Những giai thoại..."trời ơi" trong lịch sử

Giai thoại về Trần Dân Tiên


胡志明传（1949年初版）》图片一
图书《胡志明传（1949年初版）》》　详细描述暂无
Bản tiếng Hoa năm 1949 với tựa đề "Hồ Chí Minh truyện"


#picRightControl{width:43px;float:right;position: absolute;cursorointer;right:-72px;} #picLeftControl{width:43px;position: absolute;cursorointer;left:-72px;} #picLeftControl a{display:block;text-decoration: none;width:43px;height:92px; background: url(/body/images/zy.gif) no-repeat scroll 0 0px transparent; } #picLeftControl a:hover{background-position:0 -92px;} #picRightControl a{display:block;width:43px;height:92px;text-decoration: none; background: url(/body/images/zy.gif) no-repeat scroll -43px 0px transparent; } #picRightControl a:hover{background-position:-43px -92px;} #picShoShowIndex{font-weight:bold;color:green;}

Giai thoại về Trần Dân Tiên

Đề nghị đính chính SGK vì phiên âm chưa chuẩn

(Dân trí) - Giám đốc Bảo tàng Hồ Chí Minh Chu Đức Tính vừa có văn bản gửi Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phạm Vũ Luận về cách phiên âm tên gọi Luật sư Francis Henry Loseby trong sách giáo khoa hiện nay chưa chuẩn xác.

Trong văn bản này, ông Chu Đức Tính cho biết: "Luật sư Lôdơbi (Loseby) là người đã bào chữa và bảo vệ thành công cho Tống Văn Sơ (tức Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh) tại tòa án Hồng Công năm 1931. Ông có tên tiếng Anh đầy đủ là Francis Henry Loseby, cha của ông là cụ Áctuya Lôdơbi (Arthur Loseby) và mẹ là cụ bà Đôrôti Lôdơbi (Dorothea Loseby).
Hiện nay, chúng tôi được biết trong sách giáo khoa của Nhà xuấn bản Giáo dục đã phiên âm sang tiếng Việt tên của vị Luật sư nói trên là Lôdơbai. Theo chúng tôi, cách viết hay phiên âm đó là chưa chính xác".
Ông Tính đưa ra 6 dẫn chứng: Trong bản thảo bút tích tác phẩm “Vừa đi đường vừa kể chuyện” với bút danh T.Lan, Chủ tịch Hồ Chí Minh dùng từ nguyên gốc tiếng Anh là Loseby để gọi tên vị Luật sư, và trong bản in của Nxb Sự thật, Hà Nội, 1963, in là Lôdơbi.
Đồng chí Trịnh Ngọc Thái - nguyên Phó Trưởng ban Đối ngoại TƯ ********************** cho biết: “Năm 1960, tôi là cán bộ Ban đối ngoại TƯ được cử tháp tùng và phiên dịch cho ông Luật sư Loseby sang tham Việt Nam theo lời mời của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Khi đón gia đình tại sân bay Gia Lâm, tôi chào: Kính chào ông Luật sư Lôdơbai. Ông Loseby lập tức sửa ngay lại cho tôi là: Tên tôi đọc là Lôdơbi chứ không phải là Lôdơbai”. Do đây là tên riêng của cá nhân, vì vậy cần phải tôn trọng theo cách gọi truyền thống của gia đình và dòng họ.
Tại Viện phim Việt Nam và Bảo tàng Hồ Chí Minh hiện đang lưu giữ cuốn phim tài liệu, thời sự về chuyến thăm Việt Nam của ông bà Loseby năm 1960. Phim được sản xuất và phát hành năm 1960, tên trên phim được phiên âm và ghi rõ theo tiếng Việt là Lôdơbi.
Bà Nguyễn Thị Cúc, nguyên cán bộ Nhà Xuất bản Ngoại văn, người tháp tùng và phiên dịch cho bà Loseby trong chuyến thăm Việt Nam năm 1960, cũng viết rõ trong tài liệu viết tay bà trao lại cho Bảo tàng Hồ Chí Minh, trong đó tên ông bà Luật sư được viết theo tiếng Việt Lôdơbi. Tài liệu hiện đang lưu giữ tại kho Tư liệu Bảo tàng Hồ Chí Minh.
Năm 1994, Bảo tàng Hồ Chí Minh được đón bà Patricia (con gái duy nhất của ông bà Luật sư Loseby). Khi thăm tủ trưng bày quần áo của ông bà Luật sư tặng Nguyễn Ái Quốc để cải trang năm 1933, lúc hướng dẫn viên giới thiệu: “Đây là bộ quần áo của gia đình Luật sư Lôdơbai…”, bà Patricia xúc động nói: “Xin lỗi chị và nhờ chị nói hộ với các bạn Việt Nam là: Cha tôi tên gọi là Lôdơbi chứ không phải là Lôdơbai”.
Năm 2002, ông Pôntác (Paul Tagg), cháu ngoại của gia đình Luật sư Loseby sang thăm Việt Nam, đến Bảo tàng Hồ Chí Minh để trao lại một số kỷ vật theo lời di chúc của gia đình cũng một lần nữa khẳng định tên gọi của vị Luật sư phải được đọc là Lôdơbi.
Chính vì lẽ đó, Bảo tàng Hồ Chí Minh đã nhiều lần đính chính trên tạp chí, báo và các phương tiện thông tin đại chúng, song không có kết quả. Sở dĩ như vậy vì hầu hết mọi người Việt Nam đều đã học các chương trình giáo dục phổ thông và trong chương trình đó có trích tác phẩm “Những mẩu chuyện về đời hoạt động của Hồ Chủ tịch” của tác giả Trần Dân Tiên. Tác phẩm này đã xuất bản lần đầu từ kháng chiến chống thực dân Pháp và sau đó được tái bản nhiều lần. Trong tác phẩm này, Nxb đã dùng từ Lôdơbai để gọi tên vị Luật sư này.
Ông Chu Đức Tính cho biết: “Thật ra, cách phiên âm như vậy không sai trong việc phiên dịch thông thường từ tiếng Anh sang tiếng Việt. Song trong trường hợp này, do chính Bác Hồ đã viết rõ năm 1961 là Lôdơby và gia đình Luật sư đã đề nghị với chúng tôi nhiều lần rằng đây là đặc điểm riêng của gia đinh. Vì vậy, Bảo tàng Hồ Chí Minh đề nghị Bộ trưởng chỉ đạo Nhà xuất bản Giáo dục đính chính trong sách giáo khoa, gọi đúng tên của Luật sư là Francis Henry Loseby (Phơrăngxít Henri Lôdơbi). Chúng tôi cho rằng chỉ có sửa từ sách giáo khoa thì sự đính chính mới thực sự có hiệu quả”.

Hồng Hạnh



​

http://dantri.com.vn/c25/s25-543815/de-nghi-dinh-chinh-sgk-vi-phien-am-chua-chuan.htm

Giai thoại về Trần Dân Tiên

Cuốn sách: Vừa đi đường vừa kể chuyện

Tháng 314

LADY BORTON​

Vừa đi đường vừa kể chuyện của T. Lan là một cuốn tự truyện được Hồ Chí Minh – người sáng lập ra Nhà nước Việt Nam hiện đại, viết. Quyển tiểu sử Những mẩu chuyện về đời hoạt động của Hồ Chủ tịch, xuất bản năm 1948 với bút danh Trần Dân Tiên. Trần Dân Tiên không phải là Hồ Chí Minh. Hồ Chí Minh chưa bao giờ dùng bút danh Trần Dân Tiên.
Trong quyển Vừa đi đường vừa kể chuyện, Hồ Chí Minh đã kể lại rất rõ những câu chuyện trong hành trình vất vả của mình nhằm thực hiện Chiến dịch giải phóng Biên giới Việt-Trung vào tháng 9/1950, trong cuộc Kháng chiến chống thực dân Pháp của Việt Nam (1945-1954). Hồ Chủ tịch đã lấy bút danh T. Lan, một cán bộ tháp tùng Chủ tịch, và kể lại những câu chuyện về Hồ Chí Minh. Hồ Chủ tịch xuất hiện trong quyển sách như một người “Bác”, danh xưng mà người Việt Nam lần đầu tiên đã dùng thay cho tên gọi Hồ Chí Minh kể từ năm 1945 và đến nay vẫn còn sử dụng.
Hồ Chí Minh viết Vừa đi đường vừa kể chuyện cho những cán bộ và những người Việt Nam bình thường. Lối viết của Người rất giản dị, dễ hiểu. Ở đây, T. Lan đã nêu ra cho các cán bộ thấy được tấm gương về cách lãnh đạo của Hồ Chí Minh. Chúng ta thấy cảnh Hồ Chủ tịch đã vào cửa sau của các trại quân đội để kiểm tra bếp núc và các nhà vệ sinh.

