Những câu chuyện khoa học kỳ bí ! Bạn có thể giải thích được nó ?

Phần 10: ?oKhi các thần nổi giận?

​

... Một ngày hè nóng nực. Không khí oi bức đến ngột ngạt.
Bầu trời xanh không mây thoảng một làn gió nhẹ đâu đó. Bỗng ở phía chân trời đùn lên một đám mây đen. Độ hai mươi phút sau, đám mây đã phủ kín bầu trời. Gió mát bắt đầu thổi. Những giọt mưa bắt đầu rơi. Rồi chỉ một phút sau mưa xối xả trút xuống mặt đất. Những tia sáng loằng ngoằng rạch ngang dọc đám mây đen trĩu nặng; đó là chớp dải. Sấm nổi ầm ầm chói tai. Những tia chớp chói lọi ngày càng nhằng nhịt hơn. Nhưng tiếng sấm nối nhau ầm vang như súng nổ... Cơn giông đang lúc dữ dội!
Ở châu Âu, miền nam nước Pháp và miền bắc Italia thường hay có giông hơn cả, còn ở Liên Xô là vùng Kapkaz và trung lưu sông Dnieu.
Trên đảo Giava ở Inđônêxia có vùng suốt 322 ngày trong năm là có sấm chớp. Còn cơn giông đặc biệt hung dữ ở vùng núi ở các vùng vĩ độ nam. Có lần ở vùng núi Kapka, khi giông tố đang hoành hành, người ta đếm được hơn một ngàn lần phóng điện trong khí quyển trong vòng có một giờ!

​

Để làm quen với những bí ẩn của giông bão, chúng ta cần nhớ lại một truyền thuyết cổ Hy Lạp. Có một thời, chỉ có các vị thần mới có lửa. Khi thần Prômetê còn chưa đem lửa xuống trái đất, con người vẫn phải sống cảnh tối tăm lạnh lẽo như những loài cầm thú. Từ khi có lửa, con người bắt đầu ăn thức ăn được nấu chín, học được cách khai thác và gia công kim loại, và họ đã có được một trợ thủ đáng tin cậy trong cuộc đấu tranh với các loài ác thú.
Dơt, vị thần chúa tể của thế giới, quyết định trừng phạt kẻ ăn cắp lửa. Thần Prômêtê bị xiềng vào một vách núi đá hoang vu. Hằng ngày, một con chim ưng lớn bay tới và lấy móng vuốt phanh ngực thần ra ăn gan. Heraclit dũng mãnh đã cứu thần Prômêtê. Nếu chuyển huyền thoại này sang ngôn ngữ hiện thưc thì có thể giả định được rằng con người lần đầu tiên làm quen với lửa là trong cơn giông. Khi phóng xuống đất những tia chớp làm cháy những vật khô nỏ.
Sự khiếp sợ và thần phục đầy mê tín trước ?olửa trời?, sinh ra trong cơn giông đã được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Con người tin đó là vũ khí của các thần. Đối với người Hy Lạp cổ đại, thần Dơt là người chiếm giữ vũ khí đó, đối với người Xlavơ thì đó là thần Pêrun, đối với các bộ lạc Giecmanh, đó là thần Ođin. Khi các thần nội giận họ phóng xuống đầu loài người những mũi tên lửa ghê gớm.
Ngay từ thời cổ đại, tinh thần ham mê hiểu biết của con người đã tìm ra một biện pháp hữu hiệu để tránh cho mình khỏi cơn giận dữ của các thần. Ba nghìn năm trước đây, bên cạnh các đền thờ ở Ai Cập người ta đã trồng các cây cột cao đúc bằng đồng, dùng để thu những đòn sấm sét. Những cột sét đó cũng được bố trí gần ngôi đền nổi tiếng thờ vua Xôlômông ở Giêruxalem. Ngôi đền này đã tồn tại hơn một nghìn năm nay và chưa hề lần nào bị sét đánh hỏng. Tất nhiên, người ta giải thích đó là nhờ ?ođức nhân từ? của các vị thần.
Biết bao thế kỷ đã trôi qua trước khi nỗi hoảng sợ trước ?ongọn lửa trời? phải nhường bước trước khát vọng hiểu biết bản chất của nó. Thế kỷ 18 đã đem lại khám phá đầu tiên về nó khi người ta xác định được rằng, chớp không phải là một cái gì khác hơn một tia lửa điện khổng lồ.

