Những kiến thức cơ bản về Y Học.

Người có thể nhiễm bệnh nếu ăn phải tiết canh chó dại

Cần tiêm phòng dại cho chó từ 3-4 tháng tuổi trở lên.

Phần lớn các trường hợp nhiễm bệnh dại là qua vết cắn, vết cào hay vết liếm. Tuy nhiên, theo các nhà chuyên môn, người ăn tiết canh chó dại cũng có khả năng mắc bệnh này nếu có vết thương trong miệng.
Bác sĩ Châu Hoàng Sơn, Khoa Y tế công cộng, Viện Pasteur, TP HCM, cho biết, trong năm 2000, số ca tử vong vì bệnh dại là 21, đứng hàng thứ 3 trong các bệnh truyền nhiễm. Đến nay, chưa có loại thuốc đặc hiệu nào chữa được bệnh dại lên cơn. Vì vậy, cách phòng bệnh tốt nhất là hiểu biết để đề phòng nó.
Có thể ủ bệnh hơn một năm
Virus xuất hiện trong nước dãi của chó hoặc mèo khoảng 3-5 ngày trước khi con vật có những triệu chứng lâm sàng đầu tiên và trong suốt thời gian bị bệnh. Người bị vật nhiễm virus dại cắn sẽ trải qua thời gian ủ bệnh. Thời gian này dài hay ngắn phụ thuộc vào số virus xâm nhập vào cơ thể qua vết cắn và vị trí vết cắn có gần thần kinh trung ương không. Thời gian ủ bệnh trung bình là 2-8 tuần lễ, nhưng cũng có thể chỉ 10 ngày hoặc kéo dài hơn 1 năm, thậm chí lâu hơn. Trong thời gian ủ bệnh, bệnh nhân không có biểu hiện gì đặc biệt. Sau đó, bệnh nhân thường bị sốt, đau đầu, buồn nôn, có cảm giác đau và tê tại vết cắn, nơi virus xâm nhập. Những biểu hiện này kéo dài 1-4 ngày.
-»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-Có ai từng yêu mà chưa đau đớn một lần--»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-(-¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·.,+°´°+,¸Có ai từng yêu mà chưa từng khóc  ¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·,+°´°+,¸-)
 
 

Bệnh nhân chết vì viêm não
Tiếp đến là giai đoạn biểu hiện viêm não, bệnh nhân bị kích động, mất ngủ, sợ ánh sáng, tiếng động và gió nhẹ. Ngoài ra còn có các rối loạn hệ thần kinh thực vật như: giãn đồng tử, tăng tiết nước bọt, vã mồ hôi và hạ huyết áp. Khi uống nước, các cơ quan thanh quản, vòm họng bị co thắt làm bệnh nhân không uống được. Bệnh nhân nam đôi khi còn có biểu hiện ********* tự nhiên do virus dại gây tổn thương các nhân dưới vỏ não.
Bệnh tiến triển ở thể liệt hoặc thể điên cuồng. Thể liệt hướng thượng (hội chứng Landry) bắt đầu bằng việc tê liệt hai chi dưới (liệt mềm), liệt chi trên, liệt hô hấp và chết. Ở thể điên cuồng, bệnh nhân có những cơn điên cuồng và co giật. Bệnh thường kéo dài 2-6 ngày.
Làm gì khi bị súc vật nghi dại cắn?
Khi bị súc vật cắn phải rửa ngay vết cắn thật kỹ bằng xà phòng đặc 20%, sau đó rửa bằng nước muối 9%, bôi chất sát khuẩn như cồn, cồn iốt đậm đặc? làm giảm tới mức tối thiểu lượng virus tại nơi xâm nhập. Sau đó, đến cơ sở y tế để được tiêm vacxin dại càng sớm càng tốt. Đối với người già, người có thai, người bị bệnh lao, bệnh thận, gan, tim mạch, sốt rét? cần hỏi bác sĩ chuyên khoa để được theo dõi tiêm và có ý kiến về cách điều trị.
Trường hợp vết cắn gần hệ thần kinh trung ương (đầu, mặt, cổ tay) hoặc có nhiều vết cắn, vết cắn sâu, chó lên cơn dại? cần phải tiêm kháng huyết thanh dại và vacxin trong vòng một ngày nhưng phải khác vị trí tiêm. Tiêm huyết thanh dại càng sớm thì hiệu quả càng cao. Nếu chậm cũng không nên để quá 7 ngày sau khi bị cắn.
Tiêm huyết thanh và vacxin dại là cách duy nhất cấp cứu có hiệu quả cho người bị súc vật nghi dại cắn. Nhờ thực hiện tốt các biên pháp phòng chống bệnh dại mà chủ yếu là tiêm phòng, số người chết do bệnh dại đã giảm 70% so với giai đoạn trước năm 1996.
-»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-Có ai từng yêu mà chưa đau đớn một lần--»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-(-¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·.,+°´°+,¸Có ai từng yêu mà chưa từng khóc  ¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·,+°´°+,¸-)
 
