Người Lính - Những suy ngẫm của một người lính Đức, 1936-1949

Việc đầu tiên mỗi ngày là điểm danh lúc 6 giờ sáng. Người trưởng trại, tương đương với chức đại uý, đếm chúng tôi hai lần mỗi ngày, một người hạ sĩ quan đi theo. Ông ta hay nói bằng tiếng Nga "Chào các tù binh buổi sáng." và chúng tôi phải trả lời bằng tiếng Nga "Chào buổi sáng". Tiếu đó là ông ta đếm chúng tôi. Nếu con số đúng, chúng tôi được đi ăn sáng, nếu không đúng, ông ta sẽ đếm lại. Viên đại úy người chắc nịch, dáng dấp của một nông dân - kiểu như Nikita Khrushchev nhưng nhìn không thông minh. (Người Nga phải chắc để những sĩ quan không ra gì coi tù, vì hầu hết họ rất ngốc, thỉnh thoảng, họ đếm bằng các ngón tay. Tất nhiên họ có nhiều người thông minh hơn nhiều.) Mùa hè, chúng tôi bị đếm trên con đường giữa trại. Chúng tôi đứng theo đội hình nhà binh, làm 3 hàng, trước dãy nhà, và người trưởng trại đi qua với một tấm bảng nhỏ bằng gỗ. Không cố gắng nhớ mặt chúng tôi. Rồi ông ta làm như vậy với các dãy nhà khác. Mùa đông, chúng tôi ở trong nhà để đếm nếu bên ngoài quá lạnh. Thỉnh thoảng, việc điểm số rất nhanh nhưng thỉnh thoảng mất cả giờ.
Nếu có thông báo, người trưởng trại sẽ nói bằng tiến Nga sau khi đếm, rồi một người "hoạt động" Đức nói Tiếng Nga thông dịch lại. Bọn "hoạt động" sau đó đọc tiên tức mà người Nga muốn chúng tôi nghe - những thông báo in bằng chữ nghiên và được chọn lọc kỹ càng có giá trị cho chúng tôi chỉ khi nào chúng tôi đọc giữa các chữ. Thỉnh thoảng, tin tức cho chúng tôi vô tình cho biết họ có vấn đề với các nước phương tây; khi quan hệ của họ với phương tây giảm đi, họ đối xử chúng tôi tệ hơn; khi quan hệ tăng cao, họ đối xử chúng tôi tốt hơn.
Sau khi đọc tin, chúng tôi được ăn sáng. Mỗi gian nhà (thường từ 12 đến 18 người), các tù nhân thay nhau đi đến nhà bếp, lấy thức ăn cho cả nhóm. Mỗi nhóm cử ra một người thật tin cậy để lo về thức ăn, nhiệm vụ là chia thức ăn ra từng phần bằng nhau. Nếu dư ra, người phụ trách thức ăn sẽ cho người vừa được chuyển tới, và thứ ăn dư được phân phối đều bằng cách này. Người phụ trách chia thức ăn là Đại Úy Pawelek, một chánh án cũ ở Bremen.
Sau khi ăn sáng, chúng tôi đi đến nhà không mái, ở đó có một ống nước bằng sắt chạy qua giữa. Nước phun ra thành tia từ những lỗ hai bên thành ống và chảy xuống một thùng gỗ đặc phía dưới. Chúng tôi đứng mỗi hàng 10 người hai bên ống, và rữa từ thắt lưng trở lên bằng nước lạnh. Nước được tắt và chúng tôi đánh răng (những ai không đem theo bàn chải lúc bị bắt dùng ngón tay để đánh răng), và nước được phun ra một chút nhữa. Tôi đem theo lược và bàn chải vào trại, nhưng tất nhiên là không có kem đánh răng. Sau đó chúng tôi nhường cho nhóm kế tiếp.
Nhà xí là một tấm ván có 12 lỗ phía trên một cái hố được dọn 2 tuần 1 lần. Nó ở ngoài trời, chỉ chắn ở phía sau nên rất lành vào mùa đông. Nhà xí cách các dãy nhà chừng 100 mét, và hoá chất được đổ vào thường xuyên để tẩy uế.
Sau khi điểm danh, ăn sáng, và tắm rửa, ai phải đi làm thì tập trung lại và đi làm. Các sĩ quan trung cấp không bị bắt làm việc, vì Stalin, lý do nào đó mà chúng tôi không bao giờ biết, đã ra lệnh này. Tất cả các cấp đến đại uý phải làm việc, và vài người sĩ quan cao cấp hơn tình nhguyện đi làm để được đi ra khỏi trại. Hầu hết tù binh làm việc trong rừng, chặt cây, đốn gỗ, và một số cũng đi làm ở các nhà vâýtong Moscow, và một số làm việc ở trại (lau chùi nhà tắm, giặt đồ, bếp...). Sĩ quan cấp được cấp 10 điếu thuốc cho mỗi ngày làm việc. Thuốc lá và thức ăn trở thành đơn vị tiền tệ trong trại.

Chúng tôi được cho ăn lúc 7: 30 sáng, 12:30 trưa và 5:30 chiều. Bữa ăn là một tô soup nhỏ 3 lần 1 ngày, và 2 trong 3 tô soup có 1 miếng cá hay thịt nhỏ nếu chúng tôi may mắn. Người Nga cho chúng tôi 2 lục soup khác nhau: 1 là soup cải bắp, và một loại là kasha, soup nấu từ lúa mạch đen, lúa mạch, hay một loại hột gì đó. Mặc dù kasha khá đặc, nhưng chúng tôi chỉ được 1 tô nhỏ. Soup cải bắp có ít khỏi tây, cải bắp, và thỉnh thoảng có cá nhỏ - đủ đầu và ruột! Tôi phải bắt buộc mình ăn vì nó tanh kinh khủng. Con cá nhỏ hay miếng thịt là nguồn đạm duy nhất, và chúng tôi nhận thấy đó là sự đối xử hiếm hoi sau vài tuần ở trại. Chúng tôi không có sự chọn lựa là phải ăn hoặc nhịn đói, vì thỉnh thoảng trong thời gian 3 tuần chúng tôi không được ăn gì cả, từ sáng đến tối.
