Những Hình ảnh xưa về Đất Nước, Con Người, Văn Hoá Việt Nam (Updated ngày 19/6/2014)

Phà Thủ thiêm

Phà Thủ thiêm

Hải Đăng Cù Lao Xanh - "Người đẹp trăm tuổi”


Ðêm đêm, từ bờ biển Quy nhơn, phóng tầm mắt ra khơi xa, giữa hàng trăm đốm sáng lung linh tựa hoa đăng, khách du lịch sẽ bị cuốn hút vào một ngọn đèn xanh lúc ẩn, lúc hiện, vừa huyền diệu, vừa bí ẩn ... Ðó là ngọn hải đăng Cù Lao Xanh - “Người đẹp trăm tuổi” của TP.Quy nhơn, Bình Ðịnh .

Cù Lao Xanh thuộc xã đảo Nhơn Châu - TP. Quy nhơn được xây dựng từ khi nào ? “Lý lịch” của ngọn hải đăng này ra sao thì ít người biết. Ngay cả cơ quan chủ quản đèn biển cũng không có hồ sơ đầy đủ về hải đăng Cù Lao Xanh. Rất may mắn, trong một chuyến đi điền dã, sưu tầm, nghiên cứu ở xã đảo Nhơn Châu, chúng tôi đã sưu tầm được một bài vè khá dài. Qua bài lục bát này, chúng tôi đã cơ bản xây dựng được lịch sử hình thành, xây dựng hải đăng Cù Lao Xanh.

Ðến Nhơn Châu, từ ngoài khơi nhìn vào, ngọn hải đăng Cù Lao Xanh sừng sững trên độ cao 120m, uy nghi giữa trời mây. Năm 1890, từ sự kiện một chiếc tàu thủy bị chìm vì đâm phải Hòn Cao (đá ngầm) thuộc khu vực biển Quy nhơn, thực dân Pháp đã quyết định xây dựng ở Thanh Châu (tên gọi cũ của Nhơn Châu) một ngọn hải đăng, đặt tên là Plogam Bir (Cù Lao Xanh). Ðây là một hòn đảo rộng chừng 3,5km2 . Mục đích của người Pháp xây dựng ngọn đèn biển ở Cù Lao Xanh là để hướng dẫn tàu, thuyền ra, vào Cảng Quy nhơn được thuận tiện, an toàn. Thế rồi, theo lệnh của Tòa Khâm sứ Pháp, tất cả quan lại các tổng, huyện đã thực hiện việc bắt dân các xã (mỗi xã 5 người) ra Thanh Châu làm phu xây dựng hải đăng Plogam Bir .

…Không đi thì chẳng đặng nào
Có đi thì sợ ba đào, lênh đênh…

Hải đăng Cù Lao Xanh là một sự hòa quyện tuyệt diệu giữa hai phong cách kiến trúc Ðông - Tây ; vừa mang “hơi thở” của trường phái kiến trúc Gô-Tich, vừa có dáng dấp kiến trúc phương Ðông. Kết cấu của hải đăng gồm 4 phần chính, phân bổ hài hòa, hợp lý. Tầng dưới cùng là bậc thang gồm 32 bậc, xây bằng gạch vồ. Vào trong lòng tháp, ta đi lên một cầu thang lượn xoắn ốc là tới tầng chính, nơi để đèn. Ban đầu, đèn dùng bằng gas, vòng quay phải dùng bằng một quả tạ cơ năng làm cho đèn quay. Năm 1957, đèn được thay thế bằng điện (công suất bóng 1000W). Phần trên là một hệ thấu kính, ở giữa đặt một bóng đèn. Năm 1984, đèn lại được thay bằng một hệ thống mô-tơ từ trường. Mô-tơ này điều khiển mâm quay. Mâm quay cấu tạo nhiều lỗ tròn dùng để hạ định tốc độ, được điều khiển bằng một bán dẫn điện tử làm cho tốc độ luôn luôn cố định. Chu kỳ của vòng quay là 12 giây : gồm 3 tia ngắn, 1 tia dài (vì vậy ở xa ta mới thấy đèn nhấp nháy). Tính từ chân tháp lên đỉnh, hải đăng Cù Lao Xanh cao 19m, nhưng vững chắc, kiên cố vì toàn bộ được xây bằng đá tảng lớn (tường dày hơn 1m). Hiện nay, hải đăng Cù Lao Xanh được xếp vào loại hiện đại nhất Việt Nam .

