Những Hình ảnh xưa về Đất Nước, Con Người, Văn Hoá Việt Nam (Updated ngày 19/6/2014)

Phố Hàng Thiếc (Rue des Ferblantiers)

18/07/2010 21:29:48
- Một con phố không dài, kiến trúc cổ điển, dân ta gọi là Hàng Thiếc để nói đến một loại vật liệu bằng kim loại thời đó là mới mẻ. Thiếc dùng để đúc một số vật dụng như chân đèn, cây nến, lư hương... những chủ yếu là dùng để hàn ghép các đồ làm bằng kim loại khác. Vì thế Tây gọi phố này là “phố làm hàng sắt Tây” (Rue des Freblamtiers) ...

• Phố Hàng Gai
• Phố Hàng Nón xưa không dài như bây giờ

Ở đây người ta sử dụng nhiều phế liệu chủ yếu là các loại thùng đựng dầu hoả để làm thành các vật dụng như chậu, thùng gánh nước... Đặc biệt là những đồ chơi trẻ em trong ngày Tết Trung thu hấp dẫn thế hệ trẻ xưa bởi những thiết kế khéo léo làm cho đồ chơi cử động, ví như con thỏ đánh trống, con **** vỗ cánh, tàu thuỷ chạy bấc dầu hoả...

Ban đầu dân ở đây đa phần là từ Hoài Đức (Hà Đông) ra lập nghiệp, về sau nó càng phát triển nên có thêm nhiều nghề khác và sản phẩm ngày càng đa dạng theo nhu cầu của đời sống luôn thay đổi.
Đường phố Hàng Thiếc xưa.

Sản phẩm và đồ chơi trẻ em
Dương Trung Quốc

Phố Hàng Đồng (Rue du Cuivre)

25/07/2010 19:22:01
- Xưa kia có phố Hàng Chén (Rue des Tasses), về sau bị ngắt ra làm 2, đất thôn Đông Thành (cũ) thành Hàng Bát Sứ; đất thôn Yên Phú (cũ) thành phố Hàng Đồng. Tên gọi như thế có thể vì dân gốc làng Cầu Nôm kéo ra đây làm nghề bán đồ đồng.

• Phố Hàng Thiếc (Rue des Ferblantiers)

Vật dụng bằng đồng như đỉnh hay chân nến cùng các đồ tế tự bằng đồng, chậu thau, ống nhổ và nhất là nồi đồng, chảo đồng và mâm đồng là những đồ gia dụng của những gia đình khá giả. Các cửa hàng ở phố chỉ bày bán sản phẩm và thu mua đồ đồng cũ (vì thế có nghề “đồng nát”), còn việc chế tác tại các lò đồng ở nhiều vùng khác nhau. Hình ảnh cô hàng “đồng nát” đang cùng chủ hiệu lựa các món đồ cũ ngay tại cửa hàng thật sinh động.

Phố Hàng Đồng (Rue Du Cuivre).
Cô hàng đồng nát.

Dương Trung Quốc

Phố Hàng Mắm (Rue de la Saumure)

01/08/2010 20:47:04
- Phố Hàng Mắm là cửa ngõ từ các vạn chài từ sông Hồng đem các loại mắm vào qua cửa ô Ưu Nghĩa để vào phố Hàng Bạc và “36 phố phường”.

• Phố Hàng Đồng (Rue du Cuivre)

Có lẽ vì đặc trưng của mắm là vị ngon những hương vị khó chịu nên nó dừng lại thành một phố chuyên bán loại đặc sản này.

Năm 1884, bác sĩ Hocquard mô tả: “Cửa hàng bán mắm, vịt ướp, cá khô treo trên trần nhà. Mùi nước mắm, mắm tôm nồng nặc”; thì 50 năm sau, năm 1934 Bonifaci mô tả: “Phố Hàng Mắm bốc mùi khó chịu, trong nhà bán tôm cá khô.
Phố Hàng Mắm (Rue de la Saumure).

Tấm bưu ảnh ghi chú là Hàng Mắm nhưng thực ra là đoạn phố cuối hàng Bạc.
Cửa hàng mắm xen lẫn cửa hàng bán vại sành, tiêu sành, bia đá, đá kè chân cột, đá mài, đá bọt... Cửa hàng nào đằng trước cũng treo một ***g chim họa mi”.

