Người tình tuyệt vời

Phần 2 - Buổi hành lễ đen​

Chương 1
Cầm thỏi than chì ở đầu những ngón tay lem luốc, Ăngtoan vạch trên tờ giấy trắng những nét phóng của một bức phác họa, thỉnh thoảng anh đưa mắt nhìn hình dáng bất động của Cơlarit Xtơrôdi đang đứng mẫu trước mặt anh.
Anh đã tiến đến chỗ mô phỏng được khá dễ dàng những đường cong đẹp đẽ của cơ thể cô. Không thể nào so sánh nổi với những ngày khổ cực ở tu viện anh đã cố sao chép lại Thần vệ nữ của Bôtixeli mà không thành công.
Bàn tay anh được rèn luyện qua nhiều giờ vẽ phác hoạ đã đạt được khả năng chính xác và vững vàng: việc thực hiện và tính kiên nhẫn đã kết thành quả, bao giờ cũng vậy.
Anh đặt thỏi than xuống và ở trên bục Cơlarit mỉm cười.
Từ góc kia phòng vẽ, Giăng đang cố ghi lại những bóng tối nho nhỏ, tinh tế, dưới nách và thể hiện thật đúng màu sắc ấm áp của da thịt.
Dù ở lĩnh vực khác anh có thế nào đi nữa, khi đã bắt tay vào việc hội hoạ, Giăng là một nghệ sĩ say mê. Anh đã để biết bao thời giờ để chăm chú đến từng chi tiết nhỏ của cuộc sống, rồi thức tỉnh nó trên bức hoạ, không biết đến thời gian đã trôi qua, cho đến khi Cơlarit phải báo với anh rằng cô đã mệt.
Mường tượng lại tháng vừa qua, Ăngtoan khó lòng hình dung được rằng anh đã vượt qua chặng đường dài đến thế trên con đường ngăn cách anh với Pađu và nhà tu. Bản thảo của công trình nghiên cứu về tuần hoàn phổi đã ở chỗ người xuất bản hai tuần lễ rồi, và những trang in thử sẽ từ nhà in của Ghiđôbanđô Anđini gửi tới anh ngày hôm qua.
Người xuất bản nổi danh đã làm khó dễ đôi chút về vấn đề in cái mà ?" nói cho đúng ?" là một tà thuyết. Nhưng túi tiền sung túc của Xavarinô đã thuyết phục được sự lưỡng lự và mối băn khoăn về thần học của ông ta. Việc Ăngtoan đảm bảo, hứa sẽ giữ kín không nói đến ông ta nếu có chuyện gì xảy ra đã giải quyết nốt mọi tồn tại. Tác phẩm đang được in.
Giăng ngắm nghía việc vừa làm, lẩm bẩm có vẻ hài lòng và để bút xuống.
- Em nghỉ đi, Cơlarit. Thế là xong một đoạn.
Anh lau tay vào một chiếc khăn dính đầy màu và đến gần xem xét việc làm của cậu học trò mình.
- Tốt lắm. Mỗi ngày cậu một tiến bộ, Tôniô ạ.
Ăngtoan lắc đầu chán nản:
- Tuy nhiên, mình không bao giờ có thể là một nghệ sĩ. Chỉ cần nhìn tác phẩm của cậu là biết chắc chắn như thế.
- Nhưng cậu có tài năng.
- Đúng, nhưng với loại phác hoạ. Cũng có lẽ mình sẽ tiến tới thể hiện khác các mẫu tích cơ thể. Nhưng không có gì hơn nữa.
Cơlarit Xtơrôdi đã khoác chiếc áo choàng đến chỗ họ:
- Tại sao, ?" cô hỏi ?" anh lại ước ao làm được hơn như thế nhỉ? Anh làm một nhà cơ thể học lớn và một thầy thuốc, anh Tôniô, anh chỉ nên mong muốn có thể minh hoạ được tác phẩm của mình sau này. Khi bản điều trần xuất hiện, anh sẽ nhanh chóng nổi tiếng.
- Đimát! ?" Giăng gọi và vỗ hai bàn tay vào nhau ?" Cho rượu nho và thức ăn lên đây. Sáng nay chúng tôi làm việc đủ rồi.
Ăngtoan rời ghế đẩu và đến đứng trước lò sưởi trống rỗng.
- Có lẽ mình sẽ về Pađu khi vẽ xong, ?" anh trầm ngâm nói.
- Vẫn muốn trốn tránh trần thế ư? ?" Giăng hỏi.
- Mình đã tự hỏi mình điều đó, ?" Ăngtoan thừa nhận, ?" nhưng mình chưa tìm được câu trả lưòi. Cái mà mình quen thuộc đã lâu năm như thế, có lẽ, từ trong thâm tâm mình vẫn là cái mong muốn nhất.
Giăng nói vẻ khinh miệt:
- Đừng có ngốc! Làm thế nào mà cậu biết được. Cậu chưa hề thử sống theo cách khác.
- Có lẽ, ?" Cơlarit nói, ?" có lẽ tôi đoán được anh ấy cảm thấy gì. Tôniô sống trong thế giới của tâm hồn. Còn anh sống trong thế giới của thể chất.
- Có cái gì đáng chê trách trong thể chất? Em không hề hổ thẹn về cơ thể của mình, theo như anh biết.
- Không, đúng như thế. Nhưng chúng ta khác Ăngtoan, chỉ có thế thôi.
- Đối với người đàn ông, nếu chỉ sống trên một bình diện thì không có gì đáng kể, ?" Xavarinô lẩm bẩm. ?" Mình đã đọc cho cậu một đoạn của Paraxen về vấn đề này, cậu có nhớ không? Hãy xem Vêdan, Avixen (1), Cácđơnat (2), họ vừa là con người thời đại vừa là những giảng sư. Cậu không thể là người thầy thuốc tốt nếu cậu không biết rõ con người thực sự, khi cậu chưa cùng với họ, ở giữa họ, sống cuộc đời của họ.
- Nhưng mình không muốn là thầy thuốc theo danh nghĩa người chữa bệnh cho người ốm. Có nhiều, quá nhiều điều để học hỏi về vấn đề cơ thể con người và mình muốn phát hiện được tất cả những gì mình có thể, ?" Ăngtoan phản đối lại.
Giăng nhún vai:
- Làm như là cậu không thể học hỏi và nghiên cứu được trong khi chữa bệnh và làm cho người ta khỏi bệnh! Dầu sao thì Vêdan đã làm như thế, ông ấy hiện là thầy thuốc ở triều đình Mađơrit (3).
- Đúng. Và mình luôn tự hỏi không biết ông ta có đôi chút hài lòng nào đó trong việc làm ấy không?
- Còn nghi ngờ gì nữa! Ông ấy giàu có, nổi danh, được vị nể, kính trọng và thông thái. Không ai không biết điều đó.
- Tuy nhiên, ông ấy chỉ rẽ sang đường khác như vậy sau cơn bão táp mà cuốn Phabrica làm nổi lên, và rất có thể là do cuốn đó.
- Đúng, ?" Giăng thừa nhận và mỉm cười. ?" Và mình tiên đoán rằng cậu cũng sẽ ở trong trường hợp như thế khi lý thuyết của cậu về tuần hoàn qua phổi xuất hiện.
- Ai dám kiếm chuyện với mình ở Pađu?
- Giới tăng lữ đã chẳng bám riết lấy Vêdan là gì, phải thế không? Và ở ngay Pađu, Vêdan lại là giáo sư môn giải phẫu học, giáo sư chính thức. Cậu tưởng rằng, dù có nhiều hứa hẹn về tương lai, họ sẽ đối xử với cậu hơn cả khi mà cậu mới chỉ là một người giảng viên bình thường?
- Vậy cậu muốn mình phải làm gì bây giờ? ?" Ăngtoan mệt mỏi nói.
- Muốn cậu xuất hiện ở Vơnidơ, anh bạn ạ. Muốn cậu giao thiệp với các nhân vật có thế lực, những người có thể tiến cử cũng như truyền bá học thuyết của cậu, làm cho người ta biết cậu, bảo vệ học thuyết của cậu và cả cậu nữa khi cậu bị phê phán và học thuyết của cậu bị tấn công.