Song song với việc xây dựng hải đăng Cù Lao Xanh, những người thợ còn xây dựng ở cạnh đó một công trình khá đặc sắc là khu nhà của viên quan ba Pháp. Tòa nhà này gồm 2 tầng, rộng 10m, dài 40m, có 16 phòng. Tòa nhà xây dựng bằng gạch vồ, tường dày tới gần nửa mét và nền móng xây bằng đá tảng rất kiên cố. Ðặc biệt, ở đây có một hệ thống dự trữ nước mưa không bao giờ cạn. Trên tầng sân thượng là một hệ thống hứng, dẫn nước mưa. Nước chảy xuống nhiều ống (có lưới gạt, lọc bụi, rác). Khi nước chảy xuống bể sâu ở tầng hầm cuối cùng thì vô cùng sạch và nước rất ngon. Bể chứa nước rộng 4m, dài 9m, cao 2,5m. Ðáng lưu ý là do biết chọn vị trí khoa học, biết tạo dáng kiến trúc hài hòa với cảnh quan nên “các tác giả vô danh” đã tạo cho tổng thể hải đăng Cù Lao Xanh một vẻ đẹp riêng : vừa hoành tráng, vừa nên thơ, đảm bảo cả hai tiêu chuẩn CÔNG NĂNG và THẨM MỸ. Từ tầng cao của hải đăng có thể bao quát tầm nhìn rộng lớn. Xét về mặt quân sự, vị trí này hết sức lợi hại. Về yếu tố thẩm mỹ, ai có dịp lên hải đăng Cù Lao Xanh một lần, không thể không ngây ngất trước cảnh sương sớm, bình minh trên biển, hoàng hôn chín đỏ… Và, vào những đêm trăng rằm thì hải đăng Cù Lao Xanh chẳng thua gì “chốn bồng lai tiên cảnh” .

Chính từ giá trị lịch sử và nghệ thuật, hải đăng Cù Lao Xanh của Quy nhơn - Bình Ðịnh đã trở thành BIỂU TƯỢNG ÐẸP của hải đăng Việt Nam. Riêng đối với giới nghệ sĩ, thi nhân, hải đăng Cù Lao Xanh được nhiều người nhắc đến trong những sáng tác của họ. Ðặc biệt, hải đăng Cù Lao Xanh là 1 trong 4 hải đăng được ngành Bưu điện chọn in thành bộ tem HẢI ÐĂNG VIỆT NAM. Bộ tem do nữ họa sĩ Nguyễn Thị Sâm thực hiện, gồm 4 hải đăng tiêu biểu của Việt Nam là : Cù Lao Xanh, Cần Giờ, Vũng Tàu, Long Châu. Ðây là bộ tem thứ 630. Bộ tem có mã số từ 2436 đến 2439. Trong đó, con tem hải đăng Cù Lao Xanh xếp ở vị trí đầu tiên (2436). Tiếp đến là các tem : hải đăng Cần Giờ (2437) ; hải đăng Vũng Tàu (2438) ; hải đăng Long Châu (2439). Ngày 14/06/1992, bộ tem số 630 - HẢI ÐĂNG VIỆT NAM chính thức được phát hành và trở thành bộ tem quý của “những người đi tìm cái đẹp”.

…Ðất bằng súng nổ cái đùng
Khi không đèn điện nứt bùng làm ra
Ðời ông cho chí đời cha
Bây giờ mới thấy điện mà cù lao
Bởi vì tàu bị Hòn Cao
Ðịa đồ họa sót chỗ nào lộng, khơi
Nhìn xem cuộc núi giữa trời
Ðể làm đèn chiếu khắp nơi xa, gần…

Bài vè trên do chúng tôi sưu tầm được đã ra đời và lưu truyền hàng trăm năm nay. Hơn 1 thế kỷ đã trôi qua, tên tuổi của những người thợ - “những nghệ sĩ vô danh” có thể bị phai mờ theo năm tháng (?). Song, ngọn hải đăng Plogam Bir - Cù Lao Xanh (Nhơn Châu - Quy nhơn) vẫn sừng sững, uy nghi “thi gan cùng tuế nguyệt”. Và đêm đêm, từ Nhơn Châu xa xa “những tín hiệu xanh” từ “đôi mắt” của NGƯỜI ÐẸP TRĂM TUỔI vẫn ẩn hiện diệu kỳ.

