Những câu chuyện thú vị về các chòm sao

Cancer ----Cự Giải

Leo ----Sư tử

Virgo ----Xử nữ

Libra ----Thiên Bình

Scorpio ----Bọ cạp( thần nông)

Sagittarius ----Nhân mã

Capricorn [/green] ----Ma kết

Được NguyenTuNguyen sửa chữa / chuyển vào 13:45 ngày 23/04/2004
Được RAGNAROK sửa chữa / chuyển vào 16:08 ngày 02/05/2004

Cái con có hai cái sừng đó sao bạn lại dịch là Phi MÃ nhỉ, nhìn chẳng giống ngựa chút nào.Theo mình biết đó là chòm Hải dương không biết còn có tên nào khác không nữa.
Mình mới than phiền là thiếu hình minh họa ... nhưng vì chủ đề là "Câu chuyện về các chòm sao" nên nếu ứng với mỗi hình có một bài viết về chòm sao đó thì hay hơn nhiều nhỉ ..

hi`. Mình xin lỗi. Tiếng anh lẫn kiến thức Thiên Văn đang còn non kém, Mong các bạn thứ lỗi . Nhưng Quả thực cách gọi tên các chồm sao vẫn chưa hoàn thống nhất. Chẳng hạn như chòm Bọ cạp thì một số nơi vẫn thường gọi là chòm sao Thần nông . Hoặc là chòm Xử Nữ thì vẫn có người gọi là chòm thất nữ, Trinh nữ ...v..v...hi`

cám ơn các bác đã ủng hộ em. Thấy các bác thích chủ đề này thì em cũng mừng, nhưng em cũng bận thi thành thử để các bác chờ như bác fairydream nói. Em xin lỗi nghen, em se cố gắng viết thêm. Em cũng sẽ tranh thủ kiếm thêm ảnh cho bài viết và cám ơn anh Nguyên cũng như các bạn khác đã post ảnh hộ em. Nhưng mà vì nhiều lúc bận quá, tranh thủ lắm mới viết bài được nên cũng chẳng còn thời gian để tìm thêm ảnh. Giờ em vô sản về sách thiên văn rồi, có bao nhiêu gởi đi phân tán khắp nơi, CD cũng phân tán nốt, thành thử tìm ảnh cũng hơi mệt, phải search. Nhưng thôi, em sẽ tranh thủ. Cám ơn mọi người nhiều ạ.

