Ngu?i Trung Qu?c x?u xí (Bá Duong) - Ph?n 9

Ngu?i Trung Qu?c x?u xí (Bá Duong) - Ph?n 9

C?n d?u cỏi ỏc phụ truong cỏi thi?n, d?ng t? h? mỡnh,
Ki?n ngh? v phờ bỡnh d?i v?i ụng Bỏ Duong.

T? C?n

"Hoa Ki?u Nh?t bỏo", New York, ngy 11 thỏng 9 nam 1981



é?c bỏo th?y tin ụng Bỏ Duong vi?ng nu?c M?, tụi r?t c?m thuong cho nh?ng gỡ ụng dó tr?i qua. Bõy gi? ụng cú th? sang dõy, nh?ng ngu?i quan tõm d?n ụng khụng kh?i l?y lm m?ng. Vỡ khụng ớt ngu?i v?n k? v?ng noi ụng, mong ụng cú th? soi sỏng ph?n no nh?ng uu tu c?a ngu?i Trung Qu?c hụm nay.

ễng d?n dõy, l?i v?n cu?ng di?u v? cỏi g?i l "van húa hu tuong". Cỏi van húa 5.000 nam c?a Trung Qu?c khai sỏng t? éu?ng tụng, T?ng t? b?ng b? ụng s? to?t v v?t vo d?ng rỏc, lm cho lũng tin v kiờu ng?o v? van húa c?a chỳng ta b?ng nhu b? d?i m?t gỏo nu?c l?nh. L?i núi c?a ụng Bỏ Duong tụi tin r?ng nú du?c th?t t? trong dỏy lũng v d?a trờn nh?ng kinh nghi?m dau thuong c?a b?n thõn ụng. Nhung v?i d?a v? trờn van dn c?a ụng hụm nay - nh?t l trong lỳc ụng cú th? ?nh hu?ng d?n khụng ớt ngu?i - thỡ ụng khụng th? no tr?ng tr?n dựa c?t ch?i b?i lung tung du?c. Cho nờn d?i v?i cỏi lý lu?n "hu tuong" c?a ụng l?n ny tụi mu?n dúng gúp m?t vi l?i phờ bỡnh khụng ỏc ý.

ễng Bỏ Duong khụng nh?ng ch? t?t nu?c l?nh vo bao ngu?i, d? kớch lũng t? tụn v? van húa c?a b?n thõn chỳng ta, m l?i cũn gio ra tru?c m?t ngu?i nu?c ngoi nh?ng th? nhu ho?n quan, bú chõn d? h? cu?i vo mui chỳng ta n?a.

Th?c ch?t cỏch nhỡn c?a ụng Bỏ Duong l m?t cỏch nhỡn c?c doan nờn m?i hi?u l?m r?ng ho?n quan, bú chõn l nh?ng khuy?t t?t van húa. Th?t ra nh?ng th? ?y ch? l nh?ng hnh vi tn kh?c, b?t ngu?n t? d?c v?ng cỏ nhõn c?a cỏc hụn quõn d?c ti, chuyờn ch?, hon ton khụng thu?c v? n?n van húa chõn chớnh c?a Trung Qu?c.

L?y m?t vớ d?: h?u th? v?n cho r?ng cỏc lu?t tho c?a éu?ng thi gũ bú tho ca. Nhung tho c?a ngu?i d?i éu?ng sinh d?ng, t? nhiờn ; lu?t tho éu?ng du?c hỡnh thnh d?a trờn ngụn ng? v m?c d? van t? c?a th?i d?i nú. éú l m?t tinh th?n tho chõn chớnh, ch? truong t? nhiờn v sỏng t?o. Ngu?i d?i éu?ng khụng h? c?n h?u th? l?y lu?t tho c?a h? lm chu?n. Ch? vỡ h?u th? b? g?c l?y ng?n m cho r?ng nú gũ bú.

L?i d?a vo thúi quen trong cu?c s?ng m núi thỡ cỏi ỏo "k? bo" l m?t th? ph?c trang c?a dõn t?c Món, v?n yờu ki?u, d?p d?. Nhung cỏi "k? bo" d?i nay l?i bú ngu?i, x? cao, ch?ng cũn du?c v? gỡ c?a ngy xua n?a.

éuong nhiờn chỳng ta cung khụng th? coi nh? t?p quỏn d?c ỏc c?a t? tiờn nhu ho?n quan, bú chõn, nhung chỳng ta d?u bi?t r?ng truy?n th?ng Trung Qu?c v?n cú cỏi d?c tớnh "?n ỏc, duong thi?n" (Gi?u di?u ỏc, phụ truong di?u thi?n).

