Người tình tuyệt vời

Chương 5
Buổi sáng hôm sau trời trong sáng, chim hót líu lo, các nỗi sợ trong đêm hình như là điều điên rồ vì ngày đẹp rạng rỡ. Ăngtoan bận rộn mãi đến quá chiều về việc chữa cho các bệnh nhân. Khi anh về đến nhà ông Belacmi thì đã gần đến giờ ăn tối.
Anh thấy Giăng và Luxia đứng dưới bậc thềm và nhìn nét mặt họ anh biết rằng mình không lo lắng hão.
- Cơlarit bị Toà án tôn giáo bắt tối qua rồi, ?" Giăng âm thầm nói.
Ăngtoan choáng váng không nói được. Hàng nghìn ảo ảnh ghê rợn dồn dập dưới mi mắt anh. Mãi anh mới nói được:
- Mình tưởng bọn họ trốn thoát kia mà!
- Đúng như thế, nhưng Cơlarit thì không thể trốn được, cô ta bị thôi miên.
- Tôi không hiểu tại sao bị thôi miên lại làm cho cô ấy không trốn được với những người khác? ?" Luxia nói.
Tôniô kiên nhẫn giải thích:
- Khi mê, cô ấy không biết những gì xảy ra xung quanh mình và có thể sau nhiều giờ vẫn chưa tỉnh, trừ khi Lôđôvixi chịu giải mê cho cô ấy.
- Lúc nãy hầu tước đã mang thư đến báo tin cho mình rằng cô ấy bị bắt, ?" Giăng nói. ?" Ông ta thấy cô ấy trong xưởng vẽ của mình và biết rằng mình muốn biết tin.
- Cô ấy hiện đang ở đâu?
Giăng nhún vai và cắn môi bực tức:
- Ở Cada Xăngta, hiển nhiên là như thế. nếu không ở đấy thì còn ở đâu nữa?
Ăngtôniô không phải vất vả cũng hình dung được sự vui thích của linh mục Inhaxiô và các đao phủ tay sai của ông ta khi tra khảo cái cơ thể xinh đẹp ấy. Viên pháp quan chắc đã biết Cơlarit quen Ăngtoan Xecvêtut truớc khi đến Mađơrit. Hắn sẽ không dừng lại trước khi moi được ở cô, do cô tự nói ra hay do bạo lực, những điều cô biết về người hắn ghét. Anh nhanh chóng quyết định nhưng còn mơ hồ về hình thức sẽ làm:
- Chúng mình phải giúp Cơlarit, Giăng ạ. Nhưng làm như thế nào đây?
Luxia hỏi:
- Tại sao các anh phải mạo hiểm để cứu cô ấy? Nhà ảo thuật kia dùng cô ấy thì phải tự hắn tìm cách làm cho cô ấy được tha chứ.
- Cô ấy là bạn chúng tôi, ?" Ăngtoan nói, với anh điều đó đã nói lên tất cả, nhưng hai má Luxia đỏ bừng và giọng cô gay gắt khi cô nhấn mạnh:
- Có lẽ còn hơn thế nữa ấy chứ?
- Nếu thế thì đã sao? ?" Tôniô thốt ra một cách phũ phàng. ?" Điều đó có liên quan gì đến vấn đề này?
Hai má Luxia đang đỏ bừng bỗng tái đi. Cô nói mãi mới ra lời:
- Vậy ra anh thú nhận rằng cô ta đã là tình nhân của anh?
- Tôi xin cô, Luxia! Đừng có lố lăng. Tôi giúp đỡ bất cứ ai trên thế giới này bị Toà án tôn giáo đánh bất công.
Luxia phản đối thêm một cách yếu ớt:
- Cô ta có thể phản bội các anh để cứu mình.
- Cơlarit sẽ không bao giờ làm thế, tôi hoàn toàn chắc chắn điều đó.
Lúc ấy Giăng nói xen vào và đứng về phía bạn:
- Đúng đấy, Tôniô ạ! Cơlarit sẽ không bao giờ phản bội bất cứ ai.
- Vậy thì các anh định gì? ?" Luxia khẩn khoản nói. Giọng cô bỗng rè đi và cô đưa hai tay ôm đầu, tâm trạng căng thẳng đến cùng cực. Ăngtoan đặt tay lên vai cô, một cử chỉ an ủi và thân thiết. Anh nói vẻ ân hận:
- Đừng khóc nữa. Anh rất tiếc đã nói với em nóng nảy như thế.
Cô né ra, ghê sợ tránh không cho bàn tay anh đụng vào người mình:
- Đừng chạm vào tôi, anh? anh? lang chạ!... ?" Cô kêu lên. ?" Ôi! Tôi ghét anh cay đắng! Tôi ghét anh!...
Cô vùng đứng lên và chạy lên cầu thang. Tôniô bối rối nhìn cô chạy trốn:
- Trời ơi! Tôi lại mắc thêm một tội gì nữa đây! Tôi chẳng làm điều gì ngoài việc xin lỗi?
Giăng nhún vai một cách độ lượng:
- Cậu là nhà giải phẫu học giỏi, Tôniô ạ. Nhưng về mặt hiểu biết một điều gì đó về phụ nữ thì cậu còn phải học nhiều!
- Mình cần gì điều đó! ?" Ăngtoan bực bội nói. ?" Chúng mình phải giải nhiều câu đố quan trọng hơn. Cậu có biết Lôđôvixi ở chỗ nào không?
- Không. Để làm gì?
- Chỉ có hắn mới cứu được Cơlarit nếu hắn thề trước Toà án tôn giáo và khẳng định rằng cô ấy không hề biết mọi sự diễn ra xung quanh khi cô ấy ở tình trạng xuất thần do bị thôi miên.
- Chà! Liệu họ có chấp nhận lời giải thích ấy không? ?" Giăng bĩu môi nói. Ăngtoan nói thêm:
- Giáo luật nói rất rõ điều này. Ai đã làm một việc gì thuộc tà giáo trong khi đang bị người khác mê hoặc, người đó không phải chịu tội về việc ấy.
- Nhưng thằng đểu cáng ấy sẽ làm cho cậu bị liên lụy về việc này, trừ khi cậu thuyết phục được hắn, một việc mình không thể tin được.
- Mình sẵn sàng mạo hiểm nếu có thể cứu được Cơlarit. Nhưng làm thế nào mà tóm được hắn bây giờ?
Câu hỏi ấy được trả lời không chậm. Trong khi mọi người ngủ yên trong nhà ông Belacmi, một mảnh giấy được đút qua dưới cửa vào buổi sáng, lúc Ăngtoan xuống tầng dưới, một người hầu đưa cho anh mảnh thư. Anh nơm nớp lo sợ lật đi lật lại tờ giấy dưới cặp mắt nghi ngờ của Luxia rồi quyết định mở ra. Mảnh giấy ấy viết thế này:
"Bác sĩ Xecvêtut.
Nếu ông muốn giúp người bị giam ở Cada Xăngta, ông cứ đến góc bắc rừng Prađô để gặp người ký tên. Đem một túi tiền đầy vì cần đến nó.
Taxsenxpielê"
Vẻ băn khoăn lộ rõ trên nét mặt Ăngtoan, Luxia quên giận tò mò hỏi:
- Có tin gì thế, Tôniô?
Anh đưa mảnh thư cho cô đọc, rồi cô hỏi:
- Anh có biết Taxsenxpielê là gì không?
- Tiếng Đức đấy, nghĩa là người làm ảo thuật.
- Giấy này từ chỗ ông Anhôlô đến?
- Còn nghi ngờ gì nữa.
- Nhưng anh không đi chứ, Tôniô? ?" Cô hồi hộp hỏi.
- Rất chắc chắn là phải đi.
- Có thể đây là cạm bẫy. Anh có nhớ anh đã nhận được một bức thư giả rồi không. Người ta có thể giết anh.
- Vì sao người ta lại muốn giết anh?
Cô nóng nảy đáp lại:
- Thế tại sao người ta lại không muốn. Nếu ông Anhôlô kia là người gửi thư này, ông ta biết anh sẽ mang tiền đến. Và ông ta cần tiền để trốn. Ông ta sẽ không hề có ý muốn hy sinh mình cho toà án tôn giáo để cứu? cứu đứa? cứu cô ta, anh hãy tin như thế. ?" Cô nói giọng run run.
Một tên đểu cáng toàn diện và đã được khẳng định như Lôđôvixi rất có thể làm những việc mà hắn cho là hợp lý ấy. Nhưng nếu còn một chút may mắn là tên pháp sư đó sẽ giúp Cơlarit mà anh không đến chỗ hẹn, người thiếu phụ ấy bị hành hình, và cái chết của cô sẽ đè nặng trên lương tâm anh. Vả lại, nếu hắn doạ nạt và định phản lại thì anh vẫn có thể bắt hắn rồi thảo luận để trao đổi với linh mục Inhaxiô.
Luxia năn nỉ:
- Tôniô, hãy hứa với em rằng anh không đi! Đó là một cái bẫy. Hắn biết anh dễ tin người và trông đợi ở chỗ ấy.
- Anh phải đi, Luxia ạ. Có thể Anhôlô thực sự muốn giúp đỡ.
- Vậy thì anh đi đi để cho họ giết anh! ?" Cô nổi giận kêu lên và ra khỏi phòng. ?" Anh ngốc lắm, đúng là như thế. Anh xứng đáng với cái số phận đang chờ đợi anh.
Ăngtoan ăn sáng xong rồi ra đi. Anh đã cân nhắc rằng nếu có bất thường, anh phải bắt Anhôlô và cần đến vũ khí. Anh không có một thứ gì, hơn nữa anh sử dụng rất tồi bất cứ loại vũ khí nào. Anh nhớ đến khẩu súng nhỏ đã giết Vanđê. Khẩu súng này đã giúp anh rất hiệu nghiệm lần đầu tiên, nếu có sự gì xảy ra chắc chắn nó sẽ hữu ích đối với anh.
Giăng không có nhà nhưng người hầu của Giăng đưa ngay khẩu súng cho anh không ngần ngại. Ăngtoan chuẩn bị như đã thấy bạn làm, anh nhồi thuốc súng và để cò súng ở tư thế sẵn sàng, có thể bắn ngay khi cần thiết.
Sau đó anh bỏ súng vào túi với một liều thuốc nạp nữa, rồi quên bẵng đi trong khi làm công việc hàng ngày.

Ăngtoan đến Prađô nửa giờ trước nửa đêm, khu rừng đẹp ở ven thành phố này là nơi những cặp tình nhân ưa hẹn hò nhau, cũng là chỗ dành cho các cuộc đấu kiếm buổi sáng giữa các nhà quý tộc trẻ tuổi đầy máu nóng.
Nhưng vào lúc nửa đêm, Prađô không có chuyện tình yêu hoặc những lời thách đố hăng hái. Khu rừng này chỉ còn là một nơi hẻo lánh, nguy hiểm, đầy bóng đen đáng nghi ngại, những tiếng thì thầm đe doạ trong bóng đêm, những xó tối mà kẻ vô lại nấp sau cây rình con mồi và đâm chém tuỳ tiện rồi lẩn vào trong đêm không sợ bị tóm cổ bao giờ.
Đêm chưa lạnh nhưng Ăngtoan rùng mình băn khoăn tự hỏi rằng anh có phải tên ngốc nhất đời như Luxia đã nói không, khi đem mình đến hứng lấy những phản ứng không lường trước được của Lôđôvixi.
Mảnh thư nói: góc bắc rừng Prađô. Anh đến sớm nên đáng lẽ đi tắt qua bụi cây anh lại vòng đường ven rừng, cố đi vào những quãng trống có ánh trăng soi lờ mờ.
Trong khi đi, anh nới thắt lưng để dễ rút súng và lấy ngón tay cái thử sức căng của lò xo. Đến gần chỗ bức thư nói rõ, anh chậm bước lại, đưa mắt sục sạo các bóng tối dày đặc mắt người khó lòng nhìn rõ vào giờ này. Lúc này rừng ở giữa anh và thành phố, anh đang một mình ở cạnh rừng Prađô bên phía cánh đồng vắng vẻ và bỗng thấy lo sợ.
Bỗng một tiếng quen thuộc nói gần bên tai anh:
- Chào bác sĩ. Chắc ông nhận được thư của tôi rồi.
Ăngtôniô giật mình. Anh không nghe thấy mà hắn đang đứng cạnh anh. Nếu Lôđôvixi muốn thì hắn đã đâm cho anh một lưỡi dao vào giữa hai xương bả vai và anh đã chết mà không bao giờ biết tại sao.
- Ông đã thấy rõ đấy!
Tự nhiên anh tránh xa bóng người cao lớn đang đứng gần anh.
- Ông muốn nói gì với tôi?
- Ông có mang vàng đến như tôi nói không?
- Tất nhiên là có.
Ăngtôniô phác ra cử chỉ đưa tay gần dây lưng, anh không ưa sự quá chú ý đến vàng của anh. Nhưng anh sợ rúm người vì Anhôlô cười gằn:
- Ông định lấy súng phải không, đừng làm phiền nữa, tôi đã cầm đỡ ông rồi. Ông có hình dung được rằng tôi bỗng nghĩ ông có ý xấu muốn đưa tôi cho Toà án tôn giáo không?
- Đời nào!... ?" Ăngtoan vờ nổi giận nhưng thâm tâm anh nghĩ và ân hận. Luxia đã nói đúng, nếu anh thoát khỏi chuyện này một cách yên lành thì thật là may mắn.
Người pháp sư nói một cách châm biếm và hàm ý đe doạ:
- Tất nhiên tôi cũng tin ông. Hãy nói về việc của chúng ta đi. Cả hai chúng ta đều có tình cảm khá mạnh với cô Cơlarit. Nếu tôi không lầm thì cô ấy đã tặng ông? ta tạm gọi là ân huệ của cô ấy.
Ăngtôniô không biết bóng tối có đủ che giấu bộ mặt đỏ bừng của anh không? Anh im lặng. Lôđôvixi Anhôlô vẫn tiếp tục nói:
- Cô Cơlarit là tình nhân của tôi đã nhiều năm. Ông hiểu rằng tôi có đủ lý do để giết ông ?" nhất là thấy ông đến đây có đem theo vũ khí. Tóm lại là ông nợ tôi một mạng sống đấy, bác sĩ Xecvêtut ạ, ?" hắn kết luận một cách trắng trợn đến lạ lùng.
- Đủ rồi. Bây giờ chúng ta nói về Cơlarit ?" Ăngtoan sẵng giọng nói. ?" Ông rất có thể, nếu ông muốn, tránh cho cô ấy khỏi bị bắt, nếu ông chấm dứt tình trạng bị thôi miên cho cô ấy.
