Những kiến thức cơ bản về Y Học.

TỰ ĐO LẤY HUYẾT ÁP CỦA MÌNH CÓ NÊN CHĂNG?
BS. NGUYỄN HUY DUNG
ĐH Y Dược - BV Chợ Rẫy
http://www.ykhoanet.com/skds/NOIKHOA/46-02.html
ÐÁNH GIÁ CAO HUYẾT ÁP ÁO CHOÀNG TRẮNG- BẰNG Kỹ THUẬT THEO DÕI HUYẾT ÁP 24 GIỜ (ABPM)
NguyỄn HỮu Trâm Em* NguyỄn TẤn Khang* Phan Thanh HẢi**
http://www.ykhoanet.com/tapchiyhoc/0002/A4%20TramEm3tr14-16.htm
CAO HUYẾT ÁP VÀ CÁC TAI BIẾN
BS. DƯƠNG MINH HOÀNG
http://www.ykhoanet.com/skds/NOIKHOA/77-17.html

​

Những kiến thức cơ bản về Y Học.

Chủ đề dành cho các thành viên sưu tầm về các kiến thức Y học cơ bản . Nó có thể giúp chúng ta hiểu một phần nào đó về sức khoẻ bản thân . Sức khoẻ của gia đình và cộng đồng .


+Trước tiên chúng ta tìm hiểu về bệnh lao :


1-Phòng chống bệnh lao :
Giải quyết triệt để nguồn lây, nghĩa là chữa khỏi cho người mắc bệnh lao (đặc biệt là lao phổi). Một bệnh nhân lao không được chữa trung bình mỗi năm sẽ lây bệnh cho 10-15 người khác, trước hết là những người cùng sống, cùng làm việc.

- Không để các chất có trực khuẩn lao phát tán ra ngoài. Đờm của người có bệnh phải được khạc vào ca hoặc cốc chứa vôi bột... Người bệnh không được khạc nhổ bừa bãi.

- Sau 2-3 tuần điều trị thuốc lao đầy đủ, tích cực, khả năng làm lây bệnh ở người lao phổi sẽ giảm đi. Trước và sau thời điểm này, bệnh nhân cần tránh sự tiếp xúc không cần thiết với người không mắc bệnh, đặc biệt là trẻ em gầy yếu, thiếu ăn, suy nhược, suy dinh dưỡng... Không được để người bị lao chưa khỏi bệnh bế ẵm, hôn hít hoặc trông nom trẻ nhỏ.

Người bị lao tốt nhất là được ở một nơi riêng. Nếu ở cùng nhà, nằm cùng giường thì nên nằm tráo đầu đuôi hoặc mỗi người nằm quay đầu về một hướng, không để hơi thở của người bị lao phả vào mặt mình. Nhà ở cần thoáng đãng, không ẩm ướt, nhiều ánh sáng, cao ráo, sạch sẽ, vệ sinh.

- Không cần ăn uống riêng biệt, bát đũa riêng vì bệnh lao phổi thường không lây theo đường ăn uống. Nếu có điều kiện, nên ăn uống đủ chất, giàu chất đạm: tôm, cua, cá, ốc, thịt, đậu, đỗ...

- Có thể phòng lao cho trẻ mới đẻ bằng cách tiêm vacxin BCG. Với trẻ lớn, phải phát hiện xem đã bị lây nhiễm chưa bằng cách đưa đi khám bệnh, làm xét nghiệm Mantoux, chụp phim X quang phổi... Nếu có biểu hiện bị lây nhiễm hoặc bị bệnh thì phải điều trị bằng thuốc chống lao theo chỉ dẫn của thầy thuốc chuyên khoa.

Việc chữa trị lao cần được tiến hành dưới sự chỉ dẫn, giám sát của thầy thuốc chuyên khoa. Nên dùng thuốc vào lúc xa bữa ăn (trước khi ăn 1 giờ hoặc sau khi ăn 1-2 giờ) vì dịch vị và thức ăn sẽ làm giảm hiệu lực của thuốc. Khi điều trị, phải dùng đủ số thuốc (ít nhất 3 loại), đều đặn và đủ thời gian quy định cho tới khi khỏi hoàn toàn.





