Những người mò ngọc trai - Câu chuyện cảm động về tình bằng hữu

Những người mò ngọc trai - Câu chuyện cảm động về tình bằng hữu


Georges Bizet (1838-1875)

Có những nhạc sĩ có những tác phẩm nổi tiếng đến mức hầu như tất cả các tác phẩm khác của nhạc sĩ đó đều bị làm lu mờ. Nhạc sĩ nguời Pháp Georges Bizet chính là một ví dụ điển hình của một nhạc sĩ mà dường như tên tuổi của ông chỉ gắn với 1 tác phẩm duy nhất-vở opera Carmen mà chúng ta đều quen thuộc. Chúng ta đều biết đến Carmen, nhưng đã bao nhiêu người được nghe những tác phẩm như Giao hưởng Đô trưởng, Trò chơi trẻ em...Bizet là một nhạc sĩ có sức sáng tạo phi thuờng, đạt được nhiều giải thưởng quan trọng của Nhạc viện Paris và có những kiệt tác từ khi ông mới 17 tuổi. Bizet cũng được biết đến là một người có khả năng thị tấu (sigh-read) phi thường. Thực sự, chúng ta không thể bó hẹp tài năng sáng tạo của Bizet vào Carmen.



Bizet viết vở opera "Những nguời mò ngọc trai" (Les Pêcheurs de Perles hay The Pearl Fishers) vào năm 1863. Vở Những người mò ngọc trai gồm 3 màn, dựa trên libretto (kịch bản và lời hát) của Eugène Cormon và Michael Carré. Lần công diễn đầu tiên diễn ra vào ngày 30 tháng 9 năm 1863 ở nhà hát Nhạc kịch trữ tình Paris. Vở Những nguời mò ngọc trai là một ví dụ của thể loại "Grand Opera" sử dụng những đoạn hát nói (recitative) chen lẫn với những aria, duet hoặc hợp xướng.



Những nguời mò ngọc trai không có được sự nổi tiếng như Carmen vì một số lí do: ngoài việc bị Carmen làm lu mờ thì Những nguời mò ngọc trai có một libretto và cốt truyện không hoàn hảo lắm, lời thoại của vở nói chung bình thường, cốt truyện hơi sơ sài và thỉnh thoảng hơi đại khái. Tuy nhiên vở opera này vẫn được để ý bởi một số lý do: dàn dựng rất bắt mắt (lấy bối cảnh ở một địa điểm rất độc đáo là một làng chài ở Ceylon, nay là Sri Lanka, miền nam Ấn Độ) và trên hết là âm nhạc tuyệt vời của Bizet. Bizet hoàn thành vở này lúc ông chưa thực sự nổi tiếng và 2 nguời viết kịch bản của ông-Cormon và Carré đã tỏ ra rất hối tiếc vì đã không viết cho Bizet một kịch bản hoàn chỉnh hơn. Những nguời mò ngọc trai có 2 đoạn nhạc đặc biệt nổi tiếng: aria tenor "Je crois encore entendre" (dường như ta vẫn nghe thấy) và nhất là duet tenor-baritone "Au fond du temple saint" (duới đền thờ thiêng)- từ lâu vẫn được coi là duet tenor-baritone xuất sắc nhất của âm nhạc cổ điển.

Các nhân vật chính và phân vai dùng trong ghi âm này:
Nadir, một nguời mò ngọc trai và thợ săn (tenor) ... Alain Vanzo/Jussi Bjorling
Zurga, nguời thủ lĩnh của những nguời mò ngọc trai (bass-baritone) ... Gabriel Bacquier/Robert Merrill
Leila, một nữ tu sĩ (soprano) ... Jeanine Micheau
Nourabad, một giáo sĩ đứng đầu làng (bass) ... Lucien Lovano
Nhạc truởng Manuel Rosenthal
Dàn nhạc đài phát thanh quốc gia Paris

MÀN I:
Mở màn:
http://download.yousen***.com/D38DCC2916E8BA5C

Câu chuyện lấy bối cảnh ở một làng chài của những người mò ngọc trai ở hòn đảo Ceylon, nay là Sri Lanka, phía nam Ấn Độ. Mùa mò ngọc mới đã đến. Dân làng ca hát nhảy mùa theo những tiếng nhạc Hindou. Zurga tuyên bố đã đến lúc chọn một thủ lĩnh mới và mọi người đồng loạt nhất trí chọn luôn Zurga làm thủ lĩnh.