- Tôi không đủ thời gian, ?" viên pháp sư thở dài. ?" và rủi ro là không có ai ở đấy để chăm lo đến cô ấy như sự việc đã xảy ra trong một trường hợp khác, ?" hắn nói thêm.
- Vậy thì ít ra ông cũng có thể để làm chứng rằng ông đã buộc tội cô ấy đóng vai trò này trong buổi hành lễ đen, trong khi đang bị thôi miên, không biết gì cả. Đó chỉ là sự thực và công bằng.
- Chà, ông bạn ơi, để bản thân tôi bị tra tấn bằng garucha chăng? Tôi chắc ông hiểu rằng tôi rất kinh tởm giải pháp ấy! (garucha là một thứ ròng rọc, dụng cụ tra tấn mà pháp quan hay dùng). Có biện pháp khác nhưng biện pháp ấy đòi hỏi phải có sự hy sinh về phía ông.
Ăngtoan hứa ngay không lưỡng lự:
- Tôi sẽ làm tất cả những gì tôi có thể làm.
- Bác sĩ ạ, theo tôi biết thì ông là người giàu có. Đồng tiền được sử dụng một cách khoa học sẽ tạo điều kiện tốt để trốn thoát.
- Nhưng các nhân viên của Toà án tôn giáo ở khắp mọi nơi, ?" Ăngtoan thất vọng nói.
- Đúng như thế. Tuy vậy đối với một người gây ảo giác như tôi, làm cho người ta thấy bong bóng tưởng đèn ***g, không phải không có khả năng đảm bảo cho Cơlarit trốn thoát sang Pháp, nơi Toà án tôn giáo không có trọng lượng. Nhưng tôi phải có vàng, ông Xecvêtut ạ. ?" Rất nhiều vàng.
- Hầu hết tiền của tôi ở bên Pháp. Tôi chỉ có ở đây hơn ba trăm đuca, ?" Ăngtoan khẽ nói.
- Thật ư? ?" Lôđôvixi lầu bầu và nhăn mặt vì thất vọng. ?" Ít quá. Nhưng tôi cũng nhận và sẽ nghĩ xem tôi có thể làm như thế nào.
Ăngtoan cầm túi tiền giắt ở thắt lưng và bắt đầu tháo dây buộc nhưng anh bỗng nghi ngờ:
- Ai sẽ đảm bảo rằng ông không dùng số tiền này để trốn một mình, bỏ mặc Cơlarit chết khô trong ngục?
- Không có gì đảm bảo cả, tôi thừa nhận như thế.
Lôđôvixi cười, tiếng cười của hắn nghe rất khó chịu. Câu hắn trả lời tiếp càng khó chịu hơn nữa.
- Nhưng cũng không có gì đảm bảo với ông rằng dụng tâm của tôi là lương thiện khi ông đến nơi hẹn này. Tôi chẳng nắm ưu thế để cắt cổ ông được là gì?
- Đúng, ?" Ăngtoan thừa nhận và anh cởi túi tiền đưa cho Lôđôvixi:
- Ông có thể thông báo cho tôi mọi tin tức và quyết định về Cơlarit không?
- Tất nhiên! ?" Tên pháp sư nói và nhanh nhẹn đút tiền vào dây lưng. ?" Dù sao thì chúng ta chẳng là đồng hương là gì? ?" Sau lời châm biếm ấy hắn kêu lên:
- Chào bác sĩ nhé! ?" Và hình dáng cao lớn của hắn len lỏi giữa các khòm cây như hắn đang làm trò ảo thuật.
Ăngtoan bồn chồn lo lắng quay lại con đường đi về thành phố đang yên ngủ. Cần phải nhìn thẳng vào vấn đề, bản thân anh không thể làm được gì cả. Dù có nghi ngờ, anh cũng vẫn phải tin Lôđôvixi. Nhưng càng nghĩ đến giọng nói và dáng điệu của tên pháp sư, lòng tin tạm thời của anh càng tan biến.
Phải chăng đó là tiếng sột soạt của tay áo chạm vào thân áo khi giơ dao găm lên hay là thứ giác quan thứ sáu lạ lùng thỉnh thoảng bật ra để báo trước có nguy hiểm? Có một cái gì đó làm Ăngtoan quay lại khi anh mới đi ba bước cách chỗ Lôđôvixi biến vào trong đêm tối, cử động bất thình lình và không suy nghĩ ấy đã cứu sống anh. Lôđôvixi tay cầm dao găm đang chồm vào anh.
Khi mới lớn lên Ăngtoan được coi như một đô vật giỏi trong những cuộc đụng độ tay không mà người dân miền núi Bắc Ý rất thích. Đã lâu lắm rồi, bây giờ anh đã quên trò chơi ấy. Nhưng trước sự đe doạ, anh nhớ lại nó do bản năng. Trong khi tên kẻ cướp điên cuồng hạ thấp con dao xuống, anh nhảy sang một bên và nắm cánh tay hắn: ngón tay anh khép chiếc cổ tay cứng như thép, động tác ấy đủ làm lệch mũi dao và anh phản ứng bằng cách đưa hông bên phải ra hất vào người tên pháp sư, một cú đánh của người đô vật.
Hành động tự vệ bất thình lình của con mồi mà hắn cho rằng chắc chắn sẽ gục làm Anhôlô mất thăng bằng. Cái đẩy làm hắn đã văng vào thân cây. Ăngtoan trông thấy con dao găm bay khỏi tay hắn và cắm lút tận chuôi xuống đất mềm, anh vội cúi xuống cướp lấy. Nhưng Lôđôvixi vẫn chú ý. Hắn co chân đá thật mạnh vào háng của địch thủ. Vừa đau vừa nôn nao vì cú đá, Ăngtôniô ngã xuống đất, anh lăn đi để tránh đòn và tránh xa đôi chân đáng sợ của hắn. Anh vô cùng vui sướng khi tay đụng phải con dao cắm dưới đất. Các ngón tay anh nắm lấy chuôi dao đúng lúc Anhôlô nhảy vào anh, quyết định kết thúc câu chuyện. Đến lượt Ăngtôniô thu hết sức lực và tung hai chân lên để hất người tên pháp sư ra. Anhôlô ngã vào anh đúng lúc anh vừa rút được lưỡi dao ở dưới đất và giơ lên đón. Hắn hét lên tiếng kêu hấp hối, vũ khí rời khỏi tay Ăngtoan khi một luồng máu nóng tanh phát buồn nôn trào vào mặt, vào cổ anh và một khối nặng mềm nhũn như bông đổ xuống người anh.
Giật mình vì chiến thắng xen lẫn hoảng sợ, Ăngtoan hiểu việc gì đã xảy ra! Lôđôvixi trong cơn điên rồ đã ngã vào lưỡi dao và máu hắn đang đẫm người anh.
Ăngtoan gỡ mình ra một cách chậm chạp, vụng về và hoảng hốt rồi anh đứng lên. Hổn hển, loạng choạng, anh tựa vào một thân cây để thở, anh nhìn cái thi thể bất động dưới chân mình, cảm ơn trời đã che chở cho anh. Chế ngự lòng ghê tởm, anh cúi xuống tháo ở thắt lưng người chết chiếc túi đựng ba trăm đồng vàng của mình.
Nghe tiếng cành cây gãy anh định chạy trốn vào bóng cây. Song tiếng gọi lo lắng của Giăng đang dò dẫm tiến đến làm anh cười nhẹ nhõm.
- Tôniô! Tôniô!...
- Ở chỗ này, Giăng, mình đợi cậu đây?
Giăng hiện ra, thở dốc, kiếm tuốt trần cầm tay.
- Cậu chưa gặp Lôđôvixi à?
Để trả lời, Ăngtôniô chỉ vào đống đen sì nằm dưới ánh trăng.
- Chúa ơi!
Giăng hoảng hốt lùi lại và càng hốt khi anh nhìn thấy bạn người đầy máu:
- Tôniô! Trông cậu như anh đồ tể!
Nghe Ăngtoan kể lại anh kết luận một cách hùng hồn:
- Tạ ơn Chúa! Cậu đã giải thoát cho mọi người một con lợn, một con vật thối tha. Cậu lấy lại tiền chưa?
- Rồi, ?" Ăngtoan chỉ túi tiền.
- Vậy thì chuồn nhanh thôi. Nếu có kẻ nào nghe tiếng mình gọi cậu, tính mạng chúng ta sẽ không đáng giá một đồng xu.
Ăngtôniô nắm tay anh giữ lại:
- Còn tên kia? Chúng ta làm thế nào đây?
- Chúng ta ấy à? Không làm gì cả! Hắn là một con kền kền. Hãy để cho bọn kền kền chăm lo xác hắn.
Hai người đi rất nhanh, nhưng đến giữa rừng Prađô thì Ăngtoan dừng lại hỏi:
- Này, ai bảo cậu đến với mình?
- Tất nhiên không phải cậu rồi! Cô Luxia sáng suốt hơn cậu, cô ấy thấy rõ cạm bẫy và đã đến nói cho mình biết nỗi lo lắng của cô. Rồi tên người hầu nói cậu đến lấy súng. Thật không ngờ cậu ngốc đến nỗi rơi vào bẫy. Thế là mình đi theo cậu.
Ăngtoan ầm ừ, Giăng tiếp:
- Cậu có cần đến mình đâu, Tôniô! Cậu biết cách tự vệ không đến nỗi tồi: hai tên đểu cáng từ cõi sống sang cõi chết do bàn tay cậu trong vòng sáu tháng, thật là một việc cừ khôi!

Chương 6
Ăngtoan có thói quen đến nhà Vêdan ngay buổi sáng. Sau cuộc gặp gỡ khốc liệt với Lôđôvixi anh cũng không bỏ thói quen và hơi ngạc nhiên thấy ở đây có một giáo sĩ dòng Đôminích vóc người to lớn, xương xẩu, đang ngồi trong chiếc ghế bành rất êm bằng da trước mặt nhà cơ thể học. Khi anh ngạc nhiên dừng lại trên ngưỡng cửa, tu sĩ ngoảnh đầu lại và anh bắt gặp cái nhìn lạnh lẽo của linh mục Inhaxiô chiếu thẳng vào mặt anh.
- Chúng tôi đang đợi cậu, Tôniô, ?" Vêdan nói và đứng lên đón người đồng nghiệp trẻ tuổi của mình.
- Chào ông, ?" Giáo sĩ ôn tồn nói. ?" Chúa sẽ ở bên ông trong ngày đẹp đẽ này.
Ăngtoan đủ thời giờ để bình tĩnh lại. Anh nhẹ nhàng nói:
- Cảm ơn linh mục. Đúng là ngay hôm nay hứa hẹn sẽ rất đẹp.
Linh mục Inhaxiô ngọt ngào:
- Đúng, đối với người chính trực. Tôi sợ rằng không như thế đối với một tên tà giáo khốn khổ làm ảo thuật tên là Lôđôvixi Anhôlô.
Nói đến đấy ông ta liếc mắt nhìn Ăngtôniô một cách xoi mói, anh cố tỏ vẻ thản nhiên. Viên pháp quan nói tiếp:
- Thật là kì lạ! Bọn vệ binh trong thành phố tìm thấy hắn bị ám sát một cách bất ngờ trong rừng Prađô hôm qua. Họ biết Toà án tôn giáo đã có lệnh bắt hắn nên đã đem hắn đến chỗ tôi. Chết thẳng cẳng. Bị đâm chết (ông ta tặc lưỡi mấy tiếng như tỏ vẻ buồn rầu). Hơn nữa, chết mà không chuộc lại được quá khứ, vĩnh viễn bị đẩy vào hoả ngục. Nếu bắt được hắn sớm hơn, chúng tôi có thể làm cho hắn thú nhận lỗi lầm và trên cơ sở đấy đảm bảo chắc chắc sẽ cứu được linh hồn hắn.
Ông ta im lặng, Vêdan thấy Ăngtoan lặng lẽ một cách lạ lùng, ông hỏi:
- Có biết gì về kẻ giết người không?
- Lúc này thì nó còn thoát. ?" Linh mục Inhaxiô thú nhận rất buồn rầu. ?" Nhưng chúng tôi có mấy điểm ngờ, có thể nói là có mấy dấu vết, chắc rằng sẽ chóng bắt được thôi. ?" Ông ta thở dài, ?" May mắn mà chúng tôi đã cứu được một phụ nữ giúp việc hắn.
- Cứu được? ?" Ăngtoan thốt ra như một tiếng vang. ?" Cứu được ư? Tôi không hiểu.
Linh mục Inhaxiô ngọt ngào giải thích:
- Cứu được phần hồn cho cô ta, tất nhiên là như thế. Người đàn bà này lầm lạc đến nỗi đã làm tà thuật. Đối với cô ta tôi còn đôi chút hy vọng cứu khỏi vĩnh viễn rơi vào hoả ngục.
Ăngtoan lại lặng lẽ nhưng trong thâm tâm anh nghĩ một cách thất vọng: "Tội nghiệp cho Cơlarit!" và như trông thấy chiếc thòng lọng tròng vào cổ cô.
Vêdan nói:
- Linh mục Inhaxiô đang nói với tôi về người đàn bà này thì cậu vào. Hình như cô ta bị bắt trong lúc xuất thần do bị thôi miên và tình trạng bất tỉnh ấy đã kéo dài nhiều giờ.
- Tình trạng ấy sẽ tự kết thúc sau một giấc ngủ tự nhiên nếu không người giải cho sớm hơn.
Viên pháp quan khẽ nói:
- Tôi càng ngày càng thấy thích thú với cái uy lực lạ lùng là thôi miên đó. Tôi sẽ sung sướng nếu được thảo luận về nó kĩ hơn với thầy giáo Xecvêtut.
Trong giọng nói của ông ta có sự đe doạ ngầm.
Ăngtoan nghiêng đầu:
- Thưa linh mục, tôi lấy làm hân hạnh.
Rõ ràng là linh mục Inhaxiô mở căng hết buồm cho thuyền đi về một đích mà chỉ ông ta biết, Ăngtoan cảnh giác đề phòng. Tu sĩ nói tiếp:
- Hiếm khi Toà án tôn giáo phải làm một việc nặng nề là đưa một người đàn bà ra xử, chúng tôi biết rằng khi sự việc xảy ra sẽ có những người la ó chúng tôi. Trong trường hợp người đàn bà khốn khổ kia phải đưa ra xử, tôi nghĩ rằng chúng tôi cần có một thầy thuốc trong lúc ấy.
