Những bức ảnh có thể bạn chưa biết trong Kháng chiến chống Mỹ

Sự man rợ của chiến tranh
Ghi chú ảnh là của cựu binh Mỹ, người chụp những tấm ảnh này


Enemy Dead On The Battlefield

At this LZ the only protection we had was a dirt birm or concertina wire. The area had been cleared of jungle by bull dozers lifted in my helicopters. When the enemy attacked at night they came in waves blowing whistles. Over the sounds of gunfire someone said they could hear a bugle. We couldn't get air support considering where we were located so we had to depend on our own weapons and mortars. To say the least it was scary. More than one of us had wet trousers when it was over.





The Horror of War

As I indicated in my other photos like this one we were ordered to bring the bodies of dead enemy solders into the compound so they could be counted and photographed. The brass wanted proof we were "winning the war" in 1966. Since I was a low ranking grunt I was assigned to the unpleasant duty of finding the bodies and bringing them in. My mother sent me a small bottle of wintergreen oil and I rubbed a couple of drops on a handkerchief to mask the odor of rotting flesh. I also took off my glasses to blur the images of what I was looking at. The wintergreen oil helped but that smell stayed in your sinuses for days.






Enemy Dead On The Battlefield

At this LZ the only protection we had was a dirt birm or concertina wire. The area had been cleared of jungle by bull dozers lifted in my helicopters. When the enemy attacked at night they came in waves blowing whistles. Over the sounds of gunfire someone said they could hear a bugle. We couldn't get air support considering where we were located so we had to depend on our own weapons and mortars. To say the least it was scary. More than one of us had wet trousers when it was over.




Enemy Dead On The Battlefield

Cleaning up this mess was not fun. Within a few hours in the hot temps. and humi***y the bodies began to stink and draw bugs. Our ARVN buddies acquitted themselves well in this engagement. Casualties on our side were light. This LZ was abandoned a few days later.




Enemy Dead On The Battlefield

We were told that our ARVN buddies and their MACV advisers would participate in a joint operation with the US military. We flew from Qui Nhon to An Khe and then beyond. Little did we know that we were going to invade Cambodia and we were not told about our eventual location until we got back to Qui Nhon. At this LZ the only protection we had was a dirt birm or concertina wire. The area had been cleared of jungle by bull dozers lifted in my helicopters. Note how close some of the enemy got to our positions. We couldn't call in air support because we were in Cambodia. We were very lucky that night.
----------------------------- Tự động gộp bài viết ---------------------------
Năm 1968 người Mỹ đã hành quân vào Cam pu chia




Captured weapons from Cambodia

Captured weapons from an incursion into Cambodia. By 1968 U.S. units were crossing into Cambodia on a regular basis although many considered it illegal.




Captured weapons from Cambodia

Captured weapons from an incursion into Cambodia. By 1968 U.S. units were crossing into Cambodia on a regular basis although many considered it illegal.

Tổng thống VNCH Nguyễn Văn Thiệu Cái ông ngồi đằng sau làm cái gì thế nhẩy?
















----------------------------- Tự động gộp bài viết ---------------------------
Nguyễn Cao Kỳ
Sỹ quan không quân Nguyễn Cao Kỳ
Nguyễn Cao Kỳ trong một lần bay biểu diễn


Liên minh Thiệu - Kỳ Tranh cử tổng thống

Tướng Nguyễn Cao Kỳ (bên trái)
1971 một Nguyễn Cao Kỳ được ca ngợi là "hào hoa" và "biết ăn chơi"
Nguyễn Cao Kỳ trong một bài phát biểu trước công chúng năm 1975

Nguyễn Cao Kỳ - Đặng Tuyết Mai



Philippin 24/10/1966
Từ phải qua trái: Đệ nhất phu nhân VNCH Madame Nguyễn Văn Thiệu (born Nguyen Thi Mai Anh Khue); Đệ nhất phu nhân Hoa Kỳ Lindon B. Johnson; Đệ nhị phu nhân VNCH, Hoa khôi áo dài Đặng Tuyết Mai; Đệ nhất phu nhân Philippin Ferdinand Marcos.
Các bà đi tham quan trong khi các phu quân họp bàn về cuộc chiến tại Việt Nam.

Đệ nhị phu nhân VNCH, Hoa khôi áo dài Đặng Tuyết Mai tại nhà riêng ở Sài Gòn, 10/5/1966.