C? nhu vi?c khai phỏ mi?n Tõy nu?c M? ch?ng h?n, hi?n dang du?c ca t?ng nhu m?t b? s? thi v? l?p nghi?p v ph?n d?u, nhu nh?ng truy?n c? d?y tớnh truy?n k? v lóng m?n. Nhung nh?ng gỡ den t?i v tn kh?c c?a th?i ?y - m?c dự v? m?t no dú r?t quan tr?ng - l?i b? xúa b? d?n d?u v?t cu?i cựng.

Cỏc nh nghiờn c?u Tõy phuong chõn chớnh khụng nh?ng ch? ca ng?i m cũn r?t thỏn ph?c cỏi d?p v tinh t? c?a van húa Trung Qu?c.

Nh?t B?n dó hon ton b?t chu?c phuong Tõy t? th?i Minh Tr? Duy Tõn, song t? th?i Ê-dụ (1600 -1867) tr? v? tru?c d?i v?i n?n van húa Trung Qu?c ngu?i Nh?t lỳc no cung ph?c sỏt d?t.

Tinh th?n van húa co b?n c?a nu?c Nh?t ch?ng ph?i dó d?n t? Trung Qu?c hay sao ?

M?t nh danh h?a Nh?t th? k? th? XVIII, T? Xuõn Tinh, khụng nh?ng l?y tờn Trung Qu?c, v? tranh Trung Qu?c m l?i cũn lm tho Trung Qu?c v du?c m?i ca t?ng l "m?t ngu?i Trung Qu?c chớnh hi?u".

M?c dự du?c ca ng?i nhu m?t nu?c van minh tiờn ti?n c?a th? gi?i, Nh?t B?n ngy nay t? trong nh ra d?n ngừ d?u mang d?u v?t sõu s?c c?a ?nh hu?ng van húa Trung Qu?c. Bõy gi? h? tỡm cỏch phõn d?nh ranh gi?i, ph? nh?n quan h? huy?t th?ng v?i ngu?i Trung Qu?c, quờn h?n cỏi kh?u hi?u "d?ng van d?ng ch?ng" (cựng ch? vi?t, cựng nũi gi?ng) trong th?i k? Chi?n tranh Trung - Nh?t. Nhung dự sao h? cung khụng h? dỏm ch?i b? van húa Trung Qu?c. Vỡ lý do gỡ ?

N?u l ngu?i Trung Qu?c, cú l? chỳng ta cung nờn t? h?i: van húa Trung Qu?c l cỏi th? gỡ? Chỳng ta hi?u du?c nú d?n dõu? T?i sao l?i c? di ch d?p lờn cỏi van húa d?p d? thu?c v? chỳng ta, m nh?t thi?t cho r?ng cỏi v?n x?u c?a ngu?i Trung Qu?c ngy nay l do l?i c?a cỏi "van húa hu tuong". Nhu v?y cú ph?i l lý lu?n khụng ?

Trung Qu?c hi?n cú hon 800 tri?u ngu?i (nam 1981? ). Cỏi vi?c c?n kớp hi?n nay l lm sao cho s? ngu?i ?y don k?t v?i nhau v cú du?c h?nh phỳc. Ngay c? nh?ng ngu?i Trung Qu?c ? éi Loan ch?c cung nghi nhu v?y.

é? cú di?u ki?n qu?c phũng kh? di t? v? du?c, nhõn dõn tr? gi l?n bộ d?u cú co may du?c giỏo d?c, cỏi duy nh?t cú th? giỳp cho m?t s? dụng ngu?i di lờn van minh hi?n d?i - m tinh th?n v?n cũn cú ch? nuong t?a - thỡ khụng ph?i van húa Tõy phuong, cung khụng ph?i van húa Nh?t B?n cú th? lm du?c, m chớnh l cỏi truy?n th?ng van húa c? xua c?a chỳng ta. Nú dó tớch t? nh?ng kinh nghi?m nhõn sinh r?t sõu s?c, cú nh?ng tu tu?ng khoa h?c r?t phong phỳ, cú thi ca, van t? t?t d?p, l?i cú c? m? thu?t, cụng ngh?, ki?n trỳc, õm nh?c, trang ph?c,v.v... muụn m?u muụn v?.

Ch? cú van húa Trung Qu?c m?i cú th? dua chỳng ta lờn con du?ng van minh, dua 800 tri?u ngu?i Trung Qu?c d?n con du?ng h?nh phỳc du?c.

