Moving Coil vs Moving Magnet

Thưa các bác,

Em đang in the mood of buying a vinyl player. Em muốn hỏi các bác có kinh nghiệm một số vấn đề liên quan tới nó.

1. MC thì nghe nói là hay hơn MM. Nên mua MC rẻ tiền hay MM đắt tiền (tức là hai cái này có so sánh được với nhau không)? MC rẻ tiền thì rẻ hơn MM đắt tiền một chút (150 euro vs. 200 euro). Còn MC đắt tiền thì vô bờ bến.

2. Muốn nghe MC hình như còn phải cần một bộ phận nối từ vinyl player đến preamp thì phải. Bộ phận này gọi là pre preamp, head amp hoặc là stepup. Nếu vinyl player chạy MC mà nối thẳng trực tiếp vào phono input của preamp (accuphase) thì có vấn đề gì không?

3. Trường hợp stepup là bắt buộc, có nghĩa là nếu muốn chơi MC thì phải đầu tư thêm một head amp nữa. Vậy head amp này có đắt tiền không?

4. Tầm 300 euro thì nên mua bộ vinyl player cấu hình như thế nào (ready for playing). Kiểu như Thorens cổ (TD 124, 125, 126, 150, 160...) có được không?

Em cám ơn các bác nhiều nhiều.