Ăngtôniô vẫn chưa bị thuyết phục. Cách đề ra kế hoạch, lập các dự án thực tiễn như vậy, về cơ bản khác với tính anh từ trước tới nay. Anh quay lại phía Cơlarit Xtơrôdi. Đã mấy tuần nay, anh quen biết cô gái đẹp điềm đạm và dịu dàng này, anh đã đi đến chỗ cảm thấy thân thiết thực sự với cô, thực sự tin tưởng ở cách phán đoán và rất tôn trọng các ý kiến của cô, đồng thời anh cảm thấy mến cô sâu sắc.
- Cô nghĩ thế nào về vấn đề này, Cơlarit? ?" anh hỏi.
- Tôi nghĩ rằng lần này thì chính Giăng đã nói đúng ?" cô nói. ?" Dù sao thì đây cũng là biện pháp tốt hơn cả để chứng tỏ chân lý của phát minh của anh và anh lại quan tâm đến vấn đề ấy hơn cả.
- Thấy chưa? ?" Giăng reo lên một cách thắng lợi ?" Hai chống một nhé.
Ăngtoan mỉm cười:
- Vậy thì tôi chịu thua.
Đimát vào, đem theo rượu nho và thức ăn, mấy người thanh niên ăn uống ngon lành. Khi họ vừa ăn xong, Đimát lại vào và báo tin:
- Một người thợ phụ của nhà in đưa tin đến.
- Cho anh ta vào. Bản điều trần của cậu có lẽ đã xong, Tôniô ạ.
Chú thợ phụ có cặp mắt đen, sắc và sục sạo, đã liếc rất nhanh qua phòng vẽ và để ý đến cách ăn mặc trễ nải, dù rằng duyên dáng của Cơlarit. Lát nữa, về nhà in, quang cảnh này sẽ được mô tả lại với những màu sắc và chi tiết nâng cao rất nhiều, và hoàn toàn không liên quan gì đến sự chính xác.
- Gì thế, chú bé? ?" Giăng hỏi.
- Đem tin cho bác sĩ Ăngtôniô Xecvêtut. Trong các ông, ai là ông ấy?
- Tôi đây ?" Ăngtoan nói.
- Ông Ghiđôbanđô Anđini mời ông đến gặp ông ấy ở xưởng ?" chú bé nói, giọng cao và thành thót ?" Thời gian của ông ấy sẽ là của ông, thưa bác sĩ. Những trang đầu cuốn sách của ông sắp in xong.
- Tốt lắm!
Chính Giăng đã trả lời và ném ra một đồng tiền, chú bé đưa tay đón lấy một cách thành thạo. Chú đưa nó lên miệng cắn rồi nắm chặt trong bàn tay dính đầy mực, mọi sự diễn ra nhanh chóng không tưởng tượng được. Một nụ cười vừa lòng hiện ra trên khuôn mặt non trẻ nhưng đã tàn héo của chú bé.
- Nói với ông Ghiđôbanđô rằng chúng tôi sẽ đến ngay!
Khi chú bé đi rồi, Giăng cầm chai rượu rót đầy ba cốc và giơ rất cao cốc của mình.
- Chúc mừng chân lý! ?" Anh trịnh trọng nói. ?" Mong rằng chân lý sẽ làm lùi bước những kẻ thù của nó.

Chương 2
Mùi mực hắc xộc vào mũi Giăng và Ăngtoan khi hai người bước vào cửa của nhà in nổi danh, khi chính chủ nhân vội vã ra gặp họ và mỉm cười thoả mãn. Nhà in của Anđini mới có sáu mươi năm hoạt động nhưng đã được toàn châu Ău biết tiếng. Họ bắt đầu nổi tiếng với cuốn Erôtơmata và nhiều công trình quan trọng tiếp theo. Từ ngôi nhà gạch thấp ở gần trung tâm Vơnidơ, các tác phẩm quan trọng không ngừng tuôn đến: De Atna (4) của Piêtơrô Bembô (5) sau này là giáo chủ. Một tác phẩm y học De Epidemia. Thiên luận văn nổi tiếng thời trung cổ: Hipnerôtômasia Pôliphiti. Và nhiều tác phẩm khác nữa, tất cả đều chứng tỏ sự khéo léo của Anđini trong việc in ấn.
- A! Bác sĩ! ?" Người in ấn kiểu cách reo lên ?" Tác phẩm đẹp nhất trong toàn bộ lịch sử nhà in Anđini đấy nhé!
- Ống thấy rồi à? ?" Giăng hỏi.
- Tôi đã thấy chữ và ấn loát. Trình bày như vậy thì phải là một tác phẩm đẹp.
Ông ta khua tay, đầy hân hoan:
- Các ông đến đây. Chúng tôi sắp đưa khỏi khuôn.
Và ông Anđini dẫn họ đến gần máy in lớn. Chiếc máy cao hơn đầu người với chiếc đinh vít gỗ dài có xoáy ốc trông rõ ở giữa bốn trụ góc, và gắn phía dưới đinh vít, chiếc bàn dập đang áp mảng chữ xếp xít nhau lên tờ giấy trắng này.
Bản luận văn rất ngắn, khoảng hai mươi lăm trang lớn và Ăngtoan đã quyết định trình bày như cách Vêdan đã thực hiện, các tác phẩm ngắn của ông, dưới hình thức Conxiliom ?" bản điều trần ?" một loạt như ngỏ trình bày điều anh đã phát hiện được.
Ông Anđini ra lệnh cho một ông thợ in, anh ta nới lỏng chiếc đanh vít. Khi bàn dập được nhấc hẳn lên, anh thận trọng nhấc tờ giấy khỏi khuôn chữ vì mực còn ướt.
Tim Ăngtoan đập đữ dội trong ***g ngực khi xuất hiện trang đầu tiên của xuất bản phẩm sẽ thông báo với mọi người sự phát hiện lý thú của anh.
- Hoan hô! Hoan hô nhiệt liệt! ?" Ông Anđini đã trầm trồ khen ngợi sản phẩm của mình như thế. ?" Thật hoàn hảo, bác sĩ ạ, thật là tuyệt!
Những từ Latinh mà Ăngtoan chọn làm tiêu đề cho bản luận đề của mình được in chữ đen gạch dưới rất rõ: De Motu Sanguinem Pulmonale.
Sự hoạt động của máu ở phổi, hay là tuần hoàn máu trong phổi ?" Tác phẩm đầu tiên của anh được ấn hành! Ăngtoan thoáng cảm thấy kiêu hãnh khi anh tiếp tục đọc trang tên sách: Anatomia veni et arterice pulmonale cum descriptis motu Sanguinem pulmonle (phẫu tích các tĩnh mạch và động mạch phổi, đồng thời miêu tả sự tuần hoàn của máu qua phổi).
Tất cả ở dây rõ ràng, trên trang tên sách, đúng như anh đã viết: "Chi tiết về giải phẫu phổi và tuần hoàn máu qua phổi, do Misaen Xecvêtut đã phát hiện trước đây và đã được chứng minh bằng thí nghiệm do em của ông là Ăngtôniô Xecvêtut, cán bộ giảng dạy về cơ thể học ở trường y trong đại học đường ở Pađu".
- Mình vẫn cứ cho rằng cậu cần phải bỏ đi chỗ nói về anh cậu ?" Giăng lo lắng nói.
Hai mắt Ăngtoan toé lửa.
- Đây là việc làm để phục hồi danh dự và chứng minh cho tác phẩm của anh ấy.
- Được. Nhưng trưng bày điều đó lên ngay trang tên sách là tự tìm lấy những rắc rối tệ hại nhất.
Ông Anđini bỗng tỏ ra lo lắng và bắt đầu rên rỉ:
- Xin đừng quên rằng ông ta hứa tránh cho tôi mọi khó khăn do việc ấn hành này, thưa bác sĩ.