Bìa cuốn sách Vừa đi đường vừa kể chuyện.​

Chúng ta cũng thấy được Người đã đi thăm các gia đình và nói chuyện với các tù binh chiến tranh người Pháp. Chúng ta thấy được những tấm gương của Người về cách tiến hành “cuộc huy động thực hành” giữa quần chúng nhân dân. Chúng ta còn thấy được lời chỉ dạy của Người về việc giữ bí mật cách mạng cũng như những lời khuyên trong trường hợp bị bắt giữ.
T. Lan đã trình bày rất chi tiết những mẩu chuyện về cuộc hành trình của Hồ Chí Minh là một nhà hoạt động cách mạng Việt Nam trong bối cảnh của phong trào cách mạng Việt Nam và phong trào cách mạng thế giới. Người cũng nêu ra phản kháng của nhân dân Liên Xô chống lại cuộc vây hãm Moskva của quân Đức trong Thế chiến thứ hai và cách người Trung Quốc tổ chức cuộc Cách mạng Trung Quốc năm 1949.
Ngoại trừ Lenin và Bành Phái (Peng Pai), Hồ Chí Minh chỉ đề cập lướt qua các nhà lãnh đạo Liên Xô và Trung Quốc. Thay vào đó, Người nhấn mạnh sự đóng góp của quần chúng nhân dân và tầm quan trọng của lòng yêu nước cũng như sự đoàn kết trong cuộc kháng chiến.

Chủ tịch Hồ Chí Minh ngồi làm việc ở phía trước túp lều,
nơi ông ở lại quan sát trong Chiến dịch Biên giới năm 1950.​

Năm 1961, khi Hồ Chí Minh viết Vừa đi đường vừa kể chuyện, thì John F. Kenedy đã là Tổng thống Mỹ. Các cố vấn Mỹ đã can thiệp rất sâu vào Miền Nam Việt Nam. Hồ Chủ tịch lúc đó đã ngoài bảy mươi. Cuốn sách này ghi lại cuộc hành trình của Hồ Chủ tịch trước đó một thập kỷ và nhấn mạnh đến sự đóng góp của nhân dân vào Chiến dịch Biên giới, giúp Việt Nam đánh đuổi thực dân Pháp, giành được thắng lợi năm 1954.
Dù gì đi nữa, Vừa đi đường vừa kể chuyện là một nỗ lực nhằm kêu gọi từng người Việt Nam tham gia vào phong trào yêu nước thông qua mỗi đề tài của nó – đó là sự kiên trì và nhẫn nại của tập thể cũng như cá nhân nhằm giành được độc lập và thống nhất đất nước.

Bản thảo đầu tiên Bác Hồ viết tay trên một tờ bản tin.​

T. Lan không miêu tả thời thơ ấu của Hồ Chủ tịch là con trai của một nhà Nho ở miền Trung Việt Nam, nhưng lại mô tả chuyến đi của Người từ khi là một phụ bếp trên chuyến tàu từ Sài Gòn đến Mác-xây (Marseille) (1911), những kinh nghiệm đầu tiên của Bác ở Pháp (1912), một năm ở Mỹ (1913), hay thời gian ở Anh (1914-1917).
Tác giả không miêu tả những hoạt động chính trị của Hồ Chủ tịch ở Pháp. (Vào năm 1919, Hồ Chí Minh đã gửi một bản yêu sách đến các vị lãnh đạo thế giới, tham dự Hội nghị Paris ở Véc-xây (Versailles); năm 1920, Người là một đồng sáng lập của Đảng Cộng sản Pháp).

Bác Hồ đánh máy bản thảo thứ hai và nhân viên văn phòng
đánh bản thảo thứ ba, Bác Hồ sửa chữa lại bằng tay.​

Tuy nhiên, tác giả T. Lan cũng miêu tả việc thành lập ********************** năm 1930 và tổ chức ********* (Việt Nam Độc lập Đồng minh) năm 1941. ********* mở rộng phong trào cách mạng bao gồm cả những nhà yêu nước khác mà họ không phải là đảng viên. Cuốn sách hoàn thành trước cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945 của Việt Nam và ngày khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nay được gọi là nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam.
Ấn bản này – là ấn bản bằng tiếng nước ngoài đầu tiên – giữ nguyên bản so với một loạt tờ báo đăng năm 1961 và bản in chính đầu tiên ấn hành năm 1963, khi Hồ Chí Minh còn sống. Ngoài ra, bản dịch cũng sử dụng các tên gọi theo cách viết chính tả hiện đại của Trung Quốc và Việt Nam. Bản in đầu tiên chỉ có một chú thích ở cuối trang được đánh dấu bằng số “1”, nhưng ở đây được chú thích là dấu “*”. Ghi chú cuối sách có bổ sung thêm thông tin.

Bút tích của Bác Hồ.​

Bản dịch cũng tuân theo cách ngắt đoạn văn, dấu ngoặc đơn, dấu ngoặc kép, dấu chấm câu, chữ viết hoa, cũng như các từ, cụm từ, và các dòng thơ in nghiêng. Dấu ngoặc đơn được dùng để chỉ ra vài cụm từ giải thích thêm cho rõ nghĩa.

(Tháng 9 năm 2009)​

TRUNG HIẾU
(dịch từ bản tiếng Anh)​

Giai thoại về Trần Dân Tiên

NGUYỄN TRÃI VÀ HỒ CHÍ MINH
HAY LÀ LUẬN VỀ VĨ NHÂN


Ngô Tự Lập
Khoa Quốc tế - ĐHQGHN

[FONT=&quot] [/FONT]​

[FONT=&quot] Có một sự tương đồng về bản chất giữa Vĩ nhân với cuốn Sách vĩ đại. Cuốn sách vĩ đại là một cuốn sách hay, nhưng một cuốn sách hay, thậm chí rất hay, chưa chắc đã là một cuốn sách vĩ đại. Cũng vậy, vĩ nhân phải là một người xuất sắc, nhưng một người xuất sắc, thậm chí rất xuất sắc, chưa chắc đã phải là vĩ nhân.[/FONT]​

[FONT=&quot] Trong văn học Việt Nam, tác phẩm xứng đáng nhất để được gọi là vĩ đại là “Truyện Kiều” của Nguyễn Du. Có thể nói, “Truyện Kiều” là kinh thánh văn chương của dân tộc Việt Nam. Phạm Quỳnh nói rất đúng, rằng: "‘Truyện Kiều’ còn thì tiếng Việt còn. Tiếng Việt còn thì nước Việt còn". “Truyện Kiều” vĩ đại vì sao?[/FONT]​

[FONT=&quot] “Truyện Kiều” vĩ đại không phải vì nó là tác phẩm đại chúng,[/FONT][FONT=&quot] mặc dù có lẽ không một người Việt nào không biết về nó. Nhưng theo những gì tôi thấy, và chắc các bạn cũng đồng ý với tôi, có không nhiều người đọc hết “Truyện Kiều”, lại càng ít người thực sự có nhu cầu đọc “Truyện Kiều” để thưởng thức. Trên thực tế, lời khẳng định “Truyện Kiều là tác phẩm được mọi người Việt Nam yêu thích” chỉ sáo ngữ. Ngày nay, thanh niên biết đến “Truyện Kiều” chủ yếu vì nó được giảng dạy trong trường phổ thông, còn trong quá khứ có lẽ những người nông dân mù chữ yêu thơ ca học thuộc lòng từng đoạn dài chủ yếu vì âm điệu du dương hơn là thực sự hiểu nội dung của nó. “Truyện Kiều”, với vô số điển tích, là một tác phẩm khó hiểu ngay cả với các những người có học. Tuy nhiên, bằng nhiều con đường, nó trở thành một cái gì đó giống như đồ thờ. Cha tôi, khi còn sống, trong một chuyến về phép thăm nhà, nói với con trai là tôi, khi đó mới mười một tuổi, rằng “Ai chưa thuộc 500 câu Kiều thì chưa phải là người Việt Nam”. Để chứng tỏ với bố rằng mình là người Việt Nam hơn thế, tôi đã học thuộc lòng cả cuốn sách, mặt dù khi đó, xin thú thực, cũng chẳng hiểu nó hay ở chỗ nào.[/FONT]​

