Những ngôi chùa miền Bắc

Những ngôi chùa miền Bắc

Do không có nhiều điều kiện du lịch dài ngày, mình thường tranh thủ ngày cuối tuần long dong du lịch trong ngày. Miền Bắc đặc biệt có rất nhiều chùa chiền cổ kính có giá trị nghệ thuật (điêu khắc, kiến trúc), có cảnh đẹp hữu tình. Tiện thể xin giới thiệu một số ngôi chùa mình đã ghé qua.

Chủ nhật vừa rồi chúng tôi vừa thăm một ngôi chùa rất đẹp ở Hà Tây, nhưng hình như tên chùa vẫn ít người biết đến. Ngôi chùa rất đẹp nên mình viết bài này giới thiệu luôn.

CHÙA BỐI KHÊ (ĐẠI BI)

Tình cờ đọc được một bài báo trên báo Tuổi Trẻ Online kể về một loài sen kỳ lạ. Đây là cây sen cạn, thân gỗ cao mọc trên cạn nhưng lại nở ra bông hoa giống như hoa sen nước và hương thơm cũng gần như vậy
Nghe đâu chỉ ở chùa Bối Khê mới có loài sen lạ này.. Chính loài hoa sen đó đã được nhắc tới trong các câu ca dao sau :

" Hôm qua tát nước đầu đình
Bỏ quên chiếc áo trên cành hoa sen"

" Lên chùa bẻ một cành sen
ăn cơm bằng đèn đi cấy sáng trăng"

Đây là loại sen có cành, bây giờ hầu như ít nơi có. Thế là quyết định lên đường tìm hiểu thực hư. Ngôi chùa cách Hà Nội khoảng 20km. Đường không xa, đi theo đường Hà Đông - Ba La rồi rẽ lối đi chùa Hương, đến đường 21 rẽ trái lối đi Thường Tín rồi hỏi dân ở đây. Chẳng mấy chốc chúng tôi đã đến được chùa Bối Khê. Chùa thuộc thôn Bối Khê, xã Tam Hưng, huyện Thanh Oai, tỉnh Hà Tây.
Ấn tượng đầu tiên là ngôi chùa to đẹp còn khá nguyên vẹn và đậm chất thôn quê. Ngay cổng chùa là hai cây đa cành lá rậm rạp có bộ rễ chứng tỏ là đã có thâm niên. Cổng chùa là ngũ quan thay cho tam quan như ở các chùa khác. Qua cổng có một chiếc cầu nhỏ bắc qua hai bên là hai hồ trồng sen. Đi tiếp là một khung cảnh thanh tịnh và tĩnh lặng, gác chuông dẫn vào một sân gạch khá rông rãi với 2 cây hoa đại già, 2 cây sen cạn cao khoảng 2m chiết từ cây sen tổ và rất nhiều loại cây xanh mát tỏa hương thơm ngát. Khác với các ngôi chùa khác chùa Bối Khê không có nhiều sư sãi. Thường chỉ có hai bác bảo vệ, nếu muốn vào chùa bạn phải tìm một trong hai bác này xin phép. Bù lại là một không khí yên tĩnh tuyệt đối và một khung cảnh đẹp . Tiếc là mùa này không phải mùa sen nở nên tôi chỉ chụp được ảnh cây sen




Đây là một ngôi chùa có những giá trị kiến trúc và điêu khắc độc đáo. Mặt trước ngôi chùa các bạn có thể tìm thấy các bức chạm khắc tinh xảo với những đường nét phóng khoáng được gìn giữ hầu như nguyên vẹn. Mỗi bức chạm lại có một chủ đề khác nhau : cá chép hóa rồng, Đường Tăng lấy kinh, Tứ linh, Tứ quý, vinh quy bái tổ... .



Tòa hậu cung của chùa cũng có kiến trúc khá đẹp với các thanh đòn hình đầu rồng, những con lân trên mái và các bức chạm hoa cúc, hoa sen, hoa lựu...Ngay cả nhưng viên gạch lát bậc tam cấp vào chùa cũng là gạch cổ có hình con nghê, con rồng thời Lý chưa hề bị thời gian làm mòn.

