Ngày này - Năm xưa

09/04
Ngày 09/04/1959, NASA đã công bố danh sách 7 phi công vũ trụ đầu tiên được lựa chọn cho dự án Mercury, dự án đầu tiên của NASA nhằm đưa con người lên không gian [1]

Ảnh: The Mercury Seven​

Các ứng viên cần phải thỏa mãn 1 số yêu cầu sau: là nam giới, không quá 40 tuổi, không cao quá 1m80, đảm bảo các yêu cầu về thể lực, tốt nghiệp trường không quân và có tối thiểu 1500 giờ bay. Về mặt văn hóa, các ứng viên phải có bằng cử nhân hoặc cao hơn. 110 người đã tham gia dự tuyển và NASA đã chọn được 7 người (the Mercury Seven): Scott Carpenter, Gordon Cooper Jr, John Glenn Jr, Virgil ''Gus'' Grissom, Walter M. Schirra Jr, Alan B. Shepard Jr, và Donald K. ''Deke'' Slayton. [1]
Trong 7 người được chọn, chỉ có Slayton là không được bay lên vũ trụ vì sau đó các bác sĩ phát hiện ra một số vấn đề về tim mạch. 6 nhà du hành còn lại đều đã thực hiện thành công các chuyến bay có người lái của dự án Mercury. Alan Sherpard đã trở thành người châu Mỹ đầu tiên bay lên không gian. Slayton sau này cũng đã bay lên không gian trong dự án Apollo Soyuz. Trong vòng 5 năm, dự án Mercury đã hoàn thành 6 chuyến bay có người lái và 8 chuyến bay tự động, tạo tiền đề cho 2 dự án tiếp theo: Gemini (ghép nối các phi thuyền có người lái ngoài không gian) và Apollo (chinh phục Mặt Trăng) [1]
Tài liệu tham khảo:
[1] European Space Agency, 2000 - 2007. Today in space history ?" 9 April, http://www.esa.int/esaSC/SEMDNV57ESD_index_0.html

10/04
Tôi chưa tìm được các sự kiện thiên văn liên quan đến ngày 10/04. Cứ post tạm bài này cho liền mạch, nếu có thể tôi sẽ bổ xung sau.
Rất mong nhận được sự hỗ trợ từ các bạn.
Được Hero_Zeratul sửa chữa / chuyển vào 20:10 ngày 14/04/2007

11/04
Ngày 11/04/1970, NASA đã phóng Apollo 13, tàu vũ trụ thứ 3 của NASA thực hiện nhiệm vụ đưa con người đổ bộ xuống Mặt Trăng [1]

Ảnh: Phi hành đoàn Apollo 13: James A. Lovell, John L. Swigert, Fred W. Haise​

Hai ngày sau khi phóng, trong quá trình tiếp cận Mặt Trăng, một vụ nổ đã xảy ra gây hư hỏng Service Module (SM), nơi chứa oxy và các nguồn năng lượng. 3 nhà du hành đã sử dụng oxy và năng lượng của Lunar Module (LM) để duy trì và quay trở lại Trái Đất. Apollo 13 đã bay lướt qua, lợi dụng trọng trường của Mặt Trăng để tăng tốc.
Khi đã tiếp cận Trái Đất, các nhà du hành sử dụng Command Module (Module điều khiển) để đổ bộ. Sau vụ nổ, Module điều khiển vẫn còn hoạt động nhưng trong cả quá trình bay qua Mặt Trăng và trở về Trái Đất, module này tạm ngừng hoạt động để tiếp kiệm năng lượng và oxy. 13h07m ngày 17/04/1970, Module điều khiển chở 3 nhà du hành đã đổ bộ an toàn xuống Thái Bình Dương.[2]

Ảnh: Phi hành đoàn sau khi đổ bộ xuống Thái Bình Dương​

Tài liệu tham khảo:
[1] European Space Agency, 2000 - 2007. Today in space history ?" 11 April, http://www.esa.int/esaSC/SEMZXZ57ESD_index_0.html
[2]Wikipedia, 3/2007. Apollo 13, http://en.wikipedia.org/wiki/Apollo_13

12/04
Ngày 12/04/1961, Yuri Gagarin đã trở thành người đầu tiên bay vào không gian [1]