[FONT=&quot] “Truyện Kiều” vĩ đại cũng không chỉ vì nó là một kiệt tác[/FONT][FONT=&quot], mặc dù không có gì phải nghi ngờ về giá trị văn học của tác phẩm này. Tôi nói vậy không phải vì đòi hỏi tất cả các câu trong “Truyện Kiều” đều phải là tuyệt mỹ. Đó là điều không tưởng. Một tác phẩm thơ dài, nói như Edgar Allan Poe, thực chất là một tổ hợp những bài thơ ngắn. Ở khoảng giữa những bài thơ ngắn ấy là rất nhiều những câu nối, câu dẫn, câu độn. Và chính những câu dẫn, câu nối, câu độn ấy góp phần làm những “bài thơ ngắn” kia thêm lung linh. Tôi không đòi hỏi tất cả các câu trong “Truyện Kiều” đều phải là tuyệt mỹ. Ý tôi muốn nói là trong văn chương Việt Nam cũng có những kiệt tác khác, như “Chinh phụ ngâm” của Đoàn Thị Điểm và Đặng Trần Côn. Trong "Chinh phụ ngâm", những câu như [/FONT]​

[FONT=&quot] “Áo chàng đỏ tựa dáng pha[/FONT]​

[FONT=&quot] Ngựa chàng sắc trắng như là tuyết in”[/FONT]​

​

[FONT=&quot] hay [/FONT]​

​

[FONT=&quot] “Trống trường thành lung lay bóng nguyệt[/FONT]​

[FONT=&quot] Khói Cam Tuyền mờ mịt thức mây”[/FONT]​

​

[FONT=&quot] là những câu thơ tuyệt mỹ không hề thua kém bất kỳ câu thơ nào trong “Truyện Kiều”. Thêm nữa, nếu “Truyện Kiều” vay mượn cốt truyện từ tác phẩm “Kim Vân Kiều truyện” của Thanh Tâm Tài Nhân, một tác giả Trung Quốc, thì “Chinh phụ ngâm” là tác phẩm hoàn toàn Việt Nam. Nhưng kiệt tác “Chinh phụ ngâm” đã không được chọn.[/FONT]​

[FONT=&quot] “Truyện Kiều” cũng không phải là một kiệt tác đầu tiên của văn học Việt Nam bằng tiếng Việt. Kiệt tác đầu tiên của văn học Việt Nam bằng tiếng Việt là “Quốc âm thi tập” của Nguyễn Trãi, cha đẻ của văn học Việt Nam bằng tiếng Việt, người mà không chỉ tài năng, vinh quang mà cả bi kịch cũng vô song. “Quốc âm thi tập” của Nguyễn Trãi cho đến nay vẫn còn mới mẻ, vẫn còn khiến ta thán phục. Có thể nói, không có “Quốc âm thi tập” thì không có “Truyện Kiều”. Thế nhưng “Truyện Kiều” của Nguyễn Du mới là tác phẩm vĩ đại nhất của văn học Việt Nam. Vì sao? Vì nó được lịch sử và cộng đồng lựa chọn để trở thành biểu tượng văn hóa. Người ta không chỉ đọc nó, người ta còn dùng nó để học, để bói toán. Tóm lại, từ một sản phẩm xuất sắc của cá nhân Nguyễn Du, “Truyện Kiều” trở thành sản phẩm lịch sử của một cộng đồng. [/FONT]​

[FONT=&quot] Cũng vậy, vĩ nhân là sản phẩm lịch sử của một cộng đồng. Cá nhân xuất sắc là người có một sự nghiệp xuất sắc, nhưng cá nhân xuất sắc ấy chỉ trở thành vĩ nhân khi được cộng đồng, trong những bối cảnh lịch sử nhất định, lựa chọn để trở thành huyền thoại. George Washington là một ví dụ. Ngày nay Washington được hầu hết dân chúng Hoa Kỳ sùng kính. Nhưng không phải bao giờ cũng thế. Nghiên cứu lịch sử nước Mỹ, ta thấy rằng vị Tổng Thống đầu tiên của Hoa Kỳ là một người xuất sắc, nhưng không phải là xuất sắc nhất trong số các người Cha Lập Quốc (Founding Fathers) của nước Mỹ. Một số tài liệu cho thấy tuy giữ cương vị tư lệnh của quân đội, ông là một người khá nhợt nhạt về tính cách cũng như tài năng quân sự. Nhưng có lẽ trong lúc những nhân vật xuất sắc nhất không thống nhất được với nhau - và do đó không giành được ủng hộ của số đông - Washington đã trở thành vị Tổng Thống đầu tiên của Hoa Kỳ. Vinh dự ấy không thuộc về Thomas Paine, người đã xây dựng nền tảng lý luận cho cuộc Cách mạng Mỹ, hay Thomas Jefferson, người viết ra bản “Tuyên ngôn độc lập” nổi tiếng. Khi còn là Tổng thống, Washington bị dân chúng chỉ trích khá nhiều vì quản lý kém, vì đàn áp nông dân, và thậm chí cả vì tham nhũng. Uy tín của ông khi tại chức sa sút đến nỗi khi ông về vườn, một số báo chí đương thời coi đó là thành công lớn của dân chúng trong việc làm lành mạnh hoá đời sống chính trị Hoa Kỳ. Washington cũng không phải là nhà giải phóng theo đúng nghĩa, bởi lẽ ông cũng là một chủ nô. Khi chết năm 1799, ông là chủ của hơn ba trăm nô lệ. Thế nhưng chỉ ba chục năm sau khi chết, Washington đã trở thành một vị thánh. Vô số những quyền sách, tạp chí đua nhau viết về tài trí tuyệt vời và đạo đức cao cả của ông. Trong quá trình thần thánh hóa Washington, công đầu thuộc về Mason Locke Weems (1756 – 1825), hay Parson Weems, một vị mục sư kiêm chủ nhà in, tác giả của cuốn sách The Life of Washington (Cuộc đời Washington). Trong cuốn sách đó, Parson Weems bịa ra những mẩu chuyện mang tính ngụ ngôn nhằm ca ngợi tài năng và đạo đức của vị anh hùng dân tộc Hoa Kỳ. Washington đã trở thành vĩ nhân không chỉ vì sự nghiệp xuất sắc của ông. Washington trở thành vĩ nhân còn vì nước Mỹ, vốn không có quá khứ, cần phải có vĩ nhân và huyền thoại của riêng mình. [/FONT]​

[FONT=&quot] Trong lịch sử Việt Nam, hai người xứng đáng nhất để được gọi là Vĩ nhân, theo tôi, là Nguyễn Trãi và Hồ Chí Minh. Cuộc đời hai con người này có những nét tương đồng kỳ lạ. Cả hai đều là những người xuất chúng, kết tinh được tinh thần thời đại mình, đóng vai trò trung tâm trong cuộc kháng chiến chống ngoại xâm và sau đó lại là linh hồn của những biến đổi văn hóa-xã hội mang tính bước ngoặt của lịch sử đất nước. Cả Nguyễn Trãi và Hồ Chí Minh đều đồng thời đóng rất nhiều vai, vai nào cũng ở trình độ rất cao: nhà thơ, nhà văn, nhà chính trị, nhà quân sự, nhà ngoại giao, nhà tư tưởng và thậm chí là nhạc sĩ. Theo “Đại Việt sử ký toàn thư”, Nguyễn Trãi từng được vua Lê giao cùng với Lương Đăng “làm loan giá, nhạc khí, dạy tập nhạc và múa”[1]. Quan niệm về âm nhạc của Nguyễn Trãi gắn liền với quan điểm nhân văn của ông về thuật trị nước. Ông viết: “Hòa bình là gốc của nhạc, thanh âm là văn của nhạc. Thần vâng chiếu làm nhạc, không dám không hết lòng hết sức, nhưng vì học thuật nông cạn, sợ răng trong khoảnh thanh luật khó được hài hòa. Xin bệ hạ yêu nuôi nhân, để cho các nơi làng mạc không có tiếng oán giận than sầu, đó là không mất cội gốc của nhạc vậy”. Hồ Chí Minh là người đầu tiên dịch bài hát L'Internationale (Quốc tế ca) ra tiếng Việt. Theo các tác giả Đào Trọng Từ, Huy Trân, Tú Ngọc, Hồ Chí Minh còn sáng tác nhiều bài hát dựa trên các làn điệu dân ca như «Bài ca tự vệ», «Ca binh lính», «Bài ca du kích »[2]. Tờ “Việt Nam độc lập”, số 117, hướng dẫn cách hát bài hát “Ca đội tự vệ” của Hồ Chí Minh, sáng tác năm 1942, như sau: “Chia người làm từng tổ, 4 câu trên tổ A hát trước, hát giọng cao (nếu có phụ nữ là tổ A) tổ B hát giọng thấp theo sau. Những chữ BÉN, SẮC, ĐÔNG, BỀN phải hát dài như BÉ-ÉN, SẮ-ẮC, ĐÔ-ÔNG, BỀ-ỀN. Hai câu sau cùng mỗi đoạn thì cả tổ đều hát với nhau, chữ CHẶT và chữ NÊN phải rất mạnh”[3]. Nguyễn Trãi và Hồ Chí Minh cũng chính là tác giả hai bản tuyên ngôn độc lập bất hủ của Việt Nam (Bài thơ “Nam Quốc sơn hà” mà trước đây nhiều người tin là của Lý Thường Kiệt gần đây được nhiều học giả chứng minh là khuyết danh và đã được Lê Hoàn sử dụng trước đó. “Nam Quốc sơn hà” là một bài thơ với tuyên ngôn đanh thép, nhưng dù sao cũng chưa phải là một bản tuyên ngôn độc lập đúng nghĩa). [/FONT] ​