- Tôi sẽ một mình chịu mọi hậu quả, ?" Ăngtoan bình thản nói. ?" Ấn phẩm này đẹp lắm ông ạ. Khi nào tôi có thể hy vọng cuốn sách xong hoàn toàn?
- Không mấy ngày nữa đâu.
- Lúc ấy tai hoạ sẽ bắt đầu mưa xuống! ?" Giăng ảm đạm nói ?" Mình cũng chẳng biết thế quỷ nào mà mình lại dính líu đến chuyện này.
- Cậu không dính líu vào đấy đâu. Tên cậu không có ở bất cứ chỗ nào cả.
- Đã thoả thuận rằng chúng mình cùng làm kia mà, đúng không?
Ăngtoan hất đầu ra phía sau một cách kiêu hãnh:
- Mình sẽ chỉ một mình nhận những điều khiển trách có thể xảy ra. Mình cũng sẽ một mình chịu những diễn biến tiếp theo. Một trong những bản đầu tiên sẽ gửi đến cha Phêlíp Xăngtốt.
- Trời ơi, tại sao cậu cứ cố tự mình chúi đầu vào giỏ thế? Ông ta sẽ nghe nói đến vấn đề này khá sớm đấy.
- Cha Phêlíp là một người phụng sự Chúa, Giăng ạ. Khi đọc bản điều trần, ông ấy sẽ phải thừa nhận rằng đây là sự thực. Làm thế nào mà ông ta có thể khác như thế được?
Giăng nhún vai chán nản:
- Lẽ ra mình cứ để cậu trở thành giáo sĩ, Tôniô ạ! Chúa đã biết rõ rằng cậu khá bướng bỉnh để làm được nhiệm vụ ấy.
Không đầy một tuần lễ, cuốn De Motu Sanguinem Pulmonale đã gây ra những xáo động rõ rệt.
Từ nhà in, tin đồn về tính chất của tài liệu mà ông Anđini vừa ấn hành bằng máy của ông đã lan truyền, do những người thợ nói ra.
Theo thường lệ, ông Anđini đã gửi những trang in tốt đến các bạn đồng nghiệp của ông để họ có thể đánh giá tầm quan trọng, chất lượng và nói tóm lại là sự hoàn hảo của sản phẩm của ông. Tập sách mỏng chưa xuất hiện mà yêu cầu mua sách đã tới từ khắp nơi ở Vơnidơ và Pađu.
Phần đông những người vội vàng ghi tên mua ấy là những người làm công tác khoa học rất quan tâm đến tác phẩm cách mạng đến như thế và muốn thấy sự phản bác lại những điều Galiêng đã khẳng định một cách quả quyết.
Những người khác ghi tên là những người của Nhà thờ, có những người khá sáng suốt để đánh giá tầm quan trọng của sự phát hiện ấy, có những người chỉ muốn tìm ở đấy chứng cớ của sự chia rẽ, làm ngăn cách các nhà khoa học với Nhà thờ ngày càng nhiều và ngày càng nhanh chóng hơn.
Khi Ăngtoan cầm bản in đầu tiên trong tay, anh xao xuyến vì hãnh diện. Những nhà bác học nổi tiếng và những người bảo vệ khoa học cao quý đã mời anh đến gặp mặt. Anh chú ý gửi các bản điều trần đến những nơi, theo Giăng biết, chúng sẽ tạo ra ảnh hưởng lớn, đến vị thống đốc, tất nhiên thế, và đến những người con cao quý nhất của Cộng hoà Vơnidơ.
Bản dành cho cha Phêlíp Xăngtốt được một người đưa thư đặc biệt đưa nhanh đến cho ông, kèm theo lời yêu cầu Tu viện trưởng lưu ý. Một tuần sau Ăngtoan đi Pađu, chính bản thân anh mang một bản đến đưa tận tay giáo sư Phalôpiut. Trong lúc anh đợi xe từ Pađu, một người đàn ông thấp bé béo mập mặc áo bào chế ồn ào chen lên xe trước anh và chỉ cho anh một chỗ ngồi ngay bên cạnh tấm thân béo tốt của ông ta.
- Chà! ?" Ông ta nói ?" Chúng ta đến vừa kịp giờ, bác sĩ ạ.
Ăngtoan ngả đầu một cách lịch sự:
- Ông biết tôi sao?
- Biết chứ! Tên tôi là Batixta Poocdia. Tôi đã gặp ông nhiều lần ở Pađu và ông cũng đã chữa bệnh cho một người bạn của tôi.
Ông ta nói tên một giáo sư mà Ăngtoan đã chăm sóc trong tình trạng viêm da cấp tính rồi hỏi:
- Ông về trường đại học đấy à, bác sĩ?
- Một ngày thôi. Tôi đang nghỉ hè ở Vơnidơ.
- Ồ ! Vơnidơ!...
Ông ta mỉm cười thán phục và bộ mặt hồng hào sáng lên:
- Thành phố tuyệt vời! Kỳ quan của những kỳ quan! Đây là đô thị ước mơ của giới tuổi trẻ.
- Tôi đến đấy nghiên cứu một số vấn đề đặc biệt, ?" Ăngtoan nói một cách nghiêm nghị.
- Tôi cũng nghe nói thế, tôi cũng nghe nói thế! ?" Ông Poocdia sốt sắng nói. ?" Cả Vơnidơ đang nói đến phát hiện y học lớn lao của ông đã thông báo cho mọi người.
Ăngtoan không giữ nổi mỉm cười. Anh vẫn chưa thể tin được rằng tiếng vang do bản điều trần của anh gây ra lan truyền trong thành phố nhanh như thế. Nếu những người bào chế còn biết đến sự việc này thì những người khác không bao lâu nữa cũng sẽ biết.
Anh phản đối:
- Đây chỉ là một xác định bình thường về mặt cơ thể học. Vấn đề ấy được phát hiện từ trước, do anh tôi là Misaen Xecvêtut tìm ra!
Ông Poodia gật đầu tỏ vẻ kính trọng:
- Tôi đã may mắn được đọc nhiều tác phẩm của anh ông. Ông ấy là một người vĩ đại và một nhà bác học.
Ăngtoan không thể ngăn mình không hào hứng trước sự quan tâm hữu nghị mà người hành khách thấp béo đã biểu lộ, anh bớt thái độ lạnh lùng thông thường trước những người không quen biết.
- Ông nói như vậy thật là quý hoá!
- Trước kia tôi chưa biết những công trình của ông ấy về tuần hoàn phổi. ?" Poodia tiếp tục nói. ?" Nhưng các học thuyết của ông ấy về thần học thật là lành mạnh, vô cùng lành mạnh.
Ông ta đảo mắt nhìn trong xe rồi thấp giọng xuống:
- Tôi cứ ước ao rằng ông sẽ xuất bản một vài văn bản đặc biệt của ông ấy. Ông có dự định như vậy không?
Ăngtoan cau mày. Do cha anh đã cấm anh ngay sau buổi hành hình, anh chưa bao giờ đọc những học thuyết thần học đã đưa anh mình đến chỗ bi đát như thế. Thật là ngẫu nhiên, trong khi đang học y khoa, anh đã bắt gặp đoạn nói về tuần hoàn phổi. Nhưng từ khi anh xác định được rằng Misen đã nói đúng ở một điểm nhất định, anh cảm thấy mình sẵn sàng tin rằng anh ấy có thể đúng ỏ nhiều điểm khác nữa. Người thấp béo có vẻ biết nhiều vấn đề mà anh cũng muốn biết.
- Tôi biết rất ít về khía cạnh đó trong đời sống của anh tôi, ?" anh khẽ nói. ?" Anh ấy hầu như không bao giờ ở nhà.
- Thật đáng tiếc! ?" người kia thở dài. ?" Bản thân tôi không quen nhưng tôi có một người bạn linh mục là người tin cẩn của ông ấy, cha Giắc Sácmiê ấy mà.
- Tôi có được biết về cha Sácmiê, ?" Ăngtoan thừa nhận, ?" Tôi chưa bao giờ gặp người nhưng có biết rằng anh tôi và người rất gắn bó với nhau.
