Nhạc cổ điển hỏi gì đáp nấy

Tủi hỏi vì muốn biết mấy bạn nghe opera chuyện nghiệp như bạn YesI_am_here nghe thế nào để mà học theo. Chẳng hạn như nghe thanh nhạc như mass, requiem, cantata, art song thì tui cứ dò lời, đọc bản dịch thì tui cũng tạm thấy là nghe ''vô''.
Còn opera xách cái cốt truyện ra đọc, dò lời nghe hồi tui ngủ mất đất (xưa giờ chỉ có 1 opera của Beethoven là tui nghe hết vì tui có hơi ái mộ ông này).
Còn DVD thì nghe nói cũng ham, chắc cũng có lí , như nào giờ nghe The phantom of the opera hổng hiểu gì ráo, tự nhiên bữa coi phim thấy hiểu chút đỉnh. Nhưng kẹt là tui hổng có DVD.
Hổng biết là có cách nào khác hiệu quả hông hén?

To Tao_lao: Với tôi để bắt đầu nghe 1 vở Opera thì thường tôi bắt đầu bằng các highlights trước. Điều này tương đối dễ nếu đó là các Opera quen thuộc, nhiều đĩa highlights để nghe. Còn với những vở Opera mà tôi không có các highlights thì tôi cũng không quan tâm lắm tới nội dung bởi vì xét cho cùng đây cũng chỉ là âm nhạc mà điều quan trọng trong âm nhạc là giai điệu và tiết tấu. Khi nghe đến một lúc nào đó (tôi cảm thấy nghe được, dễ dàng hơn trong việc tiếp thu) thì khi đó tôi mới xem đến nội dung của vở và các Aria hay Duet. Nếu là DVD thì tôi thường tắt phụ đề vì rất dễ phân tâm.
Tôi có một nguyên tắc bất di bất dịch khi xem hay mua đĩa Opera là luôn để ý đến các ca sỹ. Chỉ có các tên tuổi nổi tiếng mới khiến tôi quan tâm, bởi vì nếu ca sỹ mà hát chán thì coi như vứt đi vở Opera đấy kể cả các thứ khác (bao gồm sân khấu, phục trang, diễn xuất hay kể cả dàn nhạc) có hay đến đâu chăng nữa. Tuy nhiên nhiều khi tôi vẫn phải thất vọng vì có nhiều ca sỹ nổi tiếng nhưng không hợp vai nên cũng nghe được 1 lần rồi để đấy.
Một vấn đề mình cũng muốn chia sẻ là nghe Opera thì không nên nghe mono. Các bạn nghĩ sao?

To Tao_lao: Với tôi để bắt đầu nghe 1 vở Opera thì thường tôi bắt đầu bằng các highlights trước. Điều này tương đối dễ nếu đó là các Opera quen thuộc, nhiều đĩa highlights để nghe. Còn với những vở Opera mà tôi không có các highlights thì tôi cũng không quan tâm lắm tới nội dung bởi vì xét cho cùng đây cũng chỉ là âm nhạc mà điều quan trọng trong âm nhạc là giai điệu và tiết tấu. Khi nghe đến một lúc nào đó (tôi cảm thấy nghe được, dễ dàng hơn trong việc tiếp thu) thì khi đó tôi mới xem đến nội dung của vở và các Aria hay Duet. Nếu là DVD thì tôi thường tắt phụ đề vì rất dễ phân tâm.
Tôi có một nguyên tắc bất di bất dịch khi xem hay mua đĩa Opera là luôn để ý đến các ca sỹ. Chỉ có các tên tuổi nổi tiếng mới khiến tôi quan tâm, bởi vì nếu ca sỹ mà hát chán thì coi như vứt đi vở Opera đấy kể cả các thứ khác (bao gồm sân khấu, phục trang, diễn xuất hay kể cả dàn nhạc) có hay đến đâu chăng nữa. Tuy nhiên nhiều khi tôi vẫn phải thất vọng vì có nhiều ca sỹ nổi tiếng nhưng không hợp vai nên cũng nghe được 1 lần rồi để đấy.
Một vấn đề mình cũng muốn chia sẻ là nghe Opera thì không nên nghe mono. Các bạn nghĩ sao?