Thú chơi đĩa than
Khi nghe một bộ dàn chạy đĩa than loại tốt, người ta thấy âm thanh có độ nổi, vị trí các nhạc cụ chơi trong dàn nhạc hiện lên rất rõ ràng, giọng hát của ca sĩ thật ngọt ngào và truyền cảm...
Từ nguyên lý ghi âm cổ xưa nhất:
Năm 1877 Thomas A. Edison - nhà phát minh thiên tài người Mỹ đã sáng chế ra chiếc máy ghi âm đầu tiên của loài người, chiếc máy hoạt động dựa trên cơ sở các sóng âm thanh được đưa qua một bộ phận biến đổi để tạo nên những vết khắc nhờ một chiếc kim lên trên một ống trụ kim loại. Khi cần tái tạo lại âm thanh, người ta dùng chiếc kim đó đọc lại từ ống kim loại đã được ghi âm, dao động cơ học ở đầu kim được qua một hệ thống khuếch đại bằng cơ khí để nâng biên độ lớn lên rồi đưa ra loa. Mặc dù dải tần còn rất hẹp và độ méo lớn nhưng máy ghi âm của Edison đã đặt nền tảng đầu tiên cho công nghệ tái tạo và xử lý âm thanh của loài người. Phỏng theo nguyên lý ghi âm của Edison, ngay từ cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX, một số hãng trên thế giới đã cho ra đời các loại máy quay đĩa cơ khí chạy bằng dây cót với chiếc loa đồng vàng sáng loáng to như một chiếc kèn tuba. Loại máy quay đĩa này đã được coi như một vật trang trí sang trọng trong các gia đình giàu có ở Châu Âu hồi đầu thế kỷ.
Về nguyên lý, việc ghi âm vào đĩa than không khác nhiều so với nguyên lý ghi âm ban đầu của Edison. Năm 1887, Emile Berliner (Mỹ) đã sáng chế ra chiếc máy quay đĩa đầu tiên. Để nâng cao chất lượng âm thanh, công nghệ ghi âm trên quy mô công nghiệp đã được cải tiến không ngừng, từ những bản ghi đầu tiên với kỹ thuật ghi âm Mono 78 vòng/phút, cho đến những chiếc đĩa đạt tiêu chuẩn Hi-Fi long play 33 vòng/phút là một bước tiến đáng kể. Trong lĩnh vực chế tạo đĩa phải kể đến tên những hãng ghi âm có nhiều đóng góp lớn như: RCAVictor, EMI (Mỹ), Decca Reccord (Anh), Deuts Gramophon (Đức).v.v.
Kỹ thuật ghi - đọc bằng đĩa than thuần tuý là kỹ thuật Analog, do đó âm thanh đạt được độ trung thực cao, dân chơi gọi là tiếng ?omộc?o. Âm thanh của đĩa than có những nét đặc trưng riêng khác biệt với kỹ thuật digital. Khi nghe một bộ dàn chạy đĩa than loại tốt, người ta thấy âm thanh có độ nổi, vị trí các nhạc cụ chơi trong dàn nhạc hiện lên rất rõ ràng, giọng hát của ca sĩ ngọt ngào và truyền cảm...Chính vì lý do này mà hiện nay trên thế giới vẫn còn rất nhiều người say mê sưu tầm và thưởng thức đĩa than. Đặc biệt là những bạn yêu nhạc cổ điển, nhạc Jazz - Blue và các loại nhạc cụ acoustic...
Kết cấu của máy chơi đĩa than:
Để thưởng thức đĩa than, Trước hết, bạn cần phải sắm một máy quay đĩa than có chất lượng tốt. Kết cấu thông thường của máy quay đĩa bao gồm phần đầu đọc (phonocatridge), tay cơ (tonearm) và phần quay đĩa gồm mô-tơ và mâm quay.
Có hai loại đầu đọc thông dụng là loại ?oNam châm động?o còn gọi là loại MM (Moving Magnet), loại này rẻ tiền hơn và được sử dụng rất phổ biến. Loại thứ hai có tên gọi là ?oCuộn dây động?o còn gọi là loại MC (Moving Coil), loại đầu đọc MC cho âm thanh ra tốt hơn hẳn loại MM, hầu hết các đầu đọc đắt tiền đều là loại MC.
Có lẽ trong công nghệ sản xuất các linh kiện audio, phonocatridge được chế tạo cầu kỳ hơn cả vì chúng vẫn được làm theo lối hoàn toàn thủ công, việc quấn dây đòi hỏi người thợ một bàn tay vô cùng khéo léo và cặp mắt hết sức tinh tường. Vì thế mà giá đầu đọc khá đắt tiền, đầu đọc MM loại rẻ nhất vào khoảng 30-40 USD, còn những loại MC đắt nhất có thể lên tới 7000 - 8000 USD một chiếc.