CHÒM SAO THIÊN CẦM
Chòm sao Thiên cầm là một trong những chòm sao đẹp nhất trên bầu trời mùa hạ. Nó là một thành viên của tam giác mùa hạ. Sao Thiên cầm α nằm ở bờ tây của Ngân hà, người Trung Quốc gọi là sao Chức nữ. Gần chức nữ có 4 ngôi sao nhỏ xếp thành hình thoi là chiếc thoi dệt vải của cô thợ dệt này. Nàng hàng ngày làm việc cùng chiếc thoi và ngóng sang bờ bên kia Ngân hà nơi có chồng và 2 con của nàng (trong chòm thiên ưng mà em đã nói hôm trước)
Trong thần thoại Hy Lạp, sao chức nữ và chiếc thoi của nàng được tưởng tượng thành một cây đàn 7 dây (đàn lyra). Đây là cây đàn của Ơrpheus. Chàng có giọng ca tuyệt vời và cây đàn bằng vàng đẹp đẽ. Khi chàng gảy đàn và cất tiếng ca, đá cũng phải rơi lệ và dòng sông ngừng chảy. Về sau chàng lấy Eurydice làm vợ và sống rất hạnh phúc. Nhưng chẳng may Eurydice chết đột ngột, Ơrpheus quyết tâm xuống âm phủ tìm vợ. Chàng ôm đàn đi vào cõi chết tối tăm. Tiếng đàn của chàng vô cùng thương cảm và bi ai khiến cho Pluto (Diêm vương) phải động lòng trả lại vợ cho chàng. Nhưng Pluto có dặn rằng trước khi về đến trần gian chàng không được quay lại nhìn vợ dù chỉ một lần. Ơrpheus vui sướng quá chấp nhận điều kiện của Pluto, dẫn vợ đi nhanh về trần gian. Chỉ còn một bước cuối cùng, chàng quên mất lời giao hẹn với Pluto, ngoảnh lại nhìn vợ và thế là chàng lại mất vợ một lần nữa. Chẳng bao lâu Ơrpheus buồn quá cũng chết, thần Zeus thương cảm, đưa về trời thành chòm sao Thiên cầm.
Trong chòm sao Thiên cầm, ngoài chức nữ 1 còn có chức nữ 2 và tinh vân hình cầu. Chức nữ 2 là một sao tụ gồm 2 cặp sao đôi, gọi là sao tụ bốn. Ngoài ra, hàng năm chúng ta có thể thấy những trận mưa sao băng thường xuất hiện từ ngày 19 đến 23 tháng 4, dồn dập nhất là ngày 21. Điểm bức xạ của trận mưa sao này nằm ở Thiên cầm 4, cạnh sao chức nữ.
CHÒM SAO THIÊN NGA
Trong giải Ngân hà có một chòm sao trông tựa như con ngỗng trời đang vươn thẳng cánh bay, đó là chòm Thiên nga. Chòm sao này cùng với chòm sao Thiên ưng và Thiên cầm hai bên Ngân hà đứng thành thế chân vạc. Đây là một chòm sao rất rõ của mùa hè. Ba ngôi sao chủ của ba chòm sao này làm thành ?otam giác mùa hè? nổi tiếng. Mặc dù chòm thiên nga nằm trong ngân hà nhưng có nhiều ngôi sao sáng nên người ta vẫn nhận ra nó một cách dễ dàng.
Nếu ta nối các ngôi sao sáng của chòm Thiên nga với nhau ta sẽ được một hình chữ thập lớn đối chọi với chòm Thập tự phương nam. Do đó, người ta còn gọi đây là ?othập tự bắc?. Các nhà thiên văn Hy Lạp gộp Thập tự bắc với những ngôi sao chung quanh tưởng tượng ra hình thiên nga đang bay, đuôi thiên nga là một sao cấp I. Cách sao này không xa về phía đông là một ngôi sao nổi tiếng khác, đó là thiên nga 61, ở cách ta khoảng 11 năm ánh sáng. Ngoài Mặt trời ra, thiên nga 61 là định tinh thứ 13 ở gần ta nhất. Mắt tinh thì có thể nhận ra nó trên bầu trời đêm.
Thần thoại Hy Lạp kể rằng thần Zeus yêu hoàng hậu Sparta là Leda nhưng sợ vợ của mình là Hera ghen nên đã biến Sparta thành con thiên nga để sớm tối vui vầy và đẻ ra hai người con là chòm song tử. Về sau thần Zeus kỉ niệm mối tình này đưa hình thiên nga lên trời thành chòm thiên nga.
Quan sát chòm sao thiên nga mọc và lặn rất thú vị. Thiên nga mọc từ hướng đông bắc, lúc này tựa như thiên nga nghiêng cánh bay lên. Khi tới thiên đỉnh, đầu nó quay về hướng nam, hơi lệch về hướng tây. Khi đã chuyển tới hướng tây bắc thì đầu thiên nga chúc xuống dưới đường chân trời. Mùa xuân, thiên nga mọc vào nửa đêm, đầu thu nó mọc vào buổi chiều sau hoàng hôn nó đã lên cao rồi.