Đến nay, người bán mắm chuyển hết vào chợ Hàng Bè, tên phố vẫn còn nhưng vẫn giữ những mặt hàng chế tác từ đá mà chủ yếu là bia mộ, tiểu sành như Bonifaci miêu tả cách đây đã hơn bảy thập kỷ.

Dương Trung Quốc

Phố Lò Rèn (Rue des Forgerons)

08/08/2010 20:26:36
- Phố nằm trên đất của thôn Tân Khai xưa, nhưng dân nghề thì từ làng Canh (Hoè Thị, Từ Liêm) đến hành nghề như họ đã đi khắp các nơi khác giúp sản xuất và sửa chữa các nông cụ hay vật dụng sinh hoạt bằng sắt nên có thời nó còn được gọi là Phố Hàng Bừa (vì bán nhiều răng bừa).

• Phố Hàng Mắm (Rue de la Saumure)
• Phố Hàng Đồng (Rue du Cuivre)

Gần sông Tô Lịch nên sau khi con sông này bị lấp, đất làng được sắp xếp thành phố xá, cư dân đông dần, có cả người từ làng Hà Từ (Sơn Tây) lên mở lò. Gặp lúc cầu Doumer (Long Biên) xây dựng, vật liệu cũng như công nghệ chế tác sắt thép được phổ biến, việc tán đinh bu-lông trên thân cầu đào tạo được nhiều nhân lực bản địa nên nghề rèn có phần phát đạt.

Các công trình xây dựng bắt đầu sử dụng nhiều sắt thép như làm cửa, chấn song hay các hoa văn trên ban công... đã kéo theo cả nghề rèn cùng nghề buôn vật liệu và vật dụng sắt thép phát đạt. Vì thế những phố kề cận với Phố Lò Rèn có nhiều nhà mở cửa hàng buôn bán đồ sắt.

Phố Lò Rèn
Bễ rèn
Dương Trung Quốc

Đại tướng Võ Nguyên Giáp với nghi thức ngoại giao đầu tiên

15/08/2010 20:18:58
- Vào buổi sáng chủ nhật đó, ông Võ Nguyên Giáp cùng các ông Khuất Duy Tiến và Dương Đức Hiền đến, chuyển lời chào của Chủ tịch Hồ Chí Minh, người mà Patti đã có nhiều quan hệ khi ở Côn Minh.
>> GLTT: Mừng sinh nhật lần thứ 100 Đại tướng Võ Nguyên Giáp

• Đại tướng Võ Nguyên Giáp và 80 năm viết báo
• Đại tướng Võ Nguyên Giáp - Thiên tài quân sự
• Đại tướng Võ Nguyên Giáp – Vị tướng của hòa bình
• Đại tướng Võ Nguyên Giáp, ông thầy dạy sử
• Đại tướng Võ Nguyên Giáp trăn trở về giáo dục
• Đại tướng Võ Nguyên Giáp từng băn khoăn về NL Nguyên tử

Theo Hiệp ước Postam, sau khi phát xít Nhật đầu hàng, Đồng Minh sẽ thực hiện việc giải giáp quân Nhật ở Đông Dương theo thể thức: phía Bắc vĩ tuyên 18 do Trung Hoa Dân Quốc và phía Nam do Anh đảm nhận.

Nhưng Mỹ là người có mặt sớm nhất. Ngày 22/8/1945, nhóm người Mỹ đầu tiên do sĩ Thiếu tá tình báo Archimèdes Patti chỉ huy bằng máy bay cất cánh từ Côn Minh (Trung Quốc) rồi hạ cánh xuống sân bay Gia Lâm, Hà Nội, khi đó ********* đã hoàn thành cuộc Tổng khởi nghĩa.

Sau những tiếp xúc đầu tiên với chỉ huy quân Nhật, các tù binh Pháp và với đại diện của chính quyền của *********. Ngày 26/8/1945, Patti kể trong hồi ức của mình (sách “Why Vietnam?”, Tại sao Việt Nam?), vào buổi sáng chủ nhật đó, ông Võ Nguyên Giáp cùng các ông Khuất Duy Tiến và Dương Đức Hiền đến, chuyển lời chào của Chủ tịch Hồ Chí Minh, người mà Patti đã có nhiều quan hệ khi ở Côn Minh. Sau khi trao đổi một số vấn đề thời cuộc, ông Võ Nguyên Giáp mời các vị khách người Mỹ có mặt tại đây ra cửa và thông báo “Công chúng đang mong được đón chào ông và các bạn Mỹ ở ngoài cửa”.