Viết Hiền​

Đã có 8 mẫu tem bưu chính Việt Nam về đèn biển



Với việc bộ tem chuyên đề thứ hai về đề tài đèn biển Việt Nam được phát hành ngày 15/5/2013, đến nay đã có 2 bộ tem với 8 mẫu tem bưu chính Việt Nam giới thiệu 8 ngọn đèn biển tiêu biểu của nước ta.




Bộ tem "Đèn biển Việt Nam" được họa sĩ Nguyễn Du thiết kế theo phong cách đồ họa. (Trong ảnh: họa sĩ Nguyễn Du giới thiệu ý tưởng thiết kế các phác thảo mẫu tem về đèn biển Việt Nam)
Hôm nay (ngày 15/5/2013), Bộ TT&TT phát hành bộ tem bưu chính "Đèn biển Việt Nam", gồm 4 mẫu tem tràn lề, có khuôn khổ 32 x 43 mm, với các giá mặt tem lần lượt là 2.000 đồng, 3.000 đồng, 6.000 đồng và 14.500 đồng.

Là bộ tem thuộc thể loại tem chuyên đề do họa sĩ Nguyễn Du - họa sĩ của Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam (VietnamPost) thiết kế theo phong cách đồ họa, 4 mẫu tem của bộ tem "Đèn biển Việt Nam" lần lượt giới thiệu hình ảnh 4 ngọn đèn biển tiêu biểu của nước ta trải dài từ Bắc xuống Nam. Đó là các đèn biển: Diêm Điền ở tỉnh Thái Bình, Lý Sơn ở tỉnh Quảng Ngãi, Đại Lãnh ở tỉnh Phú Yên và Kê Gà thuộc tỉnh Bình Thuận.


Bốn mẫu tem trong bộ "Đèn biển Việt Nam" giới thiệu về 4 ngọn hải đăng tiêu biểu của Việt Nam là: Diêm Điền, Lý Sơn, Đại Lãnh và Kê Gà.
Trên các mẫu tem của bộ "Đèn biển Việt Nam", hình ảnh 4 ngọn đèn biển Diêm Điền, Lý Sơn, Đại Lãnh và Kê Gà đã được họa sĩ Nguyễn Du thể hiện ở vị trí trung tâm, nổi bật giữa nền trời vào thời điểm chuyển dần từ chạng vạng đến hoàng hôn.

Trao đổi với phóng viên ICTnews, họa sĩ Nguyễn Du cho biết, để có thể thiết kế mẫu bộ tem "Đèn biển Việt Nam" đảm bảo tính chính xác, ngoài việc tìm hiểu thông tin, tư liệu về hệ thống hơn 90 ngọn đèn biển của Việt Nam do Cục Hàng hải Việt Nam cung cấp, các họa sĩ của VietnamPost đã trực tiếp tới tham quan, tìm kiếm tư liệu và hình ảnh tại 4 ngọn đèn biển được lựa chọn.

Trong quá trình thiết kế, họa sĩ Nguyễn Du phải cân nhắc rất kỹ việc lựa chọn giới thiệu trên tem hình ảnh các ngọn đèn biển vào thời điểm nào trong ngày để vừa khắc họa rõ hình dáng, vẻ đẹp của đèn biển nhưng đồng thời vẫn thể hiện được nguồn sáng phát ra từ các ngọn đèn.

Phát hành kèm theo 4 mẫu tem "Đèn biển Việt Nam" có 1 phong bì ngày phát hành đầu tiên (FDC) kích thước 180 x 110 mm và 4 bưu thiếp cực đại (Maxicard) có kích thước 100 x 150 mm. Tem được in offset nhiều màu trên giấy tiêu chuẩn có tráng keo mặt sau tại Công ty In tem Bưu điện, TP.HCM. Thời hạn lưu hành trên mạng bưu chính công cộng của bộ tem kéo dài từ nay đến ngày 31/12/2014.

Trong danh mục tem Bưu chính Việt Nam từ năm 1945 đến nay, đây là bộ tem thứ hai về đề tài đèn biển. Trước đó, ngày 14/6/1992, Bưu chính Việt Nam đã phát hành bộ tem "Đèn biển" gồm 4 mẫu tem không tràn lề, với kích thước 24 x 43 mm và do họa sĩ Nguyễn Thị Sâm thiết kế. Bộ tem này giới thiệu về 4 ngọn đèn biển gồm: Cù Lao Xanh (Nhơn Châu, Quy Nhơn); Cần Giờ (Cần Giờ , TP.HCM) và Vũng Tàu (Bà Rịa-Vũng Tàu); và Long Châu (Hải Phòng).