​

Nhà nghiên cứu tự nhiên người Mỹ B. Franklin đã làm thí nghiệm sau khi ông giả định rằng trong đám mây giông cũng phát sinh ra hiện tượng như thế. Ông thả một cái diều lên trời, và buộc đầu dây vào chiếc chìa khoá to bằng sắt ở hàng rào ngoài vườn. Khi đám mây giông kéo đến, nhà bác học đưa nhón tay lại gần chiếc chìa khoá và ông ... giật rất mạnh. Giữa ngón tay và chiếc chìa khoá đã sinh ra một tia lửa điện. Bản chất điện của tia chớp đã được chứng minh như vậy.
M. V. Lômônôxôp cũng nghiên cứu sự phóng điện trong các cơn giông vào năm 1572 đó. Cùng với người bạn là giáo sư G. Richman, ông đã chế tạo được ?ochiếc máy sấm sét?. Một cây sào đặt trên một cây cao, trên cây sào đó buộc một thanh sắt được nối với dây dẫn vào trong phòng. Ở đầu dây dẫn, họ treo một cái thước sắt và sợi dây lụa. Thí nghiệm như thế thật la nguy hiểm. Trong cơn giông, chiếc thước sắt tích điện khí quyển mạnh đến nỗi có những tia lửa điện bắn ra từ đó. Năm 1753, Richman bị sét đánh chết. Lômônôxôp vẫn tiếp tục nghiên cứu. Khẳng định rằng dây dẫn sét làm cho sét đi lệch khỏi công trình cần bảo vệ, ông viết :
?oTôi cho rằng nên đặt những mũi tên như vậy ở những nơi con người không lui tới để cho sét tiêu tán sức mạnh của nó vào những chỗ đó chứ không phải đầu người hay đền thờ miếu mạo?. Con đường nhận thức khoa học của loài người thật phức tạp, và đầy mẫu thuẫn. Trên con đường đó đã biết bao những phát hiện bị bỏ rơi, những thí nghiệm bị lãng quên, những tri thức bị bài bác! Và chính ở đây, trên ?omặt trận chống giông tố? vì quên đi mất những cái cột dẫn sét thời cổ đại loài người lại đi phát minh lại cái đã được phát minh. Đã thế, những tri thức được tìm ra lần nữa ấy phải rất vất vả mới được áp dụng, hệt như những thời xa xưa vậy. Bởi trên con đường đi lên còn ngự trị sự mê tín với mọi biểu hiện của nó. Nhiều khi những ngôi đền bị sét đánh hỏng, và điều đó được coi như ?osự giận dữ của thần linh?. Vào thế kỷ 18, trong vòng có ba mươi năm mà có tới hơn 350 nhà thờ ở nước Nga bị cháy vì sét đánh.
Năm 1756, sét đánh vào nóc nhà thờ Pêtrôpavlôpxki, làm cháy mái vòm nhà thờ và gây hư hại bàn thờ thánh. Một thời gian sau, điện khí quyển lại phá hỏng mái vòm nhà thờ. Chỉ tới khi đó, giới tăng lữ mới chịu nhớ đến những phương tiện ?ochống lại thần linh? để chống sét. Lần đầu tiên ở Pêtecbua và ở nước Nga xuất hiện cột chống sét trên nóc nhà thờ Pêtrôpavlôpxki.
Điều gì đã xảy ra ở đây?
Thực chất, đám mây giông là một ăcquy tích điện khổng lồ. Những điện tích âm tập trung ở phần dưới của đám mây giông, còn phần trên là các điện tích dương. Ngoài ra, các điện tích dương cũng tập trung ở chân mây. Vì sao lại như vậy? Câu hỏi không phải là dễ trả lời. Người ta cho rằng điều đó xảy ra do các hạt mưa rơi được phun tỏa ra trong không khí.
Mỗi một giọt nước mưa đều tích điện, ở tâm mỗi hạt thường có điện tích dương, còn trên bề mặt là điện tích âm tương đương với nó. Trong đám mây giông luôn luôn có những dòng không khí mạnh bốc lên. Chúng táp vào những giọt mưa đang rơi và làm các giọt đó tan thành từng hạt nhỏ hơn. Những phần nhỏ bị gió tách ra khỏi nhân chính của các giọt mưa đều mang điện tích âm, còn các phần lớn hơn còn lại của các giọt mưa bị vỡ ra lại tích điện dương. Những hạt nhỏ và nhẹ hơn bị dòng không khí đưa lên cao, những hạt nặng hơn nằm lại bên dưới.
Đó là các quá trình phân bố điện tích có bản chất khí quyển ở các phần dưới và trung bình của mây dông. Ở những lớp trên trong các dòng không khi đi lên, các tinh thể băng chuyển động với vận tốc lớn. Khi va chạm vào nhau, chúng bị vỡ nhỏ ra và cũng nhiễm điện. Bụi băng mang các điện tích dương bốc lên trên đỉnh mây, còn các mảnh băng khí quyển lớn hơn tích điện âm lại hạ xuống thấp hơn và tạo ra vùng điện tích âm.
Đại thể, bộ ăcquy khí quyển được nạp điện như vậy. Tiếp theo, định luật vật lý bình thường được thể hiện: các điện tích trái dấu hút nhau. Vì vậy, khi một phần đám mây giông tích điện dương, phần khác tích điện âm, thì cả hai loại điện tích đều cố gắng hấp dẫn lẫn nhau. Và điện tích âm của mây dông và điện tích đương tụ lại trên mái nhà, cây cối, cũng hút nhau như vậy, nhưng không khí, một môi trường dẫn điện kém, lại ngăn trở sự kết hợp đó.
... ?o Cỗ máy sấm sét? của khí quyển được tích điện ngày càng nhiều hơn. Cuối cùng đã đến lúc không khí không thể còn cản trở sự kết hợp của hai loại điện tích khác dấu đó nữa. Và những tia chớp loằng ngoằng bắt đầu loé lên ngang dọc bầu trời. Sự phóng điện trong không khí đốt nóng bầu không khí rất mạnh. Áp suất không khí tăng đột ngột đến hàng ngàn atmotphere. Tiếp theo, sự việc xảy ra cũng giống như sự bùng nổ của các khí bị nung nóng: ở nơi tia chớp chạy qua liền sinh ra các sóng hơi do nổ hệt như trong bất kỳ vụ nổ nào. Đó chính là tiếng sấm.
Tia chớp thẳng nom như một con sông lớn ngoằn ngoèo có nhiều nhánh phụ vẽ trên bản đồ địa lý. Sự phóng điện trong không khí xảy ra ở những chỗ ít bị cản trở nhất. Chiều dài các tia lửa điện đó cỡ vài kilômet, đôi khi đạt tới hàng chục kilômet! Còn có một dạng khác nữa của sét, đó là sét phẳng. Nó tựa như sự loé bùng ánh sáng điện trong các đám mây. Hãn hữu cũng có khi người ta có thể thấy các loại sét khác nhau như sét hình tên lửa, sét chuỗi và sét hòn. Sét chuỗi giống như hạt cườm sáng chói; trên nền các đám mây, sét chuỗi trông như một đường chấm chấm. Sét hình tên lửa như chiếc lên lửa được phóng vào không trung.
Không thể không nói đền những bí ẩn chưa được khám phá của ?olửa trời? khi đi tìm hiểu nó. Vào thế kỷ trước, nhà bác học danh tiếng người Pháp Camin Flamariông đã thu thập hàng trăm bằng chứng về các vụ sét đánh. ?o Không có vở kịch nào, - ông nhận xét, - không có trò ảo thuật nào lại có thể đua tranh được với sét về tính bất ngờ khác lạ của các hiệu quả do nó tạo ra. Có vẻ như sét là một vật chất đặc biệt, một cái gì tựa hồ nằm giữa những sức mạnh vô ý thức của tự nhiên và linh hồn có ý thức của con người; đó là một vị thần nào đó, khéo léo và kỳ khôi, ranh mãnh và ngốc nghếch, tinh tường hay mù quáng, đầy ý chí hay nô lệ, chuyển từ trạng thái này sang trạng thái khác, đáng sợ và khó hiểu. Chúng tôi sẽ không đưa ra những lời giải thích, cứ để cho các sự kiện nói lên chính mình: độc giả sẽ thấy thú vị hơn nhiều khi tự mình suy nghĩ về một hiện tượng ấy.
Tại một thị trấn nhỏ nước Pháp, sét đánh chết ba người lính đứng tránh cơn giông bên gốc cây bồ đề. Cả ba người lính ấy vẫn đứng như chưa hề có chuyện gì xảy ra cả. Sau khi tan giông, những người qua đường hỏi chuyện mà không thấy ba người lính đáp lại, họ bèn chạm tay vào ba người ấy. Cả ba cái xác đều tan vụn ra như một đống tro tàn!.
Người ta biết nhiều trường hợp người bị sét đánh chết hay làm cho ngất đi đều bị trụi tóc hoàn toàn. Trong những trường hợp khác, sét đốt sạch quần áo nhưng không mảy may động chạm tới da. Đôi khi sét lại thiêu đốt quần áo lót mà quần áo ngoài vẫn nguyên vẹn.
Sét thường giật ra khỏi ta người ta những đồ vật khác nhau và đưa chúng đi xa. Chẳng hạn, có người bị sét giật cái cốc khỏi tay và ném nó xuống sân, thế mà cái cốc lại không vỡ, và người cầm cốc không hề bị thương. Một cậu bé vác cái nạng gảy rơm trên vai đi từ trang trại ra: sét giật cái nạng ra và ném nó đi xa năm mươi mét. Có những trường hợp được ghi lại thành biên bản đàng hoàng là sét đánh và để lại trên cơ thể người những dấu vết của các đồ vật khác nhau bằng kim loại.
Bác sĩ Đrendingơ ở ngoại ô thành phố Viên (Áo) từ ga xe lửa trở về nhà. Khi ra khỏi xe ngựa, ông sờ ví thì thấy chiếc ví đã không cánh mà bay. Ví của ông làm bằng mai rùa, trên nắp có khảm chữ ***g tên họ của ông làm bằng thép: hai chữ ?oĐ? ***g vào nhau.
Buổi chiều hôm ấy ông bị gọi đến chỗ một người nước ngoài bị sét đánh và được tìm thấy khi đã bất tỉnh nhân sự dưới một gốc cây. Dấu vết đầu tiên mà bác sĩ nhận thấy trên tay nạn nhân là chữ ***g tên họ của chính ông như đã được chụp ảnh vậy. Bác sĩ liền quả quyết rằng trong túi nạn nhân nhất định có một chiếc túi làm bằng mai rùa, và điều khẳng định đó đã được chứng thực. Sét đánh vào một cái cây dưới gốc có mấy đứa trẻ đang ngồi. Trên mình một em có in dấu hình cây lá như xăm vậy. Khi đánh vào một cung điện, sét gỡ hết lớp vàng mạ trên một chiếc đèn chùm. Người ta còn biết một trường hợp cực kỳ hãn hữu là sét ... làm chảy cả chiếc hoa tai bằng vàng trên tai một người phụ nữ mà bà ta vẫn hoàn toàn lành lặn.
Quả là cũng khó mà tin được những sự kiện đó, song đã có hàng chục, hàng trăm người chứng kiến đại loại. Đành phải thừa nhận là chúng ta hoàn toàn còn chưa khám phá ra bản chất của các vụ phóng điện khí quyển nguy hiểm ấy. Có thể nói gì được ở đây nhỉ? Đã từ lâu khoa học chứng minh được rằng: bất kỳ một hiện tượng nào trên thế giới này, cho dù thoạt đầu có vẻ bí ẩn thế nào chăng nữa, rốt cuộc cũng được giải thích theo quan điểm duy vật. Một điều khác nữa cũng đã được làm sáng tỏ: thế giới chúng ta đang sống là vô cùng vô tận trong các biểu hiện của nó. Vì vậy chúng ta luôn luôn tìm thấy trong đó cái cần phải nghiên cứu, cần phải khảo sát bằng thực nghiệm. Nhận thức của chúng ta không biết đến cái tận cùng. Mỗi ngày và mỗi thế kỷ, chúng ta luôn luôn nhận biết thêm một điều gì mới trước kia chưa từng biết, nhưng những điều bí ẩn bao giờ cũng có. Và ở đây, trước mắt chúng ta có một trong những bí ẩn thú vị nhất của tự nhiên mà khoa học cần phải khám phá. Có thể, ai mà biết trước được, trong số các bạn, những người đang đọc cuốn sách này sẽ có một người hiến cuộc đời mình cho việc nghiên cứu sét, cái mà tổ tiên chúng ta coi là một vũ khí ghê gớm của các vị thần. Và sau đây là vài lời khuyên để kết luận. Ta biết rằng các vụ phóng điện khí quyển thường nhắm vào các cây cao mọc đơn lẻ. Đứng tránh cơn giông giữa những cây đó là hứng nguy hiểm vào mình. Người nào đi bơi lúc có giông thì thật dại dột: đầu người đang bơi là điểm nhô cao nhất đối với sét. Bạn có biết là có một số loại cây cứ như là hút sét vào mình không? Tính ra, trong 100 trường hợp, 54 lần sét đánh vào cây sồi, 24 lần đánh vào cây dương, 10 lần đánh vào cây bách tán, 6 lần vào cây thông, 4 lần vào cây lê và cây anh đào. Sét hoàn toàn không đánh vào bạch dương và phong (tất nhiên, nếu chúng mọc trong rừng hỗn hợp rậm rạp, chứ không lẻ ở chỗ trống). Vì sao vậy? Điều này đến nay vẫn còn là bí ẩn.
Không nên trú vào đống cỏ khô trên đồng. Nói chung, ở bất kỳ chỗ bào bằng phẳng và quang đãng, con người rất dễ bị nguy hiểm. Có lần ở Angarxcơ, sét đánh cả vào một cầu thủ bóng đá trong lúc anh ta đang thi đấu trên sân vận động (!) Các vụ phóng điện khí quyển thường đánh vào ống khói. Vì vậy trong lúc có giông, tốt nhất là nên tránh xa các bếp lò. Nguyên tắc này áp dụng cho các vùng nông thôn và cho các tuyến đường dây điện. Người ta biết có những trường hợp sét đánh vào người ở cách đường dây điện 2 - 3 mét.
(còn tiếp...)