Nadir, sau một thời gian không xuất hiện ở làng chài, quay lại. Mọi nguời đều vui mừng được gặp lại chàng, nhất là Zurga, vì Nadir là bạn nối khố với mình. Mọi nguời về trại, chỉ có Nadir và Zurga ở lại nói chuyện. 2 người nhớ lại về 1 lần 2 người cùng đến 1 đền thờ ở 1 hòn đảo lân cận và gặp một nữ tu sĩ trẻ tuyệt đẹp. Cả 2 người đã đem lòng yêu nữ tu sĩ đó nhưng đã cùng nhau từ bỏ tình yêu đó để mãi mãi giữ vững tình bạn giữa 2 người. Nadir và Zurga cùng nhau nhắc lại lời thề của mình trong duet nổi tiếng "Dưới đền thờ thiêng": "Nàng là vị nữ thần đã đến để đoàn kết 2 ta. Trung thành với lời thề của tôi, tôi muốn được yêu mến cậu như một người anh em. Hãy mãi mãi là bạn thân cho đến khi cái chết chia lìa 2 chúng ta." Một khúc ca ca ngợi tình bạn cao thượng, thiêng liêng trong 1 duet tuyệt đẹp. Những lúc 2 giọng tenor và baritone cùng hoà vào nhau trong câu "Oui, c''''est elle, c''''est la déesse.." duờng như chưa bao giờ trong nhạc cổ điển có 2 nét nhạc nào lại nhập vào nhau kì diệu đến như vậy.
http://download.yousen***.com/3DE0FBF54500BB3F
Khuyến mại thêm cho các bác, cũng duet trên với giọng hát của tenor xuất sắc nhất thế kỉ 20-Jussi Bjorling (Nadir) và Robert Merrill (Zurga). Bjorling và Merrill cũng là 2 người bạn thân và đem đến cho duet này một màu sắc càng tuyệt vời hơn. Hehe em làm leecher ăn cắp được cái này, nó cho có 32 Kps nhưng nghe vẫn phê lắm, em thề với các bác.
http://download.yousen***.com/CA6F6ABB159ED379
http://tech.operaphilly.com/sets/pearl/pix/01/09.jpeg
Một chiếc thuyền đến làng, chở một người phụ nữ lạ bịt kín mặt. Đó là một trinh nữ đã được các bô lão chọn để cầu nguyện cho mùa mò ngọc được bội thu và những người mò ngọc được an toàn. Zurga nhắc cho nguời tu sĩ đó rằng nhiệm vụ của nàng là phải cầu nguyện một mình trên một hẻm đá dốc và hẹp cho đến khi những người mò ngọc trở về. Nếu trung thành với công việc được giao thì nàng sẽ được tặng viên ngọc đẹp nhất, nếu không sẽ bị tử hình. Nữ tu sĩ đồng ý và giáo sĩ tối cao Nourabad dẫn nàng đi.
Nadir bối rối khi nghe thấy giọng nói của nữ tu sĩ, giọng nói đó giống hệt giọng nói của nữ tu mà chàng đã gặp ở đền thờ thiêng kia ngày nào. Nadir tuy đã thề với Zurga sẽ từ bỏ tình yêu của mình nhưng sau lần gặp gỡ ấy chàng đã luôn tìm cách gặp lại Leila, người nữ tu kia. Nadir cố gắng tin rằng đó chỉ là một ảo giác vì không muốn làm hại đến tình bạn của chàng với Zurga (Aria: Duờng như mình vẫn nghe văng vẳng..."
http://download.yousen***.com/C3DC259C26FBF34B

Nhưng khi nữ tu sĩ đó bắt đầu cất tiếng hát cầu nguyện thì Nadir không còn nghi ngờ gì nữa: Đó chính là Leila (Scène: Hỡi thần Brahma).
http://download.yousen***.com/0119C0F3139B8EE8
MÀN II:

Nourabad tuyên bố công việc trong ngày đầu tiên của Leila đã được hoàn thành, những nguời mò ngọc đã trở về an toàn. Leila hơi sợ khi phải một mình trên đỉnh núi cao nhưng Nourabad trấn an Leila rằng nếu nàng trung thành với nhiệm vụ của mình thì nàng sẽ luôn được an toàn. Leila kể với Nourabad một câu chuyện thời nàng còn nhỏ: Có một lần có một người lạ mặt chạy vào trong căn nhà của nàng và xin nàng hãy cho anh ta trú vì anh ta đang bị kẻ thù của mình truy đuổi. Leila đã đồng ý. Và khi những kẻ xấu tra hỏi nàng, kề dao vào cổ nàng thì nàng vẫn đã câm lặng. Cảm phục tấm lòng dũng cảm của nàng, người lạ mặt kia đã trao cho Leila một chiếc vòng cổ bằng ngọc trai để tạ ơn nàng. Nourabad yên tâm là Leila sẽ hoàn thành tốt công việc của mình và quay về (Scène: Những con thuyền đã cập bến...).
http://download.yousen***.com/010D8C922162C54D