[FONT=&quot] Nhưng điểm tương đồng quan trọng hơn, nếu không nói là quan trọng nhất, điểm tương đồng khiến họ trở thành đối tượng của sự yêu ghét cuồng nhiệt, đồng thời khiến họ thực sự trở thành vĩ nhân, là những huyền thoại bao phủ cuộc đời và sự nghiệp của họ. Trong vô số những huyền thoại ấy, đặc biệt thú vị là huyền thoại về việc Nguyễn Trãi và Hồ Chí Minh sử dụng sức mạnh của truyền thông nhằm mục đích xây dựng uy tín và thu phục nhân tâm. [/FONT]​

[FONT=&quot] Tương truyền, trong thời kỳ trứng nước của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, Nguyễn Trãi cho quân dùng mỡ viết lên lá rừng dòng chữ "Lê Lợi vi quân, Nguyễn Trãi vi thần". Lũ côn trùng, khi ăn mỡ, đã vô tình trở thành những chiếc máy in tự nhiên, biến hàng ngàn chiếc lá thành những tờ truyền đơn. Tôi được thầy giáo kể cho nghe câu chuyện này khi mới lên chín mười tuổi. Đó là khỏang thời gian khốc liệt cuối cùng của cuộc kháng chiến chống Mỹ. Chúng tôi ngồi dưới hầm, hình dung nét mặt thành kính của người dân khi vớt từ dưới sông lên những chiếc lá mà họ tin rằng mang lời phán truyền của Trời. [/FONT]​

[FONT=&quot] Hồ Chí Minh cũng sử dụng kế ấy, nhưng theo cách của thời đại ông, tôi tin như vậy. Tôi muốn nói cuốn sách "Những mẩu chuyện về đời hoạt động của Hồ Chủ Tịch" của Trần Dân Tiên, xuất bản lần đầu tiên năm 1948, vào buổi trứng nước của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Trong cuốn sách, dựa trên lời kể của các nhân chứng có lẽ là hư cấu, Trần Dân Tiên phác họa nên chân dung một nhà lãnh tụ cách mạng với những phẩm chất đạo đức tốt đẹp, người sẽ trở thành chủ tịch Hồ Chí Minh.[/FONT]​

Trần Dân Tiên là ai? Nhiều người cho rằng Trần Dân Tiên chính là Hồ Chí Minh, nhiều người khác không đồng ý như vậy. Phần lớn những người cho rằng Trần Dân Tiên và Hồ Chí Minh là hai người khác nhau là những người hâm mộ Hồ Chí Minh. Ngược lại, phần lớn những người khẳng định Trần Dân Tiến và Hồ Chí Minh là một là những người căm ghét Hồ Chí Minh. Những người căm ghét Hồ Chí Minh khẳng định rằng Trần Dân Tiên chính là Hồ Chí Minh, bởi họ cho rằng việc tự viết một cuốn sách để ca ngợi mình là điều đáng phê phán. Những người hâm mộ Hồ Chí Minh khẳng định rằng Trần Dân Tiên không phải là Hồ Chí Minh cũng chính vì lý do tương tự: họ cũng cho rằng việc tự viết một cuốn sách để ca ngợi mình là điều đáng phê phán. Tôi là một trong không nhiều người hâm mộ Hồ Chí Minh nhưng lại tin rằng Trần Dân Tiên là Hồ Chí Minh. Hơn thế nữa, chính vì hâm mộ Hồ Chí Minh mà tôi tin như vậy. ​

Tại sao tôi lại tin rằng Trần Dân Tiên chính là Hồ Chí Minh? ​

Trước hết,nếu có một tác giả là Trần Dân Tiên và ông ta còn sống, thật khó tin rằng ông ta lại không đứng ra nhận bản quyền một tác phẩm nổi tiếng đến như vậy. ​

Nhưng nếu vì một lý do gì đó ông Trần Dân Tiên chọn cái quyết định khó tin ấy, hoặc nếu ông ta đã chết, thật khó tin là không một ai trong số những người đã cung cấp cho ông ta tư liệu về Hồ Chủ Tịch lại đồng loạt im lặng, giống hệt như tác giả cuốn sách. ​

Cuối cùng, giả sử cả Trần Dân Tiên lẫn các nhân chứng đều im lặng một cách khó tin như vậy, thật khó tin là không ai biết gì về một người đã gặp bao nhiêu người, đến bao nhiêu vùng đất, để thu thập bao nhiêu tài liệu, đủ cho cuốn sách. ​

Nhưng lý do chính để tôi tin rằng Trần Dân Tiên chính là Hồ Chí Minh là nội dung và phong cách của cuốn sách. “Những mẩu chuyện trong đời hoạt động của Hồ Chủ Tịch” quá hay. Nó giản dị nhưng linh hoạt, cuốn hút. Nó là sự kết hợp hoàn hảo giữa những trải nghiệm cá nhân với tính phổ quát, tính dân tộc với tính quốc tế, tính văn chương và tính tuyên truyền. « Những mẩu chuyện” mang đầy tính biểu tượng, giống như những chuyện ngụ ngôn nhưng lại mang những thông điệp chính trị rất cụ thể. Tóm lại, nó phải là tác phẩm của một vĩ nhân. Ai có thể viết ra nó, nếu không phải là Hồ Chủ Tịch?​

Những điều tôi vừa viết trên đây về cuốn “Những mẩu chuyện trong đời hoạt động của Hồ Chủ Tịch” thật ra cũng có thể nói về một cuốn sách khác mà tôi rất muốn so sánh, đó là cuốn “Vừa đi đường vừa kể chuyện” của T. Lan. Bản thảo cuốn sách này đang được Bảo tàng Hồ Chí Minh xây dựng hồ sơ để đề nghị UNESCO công nhận là Di sản Tư liệu thế giới. Hai cuốn sách “Những mẩu chuyện trong đời hoạt động của Hồ Chủ Tịch” và “Vừa đi đường vừa kể chuyện” giống nhau một cách kỳ lạ, không chỉ về đề tài, ngôn ngữ, phong cách, mà cả về bút pháp và thậm chí là về dung lượng. Nhưng trái với Trần Dân Tiên, T. Lan được công bố chính thức là một bút danh của Hồ Chủ Tịch. ​

Ở trên tôi viết rằng cả những người hâm mộ lẫn những người căm ghét Hồ Chí Minh đều cho rằng việc tự viết một cuốn sách để ca ngợi mình là điều đáng phê phán. Nhưng điều đó chỉ đúng với những người tầm thường. Với những người tầm thường, tức là tất cả chúng ta, chỉ trừ các vĩ nhân, tự nói hay tự viết để ca ngợi mình là điều đáng phê phán. Nói vậy cũng có nghĩa là nói tất cả chúng ta đều đáng phê phán. Bởi vì trên thực tế, ngoài việc nhờ bạn bè, cánh hẩu, học trò, cấp dưới…ca ngợi mình – điều thường được coi là cao thượng hơn là tự ca ngợi – tự ca ngợi vẫn là cách chúng ta thường sử dụng. Chẳng hạn, chúng ta vẫn nói, “Tôi rất ghét thói giả dối”, “Em làm tất cả những thứ này là vì anh”, hay “Tôi không phải là người tham quyền cố vị…” ​