Manila 10/8/1966. Từ trái qua phải: Nguyễn Cao Kỳ, Imelda Marcos, Đặng Tuyết Mai, Tổng thống Philippin Ferdinand Marcos


----------------------------- Tự động gộp bài viết ---------------------------
Đệ nhất phu nhân VNCH Madame Nguyễn Văn Thiệu (born Nguyen Thi Mai Anh Khue).



11 Mar 1970, Saigon, South Vietnam Vietnam's first lady, Mme. Nguyen Van Thieu, fidgets with a notebook as she discusses the contrast between herself and the one time first lady of Vietnam, Mme, Ngo Dinh Nhu. Mme. Thieu says she does not advise her husband on affairs of state. "His interest in politics and mine is social welfare, I can help him most this way," she says. --- Image by © Bettmann/CORBIS

Vietnam's first lady, Mme. Nguyen Van Thieu, fidgets with a notebook as she discusses the contrast between herself and the one time first lady of Vietnam, Mme, Ngo Dinh Nhu. Mme. Thieu says she does not advise her husband on affairs of state. "His interest in politics and mine is social welfare, I can help him most this way," she says. --- Image by © Bettmann/CORBIS

President Thieu's family

Trận Đồng Xoài 1965

Those Who Must Die - TIME Magazine - Friday, June 18, 1965 http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,898864,00.html#ixzz1v1LMlVub

Cờ "Chiến thắng Đồng Xoài 9-6-1965" VC Battle Flag - "2nd Infantry Regiment VICTORY AT DONG XOAI 9-6-1965"

Dong Xoai 1965 - Photo by Horst Faas (1933-2012) Bức ảnh Horst Faas chụp tháng 6/1965, ghi lại cảnh một gia đình thường dân sống sót sau trận chiến kéo dài 2 ngày đêm ở Đồng Xoài. Associated Press FILE - In this June 1965 file photo shot by Associated Press photographer Horst Faas, South Vietnamese civilians, among the few survivors of two days of heavy fighting, huddle together in the aftermath of an attack by government troops to retake the post at Dong Xoai, Vietnam. Faas, a prize-winning combat photographer who carved out new standards for covering war with a camera and became one of the world's legendary photojournalists in nearly half a century with The Associated Press, died Thursday May 10, 2012. He was 79. (AP Photo/Horst Faas)

LIFE July 2, 1965 (5) A WOUNDED CHILD HOBBLES ALONG AS THE SAD EXODUS BEGINES - Một đứa bé bị thương tập tễnh bước theo khi cuộc tản cư buồn bắt đầu Thánh giá đung đưa trên ngực, gương mặt căng lên đau đớn vì những vết thương, một bé gái 12 tuổi chống gậy tập tễnh bước đi với người hàng xóm băng qua một cái sân ngổn ngang các thứ sau trận chiến để tới một trực thăng di tản. Nhà của em đã bị phá hủy; cha, chị gái và một anh trai của em đã chết. Mẹ và hai anh em trai khác của em thoát chết và đã tìm lại được em tại một bệnh viện tại Sài Gòn.

Sep. 28 1965 -- SHE'S LEARNING TO SMILE AGAIN - EM ĐANG TẬP MỈM CƯỜI TRỞ LẠI 1965 young Vietnamese girl, Gian Thi Yen after the shelling of her village left here injured juxtaposed next to another shot of her several months later -- Hình bên trái là bé gái Gian Thi Yen 11 tuổi, được phóng viên ảnh đoạt giải Pulitzer là Horst Faas chụp ít lâu sau khi nhà của em ở Đồng Xoài bị pháo kích phá hủy trong Tháng 6 vừa qua. Hôm nay Yen đã biết cười trở lại, hình bên phải, sau khi tổ chức Kế Hoạch Cha mẹ nuôi (Foster Parents Plan, Inc.) nhận bảo trợ em cùng gia đình. Một phát ngôn viên của tổ chức tình nguyện này cho biết họ đã nhận được "nhiều đề nghị của những nhà hảo tâm" nhằm giúp chăm sóc cho Yen. Tổ chức Foster Parents đã tìm thấy em tại một bệnh viện tại Sài Gòn, thủ đô của Nam VN. (AP Wirephoto) 28/9/1965