Một mình trong đêm trên đỉnh núi cao, Leila hơi lo sợ nhưng trấn an vì tin rằng "chàng vẫn ở đâu đó và canh giữ mình." (Recitative-Aria: Ta lại một mình...như ngày nào xưa..."
http://download.yousen***.com/19E581E92F7E4526
Bỗng Leila nghe thấy một giọng hát. Nadir đã thực sự tìm đến với nàng. (Serenade: Người bạn của ta)
http://download.yousen***.com/5342140747974B4B

Leila hết sức vui mừng được gặp lại Nadir, nhưng lo sợ cho chình mình và cho cả Nadir nữa. Leila khẳng định với Nadir rằng mình vẫn luôn chờ đợi Nadir và sẽ mãi mãi ở bên chàng sau khi mọi chuyện kết thúc và xin Nadir hãy quay về để không bị phát hiện (Duet: Leila! Leila!)
http://download.yousen***.com/74427C2777276D0B
Bỗng một cơn bão ập xuống và Nourabad tìm ngay Leila. Leila và Nadir bị bắt quả tang. Dân làng đổ tội cho Leila đã dám đi ngược lại với lời thề của mình làm thần thánh tức giận và quyết định sẽ hiến mạng của cả 2 người. Nadir ra vẻ thách thức và cố bảo vệ Leila. Mọi người chuẩn bị giải Nadir và Leila đi thì Zurga xuất hiện, tuyên bố tha tội cho cả 2 người. Nhưng khi Nourabad xé tấm khăn che mặt của Leila thì Zurga nhận ra nguời nữ tu xinh đẹp ngày nào, ghen tuông dấy lên trong trái tim Zurga, chàng nổi giận lôi đình với Nadir, rút lại lời tha tội của mình và ra lệnh giải cả 2 người đi chờ xét xử (Finale: Chàng hãy tỉnh ra đi...)
http://download.yousen***.com/2DBB22444376304D
Được apomethe sửa chữa / chuyển vào 09:48 ngày 02/05/2006

Cám ơn bác Apo. Đẹp quá. Cái production này ở Philadelphia thì phải. Sân khấu và ánh sáng tuyệt đẹp, đội hình thi đấu bị cái rất thiếu vải. Chẳng hiểu sao lại không đưa hình lên được, lại phiền bác Apo một tí.
MÀN III:

http://download.yousen***.com/F92F2D9319BC686C
Căn lều của Zurga. Cơn bão đã tạnh, Zurga ở một mình trong căn lều của mình, những suy nghĩ đen tối của chàng đã dần tan biến. Zurga bắt đầu ân hận và dằn vặt vì đã ra lệnh tử hình cả người bạn thân nhất và người phụ nữ mà chàng đem lòng yêu mến. (Recitative và Aria: Cơn bão đã tạnh rồi...Nadir! Ngưòi bạn của ta...")

http://download.yousen***.com/D82B63104BF60F0A
2 người mò ngọc giải Leila đến. Nàng muốn nói chuyện với Zurga. Zurga run rẩy trước sắc đẹp của Leila, chính Zurga cũng yêu Leila như Nadir đã yêu nàng. Leila xin Zurga hãy tha thứ cho Nadir và tuyên bố mình sẵn sàng hy sinh mạng sống của mình để Nadir được binh an. Nhưng Leila đã thẳng thừng tuyên bố nàng yêu Nadir và điều đó làm máu ghen tuông của Zurga lại nổi lên. Zurga ra lệnh tử hình 2 người lúc bình minh. Leila, thất vọng trước sự hèn hạ của Zurga, chửi rủa chàng lúc bị giải đi. (Duo: Mình run sợ...nàng đẹp quá...)
Trước khi bị giải đi, Leila đưa cho 2 người mò ngọc chiếc vòng cổ của mình, xin 2 người hãy mang nó đến cho mẹ mình sau khi nàng đã chết.

http://download.yousen***.com/D736AF931F5AB8DA
Khung cảnh quay lại ngôi làng chài. Dân làng đang chờ đợi bình minh để xử tử Nadir và Leila, họ nhảy múa và ca hát. (Coro và Dance: Ngay khi mặt trời mọc".

http://download.yousen***.com/D021E0D4225313AD
Một ánh lửa đỏ rực loé lên ở chân trời. Những tên đao phủ giơ dao lên, chuẩn bị giết chết Nadir và Leila. Vừa lúc đó, Zurga chạy đến. thông báo đó không phải là ánh bình minh. Không hiểu vì lý do gì làng chài của họ đã bốc cháy. Mọi nguời run sợ và chạy về để cứu lấy của cải và những đứa trẻ còn ở trong làng. Zurga chạy đến, cởi trói cho Leila và Nadir. Chàng tuyên bố chính mình đã nhóm lửa đốt làng để đánh lạc huớng mọi người. Zurga đã nhận ra cái vòng cổ mà Leila đưa cho những người mò ngọc: Đó chính là chiếc vòng cổ của Zurga mà Zurga đã đưa cho cô bé từng cứu thoát chàng-đó chính là Leila. (Scene: Không! Đó không phải là ánh bình minh!)