Công ty môi trường xử lý nước thải & xử lý khí thải

Phần 11: Bí mật của vị khách hình cầu
Suốt một thời gian dài, hiện tượng này không được thừa nhận trong khoa học. Một sự đánh lừa về quang học không hơn không kém - nhiều nhà khoa học khẳng định. Nhà vật lý người Pháp Maxcar gọi đó là ?okết quả của trí tưởng tượng bị kích động?. Nhưng dần dà, số các sự kiện chứng tỏ sét hòn là một hiện thực được tích lại càng nhiều hơn. Những người khác nhau - từ trẻ con đến người già, từ kẻ thất học đến nhà khoa học - đã kể về những lần gặp gỡ với vị khách bí ẩn này của các cơn giông tố. Khác với những anh chị em của nó, sét hòn hầu như lặng lẽ và gây cảm tưởng vô hại. Song nhiều khi sét hòn là nguyên nhân của những điều bất hạnh.
Hai cậu bé trú mưa dưới mái chuồng bò. Bỗng nhiên trên ngọn cây dương xuất hiện một quả cầu lửa màu đỏ vàng. Nhảy từ cành này sang cành khác, nó hạ xuống đất và lăn về phía chuồng bò. Những tia lửa nhỏ màu da cam toé ra từ một quả cầu như một thỏi sắt nóng đỏ vậy. Hai cậu bé đứng không nhúc nhích. Khi quả cầu lăn đến sát chúng, một cậu bé hơn đã lấy chân đá nó một cái. Quả cầu lạ lùng ấy nổ tung với tiếng rít chói tai. Hai cậu bé ngã lăn ra nhưng rất may là chúng còn sống. Nhưng trong số mười hai con bò cái trong chuồng thì có 11 con bị chết. Thật thú vị là các thông báo cho biết sét hòn sinh ra từ các đồ vật bằng kim loại. Nhà khí tượng học N. Nartưnốp có lần đã quan sát thấy sét hòn nhảy ra từ hộp máy điện thoại mở nắp. Quả cầu lửa lăn khắp sàn rồi nổ tung. Theo tin báo của Kônganôp ở thành phố Kolômana, sét hòn xuất hiện gần bảng đặt công tơ điện trong thời gian phóng điện của sét chuỗi. Người ta cũng quan sát thấy sét hòn vọt ra từ đui đèn điện không lắp bóng hay từ ổ cắm điện.
?oKỹ sư I. Môtsalôp ở thành phố Nigiơni Taghin thấy trên đầu van hệ thống lò sưởi một quả cầu nhỏ màu xanh da trời bắt đầu hình thành. Lúc đầu nó bé bằng hạt đậu, sau đó đường kính của nó tăng đến 4 - 6 cm, nó rời khỏi mép lò sưởi hơi nước và khi đi qua gần bàn, nó dừng lại gần ống đinh. Từ quả cầu nhỏ đó phát ra tia lửa, sau đó nhảy bật lên trên và tiếp tục lượn một lúc dưới bàn rồi nổ tung.
Thường thường sét hòn chuyển động trong không khí khá chậm, bằng tốc độ người chạy. Dễ dàng theo dõi nó bằng mắt thường. Đường đi của nó trùng với hướng gió. Đôi khi quả cầu đó dường như dừng lại hoàn toàn. Khi nó di động, thỉnh thoảng nghe thấy tiếng rít hay lẹt xet khe khẽ. Màu sắc của sét hòn rất khác nhau: người ta thấy có những quả cầu sáng màu đỏ, cả mầu trắng chói lọi và màu xanh thẫm. Còn kích thước thì sao? Thường sét hòn không to quá 20 cm đường kính.
Ta cũng nên nhận thấy dạng phóng điện khí quyển đó thật may mắn: có đến một trăm giả định khoa học khác nhau giải thích bản chất của chúng. Không phải tất cả đều đáng được khoa học hiện đại thừa nhận. Nhưng mọi giả thuyết về nguồn gốc của hiện tượng điện học kỳ lạ được lập luận với cơ sở khoa học thoả đáng. Một trong các giả thuyết đó thuộc về viện sĩ P. L. Kapitxa. Theo ý kiến của ông, sét hòn được cung cấp năng lượng nhờ các bức xạ vô tuyến xuất hiện trong những lần phóng điện khí quyển khi có giông. Nhà bác học cho rằng, nếu trong tự nhiên không tồn tại những nguồn năng lương mà chúng ta còn chưa biết, thì trên cơ sở định luật bảo toàn năng lượng, ta nên thừa nhận là trong thời gian phát sáng, có năng lượng liên tục truyền cho sét hòn, và chúng ta buộc phải đi tìm nguồn năng lượng đó ở ngoài phạm vi sét hòn. Sét hòn sinh ra ở những nơi sóng vô tuyến đạt cường độ cực đại.
Cách giải thích do nhà bác học Xô - viết Kapitxa đề ra đó về sét hòn rất phù hợp với những đặc điểm của sét: đôi khi sét hòn lăn dọc bề mặt các đồ vật khác nhau mà không để lại vết cháy, sét hòn thường thâm nhập vào các phòng ở qua ống khói, cửa sổ và thậm chí qua các khe hở nhỏ.
Có thể, lời giải đáp cho bí ẩn của quả cầu đó là ở chỗ khác. Mặc dầu các nhà bác học vẫn cỗ gắng giải thích hiện tượng đã được người ta biết đến hàng ngàn năm nay, sét hòn vẫn còn là một điều bí ẩn. Một số nhà khoa học cho rằng nó là một dạng mới của năng lượng (một mẫu phản vật chất), song những người khác lại phủ định điều đó. Điều bí mật của sét hòn tiềm chứa cái gì trong nó? Có thể, nó chứa đựng một lĩnh vực mới mà tri thức chúng ta chưa từng biết đến? Ai mà biết được! Có thể, chính tại đây, khoa học sẽ mở được cánh cửa dẫn vào một trong những kho năng lượng của tự nhiên, sẽ đem lại cho chúng ta những khả năng mới để tái tạo hành tinh, để thâm nhập vào những bí mật mới của vật chất.
Những người bà con hiền lành
Bây giờ chúng ta nói tới những bà con gần gũi của các kiểu sét nguy hiểm. Gần gũi nhưng lại vô hại.
... Một đạo quân lớn của quân đội La Mã cổ đại hành quân đêm. Một cơn giông nổi lên. Tiếng sấm từ xa vọng tới. Bỗng nhiên trên đầu đoàn quân hiện ra hàng trăm ngọn lửa màu xanh nhạt. Đấy là mũi giáo nhọn của các chiến binh rực sáng lên: có cảm tưởng rằng những ngọn giáo sắt của binh sĩ cháy mà không bốc lửa.
Hồi ấy, không một ai biết được nguyên nhân của hiện tượng lạ lùng ấy, và binh lính liền quả quyết: hào quang trên mũi giáo của họ là điềm báo chiến thắng. Khi đó, người ta gọi hiện tượng ấy là ngọn lửa Caxtor và Pônlue, theo tên gọi của hai vì sao sáng trong chòm sao Song nhi. Sau này, người ta đổi tên thành ngọn lửa Enma - theo tên gọi của nhà thờ thánh Enma ở Italia, nơi đã từng xuất hiện những ngọn lửa đỏ.