1965 - Vietnamese Ranger company enters Thuan Loi, a rubber plantation town north of Dong Xoai 14/6/1965 TIẾP THEO TRẬN CHIẾN--Những thân cây và cành bị cắt cụt là cảnh nổi bật tại Thuận Lợi, một thị trấn đồn điền cao su ở phía bắc Đồng Xoài, khi một đại đội Biệt Động Quân tiến vào khu vực này ngày hôm nay. Thị trấn đã bị phi cơ Mỹ dội bom hôm Chủ nhật sau khi VC phục kích một tiểu đoàn quân Nhảy Dù Nam VN tại đó hôm thứ bảy. Một ít binh sĩ Dù bị thương đã được tìm thấy. Thị trấn này đã bị phá hủy hoàn toàn. (AP Wirephoto by radio from Saigon)

1965 Vietnamese Ranger Passes Bodies after Attack on Dong Xoai 11/6/11965 ĐỒNG XOÀI, NAM VN -- Binh sĩ tải thương của BĐQ đi ngang qua xác các binh sĩ và thường dân chết trong cuộc tấn công của quân CS vào thị trấn này hôm 10 tháng 6. Phía sau người khiêng băng ca, một lính bị thương đang được dìu tới trạm cứu thương. Bộ chỉ huy Quân sự Mỹ tại Sài Gòn báo cáo có 18 người Mỹ bị giết hay mất tích trong 24 giờ giao tranh xung quanh thị trấn này. UPI RADIOTELEPHOTO

Đồng Xoài 11-6-1965 - Bé trai 10 tuối bế em gái bị thương đến trực thăng di tản Press Photo - 1965 Vietnamese Boy Carries Wounded Sister from Dong Xoai

LIFE July 2, 1965 - Cơn cuồng nộ mới tại VN NEW FURY IN VIETNAM - Một lính Seabee (Công binh Hải Quân Mỹ), nhăn nhó đau vì các vết thương chiến trận và choáng váng vì sốc sau 30 giờ chiến đấu như trong ác mộng, được một binh sĩ Biệt động quân VN giúp đưa đến trực thăng di tản sau trận đánh man rợ tại Đồng Xoài, cách Sài Gòn khoảng 55 dặm về hướng bắc. Những hình ảnh trên các trang sau, được chụp khi trận chiến đang diễn ra, cho thấy sự ác liệt ngàycàng tăng thêm trong cuộc chiến tranh VN. Hình ảnh chụp bởi HORST FAAS

The strain of battle for Dong Xoai is shown on the face of U.S. Army Sgt. Philip Fink, an advisor to the 52nd Vietnamese Ranger battalion, shown June 12, 1965. The unit bore the brunt of recapturing the jungle outpost from the *********. (AP Photo/Steve Stibbens) Sự khốc liệt của trận Đồng Xoài biểu hiện rõ trên khuôn mặt của Trung sĩ QĐ Mỹ Philip Fink, một cố vấn của tiểu đoàn 52 BĐQ Nam VN, đơn vị chịu trách nhiệm chính chiếm lại tiền đồn giữa rừng này từ VC - Hình chụp ngày 12-6-1965 (AP Photo/Steve Stibbens)

LIFE July 2, 1965 (2) - Cuộc tiến quân chết người dưới hỏa lực của VC THE DEADLY SCRAMBLE FORWARD UNDER VIETCONG FIRE

LIFE July 2, 1965 - "Cứ mỗi 10 giây là có một người ngã xuống..." "EVERY 10 SECONDS A MAN WOULD FALL..." -- Giữ chặt những trang bị trên người cho khỏi nảy lên, một binh sĩ BĐQ (trên) phóng nhanh qua một sân đá banh nơi trực thăng vừa đổ quân. Trên bên phải, những người lính địa phương quân nhảy ra khỏi con mương nơi đã trở thành cái bẫy chết người khi VC xả súng máy vào đó. Họ bỏ xác đồng đội lại ở phía sau. Bên phải, một binh sĩ BĐQ, vừa phóng ra khỏi con mương này ngay lập tức bị trúng đạn vào hai chân. Anh đang cố nhặt lại vũ khí đánh rơi khi bị trúng đạn.