Được Thanh_ala sửa chữa / chuyển vào 09:40 ngày 30/12/2003

Bệnh lao phổi
"Tôi 68 tuổi, từ 5 năm nay đã điều trị bệnh tiểu đường nhưng chưa khỏi. Khoảng một tuần nay tôi bị ho, khạc ra đờm màu vàng đục, chán ăn, sụt cân, ớn lạnh vào buổi chiều, lúc nào cũng mệt mỏi, khó thở, có lúc lại hụt hơi, thở không kịp. Tôi bị bệnh gì và điều trị ra sao?".
Trả lời:
Qua một số triệu chứng bác vừa nêu, có thể nghĩ đến bệnh lý ở phổi do biến chứng của bệnh tiểu đường. Các biểu hiện chán ăn, sụt cân, ớn lạnh vào buổi chiều, người mệt mỏi thường xuyên, khó thở, có lúc lại như hụt hơi, thở không kịp... là những dấu hiệu của bệnh lao phổi ở người bị tiểu đường. Bệnh tiểu đường thường gây hại cho phổi (nhất là với những người cao tuổi) vì cơ địa của bệnh nhân tiểu đường dễ làm cho sự tiến triển của nhiễm trùng trở nên nhanh và mạnh hơn.
Bác chưa được điều trị ổn định bệnh tiểu đường, lại có thêm một số triệu chứng của bệnh phổi, nên bác cần đến các trung tâm y tế hoặc bệnh viện, làm thêm một số xét nghiệm như thử đờm, thử máu, chụp X-quang phổi để được chẩn đoán và điều trị đúng bệnh.
-»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-Có ai từng yêu mà chưa đau đớn một lần--»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-(-¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·.,+°´°+,¸Có ai từng yêu mà chưa từng khóc  ¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·,+°´°+,¸-)
 
 

Bệnh lao ruột
"Tôi 30 tuổi, chưa lập gia đình, gần đây bị tiêu chảy kéo dài, phân sền sệt (tái phát nhiều lần), người gầy nhanh, xanh xao, mệt mỏi, sốt nhẹ về chiều. Bác sĩ bảo là lao ruột. Xin cho biết nguyên nhân gây bệnh, bệnh có nguy hiểm và ảnh hưởng đến chuyện con cái không? Có thể điều trị khỏi hẳn không?".
Trả lời:
Nguyên nhân gây bệnh lao ruột là do bệnh nhân sử dụng thực phẩm bị nhiễm khuẩn lao. Trực khuẩn lao đi qua thành ruột, gây tổn thương các hạch ở mạc treo. Người bị lao phổi cũng dễ bị lao ruột do nuốt cả đờm có trực khuẩn lao hoặc do khuẩn lao từ phổi vào ruột theo đường máu.
Trực khuẩn lao khi đến ruột sẽ gây tổn thương, viêm loét đại tràng, ruột non. Những chỗ loét có thể để lại sẹo co thắt gây tắc ruột hoặc hẹp lòng ruột. Các tổn thương lao phối hợp của ruột màng bụng và hạch mạc treo sẽ dẫn đến viêm hạch mạc treo co rút và bã đậu hóa. Tuy nhiên, lao ruột không ảnh hưởng đến chuyện con cái.
Triệu chứng:
- Rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy phân loãng hoặc sền sệt, ngày đi 4-6 lần. Tiêu chảy kéo dài (có lúc đỡ nhưng hay tái phát, có lúc lại táo bón), về sau thành tiêu chảy mạn tính. Phân có lẫn máu và chất nhầy.
- Ăn không ngon, tiêu hóa chậm, ợ hơi, buồn nôn, đau bụng âm ỉ ở vùng rốn hay hố chậu phải. Đau tăng dần sau khi ăn hoặc gắng sức. Người gầy xanh, mệt mỏi, sốt về chiều.
Bệnh có thể chữa khỏi hẳn. Để điều trị, bệnh nhân cần có chế độ ăn uống đủ dinh dưỡng. Thuốc đặc trị gồm Streptomycin, Rimifon, Rifampicin, ethambutol. Để điều trị triệu chứng do tiêu chảy, có thể dùng tanin, kaolin, bismut... Cần phẫu thuật khi có các triệu chứng đau bụng cấp, tắc ruột, áp xe lạnh.
-»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-Có ai từng yêu mà chưa đau đớn một lần--»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-(-¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·.,+°´°+,¸Có ai từng yêu mà chưa từng khóc  ¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·,+°´°+,¸-)
 
 

