Nâng cấp, hiện đại hóa pháo tự hành bánh lốp

Nâng cấp, hiện đại hóa pháo tự hành bánh lốp

Em tìm thông tin tại đây http://www.quandoinhandan.org.vn/news.php?id_new=49263&subject=3


Pháo tự hành bánh lốp ra đời và phát triển nhằm khắc phục sự nặng nề của pháo kéo, kịp thời chi viện hỏa lực trên chiến trường. Trong chiến tranh thế giới lần thứ II và các cuộc chiến tranh, xung đột cục bộ trong hơn 50 năm qua, pháo tự hành bánh lốp không ngừng phát triển, có khả năng cơ động cao, khẳng định uy lực, hiệu quả chiến đấu. Thời gian gần đây, pháo tự hành bánh lốp tiếp tục được quân đội các nước đầu tư phát triển, nâng cấp và hiện đại hóa nhằm trang bị cho các đơn vị phản ứng nhanh, nâng cao sức cơ động, phát huy tối đa hiệu quả chi viện hỏa lực trên chiến trường.

Theo tính năng kỹ thuật, chiến thuật và nguyên lý hoạt động thì pháo tự hành bánh lốp được phân chia theo các dạng: Pháo phản lực, pháo lựu và pháo cối, trong đó, pháo phản lực được phát triển khá rộng rãi với những hệ thống pháo phóng loạt. Đạn pháo phản lực hoạt động theo nguyên lý đạn tên lửa hoặc rốc-két. Ưu điểm của pháo phản lực là tiêu diệt mục tiêu diện, có thể phóng đồng thời cùng lúc hàng chục quả đạn pháo. Trong chiến tranh thế giới thứ II, pháo phản lực tự hành Ca-chiu-sa đã khiến cho quân đội Đức phải chịu những tổn thất nặng nề. Sau này, các hệ thống pháo phản lực bắn loạt như BM-42, Smerch, Uragan... được Liên Xô, sau này là LB Nga tiếp tục phát triển và nâng cấp, tăng cự ly bắn, tự động hóa quá trình bắn và nạp đạn. Trên cơ sở các mẫu pháo phản lực bắn loạt của Nga, Trung Quốc đã phát triển và chế tạo thành công nhiều hệ thống pháo phản lực bắn loạt bánh lốp, cự ly bắn đã tăng từ 40km đến 60km. Quân đội Anh phát triển hệ pháo tự hành bánh lốp bắn đạn rốc-két HMAWS thế hệ mới nhất, có khả năng cơ động cao và vận chuyển dễ dàng bằng đường không.

Pháo lựu tự hành bánh lốp hiện phát triển rất đa dạng và nhiều chương trình nghiên cứu mới đã và đang được các nước phương Tây, Nam Phi và Đông Âu triển khai thực hiện. Ưu điểm nổi bật là pháo lựu tự hành có khối lượng nhẹ, thường nhẹ hơn pháo tự hành bánh xích từ 30% đến 50% và chuyên chở dễ dàng, đặc biệt là chở được bằng các loại máy bay vận tải, trực thăng. Quân đội Pháp đã hoàn thiện hệ thống pháo lựu tự hành Caesar 155mm nòng dài 52 lần cỡ, nhưng chỉ nặng 18 tấn. Quân đội Xin-ga-po trang bị hệ pháo tự hành 155mm LWSPH chỉ nặng 7 tấn, có thể vận chuyển bằng máy bay vận tải C-130 hoặc trực thăng CH-47D, CH-53... Một số hệ pháo lựu tự hành như Dana và Zuana của Slô-va-ki-a; FH-77BD (Thụy Điển), Mobat (Hà Lan) đều có khối lượng nhẹ, cơ động cao, vận chuyển dễ dàng bằng đường không. Đặc biệt pháo lựu tự hành có tốc độ cao, bảo đảm hành quân cùng với các đơn vị thiết giáp trong tác chiến cơ động, cự ly xa, do đó chi viện hỏa lực rất hiệu quả. Nam Phi đã phát triển họ pháo lựu tự hành G6 đạt tốc độ tới 90km/h và hệ pháo T5 đạt tốc độ 80km/h. Pháo lựu tự hành thế hệ mới ngày càng được ứng dụng công nghệ cao mạnh mẽ, như sử dụng máy tính điều khiển bắn, khả năng tự động hóa trong quá trình chỉ huy bắn và nạp đạn cao; được lắp đặt các hệ thống dẫn đường, chỉ thị mục tiêu tiên tiến.