 

Khi nào thì không cần tiêm vacxin?
- Bị chó cắn bóng, nghĩa là không đụng chạm gì tới người.
- Bị chó cắn qua quần áo dày mà không xước da hoặc bị chó liếm vào chỗ da lành không có vết xước.
- Những người đã tiếp xúc, sống chung với người bị bệnh dại, kể cả có ăn ngủ cùng phòng (trừ khi bị người lên cơn dại cắn có vết thương).
Tuy vacxin có hiệu lực cao nhưng vẫn có một tỷ lệ nhất định có biến chứng xấu, vì vậy việc chỉ định tiêm vacxin phải thận trọng.
Nên tiêm phòng dại cho chó mèo
Ở Việt Nam, virus dại lưu hành chủ yếu ở chó nhà, chiếm 97% số ca dại (3% còn lại là do mèo). Hiện có 16 triệu con chó đang được nuôi trên cả nước. Số chó này ẩn chứa một nguy cơ rất lớn về bệnh dại nếu chúng không được tiêm phòng. Hiện nay Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn có chủ trương tiêm phòng bắt buộc bệnh dại cho đàn chó trong cả nước và khuyến khích tiêm cho cả mèo. Chó từ 3 đến 4 tháng tuổi trở lên đều phải được tiêm phòng và hằng năm phải tiêm lặp lại. Mèo cũng phải được tiêm phòng ở tháng tuổi thứ ba.
-»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-Có ai từng yêu mà chưa đau đớn một lần--»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-(-¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·.,+°´°+,¸Có ai từng yêu mà chưa từng khóc  ¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·,+°´°+,¸-)
 
 

Bị mèo cắn chảy máu
"Cách đây một tháng, cháu bị một con mèo nhà cắn chảy máu tay. Con mèo vẫn bình thường nhưng vừa đây nó ăn một con chuột (chắc là đã trúng bả) nên bị chết. Cháu có phải đi tiêm phòng dại không?".
Trả lời:
Nếu con mèo bị dại thì bây giờ cháu đi tiêm cũng chẳng ích lợi gì vì đã quá muộn. Tuy nhiên, cháu đừng lo. Nước bọt của mèo và chó, trước khi lên cơn dại 10 ngày, không mang virus dại. Điều ấy không có nghĩa là khi bị chó cắn phải đợi 10 ngày mới đi tiêm vacxin, vì nếu là dại thật thì sẽ không kịp trở tay. Lần sau, cứ mèo cào, chó cắn mà có rớm máu là phải đi tiêm vacxin ngay. Khi đã lên cơn dại rồi thì chắc chắn không có ai cứu nổi tính mạng đâu!
-»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-Có ai từng yêu mà chưa đau đớn một lần--»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-(-¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·.,+°´°+,¸Có ai từng yêu mà chưa từng khóc  ¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·,+°´°+,¸-)
 
 