Ngọn lửa Enma lấp lánh trên các cột buồm tàu thuyền. Trong số rất nhiều các câu chuyện kể về hiện tượng đó, những hồi ức của một viên thuyền trưởng tàu buồm nọ thật thú vị. Chuyện đó xảy ra ở Địa Trung Hải, gần quần đảo Balêaret, vào cuối thế kỷ 17, khi cơn giông ập đến. Thấy trời nổi giông, viên thuyền trưởng ra lệnh hạ tất cả các buồm. Và ngay lập tức, các thủy thủ nom thấy hơn ba chục ngọn lửa Enma ở những chỗ khác nhau trên tàu. Ngọn lửa đậu trên mũi tên gió ở cột buồm lớn dài đến hơn nửa mét. Viên thuyền trưởng phái một thủy thủ lên gỡ nó ra. Khi leo tới đỉnh cột, người thủy thủ kêu lên rằng ngọn lửa réo lên như hoả tiễu nạp thuốc nổ vậy ẩm vậy. Người ta ra lệnh cho anh này gỡ nó ra cùng mũi tên gió và mang xuống. Nhưng khi anh ta vừa tháo được mũi tên gió ra, ngọn lửa liền nhảy phắt xuống đầu cột buồm và thế là không tài nào mang nó xuống được nữa. Thật lạ, vào những thế kỷ đó, ngọn lửa Enma không bị coi là điềm báo gở. Các nhà hàng hải thường coi đó là tin báo trước về thời tiết tốt. Trong cơn giông tố, các thuỷ thủ thường đón chào sự xuất hiện của những ngọn lửa đó trên đỉnh cột buồm như là sự cứu rỗi khỏi tai ương hiểm hoạ. Còn bây giờ thì sao? Ngày nay, những ngọn lửa Enma nhiều khi gợi lên câu hỏi: nó là cái gì vậy? Vài năm trước, tôi có nhận được một bức thư gửi từ Kamtsatka tới. ?oMột lần vào ban đêm, - chiến sĩ Baranôp viết, - trong lúc trời mưa xối xả, tôi đứng gác ở tầm cao 50 mét. Tay phải tôi giữ khẩu súng trường đang giương lê. Khi mưa rào mạnh lên, ở đầu mũi lê lắp trên súng bỗng nhiên xuất hiện một ngọn lửa màu xanh nhạt. Ánh sáng đó có kèm tiếng lách tách. Ngọn lửa dài khoảng 5 cm. Hiện tượng tương tự như thế được quan sát thấy nhiều lần. Có một đặc điểm là cả trước và sau đó, nói chung không hề có chớp sét ở đây?.
Điều xảy ra đối với đạo quân La Mã thời cổ đại lại được lặp lại!
Vào tháng chạp năm 1957, toàn bộ nhóm những người câu cá trên hồ Plesêepxkôe ở tỉnh Iarôxlap đều nhìn thấy những ngọn lửa Enma. Khi đó tuyết ướt át đang rơi, trời tối đen như mực, nhiệt độ xuống gần không độ. Khoảng tám giờ tối, một người câu cá nhấc cần câu lên, và trên đầu cần câu xuất hiện ngọn lửa màu xanh nhạt. Anh ta nghĩ rằng cần câu bị cháy và liền dùng bàn tay đi găng chụp vào đó. Ngọn lửa liền biến mất. Sửng sốt, người câu cá ấy đề nghị những người bạn ngồi câu xung quanh nhấc cần câu lên. Ở đầu tất cả các cần câu đều xuất hiện ngọn lửa xanh. Chỉ cần họ động tay vào, thậm chí vừa giơ tay về phía đó là những ngọn lửa biến mất.
Ngọn lửa Enma trên cần câu là một hiện tượng hiếm có. Thường người ta nhìn thấy chúng trong lúc xảy ra giông tố, bão tuyết, những khi trong các đám mây và trên mặt đất có tích tụ những điện tích khác dấu. Thông thường khi đó xảy ra sự phóng điện giông tức thời - sét. Nhưng cũng có khi khác đi: cố gắng liên kết lại với nhau, các điện tích vẫn không thể chọc thủng lớp không khí. Và lúc đó chúng ta quan sát thấy sự phóng điện êm của điện khí quyển tích tụ trên bề mặt đất. Sự phóng điện đó diễn ra dễ dàng hơn cả là ở trên đầu nhọn các đồ vật nhô cao trên mặt đất. Từ đó các điện tích dường như chảy trôi xuống trong không khí; trong bóng tối chúng ta nom thấy sự phát quang màu xanh nhạt. Điện áp trong các vùng núi thường cao hơn nhiều so với vùng đồng bằng. Vì lẽ đó những người ở vùng núi hay thấy ngọn lửa Enma. Mùa hè năm 1950, một nhóm vận động viên leo núi Liên Xô đã có dịp làm quen với ngọn lửa Enma ở vùng núi Kirghidia. Khi họ leo tới độ cao 3.800 mét, từ đỉnh các ngọn núi trườn ra những đám mây đen thẫm. Cơn giông bắt đầu nổi lên. Lúc đó, kiện tướng thể thao Raxêc đã tới đỉnh núi, đột nhiên đỉnh núi toả sáng, cả người Raxêc được vầng hào quang chói lọi bao quanh. Cánh tay đeo găng da của anh giơ lên làm bắn ra những lưỡi lửa. Khi cơn giông tan, những ngọn lửa Enma cũng biến đi. Mọi người chỉ cảm thấy buôn buốt ở đầu các ngón tay và ở chân tóc. Một lần khác, những vật dụng trên người các vận động viên như búa phá băng, máy ảnh, các cúc áo quần bằng kim loại đều toé ra các tia lửa nhỏ.
M. Lêganxep, người ở làng Nikôlep ở tỉnh Lêningrat đã được thấy một trường hợp hiếm có xảy ra với ngọn lửa Enma. ?oTrong vườn nhà tôi trồng hoa anh túc. Ngày 28 tháng sáu năm 1961, vào lúc hai giờ sáng - khi ấy ở Lêningrat đang có đêm trăng - tôi đã nhìn thấy một hiện tượng lý thú. Những bông hoa anh túc màu đỏ nằm theo đường tròn cách nhau 40 - 50 cm sáng rực lên những tia lửa màu xanh. Ánh sáng của tia chớp như nhảy từ bông hoa này sang bông hoa kia. Để tin chắc rằng đó không phải là ảo giác, tôi bảo vợ tôi dậy xem hiện tượng kỳ lạ đó. Vợ tôi khẳng định rằng cô ấy cũng nhìn thấy ?onhững bông hoa anh túc loé sáng?. Trạng thái không khí đêm hôm ấy như báo trước cơn giông, trời phủ đầy mây. Đến bốn giờ sáng, sấm nổi lên ầm ầm và mưa như trút xuống. Đêm hôm sau, những bông hoa anh túc không hề toả sáng như đêm hôm trước vào đúng thời khắc ấy. Phải chăng từ những điều như vậy đã sinh ra những câu chuyện cổ tích xưa kia kể về các bông hoa có phép lạ cháy sáng trong rừng thẳm?
Bình luận sự kiện này, giáo sư A. Damorxki viết : ?oViệc nhắc đến trạng thái trước cơn giông buộc chúng ta phải giả định rằng Lêganxep đã nhìn thấy những ngọn lửa Enma. Đó là những lần phóng điện êm xảy ra ở cường độ lớn của điện trường tại các lớp dưới của bầu khí quyển.
Điều này thường xảy ra trước cơn giông. Ngọn lửa Enma là một hiện tượng khá hiếm hoi đối với tỉnh Lêningrat. Vì sao ngọn lửa ấy chỉ xuất hiện trên hoa anh túc? Trả lời điều đó quả thật là khó khi không biết những điều kiện hỗ trợ cho sự phát triển của hiện tượng này. Nếu vào đêm đó, người quan sát lại chăm chú vào các đầu nhọn khác nhau có ở xung quanh, hay giơ tay lên thì có thể sẽ nhìn thấy ngọn lửa Enma cả ở các vật khác. Điện áp cao của điện trường khí quyển phân bố theo các điểm, tăng lên trên các ngọn đồi và ở những điểm cao khác. Rất có thể, bồn hoa anh túc chính là khu vực có điện áp cao hơn cả?.
To be continue...