Lao xương sống thắt lưng
"Cháu bị lao xương sống thắt lưng L4, L5 từ 16 năm nay. Hiện giờ lưng cháu bị còng. Có cách nào chữa khỏi còng không? Cháu cũng bị đái đêm, đái rắt và đau, cách chữa như thế nào?".
Trả lời:
Xương sống có nhiều đốt từ cổ đến xương cùng cụt. Các đốt có mấu khớp nối vào nhau nên ta có thể di chuyển, đứng dậy, ngồi xuống một cách nhanh nhẹn, thăng bằng. Những đốt xương bị lao sẽ mất chất vôi, bị biến dạng các đầu mối và yếu đi. Các đốt sống thắt lưng L4, L5 lại là trụ cột của cả xương sống, nếu bị lao hai đốt này thì lưng sẽ dễ bị còng, không còn đứng thẳng theo hình chữ S như bình thường. Cháu bị còng lưng, chứng tỏ hai đốt xương của cháu bị tổn thương khá nặng. Nếu bệnh được phát hiện sớm, có thể kết hợp chữa lao vừa bó bột và tránh được còng. Nhưng bệnh của cháu xuất hiện đã quá lâu nên không thể áp dụng phương pháp này được. Đáng tiếc là trong thư cháu không nói là hiện nay còn điều trị lao hay không, trực khuẩn lao trong người cháu còn không, lao cột sống L4, L5 đã ổn định chưa?
Nếu bệnh lao sống thắt lưng L4, L5 đã ổn định, cháu nên đăng ký chữa bằng phương pháp ghép xương L4, L5 ở bệnh viện Chợ Rẫy, TH HCM. Thời gian mổ không lâu, thời gian tập luyện cũng ngắn. Sau đó, lưng của cháu sẽ trở lại bình thường.
Cháu bị đái đêm, đái rắt, đái đau có lẽ là do bị viêm nhiễm đường tiết niệu. Bệnh này có thể chữa khỏi bằng kháng sinh Chlorocid 0,25 g, mỗi ngày 4 viên chia làm 2 lần, uống trong 7 ngày. Mỗi tối, trước khi đi ngủ, cháu nên ngâm mình vào nước ấm có pha một gói thuốc vệ sinh phụ nữ. Ngâm được 15-20 phút thì lau khô và đặt vào âm đạo 1 viên Chlorocid, cứ thế trong 7 tối.
-»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-Có ai từng yêu mà chưa đau đớn một lần--»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-(-¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·.,+°´°+,¸Có ai từng yêu mà chưa từng khóc  ¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·,+°´°+,¸-)
 
 

Lao khớp gối
"Mẹ tôi bị bệnh lao khớp gối. Nghe nói nếu không chữa trị kịp thời thì bệnh sẽ lây lan sang các khớp ở toàn thân. Nhưng mẹ tôi sợ nếu đến Viện Lao điều trị thì có thể bị lây bệnh lao phổi từ những bệnh nhân khác. Vậy điều trị tại nhà có được không và điều trị như thế nào?".
Trả lời:
Lao khớp gối là tổn thương lao khu trú ở khớp gối, thường là bệnh thứ phát sau lao sơ nhiễm. Triệu chứng đầu tiên là đau khớp. Cảm giác đau tăng lên khi hoạt động và giảm khi nghỉ ngơi (vì thế, ban đêm ít đau hơn ban ngày). Khớp gối sưng phồng, không đỏ, không nóng, ấn mềm. Bệnh ít lây sang người khác cũng như sang các khớp khác.
Bệnh nhân có thể điều trị tại nhà dưới sự hướng dẫn, quản lý của thầy thuốc chuyên khoa, không nhất thiết phải nằm viện nếu không có vấn đề gì đặc biệt.
Điều trị:
- Tại chỗ: Hạn chế cử động, đi lại nhưng phải bảo đảm sự vận động bình thường của các khớp khác; xoa bóp các cơ vùng đó để không bị teo cơ và xơ cứng các khớp khác.
- Toàn thân: Dùng các thuốc điều trị lao như streptomicin, rifampicin, pirazinamide, rimifon, ethamenton. Việc điều trị cần được bác sĩ chuyên khoa theo dõi và chỉ định để bảo đảm kết quả điều trị và phát hiện kịp thời các tai biến do dùng thuốc. Thời gian điều trị là 9 tháng.
-»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-Có ai từng yêu mà chưa đau đớn một lần--»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-(-¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·.,+°´°+,¸Có ai từng yêu mà chưa từng khóc  ¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·,+°´°+,¸-)
 
 