Nhưng những gì đúng với người thường không phải bao giờ cũng đúng với các vĩ nhân. Chúng ta không thể đo vĩ nhân bằng thước đo của những kẻ tầm thường. Học giả Arab, Mustafa al-Manfaluti, từng viết: “Sự vĩ đại đứng cao hơn nghệ thuật và tri thức, cao hơn pháp luật và quyền lực, cao hơn tước hiệu và của cải, bởi vì các nhà khoa học, các nghệ sĩ và những người danh tiếng thì có nhiều, còn những cá nhân vĩ đại thì rất ít gặp. Sự vĩ đại - đó là sức mạnh bẩm sinh của tinh thần mà không của cải nào mua được. Người đạt đến sự vĩ đại có một niềm tin chắc rằng mình khác biệt với những người trần khác về cả trái tim, trí tuệ, khuynh hướng tư tưởng và phương thức tư duy, rằng mình được cắt theo một thước đo khác những người khác và không nằm vừa trong khuôn khổ của các phe nhóm, giai cấp nào cả”[4].​

Đúng vậy, không thể coi “Những mẩu chuyện về đời hoạt động của Hồ Chủ Tịch” là cuốn sách của một kẻ háo danh. Hồ Chí Minh quá nổi tiếng, sự nghiệp của ông quá sáng chói, ông không cần có thêm một cuốn sách để trở thành nổi tiếng. Và giả sử Hồ Chí Minh cần một cuốn sách như thế, chỉ cần ông đánh tiếng, chắc chắn sẽ có rất nhiều nhà văn tài giỏi và nổi tiếng sẵn sàng viết nó ra, không chỉ vì ngưỡng mộ, mà có thể còn vì vụ lợi. Nhưng Hồ Chí Minh đã quyết định tự viết ra cuốn sách. Tôi đoán, thời gian cấp bách là một yếu tố khiến Hồ Chủ Tịch phải quyết định như vậy. Hãy nhớ rằng cuốn sách được xuất bản năm 1948. Đó là thời điểm vô cùng khó khăn đối với Hồ Chí Minh. Cuộc cách mạng của ông đang đứng trước những nguy cơ to lớn. Đội quân phần lớn gồm những chàng trai chân đất của ông đang phải đối mặt đội quân viễn chinh thiện chiến của cường quốc Pháp, được hỗ trợ bởi cường quốc số một thế giới là Hoa Kỳ. Xin nhớ rằng cho đến lúc đó chính phủ của Hồ Chí Minh vẫn chưa được Liên Xô công nhận, còn cách mạng Trung Quốc thì đến 1949 mới thành công. Tình thế của cuộc kháng chiến chống Pháp lúc đó rất giống tình thế của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn khi Nguyễn Trãi mới dâng “Bình Ngô sách”. Và cũng như Nguyễn Trãi và Lê Lợi, Hồ Chí Minh buộc phải thu phục nhân tâm. Để thu phục nhân tâm, phải có một hình tượng trung tâm lý tưởng có thể thu phục nhân tâm. Ai có thể làm việc đó trong điều kiện nước sôi lửa bỏng như vậy? Tôi nghĩ là không có ai cả ngoài Hồ Chí Minh. Hồ Chí Minh đã phải tự viết lấy cuốn sách. Tôi tin rằng khi đó Hồ Chí Minh có nghĩ đến những tờ truyền đơn lá của Nguyễn Trãi.​

Hồ Chí Minh có nghĩ rằng một ngày nào đó người ta sẽ bàn tán về tác giả của cuốn sách hay không? Tôi nghĩ rằng có. Với trí tuệ siêu việt, với kiến văn uyên thâm Đông Tây kim cổ, với sự từng trải và lịch lãm của mình, Hồ Chí Minh không thể không biết rằng vấn đề bản quyền của cuốn sách sẽ được bàn đến vào một ngày nào đó. Nhưng Hồ Chí Minh có cách bàn riêng của mình. Ông bàn với sự vĩnh cửu. Tôi hình dung nụ cười giễu cợt của ông. Có thể đó là một trò đùa của Hồ Chí Minh trong thời điểm vận mệnh quốc gia đang ngàn cân treo sợi tóc. Trò đùa chỉ có thể có ở một vĩ nhân. ​

Có vô số huyền thoại đã và đang được thêu dệt xung quanh cuộc đời và sự nghiệp của Nguyễn Trãi và Hồ Chí Minh. Nhưng Nguyễn Trãi và Hồ Chí Minh còn một sự giống nhau khác, đó là sự yêu ghét tột cùng mà người ta dành cho họ. Sự yêu ghét tột cùng ấy là bằng chứng và cũng là đồng tác giả của sự vĩ đại. ​

Một lần nữa tôi lại muốn trích dẫn Mustafa al-Manfaluti. Ông viết: “Sự vĩ đại giống như chân lý, cả kẻ thù lẫn bạn bè đều phục nó. Người sáng tạo cũng như kẻ phá hoại đều phải chịu đựng sức nặng của nó. Ở đâu anh thấy một đoàn bạn bè, ở đấy anh thấy một đám kẻ thù. Chỗ nào anh thấy những kẻ thù chống đối nhau thì nên biết rằng: chỗ đó sự vĩ đại đang lên ngôi báu lớn lao của mình, vượt cao hơn tất cả”.​

​

[FONT=&quot] NTL (03-03-2010)[/FONT]​

[1][FONT=&quot] Đại Việt sử ký toàn thư, T.II,Văn hóa-Thông Tin, Hà Nội, 2004, tr. 157. [/FONT]​

[2] Đào Trọng Từ, Huy Trân, Tú Ngọc, Essais sur la musique vietnamienne, E***ion en langues étrangères, Hanoi, 1979, tr. 154. ​

[3] Nguyên văn bài hát như sau: “I. Gươm dao ta/ Đem mài đi/ Mài cho bén/ Mài cho sắc/ Nhật ta đâm/ Tây ta chặt. II. Sắp hàng ra/ Xung phong lên/ Người ta đông/ Sức ta bền/ Việc giải phóng/ Nhất định nên”. Trích theo Vũ Châu Quán, Nguyễn Huy Quát, Những điều chưa biết trong thơ ca chiến khu của Bác Hồ, Thanh Niên, Hà Nội, 2006, tr. 271.​

[4] Mustafa al-Manfaluti (1876-1924), nhà văn và nhà khai sáng Arab. Đoạn văn nói trên trich trong “Sự vĩ đại”, do Ngân Xuyên dịch. [/B]​

​

​

http://www.viet-studies.info/NgoTuLap_NguyenTraiVaHoChiMinh.htm
​

Giai thoại về Trần Dân Tiên


Một tác phẩm của Hồ Chủ Tịch dưới bút danh T. Lan có thủ pháp tương tự quyển sách của Trần Dân TiênVừa đi đường vừa kể chuyện

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Bước tới: menu, tìm kiếm
Vừa đi đường vừa kể chuyện là một tác phẩm văn học theo lối tự truyện do Hồ Chí Minh viết với bút danh T.Lan[1]. Trong tác phẩm, T. Lan là một cán bộ tháp tùng Chủ tịch, và được nghe Hồ Chí Minh kể lại nhiều câu chuyện khác nhau về Hồ Chí Minh trên suốt quãng đường đi cùng nhau. Hồ Chí Minh xuất hiện trong quyển sách như một người “Bác”.
Được công bố trên báo Nhân dân năm 1961 lần lượt đăng trên các số 2606, 2607, 2608, 2609, 2610, 2685, 2686, 2688, 2691, 2692, 2693, 2694, Vừa đi đường vừa kể chuyện được Nhà xuất bản Sự thật xuất bản thành sách năm 1963 và sau đó tác phẩm được tái bản nhiều lần ở các nhà xuất bản khác nhau. Riêng bản thảo gốc được lưu giữ tại Văn phòng Phủ Chủ tịch từ năm 1961-1969 và đến năm 1970 được chuyển giao cho Bảo tàng Hồ Chí Minh lưu giữ.
Mục lục

[ẩn]

• 1 Nội dung chính
• 2 Đánh giá
• 3 Đề cử thành Di sản tư liệu thế giới
• 4 Tham khảo