Dear all
Theo mình đây là một ví dụ về "Vị khách hình cầu ở Việt Nam"

Sự thật về ''cháu bé phát lửa''

Chuồng bò nhà anh Thủ bị cháy 5 lần, nay chỉ còn là một đống củi.
Mấy hôm nay, người dân xã Duy Trung, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam, kháo nhau về chuyện một em bé ở làng An Trung (xã Duy Trung) có khả năng tự phát ra lửa và đốt cháy nhiều đồ vật, thậm chí cả chuồng gia súc. Ngày 30/8, phóng viên VnExpress đã xuống An Trung để tìm hiểu sự việc.
Một cán bộ xã Duy Trung cho biết, hiện tượng trên là có thật và kéo dài trong 2 ngày, nhưng đến nay đã hết. Cháu bé tên là Nguyễn Thị Huyền Trang, 12 tuổi, hiện sức khoẻ bình thường và không có bất kỳ biểu hiện đặc biệt nào. Do Trang có hiện tượng phát ra lửa nên mấy ngày trước những người hiếu kỳ kéo tới xem đông nghịt, làm tắc cả đường.
Hôm chúng tôi đến, rất tiếc cháu Trang không ở nhà. Chị Thuý, mẹ của Trang, cho biết, đó chỉ là tin đồn thổi, thực ra Trang không có khả năng làm cháy các đồ vật, mà chỉ là người phát hiện ra các vụ cháy. Và không phải một mình Trang có khả năng này, trong nhà có anh Nguyễn Thanh An (cha Trang), đứa em 3 tuổi của Trang và một số trẻ hàng xóm? cũng phát hiện ra nhiều vụ cháy.