- Như thầy và trò vậy. Chính do người mà tôi biết rằng điều luật vận dụng để anh của ông bị hành hình là bất hợp pháp.
Ăngtoan nhìn chằm chặp vào người thấp lùn. Tại sao người này lại biết những sự việc ấy nhỉ? Hắn ta muốn đi đến đâu đây?
- Ông có thể nói cho tôi biết rõ hơn nữa không? ?" anh hỏi khẽ hơn.
- Đạo luật Giuyxtiniêng bị chính phủ Thuỵ Sĩ bỏ đi đã lâu năm, ?" ông Poocdia thì thầm nói tiếp. ?" Trong khi ấy thì đạo luật này vẫn được thực hiện ở Rôma. Chính các toà án của Giáo hoàng đã dùng luật ấy để buộc tội anh của ông.
Lúc này xe đã đầy người và bắt đầu chuyển bánh. Ăngtoan nhận thấy nhiều hành khách nhìn anh một cách tò mò, không còn nghi ngờ gì nữa, họ đã theo dõi câu chuyện.
- Có lẽ chúng ta sẽ tiếp tục câu chuyện này ở chỗ khác và vào lúc khác chăng? ?" anh gợi ý.
- Đúng đấy. ?" người đàn ông thấp bé đồng ý ngay. ?" Tôi sẽ có thể đến thăm ông ở nơi ông ở vì tôi đến Vơnidơ luôn để mua các vị thuốc cho hiệu bào chế của tôi.
- Tôi ở nhà ông Giăng Xavarinô, phố Galide Vaxca.
- Tôi biết, ?" ông Poodia nói. ?" Tôi xác định rằng tôi có nhiệm vụ đến chào ông. Có lẽ sau khi tôi được đọc bản Điều trần nổi tiếng của ông.
Sau lúc ấy họ nói đến các vị thuốc, vấn đề mà ông Poocdia dù bản thân là nhà bào chế, mà thật kỳ lạ, hình như chẳng biết gì cả.
"Đúng là ông Poocdia này hiểu biết về những vấn đề về thần học hơn nhiều". Ăngtoan nghĩ như thế.
http://cantin.forumfree.net/?t=19400890&st=15

Up tiếp đi bác ... chờ lâu quá ... hay có ai biết chỗ bán cuốn này không nhỉ? Mình ở Hà Nội

Ở HN ra Đinh Lễ mà mua, có tái bản lại đấy. Hồi trước CB là người sửa chính tả cuốn này, bạn có cần thì CB sẽ đăng tiếp các phần tiếp theo.

Up tip bác ạ. Em chưa đọc truyện này, muốn xem đoạn kết nó thế nào, keke.....

bạn ui.bài này dài thế.đọc mãi cũng hết.hay thật.mời bạn cốc bia

Chương 3
Phalôpiút đọc trang tên sách và trầm tư vuốt râu. Rồi cụ lật trang và đọc vào chính văn, cụ không rời ra cho đến khi đọc trang cuối cuốn sách mỏng.
Thỉnh thoảng cụ thốt ra một tiếng ầm ừ tán thưởng và bộ râu cụ gật gù. Khi cụ đọc xong, Ăngtoan vẫn đứng yên lặng bên cụ, lên tiếng hỏi:
- Thưa giáo sư, ngài nghĩ như thế nào về vấn đề này?
- Tôi vô cùng mong muốn có đủ can đảm để làm một việc như thế này!
- Giáo sư đồng ý phải không ạ?
- Tất cả mọi người đều phải đồng ý. Chứng minh của anh rất rõ ràng, luận lý và biện giải của anh hoàn toàn vững chắc, đến mức không thể rút ra một kết luận nào khác kết luận của anhh . Không còn nghi ngờ gì nữa, anh đã phát hiện ra chân lý về tuần hoàn phổi.
Ăngtoan lắc đầu:
- Tôi chỉ nhắc lại việc làm của anh tôi và hỗ trợ nó bằng một xác định dựa trên cơ sở vật chất. Phát hiện này của Misen.
Phalôpiút trầm ngâm gật đầu:
- Tôi có biết anh Misaen của anh. Anh ta giống như anh, say mê, gắn bó với chân lý về vấn đề này thì anh không hề nhân nhượng gì cả.
- Làm thế nào có thể khác như thế được ạ?
- Có thể không thể khác đối với các anh và những người như các anh. Nhưng nếu anh của anh đã giới hạn các suy nghĩ của anh ấy ở lĩnh vực cơ thể và y học thì phát minh này được công bố nhiều năm trước đây rồi. Nguy hiểm chính ở chỗ này đây, anh ạ. Ta có thể từ chối, không chịu vi phạm tí gì trong lĩnh vực khoa học, vì rằng rõ ràng là phát minh khoa học chỉ là sự phát hiện ra các quy luật của tự nhiên. Nhưng đừng có xa rời con đường này. Đừng mắc phải sai lầm như anh của anh đã mắc, đừng đưa ánh sáng và lý luận vào những vấn đề mà chúng ta không được coi như có hiểu biết.
- Thí dụ như về một học thuyết thần học?
- Phải. Tôi sẽ vô cùng buồn rầu nếu thấy anh vấp phải thứ chướng ngại vật đã làm mất Misen.
- Tôi không hề có gì bất hoà với Nhà thờ. ?" Ăngtoan quả quyết.
- Điều tôi bận tâm là tìm hiểu xem Nhà thờ sẽ có bất hoà với anh hay không.
- Bởi vì tôi đã tìm thấy sự thực trong văn bản của một người tà giáo phải không ạ?
- Phải.
- Vậy thì họ sẽ sai lầm. Đúng là họ sai lầm., ?" Ăngtoan phản đối. ?" Bởi vì đó là sự thực? Sự thực là sự thực...
- Tôi biết như thế, ?" Phalôpiút thừa nhận. ?" Một nhà bác học có thể thừa nhận những sai sót của mình khi họ mắc phải lầm lẫn và tìm tòi, nghiên cứu theo hướng khác. Thần học không biết đến sự linh hoạt ấy. Ở khắp mọi nơi trừ Vơnidơ đã có những người bị tử hình vì họ không phạm một tội gì khác việc sử dụng bộ óc mà Chúa đã ban cho họ.
- Giáo sư có cho rằng vị trí của tôi ở đây, ở trường đại học, sẽ bị động chạm đến không?
Phalôpiút xoa cằm:
- Không còn nghi ngờ gì nữa, những ý đồ đánh bật anh sẽ thể hiện. Nhưng anh có thể tin ở sự ủng hộ của tôi, những ý đồ kia có thể sẽ không đạt mục đích.
Cụ đưa tay cho người đồng nghiệp trẻ của mình:
- Mọi sự đều do ý Chúa. Tạm biệt!
Khi Ăngtoan rời trường đại học, cúi đầu xuống do thói quen khi đi qua khung cửa thấp, anh trông thấy một thầy dòng giúp việc tu viện đang đợi anh gần lối vào.
- Chào thầy Ăngtôniô, ?" thầy dòng ấy nói. ?" Đức Cha Phêlíp Xăngtốt mời thầy đến gặp người trước khi đi Vơnidơ.
Ăngtoan ngạc nhiên hỏi:
- Tại sao Đức Cha biết tôi về thành phố này?
Người đem tin nhún vai tỏ thái độ không biết:
- Tôi không biết. Tôi chỉ được cử đến gặp thầy để chuyển lời.
- Được thôi, một giờ nữa tôi sẽ đến chỗ Đức Cha.
Nói cho cùng thì tốt hơn là gặp Xăngtốt không trì hoãn để rồi không còn phải nghĩ đến việc ấy nữa.
Đường anh đi lại đến đúng chỗ cầu qua sông Bakigơliôn, chỗ mà cách đây không lâu, giáo sư Phalôpiút và Ăngtoan đã cùng đi qua.
Anh dừng lại một lát như anh đã từng làm như thế khi trước để ngắm nhìn dòng nước sẫm nhơ bẩn đang ngoằn nghèo chảy giữa hai bờ cỏ xanh. Vẫn nguồn nước nhỏ mà cụ Phalôpiút đã nói đến khi trước đang cố đưa vào làn nước nhờn vùng bán nguyệt nước trong suốt và nó bị hớp lấy ngay tức khắc không để lại một dấu vết.
