Những trận không chiến trên bầu trời Bắc Việt, 1965-1972 (Phần 1)

BAN CÁN SỰ ĐẢNG NGOÀI NƯỚC
***
VỤ TUYÊN HUẤN DÂN VẬN
CHUYÊN ĐỀ
KỶ NIỆM 30 NĂM CUỘC TỔNG TIẾN CÔNG MÙA XUÂN 1975 GIẢI PHÓNG HOÀN TOÀN MIỀN NAM, THỐNG NHẤT TỔ QUỐC (30/4/1975 ?" 30/4/2005)
THÁNG 3-2005
Trích trang 5:
"
Ngày 6/4/1972, Mỹ tiến hành chiến tranh phá loại bằng không quân và hải quân ra miền Bắc lần thứ 2, đánh phá ác liệt Hà Nội và các thành phố lớn, dùng Hạm đội 7 đánh phá ven biển, thả thuỷ lôi phong toả cảng và biển miền Bắc với quy mô và mức độ huỷ diệt chưa từng thấy.
Quân và dân miền Bắc vừa sản xuất vừa chiến đấu ngoan cường, sáng tạo, giáng cho không quân và hải quân Mỹ những đòn đích đáng. Từ 6/4/1972 đến 17/1/1973 đã bắn rơi 754 máy bay (có 61 B52, 10 F111), bắt sống hàng trăm giặc lái sừng sỏ, bắn cháy 9 tàu chiến. Đặc biệt trận ?oĐiện Biên Phủ trên không? trong 12 ngày đêm năm 1972 đã chôn vùi ?ouy thế không lực Hoa Kỳ? tới tận bùn đen. Để chi viện cho chiến trường miền Nam, Bộ Chính trị quyết định tăng cường lực lượng lớn và củng cố các tuyến vận tải chiến lược. Đến 1971 đã triển khai gần 1.000 km đường ống dẫn dầu vào Nam và tăng 10 lần số xăng dầu cho chiến trường. Chúng ta đã đưa vào miền Nam gần 20 vạn tấn vũ khí trang bị, gần 10 vạn cán bộ, chiến sĩ, điều 6 trung đoàn với đầy đủ vũ khí cho Khu 5 và Tây Nguyên, điều 10 tiểu đoàn, 100 đại đội và trung đội đặc công cho miền Nam."
Bắn rơi 61 B52 là một con số rất lớn.
Trong cuốn Tạp chí Lịch sử và Nhân chứng chuyên đề kỷ niệm 25 năm chiến thắng Điện Biên Phủ trên không 12/1997 có liệt kê rõ từng trận đánh, địa điểm đánh, đơn vị đánh, số lượng đạn sử dụng của từng trận trong số 60 trận (có một trận bắn rơi 2 B52 một lúc).
Tất nhiên con số của Mỹ đưa ra thì ít hơn rất nhiều.
" The campaign was expensive, and not merely in financial terms. 15 Buffs were lost and 33 of their aircrew killed or missing in action. While the Air Force justifiably regarded the B-52 losses as severe, in one minor compensation, North Vietnamese SAMs had hardly proven magical, with a kill ratio of only 2% to 3% of the number of SAMs fired. They had scored the kills by simply flooding the sky with SAMs, and the Soviets were not happy about the poor showing of their weapons. "
- - -
Mỹ: "In another small compensation, North Vietnamese MiG interceptors proved completely ineffective at taking on the Buffs, scoring no kills and with two of them shot down by the "quad-fifties" in B-52 tail turrets"
Trong khi phía ta báo cáo đã có phi công Phạm Tuân và Vũ Xuân Thiều bắn rơi 2 B-52 vào sau Noen.

Trong khi Việt nam claim bắn rơi 61 chiếc thì Mỹ chỉ nhận mất có 24 chiếc trong tổng số 32 chiếc trúng đạn.
Ngay cả số liệu của Mỹ về B-52 bây giờ vẫn còn đang được bổ sung chỉnh sửa.
Nguồn: Cựu tù binh Mỹ ở Việt nam (http://www.nampows.org/B-52.html)
B52 Combat Losses/Operational Losses in Vietnam
June 11, 2003
A total of 10 B-52s went down inside the borders of North Vietnam. 61 total crewmembers. 33 survivors became POWs and were released at the end of the war. 28 of the downed 61 warriors perished. (Information is listed above).