Ngu?i Nh?t B?n dó dựng qua, dó tỡm th?y l?i ớch. Ngu?i Tõy phuong cung dang nghiờn c?u h?c t?p nú. Chỳng ta - nh?ng ngu?i thu?c v? chớnh n?n van húa dú - chỳng ta l?i l?i n? lũng no di bờu ri?u nú. Lm nhu v?y khụng nh?ng gõy nguy h?i d?n ti?n d? qu?c gia dõn t?c m l?i cũn tr? thnh lu chỏu con b?t hi?u n?a.

Hóy d?ng d? cho ngu?i Nh?t B?n núi r?ng ch? cú h? m?i l con chỏu th?a k? chớnh th?c c?a n?n van húa Trung Qu?c. Chỳng ta ph?i m? to m?t ra m nhỡn cho rừ, suy cho k?, phỏn doỏn nhi?u, gi?ng nhu ụng Bỏ Duong b?o c?n suy nghi, b?i du?ng nang l?c phỏn doỏn chớnh xỏc; tru?c tiờn l cho h?nh phỳc b?n thõn mỡnh, sau dú cho h?nh phỳc c?a 800 tri?u ngu?i Trung Qu?c khỏc .




Ngu?i Trung Qu?c hốn h?

Vuong Di?c L?nh

"Lu?n én bỏo", Los Angeles, ngy 2/1/1985,
"Bỏch Tớnh bỏn nguy?t san", Huong C?ng, ngy 16/1/1985,
"Tin Nhanh ti?ng Hoa", New York, ngy 11/2/1985.

Tụi v?a du?c d?c " Ngu?i Trung Qu?c x?u xớ " c?a ụng Bỏ Duong, c?m th?y trong lũng b?c b?i khụng th? khụng núi ra du?c.

M?t tram nam tr? l?i dõy ngu?i Trung Qu?c th?t kh?, th?t dỏng thuong, m tỡnh hỡnh ngy cng t? h?i. Ban d?u, cỏi kh?u hi?u c?a Duong V? Phỏi: "Trung h?c vi th?, Tõy h?c vi d?ng" (H?c truy?n th?ng Trung Qu?c d? l?y lm th? ch?t, h?c theo Tõy phuong d? lm cụng d?ng) cung cũn cú cỏi gỡ dú chua d?n n?i l?c di?u l?m. éi?u ny cú tớnh kh? thi hay khụng thỡ chua bi?t, nhung nú cũn cú cỏi tõm ý mu?n duy trỡ cỏi "th? ch?t" Trung Qu?c. V? sau, d?n d?n "th? ch?t" ny cung khụng ai c?n n?a, ch? cũn l?i oỏn trỏch t?i sao b? m? l?i cho mỡnh cỏi d?u túc den, cỏi b? da vng, gi?t cung khụng du?c, v?t cung ch?ng xong; r?i ta thỏn r?ng: "Trang ? nu?c ngoi trũn hon trang Trung Qu?c", v m?t m?c ch?i b?, ch?i m?, ch?i t? tụng.

Cỏi dú g?i l "truy?n th?ng Ngu T?" (Phong tro m?ng 4 thỏng 5/1919).

éú l tỡnh hu?ng c?a m?y ch?c nam tru?c, th? m so v?i th?i nay v?n cũn khỏ hon. Th?i dú m?i ch? l trang nu?c ngoi trũn hon ch? chua d?n d? r?m ngo?i thom hon. B?i vỡ th?i dú giao thụng v thụng tin chua phỏt tri?n l?m nờn khụng cú cỏch no b?t chu?c nhanh chúng v hi?u qu? nhu th?i nay du?c.

Vỡ v?y bõy gi?, khi ngu?i M? t? g?i h? l "x?u xớ", ngu?i Nh?t t? g?i mỡnh l "x?u xớ", t?c thỡ cú ngay ngu?i Trung Qu?c lang xang ra v? thụng thỏi, "trng giang d?i h?i" vi?t li?n m?t cu?n "Ngu?i Trung Qu?c x?u xớ".