Trận tấn công của khoảng 2.000 VC vào Đồng Xoài với 400 quân bảo vệ bắt đầu ít lâu sau nửa đêm, và trong vòng một giờ đồng hồ thị trấn này đã bị tràn ngập. Ngày kế tiếp, phóng viên ảnh Horst Faas của AP đã bay vào cùng với các trực thăng đổ quân biệt động của Nam VN để tái chiếm thị trấn này. Trong suốt buổi chiều và tối hôm đó trận đánh nổ ra khắp nơi xung quanh anh. "Cứ mỗi giây là có một người ngã xuống..." Faas nói sau khi quân địch đã bị đẩy lui. Với sự rõ ràng khủng khiếp, ống kính máy ảnh của anh đã ghi lại khúc quanh mới đầy cuồng nộ mà cuộc chiến tranh VN giờ đây đang bước vào.

Lực lượng VC không còn hoàn toàn dựa vào các cuộc phục kích bởi các nhóm nhỏ đi lang thang rồi nhanh chóng lẩn vào rừng. Giờ đây, sử dụng chiến thuật mới (xem Life with the ********* (1), Life with the ********* (2)), các du kích quân đã tấn công ở cấp tiểu đoàn và sẵn sàng đương đầu. Dưới sự che chở của mùa mưa, là thời gian mà các hoạt động của Không quân Mỹ bị cản trở, họ đã ồ ạt xuất hiện để tiêu diệt toàn bộ các đơn vị ưu tú của quân đội Nam VN.

Hoa Kỳ cũng đang can dự sâu thêm. Tổng thống Johnson đã điều thêm 20.000 lính Mỹ tới Nam VN, nâng tổng số binh sĩ Mỹ ở đó lên 75.000 người. Binh sĩ TQLC Mỹ bảo vệ các căn cứ không quân đã có những cuộc đụng độ lẻ tẻ. Một lữ đoàn lính dù Mỹ đã sẵn sàng giao chiến với quân địch trên trận địa. Các tàu Hải quân đã nã đạn vào quân du kích. Phi cơ Mỹ đã tấn công xa khỏi phía bắc Hà Nội tới gần biên giới Trung Cộng và các máy bay ném bom chiến lược B-52 đã bay từ Guam tới để dội bom các vị trí của VC trong rừng già -- dù với các kết quả rất mơ hồ.

Tại Sài Gòn, chính phủ thứ 9 trong vòng 20 tháng đã được thành lập với tư lệnh Không quân Nguyễn Cao Kỳ, 35 tuổi, làm Thủ tướng. Để xóa bỏ nạn đầu cơ lương thực, ông Kỳ đã đột xuất đề nghị xử bắn một thương gia buôn gạo mỗi hai tuần lễ cho đến khi giá gạo giảm xuống. Kế tiếp - mặc dù Hoa Kỳ cho là một động thái kém khôn ngoan - ông đã cắt đứt quan hệ ngoại giao với Pháp. Tại nước Mỹ, khi cuộc tranh cãi về VN và về lý do Hoa Kỳ có mặt ở đó trở nên gay gắt (xem LIFE July 2, 1965 ), Ngoại trưởng Rusk đã cảnh báo "các tổn thất của riêng chúng ta có thể tăng thêm." Trong khi đó, tại Đồng Xoài, việc thu nhặt xác chết và di tản những người sống sót đã bắt đầu.

LIFE July 2, 1965 - Một khoảng tĩnh lặng--rồi bàng hoàng, đau đớn và kinh ngạc. A STILLNESS--THEN SHOCK, PAIN AND HYSTERICAL WONDER -- Giờ đây trận chiến đã kết thúc, và tại Đồng Xoài chẳng còn lại gì nhiều ngoài sự kinh hoàng và cảnh hãi hùng. Hình trên trái, một chỉ huy Địa phương quân, những người lính trú đóng thường trực cùng với gia đình họ tại đây để bảo vệ thị trấn này, ngồi sụp xuống con đường rừng khóc nức nở khi biết rằng vợ và tất cả các con mình đã chết trong cuộc giao tranh. Hình giữa trên cùng, một em nhỏ đầu quấn băng đang đút cơm cho em gái trong khi người mẹ sững sờ nhìn vào hư không. Hình dưới cùng, một binh sĩ BĐQ kéo xác bầm dập của một du kích quân ra khỏi căn hầm nơi anh ta và nhiều trẻ em trong làng đã chết trong một cuộc đấu lựu đạn. Không phải tất cả nước mắt đều dành cho đau buồn, hình phải, một gia đình bị phân tán trong trận chiến bật khóc kinh ngạc trước sự thật đơn giản là tất cả họ đều còn sống.