Sự đe doạ đã được nói rõ ra. Ăngtôniô đề phòng ngay. Người tu sĩ cuồng tín và gầy gò này còn định bày đặt ra trò gì quỷ quái hơn nữa đây! Hắn đoán rằng anh đã quen Cơlarit trước khi hai người đến Mađơrit và thu xếp đưa anh vào chứng kiến sự tra khảo. Nạn nhân hay nhân chứng, một trong hai người sẽ tự phản mình và như vậy Ăngtoan sẽ lại rơi vào tay Toà án tôn giáo. Và lần này thì kẻ nào quỷ quái lắm mới cướp được mồi của hắn.
Linh mục Inhaxiô ôn tồn giải thích tiếp:
- Bác sĩ Vêdan đồng ý với tôi rằng ông nên giúp đỡ chúng tôi trong trường hợp này.
Ăngtoan lúng túng từ chối:
- Bác sĩ Vêdan là thầy thuốc từng trải hơn tôi nhiều.
Nhưng người giáo sĩ dòng Đôminich điềm đạm sửa lại:
- Trong lĩnh vực thôi miên thì không đâu? Có phải ông cũng nghĩ như thế không bác sĩ Vêdan?
- Người đàn bà này bị bắt đi đang ngủ trong tình trạng xuất thần hoàn toàn. Tôi tin rằng anh hiểu nhiều hơn tôi, Tôniô ạ!
Ăngtoan sợ hãi. Anh không thể từ chối được nữa rồi.
Linh mục Inhaxiô đã vô cùng khéo léo đưa Vêdan đến chỗ gợi ý cho môn đồ của mình có mặt khi hỏi cung. Thế là lưới đã thít chặt vào anh rồi!
- Lần hỏi cung tiếp sẽ vào ngay chiều hôm nay. Chúng tôi trông đợi sự có mặt của ông. ?" Tu sĩ dòng Đôminich nói và đứng dậy.
- Tôi sẽ đến. ?" Ăngtoan trả lời cố làm cho giọng nói rắn rỏi.
Khi viên pháp quan đã đi khỏi, Vêdan tư lự nhận xét:
- Thật lạ lùng, tôi nhớ rằng chưa bao giờ người ta mời thầy thuốc đến dự lúc tra khảo.
- Thầy đừng lầm. Sự thay đổi tập tục này dành riêng cho tôi, ?" Ăngtoan cay đắng nói.
- Như thế là thế nào? ?" Vêdan ngạc nhiên.
Lần này Ăngtoan kể hết mọi quan hệ của anh ở Vơnidơ với Cơlarit và Anhôlô. Vêdan vừa nghe anh vừa đưa các ngón tay trầm ngâm chải bộ râu bạc trắng rất đẹp. Ông thốt lên:
- Trời ơi! Bây giờ tôi mới bắt đầu hiểu, mọi việc sáng tỏ dần. Sự sủng ái của Hoàng hậu đối với cậu, việc cậu cứu sống Đôn Pêđrô, lần đầu tiên cậu ra trước Toà án tôn giáo, ý đồ làm cậu liên lụy lần thứ hai. Cậu bị người ta căm ghét biết chừng nào!
Ông đi đi lại lại một cách bối rối:
- Và tất cả đều phù hợp với các sự kiện của Hà Lan vì chắc chắn là Hoàng thượng sắp sửa đổi lại đường lối của Người tại đấy. Cậu có biết Ngài đã dự định thay công tước Đơ Anbơ bằng Đôn Pêđrô Grigianva không?
Ăngtoan ngạc nhiên kêu lên:
- Như vậy sẽ là sự lật đổ hoàn toàn các dự định của Ngài ở Hà Lan, nếu ngài từ bỏ các cuộc thanh trừng về tôn giáo ở đấy.
- Đúng rồi. Và đấy là dấu hiệu chiến thắng của Hoàng hậu Tây Ban Nha và Catơrin Đơ Mêđixi ở Pháp, ?" Vêdan nói tiếp. ?" Chỉ còn là vấn đề thời gian. Các phương pháp của công tước Đơ Anbơ chống người Phlamăng làm nhục nền văn minh của chúng ta. Cậu đã thấy rõ các mối liên quan, mọi sự bổ sung cho nhau và toàn bộ kế hoạch được phác thảo thế nào chưa?
- Tôi thấy rõ lắm, nhưng tôi không tin rằng giám mục thình Tôleđơ thừa nhận sự thất bại ấy mà không đấu tranh.
- Có lẽ ông ta là một nhà ngoại giao quá tinh vi để không thừa nhận điều không tránh được? Biết đâu đấy, Ăngtoan! Dù sao thì tối hôm nay ông ấy mời dạ tiệc và tôi được nghe từ nơi đáng tin cậy là Đôn Pêđrô Grigianva được mời dự dạ tiệc ấy.
Khi Ăngtoan vào phòng xử án, mặt tái xanh, linh mục Inhaxiô Môlina ngước mắt lên, trước lúc ấy ông ta vẫn nhìn xuống ngón tay như thường lệ.
- Bác sĩ chịu phiền đến đây là rất tốt. Mời ông ngồi lại ở đầu bàn.
Ăngtoan quỳ trước thánh giá một lúc rồi đến chỗ ngồi. Linh mục Inhaxiô nói:
- Người nữ tội phạm khốn cùng ta sắp hỏi cung đã được nói một lần. Khốn thay, thị bướng bỉnh không chịu khai tên các tội phạm khác.
Ăngtoan nói:
- Nếu bị bắt trong lúc đang bị thôi miên, người ấy sẽ khó lòng khai được bất cứ điều gì. Người ấy không biết, không ý thức được những gì đã xảy ra, đã nói hay làm trong lúc họ ngủ.
Viên pháp quan đồng ý:
- Có thể như thế. Nhưng thị đã tham gia chiều buổi hành lễ khác tương tự. Không còn nghi ngờ gì nữa. Và thị phải biết rõ mình bị thôi miên để phục vụ những mục đích kinh khủng như thế nào.
Ông ta quay về phía đội vệ binh và quát:
- Cho bị cáo vào.
Trông thấy Ăngtoan, Cơlarit hơi dừng lại, rồi không hề tỏ một dấu hiệu quen biết nào, cô tiến đến chỗ bàn các vị quan toà ngồi, người cô vươn thẳng và đẹp. Hai má cô như đá hoa cương và mạch máu cổ phập phồng nhanh chứng tỏ tim cô đập dồn?
Người thư ký toà bắt đầu đọc cáo trạng:
"Cơlarit Xtơrôđi, tù nhân của Toà án thiêng liêng, bị buộc tội theo tà giáo, làm phép phù thủy và yêu thuật, và đã phối hợp với tên phù thủy Lôđôvixi để làm những việc nói trên?"
Linh mục Inhaxiô nhẹ nhàng nói:
- Này cô, hôm qua cô đã thú tội có tham gia công việc tà giáo vì đã cầu quỷ Xatăng trong buổi lễ gọi là Buổi hành lễ đen. Cô cứ yên tâm là việc thú nhận tội lỗi nghiêm trọng ấy đã làm cho linh hồn cô bớt hẳn nặng nề. Nhưng không thể chỉ đền tội bằng lời thú tội. Cần phải nói rõ tên của những người đưa cô vào các việc làm như vậy để họ cũng có thể được cứu thoát khỏi hoả ngục.
Cơlarit ngẩng đầu lên:
- Tôi xin nhận về phần tôi gánh nặng của tội lỗi, thưa đấng linh mục rất thánh.
Giọng nói của linh mục Inhaxiô biến đổi, nhẹ nhàng và thân thiết hơn nữa, Ăngtôniô nhìn ông ta rất đỗi ngạc nhiên.
- Cô cố tình im lặng thật là dại dột trong khi chúng tôi đã biết mọi chi tiết của vấn đề. Những người khác đã nói tên họ rồi.
Ông ta nói dối? Ăngtôniô sợ hãi tự hỏi mình. Cũng có thể có những người khác trong đoàn bị rơi vào tay Toà giáo. Nhưng anh cũng biết rằng phương pháp thông dụng của các Pháp quan là lấy dối trá để biết sự thật. Những câu nói dối của họ đã chẳng được giải tội trước là gì? ?" Vì nói dối đây là nhằn mục đích lôi kéo các linh hồn tà giáo ra khỏi sự đau khổ vĩnh viễn đang chờ đợi họ.
- Cô gái thân mến ơi, cô vẫn không chịu nói tên những người cùng làm với cô và cũng mắc tội tà giáo như cô hay sao?
- Tôi không còn gì để nói nữa, ?" Cơlarit khẽ nói.
Giọng linh mục Inhaxiô đầy đe doạ:
- Cô hãy nhìn xuống cuối phòng xem những dụng cụ sẽ dùng theo luật thánh cho phép để giáo dục những kẻ bướng bỉnh không chịu thú nhận tình thế điên rồ của chúng. Tình thế ấy không thể đứng vững được, hãy nghĩ mà xem. Vì rằng, dù ý tôi không hề muốn bắt cô chịu đau đớn, nhưng tôi sẽ không có quyền lựa chọn nếu cô còn thách thức chúng tôi hơn nữa. Hãy nhìn các dụng cụ kia đi và nói lên xem cô còn cố tình từ chối một cách khờ dại hay không?

Nhìn gần, các công cụ của Toà án tôn giáo đơn giản một cách quỷ quái. Cũng quỷ quái như uy lực của chúng có thể bóp vỡ sức kháng cự và ý chí của con người. Thứ đơn giản nhất là cái ròng rọc ?" Chỉ là một chiếc thừng ***g vào chiếc bánh xe có rãnh, buộc trên trần nhà, giống như mọi cái ròng rọc ở các cối xay hay ở nơi khác. Nhưng công dụng của nó đặc biệt phù hợp với nhu cầu của các Pháp quan. Cạnh đấy là chiếc giá, sử dụng như chiếc giường của Prôquyxtơ để bẻ gãy hay làm trật khớp xương tay chân. Ở một bên, để riêng, và trông rất rõ là thứ công cụ các pháp quan Tây Ban Nha rất ưa dùng từ thời Toócơmađa, đó là excalera, chiếc thang dùng trong hình phạt pôtơrô, nghĩa là "tra tấn bằng nước". Trong những hình phạt mà trí tuệ xấu xa của Toà giáo bày vẽ ra, không có thứ gì kinh khủng bằng hình phạt phối hợp vừa trói chặt vừa làm cho nghẹt thở.
Những cách tra tấn khác tuy không đẹp mắt nhưng không kém phần hiệu nghiệm, thí dụ như bôi mỡ vào gan bàn chân của nạn nhân rồi giơ vào lò hay giơ lên trên một ngọn lửa nào đó. Có những người thích lấy kìm nhổ các móng tay móng chân. Cũng có những người ưa dùng cách treo cổ nhưng phải cắt thừng đúng trước lúc chết ngạt, vì nếu để chết thì sẽ chấm dứt mọi sáng tạo khi tra khảo.
Cơlarit nói:
- Còn có điều gì mà thú nhận nữa, tôi đã thú hết với ngài rồi.
Linh mục Inhaxiô nắm chặt hai nắm tay, mắt tóe lửa.
- Tra bằng nước, ?" ông ta nói nhưng không cao giọng.
Một người lủn củn, to bè, đang đợi bên các dụng cụ tra tấn tiến đến gần người thiếu phụ.
- Giơ tay lên, ?" hắn ra lệnh.
Cô muốn làm theo nhưng không thể nhấc tay lên được. Tên kia lập tức nắm hai cổ tay cô kéo mạnh hai cánh tay lên, cô thét lên vì đau đớn. Tay bám chặt vào chiếc ghế tựa đang ngồi, Ăngtôniô hiểu rằng đây không phải là lần thứ nhất Cơlarit gặp gỡ thứ dụng cụ ghê rợn ấy, cô đã trải qua chiếc ròng rọc rồi vì không gì làm bật rời khớp vai bằng thứ dụng cụ đơn giản này. Nếu tên đao phủ quặt hai cổ tay của nạn nhân ra sau lưng và buộc dây ròng rọc vào đấy, hắn chỉ việc kéo đầu kia của sợi dây để lôi hai cánh tay lên, nhưng lôi ngược từ đằng sau lên. Hắn kéo thêm nữa ư? Hai chân sẽ bổng lên trên mặt đất, cổ tay và vai sẽ chịu đựng toàn bộ trọng lượng cơ thể, các cơ, các dây chằng, gân, sẽ bị xé rách. Tiến hành một cách tinh vi hơn nữa thì khi cơ thể được đưa lên một độ cao nhất định sẽ cho rơi xuống rất đột ngột để rồi đứng hẳn trước khi chạm đất, như vậy chắc chắn khớp vai sẽ bật ra và có thể cả khớp khuỷu tay nữa.
- Người đàn bà này đã bị tra tấn một lần rồi. ?" Ăngtoan càu nhàu.
Viên pháp quan nhã nhặn trả lời:
- Cô ta bị hỏi cung từ hôm qua, hôm nay tiếp tục.
Tuy luật của Toà giáo quy định dứt khoát là cấm đưa nạn nhân ra tra tấn nhiều lần nhưng thường các pháp quan hay cho tạm ngừng cuộc hỏi cung để rồi sẽ cho tiếp tục một ngày khác, tức là họ đã vi phạm những đạo luật ngặt nghèo đó. Kinh nghiệm đã cho họ thấy rằng khi cảnh hấp hối tàn ác không chiến thắng được sự kháng cự của bị cáo thì việc lắp đi lắp lại những cực hình đó trên những miếng thịt đã bị nghiền nát và những chân tay đã gần trật khớp, và nỗi lo âu thấy cực hình còn tiếp diễn mãi hết ngày này sang ngày khác, hầu như chắc chắn sẽ đánh gục những tâm hồn cứng rắn nhất và moi từ miệng họ đủ mọi lời thú tội.
Chỉ bằng một động tác, tên đao phủ giật chiếc áo thảm hại ra khỏi người Cơlarit để cô trần truồng. Ăngtoan cảm thấy bừng bừng tức giận nhưng bất lực khi trông thấy cái cơ thể xinh đẹp không sức chống đỡ kia bị phơi ra một cách trắng trợn trước những con mắt phàm tục của bọn vệ binh và cả các quan toà; anh cảm thấy tất cả bọn họ đều thích thú hau háu nhìn. Người thư ký toà bứt rứt liếm cặp môi khô. Rõ ràng là các vị ủy viên của Toà thánh không mấy khi được thoả mắt như vậy dù rằng sự tra khảo đã để lại dấu vết. Hai vai Cơlarit bầm đen có những vệt tím và vàng đang sưng lên vì tra tấn bằng ròng rọc.