Sự phát hiện của anh, Ăngtoan tự nhủ, sẽ như một nguồn nước mãnh liệt bật ra từ chiều sâu của lương tâm con người. Tuy nhiên, nó có khả năng vượt qua được hay không những dòng chảy đen tối của âm mưu, của dốt nát, của rồ dại và ngu ngốc?
Một đám mây đi qua mặt trời, ngay khi những tia nắng ấm áp bị bức màn ấy che khuất, không khí hình như giá lạnh hẳn đi. Ăngtoan cố ghìm để khỏi rùng mình. Không phải chỉ do lạnh: phải chăng đây là sự tiên báo nào đó, là sự linh cảm nặng nề cái gì đang chờ đợi anh trong tương lai gần đây, là nỗi lo sợ mơ hồ về một sự thù địch?
Rồi mặt trời lại xuất hiện, lại sưởi ấm cả tinh thần và thân thể anh, Ăngtoan tiến bước về phía tu viện.

Chương 4
Cha Phêlíp Xăngtốt tỏ ra ôn hoà một cách lạ lùng. Khi Ăngtoan hôn viền áo của ông ta, ông ta chỉ cho anh một chiếc ghế gần chỗ của mình, trong phòng tiếp kiến.
- Tôi cho người mời anh đến tu viện vì một lý do, bác sĩ ạ.
Ăngtoan yên lặng chờ đợi.
- Tôi đã đọc cuốn Điều trần của anh một cách vô cùng lý thú, ?" tu viện trưởng tiếp tục nói. ?" Cuốn sách ấy khá gần gũi với câu chuyện của chúng ta về cha Mariô.
- Chính trong đêm hôm ấy ý kiến về vấn đề này đã đến với tôi ?" Ăngtoan thừa nhận.
- Tôi cũng đã kết luận như vậy. Ở một khía cạnh nào đó tôi cho rằng mình phải chịu trách nhiệm về học thuyết của anh!
- Đức Cha tán thành điều đó sao? ?" Ăngtoan thốt lên, sôi nổi hy vọng.
- Tán thành điều đó ư? ?" Tu viện trưởng nhướng cao lông mày. ?" Chắc chắn là không rồi. Tại sao tôi có thể như thế được? Các đạo luật của Nhà thờ về vấn đề tà giáo hoàn toàn rõ ràng.
- Nhưng sự thực vẫn là sự thực.
- Tôi đã nói rằng "các đạo luật hoàn toàn rõ ràng". Và cũng rõ ràng như những điều trừng phạt đã được quy định đối với những người vi phạm các đạo luật ấy, hãy nhớ lấy điều đó, bác sĩ ạ. Nhớ kỹ lấy điều đó!
Sự hào hứng của Ăngtoan giảm hẳn. Nhưng tại sao cha Phêlíp lại có thái độ ôn hoà lạ lùng như thế trong khi ông ta đã xếp bản Điều trần vào loại tà giáo?
- Tuy vậy, ?" tu viện trưởng nói tiếp, ?" Chúng tôi dự định không biết đến sai lầm của những người đã có đóng góp khá lớn vào sự vinh quang của Nhà thờ.
- Nhưng tôi có làm gì đâu... nếu không phải là cha đã nghĩ đến những công việc phẫu thuật của tôi, ?" Ăngtoan khẽ nói.
- Không thể cho rằng Nhà thờ khuyến khích việc mổ xẻ thân thể con người, ?" cha Phêlíp gay gắt nối.
- Trong trường hợp này...
Ăngtoan vừa bắt đầu nói đã im bặt. Bức tranh! Cha Phêlíp rõ ràng là đã khám phá ra bức tranh rồi... Điều đó giải thích tất cả, thái độ ôn hoà hiếm có của tu viện trưởng, vấn đề mời đến như thế này... Như Giăng đã nói trước, cha Phêlíp không hề định trả lại bức tranh cho những người chủ của nó. Nhưng Xăngtốt có biết rằng (Ăngtoan rất muốn biết điều này!) chính anh, chính Xécvê này, đã biết những người chủ hợp pháp của nó là ai rồi không?
- Khi tôi xác định được rằng trong tu viện có một cửa khoá (tiếng nói của cha Phêlíp lấn át sự suy nghĩ của người thanh niên), tất nhiên tôi đã ra lệnh mở chiếc cửa đó. Và cũng tất nhiên là tôi đã rất ngạc nhiên khi phát hiện được anh đã giấu một thứ gì đó. Anh thấy bức tranh ấy ở đâu?
- Trong một cuộn mà tôi không biết ai đã bỏ từ bao giờ ở cuối nhà kho.
Cha Phêlíp nhìn vào khoảng không và khi ông ta nói, giọng ông ta bàng quan và lơ đãng.
- Rất có thể là bức tranh này ít giá trị. Có khả năng đây là bản sao của một bậc thầy cổ xưa nào đó.
- Đây là, ?" Ăngtoan trả lời không quanh co, ?" bức tranh Thần vệ nữ của Bôtixeli, bản gỗ. Nó quý vô giá.
- Anh có biết chắc chắn điều anh nói không?
Tu viện trưởng cúi đầu về phía trước, nóng ruột đợi trả lời.
- Tôi đã mời ông Giăng Xavarinô xem. Ông ấy đã thấy bức tranh này trước kia và khẳng định là bản gốc.
Tu viện trưởng xoa hai bàn tay gầy vào nhau, hài lòng một cách rõ rệt khi nghe khẳng định về giá trị bức tranh, và ông ta ôn tồn nói:
- Anh đã giúp chúng tôi một việc lớn lao, bác sĩ Xecvêtut ạ, vì đã tìm ra một tác phẩm nghệ thuật như thế. Sự hiện diện của nó trong tu viện của chúng tôi sẽ là lời ca ngợi sự quang vinh của Chúa...
- Nhưng...
Ăngtoan ngừng bặt, hình như trong anh có một sự khôn ngoan nào đó đang bảo anh rằng không nên lộ rõ anh đã biết chủ nhân bức tranh là ai thì tốt hơn.
- Anh muốn nói gì?
- Tôi muốn nói rằng ngài có biết bức tranh này của ai không?
- Rủi thay, tôi không biết.
Giọng của tu viện trưởng không ngập ngừng khi ông ta nói ra điều trái với sự thực.
- Vì vậy chúng ta chẳng còn phương sách nào khác là để bức tranh ở đây cho an toàn.
Như vậy là cha Phêlíp không biết rằng câu chuyện giữa ông ta và ông Belacmi đã bị nghe thấy. Biết rõ chuyện ấy đối với anh sẽ quý báu như thế nào và vào lúc nào, anh chưa nghĩ tới, nhưng anh cảm thấy một cách lộn xộn, tự nhiên rằng không nên bộc lộ nó với tu viện trưởng.
- Tôi chỉ sử dụng bức tranh ấy để tập mấy bức phác hoạ, ?" anh nói, giọng lơ đãng.
- Chúng tôi cũng nghĩ như thế khi tìm được cả những bức vẽ thử của anh, cha Phêlíp trả lời làm ra vẻ bàng quan. ?" Tôi đã để bức tranh ở chỗ tôi, tạm thời thôi. Sau này chúng ta sẽ suy nghĩ để tìm cho nó một chỗ xứng đáng.
Ăngtoan cảm thấy người nóng bừng lên vì tức giận, nhưng anh đã tự chủ được. Người anh yêu mến đã bị giam hãm trong căn phòng của Phêlíp, vẻ đẹp ấy đã trở thành vật làm vui cho đôi mắt lạnh lùng với những mi mắt sụp xuống. Còn bản thân anh, Ăngtoan, anh chẳng làm gì được, bất lực, không thể can thiệp vào được.
Bỗng nhiên anh giật mình hiểu rõ rằng giấc mơ của anh đã thành hiện thực. Anh được báo trước, nhưng đã không làm gì để tự bảo vệ, dù rằng chính anh đã hiểu rõ sự báo trước huyền bí này.
