Những thắc mắc nhỏ về từ ngữ trong tiếng Việt

hix, thế các cao thủ không ai giải thích hộ em từ "tam cúc" này à ? Ai biết thì giúp em cái !

Gần đây trên các phương tiện truyền thông xuất hiện 2 từ mới là RÚNG ĐỘNG và CHUYỆN LOẠ. RÚNG ĐỘNG gần với rung động nhưng không phải, CHUYỆN LOẠ gần với chuyện lạ nhưng không phải. Mọi người có ý kiến gì về cách sáng tạo từ mới này không. Nếu có thể thì có thể thay những từ này bằng từ sẵn có nào nhỉ, nếu không thay được thì buộc phải cho nó vào từ điển thôi nhỉ?

cac bac giup em tim nguon goc cua tu "đểu cáng" voi. neu duoc thi giai thich luon gium em nghia goc cua no la gi voi.
xin da ta

Đầu tiên trả lời bạn lahm về từ "tam cúc":
Mình cũng đã suy nghĩ về từ này, và có lẽ nó chỉ cây tam cúc thôi. Lá bài tổ tôm và tam cúc được làm từ hình tượng cây tam cúc, với các cây có hoa văn chỉ hoa của cây tam cúc.

Sau khi du nhập vào Việt Nam thì người Việt Nam gọi cổ bài "tổ tôm" với 120 quân là tổ tôm (đọc lệch của chữ "tụ tam" nghĩa là hội tụ của ba lại hàng văn, vạn, sách) là "tổ tôm".
Còn cổ bài "tam cúc" với 32 quân gồm : Tướng, Sĩ, Tượng, Xe, Pháo, Mã, Tốt (như kiểu chiến thuật đánh trận như cờ tướng) thì gọi theo đúng cái tên hình tượng xuất phát của lá bài cây tam cúc.
Thứ hai trả lời bạn thangquan_vn về nguồn gốc của từ "đểu cáng" : đểu, cáng là 2 từ chỉ nghề nghiệp ngày xưa. Đểu là chỉ nghề khuân vác bằng tay, còn cáng là chỉ nghề thồ bằng xe. Ở kinh thành Thăng Long xưa những người làm nghề đểu, cáng ngoài nhiệm vụ khuân vác còn hay bớt xén, lấy đồ của khách , nói chung là hay làm nhiều hành vi không đúng đắn. Nên sau nay từ này chuyển nghĩa chỉ những người lừa lọc, dối trá...
Ngoài ra cũng phải kể thêm về những người đểu, cáng này và 1 thành từ cũng xuất phát từ họ. Ở kinh thành Thăng Long xưa, vào dịp tết những người đểu, cáng thường hay bày trò : 1 người giả vờ chết, rồi 2 người còn lại khiêng đến ăn vạ trước các cửa hàng. Chủ cửa hàng, vào dịp tết sợ xúi quẩy nên phải cho họ tiền để họ đi đi. Sau khi lừa được tiền, 3 tên chia tiền : thằng chết thì cho rằng công nhiều hơn, còn 2 thằng khiêng cũng cãi là công chúng nhiều hơn. Nên có câu thành ngữ "thằng chết cãi thàng khiêng"

-------------------------------
Chào Bạn
Tôi đọc trong một bút ký cũng thấy một từ nghe lạ tai cả 10 năm rồi mà vẫn cứ phải nhớ . đó là từ "NGÙI NGẨM " trong câu:"thấy lòng ngùi ngẩm."
Tôi chưa gặp từ này ở đâu và nghĩ đây là một từ ghép hai hai từ kép lại thành một từ mới . Không biết có đúng không .
Nếu đúng thì nó được ghép bằng từ Ngậm ngùi,bùi ngùi....với từ gì?
Có liên quan gì tới Hán Việt không?
Bàn dùm cho tui kẻo không tui cứ ấm ức mãi.
Khaanh

Ngẫm (dấu ngã) chứ, tiếng Việt làm gì có chữ ngẩm nhỉ?
Mấy từ như hoang hoải, ngùi ngẫm đều là "sáng tác" mới thời nay, không có nghĩa cụ thể hoặc phương thức ghép cụ thể. Chỉ vì đọc nghe nó "hợp hợp" với một cảm giác, hình tượng nào đó (để ý các từ này đều là tính từ) thì người ta đặt ra vậy. Ngùi ngẫm có thể là khi tác giả muốn tả cảm giác giữa bùi ngùi và nghiền ngẫm, suy ngẫm.
Khác với các từ như tiện ích, tương thích là những từ gốc Hán, có nghĩa từ nguyên tiếng Hán cụ thể, rõ ràng. Nghĩa trong tiếng Việt chẳng qua là nghĩa dịch từ trong tiếng Hán thôi.

Sẵn tôi cũng thắc mắc phát. Chữ ''xung'' trong ''xung phong'' là từ đâu ra nhỉ? Chẳng lẽ từ xung như xung điện?