M?y ngu?i Trung Qu?c c? ý ch?i d?ng dú d?u khụng ph?i l cỏi lo?i ngu?i Trung Qu?c thụng thu?ng. Vi ch?c nam tru?c nh?ng ph?n t? "Ngu t?" - m?m hụ "d? d?o", t? xung l "ti?n b?” - d?u t? cho mỡnh l d?i van ho, cú trỏch nhi?m v?i d?t nu?c. Chỳng d?i nh?ng tờn h? gi?, v m?t ngu?i trong b?n h? dó thnh danh v?i nh?ng quy?n "Gia" (nh),"Xuõn", "Thu" ch?t ch?a m?i thõm thự d?i h?n d?i v?i truy?n th?ng Trung Qu?c. (ỏm ch? Ba Kim, nh van hi?n d?i Trung Qu?c g?c Món Thanh - ND).

Chớnh h? dó, c? ý ho?c vụ tỡnh, lm cụng tỏc tuyờn truy?n m? du?ng cho s? nhu?m d? Trung Qu?c sau ny b?i Ch? nghia Mỏc.

Nh?ng tai v? c?a thu?ng dõn Trung Qu?c hon 30 nam nay th?c ra dó b?t d?u t? lo?i nh van ch?y theo m?t ny t? 60 nam v? tru?c.

Ngy hụm nay l?i chui ra cỏi ụng Bỏ Duong, t? xung l m?t nh van yờu qu?n chỳng m?t cỏch phi thu?ng d? giuong cao thờm cỏi truy?n th?ng "Ngu t?". Tru?c h?t y go to: "Van húa hu tuong", sau dú l bụi nh? cỏi anh chng "Trung Qu?c x?u xớ".

Tụi l ngu?i Trung Qu?c. Tụi cú r?t nhi?u khuy?t di?m v l?i l?m - th?m chớ nh?ng l?i l?n, nh?ng l?m l?n - nhung tụi khụng h? x?u xa, l?i khụng h? cụng nh?n ngu?i Trung Qu?c nh?t lo?t d?u x?u xa.

Bỏ Duong khụng bi?t cú cho mỡnh l ngu?i Trung Qu?c khụng ? N?u ụng cũn cho mỡnh l ngu?i Trung Qu?c, t?c ph?i th?a nh?n r?ng mỡnh x?u xa, cỏi dú l t? do c?a ụng ta. Nhung ụng ta khụng th? lụi kộo ngu?i khỏc di theo ụng ta nhu th? du?c.

Tụi khụng d?ng ý v?i cỏi quan ni?m "Ngu?i Trung Qu?c x?u xớ" ny tý no, nh?t l v?i cỏi ch? ý v gi?ng di?u dú, nhung khụng ph?i vỡ v?y m tụi cho r?ng ton b? quy?n sỏch c?a ụng Bỏ Duong l vụ ớch. Nú cung cú du?c vi cõu dỳng.

Vớ d? nhu chớnh Bỏ Duong dó nhỡn nh?n nhu sau:

"Ngu?i Trung Qu?c cú th? núi l m?t dõn t?c thụng minh nh?t th? gi?i. T?i M?, m?y ngu?i d? d?u cỏc d?i h?c thu?ng l ngu?i Trung Qu?c. R?t nhi?u nh khoa h?c l?n, k? c? ngu?i cha c?a khoa h?c nguyờn t? Trung Qu?c l ụng Tụn Quan Hỏn, nh?ng ngu?i du?c gi?i thu?ng Nobel l ụng Duong Ch?n Ninh, Lý Chớnh é?o d?u l nh?ng b? úc h?ng nh?t.

Ngu?i Trung Qu?c qu? l khụng ph?i cú ph?m ch?t x?u. Ph?m ch?t ny cú th? dua Trung Qu?c d?n du?c m?t th? gi?i lnh m?nh v h?nh phỳc. Chỳng ta cú tu cỏch lm chuy?n dú v chỳng ta cú lý do d? tin r?ng Trung Qu?c cú th? tr? thnh m?t nu?c r?t t?t d?p.

Nhung chỳng ta khụng c?n ph?i c? mu?n qu?c gia l?n m?nh. Qu?c gia khụng l?n m?nh thỡ cú can h? gỡ? Ch? c?n lm sao cho nhõn dõn h?nh phỳc r?i thỡ di tỡm m?t qu?c gia l?n m?nh cung khụng mu?n. "

éo?n van trờn tụi cho l r?t dỳng. é?c bi?t tụi vụ cựng tỏn thnh cõu "ch? c?n nhõn dõn h?nh phỳc". Ch? ti?c ý chớnh c?a c? quy?n sỏch l?i khụng ph?i l nh?ng l?i l? ngay th?ng ny, nú ton ch?t ch?a nh?ng th? k? t?i "ngu?i Trung Qu?c x?u xa" m tụi hon ton khụng d?ng ý.