Một số đồ vật bị cháy nham nhở.
Như vậy ?ocháu bé phát lửa? chỉ là tin đồn. Tuy nhiên, người dân làng An Trung không lý giải được hiện tượng thời gian qua có nhiều vụ cháy từ cuốn vở, sổ sách, túi nylon, gói dầu gội đầu, cho tới bắp treo trong bếp, cây rơm, cây chuối, cây dừa, thậm chí cả chuồng heo, chuồng bò. Nhà anh Nguyễn Thanh Thủ (liền kề với nhà Trang) có chuồng bò bị cháy tới 5 lần, trung bình khoảng 3 ngày cháy một lần và phát lửa cả những ngày mưa. Nhà anh Lê Văn Sinh (cũng là hàng xóm của gia đình Trang) bị cháy cây rơm từ trên ngọn xuống, may được phát hiện sớm nên cứu được. Nhà bác Nguyễn Thanh Tường bị cháy chuồng heo. Đó là những vụ cháy gây thiệt hại lớn, còn những vụ cháy đồ lặt vặt bằng giấy, nylon, vải vóc thì rất nhiều, có ngày tới 50-60 vụ. Bà hỏa có mặt ở mọi nơi trong nhà, chỉ trừ gian thờ (gian giữa).
Tình trạng này khiến nhiều người dân vô cùng lo lắng. Dù rất cần phải ra ruộng, song nhà nào cũng phải cử ít nhất một người ở nhà để coi chừng lửa. Điều khiến họ hoang mang hơn là đã xuất hiện những lời giải thích mang tính thần bí như ?obà hỏa? vô hình muốn cháy lúc nào là cháy, hoặc cho rằng đây là ?obáo ứng? trước việc miếu thờ (miếu Bà) do dân góp tiền xây dựng cách đây 2 năm bị phá bỏ do xây không phép.
Công an huyện Duy Xuyên, Công an phòng cháy chữa cháy tỉnh Quảng Nam, Sở Tài nguyên Môi trường... đã về tìm hiểu sự việc. Tuy nhiên, đến nay, các cơ quan này chưa đưa ra một lời giải thích nào, dù là phỏng đoán, để trấn an dư luận. Một số người cho biết, năm 1998 tại khu vực giáp ranh 2 huyện Quế Sơn và Hiệp Đức (Quảng Nam) cũng xảy ra hiện tượng cháy tương tự, song đến tận bây giờ vẫn chưa tìm ra nguyên nhân.
Nguồn: http://vnexpress.net/Vietnam/Xa-hoi/2004/08/3B9D5F73/ www.gree-vn.com

Anh NTA cập nhật thông tin thời sự rất kịp thời. Tuy nhiên đến ngày hôm nay các nhà khoa học VN vẫn còn chưa có kết luận gì về vụ ngọn lửa tự phát cơ mà. Chúng ta hãy cùng chờ xem, nếu đó đúng là hiện tượng sét hòn thì đó sẽ là một câu chuyện hết sức thú vị đó!

Đã xác định loại khí gây cháy tại An Trung
Ngày 11-9, đoàn công tác liên ngành của Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã kết thúc cuộc điều tra, khảo sát tại vùng An Trung. Toàn bộ mẫu vật được lấy tại vùng đất này đã được các nhà khoa học mang về, tiếp tục giám định.
Trong hai ngày 10 và 11-9, trên các mẫu nước, khí, đất... các nhà khoa học đã thừa nhận môi trường khu vực này đang bị ô nhiễm nặng nề và tác nhân gây cháy là một loại khí khá mạnh.
Tên gọi và công thức hóa học của loại khí này (đã có trong danh mục) chỉ sẽ được công bố trong vài ngày tới, khi toàn bộ hồ sơ giám định tại khu vực này hoàn tất.
Theo các nhà khoa học, trong khi chờ đợi một kết luận cuối cùng từ đoàn khảo sát, để tẩy rửa môi trường đang bị ô nhiễm và tránh cháy, người dân phải dùng đến đá vôi và phèn chua... phun nhiều lần lên nhà và khu vực chung quanh.
SGGP
To nvl
Vậy là sự thật của hiện tượng này là do khí chứ không phải "vị khách" kia nữa rồi... tiếc quá nhỉ
Theo anh, khí này rất có thể là khí CH4, vì vùng này trước đây là vùng trũng, có nhiều đầm lầy. Hiện tượng khí tự bốc cháy là rất phổ biến những ai đã từng đi tham quan các bãi chôn lấp rác (ở Việt Nam) đều có thể dễ dàng thấy hiện tượng này. Tại vì chỉ cần nồng độ khoảng 15% thôi, khí này đã có thể tự bốc cháy ở nhiệt độ thường rồi.

Gửi anh NTA: em cũng đã có kinh nghiệm tiếp xúc với khí metal rồi. Thời bao cấp có rất nhiều hố xí xổm công cộng. Hồi bé em vẫn phải sử dụng loại nhà vệ sinh công cộng này. Đến tận bây giờ, nhiều nhà ở HN vẫn còn dùng, đặc biệt là trong khu phố cổ. Hố xí loại này có vẻ không được vệ sinh lắm, nhiều chỗ nứt vỡ trông kinh cả người. Nếu đốt một que diêm trong nhà vệ sinh rồi đưa lại gần những chỗ nứt đó thì tự nhiên thấy ngọn lửa bùng cháy. Ở một số vùng nông thôn cũng lợi dụng hiện tượng này trong các bể ủ phân bón ruộng để làm nhiên liệu đun nấu.
Để chờ mấy ngày nữa xem kết luận của các nhà khoa học như thế nào, chứ em nghĩ là ở đây không có mồi lửa, cho nên khó có khả năng là khí metal lắm !
Được nvl sửa chữa / chuyển vào 08:05 ngày 13/09/2004

To anh NTA: tin thế nào rồi anh? hồi hộp quá
Em cũng vừa được nghe rất sơ bộ về hố ga được sử dụng ở miền quê không kết nối với hệ thống nước thải.
Em cũng muốn biết thêm về hệ thống này ạ (cấu tạo, hoạt động, độ an toàn ?!?!). Có ai post lên mình tham khảo với

Hi all
Theo thông tin mới nhất và kết luận của bộ KHCN thì vụ cháy ở làng An Trung này là do con người gây ra
Đây là thông tin từ báo Tuổi Trẻ
Hiện tượng cháy tại làng An Trung là do con người