Anh có lỗi lớn lẽ ra anh phải nghĩ rằng người nào đó thấy cửa phòng anh khoá kín sẽ mở ra ngay không trì hoãn. Anh còn có lỗi nữa vì đã để cho sự xích mích của mình với Luxia Belacmi ngăn cản mình lúc định nói rõ cho ông chú của cô biết chỗ đang cất giấu kho báu. Anh tự trách mình đã ngu ngốc. Tất cả những gì anh thu lượm được là biết rõ thực chất của người ngồi trước mặt anh đang ngầm quan sát anh với một nụ cười thoáng vẻ khinh bỉ.
- Như tôi đã nói với anh, ?" cha Phêlíp nói tiếp, ?" Nhà thờ sẵn sàng khoan dung cho những ai trong các con mình đã có công lớn đối với Nhà thờ. Anh đã giúp chúng tôi một việc lớn là tìm thấy tác phẩm nghệ thuật quý báu này. Anh có thể biết rõ điều đó, nếu anh muốn?
- Việc gì ạ? ?" Ăngtoan hỏi như máy.
Hai mắt của Phêlíp khép nhỏ lại hơn nữa.
- Nếu sự hiện diện của bức tranh bị mọi người biết rõ ngay, chúng ta sẽ bị phiền phức vì... nhiều người sẽ giả mạo quyền sở hữu... Tôi cảm thấy rằng, ít ra trong lúc này, quyền lợi của chúng ta chỉ được đảm bảo bằng sự im lặng.
Như vậy đấy, đấy là mồi nhử, đấy cũng là giá của sự yên ổn hiện tại của anh, điều kiện để anh sẽ không bị truy nã vì tội theo tà giáo là như thế đấy.
Nhưng vẻ thoả mãn thô thiển và hể hả lồ lộ trên mặt tu viện trưởng có cái gì mờ ám làm cho Ăngtoan nghĩ rằng còn có một vấn đề gì nữa đây. Anh quyết định thăm dò tình hình.
- Giả thử tôi không chấp nhận thì sao?
- Tôi cho rằng anh không đến nỗi kém khôn ngoan như thế, ?" tu viện trưởng nói một cách thân ái. ?" Dù sao thì chúng tôi cũng đã có đề phòng.
Ông gõ vào một chiếc chiêng nhỏ bằng bạc đặt trên bàn ở bên cạnh ông. Ngay lập tức, một người đàn ông từ sau tấm màn che sau lưng chiếc ghế tựa cao bước ra, có lẽ hắn đã nấp ở đấy suốt thời gian hội thoại. Không phải sự xuất hiện làm Ăngtoan ngạc nhiên mà là bộ mặt của nó, vì người ấy không phải ai khác ông Batixta Poocdia, người bạn đồng hành đáng mến của anh trong chuyến xe khách.
- Chắc anh đã gặp ông Poocdia rồi, ?" cha Phêlíp nói.
Ông Poocdia cúi chào, miệng mỉm cười:
- Thế là chúng ta lại gặp nhau, bác sĩ Xecvêtut nhỉ. Mà lại rất thoải mái nữa.
Ăngtoan sững sờ, thấy bỗng nhiên buồn nôn và linh cảm rằng có một mối nguy hiểm rõ rệt đang lảng vảng quanh anh.
- Ông Poocdia có cho tôi biết về một câu chuyện nào đó đã trao đổi với anh ngay sáng hôm nay, ?" vị giáo sĩ dòng Đôminich nói một cách lịch sự, ?" Có lẽ ông ấy có thể làm ơn nhắc lại một phần của câu chuyện đó vì lợi ích của ông.
- Được lắm, được lắm, ?" chiếc thùng nhỏ ấy quả quyết rất hào hứng, vui vẻ. ?" Bác sĩ Xécvê và tôi đã tranh luận với nhau một cách lý thú về một số học thuyết thần học nêu ra xưa kia do anh của ông ấy, tên tà giáo Misen Xécvê và cả một người cùng phe phái với hắn là giáo sĩ Giắc Sácmiê.
- Thế... tính chất của câu chuyện này như thế nào nhỉ? ?" Tu viện trưởng hỏi.
- Bác sĩ Xécvê khẳng định rằng ông ấy chắc chắn là anh của ông ấy bị kết án bất hợp pháp, về phía Nhà thờ Gia tô giáo. Ông ấy cũng khẳng định rằng ông ấy tán thành hoàn toàn các học thuyết tà giáo mà Misen Xecvêtut đã thuyết lý.
- Nói dối! ?" Ăngtoan hét lên và đứng vùng dậy. ?" Tôi không hề nói điều gì như thế.
- Này, này! Bình tĩnh!
Cha Phêlíp lạnh lùng bảo anh:
- Lời nói của ông Poocdia không thể nghi ngờ được.
- Tại sao lời nói của ông ta lại có giá trị hơn lời nói của tôi? ?" Ăngtoan nóng nảy hỏi.
- Ông Poocdia là người của Toà án tôn giáo.
- Của Toà giáo ư?...
Ăngtoan rơi mình xuống ghế, bị đánh gục một cách phũ phàng bởi âm thanh dữ dội của những từ ấy.
- Toà án tôn giáo! ?" Anh khe khẽ nói tiếp.
Và làn sóng những hoài niệm tràn ngập tâm trí anh, dù là những vấn đề được nghe nói trong thời thơ ấu đã trôi qua ở Tây Ban Nha. Không ai cưỡng lại được những cánh tay cường quyền, những ngón tay xiết chặt cổ người của Toà án tôn giáo. Không ai dám cãi lại lời chứng thực, ?" dù có sai đi nữa ?" của một nhân viên ở đấy. Và giờ đây sự khủng khiếp không tên gọi ấy đã đến trung tâm Pađu hôm qua còn yên ổn biết chừng nào và chuẩn bị huỷ hoại dần thành luỹ cổ kính và gần như duy nhất của tự do còn tồn tại trên thế giới này. Ăngtoan nhớ lại điều mà một hôm Giăng đã quả quyết: Cha Phêlíp Xăngtốt là người của Toà án tôn giáo. Không còn nghi ngờ gì nữa, chính vì lý do ấy nên ông ta được bổ nhiệm về Pađu, với mục đích huỷ dần, phá hoại, diệt bỏ cái quyền thiêng liêng là đi tìm chân lý mà Chúa đã ban cho con người.
- Cả tôi nữa, ?" cha Phêlíp nói tiếp, ?" Tôi cũng phục vụ Toà giáo.
Ăngtoan rùng mình khi nghe câu nói xác định rõ những nghi ngờ tệ hại nhất của anh.
- Tôi thấy rằng, ?" tiếng nói lạnh lẽo tiếp tục, ?" anh đã đánh giá đầy đủ sự nghiêm trọng của tình hình. Anh có đồng ý rằng tốt hơn cả là anh hãy giữ kín không nói đến vấn đề ?" ta hãy gọi là đến những vấn đề ?" chúng ta tranh luận lúc nãy không?
Ăngtoan cố đứng dậy:
- Tôi đồng ý, ?" anh nói nhưng cổ họng như thắt lại, lời nói thoát ra một cách khó khăn và giọng khàn đi, ?" tôi đồng ý.
- Tôi cũng nghĩ rằng anh sẽ đồng ý, ?" cha Phêlíp nói. ?" Cầu Chúa cho anh được bình yên.
- Xin chúc cha bình yên, ?" Ăngtoan trả lời, tiếng lạc hẳn đi.
Rồi anh rời khỏi gian phòng ấy. Nhưng trong phòng anh không hề bình yên, không một chút nào cả.
Tuy nhiên, đi đến nửa quãng đường từ tu viện đến chỗ đỗ xe đi Vơnidơ, Ăngtoan bỗng bật cười. Tu viện trưởng đã bắt anh thề giữ bí mật về bức tranh và lấy sấm sét của toà án tôn giáo ra để dạo nạt, nhưng tu viện trưởng không biết rằng, từ nhiều tuần lễ trước, Ăngtoan đã viết thư cho ông Girôlamô Belacmi đang ở lâu đài của ông ta ở Phlơrăngxơ và nói cho ông ta rõ rằng bức tranh Thần vệ nữ của Bôtixeli hiện có mặt ở tu viện dòng Đôminich ở Pađu.