Chùa thờ ông Nguyễn Đình An - thường được gọi là Đức thánh Bối . Ngoài ra còn có pho tượng Quan Âm 12 tay đặt trên bệ đá cổ có trang trí hình chim thần Granuda khá lạ mắt. Các pho tượng trừ ngũ quỷ , Quan Âm Thị Kính, La Hán cũng có nét riêng và được bảo tồn cẩn thận. Theo người trông chùa thì chỉ riêng chùa Bối Khê có hai cây giá cắm nên Thất Tinh và Cửu Tinh hình dáng rất lạ. Trong chùa còn có hai cây đèn chùm bằng gốm thời nhà Mạc với các hoa văn trang trí hình rồng chưa tôi chưa từng thấy ở nơi nào khác




Tiếc là đã hết mùa sen nở (sen nở tầm tháng 3 -5) nên không có duyên ngắm hoa, đành hẹn dịp khác quay lại.

Đây là 1 trong 6 di tích quan trọng của tỉnh Hà Tây (cùng với Chùa Thầy, Chùa Tây Phương, chùa Hương, chùa Đậu, Làng cổ Đường Lâm). Quan trọng hơn đây là một trong số ít ngôi chùa còn giữ được nét cổ kính hiếm có và chưa có quá nhiều khách du lịch.

Ở Hà Tây có nhiều chùa, làng nghề truyền thống có giá trị văn hoá và lịch sử. Rảnh rỗi trong vòng 1 ngày thì ở Hà Tây có nhiều nơi để đi lắm, nào là chùa Trầm, chùa Trăm Gian (đi xe đạp được), có nhiều bãi cỏ rộng bát ngát, phong cảnh sơn thuỷ hữu tình, các làng nghề,... đặc biệt là kiến trúc đá ong ở làng ven sông thì cực kỳ.

He.. Quê cháu ở Thường Tín Hà Tây . Vừa làm 1 tour bằng xe đạp về quê + đi chùa hôm qua. Chùa Bối Khê thì cháu chưa biết nhưng hôm qua đi chùa Đậu. Cháu chẳng biết đường đâu nhưng mà mấy chú bên oto-xemay bảo " đường nó ở mồm ra"-> đúng phết. Từ thị trấn Thường Tín đi vào khoảng 1km thì có 1 đường rẽ sang bên trái, đi đến cái sông thì rẽ trái tiếp rồi đi thẳng đến hết đường cũng khoảng 5,6 km gì đấy. Cháu bị hỏng xe nên dắt hơn nửa đường, thấy nó xa . Chùa Đậu khá đẹp + cổ kính , nằm ở ngoài cánh đồng trông như 1 cái ốc đảo. Lúc cháu đến thì mấy chú sư đang "sửa sang" chùa thì phải (Có cả máy xúc cơ) . Chùa + đình Đậu ở ngay sát nhau, ở giữa là 1 hồ sen + 1 cái cây to to. Xe đạp cháu dắt thẳng vào trong thấy mấy cụ già bảo cứ để chỗ cột cờ, không mất được. Chùa vắng tênh , tha hồ chụp ảnh ( cháu chụp máy film nên chả post hình lên được). Trong chùa rất nhiều cây, đặc biệt là nhãn , sai cứ gọi là " càng tránh nó càng đập vào mặt" , Ở đây maf không phải là chùa thì... Cháu xem 2 ông "sư khô" rồi( chả biết tên là gì) bây giờ được các bác " nhà khoa học" trát sơn ta láng bóng . Tuy nhiên cái phòng thờ hơi bị tối. Cháu đi vào cái cửa có biển "Nơi tiếp nhận công đức", ra được khu phía sau rất thoáng đãng , mát mẻ. Tóm lại là chùa Đậu rất đẹp. Cháu đã cầu đậu ĐH ở đây, hi vọng là linh nghiệm. Lúc về cháu còn thấy thêm 1 cái đình nữa rất to và đẹp ( được " Nhà nước xếp hạng" hẳn hoi) có thể nhìn thấy ngay đường đi.Sau đấy thì cháu đi thêm mấy cái chùa ở quê. Tuy chùa làng cháu nhỏ nhưng cái đình thì rộng rãi , phải nói là cháu chưa thấy ở đâu có đình làng đẹp như quê cháu. Đại khái nó là thế này : to, cổ , có mấy cây cổ thụ , nhìn ra 1 cái dòng mà các cụ bảo hồi xưa là sông. Gần đình là mộ của ông "Linh Lang đại vương" ông này thì bà cháu cũng chả biết rõ ông ý là ai, mỗi cụ kể 1 kiểu. Tóm lại là đình làng cháu rất đẹp. Quê cháu là làng Xâm Động. Cháu còn đi xem thêm được mấy cái đình làng xung quanh đấy thì thấy có đình làng Bạch Liên đáng ngắm nghía.Nói chung cháu thấy quê mình cũng đẹp chả kém ai. Các bác đi bằng xe đạp thì mất 2 ngày , xe máy thì 1 ngày chắc là xem được hết các nơi hay ho trong bán kính 10 km xung quanh thị trấn TT. Sắp tới chắc cháu sẽ đi tiếp chùa Bối Khê của bác chieu_thu_HN.