vì toocky không phải là dân nghe opera chuyên nghiệp nên chỉ có một kinh nghiệm duy nhất. Cách hiệu quả nhât để hiểu một vở opera là đi xem live. Không ít thì nhiều cũng hiểu được nội dung chính dù không hiểu họ đang hát gì; thu2 là bạn sẽ có thể nhớ được một vài giai điệu chính , và cảm được cái hay của âm nhạc khi nghe trực tiếp. Xem được diễn xuất ( cứng hay thuần thục ) và cách nhập vai ( các biểu hiện trên nét mặt ) ...vvv...Nói chúng toocky thấy đi xem live là hay nhất và có hiệu quả nhất. Không riêng gì opera mà cả các loại hình khác nữa

vì toocky không phải là dân nghe opera chuyên nghiệp nên chỉ có một kinh nghiệm duy nhất. Cách hiệu quả nhât để hiểu một vở opera là đi xem live. Không ít thì nhiều cũng hiểu được nội dung chính dù không hiểu họ đang hát gì; thu2 là bạn sẽ có thể nhớ được một vài giai điệu chính , và cảm được cái hay của âm nhạc khi nghe trực tiếp. Xem được diễn xuất ( cứng hay thuần thục ) và cách nhập vai ( các biểu hiện trên nét mặt ) ...vvv...Nói chúng toocky thấy đi xem live là hay nhất và có hiệu quả nhất. Không riêng gì opera mà cả các loại hình khác nữa

hehhe, thưa anh Tao Lao trước khi trả lời thì làm ơn anh tháo dùm cái mác "người ngeh opera chuyên nghiệp" ra ạ.
Opera là loại hình âm nhạc sân khấu cổ điển tổng hợp, bản thân cái chữ tổng hợp đã nói tất (là âm nhạc - gồm cả thanh-khí nhạc, kịch nghệ và các thành phần phụ khác như sân khấu, phục trang, hoá trang,... thậm chí kể cả yếu tố cộng hưởng của khán giả), thế nên thưởng thức thế nào là ở tuỳ từng cá nhân.
Có người thik nghe hát (chính xác là kĩ thuật hát), điển hình là dân Ý, thậm chí người Ý có câu : ''''"vào nhà hát để nghe các ca sĩ hát đẹp các not cao". Và nhiều opera của Ý cũng gần như là để phô diễn tất cả những gì tinh tuý của kĩ thuật thanh nhạc : chạy nốt, vuốt giọng, nảy âm, fullvoice, ngân rung,... bởi vì họ gần như đã thuộc hết các tích chuyện,nội dung.
Một bộ phận khác thì , ngaòi kĩ thuật hát, họ cho rằng khả năng diễn xuất, độ biểu cảm của ca sĩ mới quan trọng. Với lí luận là : Opera là âm nhạc với kịch nghệ , chứ opera k0 fải là Bel canto. Bởi vậy 1 ca sĩ có kĩ thuật diễn k0 tốt, k0 thể là 1 ca sĩ opera mà chỉ là concert singer, và những người này thường rất mê Callas,Domingos và ít có thiện cảm với Caballe, Sutherland , pavarotti .
Một bộ phận khác thì thik tất (từ âm nhạc, kịch, và các yếu tố phụ nữa).
Đúng nhwu tooky nói, đi xem Opera thì tốt nhất là đên nhà hát, nhưng với điều kiện ở VN thì gần nhwu là bất khả kháng (điển hình là vụ Cây sao thần vừa rùi). Biểu diễn các Aria theo dạng concert còn hiếm nữa là dàn dựng cả 1 vở opera với đầy đủ các yếu tố của nó. Bởi vậy DVD và CD là giải pháp tối ưu nhất với người ở VN (chứ k0 fải với những bạn ở nước ngoài như tooky,tao lao,...).
Có người nói :"mới bắt đầu ngeh opera thì nên nghe theo 50% là tác giả , 50% là ca sĩ ". Cũng là ý kiến đáng tham khảo.
Tao lao thik nghe theo kiểu j` là tuỳ sở thik của Tao lao, thik nghe âm nhạc trong opera, thik ngeh hát (thanh nhạc), hay tất . Cũng như các loại hình âm nhạc khác, cái j`. Chẳng có ai dạy ai đc cách ngeh nhạc cả. Thậm chsi nếu TL cảm thấy k0 có hứng thú và buồn ngủ thì cũng k0 nên cố. Đợi 1 dịp đẹp trời nào đó, bật 1 đĩa opera bất kì tự nhiên cảm thấy hay rồi yêu thik (gọi alf cái duyên )
ah tiện thể cũng nhắc luôn "Phantom of the Opera" là Musical (nhạc kịch hiện đại) k0 fải opera, hic, trước đây vẫn hay nhầm giữa 2 cái này.
Được Yes_Iam_here sửa chữa / chuyển vào 18:49 ngày 18/03/2005

