người bản ngữ cũng sai

người bản ngữ cũng sai

Thực ra nói là người bản ngữ cũng không hẳn. Thỉnh thoảng đây đó vẫn có những bài viết nói về cách dùng sai từ ngữ tiếng Việt Nam của chính người Việt Nam. Những ví dụ về "việt vị / liệt vị", "cứu cánh", "bàng quan / bàng quang" hẳn đã rất quen thuộc. Tuy nhiên trong tiếng Anh hay các ngôn ngữ khác, việc dùng sai từ hay dùng từ với nghĩa khác xa so với nghĩa gốc cũng thường xuyên xảy ra.
Những cách dùng sai này, cũng như ở Việt Nam, thường là do TV, báo, đài, & thỉnh thoảng do các chính trị gia tạo ra. Lý do thì khá đơn giản, là do họ muốn tạo ra một sự hoa mỹ nào đó cho bài báo hay bài phát biểu của mình, gây sự chú ý của độc giả. chúng ta sẽ cùng tìm và thảo luận về những từ hay được/bị dùng sai này.

(đây chỉ là những phát hiện nhỏ & sưu tầm của mình, có thể đúng, có thể sai)

kiểu 1: dùng thừa chữ
ATM Machine: chữ M trong ATM là viết tắt của chữ Machine rồi (Automatic Telling Machine). Những ví dụ dạng này thì nhiều, như HIV Virus (Human Immunodeficiency Virus), RBC Bank (Royal Bank of Canada), PC Computer (Personal Computer), NIC Card (Network Interface Card) . . .

kiểu 2: thay đổi ngữ pháp
chắc không ít người vẫn còn thắc mắc khi học về tag-question. hồi trước khi học cái này, mình cứ tưởng dễ, đến lúc làm bài kiểm tra, bị đúng quả "I am nice,_____?" chịu chết không làm được (nên nhớ đến tận bây giờ). hồi đó cô giáo cho đáp án là "I am nice, aren''t I?" nhưng mãi sau này mình mới phát hiện ra là cách chính xác nhất phải là "I am nice, ain''t I". Do đặc điểm ain''t và aren''t đọc khá giống nhau nên về sau nhiều người dùng aren''t thay cho ain''t và ngược lại, ain''t thay cho aren''t, ví dụ "You ain''t right", "I ain''t no babysitter", hay "I am nice, aren''t I" như ví dụ trên.

kiểu 3: dùng sai hẳn nghĩa của từ gốc
vd1:
-She is hot, isn''t she?
-Absolutely / Definately.
vd2:
-Is it going to transform?
-Basically / Actually . . . . yes.
vd3:
-Now here''s your weekend forecast.
-Your wrong.

*vd1: Absolutely & Definately là trạng từ dùng để nhấn mạnh một ý nào đó nhưng trong vd1 lại đường dùng với nghĩa là "yes"
*vd2: Basically & Actually trong vd2 rất hay được dùng thay cho "uhh . . .", "errrr..." khi bị hỏi bất ngờ & phải suy nghĩ tìm câu trả lời.
*vd3: từ "your" bị/được dùng thay cho "the" và thay cho you''re (có lẽ là do cách đọc giống hệt nhau)

kiểu 4: conflict (ko biết dịch ra tiếng Việt thế nào cho kiểu này)
các ví dụ điển hình là
free gift: gift tức là món quà, đã là quà thì free chứ còn gì nữa. làm gì có cái gì gọi là "món quà miễn phí". Nếu đi đường mà nhìn thấy 1 tấm biển quảng cáo "tặng miễn phí . . ." thì cần phải cẩn thận vì khi nhìn gần nhất định sẽ thấy một dòng chữ (rất nhỏ) đại loại là "nếu mua"
well-known secret: vầng, bí mật nhưng mà ai cũng biết.
hotel guest: chuối cả nải, nhỉ. "hotel guest" dùng để chỉ một người nào đó trả tiền để được ở trong một ngôi nhà (trọ) hay phòng nào đó, thế mà người đó lại là "guest"

một số kiểu khác: (rất nhiều )
-"a lot" có một dấu cách ở giữa, nhưng rất nhiều người viết liền thành alot. Không biết có phải là do bị nhầm với từ "allot" có nghĩa là "phân công", "giao phó" không. (sv ĐH khi chép bài thường hay viết tắt & rút gọn mà. vd hello viết thành helo, yellow viết thành yelow, enough thành enuf, easy thành ez, anyone thành ne1 . . .)
-Phát âm sai: (nghe hơi choáng phải ko) Bạn thử tra cách phát âm từ Nuclear (''niu cli ờ) xem, & để ý xem người ta (bản ngữ) đọc thế nào (''niu clia)
-lại ngữ pháp: ngày nay, ngay rất nhiều sách báo dùng thì quá khứ & hoàn thành của "dream" là "dreamed", trong khi chính xác phải là "dreamt", hay "learn" --> "learned" trong khi chính xác phải là "learnt".
-Gay: bạn nghĩ gì khi đọc được câu này: "I feel pretty...and witty...and gay"? đảm bảo bạn sẽ rất bất ngờ khi biết rằng câu nói đó là của nhân vật Maria trong "West Side Story".
theo từ điển Webster (Webster''s New World Dictionary) thì "gay" có nghĩa là "joyous and lively; merry; happy; lighthearted". Ngày nay nghĩa này đã biến mất hoàn toàn và khi nhắc đến "gay" là nhắc đến những người đồng tính luyến ái.
-it''s (possessive) vs. its: có lần mình vào lớp 1 đứa bạn (học ké), ông thầy nhấn mạnh là bất cứ ai dùng sai giữa it''s và its sẽ bị trừ 10% số điểm . Hôm đó mình mới chột dạ về lật lại mấy bài viết của mình trước đó & thấy công nhận là nhiều lúc mình chẳng biết dùng thê nào là chính xác cả