Tiếp đi bạn ui, cơ mà post thêm nhiều ảnh vào. Bình thường đi chùa tớ thấy người ta chụp từ ngoài vào trong : tổng thể, tam quan, phương đình, thượng điện, hậu cung ... và sau đó vào các chi tiết cụ thể tại toà Tam bảo, hệ thống tượng, chi tiết kiến trúc nổi bật ... Chùa Bối Khê thì nổi tiếng quá rồi, ít nhất cũng đã sinh ra 03 ông tiến sỹ từ chùa Bối.
Bộ vì nách bạn post ảnh trên này là một trong những chi tiết kiến trúc mới nhất của chùa Bối Khê (khoảng nửa đầu Tk 20)
Nếu bạn muốn nắm được kiến thức cơ bản về đình chùa, lịch sử và kiến trúc đình chùa VN tiêu biểu tớ suggest bạn đọc cuốn Đình chùa Việt Nam của Hà Văn Tấn - Nguyễn Văn Kự. Ngoài ra đi đình đi chùa mà võ vẽ được ít Hán nôm thì tuyệt
Chúc vui

CHÙA BÚT THÁP
Mới buổi sáng đầu hè mà thời tiết đã oi bức. Trốn tránh cái nóng ngột ngạt của đô thành, mấy người bạn rủ nhau làm chuyến dã ngoại ra ngoại thành đổi gió. Hẹn hò cao su rồi hơn 8 giờ, cả nhóm cũng bắt đầu lượn xe máy vè vè tiến qua cầu Chương Dương, rồi tiếp tục dọc đê sông Đuống tới hướng chùa Tháp Bút ở Bắc Ninh. Chỉ cách Hà Nội hơn chục km, không khí dường như dịu lại. Gió từ sông thổi qua những cánh đồng vàng óng mang theo hương lúa chín thơm dọc con đê. Đây đó bắt gặp những cánh đồng trồng dâu nuôi tằm xanh mướt mát, những đầm sen ngập hương hoa.
Thong thả vừa đi vừa ngắm cảnh, khoảng chừng một tiếng khu chùa đã nằm trong tầm mắt. Từ xa, chùa nằm khuất trong những tán cây cao rộng, thấp thoáng mái nâu bồng bềnh. Tháp Bảo Nghiêm như hình chiếc bút khổng lồ đang vẽ những chữ vô hình lên nền trời xanh. Thả dốc xuống đê, vòng vèo theo con đường nhỏ xuyên qua ngôi làng dẫn tới cửa chính của chùa. Ngôi chùa thoáng đãng rộng rãi. Ngay trước cổng là hai cây si già che phủ cả một khoảng sân rộng.
Hôm nay có một gia đình nào đó làm lễ đưa tro lên chùa cho người thân trong điện thờ chính. Ai nấy đều lặng lẽ, cầu chúc cho hồn người thanh thản. Tiếng mõ đều đặn tiễn đưa người về với trời đất bao la, không còn toan tính bon chen. Chuông chùa ngân nga trong gió cùng với hàng cau xào xạc tạo nên một không gian yên bình, khiến tâm hồn ta lắng lại, trong suốt.
Gam màu nâu phủ kín dãy hành lang rộng mát hai bên cạnh chùa. Màu nâu của gỗ, màu nâu ngói phủ rêu phong, màu đỏ nâu của đất nung nằm lặng lẽ chứng kiến bao sự đổi thay theo thời gian. Hoa cau nở hoa cau lại rụng, hoa đại rơi trên mái ngói tàn phai. Ngồi giữa hai dãy điện ngắm từng giọt nắng rung rinh trên lá. Mùi hương trầm man mác quyện lẫn hương cau tinh khiết, hương đại nồng nàn. Chưa lúc nào cảm nhận được sự yên bình trong tâm hồn đến thế.