Chính phủ Nga cung cấp trại môt số lượng thịt nào đó cho mọi người, nhưng cân sống, có nghĩa là xương, sừng, và ruột cũng được cân. Lính Nga thường chọn thịt ngon cho họ và cho chúng tôi đầu và phần xương của con bò, nên mặt dù chúng tôi có phần, nhưng hầu như là xương. Họ chỉ quăng cái đầu bò và trong thùng soup - lông, mắt, mũi, tất cả! Rồi họ vớt lông ra, nhưng chúng tôi nhanh chóng học bằng cách là không nhìn vào những thứ chúng tôi ăn. Nếu chúng tôi có được chút thịt là chúng tôi may mắn và không phàn nàn là có lông trong đó. Nhiều lần, tôi thấy có mắt bò trong soup của tôi. Thỉnh thoảng chúng tôi có thức ăn tốt hơn vì người Nga nhận được thịt lon spam chương trình Lend-Lease của Mỹ giúp cho Nga về tài chánh và vật chất cho Liên Bang Xô Viết trong cuộc chiến, nhưng người Nga không thích chúng, nên thỉnh thoảng họ bỏ chúng vào soup. Đó là những bữa ăn ngon nhất của chúng tôi, và chúng tôi rất vui là họ không thích món đó.
Chúng tôi cũng được phát một loại trà loãng hay một loại cà phê rất nhạt làm từ loạt hạt nướng nào đó. Chúng giống cà phê và cũng có vị đắng, nên với một chút tưởng tượng chúng tôi có thể uống chúng như cà phê. Chúng tôi được cà phê hay trà trong mỗi bữa ăn.
Bên cạnh soup và cà phê hay trà, chúng tôi được phân phối 300 gram (11 ounces) bánh mì mỗi ngày, nhưng bánh mì Nga có 2/3 là nước và 1/3 là bột, nên khi nó khô lại (hay được nướng lên ở các lò sưởi trong trại vào mùa đông) miếng bánh mì 300 grams còn 100 grams. Bên cạnh bánh mì, chúng tôi được 30 grams đường, và 20 grams mỡ (bơ, margarine, hay mỡ lợn). Chúng tôi được món khác nhau vào thời điểm khác nhau, luôn luôn trong khoảng thời gian 3 tuần. Khi xe lửa tiếp tế đến khu vực, chúng tôi ăn bất cứ món gì có sẵn cho đến khi hết. Nếu là cải bắp, chúng tôi ăn soup cải bắp cho đến khi hết; nếu là hạt, chúng tôi ăn kasha cho đến khi cạn.
Tôi mua thêm thức ăn với khẩu phần thuốc lá của tôi. Trong trại có lúc thiếu thức ăn, nhưng thuốc (hay ít nhất là lá thuốc) lúc nào cũng có, và lúc nào cũng có người muốn đổi phần ăn của họ để lấy thuốc; thực tế, có một số người ít ngày càng ít và hút thuốc ngày càng nhiều để sức khoẻ giảm xuống, hy vọng là người Nga sẽ thả họ về khi sức khoẻ xấu. Nó có tác dụng cho một số người lớn tuổi, nhưng hầu hết những người khác thì họ tự hại sức khoẻ của họ.
Vài người trong trại nói nhiều về thức ăn, vì mọi người ai cũng đói. Vài người kể về mẹ hay vợ con của họ nấu món này món kia, và những người không ngại tự hành hạ mình lắng nghe chăm chú và mơ những món theo nướng ngon lành và khoai tây. Một viên thiếu tá thích kể về món cải bắp cuốn mà mẹ anh ta thường làm; anh ta có thể diễn tả chúng làm bạn gần như có thể ngữi hay nếm được. Tôi tránh những cuộc nói chuyện như vậy, vì chúng chỉ làm mọi người cảm thấy đói hơn.
Tôi không biết bao nhiêu calories chúng tôi nhận được mỗi ngày, nhưng vì mọi người ai cũng đói, rõ ràng nó không đủ. Nếu chúng tôi nhận đủ khẩu phần chính phủ Nga phân phối và nếu lính Nga không gian lận bỏ đầu bò và những thứ tương tự, có thể chế độ ăn của chúng tôi không đến nổi. Calories không đầy đủ và thiếu chất đạm nghiêm trọng trong chế độ ăn uống. Nhưng cũng ngạc nhiên, ít khi có bệnh tật trong trại.
Buổi tối, người Nga thường để đài phát thanh Moscow qua loa phóng thanh ồn trong trại. Chúng tôi được nghe nhiều nhạc hay bằng cách ấy, và tôi cũng thích thú lắng nghe. Với tôi, âm nhạc làm cho thời gian trôi qua nhanh hơn. Tôi chắc là người Nga cố gắng làm cho chúng tôi ngoan ngoãn. Người Nga thích âm nhạc và thậm chí cho phép chúng tôi lập ban nhạc; họ chơi nhạc cho người Nga nhiều hơn là cho chúng tôi, nhưng chúng tôi cũng thỉnh thoảng được văn nghệ.
Một ngày cuối năm 1945, hoàn toàn bất ngờ, tôi bỗng đụng đầu với Thiếu Tá Wolff! Anh ta cũng ngạc nhiên khi tìm thấy một người bạn cũ trong nhà tù Nga. Đây là điều vui vẽ nhất xảy ra với tôi kể từ khi tôi rời nước Đức. Tôi được biết sau khi tôi rời khỏi trại tù ở mỏ đá, anh ta bị bệnh rất nặng - nặng đến nỗi người Nga động lòng và gởi anh đến bệnh viện. Anh nằm bệnh viện vài tuần, và trước khi rời bệnh viện, anh yêu một nữ y tá người Đức. Tôi vui mừng cực độ khi có một người bạn cũ xung quanh và tìm cho anh một chỗ ở trong dãy của tôi. Chúng tôi nương tựa với nhau bằng mối quan hệ thoải mái của 2 người đồng nghiệp cũ và là bạn thân nhau, mặc dù tôi gần như ước là anh đừng có tình yêu với người y tá ở Berlin, vì bây giờ anh ta có thêm một người nữa để lo lắng, và anh ta kể về cô nàng liên tục.

Chương 27​

Trại tù chứa tù nhân từ khắp các nước Châu Âu: Bulgarians, Rumanians, Tiệp, Ba Lan, Áo, Hung, Ý - những người từ các nước đã chiến đấu như là đồng minh của Đức. Mặc dù Tây Ban Nha đứng trung lập trong chiến tranh, nhưng chúng tôi cũng có và người Tây Ban Nha, vì Tây Ban Nha gởi đến 1 sư đoàn gồm những người tình nguyện để chiến đấu cho nước Đức để trả ơn sự giúp đở của chúng tôi cho Franco trong cuộc nội chiến Tây Ban Nha. Tất nhiên, hầu hết tù nhân là người Đức.
Khoảng 10 - 15% số tù binh là sĩ quan cấp thấp (dưới thiếu tá) ở đây vì họ thuộc dòng dõi quý tộc hay nổi tiếng, khoảng 5% là thường dân hay binh lính cũng vì lý do trên, và 80 - 85% là sĩ quan cấp cao hơn (từ thiếu tá trở lên). Hệ thống quân giai của Đức vẫn được giử trong trại. Chúng tôi không đeo lon hay dùng cấp bậc khi nói chuyện, nhưng mọi người đều biết cấp bậc của nhau và phần lớn chúng tôi giữa quan hệ đó với nhau.