Pháo cối tự hành bánh lốp dùng bệ xe ô-tô hạng nhẹ và hạng trung nhằm nâng cao khả năng cơ động. Đầu thế kỷ 21, quân đội Anh đã sử dụng hệ pháo cối LAV cỡ nòng 120mm bánh lốp tự hành đầu tiên trên chiến trường Trung Đông. Đây là hệ pháo cối có tầm bắn xa, độ chính xác cao, đạn cối chứa nhiều ?ođạn con?, đầu tự dẫn la-de nửa chủ động hoặc đầu tự dẫn hồng ngoại. Cự ly tiêu diệt mục tiêu tới 15km. Hệ pháo cối LAV lắp trên xe bánh lốp loại 8x8 bánh và có khả năng lội nước, tốc độ hành quân trên cạn đạt 40km/h; khi lội nước đạt 10km/h. Một số nước đã phát triển các thế hệ cối tự hành bánh lốp có tính năng chiến thuật, kỹ thuật cao, như 2S23 (Nga), Amos (Phần Lan và Thụy Điển), MO-120, 2R2M (Pháp)... Các hệ cối này đều sử dụng máy tính điện tử trong hệ thống điều khiển hỏa lực, hệ thống nạp đạn tự động hoặc bán tự động, tốc độ bắn nhanh, có khả năng tích hợp với nhiều hệ thống khác nhau.

Pháo tự hành bánh lốp thế hệ mới hoặc được hiện đại hóa thường sử dụng vật liệu mới như hợp kim nhẹ cường độ cao, vật liệu composit, vật liệu gốm kỹ thuật. Do sử dụng vật liệu mới nên trọng lượng của pháo ngày càng nhẹ nhưng độ ổn định bắn ngày càng nâng lên, độ tin cậy hoạt động cao hơn. Pháo tự hành bánh lốp còn phát triển theo hướng sử dụng thống nhất cỡ nòng tiêu chuẩn, nên dùng chung được nhiều loại đạn và bắn được các kiểu đạn mới nhằm giảm chi phí hậu cần và thuận lợi trong công tác bảo đảm kỹ thuật. Pháo tự hành nâng cấp, hiện đại hóa còn bảo đảm nâng cao nhịp bắn do được lắp đặt các hệ thống nạp đạn tự động, tiên tiến, tốc độ cao. Điển hình như pháo cối tự hành Amos bắn được hầu hết các loại đạn 120mm, kể cả đạn được dẫn chính xác với tốc độ 24 phát/phút. Hiện nay, một số nước đang nghiên cứu phát triển và hiện đại hóa một số loại pháo cối tự hành cỡ nòng lớn, nòng pháo dài. Điển hình như Anh và Mỹ phát triển pháo 155mm hạng nhẹ nòng dài 55 lần cỡ, Pháp và Thụy Sĩ hợp tác phát triển hệ pháo 155mm, nòng dài từ 35 đến 45 lần cỡ. Các nước như Ô-xtrây-li-a, Ca-na-đa phát triển pháo cối tự hành 120mm thay thế cho các loại cối 81mm biên chế cấp tiểu đoàn và cho lực lượng phản ứng nhanh. Mỹ đang nghiên cứu, phát triển cối 120mm bắn các loại đạn ?othông minh? và đạn ?omẹ-con?. Chương trình pháo cối tự hành bánh lốp 120mm hiện đại là một trong những nội dung được quan tâm trong Chương trình hệ thống vũ khí tương lai của Mỹ.