[sửa] Nội dung chính

Vừa đi đường vừa kể chuyện bắt đầu mạch truyện từ những ngày hoạt động bí mật ở Pháp những năm 1920. Sau đó, câu chuyện tiếp tục về những ngày tháng Hồ Chí Minh sang Nga vào giữa năm 1923, sang Trung Quốc năm 1924, sang Hương Cảng năm 1927, trở về Liên Xô, sang Đức, Pháp, Bỉ, Ý, Xiêm… cho đến ngày ông được đặt chân lên mảnh đất địa đầu của Tổ quốc sau hơn 30 năm xa cách.
Hồ Chí Minh cũng kể lại rất rõ những câu chuyện trong hành trình vất vả của mình nhằm thực hiện Chiến dịch giải phóng Biên giới Việt-Trung vào tháng 9/1950, trong cuộc Kháng chiến chống thực dân Pháp của Việt Nam (1945-1954). .
"Vừa đi đường vừa kể chuyện" tái hiện một cách sinh động những sự kiện tiêu biểu đã diễn ra trên thế giới, gắn liền với quãng đời hoạt động cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong hơn 30 năm. Tận dụng mặt sau của những trang bản tin, tờ lịch..., những trang bản thảo được viết và sửa nhiều lần một cách tỉ mỉ...
Bằng lối kể chuyện hấp dẫn, đan xen giữa quá khứ với hiện tại và bằng những dẫn chứng cụ thể, tác giả muốn khẳng định với người đọc: Dù thế lực ********* có lớn mạnh, hung ác, quỷ quyệt, cuối cùng cũng sẽ bị lực lượng cách mạng đập tan. "Cuộc kháng chiến của nhân dân ta, nó có thể kéo dài bốn, năm năm nữa, nhưng cuối cùng chúng ta nhất định thắng lợi". "Ngày nay đế quốc Mỹ đang đi theo vết xe chống cộng của Hítle, chắc chắn rằng số phận của đế quốc Mỹ cũng sẽ kết thúc một cách thảm hại như số phận của Hítle". "Chủ nghĩa xã hội nhất định sẽ thực hiện khắp thế giới: điều đó cũng rõ rệt và chắc chắn như mặt trời mọc từ phương Đông".
[sửa] Đánh giá

Nhà văn Mỹ Lady Borton viết:
"Lối viết của Người rất giản dị, dễ hiểu. Ở đây, T. Lan đã nêu ra cho các cán bộ thấy được tấm gương về cách lãnh đạo của Hồ Chí Minh. Chúng ta thấy cảnh Hồ Chủ tịch đã vào cửa sau của các trại quân đội để kiểm tra bếp núc và các nhà vệ sinh"[2].
[sửa] Đề cử thành Di sản tư liệu thế giới

Hiện tại, bản thảo viết của tác phẩm bao gồm 3 bản: Bản thảo lần thứ nhất do Chủ tịch Hồ Chí Minh viết tay và sửa. Bản thảo lần thứ hai do Chủ tịch Hồ Chí Minh đánh máy và sửa. Bản thảo lần thứ ba do Văn phòng Chủ tịch đánh máy, Chủ tịch Hồ Chí Minh sửa lại, sau đó gửi đăng báo. Toàn bộ các trang bản thảo lần thứ nhất và bản thảo lần thứ hai đều được Chủ tịch Hồ Chí Minh sử dụng mặt sau các trang bản tin, các trang tài liệu và các tờ lịch để viết[3].
Điều đặc biệt của sưu tập tài liệu này, không chỉ là tài liệu nguyên gốc do chính Hồ Chí Minh viết; mà còn là tài liệu chỉ có một bản duy nhất, không có bản thứ hai; và duy nhất chỉ có ở Bảo tàng Hồ Chí Minh, không có ở bất kỳ nơi nào khác.
Do tính chất độc đáo của bản thảo và tác phẩm, Bảo tàng Hồ Chí Minh, nơi đang lưu giữ bản gốc tác phẩm đang tiến hành làm hồ sơ đề cử "Vừa đi đường vừa kể chuyện" trở thành Di sản tư liệu thế giới[4].
[sửa] Tham khảo

1. ^ Giáo trình tư tưởng Hồ Chí Minh, trang 435, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2008. Trích:Từ đầu những năm 40 của thế kỷ 20, sau khi trở về nước cùng với Đảng trực tiếp lãnh đạo phong trào cách mạng Việt Nam cho đến cuối đời, những tác phẩm văn nghệ của Hồ Chí Minh đã có ý nghĩa rất quan trọng trong việc tuyên truyền, giáo dục, cổ vũ, động viên nhân dân cả nước trong khởi nghĩa giành chính quyền, trong kháng chiến chống ngoại xâm, trong xây dựng nền văn nghệ mới, xã hội mới, con người mới. Ba mươi bài ca *********, Lịch sử nước ta gồm 210 câu thơ lục bát, những bài thơ làm ở Pắc Bó đăng trên báo Việt Nam độc lập, Nhật ký trong tù, Sửa đổi lối làm việc, Đời sống mới, Cách viết, Vừa đi đường vừa kể chuyện, Giấc ngủ 10 năm, hàng loạt các bài thơ chúc tết hay xướng hoạ với nhân sĩ yêu nước, ... tất cả đã chứng tỏ Hồ Chí Minh không những là lãnh tụ tối cao của Đảng và dân tộc mà còn luôn luôn là chiến sĩ tiên phong trên mặt trận văn hoá văn nghệ.
2. ^ http://honvietquochoc.com.vn/Tu-lieu/Tu-lieu-lich-su/Cuon-sach-Vua-di-duong-vua-ke-chuyen.aspx
3. ^ http://phapluattp.vn/249275p0c1021/...-ho-duoc-de-cu-la-di-san-tu-lieu-the-gioi.htm
4. ^ http://huc.edu.vn/chi-tiet/867/.html

Giai thoại về Trần Dân Tiên

Đăng ký "Vừa đi đường vừa kể chuyện" là di sản tư liệu thế giới

“Áp theo các tiêu chí, chúng tôi tự tin với đề cử của mình”!



(TT&VH) - Đó là phát biểu của TS Chu Đức Tính, Giám đốc Bảo tàng Hồ Chí Minh nhân cuộc tọa đàm khoa học về xây dựng hồ sơ đăng ký Di sản tư liệu thế giới đối với bản thảo tác phẩm Vừa đi đường vừa kể chuyện của Chủ tịch Hồ Chí Minh (diễn ra hôm 14/7 vừa qua). Đây là bản thảo Người viết năm 1961 với bút danh T.Lan và được giới khoa học đánh giá là một tác phẩm đặc biệt giá trị.

Trang bản thảo đánh máy tác phẩm Vừa đi đường vừa kể chuyện của Chủ tịch Hồ Chí Minh​

​

​

Chọn bản thảo Vừa đi đường vừa kể chuyện để xây dựng hồ sơ trình UNESCO, theo ông Phạm Sanh Châu, Vụ trưởng Vụ Văn hóa Đối ngoại và UNESCO (Bộ Ngoại giao) là bởi tính quý hiếm, tính “độc bản” không thể thay thế của bản thảo. Đây cũng là điều mà các đại biểu tham dự tọa đàm khẳng định. Bản thảo, bao gồm những câu chuyện cảm động về cuộc đời hoạt động gian khổ của Chủ tịch Hồ Chí Minh khi tham gia trong Quốc tế Cộng sản hoặc lúc ở Pháp, Liên Xô, Thái Lan; lúc ở trại giam của thực dân Anh; trên đường đi chỉ đạo Chiến dịch Biên giới năm 1950...

Được công bố trên báo Nhân dân năm 1961, xuất bản thành sách năm 1963 và sau đó tác phẩm Vừa đi đường vừa kể chuyện được tái bản nhiều lần ở các NXB khác nhau. Riêng bản thảo gốc được lưu giữ tại Văn phòng Phủ Chủ tịch từ năm 1961-1969 và đến năm 1970 được chuyển giao cho Bảo tàng Hồ Chí Minh lưu giữ.

Thấm đượm tinh thần đoàn kết quốc tế trong sáng, Vừa đi đường vừa kể chuyện tái hiện một cách sinh động những sự kiện tiêu biểu đã diễn ra trên thế giới, gắn liền với quãng đời hoạt động cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong hơn 30 năm. Tận dụng mặt sau của những trang bản tin, tờ lịch...,những trang bản thảo được viết và sửa nhiều lần một cách tỉ mỉ... điều này đã làm nên tính “độc bản” của bản thảo và cũng thể hiện rõ phong cách làm việc cũng như đức tính cần kiệm của Bác Hồ. Theo đánh giá của các nhà khoa học, Vừa đi đường vừa kể chuyện không chỉ là một tác phẩm văn học đơn thuần mà là tác phẩm văn học mang tính lịch sử, có độ chính xác cao, là cơ sở để các nhà nghiên cứu, sưu tầm trong nước và quốc tế tiếp tục nghiên cứu về giai đoạn hoạt động cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Khẳng định giá trị quý hiếm của bản thảo Vừa đi đường vừa kể chuyện không chỉ đối với Việt Nam, các đại biểu tham dự tọa đàm cũng gặp nhau ở quan điểm cần phải xây dựng 1 bộ hồ sơ thuyết phục. Bởi lẽ, cho tới nay, trên bàn của UNESCO chưa từng có hồ sơ đăng ký Di sản tư liệu thế giới nào tương tự. Đơn vị được giao nhiệm vụ xây dựng bộ hồ sơ này là Bảo tàng Hồ Chí Minh. TS Chu Đức Tính, Giám đốc Bảo tàng Hồ Chí Minh cho biết: “Sau khi nghiên cứu dự thảo, các nhà khoa học, các nhà quản lý đã có những đóng góp rất quý báu. Tựu chung cho rằng, việc xây dựng hồ sơ tư liệu phải được tiến hành thận trọng, nghiêm cẩn, mọi chi tiết đều phải rõ ràng, rành mạch, thể hiện rõ giá trị khoa học, giá trị nghệ thuật, tính hấp dẫn cũng như những xúc cảm mà tác phẩm này mang đến cho mọi thế hệ, trong đó đặc biệt lưu ý tính quốc tế, đúng với các tiêu chí của chương trình Ký ức thế giới. Áp theo tiêu chí của chương trình Ký ức thế giới, chúng tôi tự tin với đề cử của mình”.