Tôi khám phá nhanh chóng là Krasnogorsk có nhiều nguời rất lý thú. Người Nga tụ tập về đây nhiều người nổi tiếng về quân sự cũng như dân sự từ khắp Châu Âu và Châu Á: khoa học gia, các học giả, nhà ngoại giao, nghệ sĩ, tướng lãnh, quý tộc - nhưng người mà người Nga thấy có lợi hay thích thú. Tôi cảm thấy may mắn bị giữ chung với những người giỏi nhất và sáng giá nhất nước Đức, nhưng tôi cũng nghĩ là người Nga sẽ bắn hết chúng tôi sau khi họ khai thác hết những gì họ muốn từ chúng tôi, vì đây là những người có thể làm ảnh hưởng rất lớn cho xã hội nước Đức.
Tôi được biết rằng tôi ở đây là vì tôi là sĩ quan hành quân của Weidling và họ muốn biết những gì xảy ra ở Berlin, và nhất là trong hầm Quốc Trưởng. Họ cũng có Weidling, von Dufving, Refior, và những người đã ở Berlin vào phút cuối. Một cách khác, chỉ vì nơi tôi đã ở trong những tuần cuối cùng của chiến tranh đã đưa tôi đến đây thay vì những trại lao động. Người Nga thấy tôi "thích thú" chỉ vì kinh nghiệm của tôi trong việc phòng thủ Berlin, và đó là sự may mắn. Vì nếu chúng tôi không mất liên lạc với TĐQ 9 khi lui về Berlin, nếu Weidling không quyết định đến hầm Quốc Trưởng để biết tình hình lúc đó thì Hitller đã không ra lệnh chúng tôi vào bên trong để phòng thủ Berlin.
Tôi cảm thấy khó để "bào chữa" cho sự may mắn của mình trong suốt cuộc chiến. Tôi phải chấp nhận nó như là định mệnh của mình mà không cảm thấy tội lỗi - tội lỗi là tôi đã nhập viện ở hậu phương và đi học trong chiến tranh trong khi những người khác phải ở mặt trận, tôi lỗi là tôi đã sống trong khi biết bao người đã chết, và tôi lỗi là bây giờ tôi trong nhà tù mà tôi không phải làm việc trong khi biết bao người lao động đến chết trong những trại tù lao động khổ sai.
Tôi kết luận là người Nga đưa tù nhân về Krasnogorsk hoặc vì những người này có thông tin mà họ cần hay vì họ hy vọng có thể tuyển mộ và huấn luyện những nguời này và đưa về Đức để gián điệp hay làm việc cho họ. Họ nghĩ là ai đó với tên tuổi nổi tiếng sẽ đặc biệt có ảnh hưởng ở nhà, và suy nghĩ của họ có thêm cái lợi: nếu họ đưa những người đó đến đây, những người đó sẽ không gây ảnh hưởng những nguời ở nhà chống lại họ ; và nếu có thể tuyển mộ được những người đó, họ sẽ đưa những người nổi tiếng về Đức để gây ảnh hưởng có lợi cho họ.
Vài người trong trại bị đưa đến đây chỉ vị tên của họ. Một người, một ví dụ, có tên là Truman có cửa tiệm cigar ở Potsdam. Người Nga hỏi anh ta có quan hệ gì với tổng thống Mỹ, và anh ta khoác lác là có thể vì anh em của ông nội anh ta di cư qua Mỹ. Sự khoác lác của anh ta thắng được một chiếc vé đi Krasnogorsk! Một người khác tên Ackermann. Cha anh ta là một nhà chính trị quan trọng của Đức từ trước WW I. Anh ta bị họ để ý chỉ vì cái tên, và họ đưa anh ta đến Krasnogorsk. Một người khác tên Hugo Dorpfeld. Cha anh ta, Wilhelm Dorpfeld, là giám đốc của viện khảo cổ học của Đức ở Athens và có tham dự một cuộc khai quật ở Olympia và Troy; anh ta đến Krasnogorsk đơn giản bởi vì người Nga nhận ra tên của cha anh ta. Anh ta vào khoảng 50, một dược sĩ. Thông minh, chững chạc, và quý phái, anh ta tỏ ra xứng đáng là con của một người nổi tiếng, và tất cả chúng tôi đều thích anh ta. Anh ta chưa bao giờ là một mối đe doạ cho người Nga.

Người Nga có vẽ bị quyến rũ bỡi giới quý tộc, mặc dù họ giết hoặc đuổi đi hết giới quý tộc Nga. Có thể khoảng 30% tù nhân là từ giới quý tộc Đức. Hầu hết là tướng lãnh hay sĩ quan tham mưu, nhưng cũng có một số thường dân. Hàng rào gỗ được dựng lên trong một phần trại che lấp làm chúng tôi không nhìn thấy một số tù nhân thường dân, đa số là gia đình của hoàng tử Ba Lan Radziwill. Người Nga đưa hoàng tử Radziwill đến Krasnogorsk để đề phòng ông ta có ảnh hưởng cho sự chống lại họ sau chiến tranh ở Ba Lan. Gia đình ông ta khoản g12 đến 15 người của cả 3 thế hệ. Họ có một nhà riêng cho họ, và người Nga xây hàng rào gỗ xung quan để cho họ sự riêng tư. Họ rõ ràng tỏ sự tôn kính của họ với hoàng tử Radziwill. Chúng tôi biết về gia đình Radziwill qua một linh mục công giáo, người ở trại chúng tôi và làm lễ cho họ. Tôi không biết là có phải một thành viên của gia đình hoàng tử Radziwill sau này làm xuôi gia với tổng thống Mỹ John F. Kennedy có từng ở trong trại không.
Một người thường dân quý tộc khác là Count Schwerin. Ông ta là một người goá vợ từ một gia đình rát nổi tiếng có nhiều đất đai ở Mecklenburg và Pomerania. Nhiều thành viên của gia đình ông ta là bộ trưởng của chính phủ, và một người là bộ trưởng tài chính của Hitler. Ông ta là một trong những người già nhất trong trại và một trong những người xứng đáng nhất của giởi quý tộc. Ông ta rất giữ mình. Mạc dù ông ít khi đàn đúm, nhưng ông trở thành một người bạn hay khuyến khích tôi. Người Nga đưa ông đến Krasnogorsk vì ông ta nổi tiếng và có nhiều đất đai. Họ cũng có thể biết là người vợ đã mất của ông là một công chúa Nga đã trốn qua Đức sau cuộc cách mạng Nga. Tôi nghĩ người Nga muốn giữ những người như Schwerin và Radziwill như những con tin cho bất cứ những gì có thể xảy ra.