Đã có rất đông người tề tựu thành đội ngũ. Một dàn nhạc binh chừng 50 người và một đơn vị khoảng một trăm quân nhân với lá cờ của 5 quốc gia Đồng Minh. Quốc thiều từng nước được cử, bắt đầu từ Mỹ, Anh, Liên Xô, Trung Quốc và cuối cùng là Việt Nam Dân chủ Cộng hoà (tất nhiên không có Pháp).

Rồi kết thúc bằng một cuộc diễu hành của các tầng lớp quần chúng với nhiều khẩu hiệu mà người ta có thể đọc thấy như: "The Vietnam to the Vietnamese” (Nước Việt Nam của người Việt nam), “Independance or Death” (Độc lập hay là Chết).

A.Patti kể rằng lúc chia tay, ông Võ Nguyên Giáp xúc động nói với ông: “Đây là lần đầu tiên trong lịch sử Việt Nam mà Quốc kỳ nước chúng tôi được trương trong một nghi lễ quốc tế và Quốc ca của chúng tôi được cử hành để chào mừng một người nước ngoài. Tôi sẽ mãi mãi không quên ...” . Chùm ảnh Nghi thức ngoại giao đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa:

Quang cảnh chung.

Patti và Võ Nguyên Giáp.
Quang cảnh các cuộc biểu tình mang theo cờ Đồng Minh.
“Nước Việt Nam của người Việt Nam”...
"Độc lập hay là chết". Dương Trung Quốc

Lần đầu Giỗ trận Đống Đa

23/08/2010 21:41:09
- Chiến thắng Mùa Xuân năm Kỷ Dậu (1789) của Hoàng đế Quang Trung thần tốc đánh tháng giặc Mãn Thanh quét sạch chúng ra khỏi thành Thăng Long là một chiến công hiển hách. Dấu ấn để lại trên chiến trường Ngọc Hồi, Đống Đa xưa là những gò xác giặc được vun đắp thành núi đất, trồng cây và lập miếu thờ cô hồn.

Tuy nhiên, triều đại Tây Sơn chỉ tồn tại rất ngắn ngủi. Năm 1802 Chúa Nguyễn Phúc Ánh sau khi đánh bại Nhà Tây Sơn, thiết lập triều Nguyễn, lên ngôi lấy vương hiệu là Gia Long, rời đô vào Phú Xuân - Huế. Triều Nguyễn coi Tây Sơn là cố thù bất cộng đái thiên nên tìm cách xoá bỏ tất thảy mọi tàn tích của Tây Sơn. Do vậy các gò ở Đống Đa cũng chỉ là nơi hương khói những cô hồn và tướng giặc Sầm Nghi Đống của Mãn Thanh mà cộng đồng Hoa kiều ở đây tổ chức cúng lễ hàng năm.



Sau khi giặc Pháp đánh thành Hà Nội, sau Nguyễn Tri Phương, tổng đốc Hoàng Diệu cũng tuẫn tiết tại đây. Thân sĩ Bắc Hà dựng ngôi đến thờ Trung Liệt để thờ các bậc liệt sĩ của mình, kín đáo kỷ niệm chiến thắng của Quang Trung vào ngày 5 mỗi Tết, gọi chung là Giỗ Trận. Triều Nguyễn vẫn cấu kết với thực dân nên thời thuộc địa cũng không ai dám đề cao Anh hùng Dân tộc Quang Trung.

