Nguyễn Huy Thiệp-Trò chuyện với hoa thủy tiên

Ừm, Gute Tod onlyou!
Chắc hẳn các bạn nghĩ Cún đang spam. Không phải. Hãy khoan đã. Bởi vì đó chỉ là cách tôi mở đầu bài viết hôm nay của mình.
Buidoihanoi thân mến!
Cảm ơn bạn đã chỉ ra một sai sót của tôi. Đúng là tôi đã nhầm HÌNH THỨC với TRÌNH BÀY. Tôi cũng đã nói đến một phạm vi bàn luận lớn hơn những gì tôi muốn nói.
Thật ra tôi chỉ muốn thảo luận về NGÔN NGỮ mà ông NHT dùng viết tiểu luận mà thôi, chứ tôi chưa dám bàn tới PHƯƠNG PHÁP LUẬN.
Hôm nay tôi muốn tiếp tục chủ đề về ngôn ngữ. Còn những nội dung mà buidoihanoi muốn bàn đến xin để người khác bàn giúp.
Xin quay trở lại với vấn đề ngôn ngữ. Tôi vẫn kiên quyết phản đối ngôn ngữ luận của ông Thiệp. Theo tôi biết thì cũng chính vì ngôn từ của ông ta (đặc biệt ở kỳ 3)mà bài tiểu luận bị dư luận đem ra mổ xẻ tưng bừng như vậy, không những thế nhân cách của ông ta cũng bị mổ xẻ lây.
Để nói rõ vì sao tôi muốn đi sâu vào vấn đề ngôn ngữ, tôi xin trình bày một số nét về "mối quan hệ" giữa tôi và ngôn ngữ. Tôi gắn bó với tiếng mẹ đẻ là tiếng Việt chúng ta từ hồi sơ sinh, điều đó là dĩ nhiên rồi. Tôi thân thiết với tiếng Anh mười mấy năm, đánh bạn với tiếng Đức 3 năm, quen biết với tiếng Ý hơn 1 năm và thường xuyên nghe cô bạn học tiếng Trung hát bằng thứ tiếng ấy, tôi cũng nghe bà nội tôi hàng ngày ca ngợi văn học Pháp. Điều đó có nghĩa là tôi sống trong môi trường liên quan mật thiết đến hai chữ "ngôn ngữ". Có lẽ vì thế tôi đặc biệt nhạy cảm với nó. MÀ càng biết nhiều ngoại ngữ, tôi càng yêu quý tiếng Việt ta.
Từ ngày biết thưởng thức văn học, biết quan tâm báo chí, tôi càng cảm thấy NGÔN NGỮ là một từ linh thiêng. Vì vậy tôi cho rằng bất kỳ một người nào dùng ngôn ngữ nói và viết làm phương tiện chuyển tải nhận định của cá nhân đến với đông đảo quần chúng, người đó cần phải biết sử dụng đúng ngôn ngữ.
Như tôi trêu bạn Onlyou bằng tiếng Đức. Nhiều người ở đây không biết thứ tiếng đó sẽ cảm thấy khó chịu đúng không? Có nghĩ là các bạn không chấp nhận thứ ngôn ngữ mà tôi dùng. Đó chính xác là cảm giác của tôi khi thấy ông Thiệp dùng từ ngữ lóng của dân gầm cầu để viết bài cho một tờ báo của một cơ quan Văn hoá.
CÁch đây vài hôm. huong78910 có một bài với vỏn vẹn 4 chữ: "Xin lỗi thượng đế!". Tôi cho rằng bạn lấy cảm hứng từ bài viết trước của tôi. Về sau tôi nghĩ tới 4 chữ của bạn rất nhiều. Hôm nay tôi bắt đầu suy tưởng tới chuyện "thượng đế và ngôn ngữ của con người".
Theo nhiều tài liệu, người ta cho rằng Ngôn ngữ là phát minh tiêu biểu của loài người, Ngôn ngữ phát triển từ ngày người vượn cổ giao tiếp bằng tiếng hú và các âm thanh tự tạo, cho đến ngày trở thành các thứ tiếng hoàn chỉnh. Rồi sau đó xuất hiện ngôn ngữ viết. Con người có thể chuyển tải ngày càng nhiều suy nghĩ của mình. Tốt rồi. Lớp nhà văn, nhà thơ, lớp người làm nghề viết ra đời. Tất cả đều là do sự phát triển của loài người. Vậy thượng đế có ý nghĩa gì ở đây? Thượng đế chỉ biết vui khi được loài người dùng lời lẽ tôn vinh Ngài và cũng chỉ biết buồn khi bị báng bổ? Tôi cảm thấy thương thượng đế quá. Khi mà Ngài phải bó tay nghe thấy loài người báng bổ mình, hẳn NGài chỉ biết rủa : "Không biết có thật đấy là con người không nữa?"