Cuối cùng, tôi biết hầu hết tất cả những người trong trại, có thể tên 1 nửa số người trong trại, và hầu hết những mặt mũi của họ (thường thì khoảng 600 người). Tôi biết nhiều câu chuyện về họ và lý do họ ở Krasnogorsk. Tôi cũng biết, phần lớn, những ai hợp tác với người Nga và được thêm thức ăn và những ai không hợp tác.
Những nhóm bạn hình thành nhanh chóng trong trại, gồm những người có chúng văn hoá hay sở thích. Các nhóm nhỏ lớn khác nhau từ nửa tá đến 1 tá. Những người tù cùng ăn, ngủ chung với nhau, chúng tôi biết nhau rất rõ, và chúng tôi không lo sợ nhiều về sự rình mò của những kẻ hợp tác bí mật (bên cạnh bọn "hoạt động"). Chúng tôi cùng tổ chức sinh nhật của nhau, và tổ chức các ngày lễ theo từng nhóm.
Wolff, tất nhiên, trở thành thành viên của nhóm chúng tôi. Tôi hoàn toàn tin ở anh ấy, và trong những năm tháng tù đầy, sự hoà nhã tự nhiên và sự lạc quan của anh giúp nhiều người qua được thời gian ảm đạm này.
Một người bạn tốt và thân tín khác là Thiếu Tá Friedrich von Burkersroda. Anh cũng rất thân thiện và hoà nhã, nhưng quan trọng hơn là anh rất trầm tỉnh và chững chạc, luôn toát ra một cá tính rất mạnh. Anh cũng rất thông minh, và anh ta gây sự tự tinh cho những người xung quanh. Anh ta là mẫu người mà ai cũng muốn có bênh cạnh trong bất cứ tình huống nào. Anh là một sĩ quan phụ tá sư đoàn và bị bắt bỡi một lính Nga nữ, người mà anh diễn tả là tàn bạo hơn lính nam. Anh xuất thân từ một gia đình quý tộc cũ và có nhiều đất đai trước chiến tranh ở nơi bây giờ thuộc Đông Đức. Dĩ nhiên, gia đình anh mất hết tài sản dưới sự chiếm đóng của quân Nga.
Em trai của anh, Kurt, cũng là một phần của nhóm. Anh cháng qua ốm và xương xẩu nhìn già trước tuổi. Sau chiến tranh, người Nga bắt đầu tìm một số người, nhất là giới quý tộc. Khi họ tìm thất 2 anh em từ một gia đình quý tộc ở trại khác nhau, họ đưa 2 người về với nhau, có thể nghĩ rằng nếu họ làm như vậy hai anh em có thể hợp tác với họ. Điều đó không xảy ra trong trường hợp này, nhưng đó là sự may mắn cho Kurt. Là một trung uý, anh ta phải làm việc ở Krasnogorsk, những cuộc sống ở đây dễ chiẹu cho anh ta rất nhiều so với ở trại lao động. Kurt rất nhạy bén và có đầu óc tò mò. Với sự lạc quan tự nhiên của tuổi trẻ, and luôn nghĩ là sẽ được về.

Hai anh em von Wangenheims, một đôi anh em khác từ một gia đình quý tộc cũ, cũng trong nhóm chúng tôi. Người anh, Konrad, dã từng tham gia Olympics năm 1936 ở Berlin, môn cưỡi ngựa trong cuộc đua 3 ngày. Trong cuộc đua đường trường, anh bị té và gãy xương đòn, nhưng anh lên ngặu và mặc dầu bị thương và về đến đích trong cơn đau. Vì thế nên đội của anh được huy chương vàng, và anh là một anh hùng của nước Đức. Dĩ nhiên, người Nga biết điều đó.
Nhóm chúng tôi có một người là sĩ quan hành quân của Thống Chế Paulus, TĐQ 6, đã đầu hàng ở Stalingrad tháng 2 năm 1943. Anh là một đại tá tham mưu. Anh ta làm một người ít nói, và đau khổ về những kinh nghiệm ở Stalingrad. Anh ở khoảng cuối 30, tầm vóc bình thường, tóc đen và cặp mắt tư lự. Bên cạnh những trận đánh kinh hoàng với quân Nga ở Stalingrad, anh đã nhìn thấy quá nhiều người chết vô nghĩa vì đói, vì thiếu đồ ấm mùa đông, và thiếu chăm sóc y tế vì TĐQ 6 không được phép rút lui và không được tiếp tế đầy đủ. Anh hoàn toàn bỏ cuộc, dù anh còn vợ con ở nhà, và bây giờ anh chỉ sống lay lất qua ngày.
Chúng tôi có một người linh mục trong nhóm, người làm lể cho hoàng tử Radziwill. Ông là một trong những giáo sĩ từng cộng tác với CS bằng cách viết những bài báo và ký các văn kiện để chấp nhận Công Giáo cũng có thể là CS. Người Nga đã đưa những giáo sĩ khác đến trại khác sau khi họ hợp tác, nhưng ông ở lại Krasnogorsk vì lý do nào đó. Chúng tôi biết những gì ông ta làm, nhưng ông ta rất hợp ý nên chúng tôi chấp nhận ông. Chúng tôi có những cuộc thảo luận với ông ta về lý do ông hợp tác với người Nga. Ông biện hộ là ông cần phải làm bất cứ điều gì để được sống để cầu nguyện cho các tù binh. Ông cũng nhận thức được là học có thể tra tấn và bắt ông ký vào văn bản, nên ông hợp tác để họ không làm như vậy. Ông nghỉ là ông chỉ là người thực dụng. Nhưng CS là những người vô thần đã được xác định; Làm sao một người vô thần cũng là người Công Giáo? Ông cũng lợi dụng lập luận "chúng ta không còn tổ quốc", điều mà nhiều tù binh Đức dùng nó làm lý do để hợp tác với người Nga để được thức ăn tốt hơn và đối xử tốt hơn. Ông ta là một người đã vượt qua cái chết, một người có tài hùng biện, và rất giỏi để biện hộ bất cứ thứ gì ông ta muốn bào chữa.