LIFE July 2, 1965 ) http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,833845-1,00.html

LIFE July 2, 1965 Dong Xoai, Vietnam 1965 (DC) Joe Kubert

LIFE July 2, 1965 - Cuộc tản cư bắt đầu Trong sự ngó chừng canh gác của các binh sĩ Nam VN, cuộc tản cư bắt đầu. Nhiều người trong số những dân làng này đã ẩn trốn trong rừng lúc giao tranh diễn ra ác liệt nhất. Họ đã tìm thấy nhà cửa của mình bị phá hủy, nhiều người thân đã chết, đồ đạc gia sản văng tứ tung hay đã bị hủy hoại. Dắt dìu bồng bế con cái, mang theo chút ít đồ đạc còn lại, họ rời khỏi ngôi làng và tiến về phía bãi đáp trực thăng, không một lần nhìn lại phía sau.

1965 - U.S. Marine Carries Wounded Vietnamese Ranger http://farm6.staticflickr.com/5456/7193002136_66a87fc500_o.jpg 02/01/1965 -- MANG NGƯỜI LÍNH BIỆT ĐỘNG BỊ THƯƠNG--Trung úy TQLC Mỹ James P. Kelliher, người ở Worcester, Mass. mang một binh sĩ BĐQ Việt Nam tới trực thăng hôm nay. Người lính BĐQ này đã bị thương ở cả hai chân trong khi giao tranh với VC năm ngày trước, đã được tìm thấy khi đang ẩn trốn giữa những lá cây trong một đồn điền cao su gần Bình Giả. Anh đã được các nhà báo tìm thấy. (AP Wirephoto)

1965 - U.S. B-52s Drop Bombs on ********* Zone "D" Staging and Training Area Press Photo - B-52 dội bom chiến khu D

1965 South Vietnamese Refugee Children - Victims of War -- Trẻ em tỵ nạn Nam VN, nạn nhân của chiến tranh 30/7/1965 -- SAIGON, NAM VN: Là những nạn nhân của chiến tranh và bệnh tật, một bé gái bế đứa em trai (ảnh trái) và một bé gái khác đang tìm kiếm một gương mặt thân quen sau khi máy bay đưa em rời khỏi thị trấn quê nhà nơi đã bị VC tràn ngập. Dân chúng VN là nạn nhân của cuộc chiến khủng bố có tính toán của VC, nhằm gieo sự sợ hãi vào lòng những người dân đã mệt mỏi vì chiến tranh này. UPI TELEPHOTO FROM FILES

Horst Faas, AP combat photographer, dies at 79
Associated Press FILE - In this Saturday, Oct. 1, 2005 file photo, two time Pulitzer winner, Horst Faas poses in the exhibition "Visible War" in Hanover, Germany. Faas, a prize-winning combat photographer who carved out new standards for covering war with a camera and became one of the world's legendary photojournalists in nearly half a century with The Associated Press, died Thursday May 10, 2012. He was 79. (AP Photo/Jockel Finck, File) Nhiếp ảnh gia Horst Faas, người hai lần đoạt giải Pulitzer, một trong những phóng viên ảnh huyền thoại của thế giới trong gần nửa thế kỷ làm việc cho Hãng thông tấn AP, phóng viên ảnh chiến trường đoạt nhiều giải thưởng khi tường thuật cuộc chiến tranh VN, đã qua đời hôm Thứ Năm 10-5-2012 tại Munich, nước Đức ở tuổi 79.

Life with the ********* (1) - LIFE July 2, 1965 - Akihiko Okamura, Japanese photographer Trở về từ địa ngục ghê tởm của ********* trong rừng già http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,833845-1,00.html

Life with the ********* (2) - LIFE July 2, 1965 Qua được bãi mìn lại rơi vào bẫy

Life with the ********* (3) - LIFE July 2, 1965 " Điều này là rõ ràng, người Mỹ là những kẻ hèn nhát," thủ lĩnh VC [Huỳnh Tấn Phát] nói

Life with the ********* (4) - LIFE July 2, 1965 Quân địch - lãnh đạo và quân lính của họ

Life with the ********* (5) - LIFE July 2, 1965 Họ tuyên truyền cho nông dân, đi tuần tra trong rừng

Life with the ********* (6) - LIFE July 2, 1965 Họ di chuyển với trang bị nhẹ nhàng, sống nhờ vào những thứ lấy được của địch

