Nạp pin - tái chế pin quý hiếm như thế nào?

Nạp pin - tái chế pin quý hiếm như thế nào?

Hầu hết mọi người hiện nay đều phải dùng đến các thiết bị di động có sử dụng pin. Việc bảo quản pin làm sao cho đúng là mối quan tâm của rất nhiều người. Tớ viết bài này dựa trên một số kinh nghiệm và tài liệu kĩ thuật, có thể có nhiều chỗ cần phải nhờ các bạn góp ý.

1. Cần phải nạp 10-24h liên tục trong lần đầu tiên: cái này chỉ đúng với pin Nickel đời cũ. Pin Lithium chỉ nạp đến khi máy báo đầy là đủ, kể cả trong lần đầu tiên hay các lần tiếp sau.

2. Phải xả hết rồi mới nạp: chỉ đúng với pin Nickel đời cũ. Pin NiMH đã hạn chế được rất nhiều hiệu ứng nhớ, nên không nhất thiết phải xả hết sạch. Pin Lithium mà xả hết rồi mới nạp thì có khi còn hại tuổi thọ hơn. Nhưng chú ý là không nên nạp quá với pin Lithium

3. Điện áp nạp thế nào là ổn?

- Pin Lithium thường có điện áp là 3.6V (3.7V) và điện áp của bộ nạp tối đa là 4.2V. Tuy nhiên, không hiểu sao trên thị trường bán rất nhiều bộ nạp 4.6V-5.2V và thậm chí là nạp thẳng từ cổng USB máy tính (5V). Các bộ nạp với điện áp cao này sẽ làm pin Lithium bị giảm tuổi thọ. Dòng nạp nên giữ ổn định bằng một nửa lần dung lượng. Thí dụ pin 720mAh thì nên nạp với dòng 360mA. Pin Lithium hầu như không bị nóng trong khi nạp. Nếu nóng thì tức là bộ nạp sai hoặc pin hỏng

(còn nữa)

Hi,
Bài này bổ ích quá.
Chết chết, Em hay có thói quen là nạp qua USB...
Cho Em hỏi thêm là khi xạc qua xạc trên ô tô thì có ảnh hưởng nhiều đến Pin không? Nhiều khi cứ ra cửa hàng điện thoại, hỏi có loại xạc này không, họ vứt cho, xem qua qua, cắm lên xe thấy vừa, xạc được mua thêm mấy cái đầu cắm cho vài loại ĐT là dùng thôi... Bác nvl và các bác khác hãy giúp Em giải đáp thắc mắc này!

(tiếp)
4.Tái chế pin
Có rất nhiều loại thiết bị di động như laptop, mobile phone... không mua được pin hoặc pin mới rất đắt tiền. Trong trường hợp này, chúng ta có thể sử dụng pin cũ để chế lại. Cơ bản trong mỗi cục pin có 1 mạch nạp và một số cell 3.6V. Khi cell pin bị chai thì có thể vứt đi, thay mới như được hướng dẫn tại đây:
http://www.electronics-lab.com/articles/Li_Ion_reconstruct/index_1.html
Với điều kiện ở VN hiện nay, tớ chưa tìm được chỗ mua cell pin mới. Vì vậy, khi chế lại pin cho máy di động thì có thể dùng pin của máy đời mới, sau khi tháo bỏ phần mạch nạp đi thì lấy cell lắp vào mạch nạp của máy cũ là xong. Chú ý khi bóc cục pin ra thì đừng để cực dương chạm vào vỏ vì vỏ chính là cực âm. Các loại pin mới dễ mua là Nokia BL-4C, BL-5C, BL-6C... Có thể mua tại Tân Phát(85 Khâm Thiên), An Phương (64 Quán Sứ), chứ không nên lên Tuấn Dung cho nó cắt cổ !
Được nvl sửa chữa / chuyển vào 14:00 ngày 05/06/2006

Theo tôi được biết:
1. Các pin đóng gói dạng pack thường là có phần điều khiển dòng nạp nên không thể "sạc đầy quá" được.
2. 1 cell pin là 1.2V! - 1 pack =N x 1.2V
3. Dòng điện sạc ảnh hưỏng nhiều đến tuổi thọ của pin. Điện áp sạc ảnh hưỏng nhiều đến tuổi thọ mạch sạc kèm theo pin!
Vậy, người ta hay khuyến cáo pin nào sạc nấy để đảm bảo tuổi thọ của cả 2!
4. Nạp pin bằng nguồn từ USB cũng không sao, miễn là có sự cho phép của nhà sản xuất
5. Khi mod pin nên chú ý đến kích thước, điện áp, dung lượng và chủng loại pin (theo thứ tự ưu tiên). Riêng kích thước, điện áp thì phải đúng như pin cũ, dung lượng có thể cao thấp hơn một ít và chủng loại pin nên giống pin cũ hoặc công nghệ cao hơn.
Được namsp sửa chữa / chuyển vào 15:31 ngày 05/06/2006