Ảnh chòm thiên nga (cygnus) và chòm thiên cầm (lyra)

Đã sửa giúp anh Nguyên, có một ý kiến thế này với mọi người, tên các chòm sao do gọi theo tiếng Hán Việt nên rất nhiều cách gọi và cũng không được chính xác cho lắm. Tốt nhất mọi người nên để nguyên bản tên chòm sao, sau đó chú giải theo nghĩa chuẩn của nó như cách dịch của anh Hero_Zeratul trong chủ đề tháng năm

Chòm sao vũ tiên (Hercules)
Chòm sao Hercules là chòm sao lớn của mùa hạ, phía bắc giáp với chòm thiên long, nam nối với xà phu, đông kề chòm thiên cầm, phía tây là hai chòm bắc miện và Mục phu. Trong chòm Hercules không có sao cấp II trở lên nhưng nhiều sao cấp III và IV nên cũng không yếu lắm. Muốn tìm chòm sao này thì kéo dài chuôi gáo của chòm đại hùng về hướng tây nam sẽ gặp một ngôi sao màu cam, đó là sao Đại giác của chòm Mục phu, từ đại giác kéo 1 đường thẳng sang sao chức nữ, giữa đường gặp 2 chòm sao, một chòm gồm 7 ngôi sao làm thành nửa vòng tròn đó là chòm Bắc miện, chòm thứ hai gần chức nữ đấy là chòm Hercules. (xem hình)
Chòm sao này lấy tên củavị thần Hercules để kỉ niệm chiến công của thần. Hercules là con trai của thần Zeus và một vương phi. Sau khi Hercules hoàn thành 12 kì công và các cuộc chinh chiến khác, lúc chết đi, Hercules được Zeus biến thành một chòm sao.
Người quan sát ở bắc bán cầu nếu đứng quay mặt về hướng nam thì sẽ thấy chòm sao này lộn ngược, chân ở trên. Trong chòm sao này có nhóm sao hình cầu nổi tiếng M13, trong nhóm sao này có hơn 300.000 ngôi sao tụ họp lại thành một khối lớn có đường kính 35 năm ánh sáng, trông như một ngôi sao cấp IV. Năm 1934 người ta đã quan sát được một vụ nổ lớn ở đây của một sao mới, có độ sáng của sao cấp I.
Chòm sao Thiên Long (draco)
Chòm sao Thiên Long cả 4 mùa đều có thể thấy nằm ngang trên bầu trời đêm phương bắc, giống như một con rồng lớn, làm thành chữ S quấn lấy chòm Đại hùng, tiểu hùng và Hercules. Đầu rồng gồm 4 sao cấp II, III, IV và V. Từ 2 ngôi sao miệng gáo của của đầu rồng, kẻ một đường thẳng về phương bắc ta sẽ gặp sao Bắc cực. (xem hình)
Theo ghi chép, vào khoảng 4000 năm trước, sao α của đuôi rồng đúng ở vị trí Bắc cực hiện nay, có nghĩa là 4000 năm trước sao α của Thiên long là sao bắc cực. Nghe đâu, dưới đáy của kim tự tháp của vua Chiapus thời cổ đại Ai Cập có một đường hầm dài, hướng đào đã nhằm vào ngôi sao α Thiên Long này, các vị quan lo việc tế thần đều dõi theo ngôi sao này.
Trong thần thoại Hy Lạp, Hesperides là nơi ở của 6 chị em nhà Titan, họ trồng những cây táo cho quả vàng để làm quà tặng lễ cưới của Zeus và Hêra. Cùng canh giữ vườn táo này với họ có con rồng phun lửa. Khi Hercules đi qua đây muốn hái táo ăn, bị con rồng cản trở. Hercules đã đánh lừa các chị em Titan và đã hái được táo. Hêra đã đưa con rồng lên trời thành chòm sao Thiên long. ở đây, thiên long và Hercules vẫn còn tiếp tục đánh nhau, Hercules một tay giơ gậy, chân đạp đầu rồng, thể hiện tư thế một mất một còn.
Chòm sao Xà Phu và Cự xà
Trong bầu trời đêm hè, ở phía tây Ngân hà, giữa chòm sao Hercules và chòm Thần nông (bò cạp) có một vạt sao thưa, nhưng rộng rãi, đó chính là chòm sao Xà Phu và chòm sao cự xà (xem hình).
Chòm xà phu là một chòm sao lớn, bắc giáp chòm Hercules, nam kề chòm Thần nông, đông và tây là chòm cự xà. Đầu tây của cự xà là chòm Bắc miện và chòm Mục phu, đầu đông tiếp giáp chòm thiên ưng. Một nửa chòm Xà phu nằm ở xích đạo, đây là chòm sao duy nhất nằm ở hoàng đạo nhưng không thuộc nhóm hoàng đạo. chòm xà phu có ngôi sao Panad nổi tiếng, đây là định tinh gần mặt trời nhất nếu không kể sao Bán nhân mã α. Trong chòm xà phu có mấy cặp sao đôi, những nhóm sao hình cầu và các nhóm sao phân tán.
Chòm sao Cự xà bị chòm sao Xà phu chia cắt làm đôi, đây là chòm sao duy nhất trong 88 chòm sao của bầu trời bị cắt làm đôi. Chòm
Xà phu và Cự xà được tưởng tượng thành người bắt rắn dang hai tay tóm chặt con rắn lớn. trong thần thoại Hy Lạp, người bắt rắn là một thầy thuốc tên là Asclepius, con của thần mặt trời Apollo, theo nhân mã Khoron học nghề thuốc. Asclepius chữa bệnh rất giỏi, cứu sống nhiều người nên người chết ngày càng ít khiến thần Pluto tức giận. khi Asclepius chữa cho tay thợ săn Orion bị bò cạp cắn chết sống lại thì Pluto không chịu nổi nữa kiện lên thần Zeus đành dùng sấm chớp đánh chết cả Asclepius lẫn Orion đưa lên trời thành các chòm sao.
người Hy Lạp quan niệm rằng con rắn lột xác tự làm cho mình trẻ lại, người thầy thuốc cũng có thể làm cho người ta khỏi bệnh hồi phục sức lực giống như làm cho người ta trẻ lại. do đó họ gắn nghề thầy thuốc với hình ảnh con rắn. Hình ảnh Aslepius cũng gắn liền với rắn.

