Cũng chẳng tốt hơn nếu đi 19. ... Ke5 20. Bc3+ Kd6 21. Bd4+ Kd7 (21. ... Ke5 22. Rde1+ Kd4 23. Rf4+ ... ) 22. Bb5+ Kc8 23. B:e8 ...
20. Bd2-c3+ Kg7-h6 21. Bc3-f6 Qd8-d7 22. Rd1-d3 Re8-e4
Bây giờ thì chưa thể 23. Rh3+ vì Đen sẽ thí Hậu bằng 23. ... Q:h3 24 gh R:c4, tuy nhiên Trắng đã lường tính trước với nước trung gian tinh tế.
23. Bc4-b5!
Không thể bắt Tượng Trắng vì sẽ bị chiếu mat. Còn nếu chạy Hậu thì sẽ bị nước chiếu ở h3.
Do đó Đen hàng.
Được hanman sửa chữa / chuyển vào 10:16 ngày 27/04/2003

Trận Trung tâm
1. e2-e4 e7-e5 2. d2-d4 e54 3. Qd14
Trận này đã xuất hiện vào các thế kỷ trung đại, nhưng lý thuyết thì chỉ phát triển từ cuối thế kỷ 19. Quân Trắng sẽ mất tem khi quân Đen đi 3. ... Nc6 mà nó cho phép quân Đen nếu đi chính xác thì sẽ giữ được thế trận cân bằng. Quân Trắng có thể lựa chọn trận Gambit với việc thí tốt 3. c3, khi đó Đen có thể chấp nhận trận Gambit 3. ... dc hoặc kiểm soát trung tâm bằng 3. ... d5 tạo thế cân bằng.
1. Kharuzek - Vonher (1893)
1. e2-e4 e7-e5 2. d2-d4 e54 3. c2-c3 d4:c3 4. Bf1-c4 Ng8-f6
5. Ng1-f3 Bf8-c5 6. Nb1:c3 d7-d6 7. 0-0 0-0 8. Nf3-g5 h7-h6?
Nên đi 8. ... Nc6
9. Ng5:f7! Rf8:f7 10. e4-e5 Nf6-g4 11. e5-e6 Qd8-h4
Nếu 11. ... Re7 thì 12. Q:g4, còn nếu 11. ... Rf6 thì 12. e7+
12. e6:f7+ Kg8-f8 13. Bc1-f5 Ng4:f2 14. Qd1-e2! Nf2-g4+ 15. Kg1-h1 Bc8-d7 16. Ra1-e1 Nb8-c6
17. Qe2-e8+ Ra8:e8 18. f7:e8Q+ Bd7:e8 19. Bf46#