Ảnh: Tàu Vostok 1​

6 giờ 07 phút ngày 12/04/1961, động cơ của tàu Vostok 1 (Phương Đông 1) đã khởi động, đưa Gagarin bay và vào không gian. Gagarin đã bay tổng cộng 108 phút, thực hiện gần trọn một vòng bay quanh Trái Đất. 07h55 phút cùng ngày, module đổ bộ của Vostok 1 đã hạ xuống độ cao 7 km, Gagarin rời khỏi module và tiếp đất bằng dù xuống bang Saratov, Tây Nam Liên Xô [2].
Như vậy là chỉ 4 năm sau khi phóng vệ tinh đầu tiên (Sputnik, 04/10/1957), Liên Xô lại tiếp tục thành công trong việc đưa người đầu tiên lên vũ trụ. Thành công này không chỉ là niềm tự hào của Liên Bang Xô Viết, đồng thời cũng là bước đột phá trong quá trình chinh phục không gian của nhân loại. Vào thời điểm đó, những thành công liên tục của Liên Xô cũng đồng thời là thách thức khiến Hoa Kỳ bước nhanh hơn trong cuộc đua chinh phục không gian. 23 ngày sau, 05/05/1961, tàu Freedom 7 đưa Alan Shepard lên không gian, ngày 25/05/1961, tổng thống Hoa Kỳ Kenedy đã tuyên bố quyết tâm đưa người lên chinh phục Mặt Trăng trong thập kỷ 60 (ngày 20/07/1969, Apollo 11 đã thực hiện được điều này).

Ảnh: Đường bay của Vostok 1​

Tài liệu tham khảo:
[1] European Space Agency, 2000 - 2007. Today in space history ?" 12 April, http://www.esa.int/esaSC/SEMZ2267ESD_index_0.html
[2]Wikipedia, 3/2007. Yuri Gagarin, http://en.wikipedia.org/wiki/Yuri_Gagarin

13/04
Ngày 13 tháng 4 năm 1960, Hoa Kỳ đã phóng thành công Transit1-B, vệ tinh định vị (navigation) đầu tiên được triển khai thành công lên quỹ đạo [1]

Ảnh: Transit-1B​

Transit-1B có dạng hình cầu, hoạt động bằng năng lượng Mặt Trời, nặng khoảng 130 kg, được phóng lên quỹ đạo bởi hệ thống tên lửa Thor/Ablestar. Đây cũng là lần đầu tiên thực hiện được quá trình khởi động tên lửa ngoài không gian với mục đích hiệu chỉnh quỹ đạo. [1]
Sau Transit-1B, thêm nhiều vệ tinh cùng loại được phóng lên tạo thành hệ thống định vị Transit, phục vụ cho hải quân, đặc biệt là để điều hành các tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo. Toàn bộ hệ thống bắt đầu đi vào hoạt động vào năm 1964 và được triển khai đầy đủ vào năm tháng 10 năm 1968. Ngày 31/12/1996, Transit ngừng hoạt động, nhường vai trò cho hệ thống định vị toàn cầu GPS. [1]
Tài liệu tham khảo:
[1]Today in Science History, 1999 - 2007. April 13 - Births, Deaths, Events, http://www.todayinsci.com/4/4_13.htm

14/04
Ngày sinh Christiaan Huygens, nhà toán học, vật lý và thiên văn vĩ đại Hà Lan (14/04/1629 ?" 08/07/1695) [1].