Bên cạnh đầu đọc, bộ cơ đĩa than cũng góp phần rất quan trọng vào độ ổn định và chất lượng chung khi đọc đĩa. Bộ cơ bao gồm hệ thống mâm quay (turntable) và tay cơ (tonearm). Một bộ cơ khoẻ và chắc chắn là cơ sở để âm thanh được ổn định và tránh được rung động khi vận hành. Chính vì lý do này mà những bộ cơ đắt tiền thường rất to và nặng, có những bộ cơ nặng tới 20 - 30 Kg và giá cả thì cũng tỷ lệ thuận với trọng lượng và chất lượng của chúng. Để làm quay mâm đĩa, các nhà sản xuất có thể sử dụng nhiều loại mô - tơ với phương thức truyền động khác nhau. Có loại dùng mô-tơ servo quay trực tiếp mâm đĩa (loại cơ direct drive), có loại dùng một bánh cao su để truyền động từ mô-tơ vào mâm đĩa... nhưng phần lớn các loại có chất lượng cao đều dùng phương thức truyền động từ mô-tơ vào mâm đĩa qua một dây cua-roa bằng cao su hoặc chất dẻo đặc biệt (loại cơ belt drive). Việc truyền động qua cua-roa sẽ giảm thiểu độ rung khi quay của mô-tơ tác động lên mâm gây ảnh hưởng tới chất lượng âm thanh. Đặc biệt để chống ồn và nâng cao chất lượng âm thanh, một số hãng sản xuất đầu đĩa cao cấp còn dùng một máy bơm không khí gọi là air compressor, thổi ra một luồng khí nén thật mạnh để làm quay mâm đĩa theo nguyên lý của động cơ máy bay phản lực. Với những đầu đĩa được tryền động theo nguyên lý này, độ ồn gần như được triệt tiêu hoàn toàn, do đó tỷ số tín hiệu trên tạp âm được nâng cao, âm thanh đọc ra rất hoàn hảo.
Thông thường, những bộ cơ rẻ nhất có giá khoảng 100 - 200 USD những bộ cao cấp có giá khoảng 5000 - 8000 USD, thậm chí có những bộ cơ chế tạo đặc biệt giá lên tới 10.000 - 20.000 USD.
Cầu kỳ chơi đĩa:
Thú chơi đĩa than đòi hỏi người chơi phải cầu kỳ và rất kỹ tính. Để chơi đĩa than đúng điệu, dân chơi đĩa than thứ thiệt phải tự trang bị cho mình nhiều món phụ tùng như chổi carbon để chải bụi trên đĩa, bình xịt dsung dịch chống tĩnh điện (antistatic), súng thổi bụi bằng khí nén, chổi và dung dịch đặc biệt để làm sạch đầu kim đĩa. Đĩa thường được bảo quản cẩn thận trong tủ kính để tránh bụi, hơi ẩm và nhiệt độ cao làm cong vênh.
Việc lắp đặt và chỉnh cho đúng phần cơ của máy quay đĩa cũng khá phức tạp. Một số người chơi sành điệu đặt máy quay đĩa lên một tấm đá xẻ dày 5-10cm và đặt trực tiếp lên sàn nhà. Nhiều bạn khác lại đặt máy lên một kệ kim loại được chế tạo đặc biệt rất nặng để giảm thiểu các rung động.
Để bắt đầu, người chơi đĩa bật hệ thống ampli lên trước khoảng 5-10 phút để hâm nóng, sau đó thận trọng lấy đĩa từ trong vỏ ra và nhẹ nhàng đặt lên mâm quay, cho máy chạy và sau chừng nửa phút khi tốc độ quay đã ổn định mới yên tâm thưởng thức.
Nghe nhạc từ đĩa than, dân chơi trên thế giới thường sử dụng ampli điện tử để làm máy khuếch đại. Sự phối hợp giữa chất mộc mạc của đĩa than với âm sắc ngọt ngào truyền cảm của đồ bóng đèn tạo ra một thế giới âm thanh giàu nhạc tính và hoàn toàn khác với âm thanh digital. Những loại ampli chạy đèn đốt trực tiếp như 2A3, 300B, 211 được giới sành chơi cho là tuyệt đỉnh để phối hợp với đĩa than.
Chơi đĩa than phải chăng chỉ là hoài cổ?
Thị trường tiêu thụ đĩa than trên thế giới rất phát triển vào những năm 50 - 70 của Thế kỷ XX. Qua đến đầu những năm 80, do sự ra đời của đĩa CD, thị trường đĩa than đã bị thu hẹp lại rất nhiều, đặc biệt là trong giới nghe nhạc phổ thông. Tuy nhiên, đối với những người chơi Hi-Fi sành điệu, hiện vẫn sở hữu một số lượng đĩa than lớn thì việc thưởng thức âm thanh Analog thuần tuý qua đĩa than vẫn là một thú vui không gì sánh nổi.