Thà rằng làm người không có chữ , chứ đã làm kẻ có chữ , sống với chữ, sống nhờ chữ nghĩa và có danh nhờ chữ, thì kẻ đó càng phải biết giữ lễ nghĩa với chữ.
Tôi lại nhắc đến "có danh nhờ chữ nghĩa". Đó là tôi muốn hiểu rõ hơn là tại sao bài tiểu luận của ông Thiệp lại "gây tiếng vang" đến thế. Ông Thiệp "nổi" nhờ một số truyện, tiểu thuyết có lối viết hơi "ngang tàng", đặc biệt nhờ việc truyện cảu ông được dịch ra tiếng Anh và bán ở thị trường Mỹ. Người ta cho là ông cũng có công trong việc đưa văn học VN ra với công chúng thế giới. Vâng, bề nổi của tảng băng là như thế.
Người ta chưa lường tới phần chìm của tảng băng. Thử nghĩ xem, ông Thiệp đưa gì ra cho công chúng thế giới biết về Việt Nam? Một đất nước có quyền dân chủ tự do cao đã cho phép người ta thoải mái xuất lò những tác phẩm "gân guốc" ư? Người Việt Nam ra một thời hay "vơ đũa" rằng "bọn Tây" thế nọ, thế kia, đó là vì chúng ta tiếp cận với những thông tin cho thấy như thế. Nay "bọn tây" cũng sẽ vơ đũa rằng người VN thế kia thế nọ. Nhờ công của ông thiệp cả đấy.
Tôi không phải loại người tôn sùng chủ nghĩa "đẹp đẽ khoe ra, xấu xa đậy lại". Nhưng tôi quan tâm đến việc phơi bày cái xấu theo cách nào. Là một người tiếp xúc với nhiều ngôn ngữ chứ không chỉ tiếng Anh, tôi cũng có mơ ước được làm nghề biên dịch để đem văn học Việt Nam ra với bạn bè nước ngoài. Tôi nghĩ, nếu tôi làm như thế, tôi sẽ không bao giờ chọn "lão" Thiệp. Thật sự tôi đã nghĩ thế đấy. Bởi nếu chọn ông ta, tôi sẽ không biết phải dịch những từ lóng rất "đắt" của ông ta thế nào.
Thử nghĩ tới việc đưa một người bạn nước ngoài đang học tiếng Việt đi thăm thú Thủ đô Hà Nội. Tình cờ anh bạn "tây" của chúng ta nghe thấy một vài từ "là lạ nhưng lại quen quen" và yêu cầu chúng ta phiên dịch. Làm thế nào nếu ta muốn cho anh bạn này thấy "sự trong sáng của tiếng Việt" ? Đương nhiên một người có Tâm với đất nước sẽ có cách lựa chọn của người có Tâm.
Lại nhớ câu chuyện phiếm của sole_husband về cơn thịnh nộ của Tần Thuỷ Hoàng đối với cuộc bút chiến dữ dội dưới thời ông vua này. Một câu hỏi của sole_husband: "Nếu bây giờ là đời Tần?" Phải rồi. Nếu bây giờ tôi có tiếng nói trong giới lập pháp nước ta, tôi sẽ làm luật về tự do ngôn luận như thế này : Bộ VH - TT có quyền phạt một tờ báo đăng tải những từ ngữ tục tĩu. ( Hình như báo SVVN đã từng bị đình chỉ xuất bản ít lâu vì đưa hình "không trong sáng" thì phải? )
Nhiều lúc tôi lại nghĩ đến việc thành lập Hội bảo vệ quyền lợi người đọc, giống như Hội bảo vệ người tiêu dùng đấy. Thật là không tưởng phải không?
Tôi đã lan man hơi nhiều rồi. Cảm ơn các bạn đã cùng thảo luận! Xin hẹn phiếm đàm tiếp vào một dịp khác!
Cùn...à... Cún.