Đại Úy Arthur Pawelek, nguyên chánh án, bây giờ được phân công chia thức ăn, ở Krasnogorsk vì công việc đầy ảnh hưởng trước đây và vì gia đình tiếng tăm của ông. Người Nga đặc biệt lo sợ những người này, vì họ có thể lôi kéo người khác chống lại. Ông ta cao và ốm, một người tốt, lịch sự, thân thiện, và giúp đỡ mọi người. Ông ta muốn sống và muốn mọi người cùng sống, nhưng ông ta không làm tổn thương đến lòng tự trọng của mình để làm việc đó. Ông ta luôn phản ứng với nhưng ai biện hộ sự hợp tác với người Nga vì họ "không còn tổ quốc." Ông cảm thấy mạnh mẽ rằng vì thế hệ của chúng tôi góp hần tàn phá đất nước, nên trách nhiệm của chúng tôi là xây dựng lại nó. Ông luôn rộng lượng đối với những tù binh có gia đình ở Đông Đức, cho chúng tôi địa chỉ của ông ở Bremen (Tây Đức) và đề nghị giúp đỡ tất cả chúng tôi làm lại từ đầu nếu chúng tôi có cơ hội ra khỏi nước Nga.
Count von Schwerin cúng làm thành viên của nhóm chúng tôi. Mạc dù ông ta lớn hơn tôi hơn 20 tuổi, chúng tôi trở nên thân thiết. Với đôi mắt xâu, ông nhanh chóng trở nên hốc hác khi xuống cân. ÔNg ta đổi phần thuốc lá lấy thức ăn, cũng như tôi làm. (Người Nga đối xử với tù binh quý tộc lớn tuổi như với các sĩ quan cao cấp - họ được nhận phần thuốc lá và không phải làm việc.) Ông ta thích đi bộ, mỗi ngày đi quanh trại hàng cây số.
Trừ người giáo sĩ, tôi có nhiều người bạn để nói bất cứ chuyện gì. Chúng tôi có nhiều cuộc tranh luận dài với vô số đề tài khác nhau. Khả năng thảo luận việc này nọ giúp chúng tôi giử được sự cân bằng. Nó là một trong vài vũ khí chúng tôi có để chống lại sự tuyên truyền không dứt và sự áp lực và chán nản của tình hình chúng tôi.

Chương 28​

Mỗi tuần một lần chúng tôi được một xô nước ấm để tắm. Chúng tôi gọi đó là ngày banya (banya là tiếng Nga có nghĩa tắm, nhưng với chúng tôi từ đó có nghĩa là cho tất cả những thú vui nhỏ mà chúng tôi thiếu). Khi chúng tôi đến ngày banya, chúng tôi đi vào nha tắm và được một miếng xà phòng bé tí mà chúng tôi phải dùng nguyên tuần, chó đến ngày banya tới. Cục xà phòng là một miếng màu nâu không tác dụng mấy. Chúng tôi lấy một xô gỗ nước vào phòng, cởi đồ và tắm; sau đó dội lại bằng nước lạnh. Chúng tôi có một cái khăn nhỏ dùng từ lần tắm này cho đến lần tắm sau. Chúng tôi chỉ có thể tắm mỗi lần 1 tuần, vì phòng tắm chỉ chứa được một số người mỗi ngày. Mỗi tuần 1 lằm có thể là điều mà người Nga có thể làm được; vì vậy, chúng tôi phải gấp để mọi người đều được tắm. Chúng tôi cũng được cạo râu vào ngày banya; người Nga cất giữ dao cạo, tất nhiên, nhưng chúng tôi được cạo bởi người thợ cắt tóc (một tù binh Đức) sau khi chúng tôi được tắm.
Cắt tóc có nghĩa là bị cạo đầu bằng tông đơ. Điều này, ít nhất, là để tránh chí. Nếu một người bị chí, chúng sẽ lây cho mọi người. Lúc đầu là một điều sỉ nhục, nhưng chúng tôi quen dần đi. Tôi nhờ ai đó biết nay để lấy miếng vải đỏ từ quần để may cho tôi một cái mũ chỏm giống như giáo hoàng, và khi nào họ cạo đầu tôi thì tôi đội cái mũ đó lên cho đến khi tóc mọc ra. Bọn "hoạt động" Đức không thích vậy, vì nó làm bằng miếng vải đỏ từ quân sĩ quan tham mưu, nhưng tôi không đếm xỉa đến họ.
Có lẽ điều khổ sở nhất của cuộc sống tù đày sau việc mất tự do và đói là rệp - hàng triệu con rệp. Vì chúng quá nhiều nên chúng ra cắn chúng tôi vào cả ban ngày. Cố gắng giết chúng không có nghĩa gì cả, vì chúng quá nhiều. Có con to như một con bọ rùa. Mùa đông, khi điểm danh trong nhà, chúng tôi có thể nhìn thấy lũ rệp bò trên tường khi chúng tôi đứng nghiêm. Cuối cùng chúng tôi thuyết phục được bọn "hoạt động" báo lên cho người Nga. Sau đso, chúng tôi phải dọn ra cứ 2 - 3 tháng 1 lần đểu người Nga có thể xông khỏi dãy nhà để giết rệp. Sau đó chúng tôi cảm thấy dễ chịu được vài ngày, và chúng bắt đầu sinh sản trở lại. Người Nga không thể hoàn toàn giết chúng, và có nhiều người bị dị ứng với rệp thì coi như là tai hoạ. Trong thời gian tệ nhất, có người bị dấu rệp cắn khắp người.
Tôi tìm được một cách ngủ mà không bị chúng quấy rầy. Tôi đổi được cái tấm phủ cho ngựa bằng 10 điểu thuốc và may nó lại giống như một cái bao thư, với phần mở ra về phía trung tâm từ cả phải phía đầu và chân. Tôi chui vào qua chỗ mở, ở trung tâm, ngay dưới lưng tôi. Nó gây ra khó thở qua tấm mền dày, nhưng tốt hơn bị rệp cắn rất nhiều.
Chúng tôi mặc áo quần mà chúng tôi đem theo khi vào trại. Tôi có quân phục của tôi, với quần cưỡi ngựa, quần lễ phục và giày boot. Tôi cũng có một cái quần dài của lính cơ giới, tôi đã mặc nó ở ngoài quân phục khi đầu hàng. Bên cạnh đó, tôi có thêm 2 quần lót, 2 áo. Chúng tôi phải tháo hết quân hàm ra khỏi quân phục, và chúng tôi không được phép đeo các huân chương. Hội nghị Hague cho phép chúng tôi đeo huân chương, nhưng Người Nga không cho, vì tất cả các huân chương đều có hình chữ thập ngoặc, và chúng tôi hiểu họ cảm thấy điều đó như thế nào. Chúng tôi không cảm thấy Stalin hay CS tốt hơn Hitler hay Phát Xít, nhưng chúng tôi không muốn kích động họ một cách không cần thiết.