é?c h?t quy?n sỏch, ngu?i d?c cú th? t? h?i : "Th?t ra ngu?i Trung Qu?c cú "x?u xa" khụng ?" Bỏ Duong dó tr? l?i m?t cỏch v? v?n v ru?m v?i m?t d?ng vớ d? rỳt ra t? th?c t? nh?m ch?ng minh ngu?i Trung Qu?c l "b?n, lo?n, ?n, v hay c?u xộ nhau".

Tụi tin r?ng Bỏ Duong khụng th? b?a d?t, m dự ụng cú d?t chuy?n thỡ ý d?nh c?a ụng l gỡ ?

Trờn th? gi?i ny dõn t?c no, qu?c gia no m khụng lm ?n, khụng c?u xộ l?n nhau ? Ngu?i Hớp-py M? khụng b?n sao? T?u di?n ng?m ? New York khụng lo?n sao ? Trờn di?n dn chớnh tr? M?, u, Nh?t ?n o nỏo nhi?t, s? h?c h?c d?u dỏ l?n nhau cú ph?i ớt dõu? Cú cỏi xú x?nh no l?i khụng cú s? c?u xộ l?n nhau? C? theo cỏi lụ-gớc c?a Bỏ Duong thỡ ph?i d?t cỏi d?u d? l?i cho dỳng l "Nhõn lo?i x?u xớ".

Cỏi vi?c hoang du?ng nh?t l ngay c? c? h?ng c?a ngu?i Trung Qu?c cú to th?t di n?a thỡ cú gỡ g?i l x?u xa? Qu? v?y! Nh?p sụng tựy khỳc, nh?p gia tựy t?c, phm ngu?i Trung Qu?c d?n M? - g?m c? b?n thõn tụi - d?u ph?i s?a d?i cỏi t?p quỏn núi to c?a ngu?i Trung Qu?c, c? g?ng b?t chu?c cỏch núi c?a nh?ng ngu?i cú h?c th?c trong gi?i thu?ng luu nhõn si M?, núi nang nh? nh?, th?m chớ núi trờn du?ng dõy di?n tho?i ch? nh? nhu ti?ng mu?i. éi?u ny l t?t y?u.

Nhung n?u cú ngu?i nh?t th?i khụng th? s?a d?i du?c thúi quen c?a mỡnh thỡ cung ch?ng ph?i l m?t t?i ỏc gỡ ghờ g?m l?m. Lm sao l?i cú th? g?i h? l "x?u xa" du?c. Ngay ? ch? ny chỳng ta cung cú th? th?y r?ng ụng Bỏ Duong trong lũng ghột ngu?i Trung Qu?c d?n ch?ng no. V m?t khi dó ghột m mu?n d? t?i cho ngu?i thỡ cú khú gỡ dõu !

T?i sao m?t nh van t? xung l "yờu nu?c thuong dõn" l?i r?p tõm dựng d? th? hi?n tu?ng v?n v?t ch?ng cú d?u cua tai nheo gỡ d? bụi nh? d?ng bo mỡnh ? Tụi khụng cú duyờn du?c g?p v? ny, ch? can c? vo bi ph?ng v?n ụng do n? si Lý Lờ th?c hi?n. B ny xem ụng l m?t nh ỏi qu?c l?n v núi r?ng ụng cú m?t t?m lũng yờu nu?c mónh li?t, ụng r?t k? v?ng vo nu?c nh, dõn t?c.

Nhung khi ụng vi?t ra t?t c? l?i l m?t chu?i ton nh?ng gi?n tr?i, trỏch ngu?i, nguy?n r?a khụng thụi. Cỏi nguyờn nhõn can b?n cú l? vỡ Bỏ Duong dó hi?u m?t cỏch l?ch l?c v? van húa truy?n th?ng Trung Qu?c, nờn dó l?m du?ng l?c l?i; cú l? b? cỏi "van húa hu tuong" do chớnh ụng ta b?a d?t ra mờ ho?c tõm trớ, b? chớnh cỏi "m?m b?nh d?c" do ụng ta gieo ra lm tờ li?t th?n kinh c?a b?n thõn.

Cỏi van húa "bỏc d?i tinh thụng" c?a Trung Qu?c di nhiờn cú ph?n vuong d?o, nhung cung cú ph?n bỏ d?o, cú nhõn nghia, d?o d?c, cú tr?m c?p, di di?m, cú chớnh tõm thnh ý, cú phong hoa tuy?t nguy?t, b?t k? phuong di?n no cung d?u d?t d?n d?nh cao; tram th? b d?n th? gỡ cung cú.