hehhe, thưa anh Tao Lao trước khi trả lời thì làm ơn anh tháo dùm cái mác "người ngeh opera chuyên nghiệp" ra ạ.
Opera là loại hình âm nhạc sân khấu cổ điển tổng hợp, bản thân cái chữ tổng hợp đã nói tất (là âm nhạc - gồm cả thanh-khí nhạc, kịch nghệ và các thành phần phụ khác như sân khấu, phục trang, hoá trang,... thậm chí kể cả yếu tố cộng hưởng của khán giả), thế nên thưởng thức thế nào là ở tuỳ từng cá nhân.
Có người thik nghe hát (chính xác là kĩ thuật hát), điển hình là dân Ý, thậm chí người Ý có câu : ''''"vào nhà hát để nghe các ca sĩ hát đẹp các not cao". Và nhiều opera của Ý cũng gần như là để phô diễn tất cả những gì tinh tuý của kĩ thuật thanh nhạc : chạy nốt, vuốt giọng, nảy âm, fullvoice, ngân rung,... bởi vì họ gần như đã thuộc hết các tích chuyện,nội dung.
Một bộ phận khác thì , ngaòi kĩ thuật hát, họ cho rằng khả năng diễn xuất, độ biểu cảm của ca sĩ mới quan trọng. Với lí luận là : Opera là âm nhạc với kịch nghệ , chứ opera k0 fải là Bel canto. Bởi vậy 1 ca sĩ có kĩ thuật diễn k0 tốt, k0 thể là 1 ca sĩ opera mà chỉ là concert singer, và những người này thường rất mê Callas,Domingos và ít có thiện cảm với Caballe, Sutherland , pavarotti .
Một bộ phận khác thì thik tất (từ âm nhạc, kịch, và các yếu tố phụ nữa).
Đúng nhwu tooky nói, đi xem Opera thì tốt nhất là đên nhà hát, nhưng với điều kiện ở VN thì gần nhwu là bất khả kháng (điển hình là vụ Cây sao thần vừa rùi). Biểu diễn các Aria theo dạng concert còn hiếm nữa là dàn dựng cả 1 vở opera với đầy đủ các yếu tố của nó. Bởi vậy DVD và CD là giải pháp tối ưu nhất với người ở VN (chứ k0 fải với những bạn ở nước ngoài như tooky,tao lao,...).
Có người nói :"mới bắt đầu ngeh opera thì nên nghe theo 50% là tác giả , 50% là ca sĩ ". Cũng là ý kiến đáng tham khảo.
Tao lao thik nghe theo kiểu j` là tuỳ sở thik của Tao lao, thik nghe âm nhạc trong opera, thik ngeh hát (thanh nhạc), hay tất . Cũng như các loại hình âm nhạc khác, cái j`. Chẳng có ai dạy ai đc cách ngeh nhạc cả. Thậm chsi nếu TL cảm thấy k0 có hứng thú và buồn ngủ thì cũng k0 nên cố. Đợi 1 dịp đẹp trời nào đó, bật 1 đĩa opera bất kì tự nhiên cảm thấy hay rồi yêu thik (gọi alf cái duyên )
ah tiện thể cũng nhắc luôn "Phantom of the Opera" là Musical (nhạc kịch hiện đại) k0 fải opera, hic, trước đây vẫn hay nhầm giữa 2 cái này.
Được Yes_Iam_here sửa chữa / chuyển vào 18:49 ngày 18/03/2005