Chương 5
Ông Girôlamô Belacmi ngồi thoải mái trên chiếc ghế bành thường dùng trong văn phòng của nhà Belacmi, những người kế tục dòng họ Vexpucxi, và âu yếm ngắm cô cháu gái. Ngồi chót vót trên một chiếc ghế đẩu cao trước mặt ông, cô Luxia đang đọc một bức thư, thỉnh thoảng lại nhăn chiếc mũi nhỏ xinh xắn lại, đó là để nhấn mạnh một câu nào trong đoạn. Ông Belacmi ngắm cô với một niềm vui vô tận vì cô thể hiện một cảnh tượng rất đẹp mắt. Khi cô im lặng, bức thư đã đọc xong. Ông khẽ nói:
- Cháu đã nói đúng, Luxia ạ. Nhà thần học trẻ tuổi này thú nhận rằng anh ta đã giấu bức tranh ở tu viện!
- Khi ấy cháu đã biết chắc như thế, chú ạ.
- Nhưng anh ta không hề nói đến việc gửi nó tới cho chúng ta, ?" ông Belacmi nhận xét. ?" Cũng không nói đến việc anh ta sẽ đích thân đến Phlôrăngxơ.
- Anh ấy sẽ đến, ?" tiểu thư Luxia tuyên bố vẻ tin tưởng và chắc chắn.
- Ai đã lập số tử vi cho cháu thế, ?" ông Belacmi mỉm cười hỏi, ?" để cháu cảm thấy vững tin ở tương lai như vậy.
- Chỉ do trực giác thôi ạ, ?" cô gái xinh đẹp trả lời và lắc đầu.
- Không thể lúc nào cũng dựa vào trực giác được.
- Với trực giác của cháu thì được đấy.
Ông chú Belacmi nhướng lông mày:
- Chúng ta sẽ chờ xem nhé, cô bạn nhỏ! Bây giờ thì cháu đi chỗ khác đi để chú làm việc một chút.
Tuy nhiên, khi cô gái không ở đấy nữa, ông Belacmi quên vùi đầu vào đọc những cuốn sổ lớn chồng chất trên bàn giấy của ông và tư lự nhấm nhấm chiếc bút lông ngỗng. Sau giây lát suy nghĩ ấy, ông với tay lấy một tờ giấy trắng, dúng bút vào lọ mực to bằng đồng đen và bắt đầu viết:
"Gửi ông Ăngtôniô Xecvêtut,
Thầy thuốc, ở số 14 phố Galide Vaxca, Vơnidơ.
Thưa ông rất tôn kính!
Bức thư của ông báo tin về bức tranh của Bôtixeli mang tên Thần vệ nữ giáng sinh vừa đến với tôi. Tin này làm cho tôi, và nhất là cho cháu gái tôi ?" bức tranh ấy là của riêng nó ?" hài lòng vì biết rằng tác phẩm nghệ thuật này đang được an toàn ở tu viện dòng Đôminich ở Pađu.
Dù rất biết ơn ông đã có lòng tốt làm cho chúng tôi yên tâm như vậy, chúng tôi vẫn không thể không nghĩ rằng đáng lẽ ông nên báo cho chúng tôi biết việc này từ khi chúng tôi ở Pađu, hay là ở Vơnidơ cũng được, để chúng tôi có thể thu xếp đem bức tranh về Phlôrăngxơ. Đây là một đặc ân mà chúng tôi không được tiếp nhận, vì rằng chúng tôi đã rời thành phố ấy.
Tôi có cảm tưởng rằng không quá làm phiền ông khi đề nghị ông đích thân tìm những cách nào mà ông cho là cần thiết để bảo đảm cho bức tranh, tránh tất cả những gì đáng tiếc có thể xảy đến với nó, và đề nghị ông làm mọi việc để đưa bức tranh ấy đến đây được vẹn toàn...."
Ông ngừng lại ở chỗ này, và trong giây lát, lại trầm ngâm cắn đầu chiếc bút lông ngỗng, một nụ cười nở trên môi, ông lại tiếp tục viết:
"Có lẽ không cần phải khẳng định với ông rằng mọi chi phí về thời gian và tiền bạc mà ông phải sử dụng đến cho việc này, tôi xin đảm bảo trước là sẽ thanh toán lại.
Xin ông nhận cho những lời chúc sức khoẻ lâu dài và chúc thắng lợi trong câu chuyện này. Cháu gái tôi gửi lời chúc tới ông.
Thưa ông rất tôn kính, xin hãy tin ở sự trung thành của tôi.
Girôlamô Belacmi
Phlôrăngxơ, A.D.1563"
Bức thư công việc kết thúc, ông Belacmi đọc lại, lông mày cau cau vì chăm chú. Ông gấp lại rồi nhỏ lên các mép giấy một giọt sáp đỏ để dán kín và ấn mạnh lên đấy con dấu khắc trên chiếc nhẫn ông đeo ở tay trái. Rồi ông ngồi chỉnh tề lại trên chiếc ghế tựa và lặng lẽ mỉm cười.
Trực giác của người phụ nữ ?" và đặc biệt là của Luxia ?" là một yếu tố kỳ lạ, ông sẵn sàng thừa nhận như thế. Nhưng ông là một nhà kinh doanh rất khôn ngoan nên không thể không thêm vào yếu tố ấy vài sự thận trọng nho nhỏ có thể làm cho các sự kiện diễn ra như ông mong muốn.

Chương 6
Ở Vơnidơ Ăngtoan sinh hoạt rất bổ ích. Hàng ngày, được Giăng hướng dẫn, anh vẽ những bức phác hoạ và rất vui mừng thấy mỗi lần vẽ lại vững vàng, chắc chắn hơn lên.
Giăng đã đưa anh đến với giới nghị sĩ và sinh viên mỹ thuật. Ở môi trường này anh đã khám phá ra rằng ?" dù rõ rằng họ có những suy nghĩ phóng túng trong một số trường hợp mà nền giáo dục Nhà thờ của anh coi là tội lỗi ?" nhưng họ lại là những người vô cùng nghiêm túc trong nghề nghiệp và thường lịch lãm hơn trong lĩnh vực lịch sự. Họ thường hiểu biết hơn anh về các trào lưu tư tưởng hiện đại đang từ nước Ý tràn lan ra khắp các nơi trên thế giới. Mọi người như một, họ yêu cuộc sống phong phú mà những người Hy Lạp cổ từ nhiều thế kỷ trước đã tìm được cách đảm bảo cho mình. Nhận thức ấy làm cho Ăngtoan cảm thấy cần củng cố lại việc học tiếng Hy Lạp của mình với dụng tâm ít nhiều đã rõ nét là một ngày nào đó sẽ đi thăm các trung tâm văn hoá nổi tiếng của Hy Lạp cổ và có thể là đọc lại các tác giả cổ điển lớn bằng ngôn ngữ gốc của nghệ thuật và khoa học.
Trong những thư viện trang bị rất phong phú của Nhà thờ Thánh Mác và những tủ sách tuyệt vời của bá tước Kirina Xtămplia, các sinh viên được tự do vào lâu đài của ông ở ở phố Thánh Maria Phomôda, Ăngtoan làm quen lại với bộ Anphôrixmơ của Hypôcơrát, với những tác phẩm đặc biệt trong sáng của Xendơ, Avixen, Galiêng, Maimônit ?" người thầy thuốc Do Thái, Rai đơ ?" người Môrơ và của những nhà trí thức ưu tú tiếp nhận đó.