còn nhiều nữa nhưng mà buồn ngủ rồi để mai viết tiếp

 

Về các lỗi tiếng Anh thường hay mắc phải thì có vô khối ở đây, các bác có thể tham khảo:
http://www.wsu.edu/~brians/errors/errors.html
hoặc ở đây nữa (những lỗi này thì nonnative speaker thường hay mắc phải, nhất là mấy nước Đông nam Á):
http://www.englishdaily626.com/c-mistakes.php?004
Chủ đề này rất thú vị đấy
---------------------------------------------
Gieo hành động, gặt một thói quen.
Gieo thói quen, gặt một tính cách.
Gieo tính cách, gặt một số phận.

Cái này thì em thấy hơi lạ anh emxinh ạ. Theo em thì ain''t là informal language và em cũng đã tra Webster?Ts New World Dictionary thì nó cũng bảo như vậy. Em copy nguyên ra đây:
Ain''t
is not or are not: a dialectal or nonstandard usage Although ain''t is widely used informally by educated speakers, many people still frown on its use in formal contexts Ain''t once was standard for am not, and a small number of educated speakers still prefer it to amn''t or aren''t in questions [I''m right, ain''t I?] See also AN''T
Em thấy chủ đề này hay lắm, anh viết tiếp đi

Now that I've found you, I won't let you go away...

à thỉnh thoảng cũng soi mói tí mới phát hiện ra mấy chỗ sai (sai là sai theo những gì mình đã học được thôi, biết đâu mình học sai thì sao, dù sao mình cũng ko fải bản ngữ hì hì, còn phải học dài dài), chứ lấy đâu ra mà viết hả em. thỉnh thoảng mới thấy cái gì đó ngờ ngợ thì lôi ra thảo luận thôi ))
nktvnvn: phần oxymoron công nhận. tiếng nước nào cũng thế, ko chỉ có tiếng Anh. Nhưng vụ phát âm sai từ "nuclear" là có thật. hôm trước hơi buồn ngủ nên type nhầm. Tại hồi này đang luyện lại cách phát âm nên mình hơi sói mói (có vẻ hơi quá) kỹ lưỡng phần này. Mình đã tìm hiểu thêm & phát hiện ra là do từ hồi ở Vn học tiếng Anh theo giọng British nên đọc là "niu clia" hay là tương tự như "new clear" nên khi nghe người ta đọc thỉnh thoảng mình lại thấy người ta đọc rất rõ là "nu cù là" (hehe ko biết viết phiên âm thế nào cho chuẩn) nhưng chữ "cù" hay "cờ" ở giữa họ phát âm rất rõ.
phần it''s/its thì tất nhiên it''s là viết tắt của "it is" nhưng nhiều người hay nhầm nó với its. ý mình là người ta (ko hiểu sao) lại coi ''s là sở hữu cách như trong John''s (của John)
Nhân đây lại nói tiếp phần pronunciation
có một số từ đọc rất líu lưỡi, mình cũng chưa tìm hiểu kỹ người Anh/Úc người ta thực sự đọc thế nào nhưng người Mỹ (giọng Anh-Mỹ nổi tiếng là "phá cách" mà) thực sự là cũng đọc sai. Vd từ "library" mình đã hỏi kỹ mấy người ở đây, người ta đều đọc là "lai bờ rì", hỏi đi hỏi lại mấy lần họ đều khẳng định là không có chữ "rờ" theo cách đọc "lai bờ rờ rì"
một số từ tương tự:
February: đọc là "fe brìu ờ rì", nhưng người ta đọc thành "fe bìu ờ rì" nhiều đến nỗi cách đọc này bắt đầu xuất hiện trong một số từ điển
-relevant: ai mà "uốn lưỡi" không tốt thì hay bị nhầm nhọt thành revelant (dễ đọc hơn nhiều )))
một số kiểu phát âm sai khác:
-clothes/close: đọc gần gần như nhau nhưng trong từ "clothes" kết thúc phải là "th". cái này khó phết, ko giống như cặp "sheet/****" chỉ có mình mới đọc sai )
-often: chắc người Việt mình đều đọc là "óp fừn" nhưng ở đây mình thấy nhiều người đọc là "óf từn"
-suit: đọc là "sút", khác hẳn với "suite" đọc là "suýt", như "sweet".khác nhau 1 chữ "e" nhưng cách đọc khác hẳn
-ect. đọc là "ẹt xét tờ rà" (et cetera), ko phải "íx xét tờ rà" (excetera)
-excuse me: íx skiu smì, nhưng nhiều người vẫn đọc là "skiu mì" (ít thôi, nhưng thỉnh thoảng vẫn gặp)
còn nhiều nhưng chưa tìm ra ))
còn một mảng nữa là spelling. nếu nói về spelling thì nhiều vô số kể. Trong tiếng Anh, vì không có quy tắc đánh vần như tiếng Việt nên nhiều khi một cách phát âm có thể có nhiều cách viết. chả thế mà vừa rồi hãng Microsoft phải mua lại (hay đúng hơn là ép bán) trang web http://mikerowesoft.com của cậu bé Mike Rowe, hay gần đây nhất là một bác ở Florida (Mỹ) đã phải vào tù vì tội đăng ký tên miền theo kiểu sai chính tả để redirect khách vào các trang web khiêu dâm ( http://vnexpress.net/Vietnam/Vi-tinh/2004/02/3B9D0203/ )
mời các bạn bình luận
 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------
Trần ai một cõi biết về đâu?
Thế gian đi đâu chẳng thấy sầu?
Não lòng trăm mối sầu chưa dứt
Phiền muộn do đâu? Chẳng ai cầu.