Tên đao phủ ra hiệu, hai tên phụ việc đem ra giữa phòng một thứ công cụ kì lạ, một loại thanh ngắn có lắp báng xe, khi quay có thể chạm từng đầu thang xuống đất tuỳ theo ý muốn. Đó là escalera. Hình dáng nó quen thuộc hàng ngày tưởng như vô hại đã đánh lừa người ta một cách quỷ quái. Vì đó chính là chiếc thang của hình phạt tra tấn bằng nước mà các pháp quan Tây Ban Nha đánh giá rất tốt và là một trong những thứ ghê rợn mà ác thần đã sáng tạo ra.
Những bàn tay tàn bạo dằn Cơlarit xuống, lưng sát vào thang, chân tay bị buộc vào các bậc thang gỗ, chỗ trên khuỷu tay và trên đầu gối, dây buộc lỏng hơn. Chiếc thang hơi nghiêng để đầu người thiếu phụ thấp hơn chân, một miếng da vòng qua trán cô buộc vào bậc thang trên chặt cứng để đầu không thể cử động được.
- Cơlarit Xtơrôđi, ?" linh mục Inhaxiô quát, ?" cô đã chịu khai tên đồng phạm chưa?
- Tôi đã thú thực tất cả những gì tôi phải thú, ?" cô trả lời tiếng nhỏ nhưng rõ ràng.
- Bắt đầu đi.
Tiếng ông ta rít lên như tiếng rít của roi quất khi ra lệnh, nhưng lại ngọt ngào, ân cần khi nói với Ăngtoan:
- Đến gần đi, bác sĩ! Có lẽ ông muốn nhìn thật gần, cảnh tượng này không phải không lý thú về mặt y học.
Kinh tởm và uất hận nhưng bất lực, Ăngtoan làm theo, Cơlarit nhìn thẳng lên trần nhà, mặt cô trăng như đá hoa cương và lúc ấy các nét mặt cũng bất động như vậy; hai môi cô tái xám trừ chỗ răng đang cắn vào đến chảy máu.
Tên đao phủ lấy một dụng cụ kỳ quặc bằng kim loại, một thứ phễu ngắn và rộng phía dưới có móc và có dây buộc. Hắn lấy sức mở miệng cô ra, đưa một móc vào mặt trong răng hàm phía dưới, dưới lưỡi và đưa móc kia vào mặt trong răng hàm trên; hai chiếc móc căng ra hết sức và miệng cũng phải há ra, căng đến mức gần bật khớp hàm. Tên đao phủ buộc dây da vào hai bậc thang. Do đọc sách nên Ăngtoan nhận ra vật kia đó là cái boxteđô, một thứ dụng cụ để bịt miệng, một dụng cụ khác như những chiếc cặp quần áo nhưng công dụng không hiền lành như thế ?" kẹp vào hai lỗ mũi Cơlarit khá chặt để cô chỉ có thể thở bằng mồm. Từ chiếc hòm dụng cụ, tên đao phủ rút ra một dải vải dài buộc hờ lên cái boxteđô, miếng vải ấy gọi là tôca, một thứ có vẻ vô hại nhất trong các dụng cụ kia nhưng lại có hiệu quả rất quỷ quái.
- Các miếng xiết, ?" tên đao phủ ra lệnh.
Mấy tên phụ việc luồn vào nút thừng trên đầu gối và khuỷu tay những miếng gỗ nhỏ rồi vặn, vặn cả chiếc dây và thít chặt nút lại. Chúng cứ vặn mãi cho đến khi da gần đứt dưới sức dây thắt. Khi mọi thứ đã để đúng vị trí một cách tỉ mỉ quỷ quái, linh mục Inhaxiô ra hiệu cho tên đao phủ. Hắn cầm bình nước rót từ từ lên miếng vải đặt chùng trên miệng phễu. Ăngtoan hiểu ngay vẻ đơn giản nhưng lại rất tàn ác của phương pháp này khi anh thấy miếng vải trĩu xuống dưới sức nặng của nước, lún sâu vào phễu và từ đó vào mồm rồi vào họng nạn nhân. Khi miếng vải đẫm nước, nước sẽ chảy xuống, vừa bị nghẹn, vừa bị ngạt, người khốn khổ ấy không biết thở bằng cách nào đành phải cố nuốt nước để cho không khí thoát vào trong họng nhưng chỉ làm cho miếng vải vào sâu hơn.
- Xiết chặt thêm, ?" tên đao phủ nói. Những tên phụ việc làm theo, Ăngtôniô trông thấy dây lằn vào da, làm tắc các mạch máu nhỏ ở bên ngoài, máu không lưu thông được làm da thịt phồng lên. Cố vặn mình để thoát khỏi những dây buộc đang hành hạ tay, chân, Cơlarit chỉ làm cho nước chảy nhiều hơn vào miếng tôca và làm cho khó thở thêm.
Sức cô đuối dần, mặt cô xám lại, dấu hiệu của tình trạng bắt đầu ngạt thở.
Linh mục Inhaxiô mỉm một nụ cười nhân từ:
- Bác sĩ thấy đấy, dụng cụ để tra tấn bằng nước là một thứ có hiệu nghiệm lớn.
- Thật vô nhân đạo một cách kinh khủng, ?" Ăngtoan khẽ nói, giọng khàn lại.
- Phải dùng những phương pháp cơ bản nếu muốn lôi được những linh hồn ấy ra khỏi hoả ngục, chắc ông cũng hiểu như thế.
Ăngtoan đăm đăm nhìn viên pháp quan. Ngọn lửa lạnh lùng cháy trong đáy những hốc mắt trũng trông thật ma quái, anh cảm thấy choáng váng cả người. Linh mục Inhaxiô thích thú vô cùng với cảnh hấp hối ấy, thích thú vì sự đồi bại của các giác quan làm cho cảm thấy vui khi trông thấy sự đau khổ ?" thứ Schadenfreude ấy của người Đức, Ăngtoan đã đọc và nghe nói đến nhiều nhưng chưa có dịp quan sát. Sự đồi bại này là đặc điểm chung của đa số pháp quan bấy giờ. Đúng lúc người bị cực hình sắp ngạt thở, tên đao phủ lấy miếng vải ra. Gần như vô thức, cô cố nuốt nước ứ trong cổ họng và người giật lên, run run khi hít không khí vào. Linh mục Inhaxiô cúi xuống cô ôn tồn nhắc lại:
- Thú tội đi cô. Thú tội đi. Nói tên những người liên quan và bọn đồng lõa đi, cô sẽ thoát cảnh hấp hối như thế này.
Nhưng Cơlarit với một sức mạnh của ý chí ?" mà Ăngtoan thầm nghĩ là anh không thể có ?" đã trả lời:
- Không còn gì để thú nhận cả.
- Đặt vải vào! ?" Linh mục Inhaxiô ra lệnh.

Ăngtoan nắm tay chặt đến nỗi các móng tay xuyên vào da thịt. Sự việc khủng khiếp lại bắt đầu. Trong khi anh nhìn Cơlarit cố giẫy giụa để thở mà không được anh nhớ lại rằng chỉ một tí nữa là số phận này sẽ rơi vào Luxia trong buổi dạ tiệc ở nhà hầu tước Pooctalecta. Ôi! Chúng sẽ nhìn ngắm một cách ngon lành cái thân hình thon cao tươi trẻ ấy, bọn ma quỷ mặc áo đen và trắng này!
Cảnh chống chọi khủng khiếp vì thiếu không khí lại tái diễn trong cổ họng Cơlarit, các miếng xiết chặt tay chân hơn bao giờ hết: chỉ riêng sự đau đớn do các miếng xiết này gây ra cũng đã không thể chịu đựng được và chỉ có thể áp dụng vào một cơ thể đã bị trói chặt cứng. Nhưng, bỗng nhiên cơ thể ấy không chống cự nữa, duỗi ra, mềm nhũn trên thang trong khi nước chảy vào họng òng ọc mà không hề có phản ứng chống lại.
Ăngtoan kêu lên:
- Cô ta ngất rồi. Nhanh lên, không cô ấy chết ngạt.
Nhưng tên đao phủ đã ở tình trạng báo động, hắn lường trước được sự kiên này và đã lôi miếng vải từ trên miệng ra, lấy chiếc kẹp ở mũi, đẩy chiếc ********* nghiêng phía đầu xuống thấp, gần thẳng đứng. Nước từ trong họng chảy ra, cả từ trong phổi nữa, một lúc sau Cơlarit ho rồi bắt đầu thở một cách đau đớn.
Ăngtoan nổi giận hét vào linh mục Inhaxiô:
- Lần này là đủ rồi đấy? Trừ phi ông muốn giết cô ta?
Viên pháp quan nói:
- Chúng tôi sắp dừng đây, ngày mai lại tiếp tục.
- Ngày mai ư? ?" Giọng Ăngtoan đầy khủng khiếp và không tin. ?" Ngày mai không thể tiếp tục được nữa đâu.
- Chúng tôi không có quyền lựa chọn, ông ạ. Linh hồn bất diệt của cô ta đang bị nguy hiểm.
- Nhưng luật đạo cấm không cho lấy cung đến lần thứ hai.
- Vì vậy chúng tôi chỉ tạm dừng, ?" Linh mục Inhaxiô gay gắt nói. ?" Việc hỏi cung chưa kết thúc khi bị cáo chưa thú hết mọi lỗi của mình và khai tên những kẻ đồng phạm hay kẻ lôi kéo. Mở trói cho thị và đưa về ngục đi, còn ông, bác sĩ ạ, ông có thể đi theo và làm những gì cần thiết cho thị tỉnh lại không?
Ăngtoan giận điên lên chỉ trả lời bằng một cái gật đầu khẽ. Nếu anh tự cho phép nói ra những lời đang ghìm lại thì một trận nguyền rủa sẽ rơi xuống con kền kền mặc áo vải dày đang ở trước mặt anh kia. Nhưng anh cũng khá đủ sáng suốt để chơi cái trò giống như linh mục Inhaxiô, rõ ràng là hắn đang rình anh hở cơ.
Bọn vệ binh đặt cô gái khốn khổ lên tấm vải hẹp làm giường nằm trong căn ngục tối rồi đi ra, chỉ còn tên giữ khóa đứng đấy, người lắc lư trên đôi chân khoèo.
- Mấy phút nữa anh sẽ trở lại, tôi sắp cứu chữa cho cô ấy.
Tên ấy lưỡng lự, Ăngtoan lấy ở túi ra một đồng tiền vàng ném cho hắn:
- Đừng trở lại trước nửa giờ.
Tên coi ngục sáng mắt lên khi thấy vàng.
- Thưa ông tôi hiểu, hắn nói và đút lút đồng vàng một cách thành thạo rồi biến mất.
Lúc này Cơlarit thở đều hơn và điềm đạm hơn. Chân tay cô đã trở lại màu sắc của cuộc sống nhưng những vết rách do những miếng xiết hằn thành vòng đỏ thẫm trên da. Ăngtoan lấy trong hòm thuốc một lọ dầu tinh sừng hươu để dưới lỗ mũi cô. Hơi hắn làm cô ho lên và mở mắt.
- Tôniô!
Cô cố nhổm người dậy định níu lấy anh.
- Tôniô! Xong rồi à?
- Xong rồi. Cơlarit thân yêu. Em ngất đi đấy.
- Nhìn ra hành lang, Tôniô, xem có ai nghe không?
Nhìn qua song cửa, anh yên tâm rằng hành lang vắng tanh.
- Không có ai cả, ?" anh nói.
Và anh bắt đầu xoa bóp chân tay cho cô một cách nhẹ nhàng để máu lưu thông lại ở những chỗ bị xiết chặt.
- Hắn nhằm vào anh đấy, Tôniô ạ! ?" Cô nói khẽ bên má anh. ?" Hắn đoán em có thể biết một điều gì, một chi tiết nào về cuộc sống của anh ở Ý mà hắn có thể sử dụng để chống anh, hắn cố bắt em thề rằng anh vừa là nhà thôi miên vừa là người tà giáo.
Thế đấy, Ăngtoan và Vêdan đã không nhầm. Qua Cơlarit, chúng nhắm vào Ăngtoan. Và các tội chúng buộc cho anh sẽ nặng nề đến nỗi lần này Vua cũng không dám phản đối việc của Toà thánh.
- Tôniô! ?" Cơlarit nói nhỏ và hai mắt mờ đi vì đau đớn của cô bỗng lộ vẻ kinh hoảng, ?" anh nói em bị ngất đi à? Như vậy có nghĩa là họ vẫn có thể trói em lên thang?
Ăngtoan lẩm bẩm:
- Anh sẽ không cho họ làm như thế. Anh không muốn em phải đau đớn hơn nữa cho các tội lỗi của anh.
- Không, Tôniô ạ. Không nên lý luận như thế, ?" cô run run nói. ?" Về phần em, ngay khi họ bắt được em, em đã biết rằng không gì cứu được em nữa. Bây giờ càng hơn bao giờ hết. Tên tu sĩ đã tuyên án em: cho chết treo nếu kí nhận những lời nói dối của hắn, thiêu trên giàn lửa nếu không chịu kí.
- Ít ra anh cũng có thể tránh giàn lửa cho em, Cơlarixia của anh. Anh sẽ bảo với hắn những điều hắn muốn biết, ?" Ăngtoan nói.
Cô năn nỉ:
- Không được, Tôniô ơi. Em có tội, em phải đền tội là công bằng. Hãy làm thế nào để sự chịu đựng của em không uổng phí. Anh còn có thể đóng góp với nhân loại!
Cô đặt lòng bàn tay mình lên tay Ăngtoan, anh vuốt ve tay cô một cách âu yếm và tuyệt vọng.
- Hãy hứa với em đi, Tôniô.
- Hứa điều gì, Cơlarit thân yêu?
- Hãy hứa trước đã, Tôniô. Anh hãy làm điều đó vì em, nếu anh có đôi chút thân thiết với em, ?" cô khẩn khoản.
Ăngtoan tìm trong chiếc hòm nhỏ. Anh không bao giờ đem theo thuốc độc. Vậy thì phải dùng một thứ thuốc thông dụng cho nặng liều và thứ duy nhất phù hợp trong hòm thuốc của anh là tinh chất của cây thuốc phiện công dụng rất mạnh hay dùng để làm dịu đau. Ăngtoan nắm trong lòng bàn tay chiếc lọ nhỏ đựng một liều thuốc ngủ để cho Cơlarit đi vào một giấc ngủ không dậy nữa để cô thoát khỏi những tên đao phủ hành hạ cô. Tuy vậy anh vẫn lưỡng lự. Dù sao đây cũng là việc giết người, anh phạm vào nó vì lý do gì cũng vậy. Và giết người thì không bao giờ vô tội.