7. Làm thế nào để để phòng bệnh dại?
- Hạn chế nuôi chó. Chó nuôi phải xích, nhốt, chó ra đường phải rọ mõm.
- Tiêm phòng dại cho 100% chó, mèo nuôi.
- Diệt hết chó chạy rông, chó vô chủ. Tại nơi có chó, mèo dại phải diệt hết đàn chó, mèo đã tiếp xúc với con vật bị dại. Nghiêm cấm bán chó, mèo nơi đang có dịch dại sang nơi khác để hạn chế lây lan dịch.
- Người bị chó, mèo dại, nghi dại cắn hoặc tiếp xúc phải đi tiêm phòng dại càng sớm càng tốt.
- Bất cứ ai bị nhiễm virus dại cũng cần đi tiêm vacxin và huyết thanh kháng dại để điều trị dự phòng.
-»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-Có ai từng yêu mà chưa đau đớn một lần--»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-(-¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·.,+°´°+,¸Có ai từng yêu mà chưa từng khóc  ¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·,+°´°+,¸-)
 
 

Khi tiêm vacxin phòng dại, cần lưu ý những gì?
Vacxin phòng dại có thể gây một số phản ứng nhẹ tại chỗ tiêm như ngứa, tấy đỏ... nhưng vài ngày sau sẽ hết. Những người có cơ địa dị ứng, bệnh mãn tính hay nghiện rượu có thể bị sốt nhẹ, nhức đầu, buồn nôn, chóng mặt (thường xảy ra sau mũi tiêm thứ 3 trở đi).
Tuy nhiên, tỷ lệ người có những phản ứng phụ nói trên rất thấp, khoảng 1-2 phần vạn. Khi có các triệu chứng nêu trên, bệnh nhân phải báo cho bác sĩ ở phòng tiêm để có biện pháp xử lý kịp thời.
-»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-Có ai từng yêu mà chưa đau đớn một lần--»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-(-¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·.,+°´°+,¸Có ai từng yêu mà chưa từng khóc  ¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·,+°´°+,¸-)
 
 

Phần tiếp: Bệnh Tim mạch
Bệnh tim bẩm sinh
"Em 27 tuổi, sinh con đầu lòng được vài tháng. Khi sinh, cháu nặng 3,9 kg, bị bệnh tim bẩm sinh, móng tay và chân bị tím tái. Bác sĩ bảo cháu bị chuyển vị đại động mạch, thông liên thất và còn ống động mạch, chỉ sống được 50 ngày. Xin cho biết đôi nét về bệnh này".
Trả lời:
Có 3 nhóm nguyên nhân phát sinh dị tật bẩm sinh:
- Di truyền: Là hậu quả của đột biến gene (7,5-8%) hoặc đột biến nhiễm sắc thể (6-10%).
- Sự tác động của môi trường (khoảng 7%) như bệnh tật của mẹ, sự nhiễm trùng, bị tác động của tia X, hóa chất độc hại, uống rượu quá nhiều.
- Sự tác động phối hợp của di truyền và môi trường (20-25%).
Trên thực tế, ranh giới giữa 3 loại nguyên nhân không rõ ràng. Môi trường tác động vào vật liệu di truyền (gene hoặc nhiễm sắc thể) gây nên đột biến, từ đột biến dẫn đến quái thai hoặc phát sinh ung thư. Còn trên 50% trường hợp dị tật bẩm sinh chưa rõ nguyên nhân.
Dị tật bẩm sinh ở tim thường chỉ xác định được nếu là dị dạng bên ngoài hoặc có biểu hiện nặng lúc mới sinh. Vì vậy, một số dị tật bên trong thường bị bỏ qua. Trong quá trình phát triển phôi thai, từ tuần thứ 3 đến tuần thứ 8 là giai đoạn tạo tim. Một số khuyết tật cấu trúc của tim xuất hiện ở giai đoạn này; 7 -10% trẻ sinh ra sống được. Một số phôi thai bị đào thải vì tật tim quá nặng.
Bệnh tim bẩm sinh được chia làm 2 loại lớn:
- Không tím: Những tật bẩm sinh thông thường hay gặp ở trẻ em như còn ống động mạch, thông liên nhĩ, thông liên thất.
- Có tím: Bao gồm bốn chứng bẩm sinh là thông liên thất, hẹp phễu động mạch phổi, dày thất phải và động mạch chủ cưỡi ngựa trên lỗ thông liên thất.
Nhờ tiến bộ khoa học kỹ thuật, trong 15 năm qua, nhiều bệnh nhân đã được mổ từ lúc nhỏ, sống tới tuổi trưởng thành. Có thể phẫu thuật chỉ giải quyết sửa một phần. Bệnh nhân có thể có những di chứng do mổ gây ra và biến chứng của mổ. Trừ trường hợp thắt - cắt ống động mạch, hầu như tất cả các loại bệnh tim bẩm sinh khác đều ít nhiều để lại những bất thường ở tim và tuần hoàn sau khi điều trị, mức độ từ không đáng kể đến nghiêm trọng. Vì vậy, dù kết quả lâm sàng được coi là tốt hay rất tốt, bệnh nhân vẫn cần được theo dõi lâu dài.
-»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-Có ai từng yêu mà chưa đau đớn một lần--»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-(-¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·.,+°´°+,¸Có ai từng yêu mà chưa từng khóc  ¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·,+°´°+,¸-)
 