Hơ hơ thế này là mình sai à? Nhưng tại sao lại vẫn còn test ở cuối trong khi bản thân TOEFL đã là test rồi? Ví dụ nói: I have to take the TOEFL thì cũng bằng I have to take the test of English as a foreign language chứ sao? Em xem cái này ở một trang web của người Mỹ chứ ko phải tự mình rút ra, không chỉ có TOEFL test là sai mà còn có cả SAT test nữa. Confused quá!!!
Một số cái nữa theo bản thân và xem trên Internet là sai về mặt ngữ pháp:
1. Ex: Sheila and me are good friends.
Cái này trong văn nói thì rất thông thường, chính vì hồi bé sống ở nước ngoài toàn dùng ME nên khi ve VN làm bài tập tiếng Anh em quen --> bị trừ hết điểm mà phải là I mới đúng, vì I mới là đại từ còn ME chỉ là tân ngữ của I.
2. Hopefully. Cái này paste nguyên xi ra nhé:
Technically, this word is an adverb meaning "in a hopeful way." Therefore, "Gabrielle looked hopefully at Xena" is correct while "Hopefully we''ll make it to Athens before nightfall" is incorrect. However, like so many other words, this one has evolved to take on a different meaning than its original.
Lạ nhỉ, từ này em thấy thường xuyên xuất hiện ở đầu câu với nghĩa "Hy vọng rằng", kể cả trong những novel published từ ngày xưa.
3. Cái này không phải là lỗi sai nhưng em muốn hỏi dùng như thế nào là đúng. Theo như em biết thì khi nói đến con người chung chung thì dùng HE (If your baby is crying, he must be hungry) nhưng như thế lại bị coi là ***ist. Thế thì phải làm thế nào ạ?


There can be miracles when you believeThough hope is frail, it's hard to killWho knows what miracle you can achieveWhen you believe... somehow you willYou will when you believe....

Yeah! Trong văn nói cũng thường nghe It is me thay vì cái đúng phải là It is I.
Bạn sống từ bé ở nước ngoài mà tiếng Việt cũng giỏi quá.
2. Hopefully. Cái này paste nguyên xi ra nhé:

Cách 1: sử dụng cặp he or she, him or her, his or her:
Everyone hopes that he or she will win the scholarship.
With the explosion of knowledge, no doctor can read much outside his or her specialty.
Cách 2: sửa sang số nhiều
Many people hope that they will win the scholarship.
With the explosion of knowledge, few doctors can read much outside their specialty.
Cách 3: sửa lại cấu trúc câu để tránh dùng đại từ (pronouns)
Everyone hopes to win the scholarship.
Cách 4: tránh dùng những từ khuôn mẫu dành cho đàn ông. Ví dụ dùng chairperson thay cho chairman, police officer thay cho policeman
Nhiều khi không tránh được thì tui chơi đại he cho rồi. Ko hiểu sao chuyện bình thường như vậy mà 1 số người dùng tiếng Anh nhạy cảm quá. Một số câu tục ngữ cũng ghi là "He who [gì gì đó] thì [gì gì đó]" (He who hesitates is lost) Sao mà sửa tục ngữ được chứ????
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
Trần ai một cõi biết về đâu?
Thế gian đi đâu chẳng thấy sầu?
Não lòng trăm mối sầu chưa dứt
Phiền muộn do đâu? Chẳng ai cầu.