Tiếng chân của tên giữ khóa đã vang trong hành lang. Bằng một cử động rất nhanh nhưng phải cố gắng gượng vì rất đau đớn, Cơlarit giằng lấy chiếc lọ ở tay Ăngtoan giấu vào chăn rồi ngã xuống chỗ nằm với một tiếng rên rỉ.
- Chúa sẽ ban phúc cho anh, Tôniô của em. ?" Cô thì thầm.
- Thưa ông, nửa giờ đã qua, ?" tên coi ngục đứng trên ngưỡng cửa.
Ăngtoan đóng hòm thuốc lại.
- Vĩnh biệt Cơlarixia. Cơlarixia thân yêu và dũng cảm! ?" Anh nói và xúc động tận đáy lòng.
- Vĩnh biệt Tôniô! Chúa sẽ ban phúc lành cho anh vì lòng tốt của anh! ?" Cô khẽ nói lần cuối cùng.
Cô nhìn theo anh cho đến khi anh đi khuất trong bóng tối lạnh lẽo ngoài hành lang.
Khi ra khỏi Cada Xăngta, Ăngtôniô thở một hơi dài và căm hờn nhìn khối đá xám nặng nề đang yên ngủ, anh nặng nề cất bước đi về nhà ông Belacmi.
Chuông mười hai giờ đêm sắp điểm khi anh nhìn thấy nhà ông Belacmi đang sáng trưng. Anh rảo bước. Ban đêm vào giờ này mà đèn thắp sáng như ban ngày không phải là điềm lành. Sức khỏe ông Belacmi xấu đi nên đã bỏ hết mọi cuộc chiêu đãi. Bệnh ông tái phát lại chăng? Anh không cần lấy chìa khóa mở cửa, cửa tự mở ra trước mặt anh, và Luxia tiến ra, giậm chân vì bực bội:
- Đây rồi! Em tưởng anh không bao giờ về nữa!
- Có việc gì thế? ?" Anh lo lắng hỏi. ?" Chú em phải không?
- Không. Hầu tước Grigianva? Ông ấy đau nặng?
- Ông ấy ở đây à? Có thể thế được à? ?" Ăngtoan hoảng hốt.
- Than ôi! Đúng thế, ông ấy đến đây đã một giờ rồi, đến tìm anh... ôi, Tôniô, chắc ông ấy đau ghê gớm, mọi người tìm anh ở đâu cũng không thấy, đã tìm khắp Mađơrit. Anh ở đâu vậy?
- Ở Cada Xăngta.
- Hả! ?" Cặp mắt đẹp của cô đăm đăm nhìn anh. Rồi cô hỏi gấp:
- Họ đã bắt anh sao?
- Không, ?" anh mệt mỏi nói ?" Linh mục Inhaxiô đem Cơlarit ra hỏi cung, hắn đòi anh phải dự.
Luxia bối rối chắp hai bàn tay vào nhau và nói rất sẽ:
- Tôniô, cô ta có... có nói đến... Buổi hành lễ đen không?
- Không. Em yên tâm. Cơlarit Xtơrôdi không phải là người phản bội. Bây giờ thì hãy cho anh biết Đôn Pêđrô ở đâu?
- Trong phòng anh, Tôniô. Ông ấy ngất trên bậc thềm.
Đôn Pêđrô Grigianva đúng là đang nằm gập đôi người trên giường, mặt xám như tro, hai tay ôm bụng. Ông thở hổn hển:
- Nhanh lên bác sĩ, chắc tôi bị đầu độc...
Ăngtôniô cầm cổ tay ông: mạch rất yếu và nhanh, qua khám nghiệm chắc chắn là dạ dày đang bị kích thích cao độ, bị kích thích như vậy chỉ do thuốc độc.
Anh bảo Luxia:
- Cô cho đem nước nóng lên đây. Cho cao cải vào nước và đem mấy cái thau nữa.
- Ông định làm gì thế? ?" Hầu tước hỏi giọng yếu ớt.
- Rửa dạ dày cho ông. Ông ăn phải thuốc độc khoảng bao lâu rồi?
- Lâu rồi đấy. Trong dạ tiệc của Giám mục thành Tôledơ, không nghi ngờ gì nữa. ?" Đôn Pêđrô nói khẽ. ?" Tôi chỉ ăn một chút kem vào cuối bữa. Không ăn gì khác nữa.
Ăngtoan nhớ rằng Vêdan đã nói đến bữa tiệc của Đôn Điêgô Expinôda mời Grigianva dự để tỏ thái độ làm lành. Nhưng ông tổng trưởng có dám đầu độc người mà Hoàng đế của mình đã chọn để thay công tước Đơ Anbơ khét tiếng ở Hà Lan không?
- Có lẽ là tai nạn ngẫu nhiên, ?" anh nói như trả lời những nghi ngờ của chính mình.
- Không phải ngẫu nhiên đâu, ?" hầu tước Grigianva âm thầm trả lời và một cơn đau làm nét mặt ông nhăn lại ?" Còn cách nào đơn giản hơn, nơi nào đáng lựa chọn hơn để thoát khỏi tôi? Ai dám ngờ ngài tổng trưởng ?" giám mục đầu độc?
Ăngtoan đề nghị:
- Xin ông bình tĩnh. Đừng nói và đừng lăn lộn.
- Trái lại, tôi phải nói, ?" hầu tước trả lời ?" trong trường hợp tôi không thoát khỏi cuộc mưu sát này, tôi muốn ông hứa sẽ mổ tử thi để nói lớn lên nguyên nhân gì làm tôi chết, để không một ai không biết điều đó.
- Tôi không có cơ sở để làm việc đó, ?" Ăngtoan nói giọng an ủi. ?" Ông sẽ mau khỏi thôi.
Nhưng lòng anh đầy ngờ vực, vì dấu hiệu của thần chết đã hiện trên mặt Đôn Pêđrô.
Hầu tước nhắm mắt lại một lúc, Ăngtoan tưởng ông bất tỉnh nhưng ông đã trấn tĩnh được và nói, thì thầm thì đúng hơn:
- Tôi là chiến sĩ, bác sĩ ạ, tôi không sợ chết khi giờ đã điểm. Nhưng tôi muốn kẻ giết người phải bị trừng phạt, nếu ông thấy có thuốc độc trong thân thể tôi xin ông báo ngay để Đức vua biết.
Thuốc được đem đến nhưng Ăngtoan không thể cho uống được vì Đôn Pêđrô đã gần mê đi. Anh quyết định trong hoàn cảnh như thế này, với một nhân vật quan trọng như Đôn Pêđrô đang hấp hối trong nhà mình, anh cho rằng cần thận trọng và khôn ngoan dựa vào hậu thuẫn là sự từng trải và quyền thế của ông thầy Vêdan. Thầy thuốc riêng của Vua.

Anđrê Vêdan đến ngay cùng với người giúp việc là Đơ Ônít, ông và Ăngtoan cùng khám lại bệnh nhân toàn diện. Khám xong trán ông nhăn lại lo âu và ông thọc cả bàn tay vào để chải râu.
- Không còn nghi ngờ chút nào nữa, cậu ạ. Đúng là trường hợp bị đầu độc rất rõ ràng. ?" Ông nói.
- Thầy xem còn làm gì được nữa không?
Vêdan vuốt bộ râu và ngẫm nghĩ:
- Nước thổ phục linh có thể chữa được, ?" ông nói. ?" Dù sao thì đấy cũng là nguồn hy vọng duy nhất của chúng ta.
- Thầy bảo chúng ta lấy đâu ra thì giờ để sắc nước ấy... Không thể làm được đâu, anh phản đối.
- Xem nào! Vêdan nói ?" Sáng hôm nay tôi vừa chữa cho một viên chức mắc bệnh đậu mùa. Trong phòng làm việc của tôi còn một số lượng nước thuốc quá đủ. Anh nhớ tôi để ở chỗ nào chứ, phải không? ?" ông hỏi Đơ Ônít.
- Thưa thầy, hình như ở trên tầng để rễ khô.
- Đúng rồi. Chạy về phòng tôi lấy lọ ấy, đừng dừng lại dọc đường cũng như đừng để mất thì giờ nhé.
Khi Đơ Ônít đi rồi, Ăngtoan nói cho Vêdan biết những nghi ngờ của Đôn Pêđrô. Anh cũng bắt đầu đồng ý với những nghi ngờ ấy.
- Lạy Đức Mẹ! Họ liều lĩnh không ít, nhưng những miếng như thế này lại dễ thành công hơn, ?" người thầy thuốc mãi mới nói được. ?" Mọi dự định của Vua thế là tan tành. Công tước Đơ Anbơ và đường lối của ông ta sẽ thắng nếu chúng mình không cứu được Đôn Pêđrô, mà này, tên ngốc kia làm gì không biết? Đáng lẽ hắn phải đem thuốc về lâu rồi mới phải.
Ông cúi xuống người bệnh và lo lắng khám lại:
- Nếu quân súc sinh ấy đến chậm, chúng ta cũng không có khả năng dùng thuốc ấy nữa: tim Đôn Pêđrô bắt đầu suy.
Phải đến nửa giờ nữa người học việc mới đến, hắn thở dốc và hốt hoảng, cầm chiếc lọ trong tay.
- Tại sao anh đến chậm như thế? Anh không biết là rất cấp thiết à? ?" Ông mắng và giằng lấy cái chai.
- Tôi... tôi tìm mãi mới thấy, thưa thầy.
Vêdan lấy một chiếc cốc sắt rót nước trong lọ ra và đến gần người bệnh hy vọng có thể rót thuốc vào miệng, dù đang trong trạng thái mê man, Đôn Pêđrô sẽ nuốt một cách tự nhiên.
- Ồ! Nhưng cái gì thế này? ?" ông bỗng thốt lên và đưa cốc lên mũi.
?" Anh không đem nước thổ phục linh cho tôi.
- Chính là cái lọ thầy đã bảo lấy. ?" Đơ Ônit cãi, nhưng da mặt hắn vốn nâu bỗng tái đi rất rõ.
- Đồ khốn! Đúng lọ, nhưng nước ở trong không phải.
Vêdan giận dữ quay phắt lại phía hắn.
- Việc làm điên rồ này là thế nào? Anh không biết rằng anh đã đem độc dược đến à?
Ông đưa chiếc cốc cho Ăngtoan.
- Cậu ngửi xem...
Mùi hắc của thứ rễ độc xốc vào mũi Ăngtoan, anh hoảng sợ. Thuốc ở cốc có thể giết được ít nhất sáu người. Thế mà họ đang định đổ hết vào họng một người sắp chết.
Ônít vừa ấp úng nói vừa bẻ khúc tay một cách bối rối.
- Thưa thầy, tôi lấy chiếc lọ thầy bảo... không phải lỗi tại tôi...
- Không phải lỗi tại anh à, đồ sâu bọ! ?" Vêdan quát và giơ nắm tay về phía tên thanh niên còi cọc đang co dúm vì sợ hãi ?" Không phải lỗi tại anh à? Ta cho rằng chính anh định đầu độc hầu tước.
Bỗng nhiên ông buông thõng tay xuống, bỏ mặc Đơ Ônít và quay lại giường:
- Đôn Pêđrô! ?" Ông gọi.
Nhưng Ăngtoan đang cúi xuống và khẽ nói một cách nghiêm trọng.
- Đôn Pêđrô đã tắt thở!...
Ở dưới mấy ngón tay anh mạch ông đập như tiếng tim đập cuối cùng của một con chim nhỏ vừa chết, rồi dừng hẳn.
Ăngtoan thong thả nhắc lại:
- Ông ấy đã chết! Xin Chúa thu nhận linh hồn của ông ấy. Chúng ta không thể làm gì cho ông được nữa rồi.
- Như vậy là ta sẽ không bao giờ biết rõ ông ấy có bị đầu độc hay không. ?" Vêdan lẩm bẩm một cách nặng nề.
Ăngtoan hăng hái thốt lên:
- Biết chứ, thưa thầy! Sự thực sẽ sáng tỏ. Đôn Pêđrô đã bắt tôi hứa trước khi thầy đến là nếu ông ấy chết sẽ tiến hành khám nghiệm post mortem(4) để nêu rõ chứng cứ ông đã bị đầu độc. Do chính giám mục thành Tôledơ.
Ônít cố ghìm tiếng kêu định thốt ra khỏi miệng một cách tự nhiên nhưng Vêdan không nghe tiếng. Hai mắt sáng lên, ông chăm chú nhìn Ăngtoan:
- Tốt lắm, cậu ạ!
Trong lúc phấn khích, ông trở lại cách nói quen thuộc:
- Chúng ta sẽ tiến hành không chậm trễ cuộc khám nghiệm post mortem. Nếu chúng ta tìm ra chứng cớ muốn tìm thì quân giết người hãy coi chừng!
- Nhưng có giấy phép đâu? ?" Ônít lắp bắp. ?" Mổ xác người không có phép là bất hợp pháp!
- Im đi! ?" Vêdan ra lệnh ?" Hầu tước không những cho phép mà còn cố tình yêu cầu bác sĩ Xecvêtut mổ tử thi ông. Đi lấy dụng cụ nhanh lên, Ăngtoan.
Khi anh từ phòng làm việc trở lại với hộp dung cụ, anh gặp Luxia và nói với cô một cách đơn giản:
- Đôn Pêđrô chết rồi, em ạ.
- Cầu Chúa cho ông ấy được ở bên Người, ?" cô nói và làm dấu. Rồi cô nín thở hỏi rất nhỏ:
- Bị đầu độc, như ông ấy đã nói, phải không?
- Không còn nghi ngờ gì nữa
Cô đưa tay chỉ hộp đồ mổ:
- Vậy thì anh lấy thứ ấy làm gì?
- Ông ấy bắt tôi hứa sẽ mổ tử thi nếu ông ấy chết.
- Ôi! ?" Cô buồn rầu kêu lên ?" Làm như thế có ích gì nhỉ?
Ăngtoan rầu rĩ nói:
- Để thấy được sự thực. Chúng ta có thể chứng minh rằng ông ấy bị Đôn Điêgô Expinoda đầu độc, hay ít ra là do lệnh của ông ta.