Được nhimkid sửa chữa / chuyển vào 01:06 ngày 14/07/2007

đẹp quá , tiếp đi bạn ơi !

Mấy cái ảnh chùa Bút Tháp

Chùa Bút Tháp ngoài ngọn tháp 9 tầng bằng đá đặc trưng ra còn có cửu phẩm liên hoa. Dịch nôm là đài sen 9 tầng bằng gỗ nằm trong ngôi nhà trong bức ảnh thứ 5 do Nhimkid post. Trước đây những người đi lễ thường xoay đài sen này ngước chiều kim đồng hồ để cầu phúc. Nhưng do thời gian, cửu phẩm liên hoa bị mối mọt và xuống cấp nên nhà chùa đã cột lại và đóng cửa. Du khách chỉ có thể ngắm từ dưới.
Cách chùa Bút Tháp khoảng 7km là chùa Dâu. Đây được coi là trường phật giáo đầu tiên tại Việt Nam. Chùa Dâu nổi tiếng với tượng phật bà nghìn mắt nghìn tay bằng đồng. Đặc điểm nổi bật của chùa Dâu là tháp chuông, khánh rất lớn phía sân trước.
Ngoài Chùa Dâu, chùa Bút Tháp, Băc Ninh còn có nhiều ngôi chùa nổi tiếng khác như Chùa Phật Tích, chùa Bách môn, Chùa Tiêu... có thời gian tôi sẽ post hầu chuyện các bạn sau.

Mình cũng đã nghĩ như thế đấy bạn ạ (vì thấy báo chí nói: chỉ có ở Bối Khê mới có cây sen đất)! Nhưng sau 2 lần đi Bối Khê để ngắm cây và hoa sen đất về, mình biết không chỉ ở Bối Khê mới có Sen đất!!! Một lần, vô tình vào chùa Quán Sứ, mình thấy ngay ở ngoài sân, 2 bên cửa là 2 cây sen đất, cao to và nở hoa trắng muốt. Mình có hỏi các vị sư ở chùa thì được trả lời: "Chẳng biết cây sen này có từ bao giờ, có lẽ nó cũng được cả trăm năm rồi".
Hoa của sen đất ở chùa Quán Sứ đây


Ngay ngôi chùa ở Phố Lý Quốc Sư (ở Hà Nội) và cả chùa Thầy (ở Hà Tây) cũng có cây sen đất.
Vậy là cây sen đất không còn là độc quyền của Bối Khê nữa rồi!
(Có lẽ tại nhiều người có nhu cầu "để quên cái áo trên cành hoa sen???? )
Được kienxanh sửa chữa / chuyển vào 08:31 ngày 14/07/2007