Lúc đầu, tôi chỉ có ủng cưỡi ngựa, nên tôi mặc quần đi ngựa. Sau đó, tôi mua một đôi guốc gỗ, tôi mặc quần dài và cất ủng và quần cưỡi ngựa. Đôi guốc là 2 tấm gỗ được đẽo có dạng như đôi guốc gỗ của dân Phổ, với 1 miếng vãi bọc phía trên và được đóng đinh 2 bên. Mang chúng khó mà đi được đường dài, nhưng chúng khá thích hợp để mang trong trại. Mùa hè, chúng tôi không mang vớ. Chúng tôi chỉ mang đôi guốc và để dành vớ cho mùa đông. Người Nga không cung cấp món gì lúc đầu.
Sau đó, khi áo quần của chúng tôi rách, chúng tôi nhận được đồ lót của quân đội Nga - quần lót dài giống như vải flannel (tiếng Việt là gì nhỉ?), nhưng may rất thô sơ. Đồ lót được giặt mỗi tuần 1 lần. Chúng tôi không được giặc quần áo ngoại trừ đồ lót. Mùa đông, người Nga phát chúng tôi áo cũ và áo bông cũ đã mòn rách đã bị lính Nga bỏ đi. Chúng tôi nhận được chúng - đã bị vá, nhưng ít ra mặc chúng rất ấm. Áo Nga không có dáng và không có nút (cúc) (áo quần người Nga mặc không dùng nút ) - chúng chỉ thẳng xuống và ngắn, với dây cột.
Không có lính Đức nào đến trại mà đang trong tình trạng cần săn sóc y tế. Nhưng ai bị thương để đã được điều trị ở Đức trước khi đến trại. Nhiều người có những vết thương cũ (ví dụ, nhiều người không thể đi nếu không có gậy), nhưng không có ai có vết thương đang mở. May thay, không có vết thương nào của tôi trở chứng.
Nếu ai đó bị bệnh, trại có trạm y tế họat động bởi các bác sĩ và y tá tù binh Đức. Người Nga sợ bệnh dịch và cố gắng phòng dịch. Chúng tôi được tẩy rận đều đặn, và chúng tôi có các cuộc kiểm tra sức khoẻ bởi người Nga cứ 3 tháng 1 lần. Tuy nhiên, khám bệnh không gì hơn là bị cởi truồng và đi qua một cái bàn có 3 bác sĩ Nga ngồi (2 trong số họ thường là nữ bác sĩ). Họ chỉ nhìn chúng tôi và coi chúng tôi có mạnh khoẻ không. Họ có thể chặn ai đó hỏi nếu như anh ta trông có vấn đề. Thỉnh thoảng, họ bắt chúng tôi xoay người, hoặc họ véo chúng tôi để coi chúng tôi có mỡ không. Nếu có ai đó có nhiều dấu rệp cắn, họ có thể lo sợ bệnh dịch về da. Nhưng thường thì các buổi khám không có gì nhiều.
Nhiều lần, viên trưởng trại cố gắng bắt các sĩ quan trung cấp trở lên làm việc. Tuy nhiên, chúng tôi biết số lệnh và ngày mà Stalin đã ký lệnh để các sĩ quan trung cấp trở lên không bắt phải làm việc, và khi bất cứ khi nào họ bắt chúng tôi làm việc, chúng tôi lại đem cái lệnh đó ra. Lần đầu tiên khi điều đó xảy ra, chúng tôi bị bắt ra ngoài và đứng trong đội hình. Rồi người trưởng trại nói chúng tôi phải làm việc. Chúng tôi trích dẫn lệnh của Stalin, và ông ta bắt đầu la hét chúng tôi "Các anh là tội phạm chiến tranh! Các anh sẽ làm việc khi được lệnh!" Một đại tá Đức biết các chi tiết của lệnh của Stalin đọc lệnh đó một lần nữa với nhiều chi tiết rõ ràng. Viên trưởng trại tiếp tục la hét thêm một hồi và họ chấm dứt. Chúng tôi nghi rằng anh ta được trải tiền cho mỗi tù nhân làm việc. Anh ta không thể bắt buộc chúng tôi làm việc mà bất chấp lệnh của Stalin, hưng anh ta có thể trút nỗi hằn học của mình. Và anh ta đã làm.
Không có ai bị làm việc quá sức ở trại chúng tôi, khong như các trại tù khác trong các trại lao động Nga (nơi các sĩ quan bị bắt buộc làm việc). Chúng tôi làm việc 8 giờ một ngày, và họ được trả 1 bữa ăn và 10 điếu thuốc. Những người đi làm không bao giờ phàn nàn về điều này. Nếu họ làm trong rừng, họ mang gỗ về trại và bán cho các tù nhân khác. Nếu họ làm việc ở nhà máy, họ có thể ăn cắp những thứ như các mảnh kim loại nhỏ và cao su và bán trong trại cho những ai có thể làm được đồ từ những món này. Họ cũng làm quen với công nhân Nga trong nhà máy và bán những món được làm trong trại - như hộp đựng thuốc lá, khung hình nhỏ, cờ vua - như là những người trung gian cho người mua và người bán. Họ làm việc chỉ 6 ngày 1 tuần; chủ nhật không được chính phủ Nga chấp nhận là ngày có ý nghĩa tôn giáo, mà họ công nhận đó là ngày nghỉ. Nhưng ai không làm việc hay không tự làm cái gì đó - chỉ nằm dài ra và suy nghĩ đến thức ăn và nhà - bắt đầu trở nên xuống giá trị của mình. Nhiều người tù mất khả năng suy nghĩ hay chấp nhận ý kiến trong vòng vài tháng.

Những ai không phải làm việc thì có nhiều cách làm cho họ bận rộn. Chúng tôi có chuyên gia về bất cứ đề tài gì - thần học, chính trị, kế toán, luật sư, nhà văn, thương gia - nên chúng tôi tổ chức những buổi học không thủ tục. Có ai đó nói "nói chuyện về nghề làm vườn," và một người cựu giáo sư về môn làm vườn sẽ hướng dẫn một cuộc thảo luận về cây cối, hoa cỏ, và cách trồng chúng, săn sóc như thế nào... Những cuộc thảo luận khác về kế toán, kinh tế, lịch sử, hay một môn nào đó. Những nhóm thảo luận phân ra khắp trại, bên ngoài vào mùa hè, trong nhà vào mua đông. Chúng tôi phải giử ít người, vì người Nga, qua bọn "hoạt động", không cho phép tập trung đông. Bọn "hoạt động" luôn theo dõi chặt chẽ, vì người Nga luôn sợ nổi dậy.