Ông Tính cho biết thêm: “Tiếp thu ý kiến của các đại biểu tại cuộc tọa đàm, chúng tôi sẽ mời các chuyên gia đầu ngành về lĩnh vực này tham gia vào việc “thổi hồn” cho hồ sơ, điều chỉnh câu chữ, lời lẽ trong hồ sơ sao cho thuyết phục. Dự kiến, việc này được thực hiện trong 1 tháng để trình lãnh đạo Bộ VH,TT&DL. Sau khi có ý kiến của Bộ, hồ sơ sẽ được trình Thủ tướng xin ý kiến. Trong quá trình xây dựng hồ sơ, chúng tôi nhận được sự hỗ trợ và ủng hộ rất lớn của Bộ Ngoại giao cũng như Cục Lưu trữ Quốc gia. Cả 2 đơn vị sẽ vẫn tiếp tục sát cánh cùng chúng tôi khi hồ sơ được trình ra UNESCO”.

Cũng theo ông Tính, mong muốn của đơn vị xây dựng hồ sơ là bản thảo Vừa đi đường vừa kể chuyện được UNESCO công nhận là Di sản tư liệu của thế giới vào dịp kỷ niệm 120 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Nguyệt Anh​

Giai thoại về Trần Dân Tiên

Bản thảo của Bác Hồ được đề cử là Di sản tư liệu thế giới

Như đã đưa tin tiếp theo Mộc bản triều Nguyễn, vừa qua lại có thông tin 82 bia Tiến sỹ ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám cũng đang được đề cử vào danh hiệu Di sản tư liệu trong chương trình Ký ức thế giới của UNESCO.

Tại hội nghị ở Hàn Quốc vừa qua, Việt Nam đưa thêm bộ hồ sơ về cuốn sách Vừa đi đường vừa kể chuyện của Bác Hồ. Nhiều chuyên gia UNESCO đã đánh giá bộ hồ sơ này rất tốt vì đây là bản gốc, độc bản, là tài liệu do một nhân vật vĩ đại viết, có giá trị lớn về lịch sử, thời đại.
1. Vừa đi đường vừa kể chuyện (bút danh T.Lan(1)) là một trong những tác phẩm quý hiếm của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Toàn bộ bản thảo của tác phẩm này hiện còn được lưu giữ. Được UBQG UNESCO của Việt Nam mời tham dự lớp tập huấn Chương trình Ký ức thế giới (MOW) khu vực Châu Á - Thái Bình Dương tổ chức tại Hàn Quốc tháng 2/2009, Bảo tàng Hồ Chí Minh đã xây dựng hồ sơ tác phẩm Vừa đi đường vừa kể chuyện để mang tới lớp tập huấn, trình UNESCO xem xét.

Tại lớp tập huấn, hồ sơ tác phẩm Vừa đi đường vừa kể chuyện của Chủ tịch Hồ Chí Minh là một trong hai hồ sơ của Việt Nam được các giáo sư và chuyên gia UNESCO xem xét, góp ý kiến và đề xuất tiếp tục hoàn thiện để đệ trình UNESCO công nhận là Di sản tư liệu thế giới vào tháng 3/2010 tại Ma Cao.

2. Tác phẩm Vừa đi đường vừa kể chuyện được Chủ tịch Hồ Chí Minh viết năm 1961, gửi báo Nhân dân (Cơ quan ngôn luận của **********************) đăng ngay trong năm đó (2). Sau đó, tác phẩm được xuất bản thành cuốn sách cùng tên, do Nhà xuất bản Sự Thật xuất bản năm 1963 (3).

Trang bản thảo đánh máy tác phẩm “Vừa đi đường vừa kể chuyện” của Chủ tịch Hồ Chí Minh​

Nội dung tác phẩm: Đây là tác phẩm do chính Chủ tịch Hồ Chí Minh là tác giả. Song để hấp dẫn bạn đọc, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã lấy bối cảnh có thật là trên đường đi chỉ đạo Chiến dịch Biên giới năm 1950, Chủ tịch Hồ Chí Minh kể cho các chiến sĩ cùng đi nghe về thời kỳ hoạt động cách mạng bí mật trong thời gian Người ra đi tìm đường cứu nước đến trước ngày Cách mạng tháng Tám thành công (từ năm 1920 đến năm 1945). Câu chuyện bắt đầu từ thời kỳ hoạt động ở Pháp năm 1920, sau đó Người bí mật sang Nga vào giữa năm 1923, sang Trung Quốc năm 1924, sang Hương Cảng năm 1927, trở về Liên Xô, sang Đức, Pháp, Bỉ, Ý, Xiêm… và cuối cùng trở về Việt Nam sau 30 năm xa cách.

Mỗi câu chuyện là những thước phim tư liệu tái hiện lại một cách sinh động những sự kiện lịch sử tiêu biểu đã diễn ra trên thế giới, những con người điển hình ở nhiều nước trên thế giới, muôn vàn khó khăn sóng gió mà Người đã phải vượt qua để thoát khỏi vòng vây dày đặc của mật thám luôn theo dõi rình bắt Người. Những câu chuyện ly kỳ, nhưng lại có thật và đã diễn ra.

Các câu chuyện do chính Chủ tịch Hồ Chí Minh kể về cuộc đời hoạt động cách mạng bí mật của mình trong khoảng thời gian dài, điều hiếm thấy ở các tư liệu khác. Tuy là một tác phẩm văn học, nhưng đây là một tác phẩm văn học mang tính lịch sử, đảm bảo độ chính xác cao. Những xác minh mới đây của Bảo tàng Hồ Chí Minh và những tài liệu mới sưu tầm được ở nước ngoài, đều chứng minh rằng những tư liệu Hồ Chí Minh kể trong bản thảo tác phẩm là hoàn toàn chính xác. Đối chiếu với tài liệu mới sưu tầm, còn thấy rõ đức hy sinh cao cả ở con người Hồ Chí Minh.

Hình thức tác phẩm: Bản thảo viết tiếng Việt, bao gồm 3 bản: Bản thảo lần thứ nhất do Chủ tịch Hồ Chí Minh viết tay và sửa; bản thảo lần thứ hai do Chủ tịch Hồ Chí Minh đánh máy và sửa; bản thảo lần thứ ba do Văn phòng Chủ tịch đánh máy, Chủ tịch Hồ Chí Minh sửa lại, sau đó gửi đăng báo. Toàn bộ các trang bản thảo lần thứ nhất và bản thảo lần thứ hai đều được Chủ tịch Hồ Chí Minh sử dụng mặt sau các trang bản tin, các trang tài liệu và các tờ lịch mà Người đã dùng để viết.

Điều đặc biệt của sưu tập tài liệu này, không chỉ là tài liệu nguyên gốc do chính Hồ Chí Minh viết; mà còn là tài liệu chỉ có một bản duy nhất, không có bản thứ hai; và duy nhất chỉ có ở Bảo tàng Hồ Chí Minh, không có ở bất kỳ nơi nào khác. Tận mắt đọc bản thảo tác phẩm “Vừa đi đường vừa kể chuyện” của Chủ tịch Hồ Chí Minh, chúng ta biết rất nhiều điều thú vị, giúp hiểu thêm vì sao nhân dịp kỷ niệm 100 năm ngày sinh của Hồ Chí Minh, tổ chức UNESCO đã tôn vinh Hồ Chí Minh là “Anh hùng giải phóng dân tộc và nhà văn hóa lớn của Việt Nam”.