Đến cuối thập kỷ 90, cùng với sự phục sinh của các Ampli đèn điện tử và loa độ nhạy cao, giới chơi Hi-Fi ở Châu Âu, Châu Mỹ và đặc biệt là Nhật bản lại có khuynh hướng quay trở lại sử dụng đĩa than. Đây thực sự không phải là một trào lưu hoài cổ, mà sau nhiều năm sử dụng CD, một số bạn yêu nhạc cho rằng đĩa than vẫn mang lại cho người nghe những âm thanh sinh động mà đầu đọc CD chất lượng khá thậm chí chất lượng cao vẫn không thể có được. Nhận định này đã châm ngòi cho những cuộc tranh luận bất phân thắng bại của những tín đồ thuộc hai trường phái khác nhau: Analog và Digital. Phần thắng thuộc về ai, hãy kệ cho thời gian phán xét. Trong lúc chờ đợi, chúng ta hãy cứ ung dung ngồi bên một phin cà phê thiệt ngon và thả hồn mình theo dòng nhạc êm đềm phát ra từ chiếc đĩa than đang chậm rãi quay phải không các bạn?
những điểm cần Chú ý khi chơi đĩa than
Bên cạnh những ưu thế vốn có, đĩa than cũng biểu hiện rất nhiều nhược điểm. Do đó để đảm bảo nghe đĩa than được hay và lâu bền bạn cần chú ý những điểm sau đây:
§ Đĩa than rất khó bảo quản, dễ cong vênh bởi nhiệt độ cao, rất dễ bị trầy xước và bám bụi. Những vết xước và hạt bụi bám trên mặt đĩa sẽ ma sát với đầu kim tạo nên tiếng lạo xạo hoặc nổ lộp bộp làm cho chất lượng âm thanh bị giảm đi rất nhiều. Muốn tránh hiện tượng này, cần bảo quản đĩa thật cẩn thận ở những nơi nhiệt độ vừa phải, không quá 35oC, đĩa phải được xếp theo chiều thẳng đứng, khi lấy đĩa ra, không cầm tay vào mặt đĩa chỉ nên cầm vào mép hoặc tâm đĩa và mỗi khi nghe xong phải bỏ đĩa ngay vào túi nylon, túi bìa hoặc hộp kín để tránh bám bụi.
§ Âm thanh từ đĩa than phụ thuộc rất lớn vào chất lượng kim (stylus) và đầu đọc (phonocatridge). Kim đĩa thường được làm bằng Saphire hoặc Kim cương, kim làm bằng Kim cương có độ bền cao nhưng đắt tiền hơn kim Saphire. Thời gian cần thiết để thay một chiếc kim Saphire là sau 150 giờ nghe, kim Kim cương là sau 1000 giờ nghe. Nếu nghe quá số giờ quy định, kim đĩa bị mòn, chất lượng âm thanh sẽ không tốt và có thể mài rộng rãnh đĩa, gây ra hỏng đĩa.
§ Máy quay đĩa thường có vật đối trọng ở cuối tay cơ (tonearm), tuỳ theo trọng lượng của từng loại đầu đọc mà ta chỉnh đối trọng cho phù hợp, đảm bảo âm thanh được rõ ràng và kim không bị trượt hoặc không tỳ quá nặng lên bề mặt đĩa. Trọng lượng của đầu đọc và mức chỉnh đối trọng đều được các hãng sản xuất khuyến nghị và cho kèm theo hộp đựng đầu đọc (nếu mua mới). Trong trường hợp mất thông số này, các bạn chơi lâu năm có thể chỉnh theo kinh nghiệm.
§ Cần chú ý, loại catridge MM có mức tín hiệu ra lớn hơn loại MC hàng chục lần, do đó khi nối máy vào đường phono ở ampli, bạn cần đấu cho đúng để đảm bảo chất lượng âm thanh và độ khuếch đại cần thiết. Bộ khuếch đại tín hiệu phono là bộ khuếch đại có độ nhạy rất cao, tín hiệu từ cartridge lại có biên độ rất nhỏ, để tránh tiếng ù 50 Hz can nhiễu cần chú ý nối dây tiếp mát từ máy quay đĩa vào cọc mát trên ampli thật tốt, nếu cần thiết phải làm một dây nối đất chung cho cả hệ thống âm thanh
§ Máy quay đĩa khi sử dụng nên bố trí trên một mặt thật phẳng, trên mặt bàn chắc chắn hoặc tốt nhất là mặt sàn nhà để tránh các rung động mạnh. Phần lớn các máy quay đĩa loại cao cấp có bố trí hệ thống giảm rung (antivibration system) ở các chân máy để triệt tiêu những rung động do âm thanh phát ra từ loa trầm hoặc chân người đi lại.
Các hãng đĩa danh tiếng :
Những tên tuổi lớn trong chế tạo máy quay đĩa than có thể kể đến là:
§ Loại phổ thông: Denon, Dual, Pioneer, Rega, Sansui, Technics...
§ Loại chất lượng cao: Audio Note, Basis Audio, Clearaudio, Forsell, Micro Seiki, Oracle, Sumiko, Thorens, VPI...
hãng danh tiếng chuyên làm Phonocartridge
§ Loại phổ thông: Audio Technica, Denon, Pickering, Rega, Radio Shack, Shure...
§ Loại chất lượng cao: Audio Note, Benz Micro, Grado Laboratories, Clear Audio, Koetsu, Ortofon, Sumiko, Van del Hul...

