Nhân gian nghiêng một đóa tình (Viết nhân mùa nhớ Trịnh)

Trịnh Công Sơn với trường xưa lớp cũ
(Phanxipăng-theo tạp chí Thế Giới Mới)
Mùa xuân Kỷ Dậu 1939,Trịnh Công Sơn chào đời tại buôn Ma Thuộc.Đăk Lăk.Song,quê quán chàng nhạc sĩ họ Trịnh lại là làng Minh hương,tổng Vĩnh Trị,nay thuộc xã Hương Vinh,huyện Hương Trà,thành phố Huế.Phần lớn thời gian niên thiếu và trưởng thành Trịnh Công Sơn gắn bó với cố đô thơ mộng.Vì từ năm Quý Mùi 1894,chú bé Sơn mới lên 3 đã theo gia đình về sinh sống tại dốc Bến Ngự.
Thời học sinh
Đến tuổi cắp sách Trịnh Công Sơn tới học tại trường tiểu học Nam Giao trên rue Van Vollenhoven nay là trường tiểu học Trường An trên đường Phan Bội Châu.
Nhà giáo kiêm nhạc sĩ Lê Gia Phàm,cựu giám đốc Trung tâm kỹ thuật tổng hợp Hướng nghiệp-dạy nghề ở Huế,vốn là bạn cùng lớp với Trịnh Công Sơn.Ông Phàm cho biết: "Tôi với Sơn học chung lớp ở trường tiểu học Nam Giao,hết năm lớp nhì(lớp 4 bây h) thì tôi chuyển qua trường Trần Quốc Toản.Tôi vẫn nhớ rõ hiệu trưởng trường Nam Gao lúc đó là thầy Lê Huy Luyến còn giáo viên phụ trách lớp nhì là cô Tôn Nữ Thị Hy.Hồi đó nhà tôi và nhà Sơn gần nhau.Mùa hè,lũ bạn bè con nít hay rủ nhau đi bắt ve ve bằng cần chấm mủ mít.Sơn luôn là đứa nhanh chân và khéo tay nhất lớp,luôn chộp được nhiều ve ve nhất."
Vậy Trịnh Công Sơn học lớp nhất ở đâu?Ở Lycée Francais,nay là trường tiểu học Lê Lợi,gần bưu điện Thừa Thiên Huế.
Sau khi tốt nghiệp tiểu học Trịnh Công Sơn tiếp tục theo học trung học đệ nhất cấp tại trường Pellerin kề ga xe lửa Huế.Ngôi trường tư thục này do các tu sĩ dòng La Salle xây dựng từ năm 1904,sau gọi là trường Bình Linh,hiện là trung tâm thanh thiếu niên và năm 2007 trở thành Học Viện Âm nhạc Huế.
Tháng 6-1955,ông Trịnh Xuân Thanh-thân phụ của Trịnh Công Sơn-sau khi bị tai nạn giao thông ở Quảng trị đã từ trần tại bệnh viện Trung ương Huế.Gia đính họ Trịnh bấy h mở tiệm Thanh Tâm,bán phụ tùng xe đạp,nơi Ngã Giữa,số nhà 79B Gia Long.Sự kiện bi đát này khiến cả nhà gần như suy sụp.Bà Lê Thị Quỳnh lúc đó vừa tay dắt tay bồng 7 đứa con thơ,vừa mang thai con gái út-Trịnh Vĩnh Trinh.
Thọ tang cha,trưởng nam Trịnh Công Sơn cùng các em hầu như bê trễ chuyện sách đèn,Chàng trai 16 tuổi tìm khuây khỏa ở 2 lĩnh vực tưởng chừng như trái nghịch là âm nhạc và...võ thuật.Hãy nghe những lời hồi tưởng của anh lúc sinh thời: "Mình cùng Trịnh Quang Hà-em trai kế,sang bên cầu Đông Ba ghi danh vào một võ đường để tập Judo.Lần nọ đối luyện,mình bị dính đòn khá nặng.Hình như là koshi waza(đòn hông) hay te waza(đòn tay) chi đó.Dính ngay ngực.ho ra máu.