Fourteen other B52s went down outside of North Vietnam. Seven were due to combat. Seven were ?ooperational losses,? which occurred while B52s were enroute to combat areas in Vietnam. (Information listed below).
Đến đây thì tổng số là 24 chiếc, trong đó 17 chiếc là bị bắn (chênh nhau với các nguồn khác của Mỹ là chỉ có 16 chiếc rơi do bị bắn). Số 16 chiếc mà Mỹ tuyên bố bị rơi phù hợp với con số của Việt nam là trong số 34 B52 rơi thì 16 chiếc rơi tại chỗ.
Số phận một chiếc bị thương và không hạ cánh được an toàn, chết một số phi công: Ash 1 B52D 12-26-72 U-Tapao Crashed at U-Tapao. Attempted go-around with 4 engines out on same side. 4 KIA. CP, 1st Lt Bob Hymel & Gunner, TSgt Spencer Grippen were rescued. No. 56-0584. The A/C made a determination that they should bailout before the crash, but since the gunner was wounded and they felt he might not be able to physically execute the bailout, they decided as a crew to try and bring the plane in. Ironically, the only survivors of the crash were the C/P and the wounded gunner. In ad***ion, the C/P would not have survived had he not been rescued by a crewmember from another BUFF who watched the crash, and rushed into the wreck to pull the C/P out before the plane burned up. Lord, that we could have more men like these.
Linebacker II: A View From the Rock published by the Air War College in 1979: The conservative number of SAMs fired was 884, with 24 BUFFs hit.
2001 Boeing records list 32 B52 aircraft hit by SAMs.
32 rõ ràng là gần nhất với con số 34 chiếc B52 mà Chính phủ Việt nam tuyên bố đã bắn rơi .
Trong đó, có 16 chiếc bị thương nặng vì trúng SAM
During the period April 9, 1972 thru January 14, 1973, 16 other B-52s (one G model and 15 D models) received major battle damage (caused by SAMs), over North Vietnam. Following is a list of these sixteen B52s (aircraft recovered, no deaths or injuries reported):
Note: Source of aircraft data?Boeing maintenance records. Note that Boeing records show 19 aircraft were lost in combat?but that has to be in error. Nos. G 58-0216 (19 Dec 72) and G 57-6472 (20 Dec 72), shown as downed in combat, later flew in the 1980s. The correct total number of B52s lost in combat must be 17. However, seven ad***ional B-52s were operational losses while enroute to a combat area. Total Vietnam B52 loses: 24.
Hơi bị buồn cười: Một chú tuyên bố hộ một chú khác đã bị bắt là đã bắn rơi một Mig.
Tail Gunner Note: B52-D serial no. 55-083, ?oDiamond Lil,? is now on display at the USAFA. The plaque at the aircraft states that that aircraft was one of two B52s to shoot down an enemy MIG during the Vietnam conflict. The date of the confirmed kill is recorded as December 24, 1972. NAM-POW Msgt (E-7) Louis LeBlanc (now deceased) claimed to his POW roommates in Hanoi that he had shot down a mig and had a confirmed kill. Louis was captured 12-22-72. Can any of your researchers confirm these two kills in USAF records?

Trong khi Việt nam claim bắn rơi 61 chiếc thì Mỹ chỉ nhận mất có 24 chiếc trong tổng số 32 chiếc trúng đạn.
Ngay cả số liệu của Mỹ về B-52 bây giờ vẫn còn đang được bổ sung chỉnh sửa.
Nguồn: Cựu tù binh Mỹ ở Việt nam (http://www.nampows.org/B-52.html)
B52 Combat Losses/Operational Losses in Vietnam
June 11, 2003
A total of 10 B-52s went down inside the borders of North Vietnam. 61 total crewmembers. 33 survivors became POWs and were released at the end of the war. 28 of the downed 61 warriors perished. (Information is listed above).