LIFE Feb 26, 1965 (1) - Vietnam: Blows, Counterblows, Tense Waits Việt Nam: những cú ra đòn, những đòn giáng trả, căng thẳng chờ đợi

LIFE Feb 26, 1965 (2) - A smiling Air Marshal back from a raid Một Tư lệnh Không quân mỉm cười trở về từ cuộc tập kích

Thư giãn sau một cuộc tấn công bất ngờ vào nơi từng là chỗ trú ẩn đặc quyền tại Bắc Việt, các phi công, một người trong số đó là Tư lệnh Không quân của Nam VN, trò truyện về cuộc tập kích. Mặc dù vẻ thong dong tự mãn của họ, đất nước mà họ đang cố gắng bảo vệ đã lại một lần nữa chìm ngập trong rối loạn chính trị nội bộ, quá xa hơn bao giờ việc đạt được sự ổn định cần thiết để tiến bộ trong cuộc chiến chống lại phe VC theo Cộng Sản, một cuộc chiến mà giờ đây được định bởi những cuộc công kích, phản công kích và những lúc tạm lắng đầy căng thẳng.

Chính trong một lúc tạm lắng như thế mà chính quyền Nam VN lại đã trải qua một cuộc biến động, lần này được nhắm vào nhân vật cựu người hùng tướng Nguyễn Khánh, người chỉ mới vài ngày trước đây đã chấp thuận một chánh phủ dân sự mới. Nga Sô và Trung Cộng, có vẻ như bị cuốn vào gần hơn vì các cuộc ném bom của Mỹ, đã tung ra những đe dọa và những yêu sách mới rằng Mỹ phải rút ra khỏi Nam VN. Nhưng TT Johnson đã xác định rõ là chánh sách của Mỹ sẽ giữ nguyên không thay đổi.

LIFE Feb 26, 1965 (3) - Wreckage by Vietcong, a coup, tactics of response

LIFE Feb 26, 1965 (4) - Into a new blue yonder - Objective: Red sanctuary

LIFE Oct 22, 1965 (1) - "Hello, Dolly!"--and Hellish Ambush "Xin chào Búp bê!" và Trận phục kích kinh hoàng

LIFE Oct 22, 1965 (2) - Into the "Iron triangle" and ominous stillness Vào khu "Tam giác sắt" và sự yên tĩnh đáng ngại

LIFE Oct 22, 1965 (3) - And then the trap was sprung Và rồi bẫy đã chụp xuống

LIFE Sep 3, 1965 E***ors' Note

THƯ BAN BIÊN TẬP

Mật khẩu đi vào vòng đai trắng: Tình hữu nghị

Hầu hết vùng nông thôn VN là một vòng đai trắng (no man's land--khu vực giữa hai trận tuyến), và vì lý do này việc tường thuật câu chuyện cuộc chiến tranh diễn ra như thế nào tại những ngôi làng luôn bị bao vây quấy rối là hết sức khó khăn. Trong số báo LIFE kỳ này, Trưởng Văn phòng tại Los Angeles của chúng tôi Don Moser, người đang tạm nghỉ phép không phải làm những nhiệm vụ thường nhật của mình, sẽ kể về một câu chuyện như thế. Có lẽ cách tốt nhất để giới thiệu với bạn đọc những nét đặc biệt về sự thân ái và ấm áp tình người mà Don đã đưa vào bài viết của mình là trích dẫn từ một lá thư anh đã viết giải thích về việc anh và Nhiếp ảnh gia Bill Eppridge đã làm thế nào để biết được những người dân làng ở Lộc Điền, và hai người đã trở thành những người bạn tin cậy của dân làng như thế nào.

"Phải mất hai tuần lễ rưỡi và nhiều cuộc viếng thăm các ngôi làng để tìm ra được Lộc Điền. Ngôi làng này có vẻ là tiêu biểu; tình hình ban ngày ở đây thì an ninh, nhưng vào ban đêm thì tệ hại khủng khiếp. Ngôi làng cũng rất đẹp, nằm ở nơi một bên là núi và một bên là biển. Nhìn vào ngôi làng, người ta chỉ muốn ở lại nơi đó....