Chòm sao ORION
Là một chòm sao đẹp thuộc bán cầu nam , thấy được vào những đêm đông. Chòm sao biểu thị một chàng Lạp Phu một tay cầm chuỳ giơ lên và một tay cầm khiên hướng thẳng vào chòm Kim Ngưu, theo sao chàng Lạp Phu là con Đại Cẩu.


Chòm sao dễ nhận biết bởi 3 ngôi sao thẳng hàng làm thành thắt lưng chàng Lạp Phu , từ trái sang phải là :
+ Sao Alnitak màu trắng lam , cách TĐ 1100nas
+ Sao Alnilam màu lam , đc 1,7 cách TĐ 1200nas
+ Sao Mintaka là sao đôi màu bạch lam đc 2,2 cách TĐ 2350nas
Hai ngôi sao tạo thành vai chàng Lạp Phu là :
+ Sao Betelgeuse , đây là sao biến , đc thay đổi 0,4- 1,3 cách TĐ 310nas, nó là ngôi sao sáng thứ 10 trên bầu trời.
+ Sao Bellattix màu bạch lam cách TĐ 360nas, đc 1,6
Hai ngôi sao tạo thành chân chàng Lạp Phu là :
+ Sao Saiph màu lam đc 2,1 cách TĐ 2100nas
+ Sao Rigel đc 0,1 cách TĐ 900nas, đây là một sao đôi màu bạch lam và một sao đc 7 . Sao Rigel là ngôi sao sáng thứ 7 trên bầu trời.
Ngôi sao ở đầu chàng Lạp Phu là sao lambda orionis đc 3,7 cách TĐ 1800 nas
Phía dưới sao Alnilam là tinh vân orion, tinh vân Đầu Ngựa và nhóm sao M42, M43( M43 gồm 4 sao chính được gọi là nhóm sao hìng thang)
Đây là tinh vân orion

Được orionis sửa chữa / chuyển vào 13:54 ngày 20/06/2004
Được orionis sửa chữa / chuyển vào 13:56 ngày 20/06/2004