 

Biến chứng tắc động mạch chi dưới
"Tôi 60 tuổi, bị cao huyết áp, tiểu đường, mỡ máu cao. Nghe nói những bệnh này có thể gây biến chứng tắc tĩnh mạch chi dưới. Tại sao vậy? Cần đề phòng như thế nào? Dấu hiệu dự báo của nó là gì?".
Trả lời:
Viêm động mạch chi dưới là một trong các biểu hiện của bệnh xơ vữa động mạch (lòng động mạch hẹp lại bởi các mảng xơ vữa), cản trở việc vận chuyển ôxy tới chi dưới. Biểu hiện của bệnh là các triệu chứng đau (chuột rút) khi di chuyển. Nếu không được điều trị, động mạch có thể bị tắc hoàn toàn và phải cắt chi.
Các nguyên nhân gây viêm động mạch chi dưới bao gồm hút thuốc lá, tăng mỡ máu, tiểu đường và cao huyết áp. Đó là những bệnh mà ông đang mắc. Vì vậy, để ngăn ngừa biến chứng này, ông phải cải thiện chế độ ăn, không ăn thực phẩm chứa chất béo bão hòa và nhiều đường, bỏ thuốc lá và điều trị triệt để các yếu tố nguy cơ. Đồng thời, ông phải tăng cường vận động.
Dấu hiệu đầu tiên của viêm tắc động mạch chi dưới là đau đột ngột ở một bên chân (cảm giác như bị chuột rút ở đùi) sau khi đi được một đoạn đường. Nếu không được điều trị, khoảng cách giữa những cơn đau sẽ ngắn lại, dẫn tới bít tắc hoàn toàn động mạch bởi các cục máu đông, gây hoại tử chi. Vì vậy, nếu có dấu hiệu nghi ngờ, ông cần đến ngay bác sĩ để khám.
-»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-Có ai từng yêu mà chưa đau đớn một lần--»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-(-¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·.,+°´°+,¸Có ai từng yêu mà chưa từng khóc  ¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·,+°´°+,¸-)
 
 