Ừm, pass uuf, es jibt ''ne Menge Leute hie, die Deutsch koenn''n

Ừm, pass uuf, es jibt ''ne Menge Leute hie, die Deutsch koenn''n

ừm, subasa+bodaonha+taybannha+hie+chumeodihia+gute+benhgut+gutbai+lungcung+lacde+thatlabuoncuoi+lanthan+quaylaichude+ v...v...+hehhe...

ừm, subasa+bodaonha+taybannha+hie+chumeodihia+gute+benhgut+gutbai+lungcung+lacde+thatlabuoncuoi+lanthan+quaylaichude+ v...v...+hehhe...

"Gute Tod" (tuy viết sai văn phạm) dịch ra tiếng Việt là: "Chúc cháu mau ăn chóng chết!"

"Gute Tod" (tuy viết sai văn phạm) dịch ra tiếng Việt là: "Chúc cháu mau ăn chóng chết!"

Cảm ơn huong78910 và onlyou!
Như vậy là tôi đã hoàn thành ý tưởng của mình khi gõ sai một chữ. Chữ mà tôi muốn gõ là "Guten Tag", song tôi lại đùa bằng "Guten Tod" và tôi cố ý sai thành "Gute Tod" (thiếu một chữ "n" ). Thế là tôi biết được có rất nhiều người khác biết thứ tiếng đó, biết rõ là đàng khác, và đã sửa sai cho tôi. Dank !
Ý tưởng của tôi là làm rõ vấn đề Ngôn Ngữ, từ đó cho thấy rõ vấn đề chính khiến dư luận phản ứng với loạt bài của ông Thiệp chính là Ngôn ngữ mà ông ta dùng trong bài đó. Chẳng nhẽ một nhà văn lại không cần tính đến việc người khác sẽ bắt lỗi ngôn từ của mình? Có lẽ khi ông Thiệp bảo rằng nhà văn, nhà thơ ta là vô học, thì ông ta cho rằng mình có học. Nếu thế thì cái kiểu "có học hành xử kiểu vô học" nó còn gây khó chịu hơn là "vô học hành xử theo đúng bản chất vô học".

Cảm ơn huong78910 và onlyou!
Như vậy là tôi đã hoàn thành ý tưởng của mình khi gõ sai một chữ. Chữ mà tôi muốn gõ là "Guten Tag", song tôi lại đùa bằng "Guten Tod" và tôi cố ý sai thành "Gute Tod" (thiếu một chữ "n" ). Thế là tôi biết được có rất nhiều người khác biết thứ tiếng đó, biết rõ là đàng khác, và đã sửa sai cho tôi. Dank !
Ý tưởng của tôi là làm rõ vấn đề Ngôn Ngữ, từ đó cho thấy rõ vấn đề chính khiến dư luận phản ứng với loạt bài của ông Thiệp chính là Ngôn ngữ mà ông ta dùng trong bài đó. Chẳng nhẽ một nhà văn lại không cần tính đến việc người khác sẽ bắt lỗi ngôn từ của mình? Có lẽ khi ông Thiệp bảo rằng nhà văn, nhà thơ ta là vô học, thì ông ta cho rằng mình có học. Nếu thế thì cái kiểu "có học hành xử kiểu vô học" nó còn gây khó chịu hơn là "vô học hành xử theo đúng bản chất vô học".