Bạn yes_iam_here cứ khiêm tốn, tl thấy bạn nói chuyện cốt truyện opera (cây sáo thần), kỹ thuật và giọng hát nghe thấy ái mộ quá. Nếu bạn bao giờ có thời gian, chịu khó nói giùm mấy cái cốt truyện mấy vở opera nổi tiếng (như mấy vở anh Milou post lên), giới thiệu các đoạn aria tiêu biểu, giảng giải thêm về loại giọng và kỹ thuật hát cho tl thì hay quá.
Cảm ơn nhiều.

Bạn yes_iam_here cứ khiêm tốn, tl thấy bạn nói chuyện cốt truyện opera (cây sáo thần), kỹ thuật và giọng hát nghe thấy ái mộ quá. Nếu bạn bao giờ có thời gian, chịu khó nói giùm mấy cái cốt truyện mấy vở opera nổi tiếng (như mấy vở anh Milou post lên), giới thiệu các đoạn aria tiêu biểu, giảng giải thêm về loại giọng và kỹ thuật hát cho tl thì hay quá.
Cảm ơn nhiều.

Về các bản thu mono có 2 loại :
khoảng thập niên 50 trở về trước, các ca sĩ rất quan tâm đến kĩ thuật hát, (đoi khi là thái quá). Các bạn thu âm để lại cho thấy , hầu nhwu các ca sĩ đều phô diễn tối đa làn hơi, các nốt cao khác thường, nhấn mạnh các cadenza. Có lẽ lí do là hồi đấy hiếm có điều kiện thu âm cả 1 vở opera , bởi vậy chủ yếu là các ca sĩ hát trong phòng thu với piano.Thế nên để lưu giữ giọng ca của mình chỉ có cách là hát , mà hát cho làm sao thật hay, thật biến hoá, khác thường.
từ thập niên 50 đổ lại (tức là tính lứa ca sĩ sau CTTG thứ 2), lại xảy ra tình trạng các ca sĩ rất thiên về diễn xuất. Có cảm giác như là dàn nhạc chỉ còn là yếu tố đệm cho ca sĩ. Cac ca sĩ đôi khi vì diễn xuất àm làm ảnh hưởng đến chất lượng giọng hát, nhưng bù lại có sức biểu cảm rất cao. Điển hình là Callas.
khoảng thập niên 70 ,80, hình nhwu k0 còn bản thu mono , tạm thời k0 bàn đến.
Những đánh giá trên , phần nào cũng hơi thiên kiến, vì bản thân cũng k0 sống trong thời đại đó mà cũng chỉ suy ra từ nhwũng bản thu âm kiếm được.
Nghe mono hay k0, em nghĩ là cũng tùy đối tượng, thik nghe cái j và nge như thế nào. Tất nhiên nghe mono chất lượng âm thanh dở hơn,nhưng nó vẫn có vẻ cổ kính rất riêng(như Caruso vẫn đc cho là giọng hát có sự cộng hưởng tuyệt vời với máy hát), và điều quan trọng hơn là mình vẫn có thể biết đc các giọng ca huyền thoại cho dù họ đã qua đời hay ngwung biểu diễn. Tất nhiên mỗi người có 1 nghệ sĩ yêu thik riêng, nhưng trên hầu hết các diễn đàn về opera đều thấy nhwũng ca sĩ như Caruso, Ponchele, Gari curci, chaliapine, ruffo,bjoerling,callas... vẫn đuwọc đánh giá cao hơn đây k0 fải là vấn đề họ là nhwũng tượng đài mà về chất lượng (sức biểu cảm kí thuật và âm sắc tự nhiên)của giọng hát. Bởi vì dù sao, khoảng từ thập niên 60 đổ vè truốc là thời kì hoàng kim của opera - khi các thể loại nhạc đại chũng khac còn chưa phát triển.