Thuốc điều trị nhồi máu cơ tim
"Tôi từng bị nhồi máu cơ tim, bác sĩ cho dùng 6 loại thuốc:
Atenolol, Digoxin, Aspirin, Lipitor và Ecazide. Gần đây, thuốc Ecazide và Lipitor tăng giá và khó tìm. Vậy tôi có thể thay thế bằng các thuốc Catopril, Hydrochlorothiazide và Lochol không?".
Trả lời:
Khi đang được điều trị các bệnh lý đặc biệt như bệnh tim mạch, bạn nên tuân thủ chỉ định thuốc trong đơn của bác sĩ điều trị. Tức là, bác sĩ đã ghi tên thuốc nào, bạn nên dùng đúng thuốc ấy, kể cả cách dùng và liều lượng.
Thuốc Ecazide là biệt dược kết hợp giữa thuốc trị cao huyết áp Captopril và thuốc lợi tiểu Hydroclorothiazid. Còn thuốc Lipitor là biệt dược giúp hạ mỡ máu. Hiện nay, 2 loại thuốc trên đều đắt và khó tìm. Vì vậy, ông ũng có thể dùng Catopril, Hydrochlorothiazide để thay thế cho Ecazide Ecazide và dùng Lochol để thay cho Lipitor.
Tuy nhiên, việc thay thế thuốc là thẩm quyền của bác sĩ điều trị. Có khi bác sĩ chỉ muốn dùng đúng biệt dược đã quen dùng vì có nhiều kinh nghiệm trong sử dụng, biết rõ tính chất của thuốc. Ông nên đến bác sĩ đã chỉ định thuốc trước đây để tham khảo ý kiến, lưu ý về việc khó tìm thuốc cũng như việc giá cả không phù hợp với tình trạng kinh tế của mình. Trong thời gian dùng thuốc mới, nếu có phản ứng gì bất thường, ông nên đến ngay bác sĩ chuyên khoa tim mạch hoặc vào bệnh viện để được khám và xử trí kịp thời.
-»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-Có ai từng yêu mà chưa đau đớn một lần--»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-(-¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·.,+°´°+,¸Có ai từng yêu mà chưa từng khóc  ¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·,+°´°+,¸-)
 
 

Chứng hay hồi hộp
"Em 22 tuổi, người không gầy cũng không béo. Mỗi khi nghĩ đến một chuyện gì quá buồn chán, hoặc khi quá vui là em hồi hộp, rất khó thở và mệt, một lúc sau thì hết. Em có đến Viện tim mạch khám, nhưng bác sĩ nói không có dấu hiệu bệnh tim. Vậy em bị bệnh gì?".
Trả lời:
Nếu đã khám tim mà không có bệnh thì em có thể yên tâm. Hiện tượng em mô tả được y học gọi là chứng hồi hộp. Những người hay lo lắng, hoặc đang ở tình trạng lo âu dễ mắc chứng này. Nguyên nhân là họ có ngưỡng chịu đựng thấp trước các thay đổi về tần suất và nhịp của tim (nhất là những thay đổi mới xảy ra, thoáng qua, từng đợt). Lúc này, lượng adrenalin trong máu tăng vọt làm cho tim bóp mạnh hơn, nhanh hơn tạo nên cảm giác hồi hộp. Bản thân sự thay đổi về tần suất và nhịp tim không ảnh hưởng đến sức khỏe, nhưng lại gây ra sự lo lắng, làm cho tim đập mạnh thêm, nhanh thêm, tạo cảm giác hồi hộp rõ hơn, khó chịu hơn... Cứ như vậy, nó hình thành một vòng luẩn quẩn.
Có người khi hồi hộp thì giọng nói run rẩy, mặt tái đi, có người thì cồn cào ruột, vã mồ hôi, hoặc là đau ngực, khó thở... Những người này có hệ thần kinh giao cảm dễ kích hoạt, tim đập nhanh, đập mạnh, đôi khi cảm thấy hẫng hụt nữa.
Để khắc phục chứng này, em cần tạo lập cho mình một sự bình tĩnh, tự tin, gạt bỏ những lo âu suy nghĩ thái quá. Cần thường xuyên tập thể dục đều đặn, qua đó tim cũng được rèn luyện và tăng ngưỡng thích nghi.
-»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-Có ai từng yêu mà chưa đau đớn một lần--»(¯`»(¯`?´¯)«´¯)«-(-¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·.,+°´°+,¸Có ai từng yêu mà chưa từng khóc  ¸,+°´°+,¸.·´¯`·.¸(^ o ^)¸.·´¯`·,+°´°+,¸-)