Ch?ng c? núi anh chuyờn tỡm cỏi "hu tuong" v "m?m b?nh d?c", ch? th?m chớ n?u mu?n c? ý tỡm cỏi "hu c?t" ho?c vi trựng cung d?u cú th? tỡm th?y. N?u anh mu?n b?o van húa Trung Qu?c l m?t hu c?t d?y vi trựng, thỡ van húa Trung Qu?c cung ch?ng thi?t h?i gỡ m ch? ch?ng minh r?ng : anh l th?ng th?i tha khụng ng?i du?c d?n m?c vụ phuong c?u ch?a.

N?u l?y cựng m?t b? "Tu tr? thụng giỏm" (xem chỳ thớch c?a ngu?i vi?t bi ny -Vuong Di?c L?nh - ? cu?i bi) ra m bn, cú ngu?i d?c xong nú cú th? h?c du?c cỏch tr? qu?c bỡnh thiờn h?. Trong khi dú Mao Tr?ch éụng d?c xong thỡ l?i cng hon ch?nh hon nh?ng th? do?n t?y nóo v chụn s?ng ngu?i, cú l? ngay c? Xta-lin cung khụng bỡ k?p.

Cỏi van húa truy?n th?ng Trung Qu?c l nhu v?y, gi?ng nhu m?t lu?i dao s?c, tựy anh cú s? d?ng nú hay khụng, v s? d?ng nhu th? no. Anh cú th? dựng nú d? tr? b?nh c?u ngu?i, cung cú th? dựng nú d? gi?t ngu?i. éuong nhiờn cung cú th? dựng nú d? t? sỏt.

Cho nờn, b?t k? ai n?u manh tõm di tỡm cỏi lu?i s?c c?a nú, di tỡm nh?ng th? nhu "hu tuong", "m?m b?nh d?c", thỡ chớnh ngu?i dú s? b? m?c b?nh d?c ch? khụng ph?i van húa Trung Qu?c.

Tụi xin núi thờm vi di?u hoi ngoi l?.

M?t tram nam tr? l?i dõy, vỡ chớnh tr? Trung Qu?c den t?i, nh van, trớ th?c vi?t lỏch thu?ng b? tự dy, gi?t chúc, qu?n thỳc lõu di, b? ch?p mu. éi?u dú ch?ng t? r?n nh?ng chớnh quy?n t?i ch?c v?n t? coi mỡnh l tr?i cao, d?t r?ng.

B?i vỡ m?i ngu?i d?u thự ghột cỏc chớnh quy?n chuyờn ch?, nờn nh?ng cỏ nhõn no dỏm cụng khai thỏch th?c b?o quy?n d?u du?c m?i ngu?i d?ng tỡnh, kớnh n?. Nh?ng k? b? tự dy vỡ lý do chớnh tr? ho?c l n?n nhõn c?a m?t ý d? chớnh tr? cung d?u mang m?t v?ng ho quang trờn d?u.

Tụi cho r?ng khụng h?n nhu v?y ho?c ớt nh?t cung khụng th? núi nh?t lo?t d?u nhu v?y. Th?t ra cung cú m?t s? ngu?i b? tự ng?c ho?c b? sỏt h?i dỏng du?c tụn kớnh. Vớ d? nhu nh?ng s? th?n ngy xua dỏm can giỏn hong d? m khụng s? b? chộm.

G?n dõy m?t s? nh bỏo khụng s? quy?n l?c dỏm v?ch tr?n nh?ng s? d?i b?i c?a cỏc gia dỡnh quy?n quý h? Kh?ng, h? T?ng. Cú k? b? gi?t, k? ng?i tự, nh?ng s? hy sinh c?a h? duong nhiờn cú ý nghia, cú giỏ tr? dỏng tụn th?.

Cũn d?i v?i cỏi nhón hi?u "li?t si" c?a Lý é?i Chiờu v H? Gió Tõn thỡ tụi cho l ch?t cung khụng dỏng ti?c. Nú ch?ng khỏc gỡ cỏi nhón hi?u "h?u phỏi" c?a Vuong Di?c L?nh ny, tụi cho r?ng dú ch? l vi?c t? di chu?c v? vo mỡnh.