Ấy cũng là một trong những nguyên nhân khiến mình nghỉ học trường Pellerin mấy năm liền để dưỡng thương.Giai đoạn mình điều trị bệnh,mẹ mình mua cho mình cái máy nghe nhạc.Và âm nhạc "thấm" vào mình lúc nào không hay.Rồi mình mày mò chơi 1 số nhạc cụ.Lúc đầu là sáo trúc.Nào khẩu cầm.Nào guitar Hạ Uy Di.Thứ gì,chỉ chơi thời gian ngắn đều bỏ dở.duy cây guitar thùng là gắn bó với mình suốt đời,là phương tiện để mình đệm cho mình và người khác hát.Cũng với cây guitar thùng,mình soạn những ca khúc đầu tay..."
Năm 1957,Trịnh Công Sơn đi học lại.Học trung học đệ nhị cấp,tương đương trung học phổ thông bây h,ở trường Providence,còn gọi là trường Thiên Hựu,cũng là một cơ sở giáo dục tư thục của đạo Kitô được thành lập năm 1933.Cơ sở này hiện nay là Đại học Khoa học Huế.Trịnh Công Sơn kể tiếp: "Gia đình mình theo đạo Phật.Bản thân mình là Phật tử,quy y ở chùa Phổ Quang với pháp danh Nguyên Thọ.Nhưng mình có nhiều năm học trường dòng: Pellerin,Providence.Trong tất cả những ngôi trường mà mình từng học,mình yêu quý nhất là trường Providence.Đó là ngôi trường rộng rãi,nhiều cây xanh.Xét về học lực thì mình chỉ là cậu học trò bình thường thôi.Chẳng môn học nào mình được điểm cao,kể cả litérature francaise(văn học Pháp) là môn mình thích".
Kỳ thực,nếu xét kỹ ra thì học lực của Trịnh Công Sơn thưở ấy chẳng phải "bình thường thôi" mà là...bất thường!Sau khi vượt qua kỳ tú tài I(tốt nghiệp 11) một cách vất vả,thì Trịnh Công Sơn "trượt vỏ chuối" kỳ thi tú tài II(tức tốt nghiệp trung học phổ thông).Cuối năm 1958,gia đình gửi Trịnh Công Sơn vào Sài Gòn ở trọ nhà bác Kỉnh-người bạn thân của thân sinh anh-để học lại lớp đệ nhất,tương đương lớp 12 bây h,ban Triết tại trường Jean Jacque Roussseau.Cơ sở giáo dục này được thành lập năm 1874 với tên là trường Chasseloup Laubat,từ năm 1966 đổi tên thành trường Lê Quý Đôn.Kết quả học lại lẫn thi lại đều không khả quan,nên Trịnh Công Sơn trở về Huế với gia đình.
Một người cùng học,cùng thi tú tài với Trịnh Công Sơn hồi đó là Bửu Văn.Là anh ruột của họa sĩ Bửu Chỉ(1948-2002),Bửu Văn sau này dạy tiếng Pháp tại trường Trung học phổ thông Quốc học Huế.Nhà giáo Bửu Văn đã cung cấp cho tôi đôi chi tiết lý thú: "Truớc kia,thí sinh ở Huế học chương trình tiếng Pháp muốn thi tú tài phải tập trung vào trường Pascal ở Đà Nẵng.Tuy thi hỏng nhưng Trịnh Công Sơn được thầy cô và bạn bè lưu ý nhờ tài riêng: âm nhạc.Bài Ướt mi,ca khúc đầu tay của Sơn sáng tác tại Huế năm 1958,năm sau được nhà xuất bản An Phú ấn hành và ca sĩ Hà Thanh thể hiện trên làn sóng phát thanh".
(còn tiếp)