TT - Sau gần hai tuần phân tích mẫu đất, nước và không khí lấy tại làng An Trung, xã Duy Trung, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam, hôm qua (23-9) Bộ Khoa học - công nghệ đã thông báo kết quả đánh giá hiện tượng tự bốc cháy tại làng An Trung.
Thông báo này không đưa ra tác nhân và nguyên nhân gây cháy nhưng rất có thể có liên quan tới con người bởi mọi nguyên nhân khác đều đã bị loại trừ.
Bộ Khoa học - công nghệ kết luận không có các hiện tượng bất thường về tích tụ điện trường, từ trường, nhiệt, phóng xạ, khí cháy tự nhiên để có thể dẫn đến hiện tượng tự bốc cháy tại An Trung. Vị trí địa lý làng An Trung không phải là nơi có khả năng tích tụ các nguồn gây cháy bằng quá trình tích lũy ngoại lai và không có biểu hiện động đất hoặc tạo khe nứt. Hệ sinh thái động thực vật không khác thường so với xung quanh. Đất, nước, không khí tự nhiên tại An Trung không có các chất, nguyên tố hóa học có thể gây tự cháy.
Tuy nhiên, mẫu nước lau nền nhà và tường nhà ông Nguyễn Thanh An (nhà xảy ra cháy nhiều lần nhất trong số sáu nhà có hiện tượng tự cháy tại An Trung) chứa hàm lượng một loại hóa chất (không được xác định cụ thể) cao hơn hẳn so với các mẫu nước tự nhiên. Hàm lượng hóa chất này trong các mẫu vật cháy thu tại hiện trường, đặc biệt là ở các mẫu vật tại nhà ông An, cao hơn so với các mẫu đối chứng từ 20-200 lần.
Ông Nghiêm Xuân Minh, vụ trưởng Vụ Khoa học xã hội và tự nhiên (Bộ Khoa học - công nghệ), cho biết đây chỉ là những kết luận ban đầu. Kết luận cụ thể về tác nhân, nguyên nhân gây cháy sẽ được các nhà khoa học và các cơ quan chức năng tiếp tục tìm hiểu và sẽ thông báo trong thời gian tới.
PS: nếu đúng là như vậy thì bao nhiêu công sức và chất xám của các nhà khoa học bỏ ra để tập trung giải thích hiện tượng đều thật là phí phạm phải không các bạn , tuy nhiên qua hiện tượng này chúng ta cũng thấy vai trò cần thiết của các nhà khoa học. Những tuyên bố của họ sẽ đẩy lùi những lời thêu dệt đầy màu sắc huyền bí, mê tín của bọn người xấu, đã gây ra sự hoang mang lo sợ cho những người nông dân tội nghiệp trong một thời gian dài.

Các vụ cháy ở làng An Trung (Quảng Nam):
Thủ phạm gây ra là gia đình Nguyễn Thanh An
Hôm qua (29.9), Công an tỉnh Quảng Nam đã tiến hành tạm giữ 3 đối tượng bị nghi ngờ là thủ phạm gây ra các vụ cháy ở làng An Trung (xã Duy Trung, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam).

Thủ phạm gây cháy
Nguyễn Thanh An.
Đó là: Nguyễn Thanh An (chủ nhân ngôi nhà thường xuyên bị cháy); Nguyễn Thị Huyền Trang (con của An, 12 tuổi) và Trương Thị Thúy (vợ Nguyễn Thanh An). Tuy nhiên, do lý do sức khỏe, đến chiều cùng ngày, Trương Thị Thúy và bé Trang đã được trả về nhà, còn Nguyễn Thanh An vẫn bị công an tạm giữ để điều tra.
Bằng các nghiệp vụ điều tra, cơ quan công an đã có đầy đủ chứng cớ về việc vợ, con và bản thân Nguyễn Thanh An đã tạo nên những vụ cháy đó. Theo Cơ quan điều tra Công an tỉnh Quảng Nam, từ ngày 20.8.2004 đến nay trong nội vi nhà ông Nguyễn Thanh An đã xuất hiện hơn 70 vụ ?otự cháy? trong tổng số 90 vụ tại 6 gia đình của thôn An Trung.
Được biết, trong ngày 29.9, cả 3 nghi can đều đã nhận hành vi gây ra các vụ cháy. Hiện nay, cơ quan công an đang tiếp tục làm rõ những đối tượng liên quan và động cơ ?ogây cháy? của các đối tượng này. (Theo báo Sài Gòn Giải Phóng)