Ngày 5 Tết năm Bính Tuất, nhằm ngày 6/2/1946, nước nhà đã độc lập, triều Nguyễn đã sụp đổ, lần đầu tiên nhân dân Hà Nội nô nức đến Gò Đống Đa kỷ niệm lần thứ 157 (1789 - 1946) Chiến thắng Đại phá quân Thanh của Hoàng đế Quang Trung.
Dân chúng leo lên gò, thắp nhang trong Đền Trung Liệt và đám đông lan đến Ấp Thái Hà, nơi xây sinh phần của Tổng đốc Hoàng Cao Khải. Đó là một nét mới của đời sống lễ hội Thủ đô kể từ ngày đất nước độc lập được duy trì cho đến nay.
DTQ

Tìm dấu vết của Hà Nội xưa

10/10/2010 20:07:32
- Những bức ảnh về các địa danh của Hà Nội trong bộ sưu tập của Nhà sử học Dương Trung Quốc.



Tháp nước Hàng Đậu trong tương quan với khu vực xung quanh.
Chợ Đồng Xuân
Chùa Láng
Chùa Quan Thượng và Tháp Hoà Phong
Thực dân Pháp phá chùa để làm Nhà Bưu điện, nay chỉ còn lại tháp Hòa Phong.
Ấp Thái Hà
Cầu và cổng vào
Cầu Giấy
Nhà Thờ Lớn
Khu nhượng địa Đồn Thủy
Từ Đồn Thuỷ, khu phố Pháp lan ra khu vực nay là đường Phạm Ngũ Lão
Rạp chiếu phim đầu tiên của Hà Nội - Palace, tại phố Nguyễn Xí
Phía ngọn cây bên trái là đỉnh Tháp Bút
Cột ống khói phía xa là Nhà Đèn Bờ Hồ
Quán Cafe mang tên kinh đô nước Pháp “Café de Paris” bên cạnh Hồ Gươm
“Đấu Xảo Hà Nội 1902”
Cột Đồng hồ
Trường Bảo hộ nay được đổi tên thành trường Chu Văn An.
Sân Quần Ngựa
Tòa thị chính
Hai con rồng đá trên thềm Điện Kính Thiên
Đền Hàng Hoa.
Vườn Bách Thảo

Khách sạn Métropole
Trường Nữ sinh Đồng Khánh
Trường Albert Sarraut
Rạp Pathé nằm ở khu đất trống cạnh đền Bà Kiệu, trước mặt đền Ngọc Sơn
Cầu Long Biên
Đường bờ sông
Xem thêm ảnh về Hà Nội tại đây Dương Trung Quốc

36 phố phường Hà Nội xưa

10/10/2010 20:03:58
- 36 phố phường Hà Nội qua những tấm ảnh xưa có thể giúp chúng ta hiểu thêm về Hà Nội. Hãy cùng Bee.net.vn xem lại những bức ảnh về một Hà Nội xưa.


Phố Lò Rèn
Phố Hàng Mắm
Phố Mã Mây hay còn được gọi là Phố quân Cờ Đen
Phố Hàng Ngang
Tấm bưu ảnh ghi chú là Hàng Mắm nhưng thực ra là đoạn phố cuối Hàng Bạc.
Phố Hàng Đồng.
Phố Hàng Thiếc
Phố Hàng Nón
Phố Hàng Nón
Phố Hàng Gai
Phố Hàng Gai
Phố Hàng Gai
Phố Hàng Khay toàn cảnh nhìn từ ngã tư Tràng Tiền.
Hàng bán hoa trên phố Hàng Khay
Dãy phố Hàng Khay sầm uất cửa hàng.
Thợ vẽ tranh Hàng Trống
Phố Hàng Đào
Phố Hàng Đường
Điểm rẽ của 2 tuyến xe điện, một đi thẳng vào Hàng Đào đi tiếp tới Chợ Đồng Xuân; một rẽ trái theo phố Hàng Gai lên Cửa Nam.
Phố Cầu Gỗ
Phố Hàng Chiếu
Xem thêm ảnh về Hà Nội tại đây Dương Trung Quốc

Bức ảnh có chữ ký của ***** và Võ Nguyên Giáp

02/09/2010 12:01:22
- Dòng lưu bút viết dưới bức ảnh với chữ ký của Hồ Chí Minh và Võ Nguyên Giáp dành tặng cho một người bạn nước ngoài và sau này được sưu tập lại từ một cuốn sách biên khảo về lịch sử hiện đại Việt Nam của nhà sử học Australia gốc Mỹ, ông David Marr, đã khiến nhiều người đặt câu hỏi về tác giả của nó và thời điểm chụp, còn hai nhân vật trong ảnh thì là những gương mặt quá nổi tiếng lại có chữ ký rất dễ nhận biết.