Tràn dịch màng phổi
"Tôi 25 tuổi, vốn rất khỏe mạnh. Gần đây, tôi hay bị sốt chiều kèm theo tức ngực, khó thở, được chẩn đoán là tràn dịch màng phổi và phải nằm viện. Xin cho biết bệnh này có nguy hiểm không?".
Trả lời:
Bạn bị tràn dịch màng phổi thanh tơ nguyên phát, do trực khuẩn lao gây ra. Trực khuẩn này gây viêm màng phổi và tiết ra một chất dịch màu vàng chanh, chèn ép lên phổi.
- Về lâm sàng, bệnh nhân có những triệu chứng của bênh lao (sốt chiều, đêm ra mồ hôi trộm, chán ăn, kém ngủ, sút cân) kèm theo những dấu hiệu của hội chứng tràn dịch màng phổi (tức ngực, khó thở, gõ bên ngực bị tràn dịch nghe tiếng đục nước).
- Chụp X-quang phổi bên bị tràn dịch thấy có một hình ảnh mờ đều, giới hạn trên cùng hơi lõm, đỉnh hướng về phía nách.
- Kết quả xét nghiệm chất dịch là Rivalta dương tính, chứng tỏ đây là dịch tiết. Tìm trong dịch thì hiếm khi thấy được trực khuẩn lao nhưng nếu đem nuôi cấy thì sẽ thấy nó xuất hiện.
Bạn có thể điều trị bằng cách dùng thuốc. Ngoài ra, bác sĩ sẽ cho chọc hút màng phổi để lấy hết dịch (làm một lần hay nhiều lần tùy tình hình, trong điều kiện tuyệt đối vô khuẩn). Bạn phải tập thở sâu hằng ngày để giúp phổi nở ra và hoạt động tốt trở lại.
Sau khi ra viện, bạn phải uống thuốc dự phòng lao phổi ít nhất trong 6 tháng, và cứ 6 tháng phải kiểm tra một lần (trong năm đầu), sau đó là 12 tháng một lần rồi thưa hơn nếu tình hình tốt đẹp.
Bệnh tràn dịch màng phổi (kể cả khi tràn dịch hai bên) không gây ảnh hưởng gì cho tuổi thọ hoặc việc sinh con đẻ cái về sau. Tuy nhiên, bạn cần xác định rằng đã bị tràn dịch màng phổi thì phải chú ý phòng lao phổi, phải sinh hoạt điều độ và bồi dưỡng tối đa, ít nhất là trong 1-2 năm đầu.
-»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-Có ai từng yêu mà chưa đau đớn một lần--»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-(-¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·.,+°´°+,¸Có ai từng yêu mà chưa từng khóc  ¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·,+°´°+,¸-)
 
 

Ho kéo dài
"Tôi bị ho cách đây 1 năm, bác sĩ nói là bị viêm họng dị ứng, viêm phế quản co thắt. Sau khi uống thuốc, bệnh có giảm nhưng sau đó lại tái phát, mỗi ngày 1-2 lần ho, thường vào buổi tối (cũng có ngày không ho). Một số loại thuốc uống làm tôi buồn nôn và chán ăn, mất ngủ. Xin cho biết tôi bị bệnh gì, điều trị như thế nào?".
Trả lời:
Theo lời kể trong thư chị, có thể chị mắc một trong các bệnh sau:
- Nhiễm giun: Nếu trong vòng 6 tháng gần đây chị chưa tẩy giun thì hãy uống một liều Vermifar 0,1 g, mỗi ngày 2 lần, mỗi lần 1 viên, uống trong 3 ngày liên tiếp.
- Viêm phế quản mạn tính: Nếu chị có một thời gian dài tiếp xúc với khói thuốc (do chị hoặc người trong nhà chị hút thuốc) thì nên nghĩ đến khả năng này. Chị cần tránh xa khói thuốc, đi khám bệnh và dùng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ.
- Lao phổi: Nếu kèm theo ho kéo dài là các triệu chứng gầy sút, kém ăn, hay sốt và ớn lạnh vào buổi chiều tối, nhất là trong nhà hay láng giềng có người bị lao thì có thể chị bị lao phổi. Chị nên đến trung tâm lao để xác định bệnh.
-»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-Có ai từng yêu mà chưa đau đớn một lần--»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-(-¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·.,+°´°+,¸Có ai từng yêu mà chưa từng khóc  ¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·,+°´°+,¸-)
 
 