Luxia rùng mình, cô hốt hoảng nhìn quanh rồi khẩn khoản:
- Đừng nói to! Tôniô, Tôniô đừng dính líu đến những việc ấy nữa. Họ quá mạnh, quá quyền thế để thách thức họ mà không bị trừng phạt. Anh hãy xem họ đã làm gì Cơlarit Xtơrôdi...
Ăngtoan cố mỉm cười:
- Lần này thì chúng tôi không mạo hiểm gì cả, Luxia ạ. Chỉ thêm một cuộc phẫu thuật, có gì đâu. Thầy Vêdan và tôi đã mổ hàng trăm lần rồi. Chúng tôi có thể làm cho kẻ giết Đôn Pêđrô phải chịu tội. Công lý sẽ được thực hiện!
- Trời ơi, phải cẩn thận đấy, ?" cô năn nỉ. ?" Em sợ lắm, Tôniô.
- Đừng làm khổ mình, Luxia. Chúng ta sắp an toàn ở Pari rồi. ?" Ăngtoan gần như vui vẻ nói.
Khi anh trở lại phòng người chết, Vêdan đã thắp nhiều ngọn nến xung quanh tử thi và Ônít đã lẻn đi đâu không biết. Ăngđrê Vêdan quay lại phía học trò, nét mặt ông cao quý và nghiêm trọng:
- Để mình mổ, cậu đồng ý không?
- Thưa thầy được. Kinh nghiệm và tài năng của thầy hơn tôi nhiều.
Thế là Vêdan bỏ áo sơ mi ra, mở hộp đồ và cẩn thận chọn dao mổ rất sắc. Trong khi Ăngtoan giơ đèn soi cao trên thi thể để khi mổ không bóng che, nguời thầy mổ bụng bằng một động tác chính xác, ông hy vọng tìm được ở đây bằng chứng của tội ác. Một làn máu đen tràn ngay lên chỗ vừa rạch.
- Ruột non bị thủng chứ? ?" Ăngtoan hỏi và cúi gần để theo dõi cho rõ.
- Có lẽ thế. Hay ít ra cũng bị tổn thương nặng, mình sẽ xem dạ dày. ?"
Thọc tay vào ổ bụng, ông lôi bộ phận muốn khám nghiệm ra ngoài.
- Đây rồi! ?" Ông thốt lên. ?" Nhìn xem này!
Dạ dày bị thương tổn rõ ràng đủ để cung cấp bằng chứng thuyết phục nhất: lốm đốm từng chỗ có những vết sẫm thể hiện rõ những chỗ thuốc độc ăn vào màng.
- Dạ dày gần như rỗng không, ?" Vêdan nhận xét.
- Đúng. Ông ấy nói chỉ ăn có một chút kem.
- Chính vì thế nên thuốc độc tác động rất nhanh. Người nào suy tính trước tội ác này chắc giả định trước rằng trong dạ dày có các thức ăn khác để làm chậm tác dụng của thuốc độc và làm cho nguyên nhân cái chết không rõ ràng. Bây giờ mình sẽ khám nghiệm tim. Rồi chúng mình sẽ lấy dạ dày ra đem đến Hoàng thượng xem, coi như chứng cớ.
Trong các dụng cụ có một chiếc kìm nặng dùng để cắt răng, trong tay nhà cơ thể học, chiếc kìm ấy cắt các xương sườn như kéo cắt các nhánh cây. Vêdan mở ở ***g ngực một thứ cửa sổ qua đó trông rõ các bộ phận bên trong.
Đã mấy lần Ăngtoan có vẻ lơ đãng. Bỗng anh đặt đèn xuống và đi ra cửa.
- Cậu đi đâu thế? ?" Vêdan hỏi trong khi ông đang kéo một xương sườn để tách rời các cơ ông vừa rạch.
- Hình như có tiếng ồn ào trong nhà. Quá ồn ào nữa. À mà thầy bảo Ônít đi đâu nhỉ? ?" anh nói thêm vì vừa nhận ra sự vắng mặt của người giúp việc.
- Không bảo đi đâu cả!
Vêdan khẽ cười.
- Thằng ấy nhát gan lắm, chắc nó không thể có ý muốn dự một cảnh tượng đẫm máu như thế này.
Ăngtoan lại lắng tai, mọi giác quan đều nghe ngóng. Không thể nhầm được, những bước chân nặng nề đang đến gần. Vêdan thốt ra một tiếng kêu hài lòng, ông nâng mảng sườn giống như cánh cửa của chỗ ông vừa mở ở ***g ngực người chết.
- Trông này, Tôniô. Tim hoàn toàn bình thường, cái chết do thuốc độc gây ra.
Cửa mở toang ép Ăngtoan sát vào tường, phòng đầy người mang vũ khí, dưới ánh đèn nến, Ăngtoan nhận ra những mũ sắt bóng và giáo dài của vệ binh Toà án tôn giáo, Vêdan ngừng nói, ngẩng đầu lên, sửng sốt nhìn những kẻ đến phá rối và cau mày lại. Rồi một nhân vật còi cọc luồn như con giun lên hàng đầu và Ăngtoan nghe tiếng Ônít kêu to:
- Các ông trông kìa. Tôi có nói dối đâu. Tim vẫn còn đập.
Căn phòng lặng lẽ như tờ trong một giây, rồi tiếng Vêdan gầm lên như một con bò rừng đang cơn giận dữ.
- Đồ dối trá! Mày là tên nói dối ngu đần! Người này chết đã một giờ rồi!
Nhưng Ônit ra rả nói không kịp thở và chỉ cho tên đội thấy thi thể của Đôn Grigianva. Viên sĩ quan rõ ràng còn lưỡng lự, tên kia tiếp tục la ó, giậm chân và chỉ tay vào chỗ mở ở ngực. Có lẽ một tia sáng chợt lóe lên trong đầu óc ngu đần của tên lính vì đến lượt hắn kêu lên:
- Đức Mẹ ơi! Hắn nói đúng. Các ông đã mổ một người sống!
Vêdan buông rơi dao mổ, hai bàn tay đãm máu của ông nắm lấy tên học nghề vừa lắc vừa thét:
- Mày nói dối! Đồ chó khốn nạn! Người này chết trước khi mày ra khỏi đây, mày biết rất rõ!

Nhưng viên sĩ quan biết hắn phải làm gì. Hắn nắm cánh tay Vêdan và lôi Ônit ra, tên này đang sợ run lên.
- Im ngay! ?" hắn nói. ?" Theo lệnh của Toà án tôn giáo, tôi bắt ông.
Trong lúc lâm nguy, Ăngtoan lấy lại sáng suốt. Anh vừa quát lên ra vẻ ghê tởm vừa đưa mắt khinh bỉ nhìn Đơ Ônit:
- Tên khốn nạn này nói dối. Sự thực đúng như bác sĩ Vêdan đã nói. Hầu tước Grigianva chết đã một giờ rồi. Chúng tôi xin thề.
- Im đi! ?" Viên sĩ quan nói cộc lốc, ?" Chính mắt tôi trông thấy tim còn đập.
- Tôi cũng vậy! Tôi cũng vậy! ?" Đơ Ônít sủa.
Vêdan nhìn nó:
- Quân Giuđa! Vậy ra mày ăn lương của Toà án tôn giáo và rình mò ta chưa đủ, mày còn nói dối.
Ông nhổ về phía nó:
- Quân Giuđa!
Đơ Ônít vươn thân hình bé choắt lên ra vẻ kiêu hãnh:
- Tôi tôn sùng Toà giáo. Tôi sẽ vui sướng khi thấy ông bị thiêu như kẻ tà giáo!
- Thôi! Lau máu ở tay đi, đồ quỷ dữ, rồi đi với chúng tôi, ?" viên sĩ quan nói to. ?" Cả ông nữa, hắn bảo Ăngtoan.
- Bác sĩ Xecvêtut chỉ quan sát, ?" Vêdan phản đối. ?" Bắt ông ấy là điều nhục nhã!
Viên đội lấy mu bàn tay đeo găng sắt đánh vào mặt nhà cơ thể học mạnh đến nỗi ông ngã quỵ xuống.
- Đồ tà giáo! ?" tên ấy nói.
Vêdan thong thả đứng lên lấy tay chùi máu chảy ở chỗ má bị thương. Trông thấy ông đã bị bọn vệ binh giữ chặt, Đơ Ônit đến gần và nhổ vào mặt ông.
Trước khi bọn vệ binh kịp giữ anh lại, Ăngtoan bừng bừng nổi giận đã chồm lên đưa nắm tay giáng thẳng vào bộ mặt tối tăm của tên học nghề, dù hậu quả của hành động này có thế nào, anh vẫn cảm thấy vô cùng vui sướng khi thấy hai mắt của tên mật thám đê tiện đừ ra và người nó sụp xuống, thành một đống trên mặt đất.
Hai tên vệ binh đẩy mạnh anh ra khỏi phòng. Khi anh loạng choạng bước xuống bậc, anh trông thấy Luxia qua chỗ cửa phòng cô hé mở đang nhìn anh, cô là hình ảnh sống của lo buồn. Nhưng anh không quay đầu lại phía cô mà đặt ngón tay lên môi một cách tự nhiên để báo cho cô đừng làm ai để ý đến. ơn Chúa! Ít ra cô cũng không bị dính dáng đến việc này.
Mấy phút sau, cánh cửa nặng nề của Cada Xăngta đóng lại sau hai người tù. Lần này thì Ăngtoan biết chắc một cách tuyệt vọng rằng cánh cửa ấy chỉ mở trước mặt anh vào ngày anh bước qua nó để đi đến giàn thiêu.

Chương 7
Mấy giờ sau lúc bị bắt, Ăngtoan được đưa đến phòng xử án của Cada Xăngta ?" lần này thì anh bị xích. Anh ngạc nhiên thấy bị đưa ra buộc tội quá nhanh vì các pháp quan có thói quen để cho nạn nhân suy ngẫm tội lỗi của họ một thời gian và trông vào sự giam kín, đói, khát, chuột bọ để làm suy yếu ý chí và bẻ gãy sức kháng cự của họ.
Khi vào phòng, anh đưa mắt nhìn quanh và giật nẩy mình vì ngạc nhiên vô kể, anh thấy Cơlarit Xtơrôdi bị căng trên giá khảo đả, cô chưa uống thuốc phiện anh để lại cho cô hôm qua hay sao? Bọn cai ngục đã phát hiện và lấy mất của cô chăng?
Rồi anh hiểu rằng có thể cô chờ đợi trước khi uống thuốc ngủ, bám vào một hy vọng mỏng manh là sẽ có sự gì xảy ra có thể cứu được cô.
Không có sự gì xảy ra cả, thật tội nghiệp! Nhưng cô có uống thuốc phiện được kịp thời không?
- Nữ tù nhân Cơlarit Xtơrôdi ở trong trạng thái mê mẩn, ?" linh mục Inhaxiô vắn tắt nói với anh. ?" Tôi nghĩ rằng trạng thái này liên quan đến cái thứ thôi miên mà ông thành thạo, ông hãy làm cho cô ấy ra khỏi trạng thái này thật nhanh lên.
Ăngtoan đến gần chiếc giá, Cơlarit đã bị buộc chặt chân vào các bánh xe răng cưa để tạo lực của công cụ ấy. Chúng buộc chặt đến nỗi những vòng dây da cứa đứt vào da thịt nhưng Cơlarit không tỏ dấu hiệu gì về ý thức và cảm giác.
- Thị không nói, ?" tên đao phủ lẩm bẩm, ?" nhưng vẫn thở và tim vẫn đập.
- Cô ta ở trong trạng thái này đã bao lâu?
- Chúng tôi thấy thị như vậy từ trong ngục và đem thị đến đây nguyên như vậy.
Ăngtoan vạch mi mắt cô: đồng tử co hẹp và hơi thở chậm đi là những dấu hiệu anh dễ nhận thấy, anh biết rằng cô đã ở phía bên kia nơi mà sự đồi bại của con người có quyền hành hạ cô.
- Làm cho thị hết mê đi? ?" Linh mục Inhaxiô càu nhàu. Ăngtoan kiêu hãnh nhìn thẳng vào mặt ông ta:
- Tôi không thể làm cho cô ấy tỉnh được.
- Ông nói dối! Chính ông đã đưa thị vào trạng thái bị thôi miên từ hôm qua khi ông theo thị vào ngục. Tên coi ngục nói ông đã ở trong đó với thị nửa giờ.
- Tôi không thể làm gì cho cô ấy được, ?" Ăngtoan nhắc lại.
- Ông từ chối không tuân theo lời tôi?
- Tôi không từ chối lời ông. Nhưng việc này vượt ra ngoài khả năng của tôi.
- Tra ròng rọc! ?" Linh mục Inhaxiô quát. ?" Để xem thứ đó có quyết định được không.
Mồ hôi lạnh toát chảy ròng ròng trên mặt Ăngtoan. Bây giờ anh không thể làm gì cho Cơlarit được nữa dù họ có tra khảo anh đến chết, anh cương quyết phản đối:
- Ông biết đấy, luật thánh cấm hỏi cung khi không có tội.
Linh mục Inhaxiô trả lời vắn tắt. Ông ta chỉ nhắc lại:
- Tra ròng rọc.
Tên đao phủ mỉm cười độc ác và nắm hai cổ tay Ăngtoan lôi ra góc phòng để các dụng cụ tra tấn. Hắn tháo xích tay rất nhanh, trói quặt hai tay anh ra sau lưng và buộc đầu dây vào dây ròng rọc, rồi hắn kéo đầu kia sợi dây cho đến khi hai cánh tay Ăngtoan gần thẳng đứng ở sau lưng. Sự đau đớn kinh khủng làm nét mặt anh co rúm lại.
- Thế nào, bác sĩ, ông vẫn bướng bỉnh chứ?
- Tôi không thể làm cho cô ấy tỉnh lại được, ?" anh phản đối.
Tên đao phủ đu hẳn người lên đầu dây kia của ròng rọc, Ăngtoan bị nhấc lên khỏi mặt đất bằng hai cánh tay quặt ngược cho đến khi mũi chân anh không chấm đất. Thân thể anh bị treo lủng lẳng từ từ quay tròn, hai vai và các bắp tay anh đau như bị lưỡi dao nhọn xuyên vào làm anh thét lên. Anh đu đưa như thế đến một phút và người nôn nao. Anh cố làm cho hai vai giảm bớt đau bằng cách dùng cổ tay đu người lên nhưng các cơ chỉ chịu đựng nổi sự cố gắng ấy trong mấy giây và trọng lượng cơ thể lại rơi hoàn toàn xuống vai đe doạ làm bật khớp, và rơi xuống cánh tay, anh cho rằng cơ ở cánh tay anh sắp bị rách.