Hi all
Cuối cùng thì mọi chuyện về ngọn lửa ở Quảng Nam đã sáng tỏ, đã có người thừa nhận gây là họ đã gây ra những đám cháy ...
Chuyện này không những đã tốn bao nhiêu giấy mực của báo chí, chất xám của các nhà khoa học mà còn khá nhiều bài viết của mình và các bạn trên mục này nữa... hic
Nói nữa thì có lẽ lạc chủ đề mất nên mình xin quay lại các với mục tiếp theo:
Phần 11: Sét của cơ thể sống
Khác với ngọn lửa Enma, loại sét này chỉ có thể gọi là bà con xa của sự phóng điện khí quyển. Nhưng bản chất của chúng chỉ là một, đó là bản chất điện. Chúng ta sẽ nghiên cứu tất cả theo thứ tự.
Bạn biết những cách chụp nào? Tất cả mọi người đều biết việc chụp ảnh bằng các tia sáng nhìn thấy. Trong nghiên cứu khoa học người ta còn sử dụng cả tia hồng ngoại, tia Rơnghen. Một thành tựu lớn của tư tưởng khoa học kỹ thuật trong thế kỷ 20 là việc chế tạo kính hiển vi điện tử với khả năng phóng đại cực lớn (tới hàng triệu lần). Ở đây, hình ảnh được phát sinh trong dòng các điện từ. Hiện nay, người ta còn biết đến một cách ghi hình ảnh nữa là dùng các dòng cao tần.
Các tác giả của phương pháp này, ông bà Kirlian, đã thực hiện phát mình này hơn 30 năm trước đây. Nhưng chỉ vào những năm sau đại chiến thế giới lần thứ hai, các nhà bác học mới biết rõ những khả năng tuyệt diệu đến thế nào đang ẩn giấu trong cách chụp ảnh cao tần mới tìm ra này.
Bằng kính hiển vi điện tử, ta có thể nhìn thấy rõ các virut. Nhưng chúng chỉ được chụp ảnh khi đã chết rồi, bởi virut bị giết chết do chân không cao được tạo ra để tiến hành chụp ảnh. Vậy mà điều quan trọng là quan sát được chính sự sống của các sinh vật cơ! Và ở đây, phương pháp chụp ảnh Kirlian đã trợ giúp họ. Các bức ảnh cho phép nghiên cứu những quá trình khác nhau đang diễn ra trên cơ thể động vật và thực vật. Điều thú vị nhất ở đây là: các bức ảnh chụp cơ thể sống trong trường các dòng cao tần phản ánh không chỉ trạng thái sinh lý mà cả trạng thái tâm lý của các cơ thể đó. Một phương pháp vật lý nhiều hứa hẹn đề nghiên cứu tâm lý chúng ta đã xuất hiện. Trên phim nhựa, bằng tư liệu rõ ràng, ta có thể nhìn thấy con người đang ở tâm trạng nào. Ưu tư hay bị kích động! Thật dễ hiểu là những bức ảnh kỳ lạ ấy nom như những bức tranh bí ẩn đối với người không biết chuyên môn. Nhưng các chuyên gia đã học được cách hiểu chúng. Các nhà sáng chế đã có được những bức ảnh ?ocao tần? đầu tiên của mình như thế này: điện cực phẳng bằng kim loại được che bằng một tấm phim: nếu bây giờ đặt bàn tay lên phim trong bóng tối, và nối điện cực với máy phát dòng cao tần, thì sau khi làm hiện hình, trên phim có thể thấy những đường viền hình bàn tay. Chúng ?ođược vẽ? bởi những tia chớp nhỏ xíu - những lần phóng cực nhỏ của điện ?osống?. Ở đây, hình bàn tay được bao phủ vầng hào quang sáng chói. Theo hình dạng của nó có thể biết được về tình trạng sức khỏe của cơ thể. Nếu bằng phương pháp đó chụp ảnh một lá cây chẳng hạn, thì vầng hòa quang bao quanh dần dần biến mất khi cái lá héo dần đi.
Còn độ nhạy của phương pháp này thế nào? Người ta đã chụp ảnh hai chiếc lá cây bề ngoài giống hệt nhau. Nhưng hình ảnh trạng thái điện học của chúng hoàn toàn khác nhau. Hóa ra là một chiếc lá được ngắt từ bụi cây bị vi khuẩn gây bệnh, còn chiếc lá kia hoàn toàn khỏe mạnh. Mặc dầu bệnh tật không thể hiện gì ra bên ngoài, song bằng cách ?ochụp ảnh cao tần? đã phát hiện ra những rối loạn sinh lý còn ẩn náu.
... Trước mắt chúng ta là hai bức ảnh chụp cùng một ngón tay. Bức thứ nhất chụp lúc người đang ở trạng thái bình thản, còn bức ảnh thứ hai chụp lúc người đó đang bị kích động bởi điều gì đó - hình ảnh hào quang đã thay đổi khác đi. Dạng quầng sáng cũng thay đổi khi đau ốm. Khi chụp ảnh Kirlian trên các phim dương bản (slice) màu, người ta thấy sự thay đổi trạng thái sinh lý của người và các loài cây cũng bộc lộ ra ở màu sắc. Ban đầu, ?ohiệu ứng Kirlian? được phát minh ra đã gây nhiều chuyện giật gân bên lề khoa học như thường vẫn xảy ra trong lịch sử. Lập tức xuất hiện các nhà ?obình luận? những bức ảnh chưa từng thấy, họ khẳng định rằng đó chính là những bức ảnh chụp ?obản thể linh hồn? của sinh vật, chụp ?osức sống? khét tiếng của những người theo phái sinh lực luận. Nhưng rồi sau đó, các nhà bác học đã xếp đặt mọi thứ vào đúng chỗ của chúng. Phó tiến sĩ khoa học toán lý V. Ađamen đã chứng minh được rằng cơ sở của phương pháp Kirlian là các quá trình điện tử: ?oBằng phương pháp loại trừ kế tiếp với sự trợ giúp của các thực nghiệm đơn giản, người ta đã chứng minh rằng không phải ánh sáng nhìn thấy, không phải bức xạ cực tím hay bức xạ Rơnghen, cũng không phải các ion là nguyên nhân cơ bản của sự phát quang của phim ảnh. Chúng chỉ tạo nên cái nền, còn các điện tử chuyển động trong các vi kênh phóng điện mới ?ovẽ? nên những hình ảnh ?ocao tần?. Về tính chất, sự phóng điện này là một hiện tượng gì đó giữa phóng điện tia lửa và phóng điện hoa. Nhưng ở đây, các điện tử từ đâu ra? Chúng bay ra từ các điện cực, mà trong ?omáy ảnh? Kirlian, một trong các điện cực đó là đối tượng sống (ngón tay, là cây v. v...) được chụp ảnh. Từ đó suy ra các cơ thể sống có thể là nguồn phát ra các điện tử.
Không nên ngạc nhiên về điều đó. Gần đây, người ta càng biết nhiều hơn về vai trò to lớn của các quá trình điện học trong sự sống của cơ thể chúng ta. Những dòng điện sinh học truyền theo các dây thần kinh, ra lệnh cho các cơ tim co lại. Có thể nhận biết được các dòng điện ấy bằng cách ghi lại dưới dạng điện tâm đồ. Não phát ra những sóng điện từ mà ta có thể thấy trên điện não đồ. Cần phải nghĩ rằng cả các bộ phận khác của của thể, trong đó có các tế bào da, và sự làm việc của chúng đều gắn bó chặt chẽ với điện.
Phương pháp chụp ảnh Kirlian đã mở ra cho chúng ta thêm một cánh cửa nữa vào thế giới này.
Ngày nay, ?ohiệu ứng Kirlian? được ứng dụng trong những lĩnh vực khác nhau nhất trong những lĩnh vực khác nhau nhất của khoa học và kỹ thuật - trong y học và tâm lý học, trong hóa học và địa chất học, trong ngành tội phạm học và kỹ thuật nông nghiệp... Cần nói thêm là, phương pháp mới để xác định trạng thái tâm sinh lý của con người này báo trước nhiều điều chẳng thú vị gì đối với những kẻ say xưa chất kích thích. Bức ảnh chụp ngón tay người lái xe cho phép phát hiện chính xác một mức độ sai dù là nhỏ nhất - quầng sáng xung quanh ngón tay sẽ cho thấy điều đó. Bằng cách đó có thể nhận biết một cách dễ dàng những người đã uống dù chỉ một liều nhỏ ma túy.
... Hai người phụ nữ làm quen với nhau trong phòng đợi tàu ở nhà ga. Một người phải đi đâu đó, còn người kia ở lại trông hộ đứa trẻ còn bú đang ngủ thiếp đi. Quay trở lại, người mẹ không còn thấy trên chiếc ghế cả đứa bé, cả cô bạn mới quen ngẫu nhiên ấy. ?oChị ta đặt cuốn sách lên đầu gối, - mẹ đứa trẻ kể với các chiến sĩ công an, - và viết gì đó lên chiếc bưu ảnh?. Cuốn sách được gửi tới phòng thí nghiệm nghiên cứu khoa học tội phạm trung tâm miền bắc Kapkaz. Ở đây, người ta đã phát hiện những nét nhấn hơi rõ trên nền tờ lót bìa. Tiếp theo, ?ophương pháp chụp ảnh cao tần? bắt đầu vào việc. Nhờ đó, người ta đã đọc được những từ riêng biệt và địa chỉ mà nữ tội phạm sẽ trở về. Một bằng tốt nghiệp phổ thông trung học được gửi tới cũng phòng thí nghiệm đó. Chữ ghi tên họ đã được tẩy đi rất khéo léo ở trên tấm bằng. Bằng phương pháp Kirlian, người ta đã đọc được những chữ đã tẩy xóa đó. Người có bằng đã được tìm ra. Nhân tiện nói thêm phát minh của ông bà Kirlian đã làm sáng tỏ điều bí ẩn của ?ocon mắt trên da?. Vào những năm 60, người ta đã tranh luận sôi nổi xung quanh câu chuyện ồn ào này. Mặc dù các nhà khoa học không đi đến một quan điểm thống nhất, song các sự kiện - ?onhìn? bằng các đầu ngón tay - đã được nhiều tiểu ban khoa học có uy tín khẳng định. Sau Rôda Kulêsôva, nhiều ?othần đồng? khác đã trình diễn thành công những khả năng như vậy. Làm sao có thể như thế được? Các bức ảnh Kirlian đã vạch hướng cho việc đi tìm lời giải đáp. Năm 1968, V. Ađamenkô đã làm một thí nghiệm như sau: nhờ sự phóng điện cao tần, ông chụp được một dòng chữ, sau đó ông phủ dòng chữ bằng giấy đen và chụp lại lần nữa. Dòng chữ vẫn hiện lên ở đây, mặc dù có mờ đi chút xíu.
Từ những điều đã kể, ta có thể kết luận: trong tay các nhà bác học đã có một khí cụ tuyệt diệu để thâm nhập vào những điều bí ẩn sâu kín nhất của thiên nhiên sống.
(còn tiếp )
Được nta sửa chữa / chuyển vào 17:44 ngày 13/10/2004