Phần này nói tiếp về việc nạp pin, một công việc mà chúng ta sẽ phải làm thường xuyên và có ảnh hưởng lớn đến tuổi thọ pin
Nạp pin Lithium:
- Bộ nạp là bộ ổn áp. Lúc mới nạp sẽ thấy bộ nạp khá nóng, pin thì vẫn mát hoặc hơi ấm. Một lúc sau thì thấy bộ nạp cũng chỉ hơi ấm thì đó chính là lúc điện áp của pin đã đạt tới đỉnh, dung lượng pin đã nạp được khoảng 70%. Khi đó dòng nạp sẽ giảm dần đến khi giảm tới mức 3% dung lượng thì ngắt bộ nạp. Không được nạp quá hoặc xả quá đối với pin Lithium
-Nếu đặt dòng nạp cao thì điện áp đỉnh của pin dễ đạt được hơn, song thời gian giảm xuống mức 3% cũng kéo dài lâu hơn. Vì vậy nên lấy dòng nạp bằng 1/2 dung lượng là vừa đủ. Một số bộ nạp được quảng cáo là siêu nhanh thì thực chất chỉ nạp đến 70% dung lượng là ngắt---> gây hiện tượng "đầy giả". Một số bộ sạc cốc cũng quảng cáo là xả hết trước khi nạp để giữ cho pin bền---> mị dân và bịp bợm. Bộ sạc xịn phải là bộ dò được mức dòng 3% để tự cắt và có chế độ bảo vệ không bị quá nhiệt.
Quá trình nạp pin Lithium có thể thấy ở hình vẽ sau

Nạp pin Niken:
- Bộ nạp là bộ ổn dòng. Trong quá trình nạp, dòng được giữ ở mức ổn định bằng cách tăng dần điện áp. Khi điện áp tăng tới một ngưỡng nhất định tức là pin đầy.Dòng nạp có thể bằng 1/10 dung lượng nếu là kiểu nạp chậm. Loại nhanh hơn thường là dòng nạp bằng 1/3 dung lượng. Nhanh nhất là dòng nạp chính bằng dung lượng. Pin Nickel khi nạp khá nóng nên càng nạp nhanh thì lại càng phải chú ý đến kẻo quá nhiệt thì nổ pin như chơi, mặc dầu đối với loại pin này thì người ta luôn khuyến cáo nạp nhanh sẽ tốt hơn nạp chậm
- Mặc dù pin Nickel bây giờ hầu hết là NiMH, không nhất thiết lúc nào cũng phải xả hết, song thỉnh thoảng cũng nên xả hết sạch pin rồi nạp lại để bảo dưỡng. Dòng nạp trong các bộ sạc phổ biến là từ một nửa đến 1 lần dung lượng

Ngoài 2 cách nạp pin nói trên, trên thị trường còn có loại nạp xung, có LCD chỉ thị rất bắt mắt. Loại nạp này nghe nói rất bền pin, nhưng giá thành chẳng rẻ chút nào !
Được nvl sửa chữa / chuyển vào 08:29 ngày 06/06/2006

Topic này hay và bổ ích . Các bác có thể vào đây tìm hiểu thêm .
http://www.thegioipin.com/?name=knowledge&op=viewDetail&newsId=119&sectionId=122
LVH cũng có vài trải nghiệm sẽ chia sẻ sau .

Một số hình ảnh về chế pin cho PDA: http://en.pdamobiz.com/en/forum/forum_posts.asp?TID=142&PN=1
Cục pin cũ

Bóc vỏ, gỡ rời phần mạch gắn bên trong


Cục pin Nokia BL-5C vừa mua được từ ngoài chợ

Bóc vỏ Nokia, cắt phần pin riêng, phần mạch vứt đi. Nhớ cách điện cực dương với vỏ vì vỏ là cực âm

Hàn pin mới vào mạch cũ là xong !