Ảnh: Christiaan Huygens (14/04/1629 - 08/07/1695)​

Christiaan Huygens sinh ra ở The Hague, Hà Lan. Ban đầu, ông theo học ngành luật ở đại học Leiden, tuy nhiên, sau khi tốt nghiệp, Huygens đã chuyển sang nghiên cứu khoa học.[2]
Năm 1655, trong quá trình quan sát các vành đai của Sao Thổ, Huygens phát hiện ra vệ tinh Titan của hành tinh này. Năm 1656, Huygens nhận thấy rằng, vành đai của Sao Thổ có dạng rắn. Cũng trong năm đó, ông quan sát và mô tả tinh vân Orion. Với kính viễn vọng của mình, Huygens đã phát hiện ra các ngôi sao trong tinh vân Orion. Những bức vẽ tinh vân Orion của Huygens được xuất bản lần đầu tiên năm 1659 trong tác phẩm Systema Saturnium [2]. Ông cũng là người đầu tiên vẽ bản đồ bề mặt Sao Hỏa[3]
Huygens cũng đã phát hiện ra một số tinh vân và sao đôi. Ông là người đầu tiên đưa ra các luận điểm ánh sáng có dạng sóng. Huygens cũng là người đưa ra ý kiến về việc tồn tại sự sống trên các hành tinh khác. Trái ngược với số phận rủi ro của Giordano Bruno, ý tưởng này của ông đã được chấp nhận và khuyến khích bởi chính phủ Hà Lan.[2]
Huygens đã có những đóng góp to lớn trong việc nâng cao chất lượng kính thiên văn, chế tạo đồng hồ quả lắc và chế tạo những chiếc kính thiên văn «không khí» khổng lồ (kính thiên văn rất dài, không có ống kính, thị kính và vật kính được treo trên các giá đỡ)[2]
Tên của ông được đặt cho một ngọn núi trên Mặt Trăng, một crater trên Sao Hỏa, một tiểu hành tinh (asteroid 2801 Huygens). Ngày 14/01/2005, tàu thăm dò khí hậu Huygens đã đổ bộ xuống vệ tinh Titan của Sao Thổ [2]
Tài liệu tham khảo:
[1] European Space Agency, 2000 - 2007. Today in space history ?" 14 April, http://www.esa.int/esaSC/SEMCS267ESD_index_0.html
[2]Wikipedia, 3/2007. Christiaan Huygens, http://en.wikipedia.org/wiki/Christiaan_Huygens
[3]Today in Science History, 1999 - 2007. April 14 - Births, Deaths, Events, http://www.todayinsci.com/4/4_14.htm

15/04
Ngày sinh Friedrich Georg Wilhelm von Struve (15/04/1793 - 23/11/1864), nhà thiên văn học người Nga gốc Đức. Ông được coi là một trong những nhà thiên văn vĩ đại nhất của thế kỷ XIX [1]

Ảnh: Friedrich Georg Wilhelm von Struve (15/04/1793 - 23/11/1864)​

Friedrich von Struve sinh ra tại Altona (vùng đất thuộc Đan Mạch, nay thuộc Đức), sau đó, ông theo gia đình di cư sang Nga. Ông tốt nghiệp đại học Tartu chuyên ngành Triết học, nhưng sau đó ông chuyển sang Thiên văn học. Từ năm 1813 đến năm 1820, ông dạy ở trường đại học và tham gia quan sát tại đài thiên văn Dorpat, Tartu. Năm 1920, ông trở thành giàm đốc đài thiên văn Dorpat. Năm 1939, ông được bổ nhiệm làm giám đốc đài thiên văn Pulkovo, gần St. Peterburg. [2]
Lĩnh vực nghiên cứu của Friedrich Struve tập trung vào các sao đôi và khoa học Trái Đất. Với chiếc kính khúc xạ 24 cm của đài thiên văn Dorpat, ông đã nghiên cứu khoảng 3112 cặp sao đôi (trong đó có hơn 2000 cặp do ông phát hiện ra). Năm 1837, ông hoàn thành danh mục sao đôi với tên gọi Stellarum Duplicium Mensurae Micrometriciae. Cùng với Friedrich Bessel, Thomas Henderson, Friedrich Struve là một trong những nhà thiên văn đầu tiên đo được thị sai của các ngôi sao.[1]
Friedrich được coi là thuộc thế hệ thứ 2 của 5 thế hệ liên tiếp nghiên cứu Thiên văn học trong dòng họ von Struve. Ngoài Friedrich von Struve, Otto Wilhelm von Struve, Otto Struve và Hermann Struve đều là những nhà thiên văn nổi tiêng. Dòng họ Struve đã được dùng để đặt tên cho một tiểu hành tinh (asteroid 768 Struveana) [2]
Tài liệu tham khảo:
[1]Today in Science History, 1999 - 2007. April 15 - Births, Deaths, Events, http://www.todayinsci.com/4/4_15.htm
[2]Wikipedia, 3/2007. Friedrich Georg Wilhelm von Struve, http://en.wikipedia.org/wiki/Friedrich_Georg_Wilhelm_Struve