- Bây giờ thế nào, bác sĩ?
Vẫn giọng nói ngọt ngào ma quái của linh mục Inhaxiô, vẫn niềm vui tồi tệ trong đáy đôi mắt lạnh lẽo của ông ta.
- Tôi không thể làm gì được... Tôi thề rằng tôi nói thật.
Viên thư ký toà đứng gần Cơlarit đã một lúc cố nhìn cho no mắt cái cơ thể hoàn hảo này, bỗng hắn hoảng sợ kêu lên:
- Thưa Đức cha! Người đàn bà này chết rồi.
- Chết à?
Tiếng linh mục Inhaxiô gầm gừ ?" như con thú rừng bị cướp mất mồi.
- Chết à? Không thể được. Thị không thể chết được!
Tên đao phủ bỏ Ăngtoan chạy lại chỗ Cơlarit. Hắn vội vàng nới các bánh xe răng cưa đang căng ra làm giật tay chân, Ăngtoan rơi xuống đất cảm thấy xây xẩm muốn ngất đi vì đau đớn và buồn nôn. Trong lúc quá đau đớn ấy anh vẫn hiểu tại sao tên đao phủ và mấy tên phụ tá lại sốt sắng cởi Cơlarit ra khỏi giá. Luật của Toà án tôn giáo quy định về cái chết của bị cáo khi đang bị tra khảo rất nghiêm và chặt chẽ. Tất cả những người liên quan đến việc hỏi cung đều bị quy tội, nhưng theo pháp luật, người pháp quan chủ trì trong buổi hỏi cung ấy là người có tội nhất. Phạm vào tội ấy chỉ có thể đền tội bằng cách chịu một hình phạt nghiêm khắc mà Toà án không bao giờ nhân nhượng. Vì vậy, các pháp quan vô cùng chú ý không để nạn nhân chết như vậy, nhưng lần này linh mục Inhaxiô đã phạm sai lầm nghiêm trọng. Tưởng rằng tình trạng mê mẩn của Cơlarit là một biểu hiện mới của thôi miên, ông ta đã đưa cô ra tiếp tục lấy cung khi cô đã gần chết vì uống liều thuốc cực mạnh.
Nếu tên đao phủ tháo được thân thể người thiếu phụ ra khỏi giá trước khi xác định rằng cô đã chết, họ có thể tuyên bố cô không chết khi đang bị tra tấn, như vậy linh mục Inhaxiô sẽ thoát khỏi khiển trách, Ăngtoan nghĩ rằng anh chỉ còn có thể làm cho Cơlarit một điều mà thôi, đó là làm thế nào để linh mục Inhaxiô phải đền tội vì cái chết của cô.
Trong sự hỗn độn tiếp theo tiếng kêu của người thư ký toà, Ăngtoan bị bọn đao phủ bỏ quên cố kéo theo anh chiếc thừng dài buộc ở cổ tay anh tiến đến gần chiếc giá. Hai bàn tay anh bị trói không cho phép anh tìm mạch nhưng anh cúi nhanh xuống và áp má vào ngực để trần của cô, tin chắc rằng nếu Cơlarit còn sống, tai nghe thành thạo của anh sẽ cảm thấy sự phập phồng của da thịt dù yếu đến đâu, và sẽ nghe tiếng tim đập, dù rất sẽ.

Nhưng da thịt cô bất động, tim câm lặng: Cơlarit đã chết một cách yên ổn không hề biết cô lại bị tra khảo, đúng như cô đã ước muốn.
Linh mục Inhaxiô là người đầu tiên đoán được mục đích của Ăngtoan, ông ta hét lên:
- Giữ hắn lại: giữ ngay lập tức!
Nhưng trước khi bọn vệ binh kịp lôi anh ra khỏi giá, anh đã đứng thẳng lên và tuyên bố một cách trang trọng làm cho cả bọn đứng sững:
- Trên danh dự thầy thuốc, tôi tuyên bố và thề rằng người đàn bà này bị chết trên giá trong khi cô ta bị khảo cung.
Trong một lúc, sự lặng lẽ nặng nề bao trùm lên họ như một tấm màn sờ thấy được, rồi linh mục Inhaxiô sủa lên như mụ hàng cá:
- Tên giết người tà giáo! Mi nói dối!...
Ăngtoan điềm đạm nói:
- Tôi là thầy thuốc, là thành viên của Trường học y khoa ở Mađơrit và nhân danh danh hiệu ấy tôi xin thề. Trước người thư ký toà nghe tôi nói và ghi lai lời tôi, tôi xin thề một cách trọng thể và khẳng định rằng người đàn bà này đã bị tra khảo hai lần, đã chết trên giá trong khi bị khảo cung.
Linh mục Inhaxiô tức giận tái mặt, run từ đầu đến chân Ăngtoan tập trung sức lực để chờ ông ta chồm vào người và các món nhọn của ông ta cào rách mặt anh. Nhưng bỗng nhiên cơn điên rồ của viên pháp quan nhường chỗ cho vẻ quỷ quyệt nghi ngờ, hắn nói:
- Bác sĩ ạ, tối hôm qua ông ở cạnh thị, ông có cho thị uống thứ gì để tự huỷ hoại không?
Ăngtoan đã đề phòng âm mưu này, anh lạnh lùng trả lời:
- Ông đừng có chối tội lỗi nữa, linh mục Inhaxiô ạ, đừng đổ tội cho người khác. Tôi kêu gọi tất cả mọi người có mặt ở đây làm chứng điều này. Theo luật Thánh, rất cụ thể và rõ ràng, ông phải đền tội về cái chết của người phụ nữ này.
Tội nhẹ nhất đối với một pháp quan trong trường hợp như thế này là đi đến một nơi yên tĩnh để sám hối. Nếu sự can thiệp của anh làm cho linh mục Inhaxiô phải rời Mađơrit chỉ một thời gian cũng đã là niềm vui sướng cho nhiều kẻ khốn khổ, trong đó có bản thân anh.
- Chúng tôi sẽ lục soát ngục ngay lập tức. Nhất định ở đây còn dấu vết thứ thuốc ông đã cho thị uống. Ông sẽ đi theo chúng tôi, bác sĩ ạ.
Đến căn hầm tối Cơlarit bị giam, linh mục Inhaxiô hỏi người giữ khoá:
- Có tìm được gì trong căn hầm giam thị Cơlarit không?
- Thưa Đức Cha không, ?" tên đó run rẩy nói. ?" Từ khi ông bác sĩ đây xa cô ta tối hôm qua, tôi không vào đây. Tôi chỉ mở cửa sáng nay lúc đưa tù nhân đi.
- Mở hầm ra ngay.
Cuộc tìm kiếm rất dễ dàng.
Trong căn ngục trống rỗng này chỉ có tấm ván hẹp vừa làm ghế ngồi vừa làm giường nằm và mảnh chăn rách ném ở đấy. Tối hôm qua Cơlarit đã giấu lọ thuốc phiện trong mảnh chăn này để người coi ngục không trông thấy. Tim Ăngtoan đập mạnh trong ngực khi linh mục Inhaxiô tự tay giật mảnh giẻ đó lên. Chắc Cơlarit đã tìm cách vứt chiếc lọ đó.
Nhưng vứt như thế nào nhỉ?
Mắt Ăngtoan bỗng phát hiện ra ở góc hầm sát đất cái lỗ để thỉnh thoảng giội ngước cho phân tù nhân trôi ra ngoài. Tia sáng sớm mai duy nhất lọt vào chiếc cửa sổ nhỏ trên cao và có song, rọi vào góc này, Ăngtoan thoáng thấy có cái gì sáng. Sau khi uống thuốc, Cơlarit đã đút lọ vào chiếc cống hẹp này và trước sau gì rồi linh mục Inhaxiô cũng trông thấy.
Trong khi bọn cai ngục bới từng tí rác trên mặt đất, Ăngtoan rất thong thả men theo tường đến chỗ lỗ thoát nước. Dùng đầu ngón chân mò mẫm qua lần da giày mềm, anh cảm thấy thành lọ rất nhẵn và chân anh ấn xuống rất nhanh.
Mấy giây chờ đợi vô cùng lo lắng, có tiếng thủy tinh vỡ rất khẽ và dấu vết chiếc lọ nhỏ biến vào trong cống chảy dưới tường, đưa rác rưởi của Cada Xăngta ra xa.
Linh mục Inhaxiô như con chó săn đang rình mồi ngẩng đầu lên sủa:
- Cái gì thế?
Không ai trả lời, mấy phút sau căn ngục đã được lục soát từng ly từng tý, cuộc tìm kiếm không kết quả ấy chấm dứt. Linh mục Inhaxiô thầm tức giận đến điên người, ông ta hiểu rằng đã đến lúc phải trả giá cho cái chết ấy.
- Đưa hắn về ngục, ?" ông ta nói.
Rồi ngẩng cao đầu đi ra.
Ngồi trong ngục, úp mặt vào hai tay, Ăngtoan thấy mình cũng không phấn khởi bao nhiêu khi nghĩ rằng anh lại một lần nữa chiến thắng linh mục Inhaxiô. Cơlarit đã chết. Ăngđrê Vêdan bị cầm tù. Luxia và Giăng còn được tự do bao lâu nữa? Ai ngăn cấm được việc bỏ tù họ vì một sự tố cáo dối trá nào đó?
Chưa bao giờ tình hình nguy hiểm, có thể nói là thất vọng như thế, trong khi tự do như gần kề một bên: chỉ cầm mấy tuần nữa thôi là Luxia, ông Belacmi, Giăng và cả anh nữa, đã thoát ra ngoài vòng tác hại của Toà án tôn giáo.
Trong tai hoạ này chỉ còn một tia an ủi: anh nghĩ rằng ông Belacmi được những sự kiện này thông báo sẽ không xao nhãng việc đưa Luxia ra khỏi nơi nguy hiểm bằng cách đi Pháp ngay không chậm trễ.
Trừ khi Toà án tôn giáo nhanh hơn nữa.
Ngày qua ngày, đêm qua đêm, tuần lễ này qua tuần lễ khác. Không có gì phân biệt ngày này với ngày khác, ngày với đêm của nó, trừ ánh sáng yếu ớt từ khuôn cửa trên mái rọi xuống, lúc hiện ra, lúc biến đi.
Nhưng ít ra cũng có một người trên thế giới này đã tìm được cách làm cho thời gian ở Cada Xăngta của anh bớt khủng khiếp. Ăngtoan đoán biết Hoàng hậu đã có dụng tâm ấy. Phòng giam của anh thuộc nhóm khác các căn ngục nhỏ, không ở dưới hầm mà ở tầng cao hơn nên ít chuột hơn ở tầng ngang mặt cống. Thức ăn cũng vậy, tuy không đủ nhưng dễ chịu hơn nhiều.
Nhờ có tiền nên Ăngtoan đã moi được ở tên coi ngục một số tin tức xảy ra ở Cada Xăngta. Vì vậy, anh biết rằng Ăngđrê Vêdan được vị pháp quan mới thay linh mục Inhaxiô khi ông ta rút lui để sám hối xét xử về tội tà giáo và tội giết người: Do việc ông đã mổ Đôn Pêđrô Grigianva khi tim vẫn đập và có người làm chứng ấy. Sự buộc tội ấy còn căn cứ vào một số lời nói có tính chất tà giáo do người học nghề trước đây của ông là Đơ Ônít kể lại.
Chứng cớ có thể thanh minh cho Vêdan đã mất hết khi Đôn Raphaen Grigianva nhân danh cháu và người thừa kế mội tài sản đã đòi thi thể Đôn Pêđrô và chôn cất một cách vội vàng đến thô bỉ.
Nghe nói viên pháp quan mới không đến nỗi tàn nhẫn với Ăngđrê Vêdan như linh mục Inhaxiô và cuối cùng đã buộc tội đi đày chứ không phải là tử hình. Người ta xì xào quyền thế của Vua đã tác động đến người đã lâu năm là thầy thuốc sủng ái của Ngài nên mới có bản án nhân từ ấy.
Ăngtoan lại hy vọng. Vì anh không phải chống cự với lòng căm ghét độc địa của linh mục Inhaxiô và anh sẽ trực diện với một pháp quan mới khoan dung hơn, anh có thể may mắn chứng minh được sự vô tội của mình hay tồi hơn thì cũng có thể bị một hình phạt nhẹ hơn.
Cho nên khi bị đưa ra khỏi ngục để đến trước các quan toà, anh bước vào phòng xử án với một cảm giác an toàn rất ngây thơ.

Gian phòng chẳng có gì thay đổi, vẫn âm u, đe doạ như trước và vẫn như trước với những dụng cụ ma quái ở một đầu phòng để nhắc đến uy lực của Toà giáo.
Nhưng ở sau bàn lần này chỉ có một quan toà ngồi, một quan toà tầm vóc cao và y phục biểu hiện ông ta là một giáo sĩ dòng Đôminich cao cấp. Hai tay ông ta ôm đầu như khi diễn thuyết và thân người cao, gầy của ông ta gợi trong ý nghĩ của người tù một cảm giác khó chịu, cảm giác khi đứng trước một nhân vật biết mình và đáng lo ngại.
Viên pháp quan bỗng ngẩng đầu lên và phải mất một lúc Ăngtoan thấy như cả gian phòng xử án quay tròn trước mắt anh. Có phải đây là cơn mơ hoảng khủng khiếp nhất của anh không? Anh cố kiểm tra lại các giác quan đang lộn xộn của mình, không chịu tin điều mắt mình đã trông rõ và không có thể nghi ngờ gì nữa. Thì ra anh đã nhìn thấy linh mục Phêlíp Xăngtốt. Ngồi sau bàn chính là linh mục Phêlíp Xăngtốt, thần Nêmêđit của anh ở Pađu. Chính là ông ta!
Tiếng của tu viện trưởng phá vỡ sự im lặng, một thứ tiếng không thể quên được:
- Chào bác sĩ Xecvêtut, chắc rằng anh ngạc nhiên lắm vì đã gặp ở Mađơrit một người bạn Ý.
Ăngtoan muốn nói nhưng giọng anh đã phản lại anh và anh chỉ khàn khàn:
- Tại sao lại như thế được?