Có bài viết này khá hay: http://www.nld.com.vn/tintuc/cntt/151362.asp
?oPhù thủy? của pin MTXT
Trong MTXT, pin là bộ phận được khách hàng rất quan tâm vì giá của pin khá cao lại hay bị trục trặc. Vì vậy, nhiều cửa hàng bán MTXT thường chỉ bảo hành pin và màn hình khoảng 6 tháng trong khi các linh kiện khác thì bảo hành đến 1 năm.
Một nhân viên kỹ thuật chuyên về bảo hành tiết lộ pin là lĩnh vực còn quá nhiều bí ẩn. Các cửa hàng hiện phải lệ thuộc vào một người tên T. đang có hai cửa hàng ở TPHCM. T. được mệnh danh là ?ophù thủy của pin MTXT?.
Thí dụ, thời hạn bảo hành của pin là 6 tháng nhưng khách hàng sử dụng được 5 tháng 25 ngày thì pin bị trục trặc. Nếu không khắc phục được, nơi bán máy phải đổi cục pin mới cho khách hàng. T. là người chuyên trị các trường hợp này.
Chỉ cần mang cục pin đến và cho biết thời gian bảo hành còn bao lâu là T. sẽ làm cho pin ?osống lại? qua thời gian bảo hành rồi mới chết, nơi bán máy hoàn thành trách nhiệm bảo hành. Giá mỗi lần phục hồi như vậy chỉ khoảng 100.000 đồng. Nếu kéo dài trên 1 tháng thì cao hơn, khoảng 350.000 đồng.
Cứu pin là mục tiêu mà các nhân viên kỹ thuật máy tính và thợ điện tử chợ Nhật Tảo - TPHCM luôn nhắm đến. Tuy vậy, đến giờ vẫn chưa ai có thể thay T.
Các chuyên viên trong lĩnh vực này đều biết, trong pin MTXT có 8 cục pin tương tự pin tiểu nhưng lớn hơn một tí. Loại pin này cũng có bày bán trong chợ Nhật Tảo. Nhưng vấn đề quan trọng là vỏ pin MTXT có chip, bo mạch, phần mềm. Làm sao để khi thay các cục pin nhỏ vào, phần mềm của vỏ pin chấp nhận ?osống chung? là điều chưa thấy ai làm được, và đó là bí quyết của T.
Hiện nay không chỉ ?ocứu? pin, vị ?ophù thủy? này còn sản xuất cả pin để bán, giá chỉ bằng một nửa so với pin nhập. T. khẳng định pin do anh sản xuất có thể xem hết 1,5 đĩa phim DVD, tương đương khoảng 4 giờ!

Một số hình ảnh về tái chế pin cho laptop http://www.electronics-lab.com/articles/Li_Ion_reconstruct/index_1.html
Cục pin nằm trên bàn mổ

Nội tạng

Sơ đồ đấu nối

Tách rời các cell pin cũ khỏi mạch

Pin cũ pin mới

Hàn pin mới

Đo kiểm tra lại trước khi lắp

Được nvl sửa chữa / chuyển vào 09:58 ngày 06/06/2006

Bây giờ sẽ bàn tiếp về một số loại mạch nạp pin:
1. Đối với acquy chì (lead-acid battery): có một kiểu nạp truyền thống ở VN hay dùng là kiểu nắn điện nửa chu kì. Người ta đơn giản dùng một cái biến thế tự ngẫu lắp thẳng điện xoay chiều vào acquy thông qua một cái diode duy nhất. Dùng ampe kế mắc nối tiếp để đo: tăng dần điện áp nạp lên đến khi nào dòng đạt được nửa dung lượng acquy là ổn. Thí dụ acquy 10Ah thì nạp với dòng 5A. Từ mấy chục năm nay, cách nạp acquy này dường như vẫn được trọng dụng, trong khi tìm trên mạng thì không thấy loại sơ đồ dân gian kiểu này. Acquy kiềm hay còn gọi là Ni-Cad battery cũng được nạp theo cách tương tự. Các bộ sạc pin rẻ tiền của Tàu cũng có cấu tạo đơn giản như vậy.
Một mạch nạp theo nguyên lý này của bạn minhdt, nhưng có mạch bảo vệ

# Hoạt động :
Đây là mach nạp ắcquy hết sức độc đáo , chỉ dùng vài linh kiện giản đơn nhưng nó có tính năng tự động không thua kém một bộ nạp nào khác .Khi ắc quy đầy điện thì mạch tự động cắt điện để bảo vệ ắcquy Dòng xoay chiều qua biến áp hạ thế tạo ra 30VAC qua điốt nắn nửa chu kỳ tạo ra 15V một chiều có dạng nhấp nhô (dòng nạp cho ắcquy có dạng xung sẽ làm cho ắc quy mau đầy điện khi nạp) dòng điện được sụt áp qua bóng đèn dây tóc 21W (có tác dụng như một điện trở đông thời làm đèn chỉ thị dòng nạp ) 2N3055 ,1K, Zene 13,5V tạo thành mạch nạp tự động khi ắcquy hết điện thì điện áp trên nó luôn luôn <12V (khoảng 10V) lúc đó UBE của 2N3055 = 13,5V - 10V = 3,5V transitor dẫn cấp dòng nạp cho acquy khi ắcquy đầy điện thì điện áp của nó tăng cao (khoãng 13V chẵng hạn ) lúc đó UBE của 2N3055 = 13,5 - 13 = 0,5 V điện áp này không đủ phân cực cho transitor làm việc ---> transitor ngắt cắt dòng để bảo vệ ắcquy ! bóng đèn có tác dụng hạn dòng và chỉ thị .khi bình đang nạp ->bóng đèn sáng mạnh , khi bình nạp đầy bóng đèn sẽ tắt # Linh kiện: trị số linh kiện : như trong sơ đồ ! nếu bạn muốn nạp cho ắcquy 6V thì thay zene = 7.5V bạn nhớ giải nhiệt tốt cho Transitor .chúc các bạn thành công!
Được nvl sửa chữa / chuyển vào 08:57 ngày 04/05/2007