http://download.yousen***.com/377E397B70AB4CF6
Nadir và Leila vui sướng tột độ. (Trio: Ôi ánh sáng thiêng liêng)
http://download.yousen***.com/1AA20D3671CA3041
Zurga chỉ đuờng cho 2 người chạy thoát. Giáo sĩ Nourabad chạy đến cùng những tên đao phủ và thấy cả Nadir và Leila đã trốn thoát. Hiểu ra sự thật, hắn ra lệnh cho các tên đao phủ giết chết Zurga. Zurga gục ngã. Tiếng hát của Nadir và Leila văng vẳng lại từ xa. Zurga mừng vì đã hoàn thành sứ mệnh của mình: "Cậu ấy đã sống. Nàng đã được cứu thoát. Ta đã thực hiện lời hứa của mình. Vĩnh biệt những giấc mơ tình yêu" rồi tắt thở. (Final: Hắn mới là kẻ phản bội)
Được phucphan sửa chữa / chuyển vào 22:10 ngày 02/05/2006

Thôi, chỉ một lần luôn để sau này chú đỡ nhờ vả, thêm cái tag và hai đầu cái link ấy được thôi

Thanx bác. Em ngu máy tính quá.

Lộn ruột quá, vừa mới mới lọc cọc mổ cò 5 ngón 1 bài reply dài ngoằng, chưa kịp send thì tự nhiên... mất điện, ức k0 chịu đc,
Thôi để mai lên up mấy bản khác rồi tán tiếp với Ku phuc sau vậy, hôm nay tụt hứng rồi.
Mà ku phuc dạo này hoạt động ác liệt thật, dân tình down nhạc mỏi cả tay. Hôm nay vừa thấy anh cò biểu dương tinh thần "làm việc" hăng say (đặc biệt là bài về J.Bj hơn 4000 chữ của ku ) trong buổi ""họp"" (phải cho thêm vài cái ngoặc kép vào nữa ) offline cuối ngày.

Trong lúc chờ đợi bác YIH mổ cò lại cái reply em kiếm được 1 cái Bjorling và Merrill hát Au fond du temple saint đây. Đây, up hẳn 320 Kps cho nó đàng hoàng. Bản thu duet này của Bjorling và Merrill được nhiều tạp chí bầu là bản thu classical hay nhất mọi thời đại. Nhất nhì gì không quan trọng, quan trọng là nó hay tuyệt, nghe trào nước mắt. Dàn nhạc RCA Victor chỉ huy Renato Cellini.
http://download.yousen***.com/DFDB73AA518D6584
Các bác xem 2 anh Bjorling và Merrill có giống Đăng Dương với Trọng Tấn nhà mình không này:

Nói một tí về đội hình trên cái ghi âm của Pháp. Bacquier (Zurga) thì các bác nghe mãi trên cái complete Hoffmann kia rồi. Ông Bacquier này người Bỉ, giọng vừa có chất gentleman của Pháp vừa có cái lối "gầm gừ" của Đức, thể hiện kịch tính tuyệt vời. Jeanine Micheau (Leila) hát câu cú khá hay, nốt cao đẹp và piano với pianissimo khá, thể hiện kịch tính tốt. Có điều giọng hơi nặng giọng mũi, âm sắc hơi mỏng và chói, thỉnh thoảng em thấy hơi ngả theo âm của Callas (hơi "xấu" một tẹo). Alain Vanzo (Nadir) là giọng hát đặc trưng nhất trong ghi âm này. Giọng tenor đặc biệt mỏng, mềm và ngọt như giọng con gái, lúc mới cất tiếng cứ ngỡ là...mezzo. Nhưng thể hiện kịch tính và nhập vai rất đạt. Lối hát của Vanzo là lối hát rất Pháp: hoa mỹ, bóng bẩy.
Hehe lâu rồi không chứng kiến cảnh...mất điện. Hôm này chỉ có 1 hôm mạng bị tắc sạch, bọn làm trong thư viện chạy cuống cuồng hớt hơ hớt hải. Cái bài về chú J.B em cũng làm trong 1 đêm như bác làm về chị Callas. Tối hôm đấy 3 tên roommate say rượu xông vào đập phá, mình co rúm vào 1 góc ngoan ngoãn viết bài. Chẹp tối hôm đấy có cái phim về 11-9 hay quá ngồi xem đến 4 giớ sáng. Tối thứ 6 mà. Hic hic từ khi đi tây giờ giấc sinh hoạt rất là không lành mạnh.
Được phucphan sửa chữa / chuyển vào 04:42 ngày 04/05/2006