Fourteen other B52s went down outside of North Vietnam. Seven were due to combat. Seven were ?ooperational losses,? which occurred while B52s were enroute to combat areas in Vietnam. (Information listed below).
Đến đây thì tổng số là 24 chiếc, trong đó 17 chiếc là bị bắn (chênh nhau với các nguồn khác của Mỹ là chỉ có 16 chiếc rơi do bị bắn). Số 16 chiếc mà Mỹ tuyên bố bị rơi phù hợp với con số của Việt nam là trong số 34 B52 rơi thì 16 chiếc rơi tại chỗ.
Số phận một chiếc bị thương và không hạ cánh được an toàn, chết một số phi công: Ash 1 B52D 12-26-72 U-Tapao Crashed at U-Tapao. Attempted go-around with 4 engines out on same side. 4 KIA. CP, 1st Lt Bob Hymel & Gunner, TSgt Spencer Grippen were rescued. No. 56-0584. The A/C made a determination that they should bailout before the crash, but since the gunner was wounded and they felt he might not be able to physically execute the bailout, they decided as a crew to try and bring the plane in. Ironically, the only survivors of the crash were the C/P and the wounded gunner. In ad***ion, the C/P would not have survived had he not been rescued by a crewmember from another BUFF who watched the crash, and rushed into the wreck to pull the C/P out before the plane burned up. Lord, that we could have more men like these.
Linebacker II: A View From the Rock published by the Air War College in 1979: The conservative number of SAMs fired was 884, with 24 BUFFs hit.
2001 Boeing records list 32 B52 aircraft hit by SAMs.
32 rõ ràng là gần nhất với con số 34 chiếc B52 mà Chính phủ Việt nam tuyên bố đã bắn rơi .
Trong đó, có 16 chiếc bị thương nặng vì trúng SAM
During the period April 9, 1972 thru January 14, 1973, 16 other B-52s (one G model and 15 D models) received major battle damage (caused by SAMs), over North Vietnam. Following is a list of these sixteen B52s (aircraft recovered, no deaths or injuries reported):
Note: Source of aircraft data?Boeing maintenance records. Note that Boeing records show 19 aircraft were lost in combat?but that has to be in error. Nos. G 58-0216 (19 Dec 72) and G 57-6472 (20 Dec 72), shown as downed in combat, later flew in the 1980s. The correct total number of B52s lost in combat must be 17. However, seven ad***ional B-52s were operational losses while enroute to a combat area. Total Vietnam B52 loses: 24.
Hơi bị buồn cười: Một chú tuyên bố hộ một chú khác đã bị bắt là đã bắn rơi một Mig.
Tail Gunner Note: B52-D serial no. 55-083, ?oDiamond Lil,? is now on display at the USAFA. The plaque at the aircraft states that that aircraft was one of two B52s to shoot down an enemy MIG during the Vietnam conflict. The date of the confirmed kill is recorded as December 24, 1972. NAM-POW Msgt (E-7) Louis LeBlanc (now deceased) claimed to his POW roommates in Hanoi that he had shot down a mig and had a confirmed kill. Louis was captured 12-22-72. Can any of your researchers confirm these two kills in USAF records?

Vụ này bác so sánh không có fair. Số 61 B52 quân ta nói là hạ trong cả cuộc chiến, còn cái số của Mẽo mà bác đối chiếu chỉ là số trong chiến dịch 12 ngày đêm 1972 thôi thì phải.

Vụ này bác so sánh không có fair. Số 61 B52 quân ta nói là hạ trong cả cuộc chiến, còn cái số của Mẽo mà bác đối chiếu chỉ là số trong chiến dịch 12 ngày đêm 1972 thôi thì phải.

Mỹ nói chỉ mất B52 (combat duty) trong những ngày đó thôi. Tôi đã kiểm tra ngày rơi, tất cả số B52 Mỹ bị mất là trong chiến dịch 12 ngày đêm.
Hôm nay nhớ lại thêm là tài liệu của Sự kiện và Nhân chứng (thuộc Quân đội Nhân dân) liệt kê 61 B52 bị rơi tính cả bị bắn và bị tai nạn khác (tiếp xăng, va chạm trên không, động cơ...) trong chiến tranh Việt nam, chứ không phải là cả 61 chiếc bị bắn như tài liệu của Ban Tư tưởng.
Sau vụ 12 ngày đêm, ta còn chơi B52 Mỹ mấy vụ nữa đây. Không ở nhà nên không có điều kiện đối chiếu thông tin ta-địch. Nhưng nếu nhớ không nhầm thì số liệu nhà ta có 5 vụ B52 bị bắn rơi vào đầu 73 (tại khu 4, vĩ tuyến).
D 55-0052 1-8-73 Bị trúng đạn lần 2, dính 45 vết đạn. Hạ cánh ở U tapao.
D 55-0116 1-14-73 Hạ ở Đà nẵng. dính hơn 200 vết đạn. Phải thay cánh và bình xăng trái. Being salvaged 4-1-73 (cái này không biết hiểu thế nào: có thể hiểu là đang được cứu chữa hoặc là bị thanh lý).
D 55-0058 1-14-73 Hạ cánh ở U-Tapao. Trúng 2 trong số 6 SA-2s bắn tới. Sau đó khi bay thoát ra trúng thêm 1 phát SAM 2 nữa (trong số 3 quả bắn tới). Dính hơn 120 vết đạn.