16/04
Ngày 16/04/1976, tàu thăm dò Helios-B đã tiếp cận Mặt Trời ở khoảng cách 43 triệu km (0.3 AU). Đây là khoảng cách tới Mặt Trời gần nhất mà một tàu thăm dò của Trái Đất đã từng đạt được [1]

Ảnh: Helios-B​

Helios-B là một trong hai tàu thăm dò do Hoa Kỳ và Đức hợp tác chế tạo. Các tàu Helios 373 kg, được phóng bằng tên lửa đẩy Titan 3E (Helios A phóng ngày 10/12/1974, Helios B phóng ngày 16/01/1976). Nhiệm vụ chính của các tàu Helios là thu thập, phân tích và so sánh các vật chất tìm được trong vùng không gian 0.3 đến 1 AU tính từ Mặt Trời [1].
Tài liệu tham khảo:
[1]Today in Science History, 1999 - 2007. April 16 - Births, Deaths, Events, http://www.todayinsci.com/4/4_16.htm

17/04
Ngày sinh nhà thiên văn học Italia Giovanni Battista Riccioli (17/04/1598 ?" 25/06/1671) [1]
Năm 1651, cùng với nhà toán học, vật lý học Francesco Maria Grimaldi, Riccioli đã hoàn thành bản đồ Mặt Trăng với tên gọi Almagestum Novum. Tên của những vùng, miền trên Mặt Trăng được Grimaldi và Riccioli đưa ra vẫn được sử dụng trong Thiên văn học hiện đại. Hai ông đã dùng tên của các nhà khoa học nổi tiếng (trong quá khứ và đương thời) đặt cho các núi, các crater, ... (crater Copernicus, crater Kepler, crater Galileo, ...) những vùng tối, rộng được gọi là biển hoặc đại dương (biển Tĩnh Lặng, đại dương Giông Tố, ...) [1]

Ảnh: Một phần bản đồ Mặt Trăng trong tác phẩm Almagestum Novum​

Ông là nhà thiên văn đầu tiên khẳng định Mizar (ζ UMa) là một sao đôi (Mizar và Alcor). Ông cũng đã quan sát được bóng của các vệ tinh in trên bề mặt Sao Thổ. [1] Riccioli là tác giả của nhiều cuốn sách Thiên văn học. Cùng với Grimaldi, ông cũng tiến hành nhiều nghiên cứu về Trái Đất. [2]
Tài liệu tham khảo:
[1]Today in Science History, 1999 - 2007. April 17 - Births, Deaths, Events, http://www.todayinsci.com/4/4_17.htm
[2]Wikipedia, 3/2007. Giovanni Battista Riccioli, http://en.wikipedia.org/wiki/Giovanni_Battista_Riccioli

18/04
Ngày mất Albert Einstein ((14/03/1879 ?" 18/04/1955)

Ảnh: Albert Einstein trên 1 mẫu tem của Đức​

====
Ngày mất nhà thiên văn Pháp Jacques Cassini (18/02/1677 ?" 18/04/1756) [1]

Ảnh: Jacques Cassini (18/02/1677 ?" 18/04/1756)​

Jacques Cassini là con trai của nhà thiên văn lỗi lạc Giovanni Domenico Cassini. Các nghiên cứu Thiên văn của ông tập trung vào việc quan sát Sao Thổ và chuyển động riêng của các ngôi sao. Ông đã phát hiện ra sự thay đổi vị trí của sao Arturus (Alpha Bootis) là 5 phút trong 159 năm. Năm 1716, ông xuất bản các bảng tính toán vị trí của các vệ tinh Sao Thổ. Năm 1712, ông đảm nhiệm chức vụ giám đốc đài Thiên văn Paris.
Cùng với cha, ông đã tiến hành nhiều nghiên cứu, đo đạc, hoàn thiện bản đồ địa lý của nước Pháp.
Tên của ông được dùng để đặt cho một tiểu hành tinh (asteroid 24102 Jacquescassini)
Tài liệu tham khảo:
[1] European Space Agency, 2000 - 2007. Today in space history ?" 18 April, http://www.esa.int/esaSC/SEMN8967ESD_index_0.html
Được Hero_Zeratul sửa chữa / chuyển vào 12:29 ngày 18/04/2007