Khi anh đến trước ngôi trường, và nhất là khi anh bước vào hội trường rộng lớn, trần chạm trổ vẻ cổ kính, Ăngtoan thấy lòng mình tôn trọng sâu sắc nghề nghiệp đáng quý này. Rồi khi đứng lên bục, bản Điều trần mở trên giá trước mắt, anh cảm thấy một sự phấn khích mà anh chắc rằng cái đó đã nâng đỡ anh Misaen của anh xưa kia. Không phải chỉ là niềm hãnh diện về tác phẩm của riêng mình mà là một mối quan hệ thấn thiết với tia sáng thần thánh đã vượt qua những luật lệ bần tiện của con người, vượt qua những suy nghĩ lạc lõng khắc nghiệt cuồng tín của Canvanh hay những khẳng định không kém phần khốc liệt vì không hiểu biết của Nhà thờ La Mã.
Trước mặt anh, các thầy thuốc ở Vơnidơ ngồi trên hàng ghế đầu tiên, phần nhiều là ông già, vì rằng từ thầy giáo đến những người tập sự đều học y học ở nơi này cũng như ở các giảng đường trường đại học. Các học sinh tụ họp lại ở cuối phòng, đó là những thanh niên trịnh trọng, mặc áo đã sờn và rõ ràng là bị xúc động vì sự kính trọng của mọi người đối với người thầy thuốc trẻ tuổi ở Pađu bên cạnh đã đến đây. Cùng Ăngtoan, người thầy thuốc và giáo sư Phalôpiút ngồi trên bục.
Phấn khởi và yên tâm vì sự có mặt và hỗ trợ của thầy giáo, Ăngtoan bắt đầu nói. Lúc đầu, giọng anh ngập ngừng, rồi càng nói càng vững vàng. Anh phát triển đề tài đã nghiên cứu thành công, đưa bằng chứng là Misaen đã khám phá ra sự thực trước anh, và như thế thì vinh quang chỉ dành cho một mình Misaen Xecvêtut.
Lúc anh kết thúc, một tràng vỗ tay nổ vang. Các thầy thuốc quây lấy anh để chúc mừng. Khi mọi ồn ào đã lắng xuống, cụ Phalôpiút đi bên anh ra khỏi hội trường rộng lớn:
- Tương lai tốt đẹp đấy, Ăngtoan ạ, một tương lai tốt đẹp đang chờ đón anh. ?" Vị giáo sư già nói. ?" Việc từ chức của tôi đã được chấp nhận vào niên học tới. Tôi đã cho ghi tên anh vào đầu danh sách những người đề cử vào chức giáo sư cơ thể học ở Pađu.
Ăngtoan ngạc nhiên không nói nên lời, cảm động đến nỗi không thở được điều hoà. Anh đoán rằng cụ Phalôpiút đã hành động sớm hơn cụ có ý định trước đây để việc ấy có thể nâng đỡ anh trong trường hợp có khó khăn gì, kể cả nếu có nguy hiểm gì xảy ra do sự phát hiện của anh.
- Đừng cảm ơn tôi, Tôniô ạ! ?" Cụ Phalôpiút nói. ?" Tôi làm việc này đặc biệt cho trường đại học nhiều hơn là cho anh. Bởi vì tôi chắc chắn rằng thế giới, trong tương lai, sẽ chịu ơn nhiều đối với những gì anh còn có thể phát minh ra nữa.
- Điều đó tuỳ thuộc ý Chúa! ?" Ăngtoan mãi mới thốt ra lời, lòng đầy nhiệt thành.
- Anh đã gặp điều gì phiền phức từ phía Nhà thờ chưa?
- Chân lý được chứng minh quá rõ ràng nên không có cách gì bác bỏ được ạ.
Cụ Phalôpiút hãm bớt ngay niềm phấn khởi tin tưởng:
- Nếu ở địa vị anh, tôi chưa yên tâm như vậy đâu. ?" Cụ nói với anh kiểu báo trước. ?" Tuần vừa qua, tôi đã tiếp một người, tôi cam đoan rằng hắn là nhân viên của Toà giáo.
Những từ ấy đủ làm cho huyết quản Ăngtoan băng giá.
- Của toà giáo? Hắn muốn gì vậy, thưa thầy?
- Không có gì rõ rệt cả. Hắn khoe khoang rất quen anh. Nhưng hắn cũng khoe rất biết anh của anh và các luận văn của anh ấy.
- Poocdia rồi! ?" Ăngtoan thốt lên.
- Tên hắn đúng như thế đấy.
- Hắn đúng là một nhân viên Toà giáo đấy, thưa thầy! Và khó có thể tìm được người trơ tráo hơn hắn.
- Nhưng ai là người nấp sau hắn?
Xécvê cay đắng trả lời:
- Cha Phêlíp Xăngtốt.
- Tu viện trưởng dòng Đôminich ư?
Ăngtoan vắn tắt kể sơ qua cho cụ Phalôpiút nghe cuộc tranh luận của anh với tu viện trưởng, nhưng bỏ qua không nói gì đến bức tranh.
- Khá nghiêm trọng đấy! ?" Cụ Phalôpiút nghiêm nghị thừa nhận. ?" Họ không thể tấn công anh trong lĩnh vực khoa học, ở Vơnidơ này. Nhưng chú ý đừng cho họ nắm được cái gì trong lĩnh vực cá nhân, trong phạm vi riêng tư.
- Thưa thầy, tôi không có sơ xuất gì cả, ?" Ăngtoan quả quyết như thế. ?" Trước đây và hiện nay, tôi luôn là một người sùng đạo.
Ra khỏi toà nhà, cụ Phalôpiút đưa tay bắt tay anh.
- Đành vậy và mọi sự đều tuỳ theo sự khoan dung của Chúa! Tôi trông cậy ở anh về vấn đề tiếp tục giảng dạy môn cơ thể học mùa thu này. Có thể khẳng định trước được rằng các chứng minh của anh sẽ đạt nhiều kết quả hơn, được nhiều người tán thành hơn bao giờ hết.
Ăngtoan gọi một chiếc thuyền ở phía trước nhà trường và ngồi dựa trên đệm. Anh lo lắng. Điều cụ Phalôpiút nói về Poocdia thật rắc rối. Tại sao cha Phêlíp lại tiếp tục tung tên thấp béo theo dõi anh khi ông ta đã nhận lời hứa sẽ im lặng của anh như nhận tiền mặt? Phải chăng về phía ông ta, tu viện trưởng đã quyết định không giữ lời hứa trong sự việc đã thoả thuận? Và ông ta đang tìm một bằng chứng mới nào đó để làm chỗ dựa cho việc buộc tội tà giáo chưa hề được bỏ qua trong một trường hợp nào, dù ở Vơnidơ? Nỗi lo ấu ấy làm cho Ăngtoan rùng mình. Tất cả niềm vui thắng lợi khi ở nhà trường đã biến mất.
Anh hồi nghĩ rằng hình như anh chỉ gặp những điều rắc rối từ khi phát hiện ra bức tranh của Bôtixeli. Tuy nhiên, anh không thể đổ lỗi cho nữ thần. Nàng rất đáng mến, toàn diện, rất đức hạnh và tốt lành, làm thế nào mà có lỗi được. Nghĩ rằng nàng bị cái nhìn khoái lạc của Xăngtốt xúc phạm, anh bừng bừng tức giận.
- Tránh nào, ?" người chèo thuyền kêu to và thuyền quay mũi đi vào con sông đào nhỏ hẹp ngăn cách nhà ngục mới xây của chính phủ với toà lâu đài trang trí lộng lẫy của vị Thống đốc.Trên cao, ở rất cao phía trên đầu mọi người, vành cong của chiếc cầu có mái nối liền hai toà nhà. Không phải chỉ có tội nhân đã đi qua để đến sân nhà tù mà ở đấy cái chết đang đợi họ. Dù chiếc cầu ấy mới hoàn thành có mấy năm nhưng người Vơnidơ đã mệnh danh cho nó là "cầu bi ai!"
- Đi dưới gầm "cầu bi ai" tốt hơn là đi ở trên đó, ?" người chèo thuyền nói và làm dấu thánh.
Và, tuy rằng lúc này là thời gian làm lễ Thánh Giăng trong mùa hè, Ăngtoan Xécvê vẫn rùng mình, anh lạnh giá vì cái u ám của điềm xấu.