Bộ tem đầu tiên về đề tài đèn biển Việt Nam do họa sĩ Nguyễn Thị Sâm thiết kế, được phát hành ngày 14/6/1992.
Theo chương trình phát hành tem bưu chính 2013, "Đèn biển Việt Nam" là bộ tem bưu chính thứ tư và là bộ tem chuyên đề thứ ba đã được Bộ TT&TT phát hành. Cụ thể, sau khi bộ tem - bộ tem bưu chính đầu tiên của năm 2013 được phát hành vào ngày 15/2, Bộ TT&TT đã giới thiệu tới giới sưu tập tem cùng đông đảo người yêu tem trong và ngoài nước 2 bộ tem chuyên đề và , mỗi bộ đều gồm 3 mẫu tem. Dự kiến từ nay đến cuối năm 2013, Bộ TT&TT sẽ phát hành tiếp 8 bộ tem với tổng số 17 mẫu tem và 1 blốc tem.

Theo Cục Hàng hải Việt Nam, hệ thống đèn biển Việt Nam gồm hơn 90 chiếc, trải dài từ Móng Cái đến Hà Tiên và trên hầu hết các đảo thuộc lãnh hải Việt Nam. Đèn biển không chỉ là những nguồn sáng giúp đảm bảo an toàn cho tàu thuyền hoạt động trên biển trong đêm tối mà còn là những biểu tượng của chủ quyền biển, đảo Việt Nam. Ngoài ra, các ngọn hải đăng luôn là những điểm du lịch thu hút rất đông du khách tới thăm quan.

Minh Tú

Đèn biển Diêm Điền


Vị trí: Nằm ở bờ Bắc cửa sông Diêm Hộ thuộc thị trấn Diêm Điền, huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình

​

Vị trí: Nằm ở bờ Bắc cửa sông Diêm Hộ thuộc thị trấn Diêm Điền, huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình

Toạ độ:

Vĩ độ : 20o 33' 38" N

Kinh độ : 106o 34' 21" E



Tác dụng: Báo vị trí cửa sông Diêm Hộ. Đèn báo cửa, giúp tàu thuyền hoạt động trong vùng biển Thái Bình định hướng ra vào cảng Diêm Điền.



Năm đưa vào hoạt động: 1997.



1. Đặc điểm nhận biết ban ngày:

Hình dạng : Tháp đèn hình trụ.

Màu sắc : Tháp đèn màu xám sẫm.

Kích thước cơ bản
- Chiều cao toàn bộ : 27,0m (tính đến "số 0 hải đồ")
- Chiều cao tâm sáng : 26,5m (tính đến "số 0 hải đồ")
- Chiều cao công trình : 22,5m (tính đến nền móng công trình)
- Chiều rộng trung bình : 2,5m (đối với tháp đèn)

- Tầm nhìn địa lý : 15 hải lý với chiều cao mắt người quan sát bằng 5 m.



2. Đặc tính ánh sáng ban đêm:

Ánh sáng trắng, chớp đơn chu kỳ 5 giây - Ch.Tr.5s

Phạm vi chiếu sáng : 360o

Tầm hiệu lực ánh sáng : 18 hải lý với hệ số truyền quang của khí quyển t=0,8.

Một lần thăm đèn biển Kê Gà

Thứ bảy, 27/07/2013 11:34

• Cuộc sống lý thú quanh mũi Kê Gà

Đèn biển (hải đăng) Kê Gà là một trong những địa chỉ tham quan du lịch, ở xã Tân Thành, huyện Hàm Thuận Nam.

Đèn biển cách bờ biển chừng 300m và sau 113 năm kể từ khi xây dựng, vẫn nguyên hình không hề hư hại.Trên đảo là nhiều cụm đá hoa cương và nhiều cây sứ trồng đã lâu năm. Ở đảo Kê Gà, chỉ có cây sứ và dương là chống chọi nổi với gió và cát biển.

Đèn biển (hải đăng) Kê Gà, huyện Hàm Thuận Nam. Ảnh: Ngọc Lân
​

Đèn biển do kỹ sư người Pháp là Chnavat thiết kế, bắt đầu khởi công từ tháng 2-1897, đến năm 1899 thì hoàn thành.