"Người Việt thì mến khách một cách thích thú. Mỗi lần chúng tôi đến nhà nào hay viếng thăm một ai đó thì đều được mời những thứ giải khát--khi thì nước dừa, khi thì dứa hay nước trà, đôi khi còn có cả bia, mà những người dân làng quen pha với nước cam có ga hay cream soda để làm thành một thứ giống như bia gừng, và thật tình mà nói là thứ họ khó mua nổi cho những người khách bình thường, nhưng dù gì họ cũng đã mua mời chúng tôi. Một mối nguy lớn là thứ rượu whisky tự nấu bằng gạo tại nhà, mà có lẽ là thứ rượu được ủ lên men nóng cháy nhất từ trước tới nay. Những người dân làng cứ rót mời chúng tôi, và vì không muốn thất lễ chúng tôi thường nốc ực một hơi thật nhanh, rồi ngồi ngay đó chảy cả nước mắt, cố không há hốc miệng.

"Có một quán ăn nhỏ--tôi nghĩ người ta phải gọi như vậy, mặc dù lò nấu chỉ là một bếp củi trên mặt đất, và những quả lựu đạn thì nằm trên kệ cạnh bên những chai bia--nơi chúng tôi thường đến để ăn cháo, và cô bé gái nhỏ phục vụ ở đó rất thích chúng tôi. Cô bé 13 tuổi mặc dù trông chỉ khoảng 9 tuổi, và xinh đẹp như chỉ các trẻ em Việt Nam mới có thể dễ thương như vậy. Một hôm tôi mua cho cô bé một chiếc áo ở Huế. Mỗi ngày sau hôm đó cô bé đều mặc chiếc áo này khi chúng tôi đến quán ăn, nhưng điều mà tôi không thể hiểu được là chiếc áo vẫn luôn thẳng thớm sạch sẽ nhưng chưa bao giờ được giặt--trên áo vẫn còn nguyên những nếp gấp ở cửa hàng bán. Thật là một điều không thể hiểu nổi cho đến một hôm chúng tôi đến khá đột ngột và nhìn thấy cô bé lướt ra cửa, đang mặc chiếc áo cũ của mình, rồi trở lại một phút sau đó với chiếc áo mới trên người. Rõ ràng cô bé chỉ mặc chiếc áo mới này khi nhìn thấy chúng tôi tới--rồi lại thay ra ngay khi chúng tôi rời quán....

"Mặc dù đã phải làm việc hoàn toàn qua một người phiên dịch, sau một thời gian chúng tôi bắt đầu cảm thấy chúng tôi đã biết một số người khá rõ. Đặc biệt là nhân viên cảnh sát tên là Truy. Gần những ngày cuối cùng, tôi thấy mình đôi khi đãng trí, quay qua hỏi anh một câu hay nêu một nhận xét bằng tiếng Anh--và cả hai chúng tôi cùng phá lên cười. Có vẻ như thể chúng tôi đã có thể nói chuyện với nhau....

"Phần khó khăn nhất là chia tay. Đã đến lúc chúng tôi phải trở về với những sự thoải mái, an toàn và sang trọng của nuóc Mỹ, còn họ thì sẽ chẳng đi đâu. Họ sẽ phải ở lại đó và sống với nó. Chúng tôi gửi lại một vài món quà nhỏ cho những người đã giúp đỡ chúng tôi--những chiếc đèn pin, những con dao xếp, một chiếc hộp quẹt cho những điếu thuốc lá trễ xuống của ông trưởng làng. Chúng tôi nói vài lời cám ơn về lòng mến khách của họ, và ông trưởng làng thì nói vài lời rằng ông rất tự hào được có những người Mỹ đến với ngôi làng. Khi rời nơi đây, chúng tôi đã cho ông Truy đi nhờ xe đến một ngôi làng khác cách Lộc Điền vài dặm trên đường đi. Trên xe chúng tôi không nói gì nhiều với nhau, nhưng khi xe dừng lại chúng tôi đã chúc Truy được may mắn. Rồi anh bước xuống xe và bước đi, một người đàn ông bé nhỏ rắn chắc với khẩu súng carbine trên vai. Anh hứa với chúng tôi là anh sẽ ổn thôi. Tôi hy vọng là như vậy."