T?t c? "li?t si" cung nhu "h?u phỏi" ? Trung Qu?c ch? l nh?ng s?n ph?m d?i b?i c?a cỏc chớnh ph? d?c ti d?ng lờn. Nhung núi v? b?n thõn nh?ng ngu?i b? h?i ny, d?i v?i cỏi vi?c h? b? b?c h?i thỡ ch? cú h? l thi?t thũi m ch?ng dem l?i du?c ớch l?i gỡ cho nh?ng ngu?i dang s?ng. Núi túm l?i n?u ch?u dau kh? m khụng dem l?i m?t k?t qu? gỡ thỡ th?t l dỏng ki?p !

D?a trờn cỏi d?o lý ny, tụi cho r?ng ụng Bỏ Duong m? m?m, r?i ng?m mi?ng, ng?i trong nh lao hon 9 nam v khụng bi?t l? bao ngy, t?a h? nhu lao tự l cỏi d?t m? vng c?a ụng ta; nhung cu?i cựng t?t c? nh?ng th? dú ch? l m?t vi?c th?t vụ ớch !

N?u núi theo lụ-gớc c?a Bỏ Duong, thỡ trờn d?o éi Loan cú m?t nh van cũn ti tỡnh hon Bỏ Duong. Sau khi ụng ta ra tự, cho d?n hụm nay ụng ta v?n cũn mỳa bỳt trờn d?o ch?i lo?n lờn, phong d? khụng khỏc tru?c m?t tý no, v?n ch?i d?n c? 18 d?i t? tụng c?a k? khỏc. Nhung theo quan di?m c?a tụi thỡ di?u dú ch?ng cú gỡ l ghờ g?m h?t.

B?t quỏ anh ta cung ch? l m?t nh van vong m?ng (h?t th?i) m thụi.

Cu?i cựng, xin túm l?i m?t cõu: Ngu?i Trung Qu?c chua ch?c dó x?u, nhung trong dỏm ngu?i Trung Qu?c l?i khụng thi?u nh?ng d? hốn h? !



Chỳ thớch c?a Vuong Di?c L?nh:

Tụi chua du?c d?c quy?n "Tu Tr? Thụng Giỏm b?n c?a Bỏ Duong", m cung khụng thớch d?c. B?i vỡ tụi tin r?ng dựng cỏi ki?u dỏnh d? t?t c?, ch?i t?t c? ki?u "Ngu T?" hay "H?ng V? Binh" d? di?n gi?i "Tu Tr? Thụng Giỏm" thỡ s? ch?ng cũn gỡ l hỡnh d?ng c?a nú.

Tụi c?c k? thỏn ph?c Tu Mó ễn Cụng (Tu Mó Quang). Sỏch c?a ụng d?y d? cỏc vua tr? nu?c nhu th? no, d?y cỏc qu?n th?n lm vi?c nu?c, d?y cho thu?ng dõn cỏch an ?, nu?c cú d?o v vụ d?o x? s? nhu th? no. ? xó h?i nhu Trung Qu?c, n?u nghiờn c?u k? m?t chỳt quy?n sỏch ny thỡ s? b? ớch khụng ớt, t?i thi?u cung khụng d?n n?i b? ng?i nh lao c?a Qu?c Dõn é?ng ho?c ph?i d?i mu nh?n (b? d?u t?) c?a é?ng C?ng S?n.


Khụng hi?u du?c hi u?c

H?i Tuyờn X?

"Tớn bỏo", Huong C?ng, ngy 23/1/1985.

Trong bỏo "Bỏch tớnh" k? ny cú m?t bi van nhan d? "Ngu?i Trung Qu?c hốn h?" c?a Vuong Di?c L?nh. Sau khi d?c Bỏ Duong ụng ny tuyờn b?: "Trong lũng t?c t?i khụng th? khụng núi du?c".

Bi van mang tớnh bỳt chi?n ny dó cụng kớch Bỏ Duong m?t cỏch th?m t?. Gi?ng van nhu?n nhuy?n nhung van phong ỏc li?t, khụng h? cú cỏi dụn h?u, hũa nhó trong truy?n th?ng t?t d?p, cao quý c?a Trung Qu?c. ễng ta s? d?ng nh?ng th? nhu "th?i khụng ng?i du?c", "vụ phuong c?u ch?a", "d? hốn h?", "xem lao tự l cỏi d?t m? vng",v.v...Cú th? núi th?t l khe kh?t.

N?u cỏi thuy?t "ngu?i Trung Qu?c x?u xớ" c?a ụng Bỏ Duong cú co s? thỡ ụng Vuong qua bi van ny l?i b? chớnh g?y ụng d?p lung ụng, v khụng nh?ng khụng ph?n bỏc du?c lý lu?n c?a ụng Bỏ Duong m cũn cung c?p thờm b?ng ch?ng cho nú.