Ngọn đèn biển này có công suất lớn bán kính quét sáng xa đến 22 hải lý (khoảng 40 km). Hầu hết du khách sau khi đi hết 183 bậc thang xoắn ốc, sẽ theo một cánh cửa nhỏ ra phía ngoài bao lơn đài quan sát. Từ đây khách có thể phóng tầm mắt nhìn ra biển cả mênh mông hay nhìn vào đất liền có những resort nghỉ dưỡng ven bờ.

Trạm đèn biển Kê Gà trực thuộc Công ty Bảo đảm an toàn hàng hải Đông Nam bộ. Quản lý trạm là một đội ngũ cán bộ, công nhân gồm 6 người. Khi tôi lên đảo, Trạm trưởng Nguyễn Văn Sáu cùng mấy công nhân khác đi công tác vắng, chỉ còn trạm viên Lương Hữu Phúc và Trương Đại Phước trực trạm. Hữu Phúc cho biết trạm trưởng quê ở Quy Nhơn, Phúc người Sài Gòn, còn Phước thì quê Phan Rí. Những người khác cũng đều ở tỉnh xa. Đặc điểm chung của đội ngũ quản lý ngọn đèn biển đều là người quê xa nhận Bình Thuận làm quê hương.

Được biết Lương Hữu Phúc năm nay 39 tuổi, làm nghề giữ đèn biển Kê Gà này đã 19 năm. Trong câu chuyện anh mấy lần nhắc nhiều tài liệu ghi không đúng về chiều cao của tháp đèn là 35m. Phúc cho biết nếu tính từ tâm ngọn đèn cho đến chân tháp, thì chiều cao đúng 41,5m. Anh cũng cho biết ngọn đèn của Pháp đã thôi sử dụng từ năm 2005. Ngọn đèn hiện nay do Mỹ sản xuất, loại bóng halogen và chạy bằng pin mặt trời. Đèn biển vận hành tự động bằng hệ thống nhật quang. Khi mặt trời đủ nắng, ngọn đèn sẽ tự động tắt và khi chiều xuống, ánh nắng không còn hải đăng sẽ tự động bật sáng.

Nhiệm vụ của những người giữ đèn biển là quản lý, bảo trì, bảo đảm đèn vận hành tốt. Đèn biển về đêm không được mất sáng quá 15 phút. Nếu quá 15 phút mất sáng mà không khắc phục sự cố được, thì phải bật ngay ngọn đèn phụ.

Phúc kể một sự cố: Nhiều năm trước, một đêm khuya anh em trong trạm nghe có tiếng động bên ngoài. Sau đó thì phát hiện một người đàn ông trần trụi người ướt đẫm lên đảo. Hỏi ra mới biết đó là một người dân chài. Anh hụt chân khi bước từ tàu cá của anh sang tàu bạn và rơi xuống biển. Bạn trên tàu không ai hay biết. Địa điểm anh rơi xuống biển cách đèn biển chừng 1 cây số. Tàu thì cứ tiếp tục chạy mất. Một mình giữa biển, anh vượt sóng nhắm ngọn hải đăng mà bơi đến.

Sau đó tàu của anh phát hiện mất người và quay lại. Anh em trên trạm dùng đèn pin phát tín hiệu và tàu đã đến đón người bạn lên tàu.

Từ ngày du lịch Bình Thuận phát triển, khách tham quan đến thăm đèn biển nhiều, nên anh em ở trạm cũng có thêm niềm vui được tiếp xúc với nhiều người. Nhưng vui nhất là trạm luôn hoàn thành nhiệm vụ giữ cho ngọn đèn biển đêm đêm phát sáng, bảo đảm có một tín hiệu đèn cho tàu, thuyền lưu thông qua vùng biển Kê Gà.

Võ Hoàng Minh
Theo Báo Bình Thuận / Báo Hải Quan

http://www.fi***our.com/upload/images/SUB%20ALL%20TIN/2010/T11/Tuan02.11/09.11/11-09-2010%209-02-12%20AM.jpg
​

Hải Đăng của Đại Lãnh


Diem Dien Lighthouse, Thai Binh, Vietnam


Diem Dien Lighthouse, Thai Binh, Vietnam, Đèn biển Diêm Điền in Vietnamese.

​

​

​