Những thắc mắc nhỏ về từ ngữ trong tiếng Việt

Tôi xin giải thích thêm về "Mì chính cánh" một chút: Ngày trước thời bao cấp thực phẩm cực kỳ hiếm, mọi thứ hầu như phải mua bằng tem phiếu, từ cái kim sợi chỉ trở đi. Mì chính hồi ấy cũng vậy, cực kỳ hiếm. Vào những ngày lễ tết mỗi gia đình mới được phân phối khoảng 10gram mì chính. Với đại đa số gia đình lao động thì 10 gram ấy rất quý. Chỉ khi nào có giỗ chạp các bà các cô mới mang nó ra dùng mà mỗi lần dùng chỉ được phép sử dụng đầu đũa ướt chấm vào gói mì chính, mang ra khoảng hai, ba chục cánh rồi khuấy vào nồi canh hoặc nồi riêu sau đó lại gói kỹ nó lại và cất kỹ nó đi chả ai trong nhà có thể tìm thấy. Mì chính ấy hồi đầu (cuối những năm 60) nhập từ Trung Quốc có dạng dài và to, độ ngọt khá rất cao, chỉ cần vài chục cọng mì chính là làm cho nồi riêu lèo tèo chút cá ngọt hẳn lên. Ở thị trường chợ đen một kg mì chính có giá tới nửa chỉ vàng. Vào cuối những năm 1970, thuỷ thủ tàu viễn dương đưa về VN từ Singapore, Hồng Kông loại mì chính hạt nhỏ và ngắn cọng. Thời gian này mì chính đã trở lên rẻ hơn rất nhiều do đó các bà nội trợ có cơ hội sử dụng mì chính thường xuyên hơn với liều lượng cao hơn và người ta cảm thấy dường như mì chính bớt ngọt đi so với hồi khi nó còn khan hiếm và người tiêu dùng vẫn thích vị ngọt của loại mì chính kia hơn. Để phân biệt với loại mì chính khác người ta gọi chúng là mì chính cánh.
Do sự hiếm hoi của nó nên người ta, chính xác là các cô, tức là các bà nội trợ, thường ví von sự có mặt hiếm hoi của một gã con trai trong một tập thể toàn phụ nữ quý như mì chính cánh và sự ví von đó chỉ dành cho trường hợp này mà thôi.
Ngày nay mì chính, hay bột ngọt quá nhiều và chỉ đắt hơn gạo một chút, các bà nội trợ không còn quý nó như ngày xưa nữa, thậm chí rất nhiều các cô các bà không sử dụng mì chính làm gia vị trong bữa ăn thường ngày vì cho rằng nó có...hại. Dầu sao, sự ví von: Quý như mì chính cánh vẫn được sự dụng. Rất nhiều người trẻ ngày nay không hiểu được ý nghĩa câu ví. Điều đó cũng đúng thôi. Tôi còn e rằng sự ví von đó càng ngày càng ít được các cô dùng cho đến một lúc nó không còn tồn tại nữa.
Ngày xưa cứ cái gì hiếm thì quý, đôi khi người ta xếp hàng cả ngày để mua một thứ chẳng có công dụng nhiều cho mình. Vì nó hiếm mà!

Tôi thường thấy câu: tt Bush kêu gọi đồng bào.... Từ đồng bào dùng cho người Mỹ là đúng hay sai. Có từ nào khác thay thế không?
Từ đồng bào có từ lâu rồi hay chỉ mới được sử dụng gần đây?
Cám ơn nhiều.

Tôi thường thấy câu: tt Bush kêu gọi đồng bào.... Từ đồng bào dùng cho người Mỹ là đúng hay sai. Có từ nào khác thay thế không?
Từ đồng bào có từ lâu rồi hay chỉ mới được sử dụng gần đây?
Cám ơn nhiều.

Tớ xin trả lời câu hỏi Solitary như sau:
Từ đồng bào chỉ có ở Việt Nam. Đồng bào - từ Hán Việt, nghĩa là: Cùng trong một bọc và xuất phát truyền thuyết Lạc long Quân và Âu Cơ. Chuyện kể rằng Nàng Âu Cơ khi lấy Lạc Long Quân đã đẻ ra một cái bọc. Từ cái bọc ấy nở ra 50 người con trai và 50 người con gái và trở thành thủy tổ của người Việt chúng ta ngày nay.
Về việc từ Đồng bào được dùng khi nào thì mọi người biết, ngày tuyên ngôn độc lập 2/9/45 ***** là NGƯỜI ĐẦU TIÊN đã nói vang từ ấy lần trước quốc dân đồng bào: Đồng bào nghe tôi nói có rõ không? Tôi không dám chắc có phải ***** là người đầu tiên sử dụng từ đồng bào hay không nhưng Cụ là người đầu tiên sử dụng nó trước 500 ngàn người tại quảng trường Ba Đình. Có thể các cụ như Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh, các nhà cách mạng tiền bối cũng đã dùng nó trong các tác phẩm của mình nhưng việc sử dụng nó không xảy ra trước thế kỷ 20.
Thật là một sự độc đáo trong ngôn từ!
Bush không thể dùng nó. Chẳng qua người ta dịch ra như vậy thôi.