• Nhà báo Pháp và “Một giờ với đồng chí Hồ Chí Minh”
• Đại tướng Võ Nguyên Giáp, ông thầy dạy sử
• Nhìn lại cuộc đời Hồ Chủ tịch ngay sau ngày mất
• Đại tướng Võ Nguyên Giáp:" Dĩ công vi thượng"

Cuối cùng thì sau khi bức ảnh này được công bố, nhà báo Vũ Hạnh Hiên, nay đã quá cố đã phát hiện ra. Đó là nhà nhiếp ảnh cũng rất nổi tiếng: Võ An Ninh (nay cũng đã qua đời). Nhà nhiếp ảnh kể lại với nhà báo rằng vào Ngày Độc lập, 2/9/1945, dân cả Hà Nội ai cũng muốn ra đường làm một việc gì đó. Võ An Ninh cầm máy ảnh quyết làm sao chụp cho được ảnh ***** trên kỳ đài nhưng không được vì đông quá khó tiếp cận.

Ngày 2/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Võ Nguyên Giáp trên chiếc xe đến Quảng trường Ba Đình.
Cho đến khi buổi lễ đã kết thúc, thấy có chiếc ôtô ghé vào gần kỳ đài, Võ An Ninh bèn chạy đến gần vừa lúc ***** và ông Võ Nguyên Giáp vừa bước vào trong xe. Nhà nhiếp ảnh vội đưa máy ảnh vào khoang cửa và năn nỉ xin Cụ cho phép chụp bức ảnh.

Nhà nhiếp ảnh kể rằng, ***** khẽ gật đầu nhưng chiếc mũ cát vành rộng khiến khuôn mặt của Cụ bị xấp bóng. Võ An Ninh đánh liều: “Thưa Cụ, con muốn Cụ hạ mũ xuống ạ”, và kể tiếp “Ông Giáp ngồi bên tủm tỉm cười như hiểu ý của tôi. Ông đưa tay lên hạ cái mũ Cụ đang đội và nhìn tôi... Thế là tôi có được một bức ảnh có một không hai trong cả cuộc đời gắn bó với nghệ thuật nhiếp ảnh: ***** ngồi bên có ông Giáp, cả hai gương mặt đều cương nghị, nhưng hiền hoà, có chút khắc khổ vì những lo toan cho vận nước ở giờ phút ngàn cân treo trên sợi tóc”.

Nghệ sĩ Võ An Ninh cho biết tấm ảnh này đã được treo triển lãm nhân Ngày độc lập ở phố Tràng Tiền ... nhưng sau đó vì nhiều lý do cả ảnh và phim ông đều để thất lạc cho đến khi gặp lại bức ảnh này, như ông cho biết là trong một cuốn hồi ký của Đại tướng Võ Nguyên Giáp...
DTQ

Múa Rồng

12/09/2010 12:51:30
- Con Rồng đã trở thành linh vật của người dân Việt, gắn liền với tâm thức về “Con Rồng Cháu Tiên”. Con Rồng cũng là biểu tượng gần gũi với cư dân của nền văn minh lúa nước ở vùng Đông Á và biểu thị cho cả quyền uy của tự nhiên cũng như trong xã hội.

Múa Rồng là một trò trình diễn kết hợp tài khéo (xũ) và sức mạnh (võ) phổ biến trong cư dân ở vùng Đông Á và những nơi có cộng đồng người Trung Hoa. Ở Việt Nam, ngoài Múa Rồng còn có cả trò Múa Rắn ở làng Lệ Mật (Gia Lâm) hay Múa Lân (nhất là vào dịp Tết Trung thu).

Trong ảnh là một đám Múa Rồng trên đường phố Hàng Quạt thường trong các đám rước lễ hội và hai đám múa rồng in trên bưu ảnh đều do một đoàn rước của người Hoa. Trò Múa Rồng còn được đưa sang giới thiệu tại Hội chợ Paris năm 1931, như một nét đặc sắc của thuộc địa Đông Dương.

Múa Rồng trên Phố Hàng Quạt.

Procession Du Dragon.

Trình diễn tại Hội chợ Paris 1931. Dương Trung Quốc