Lao hạch có liên quan đến lao phổi không?
?oCon gái tôi 10 tuổi, gầy gò, uống sữa không tăng cân. Đi khám thì bác sĩ nghi là lao phổi và cho thuốc rifampiciline, rimifon uống trong 3 tháng. Sau đó bác sĩ phát hiện ra một dãy hạch bên cổ phải, làm sinh thiết thì có kết quả là lao hạch giai đoạn phát triển tổ chức. Vậy lao hạch có liên quan đến lao phổi không, chữa như thế nào??.
Trả lời:
Lao hạch thường là thứ phát sau khi bị lao một bộ phận nào đó, thường là sau khi lao sơ nhiễm phổi hoặc lao phổi. Trực khuẩn lao theo không khí vào phổi gây tổn thương ở đây rồi tới hạch gây lao hạch. Lao hạch thường không chỉ có một mà nhiều hạch sưng to thành từng chùm, từng chuỗi ở một vùng nào đó, hay gặp nhất là ở vùng cổ (một bên hoặc hai bên). Các hạch có kích thước không đều, sờ thấy căng nhẵn, không cứng, không dính, không có nhân và rễ như hạch ung thư, không sưng, nóng đỏ và đau như hạch do viêm nhiễm tạp khuẩn. Những hạch này điều trị bằng kháng sinh không đỡ, mà to dần, khi lớn có thể vỡ. Khi vỡ, chúng chảy mủ như bã đậu, khó liền, hay rò. Nếu làm sẹo thì sẹo dúm dó, miệng tím như quả bồ quân.
Lao hạch chủ yếu được điều trị nội khoa với các thuốc chống lao như rifampiciline, rimifon, pyrazinamid, ethambutol? Liều dùng được tính theo cân nặng và phác đồ điều trị. Thời gian dùng thuốc ít nhất là 9 tháng. Khả năng lành bệnh cao, ít biến chứng và tái phát nếu được điều trị tốt.
-»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-Có ai từng yêu mà chưa đau đớn một lần--»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-(-¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·.,+°´°+,¸Có ai từng yêu mà chưa từng khóc  ¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·,+°´°+,¸-)
 
 

Làm sao biết được trẻ đã tiêm phòng lao chưa?
"Con tôi 2 tuổi, vẫn khỏe mạnh bình thường. Tôi không nhớ sau khi sinh, con mình đã được tiêm phòng lao chưa. Gần đây, gia đình tôi có người bị lao phổi. Nếu bây giờ tiêm vacxin cho cháu thì có quá muộn không? Trong tiêm phòng lao phổi, có trường hợp chống chỉ định không? Khi tiêm xong, làm sao biết là trẻ đã miễn dịch với bệnh?".
Trả lời:
Ở nhiều nước phát triển, việc tiêm phòng bệnh lao bằng vacxin BCG thường được thực hiện trước khi trẻ bước vào đời sống tập thể, có nhiều khả năng tiếp xúc với nguồn bệnh. Ở các nước bệnh lao còn phổ biến, trẻ phải được tiêm phòng lao trong vòng 1 tuổi hoặc ngay sau khi sinh. Ở nước ta, việc này cần tiến hành ngay khi trẻ mới sinh. Việc tiêm muộn sẽ làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh.
Nếu bạn không nhớ con mình đã tiêm phòng lao chưa thì có thể kiểm tra bằng cách làm phản ứng da tuberculin cho cháu. Đối với trẻ em đã được tiêm BCG, phản ứng này là dương tính. Vì vậy, khi có kết quả âm tính, bạn cần đi tiêm phòng cho cháu, nhất là khi trong gia đình có nguồn bệnh. Nếu phản ứng dương tính quá mạnh (đường kính của quầng đỏ trên 15 mm) thì chị phải đưa cháu đi kiểm tra xem đã nhiễm lao hay chưa.
Vacxin BCG chống chỉ định trong các trường hợp sau: đang bị nhiễm khuẩn cấp, đang sốt cao, có bệnh ngoài da trên diện rộng, bị suy giảm miễn dịch nặng, suy dinh dưỡng nặng, trẻ thiếu cân.
Có thể đánh giá đáp ứng miễn dịch của trẻ đối với việc tiêm phòng dựa vào các phản ứng sau khi tiêm. Nếu trẻ sốt nhẹ, sưng hạch ở hõm nách bên cánh tay được tiêm thuốc, có quầng đỏ ở vị trí tiêm, loét nhẹ và để lại sẹo thì có nghĩa là trẻ đã đáp ứng miễn dịch.
Tiêm vacxin BCG là một biện pháp phòng lao hiệu quả, nhưng không tuyệt đối. Trẻ đã tiêm phòng lao vẫn có thể mắc lao nếu tiếp xúc lâu dài và thường xuyên với nguồn bệnh.
-»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-Có ai từng yêu mà chưa đau đớn một lần--»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-(-¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·.,+°´°+,¸Có ai từng yêu mà chưa từng khóc  ¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·,+°´°+,¸-)