Chúng tôi có thể ngồi trong một gian nhà, đủ chỗ cho 8 người, với 4 nguời một giường đối mặt với 4 người bên giường bên kia. Tuỳ theo hứng thú, chúng tôi có thể tham gia vào những nhóm học kiểu này. Chúng tôi có thể có một loạt các buổi lý thuyết về một đề tài mỗi thứ 3. Có thể 10 đến 15 bài lý thuyết được dạy trong ngày. Những người tham gia các lớp học có thể giữ được đầu óc nhạy bén và nâng cao kiến thức. Người dạy giữ được khả năng cũng như kiến thức của họ. Họ dạy từ trí nhớ, tất nhiên, chúng tôi không có sách vở. Tôi tiếp tục họv về ngôn ngữ, rèn luyện lại tiếng Anh và Pháp, bắt đầu học thêm tiếng Tây Ban Nha. Tôi thực hành tiếng Ý với các tù binh Ý. Tôi còn học thêm luật bằng cách tham gia nhóm học của Đại Úy Pawelek, cựu chánh án.
Chúng tôi cũng chơi bài, mặc dù đánh bài được coi là sa sút và cấm (bài bị cấm trong quân đội Nga, nên nó tự động bị cấm trong tù). Chúng tôi qua mặt họ bằng cách nói với họ rằng những con bài gỗ của chúng tôi là cờ domino. Họ không ngu ngốc đến mức phải tin chúng tôi, nhưng họ giả vờ, vì chời bài giúp giử chúng tôi bận rộn và im lặng. Để làm lá bài, chúng tôi phải mua gỗ mỏng từ những nguời làm việc trong nhà máy. Chúng tôi làm lá bài lớn khoảng 2 x 4 cm. Rồi mài tấm gỗ cho đến khi nó láng (với giấy nhám ăn cắp từ nhà máy), rồi khắc số và ký hiệu lên gỗ và sơn màu chsung bằng mực đen và đỏ ăn cắp từ văn phòng bởi những người làm việc ở đó.. Lá bài có thể cong 1 chút, nhưng chúng quá cứng để cầm, nên chúng tôi làm một miếng đựng nhỏ và dựng lá bài lên đó.
Chúng tôi tổ chức các cuộc thi cờ vua và bài bridge cứ vài tháng 1 lần. Mặc dù cuộc thi cờ vua chỉ giới hạn trong trại, nhưng nhiều người nước khác tham gia nên chúng tôi gọi chúng là cuộc thi quốc tế. Một cuộc thi mất vài ngày, và mỗi "quốc gia" cữ nguời chơi cờ hay nhất. Một Đại Tá Hungarian và tôi vào đến chung kết nhiều lần, và tôi là vô địch ở Krasnogorsk trong suốt thời gian ở đó. Người Nga giúp tổ chức các cuộc thi này, vì họ cũng thích cờ vua và họ muốn làm chúng tôi bận rộn. Khi có khách quan trọng Nga viếng thăm trại từ Moscow, họ yêu cầu tôi đánh một ván cờ vua với người đó nếu họ biết nguời đó biết chơi cờ, và nhiều người Nga biết chơi cờ. Tôi luôn nhận được thêm thuốc lá và một ly trà ngon khi làm những điều trên, và thường thì diễn ra rất thân thiện (chỉ một lần một người trở nên giận dữ và chửi rủa khi tôi thắng ông ta).
Một cách khác để giữ bận rộn là làm những tặng phẩm tặng cho nhau trong dịp Giáng Sinh và sinh nhật. Chúng tôi mua gỗ từ những người làm việc trong rừng, và mua thiết từ những người làm ở bếp. Một lon thịt Spam của Oscar Meyer phục vụ chúng tôi rất tốt trong nhiều mục đích. Tù nhân làm việc ở bếp lấy lon không, vì người Nga không biết chúng có giá trị đối với chúng tôi. Họ bán phần kim loại cho những người có khả năng làm đồ thủ công. Chúng tôi dùng lon không chỉ để đựng đồ, mà còn dùng chúng để làm dao khắc gỗ. (Người Nga cho phép chúng tôi dùng dao khắc gỗ nhỏ; lưỡi dao quá nhỏ để xếp vào hạnh vũ khí nguy hiểm). Để làm con dao, chúng tôi cắt miếng kim loại ra những hình tam giác nhỏ, gắn vào một cán bằng gỗ, và mài nhọn nó trên đá.
Người ta khắc cờ vua, hộp đựng thuốc lá hay thứ gì đó. Một tù nhân thậm chí làm đồng hồ, với tất cả bánh xe và răng cưa đều làm bằng thiết từ lon thịc Oscar Meyer! Chsung tôi gọi là đồng hồ Oscả Meyer. Nhưng người có năng khiếu thủ công có thể làm được chúng. và tù nhân làm việc ở nhà máy đem chúng vào nhà máy và bán cho người Nga và ăn hoa hồng. Tôi vẫn còn giữ một khung ảnh và một hộp thuốc là đã được tặng cho tôi và một hộp đựng thuốc lá bằng nhôm khi tôi được tặng trong một cuộc thi cờ vua.

Không có lý do nào để chúng tôi chán. Vài người tạo áp lực tâm lý nặng nề cho chính họ bằng cách chỉ nằm dài suốt ngày nghĩ đến thức ăn và sống chờ bữa ăn này đến bữa ăn khác. Tất cả chúng tôi luôn luôn đói, nhưng tôi giữ thời gian của tôi bận rộn để khỏi suy nghĩ về nó. Tôi cố gắng tạo cho mình bận rộn với việc học hỏi và các buổi nghe lý thuyết, với những việc thủ công, nhạc, với bài bridge và cờ vua. Tất cả những món đó nghe vui vẽ và nhàn hạ, nhưng thật ra chỉ là những cố gắng tuyệt vọng để tồn tại và không bỏ cuộc. Dù những việc này tiếp tục trong tù suốt gần 5 năm, tôi luôn chống lại không cho phép mình trở nên chán nản. Mọi việc trở nên xấu chỉ khi nào tôi nghĩ về quê hương; nhưng thường thì tôi giữ tôi bận rộn suốt ngày. Khi tôi cảm thấy chính mình trở nên chán nản, tôi chỉ có thế tự nhắc nhở mình là tất cả những người lính Đức khác ở mọi cấp bậc làm việc đến chết ở các trại lao động tàn bạo.
Tôi luôn luôn tập thể thao, và tôi lập ra thời khoá biểu tập thể dục cho mình. Mùa hè, tôi đi bộ quanh trại trong 1 giờ, và tôi vặn người trong 30 phút. Trong thời gian lạnh nhất của mùa đông, tôi không đi bộ mà chỉ vặn người. Nhiều người khác cũng tập thể dục các cách khác nhau. Chế đệ ăn uống hạn chế làm chúng tôi mệt một cách nhanh chóng, và vì lý do đó mà nhiều người không tập thể dục, nhưng tôi không sao vì nhờ ít thức ăn có thêm từ thuốc lá.