Ngày mất của Trịnh!
Tại sao các anh chị em yêu Trịnh không tụ bạ nhau ở đâu đó, mang theo đàn guitar, phừng phừng vài bài cho ...zvui. Tối nay tớ có mặt tại 170 Đội Cấn (ở đó có guitar) có ai đi nữa không?

Cái con mụ EXK này chỉ được cái nói đúng. Tối nay tụ vạ ở đâu đó, ăn giỗ cụ Trịnh đi. hêê
Đột nhiên nhớ Nguyễn Toàn ghê gớm, huhu... còn ai chơi đàn cho mình nghe nữa chứ.

Được tyly79 sửa chữa / chuyển vào 18:12 ngày 01/04/2007

Tặng những ai yêu TCS.
Tặng ta.
Ngày Chúa Nhật lặng lẽ...

LỜI CUỐI CHO MỘT TÌNH YÊU
( 61 tên ca khúc tcs )
Từng ngày qua tôi đang lắng nghe
Vườn xưa vẫn bốn mùa thay lá
Em đến từ nghìn xưa rồi em đi trong giấc mơ hồng
Chiều ...
mưa mùa hạ ....
ru cỏ xót xa đưa !
Trong nỗi đau tình cờ ...tình nhớ dáng diễm xưa
Phút ngẫu nhiên - đêm thấy ta là thác đổ
Nắng thuỷ tinh chừ vàng phai trước ngõ
Cho hoa vàng mấy độ cũng phôi pha
Cúi xuống thật gần nghe cát bụi tình xa
Tự tình khúc gần như niềm tuyệt vọng
Lời buồn thánh như tiếng thở dài trong mộng
Giọt lệ thiên thu - có còn thấy mặt người
Vết lăn trầm rồi cũng sẽ chìm trôi
Những con mắt trần gian níu tay nghìn trùng biển nhớ
Em còn nhớ hay em đã quên buổi ra đồng giữa ngọ
Môi hồng đào trót để gió cuốn đi
Xa dấu mặt trời cho lệ ướt đẫm mi
Chiếc là thu phai rớt bên đời hiu quạnh
Xin trả nợ người bằng đoá hoa vô thường ngắt lạnh
Dấu chân địa đàng chợt nghe những tàn phai
Lặng lẽ nơi này vọng tình khúc ƠBai
Nhìn những mùa thu đi -người về bỗng nhớ
Một cõi đi về - một lần thoáng có
Ru ta ngậm ngùi - con sóng về đâu
Rồi như đá ngây ngô trong cõi tình sau
Như cánh vạc bay , như lời chia tay đầu mùa hạ trắng
Còn tuổi nào cho em ...rừng xưa khép lặng
Còn có bao ngày...ở trọ trần gian
Nếu " ngày mai sỏi đá cũng cần có nhau "
thì chúng ta " hãy yêu nhau đi " , Vì sống trong đời sống cần có một tấm lòng " , còn tất cả hãy "để gió cuốn đi "...
...Nhớ ... ( 1-4)
Được gaixuongrong84g sửa chữa / chuyển vào 20:13 ngày 01/04/2007

Bác Lyhap cho hỏi : bài thơ này là của Trần Hạnh Uyên à ?

Người về bỗng nhớ ...
( Kính tặng hương hồn nhạc sỹ họ Trịnh ... )
Nén hương lòng xin thắp tặng cho anh
Một ngày tháng Tư Sài Gòn oi ả
Anh biết không , giữa dòng đời vội vã
Có biết bao người còn nhớ Trịnh Công Sơn
Anh đưa lòng người gần với nhau hơn
Huế nối vòng tay Sài Gòn , Hà Nội
Tiếng guitar bập bùng trong đêm tối
Mắt ai buồn cùng " Hạ Trắng " , " Diễm Xưa "
Đêm nay bình yên nhìn trời đất giao mùa
Lòng bỗng ngân nga những bài hát cũ
Nửa đêm thấy mình chợt là thác đổ
Âm vang tình khúc Ơ - bai
Tôi vẫn nghe lời ai vọng rất xa
" ...Cần có một tấm lòng ... " dẫu sẽ đành gió cuốn
Đêm nay có đóa quỳnh hương nở muộn
Xót xa chờ cánh vạc bay ...
05.4.2004

Hát đợi bình minh
( Tri ân Trịnh Công Sơn và nhạc Trịnh ... )
Tôi hát ngêu ngao vào khoảng ba giờ sáng
Thành phố duỗi mình ngủ say
Tiếng guitar đuổi theo từng câu hát
" Mưa vẫn mưa bay ... "
Một ngày đi qua như lại một ngày
Hạ vẫn trắng cho hoa vàng mấy độ
Mưa vẫn còn bay trên tầng tháp cổ
Đời nghiêng xuống vết lăn trầm ...
" Trăm năm ở trọ ngàn năm
Đêm tối ở trọ chung quanh nỗi buồn ... "
Mỗi chúng ta đều là lữ khách
Một lần rong chơi qua trần gian
Đêm nay tôi thấy mình đi lạc
Dấu chân tìm mãi địa đàng ...
Này em , cô gái Việt da vàng
Em có nhớ chốn nao nguồn cội
Nắng vàng ơi , em đi đâu mà vội
Bỏ tôi lặng lẽ nơi này ...
4.6.2004

Nhịp điệu ...
( Cảm xúc từ bài " Tình khúc Ơ - Bai " của Trịnh Công Sơn )
Em đi bằng " một - hai - ba "
Còn tôi bước giữa " tình là tình tang "
Cùng là con đường cái quan
Em chầm chậm , tôi vội vàng rảo chân
Biết là đông chuyển sang xuân
Biết là con tạo xoay vần không thôi
Lũy tre làng mấy hôm rồi
Con cò trắng chẳng sang chơi bên này
Chiều 26 . 12 . 2001