Tớ xin trả lời câu hỏi Solitary như sau:
Từ đồng bào chỉ có ở Việt Nam. Đồng bào - từ Hán Việt, nghĩa là: Cùng trong một bọc và xuất phát truyền thuyết Lạc long Quân và Âu Cơ. Chuyện kể rằng Nàng Âu Cơ khi lấy Lạc Long Quân đã đẻ ra một cái bọc. Từ cái bọc ấy nở ra 50 người con trai và 50 người con gái và trở thành thủy tổ của người Việt chúng ta ngày nay.
Về việc từ Đồng bào được dùng khi nào thì mọi người biết, ngày tuyên ngôn độc lập 2/9/45 ***** là NGƯỜI ĐẦU TIÊN đã nói vang từ ấy lần trước quốc dân đồng bào: Đồng bào nghe tôi nói có rõ không? Tôi không dám chắc có phải ***** là người đầu tiên sử dụng từ đồng bào hay không nhưng Cụ là người đầu tiên sử dụng nó trước 500 ngàn người tại quảng trường Ba Đình. Có thể các cụ như Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh, các nhà cách mạng tiền bối cũng đã dùng nó trong các tác phẩm của mình nhưng việc sử dụng nó không xảy ra trước thế kỷ 20.
Thật là một sự độc đáo trong ngôn từ!
Bush không thể dùng nó. Chẳng qua người ta dịch ra như vậy thôi.

Cám ơn bạn, tôi cũng nghĩ là từ "đồng bào" chỉ mới được dùng thời gian gần đây. Cần đến đoàn kết dân tộc mà! Thế nhưng còn có từ nào khác ko nhỉ?

Cám ơn bạn, tôi cũng nghĩ là từ "đồng bào" chỉ mới được dùng thời gian gần đây. Cần đến đoàn kết dân tộc mà! Thế nhưng còn có từ nào khác ko nhỉ?

Cho tôi hỏi một câu nữa. Tôi được biết tên cúng cơm là tên đặt cho người chết, chỉ có người chết và những người thân trong gia đình mới biết. Để khi cúng thì người con trai cúng bằng tên này, chỉ có người mới chết biết nên mới vào ăn cơm được. Những hồn khác không thể vào ăn tranh cơm. Thế nhưng nghĩa của từ tên cúng cơm lại hay được hiểu là tên thật. Bác nào hiểu nhiều biết rộng giải thích hộ tôi cái. Hay là xuất phát từ 1 kiểu nói đùa rồi mọi người dùng quen nên thành ra thật.

Cho tôi hỏi một câu nữa. Tôi được biết tên cúng cơm là tên đặt cho người chết, chỉ có người chết và những người thân trong gia đình mới biết. Để khi cúng thì người con trai cúng bằng tên này, chỉ có người mới chết biết nên mới vào ăn cơm được. Những hồn khác không thể vào ăn tranh cơm. Thế nhưng nghĩa của từ tên cúng cơm lại hay được hiểu là tên thật. Bác nào hiểu nhiều biết rộng giải thích hộ tôi cái. Hay là xuất phát từ 1 kiểu nói đùa rồi mọi người dùng quen nên thành ra thật.

Hề hề, Solitary nhầm rồi.! Tên mà cha mẹ, ông bà nó đặt cho lúc chào đời được gọi đùa là tên cúng cơm. Tên cúng cơm cũng là tên trong giấy khai sinh. Nó có thể không phải là tên thường gọi. Ví dụ Bố Mẹ tôi đặt tôi tôi tên là T (Tờ) và khi làm giấy khai sinh cho tôi thì Tờ được khai trong đó. Và Tờ được gọi là tên cúng cơm của tôi. Tôi cũng có một cái tên khác là Tê và ở nhà hay gọi tôi bằng cái tên ấy thì cái tên đó là tên thường gọi. Nếu tôi có mỗi một tên là Tờ thì tên thường gọi của tôi lại là Tờ.
"Ối anh Tờ ơi anh đi đâu mà bỏ em bơ vơ một mình..." Larungvensong có khóc tôi thì khóc như thế.