Giấy có giá trị kinh khủng trong trại tù. Không phải giấy được cung cấp thiếu - mà hoàn toàn không có. Ngay cả người Nga cũng không có. Khi họ đếm chúng tôi, họ làm dấu số lên một tấm bảng nhỏ bằng gỗ, vì họ không có giấy. Sau khi con số được báo cáo, họ cạo tấm bảng bằng dao và dùng lại tấm bảng.
Thỉnh thoảng, khi thuốc lá khan hiếm, chúng tôi nhận thuốc "rê" makhorka "Sao Đỏ". Nhưng, tất nhiên, chúng tôi không có giấy cuốn. Chỉ có những người có thể lấy được giấy báo là bọn "hoạt động" và những người làm việc thông dịch (báo được cố ý làm để nó có thể được gấp lại như giấy cuốn thuốc lá). Những người thông dịch được phép đọc báo Nga Pravda và Izvestia, nên họ có giấy để cuốn thuốc lá. Bọn "hoạt động" và thông dịch viên chia giấy với bạn bè họ, còn những người khác phải mua hoặc cố gắng làm ống điếu để hút thuốc. Một trang giấy có giá trị 600 gram bánh mì. Chỉ có 1 lần chúng tôi nhận được giấy cuốn thuốc - và nó gần như quý hơn thuốc. Nếu nhóm chúng tôi có 12 người, chúng tôi chia giấy ra làm 6 miếng và chia phiên nhau dùng nó. Chúng tôi giữ danh sách để ai cũng có phần. Giấy quá dày để cuốn thuốc, nhưng khá tốt để viết. Chúng màu trắng với một ngôi sao đỏ và hình búa liềm trên đó.
Thời gian trong trại tù khác với thế giới bên ngoài. Ở góc độ lớn, thời gian chi phối và chỉ đạo thế giới bên ngoài, trái lại, trong tù thời gian không có nghĩa gì cả, bởi vì không có gì xảy ra và không ai đi đâu hết. Ngoại trừ chủ nhật, khi không có ai đi làm, những ngày khác ngày nào cũng như ngày nào. Công việc hàng ngày của chúng tôi đã được tổ chức cẩn thận. Thức ăn được cung cấp đúng giờ mỗi ngày, và trong sự trống rỗng đơn điệu của cuộc sống hàng ngày của chúng tôi, các bữa ăn, dù dở tệ hại, chúng tạo ra sự kích thích rõ ràng cho mắt và não.

Tháng 5 năm 1946, đúng 1 năm sau khi tôi đầu hàng ở Berlin, người Nga cuối cùng cho phép chúng tôi viết thư về nhà. Tôi được phép viết một cái bưu thiếp, và một tấm bưu thiếp khác được kèm vào để người nhà viết trả lời. Tôi được phép viết chỉ 15 chữ trên bưu thiếp, và Lilo cũng được viết 15 chữ trả lời. Tôi viết rằng tôi vẫn mạnh khoẻ và bình thường, chờ và hy vọng nhận được hồi âm thật là một nỗi thống khổ tuyệt đối. Cuối cùng, sau hơn hai tháng, tôi nhận được hồi âm của Lilo vào ngày 24 tháng 7. Đó là một ngày được lên thiên đàng! Chỉ khi tôi nhận được nó, tôi biết chắc chắn là Lilo và Klaus sống sót sau cuộc chiến. Cô đã biết rằng tôi còn sống, vì người tướng già được thả ra từ trại tù ở Kopenick đem lá thư tôi gửi cho cô . Lilo viết rằng cô và Klaus vẫn khoẻ và đứa con thứ 2, cô đặt tên Alexander và sinh đúng 1 năm trước đây - ngày 24 tháng 7 năm 1945! Cô đã may một tấm hình của cô và 2 đứa con vào phía sau tấm bưu thiếp, và tôi thán phục cho sự khéo léo của cô. Nhận được tấm ảnh cứ như sống trở lại. Tôi vẫn còn giữ một hộp nhỏ đeo cổ với tấm hình của Lilo mà tôi đã giấu được qua biết bao nhiêu đợt khám xét của quản trại. Khi tôi nhận được tấm bưu thiếp với tấm hình gia đình mới, tôi cắt nó cho vừa cái hộp, và để vào mặt bên kia bên trong cái hộp. Cái hộp nhỏ luôn ở trên cổ tôi trong suốt những ngày tù còn lại.
Sự phấn khởi khi biết rằng gia đình của tôi vẫn còn sống chấm dứt mau chóng khi mắt tôi nhìn lên hàng rào kẽm gai. Biết được họ vẫn sống làm tôi nhớ nhung nhiều hơn. Cho đến nay tôi luôn chống lại những tin nói rằng họ không sống sót qua cuộc chiến. Cho đến nay, tôi sống một giây phút chỉ để có thể sống thêm giây phút đến. Bây giờ tôi có cái gì đó để sống, không chỉ vì sự sống còn của mình. Cho đến nay, tôi nhìn một ngày mới như là một điều kỳ diệu nhỏ và là một món quà tặng. Bây giờ tôi biết tôi có một gia đình đang chờ đón tôi, mỗi ngày trở nên quý giá hơn.
Từ tháng 5 năm 1946 trở đi, chúng tôi được phép trao đổi bưu thiếp với gia đình 2 lần 1 năm, tôi được thêm một bưu thiếp giải nhất cờ vua trong các cuộc thi cờ vua. Những tấm bưu thiếp là động cơ để thắng. Tuy nhiên, khi mọi việc xấu đi cho phía Nga trong cuộc chiến tranh lạnh, họ giữ bưu thiếp trả lời từ gia đình mà không đưa cho chúng tôi, nên chúng tôi không còn nhận được.
Không biết hi nào tôi mới được gặp lại Lilo và các con là phần tệ hại nhất trong sự tù đày. Thỉnh thoảng, người Nga nói chúng tôi, "Các anh là tội phạm chiến tranh - các anh sẽ không bao giờ được thả." Rồi đến khi mọi việc tốt đẹp hơn trong cuộc chiến tranh lạnh, họ nói chúng tôi là chúng tôi sẽ được thả trong dịp Giáng Sinh. Đôi khi họ chơi trò tâm lý để chúng tôi ngã lòng, nhưng với thời gian, tôi chấp nhận một câu triết lý của nông dân Nga: "Ngày mai sẽ tốt đẹp hơn." Nó giúp tôi chấp nhận sự vô chừng của tù đày.
Tôi cũng học được giá trị của sự nhẫn nại, một bài học tôi đã trải qua trong thời gian sau này. Nhẫn nại cũng là tính cách của nông dân Nga, và bây giờ tôi biết tại sao.