3. Tính đến nay, tài liệu đã trải qua gần 50 năm, tuy được bảo quản nghiêm ngặt trong Kho cơ sở của Bảo tàng Hồ Chí Minh, nhưng bản thảo được viết bằng loại mực thường, loại giấy thường, lại bị tác động bởi điều kiện khí hậu nóng ẩm khắc nghiệt của Việt Nam, nên không tránh khỏi bị ảnh hưởng đến chất lượng bảo quản của tài liệu. Hiện Bảo tàng Hồ Chí Minh cùng các chuyên gia và cộng tác viên đang tích cực hoàn thiện hồ sơ, với sự giúp đỡ của UBQG UNESCO Việt Nam, hy vọng Hồ sơ bản thảo tác phẩm Vừa đi đường vừa kể chuyện của Chủ tịch Hồ Chí Minh sẽ là một trong những Hồ sơ di sản của Việt Nam được UNESCO công nhận là Di sản tư liệu thế giới vào tháng 3/2010.

“Tại hội nghị ở Hàn Quốc vừa qua, cùng với việc đưa hồ sơ 82 bia đá Tiến sỹ vào chương trình “Ký ức thế giới” dành cho khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, chúng tôi còn đưa thêm một bộ hồ sơ nữa vào chương trình “Ký ức thế giới” nói chung. Đó là bộ hồ sơ về cuốn sách Vừa đi đường vừa kể chuyện của Bác Hồ do Bảo tàng Hồ Chí Minh thực hiện. Bên lề hội nghị, khi được hỏi ý kiến thì nhiều chuyên gia UNESCO đã đánh giá bộ hồ sơ này rất tốt. Nếu thành công, thì đến năm 2010 kỷ niệm 1000 năm Thăng Long Hà Nội và 120 năm ngày sinh của Bác Hồ, chúng ta sẽ có 2 Di sản tư liệu được công nhận là bia đá Tiến sĩ của Văn Miếu và Vừa đi đường vừa kể chuyện của Bác Hồ (phát biểu của ông Phạm Sanh Châu, Tổng Thư ký Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam)
(1)T.Lan là 1 trong số 173 bút danh của Hồ Chí Minh.
(2)Đăng trên 13 số báo Nhân dân từ ngày 10/5/1961 đến ngày 6/8/1961.
(3)Sau này, nhiều Nhà xuất bản đã tái bản cuốn sách, nhưng các cuốn sách tái bản đều không đảm bảo độ chính xác của tài liệu gốc.

Kỳ 3: Đề cử Bia Tiến sỹ: Mỗi tấm bia là một “tác phẩm” văn học và mỹ thuật!

Theo TT&VH

​

http://phapluattp.vn/249275p0c1021/...-ho-duoc-de-cu-la-di-san-tu-lieu-the-gioi.htm

Giai thoại về Trần Dân Tiên

Tóm lại, (mượn văn của bác Ngô Tự Lập một chút) vấn đề là:

1-Nhiều người cho rằng Trần Dân Tiên chính là Hồ Chí Minh, Phần lớn những người khẳng định Trần Dân Tiến và Hồ Chí Minh là một là những người căm ghét Hồ Chí Minh. Những người căm ghét Hồ Chí Minh khẳng định rằng Trần Dân Tiên chính là Hồ Chí Minh, bởi họ cho rằng việc tự viết một cuốn sách để ca ngợi mình là điều đáng phê phán. Một số ít cũng tin như thế nhưng lại hâm mộ ***** cho rằng việc tự viết một cuốn sách để ca ngợi mình không phải là điều đáng phê phán.

Cơ sở để họ khẳng định là từ các nguồn tin trong và ngòai nước trong đó có những nguồn từ báo chí VN. Một số nguồn đó nay đã bị gỡ bỏ tuy vậy vẫn chưa có sự phản đối hay khẳng định chính thức nào của Đ và NN VN. Các bậc lão thành CM và các nhà sử học cũng im lặng một cách khó hiểu.

Nếu có một tác giả là Trần Dân Tiên và ông ta còn sống, thật khó tin rằng ông ta lại không đứng ra nhận bản quyền một tác phẩm nổi tiếng đến như vậy. ​

Nhưng nếu vì một lý do gì đó ông Trần Dân Tiên chọn cái quyết định khó tin ấy, hoặc nếu ông ta đã chết, thật khó tin là không một ai trong số những người đã cung cấp cho ông ta tư liệu về Hồ Chủ Tịch lại đồng loạt im lặng, giống hệt như tác giả cuốn sách. ​

Cuối cùng, giả sử cả Trần Dân Tiên lẫn các nhân chứng đều im lặng một cách khó tin như vậy, thật khó tin là không ai biết gì về một người đã gặp bao nhiêu người, đến bao nhiêu vùng đất, để thu thập bao nhiêu tài liệu, đủ cho cuốn sách.

Hai cuốn sách “Những mẩu chuyện trong đời hoạt động của Hồ Chủ Tịch” và “Vừa đi đường vừa kể chuyện” khá giống nhau về đề tài, ngôn ngữ, phong cách, mà cả về bút pháp và thậm chí là về dung lượng. Nhưng trái với Trần Dân Tiên, T. Lan được công bố chính thức là một bút danh của Hồ Chủ Tịch.Từ đó nhiều người suy diễn: tại sao Trần Dân Tiên không là một bút danh khác của Hồ Chủ Tịch?


​

2-Phần lớn những người cho rằng Trần Dân Tiên và Hồ Chí Minh là hai người khác nhau là những người hâm mộ Hồ Chí Minh. Những người hâm mộ Hồ Chí Minh khẳng định rằng Trần Dân Tiên không phải là Hồ Chí Minh cũng chính vì lý do tương tự: họ cũng cho rằng việc tự viết một cuốn sách để ca ngợi mình là điều đáng phê phán.

Cơ sở cho nhóm này chỉ là niềm tin là Hồ Chủ Tịch của họ không bao giờ làm một chuyện sai trái với lẽ thường như thế.

Giai thoại về Trần Dân Tiên

Va tui nghĩ rằng năm 1945 cái tên "Hồ Chí Minh" quá mới mẻ đối với người dân Việt Nam cho nên thật sự nhân dân cả nước có nhu cầu cần phải biết Hồ Chí Minh là ai, lai lịch như thế nào, đức độ tài năng ra sao.


GS Đặng Thai Mai trong hồi ký của mình có kể:

"Một hôm, tôi nghe tin Bác về. Lúc bấy giờ, tôi đã biết Hồ Chí Minh chính là Nguyễn Ái Quốc, vì hôm trước, khi anh Hà Huy Giáp đi qua Thanh Hoá, đã có người chắn đường lại hỏi:

- Hồ Chí Minh là ai?

Anh Giáp trả lời:

- Hồ Chí Minh chính là Nguyễn Ái Quốc."

Giai thoại về Trần Dân Tiên


Hai cuốn sách “Những mẩu chuyện trong đời hoạt động của Hồ Chủ Tịch” và “Vừa đi đường vừa kể chuyện” tuy khá giống nhau về đề tài, ngôn ngữ, phong cách, mà cả về bút pháp và thậm chí là về dung lượng nhưng vẫn có những khác biệt mà theo Va tui một người có kiến thức phê bình văn học ở mức độ phổ thông (như Va tui đây) cũng có thể nhận ra được chứ đừng nói chi đến các bậc thầy.

Hồi còn là thiếu niên tiền phong Va tui đã đọc hai quyển này không phải chỉ một lần, tuy vậy thời gian trôi qua nhanh và trước khi viết đến bài này Va tui cũng chỉ nhớ mang máng một số chuyện. Va tui mắc chạy xe ôm kiếm sống nên không có thời gian đọc kỹ lại hai tác phẩm trên. Tuy đọc nhanh lại 2 tác phẩm trên nhưng Va tui cũng thấy được một số điểm khác biết sau:

1-Cách hành văn của TDT trao chuốt và lão luyện hơn TLan nên quyển 1 hấp dẫn người đọc hơn quyển 2.

2-Quyển 1 gọi luật sư Loseby là Lô dơ bai khác với quyển 2 gọi đúng là Lô dơ bi. Thiết nghĩ chỉ có người trong cuộc mới đọc đúng được tên ông luật sư người Anh kia

3- Có sự khác biệt về số lượng nhà tù bác Hồ đã phải đi qua ở Quãng Tây năm 1942-1943: Q 1 là khỏang 30 còn quyển 2 là 18. Bao nhiêu nhà tù thì ai bíêt rõ hơn bác Hồ?

4-Quyển 1 có ***g vào những mỹ từ có tính suy tôn còn quyển 2 thì không, thậm chí còn rất khiêm tốn. Quyển 1 có cụm từ thậm xưng suy tôn Bác là "cha già dân tộc" mà nghe nói bác Hồ rất ghét vì năm 1945 ông mới 53 hay 55 tuổi, chưa đủ già để là "cha già dân tộc" chăng?