Thưa bạn cundc, tôi mới là người viết bài bình luận bằng nick của ban hnlovefor gì đấy, hôm ấy tôi logout không được, không nên nói nick của bạn ấy ra để tranh luận, vì tôi đã viết một dòng chữ đỏ to đùng ngay trên bào viết của mình.
Về chuyện bạn có những ý kiến của bạn, tôi không phản đối! Tôi đã nói rõ, tôi không bênh NHT, không bênh các ông nhà văn khác, không bênh luôn cả toà soạn báo Ngày nay.
Tôi chỉ là một độc giả, nghĩa là như bạn, tôi ko xét đoán các cụ lớn nhà ta.
Quan điểm cho rằng NHT là một ông già của bạn, tôi thấy tất nhiên là đúng, về tuổi tác của NHT, xét theo quan niệm phương Đông: nhân sinh thất thập cổ lai hi thì ông Thiệp kể cũng già rồi thật, về văn chương, thực chất ông Thiệp đã không tạo nên một đỉnh cao nào nữa từ khoảng năm 1993-1994, càng là một sự già nua. Tuy nhiên, khi viết phê bình, tiểu luận, thì gừng càng già càng cay, đó là chuyện rõ rệt đối với NHT, càng ngày ông ta càng thể hiện ông ta có khả năng quất vào dư luận ( Tôi không bình luận là theo hướng nào, tích cực hay tiêu cực).
Hai nữa, bạn hiểu lầm bài viết của tôi.
Tôi đã dùng đại từ "chúng tôi" khi nói rằng tôi đã dùng một cơ sở thống kê bài viết để nêu ra kết luận, đấy là một bài tập lớn cho một lớp SV mà tôi là thành viên. Tôi không comment một bài viết nào trong này, của bạn, của onlyyou, của ai cũng rứa cả... Tôi chỉ đánh giá chung các bài của những người phản bác lại ông Thiệp, và tôi cảm thấy tức cười là sao họ ko nói gì đến những suy nghĩ của ông ta trong hai bài viết đầu, họ không cãi, có phải là họ đồng ý hay không?
Về hình tượng hoa Thủy tiên riêng trong bài viết của NHT, bạn Cundc ạ, tôi không cho rằng đó là biểu tượng của Chủ nghĩa vị kỉ, của sự sùng bái cá nhân, sự tự mê... hay tất tần tật những cái gì tương tự mà thần thoại Hi Lạp đã bắt bông hoa vô tội phải mang. Đấy là chưa kể cái giống hoa Thuỷ Tiên của thần thoại Hi Lạp không phải là giống Hoa Thủy Tiên các cụ nhà ta chơi, tuy nhiên điều này không quan trọng. Điều quan trọng là ông Thiệp sử dụng hoa Thuỷ Tiên để nói về cái đẹp trước mắt, rồi sẽ tàn phai, y như cuộc đời ông ta sẽ hết và thế nên là Mặc kệ chuyện thị phi, cứ làm gì ta muốn. Nếu bạn đọc phần 1 và phần 2 bạn sẽ thấy điều đó. Ngoài ra, Hoa Thuỷ Tiên ở đây còn là cái đẹp nhập khẩu vào thị trường VN. Chúng tôi đã thử hỏi với nhiều người học văn và quan tâm đến văn học, họ đều thừa nhận thích đọc Báu vật của đời, Linh Sơn, Phế đô... hơn là Hồ Anh Thái, hơn là Nguyễn Thị Thu Huệ, hơn là Võ Thị Hảo... Đấy là hiện thực chung của đọc văn bây giờ, và ông Thiệp đã lý giải cho điều đó, theo quan điểm của ông ta.
Một lần nữa, tôi xin đính chính lại, tôi chỉ đánh giá dựa trên sự thống kê, tôi không bảo vệ cho quan điểm của ông Thiệp, nếu muốn phê phán, chúng ta có thể lôi ra cả nắm những điều ông Thiệp đã đi quá lố. Tuy nhiên, tôi thích sự khách quan khi đánh giá bài viết của người khác, không phải cái cách phản đối mà chẳng đi đến đâu như một số nhà văn đã làm. Và trước hết, là phải đọc cả ba bài viết của ông Thiệp cái đã.