B? m?t x?u xớ c?a Vuong Di?c L?nh l b? m?t th?t c?a ngu?i Trung Qu?c c? nghỡn nam nay. éú l m?t b? m?t thi?u v?ng ph?n hi hu?c.

Bỏ Duong ch?i ngu?i Trung Qu?c l x?u xớ, nhung cú ph?i vỡ ụng ta lm cụng tỏc nghiờn c?u nhõn ch?ng h?c v hy v?ng do?t du?c gi?i Nobel khụng ?

Ngu?i vi?t t?p van, c?t ý gõy ra ph?n ?ng noi ngu?i khỏc d? kớch d?ng tranh lu?n, hon ton khỏc v?i cỏc chuyờn gia vi?t cú ch?ng c? rừ r?t c?a cỏc ngnh h?c thu?t. Ngu?i Trung Qu?c cú x?u xớ hay khụng cung ch?ng quan tr?ng gỡ, nhung cú ngu?i t?c quỏ, la lng lờn, dó tiờu phớ khụng bi?t bao nhiờu t? bo nóo, dú m?i l di?u th?t quan tr?ng.

Cung cựng trong s? "Bỏch tớnh" ny cú b?c thu d?c gi? h? Luong. ễng ny sau khi d?c "Ngu?i Trung Qu?c x?u xớ" c?a Bỏ Duong dó t? v? b? xỳc d?ng sõu xa, nờn bu?n bó chỏn n?n m roi l?.

Nhung theo tụi th?y thỡ nu?c m?t c?a ụng ny v s? ph?n n? c?a ụng Vuong Di?c L?nh cung ch? l m?t th? th?ng di?c cu?i th?ng cõm.

C? hai ngu?i d?u cú cỏi tinh th?n c?a nh?ng ngu?i theo h?c thuy?t Lóo Trang, trong b?ng d?y nh?ng quan ni?m quỏ u l siờu thoỏt. Cho nờn h? chua cú th? d?c du?c nh?ng gỡ ? gi?a nh?ng hng ch? c?a Bỏ Duong d? linh h?i ra cỏi thỳ v? c?a hi hu?c, m ch? roi vo m?y cỏi vớ d? m? mi?u, sinh d?ng v?i nh?ng l?i chỳ gi?i hoang du?ng c? quỏi thụi.

é?c van chuong Bỏ Duong th?c ra c?n cú s?n m?t ớt tinh th?n hi hu?c. ễng ta phỏ r?i, lm trũ, dem cỏi lu?i dao c?a trớ tu? se s? l?p loỏng tru?c m?t chỳng ta. Ngu?i d?u úc linh ho?t cú th? n?m b?t du?c tinh tỳy, nh?ng k? quỏ nghiờm ngh?, ra v? tr?nh tr?ng, thỡ l?i hon ton b? oúc-do.

Dõn t?c Trung Qu?c cú m?t l?ch s? lõu d?i, lm sao t?t c? d?u cú th? hon m? khụng t? v?t ? ễng Bỏ Duong tỡm nh?ng th? ny ra ch? di?u, k? th?c l t? tro, gõy ra cho chỳng ta m?t ớt tỏc d?ng c?nh t?nh. V? l?i núi x?u m khụng núi d?p, dú cung l m?t cỏch t? khiờm.

Khụng hi?u du?c hi hu?c l?i cho r?ng ụng ta di ngoỏy dao vo v?t thuong c?a mỡnh thỡ th?t l ph? cỏi lũng dau kh? c?a Bỏ Duong. Tuy th?, e r?ng Bỏ Duong cung khụng thớch gỡ m?y cỏi vi?c ngu?i d?c bi mỡnh ph?i khúc s?t sựi.

Núi túm l?i, dõn t?c Trung Qu?c l m?t dõn t?c l?n, núi d?p d? thỡ d?p d? hon b?t c? dõn t?c no, núi x?u xớ thỡ cung x?u xớ hon b?t c? dõn t?c no.

Nhung cú l? nờn núi ra cỏi x?u v?n t?t hon l ca t?ng cỏi d?p c?a nú. Núi m?t cỏch khỏc, cho dự cú x?u, cung cú cỏi d?p c?a cỏi x?u ch? !





éỏnh th?ng 1 v?n quõn khụng b?ng t? th?ng lũng mỡnh