Linh mục Phêlíp Xăngtôt tỳ khuỷu tay lên bàn và chắp các đầu ngón tay lại với nhau rồi ôn tồn trả lời:
- Việc xảy ra như thế này, vị pháp quan ở Mađơrit, linh mục Inhaxiô Môlina và tôi là bạn cũ rất thân thiết. Tất nhiên khi tôi được ông Poocđia báo tin là ông đã rời nước Ý đi Tây Ban Nha, tôi thông báo cho linh mục Inhaxiô những điều tôi biết về anh. Và không ít đâu, bác sĩ Xecvêtut ạ! Cách đây mấy tháng, đến lượt ông ấy báo cho tôi biết rằng anh lại làm thêm một số hành động tà giáo, điều đó không làm tôi ngạc nhiên. Ngay sau khi sức khỏe tôi cho phép, tôi nghĩ rằng cần gặp anh ở Mađơrit để cứu giúp linh hồn anh, nhưng khi tôi đến đây thì linh mục Inhaxiô vắng mặt. Tôi được chọn để thay vị trí của pháp quan ở Mađơrit cho đến khi ông ấy trở về, đây là một vinh dự lớn và đó chính là lý do làm cho chúng ta gặp lại nhau ở đây.
Ăngtoan trả lời:
- Vậy thì ông đã biết rõ việc Toà thánh đã xử cho tôi trắng án.
- Nhờ vào mưu kế hoặc trò ảo thuật nào đó thôi. Nhưng trò vè hay sự lừa dối không có tác dụng với tôi đâu, bác sĩ Xecvêtut ạ, vì tôi không phải là không có một vài kinh nghiệm.
Ăngtoan nhớ lại đã nghe nói rằng linh mục Phêlíp Xăngtốt làm được nhiều điều kỳ lạ trong thời ông ta và vì ông ta quá sốt sắng trong việc kết tội người tà giáo nên đã bị chuyển sang nhiệm vụ khác.
Tu sĩ nói tiếp:
- Hơn nữa, bức tranh anh lấy cắp của tôi...
- Tôi đã trả bức tranh ấy cho cô Belacmi, vì đó là của cô ấy, ?" Ăngtôniô nhắc lại.
- Thật ư?
Người tu sĩ dòng Đôminích nhướng lông mày:
- Câu chuyện này nếu nên thơ chính do đã được bịa đặt đủ mọi khía cạnh! Anh chiếm nó cho người yêu của anh chứ gì?Vậy nhiệm vụ của tôi càng rõ ràng hơn.
- Nhiệm vụ gì?
- Nhiệm vụ làm cho anh thú nhận các tội đã phạm, theo dõi cho các tội ấy bị trừng phạt và trừng phạt thích đáng.
- Tôi không hề mắc một tội nào như ông nói, ?" Ăngtôniô lẩm bẩm. ?" Ông tấn công tôi, tôi phải tự vệ.
- Tôi nhớ rõ rằng anh tấn công tôi trước, lúc ở Pađu, ?" đến lượt tu sĩ sửa lại, ?" để ngăn không cho tôi gọi người đến cứu. Và chỉ như thế cũng đủ để cho anh chịu cùng một số phận với người anh tà giáo của anh. Luật của Thánh đường không thương xót những kẻ mắc tội phạm đến người phụng sự Chúa.
Tu sĩ nói đúng. Cuộc chống cự của họ không có ai làm chứng, nhưng dù Ăngtoan nói hay làm gì thì lời nói của một linh mục vẫn có trọng lượng hơn lời anh. Nhưng anh vẫn trả lời:
- Luật đòi hỏi có nhiều nhân chứng.
- Ồ! Không bao giờ, nếu bị cáo tự thú nhận tội lỗi! Tôi đã tự ý thảo trước bản thú tội của anh, chỉ cần anh chịu khó ký nhận vào đây.
- Tôi sẽ không ký! Không bao giờ! ?" Ăngtoan tuyên bố. ?" Ông không có bằng chứng.
- Từ từ nào, bác sĩ, ?" Xăngtốt điềm tĩnh nói. ?" Ít ra cũng để cho tôi đọc cho anh nghe bản thú tội ấy: rất ngắn nhưng cũng rất có ý nghĩa giáo dục:
"Tôi, Ăngtôniô Xecvêtut, thầy thuốc ở Pađu, nước Ý và Mađơrit, nước Tây Ban Nha, thú nhận rằng ngày 15 tháng 8 năm 1563 theo Thhiên Chúa, ở tại Pađu tuy không bị khiêu khích, tôi đã xâm phạm đến thân thể tu viện trưởng Phêlíp Xăngtốt ở tu viện dòng Đôminich với dụng tâm giết ông ta. Nếu tu viện trưởng không chống lại để tự vệ tôi đã kết thúc tính mạng ông, nhưng việc xâm phạm của tôi đã thất bại, tôi trốn khỏi tu viện, bỏ mặc tu viện trưởng bị trọng thương. Tôi tự giác thú nhận tội của tôi về vấn đề nói trên, không bị sức ép hay sự bó buộc nào mà tôi yêu cầu trừng phạt tội lỗi của tôi theo luật của Nhà thờ rất thánh đã quy định"
Xăngtốt đặt tờ giấy xuống và không cao giọng:
- Và anh đã biết rõ hình phạt đó là gì, tôi chắc chắn thế?
Ăngtoan gật đầu.
Hình phạt ấy là chết trên giàn thiêu, không được hưởng cả sự khoan dung của chiếc dây thòng lọng.
- Anh đã sẵn sàng để ký chưa?
- Không, ?" người tù lầm lỳ nói. ?" Đó là điều dối trá kinh tởm chưa từng thấy.
Xăngtốt mỉm cười một cách độ lượng như đối với đứa trẻ trái tính:
- Tôi cũng biết trước phần nào sự bướng bỉnh của anh, bác sĩ ạ.
Ông ta quay về phía tên đao phủ đang đứng đợi và ra lệnh:
- Đưa nữ tù nhân ra.
Cửa mở ra và một phụ nữ bị đẩy mạnh vào, cô mặc chiếc áo vải thô của các nữ tù ở Cada Xăngta, Ăngtoan hiểu ngay tại sao linh mục Phêlíp Xăngtốt lại tự tin đến thế, chắc chắn đến thế rằng ông ta sẽ bắt được tù nhân làm theo ý muốn, vì chính Luxia đang đứng đấy, tái xanh, kiêu hãnh, đầu ngẩng cao, vô cùng lộng lẫy dù dưới bộ y phục ghê tởm ấy.
- Anh muốn điều gì, bác sĩ? Ký bản thú tội? Hay trông thấy cô bé xinh đẹp này bị bóp vụn trên giá tra tấn?
Ăngtôniô nhìn linh mục Phêlíp Xăngtốt, ngay lúc này anh cũng chưa thể tin được rằng sự tàn ác như vậy, sự khinh thường tất cả những gì đại diện cho Chúa và người con duy nhất của Người, lại có thể tồn tại dưới bộ quần áo của người thờ Chúa. Trong mắt Xăngtốt không có tình thương một cách quỷ quái trước sự kinh hoảng và đau khổ của con người, giống như anh đã trông thấy vẻ ấy sáng lên trong mắt linh mục Inhaxiô Môlina. Lần này thì thế là xong. Không còn gì hy vọng cho Luxia và cả cho anh, không có một chút xót thương nào ở những con quỷ mặc áo vải len thô ấy.
- Cô Belacmi vô tội, ?" Ăngtoan nói giọng khàn khàn. ?" Ông buộc tội cô ấy vì lẽ gì?
- Chúng ta sẽ xem xét, ?" Linh mục Xăngtốt nói chỉ có thể chắc chắn sau khi khảo cung cô ta.
Tiếng ông ta vang lên trong phòng:
- Vệ binh, lột quần áo và treo vào ròng rọc.
Trước khi Ăngtoan kịp phản đối, trước khi chấm dứt câu nói, tên đao phủ to lù lù đã nắm áo Luxia giật một cái lôi tuột ra. Cô gái đứng sừng sững như một pho tượng đá hoa cương mất một lúc, chết lặng vì kinh hoàng và hổ thẹn, rồi bằng một cử chỉ thanh khiết một tay cô che vú, tay kia che phía dưới.
Ở đầu phòng đằng kia, viên thư ký toà bật ra một tiếng thở dài run run. Nhưng cái thu hút mắt nhìn chăm chú của Ăngtoan không phải thân hình thon thon của Luxia để lộ ra như thế mà là trong tình trạng khoả thân và cố che thân mình cho khỏi bị nhìn thấy, cô cũng duyên dáng và có điệu bộ như Thần vệ nữ của Bôtixeli. Đường nét hoàn hảo, đường cong trẻ trung nhẹ nhàng, không thiếu nét nào, kể cả những nét toàn mỹ và bộ tóc vàng rực cũng giống nhau như ảo ảnh, thật thế, cô là Thần vệ nữ trong tranh.
Trông thấy cô lộ tấm thân mỹ lệ như vậy, Ăngtoan đột ngột hiểu rõ anh đã mù quáng quá lâu và đã ngu ngốc. Không, không phải Thần vệ nữ trong tranh mà anh yêu một cách mê say từ lâu, chính Luxia, chính cô gái đã ngủ trong cánh tay anh gần suốt cái đêm vừa đau khổ vừa tuyệt vời mà Cơlarit Xtơrôdi bị bắt, chính cô gái đã dám xuống hầm sâu ở Cada Xăngta để giúp đỡ anh, cô gái luôn trung thành ở bên anh trong mọi lúc gay go thời gian anh ở Mađơrit.
Người nghệ sĩ trong anh mê bức tranh từ trước khi gặp Luxia, Thần vệ nữ sống. Rồi trong một thời gian anh không tách rời được nghệ sĩ và con người. Bây giờ thì anh đã biết rõ rằng từ khi gặp nhau lần đầu ở tu viện Pađu, con người đã yêu Luxia, anh kêu lên sửng sốt trong khi đang say sưa vì điều phát hiện được:
- Luxia! Không phải Thần vệ nữ trong tranh đâu... chính là em... đã từ lâu rồi.
Nghe những tiếng ấy và giọng thốt ra, màu đỏ hổ thẹn biến dần trên khuôn mặt mê hồn; Luxia kiêu hãnh ngẩng cao đầu, hai mắt cô sáng rực khi gặp mắt Ăngtôniô. Họ thú nhận tình yêu trong lúc bất hạnh này, tình yêu ấy vừa nở ra đã sắp bị kết tội.
Linh mục Phêlíp Xăngtốt cúi về phía trước:
- Đức bà Maria! Đúng thế thực... cô ta đúng thực là Thần vệ nữ.
Và ông ta cười, tiếng cười lạnh thấu xương.
Một cơn giận, cơn thịnh nộ chưa từng thấy bừng lên trong Ăngtoan, làm anh nhào về phía trước, mặc kệ những xích sắt nặng trĩu dưới chân và sát đến bàn của viên pháp quan làm đổ cây thập tự bạc trong cơn nóng này. Nếu không bị xích tay, anh đã bóp cổ linh mục Phêlíp Xăngtốt. Trong giây lát, bọn vệ binh đã đẩy anh ra nhưng anh vẫn thét lên tức giận và khinh bỉ:
- Ông không có một chút hổ thẹn nào cả sao? Ông không còn một chút nhân phẩm, một dấu vết nhân đạo nào hay sao?
Xăngtốt lau mắt: ông ta đã cười thoải mái và ở thế mạnh đến nỗi có thể cho phép mình khoan dung đôi chút với người tù khốn khổ ấy?
- Bác sĩ tha lỗi cho tôi nhé, anh không thấy rằng chuyện này có vẻ như được trích đoạn từ một câu chuyện anh hùng ca! Hay ít nhất cũng từ một bi kịch Hy lạp?... Cô Luxia Belacmi là Thần vệ nữ của Bôtixeli. Ông bác Mariô của cô ?" Xin chúa gìn giữ linh hồn ông ?" kể rằng Ximôneta Vexpucxi, em của Amerigô, làm mẫu cho bức tranh này, và cô cháu gái ở Phlôrăngxơ lại chính là hình ảnh ấy. Phải... đúng thế... đây là một bi kịch hoàn hảo!... Anh suýt giết chết tôi để lấy lại Thần vệ nữ rất quý báu của anh và sau đó anh phát hiện người anh yêu chính là người phụ nữ, người thực mà tranh đã thể hiện... và như trong các bi kịch Hy Lạp xây dựng giỏi, thấy để mà mất cô ta!
Những lời ấy rơi xuống như tiếng chuông báo tử. Như một quyết định của số mệnh. Ăngtoan chỉ tìm thấy Luxia để mất cô. Ít ra anh cũng phải cứu cho cô sống chứ? Nhưng phải chơi cao tay mới được, anh nói:
- Được, tôi sẽ ký vào bản thú tội ấy dù nó sai từ đầu đến cuối, nếu ông thề rằng Luxia sẽ được tha và được tự do rời khỏi Tây Ban Nha không bị ai làm hại.
- Thật là một cử chỉ hào hiệp, linh mục Phêlíp Xăngtốt nói. ?" Nhưng vô ích, vì anh làm gì có quyền đưa ra điều kiện mặc cả như vậy!
- Tôi có đủ quyền, linh mục Phêlíp Xăngtốt ạ. ?" Ăngtoan trả lời thật điềm nhiên. ?" Ông không phải không biết hơn tôi rằng ông không thể buộc tôi vào tội chết vì những bằng chứng nhẹ hơn những bằng chứng đã buộc tội bác sĩ Vêdan, và ông chỉ bị phạt tội đi đày. Ông càng không phải không biết rằng những sự kiện cũ không có nhân chứng. Rốt cuộc là ông biết rằng ông mong muốn cái chết của tôi trên hết moi sự, chết trên giàn thiêu. Và ông chỉ có thể đưa tôi đến chỗ đó nếu tôi ký tờ thú tội này. Được thôi! Tôi nhận cái chết ấy vì thế tôi sẽ ký tờ thú nhận kia nhưng cái giá tôi đòi hỏi là sự tự do tức khắc và sự an toàn của cô Luxia Belacmi.
- Tôi nhận giá của anh. Sẽ như thế! ?" Linh mục Phêlíp Xăngtốt nói. Ông ta cầm chiếc bút lông ngỗng trong quả tròn pha lê đưa cho Ăngtoan cùng một lúc ông ta đẩy gần anh bản thú nhận.
- Không. Tôniô! Không! Đừng ký!
Ăngtôniô nghe tiếng kêu xé lòng của Luxia trong khi anh kiên quyết ký án tử hình của mình ?" trở thành chứng chỉ của sự sống của Luxia.
Nhưng khi anh đặt bút xuống và đưa mắt tìm Luxia thì bọn vệ binh đã đẩy cô ra khỏi phòng.