GEORGE P. HUNT, Tổng Biên Tập

LIFE Sep 3, 1965 (1) - Battle of Chu Lai, the instant a marine is shot Trận Chu Lai, khoảnh khắc một TQLC Mỹ bị trúng đạn

LIFE Sep 3, 1965 (2)

LIFE Sep 3, 1965 (3)

LIFE Sep 3, 1965 (4) Vietcong Terror in a Village

Những dấu hiệu của chiến tranh khó thấy được tại những ngôi làng như Lộc Điền, ít ra là vào ban ngày. Con đường đất chính của ngôi làng uể oải trong cái nắng mùa hè khi những người phụ nữ ở ngôi làng nhẹ bước trên đường với những gánh hàng. Những cửa hàng nhỏ bán đủ mọi thứ từ nước mắm, một thứ nước sốt làm bằng cá người Việt dùng nêm vào cơm của họ, cho tới bia, dép nhựa và va ly đựng quần áo. Dọc sông Truồi (hình dưới) cảnh vật cũng thanh bình. Nhưng cây cầu, vừa là cầu đường sắt và đường bộ quốc lộ, là một mục tiêu chính của VC. Phá nổ cây cầu này sẽ cắt đứt liên lạc giữa Huế với các thành thị phía nam. Vì vậy suốt ngày đêm lính gác phải canh giữ bên trên cây cầu và trên mái một lô cốt cũ từ thời Pháp. (Hình ảnh chụp bởi Bill Eppridge)

Những tiếng súng nổ lách cách ở Chu lai đã chấm dứt nhưng khoảng 75 dặm về phía bắc tại ngôi làng Lộc Điền trông có vẻ thanh bình, một giai đoạn khác của cùng cuộc chiến vẫn tiếp diễn. Trận chiến này ít kịch tính hơn ở Chu Lai nhưng cũng quyết liệt không kém, và cuối cùng thì lại là thiết yếu hơn cho thắng lợi ở Nam VN. Lộc Điền và hàng ngàn ngôi làng như làng này là mục tiêu tối hậu của cả Chính quyền Sài Gòn lẫn của VC. Để thu phục được Nam VN, phía bên này hay bên kia phải thu phục được nông thôn và sự trung thành của 13 triệu nông dân của VN.

Dù không có vẻ gì là một chiến trường, nhưng chẳng có mấy ngày qua đi ở Lộc Điền mà lại không có những áp lực hay khủng bố của VC. Những vụ ám sát, bắt cóc và đe dọa của VC là thường xuyên. VC phải kiểm soát được các ngôi làng, vì họ phải tìm kiếm lương thực, tiếp liệu, tuyển quân mới và thu thập tin tức tình báo ở đó. Họ phải có thể ẩn náu bên trong hoặc quanh các ngôi làng, mà không bị nguy hiểm hay bị lộ khi quân chính phủ lùng kiếm. Tại ít nhất là 65% lãnh thổ của Nam VN, VC đã kiểm soát được vùng nông thôn. Nhưng ở Lộc Điền thì việc này chưa được rõ ràng. Các viên chức lãnh đạo tận tụy ở đây đầy nhiệt tâm chống Cộng. Và hầu hết dân làng--chán ngán mệt mỏi khi họ là những con tốt trong một cuộc chiến có vẻ không bao giờ kết thúc--đều không thích sống dưới ngọn roi của VC. Thông tín viên Don Moser của LIFE đã trải qua gần hai tuần lễ giữa sự khủng bố để gửi về bài tường thuật bắt đầu từ trang sau. (Hình ảnh chụp bởi Bill Eppridge)

LIFE Sep 3, 1965 (5) - Eight Dedicated Men Marked for Death Tám người tận tụy bị đưa vào danh sách ám sát.

Tám người đàn ông trong dãy hình trên đầu trang nằm trong danh sách ám sát của VC tại Lộc Điền, xếp theo thứ tự ưu tiên ám sát của các du kích quân.
Hình dưới là một buổi mít tinh chống Cộng do chính phủ tổ chức trên sân trước ngôi trường làng

(Bác nào có thông tin về tám vị trên không?)

LIFE Sep 3, 1965 (6) Hàng thập niên rối loạn, luôn có nỗi buồn đau mới

LIFE Sep 3, 1965 (7)

LIFE Sep 3, 1965 (8) Khi màn đêm buông xống ở Lộc Điền, hầu hết các viên chức ở ngôi làng đều tụ tập tại tòa nhà xây dựng vững chắc là nhà ga xe lửa cũ, nơi họ được lực lượng dân vệ canh gác trong khi ngủ.

LIFE Sep 3, 1965 (9)