Bác ecd có thể tra phần mục lục của box, tìm đến chủ đề "đĩa than" để tham khảo

Nếu cần dùng MC bác có thể mua một cái ampli hơi cổ của Nhật cũ hạng trung thì sẽ có cả MM và MC. Không cần dùng nó làm ampli mà chỉ tận dụng phần phono thôi.
Nghe nói MC còn có 2 loại đấy trong đó có 1 loại điện áp rất thấp. Cái này em không rành lắm. Nhưng mà điện áp ra càng thấp thì phần phono càng phải xịn.

Bác chơi MC đi - nguyên tắc "đi tắt đón đầu"
Bác có thể mua phono preamp nó bán nhiều trên mạng, có switch chuyển dùng cho cả MM và MC, đỡ phải lăn tăn.
Chủ đề này rất hay nhưng ít người có kinh nghiệm sâu. Ở HN chủ yếu em thấy chơi cơ đĩa than cổ của Denon là nhiều (chắc là MM), đĩa thì chủ yếu là đĩa Nga với Đông Âu cũ, nghe tạp âm lắm.
Em đã nghe đĩa than mới, chơi bằng cơ của Project (cũng chả biết cái cơ này có xịn không nữa): rất ngạc nhiên vì không thấy "xì" hay có tạp âm lép bép nào, nghe như âm thanh từ một nguồn CD cao cấp vậy, rất dày tiếng.

Cám ơn các bác.
Trên con đường cập nhật kiến thức trước khi mua máy, em "phát hiện" ra như sau, không biết có đúng không. Vấn đề không phải là có cần head amp với MM hay MC mà là với high-output hay low-output cartridges. Cả MM và MC đều có loại high-output và low-output. Phổ biến mà nói, MM thường là high và MC thường là low. Đối với loại low chắc chắn phải dùng head amp (step-up) để khuếch đại tín hiệu cho hợp với cổng phono ở preamp, nếu không tiếng sẽ rất nhỏ. MC thì phải là low-output thì mới có hết được beauty of MC.
Quả là cái accuphase E-206 của ông bạn em, em thấy cái cổng phono của nó có đề (MM/MC). Nhưng với ampli đèn em thấy không có đề như vậy. Tuy nhiên ampli đèn có một cụm gọi là phono-stage hẳn hoi. Vấn đề là khi nó không đề như vậy thì có cần head amp không.
Tất nhiên tiền mà dư dả thì chẳng nói làm gì. Cứ mua LP player rồi nếu cần thì mua head amp sau. Tuy nhiên em không thích kiểu mua cái này rồi lại phát sinh ra cái kia trong khi budget có hạn nên phải tham khảo kỹ. Đĩa thì chắc em sẽ đóng cả thùng về, toàn cổ điển với Jazz, mà toàn của hãng xịn như Deutsche Grammophone, EMI, RCA... nên em tin là OK. Em thấy đĩa này có vẻ kinh tế hơn CD. Tiền mua một cái CD mua đuợc 15 cái vinyl cổ điển mới toanh. Tất nhiên loại hiện đại như Norah Jones, Diana Krall thì đắt.
To bác Audiophile: Con Rogers E20a có cần thêm step-up không? Nếu nó cần step-up, thêm vào amply đèn một phono stage bóng đèn có hỗ trợ MC có đắt tiền không bác.
To bác nvl: Em xin lỗi bác em search chủ đề đĩa than mà không thấy.

Chủ đề ấy ở đây : [topic]380185[/topic]

Em đọc rồi bác nvl ạ, nhưng không liên quan gì mấy đến cái em cần hỏi. Nếu cần thiết thì bác move cái chủ đề này vào đó em thấy cũng hợp ly.
Cám ơn bác.

Trời ơi sao mà bạn lại sướng thế không biết!!!
Mình nghe nói dùng MM cũng được đó. Mình đọc trên tạp chí thấy có cái đầu Pro-Ject có gắn sẵn MM của Ortofon mà giá có 280USD thôi. Nó còn recommend 1 cái MM khác của audio technica giá khoảng 50USD và nói rằng bộ này nghe hay hơn bất kỳ cái đầu CD nào bất kể giá bao nhiêu.

Tôi có vài ý:
1- Nếu có nhiều tiền, cỡ 600 USD cho MC thì hãy mua MC. Nếu chỉ có cỡ 350USD trở lại nên mua MM đỉnh, Shure V15 đời mới là cái lựa chọn tốt, hoặc Ortofon MM 30 cũng rất hay. Vì MC lại kéo theo cái step-up.
2- Nếu chơi MC phải tính đến bộ step-up transfomer rồi đấu vào MM input của pre đèn, loại này khá đắt, của Tamura hoặc Ortofon giá cỡ 250 - 350 USD cặp. Phần lớn dân chơi đi theo cách này, còn mua ampli loại phổ thông có 2 chế độ MM/MC thì người hiểu biết người ta cười cho đấy!!! Còn các bộ khuếch đại MC/MM loại tốt dùng điện tử cũng rất đắt, loại bán dẫn loàng xoàng như của Project bé như bán tay bán cỡ 120 USD thì.....
3- Chơi đĩa than bạn phải có con pre có phono, mà phải là pre đèn mới hay. Còn pre solid mà hay thì Rất đắt. Vả lại âm thanh tube nó mới hợp với đĩa than.