Mỹ nói chỉ mất B52 (combat duty) trong những ngày đó thôi. Tôi đã kiểm tra ngày rơi, tất cả số B52 Mỹ bị mất là trong chiến dịch 12 ngày đêm.
Hôm nay nhớ lại thêm là tài liệu của Sự kiện và Nhân chứng (thuộc Quân đội Nhân dân) liệt kê 61 B52 bị rơi tính cả bị bắn và bị tai nạn khác (tiếp xăng, va chạm trên không, động cơ...) trong chiến tranh Việt nam, chứ không phải là cả 61 chiếc bị bắn như tài liệu của Ban Tư tưởng.
Sau vụ 12 ngày đêm, ta còn chơi B52 Mỹ mấy vụ nữa đây. Không ở nhà nên không có điều kiện đối chiếu thông tin ta-địch. Nhưng nếu nhớ không nhầm thì số liệu nhà ta có 5 vụ B52 bị bắn rơi vào đầu 73 (tại khu 4, vĩ tuyến).
D 55-0052 1-8-73 Bị trúng đạn lần 2, dính 45 vết đạn. Hạ cánh ở U tapao.
D 55-0116 1-14-73 Hạ ở Đà nẵng. dính hơn 200 vết đạn. Phải thay cánh và bình xăng trái. Being salvaged 4-1-73 (cái này không biết hiểu thế nào: có thể hiểu là đang được cứu chữa hoặc là bị thanh lý).
D 55-0058 1-14-73 Hạ cánh ở U-Tapao. Trúng 2 trong số 6 SA-2s bắn tới. Sau đó khi bay thoát ra trúng thêm 1 phát SAM 2 nữa (trong số 3 quả bắn tới). Dính hơn 120 vết đạn.

Chiến thuật chống "Bánh xe" Mig-17
Trang 112.
Phi đoàn số 8 TFW F4 tiếp tục thử nghiệm các chiến thuật mới để phá vỡ các dạng đội hình Mig 17 mới nhất, đội hình hai bánh xe. Đội hình này có một bánh xe ở cao độ 5,000 feet và một ở 1,000 feet, khiến cho các phi đội MigCap rất khó khăn. SAM đôi khi vẫn được sử dụng kết hợp với Mig bay thấp, và thường xuyên khi F4 dùng chiến thuật kéo cao bổ nhào, họ bị tấn công bởi SAM khi bay lên.
Giải pháp ban đầu của Phi đoàn 8 là một cặp F4 sẽ tiếp chiến Mig, cố dụ Mig lên cao, trong khi một cặp khác bay tách ra, hạ thấp, sau đó luồn quay lại ở độ cao thấp, hy vọng kiếm được Mig ở bên trên để bắn.
Bắc Việt khi đó liền chuyển các bánh xe đến khu vực được bảo vệ mạnh bởi cao xạ, sẵn sàng tấn công nếu F4 muốn quay lại tấn công ở độ cao thấp dưới các bánh xe. Để đối lại, một nhóm F4 sẽ tấn công Mig 17 trong khi nhóm khác tách ra trên độ cao trung bình rồi quay lại tấn công từ một hướng khác. Khi biên đội F 4 này quay lại, họ sẽ thông báo để các F-4 đang quần vòng thoát ly ra. Khi Mig 17 đuổi theo những F4 đang thoát ly, biên đội đang bay vào sẽ cố gắng ngoặt vào sau đuôi Mig và bắn mà không bị quan sát. Chiến thuật mới này đòi hỏi phải phối hợp tốt, và một chút may mắn, nhưng nó thực sự đem lại những cơ hội tốt. Dần dần, họ ngày càng sử dụng nhiều Gun pod như là vũ khí chủ đạo để chống lại các "Bánh xe" Mig.

Chiến thuật chống "Bánh xe" Mig-17
Trang 112.
Phi đoàn số 8 TFW F4 tiếp tục thử nghiệm các chiến thuật mới để phá vỡ các dạng đội hình Mig 17 mới nhất, đội hình hai bánh xe. Đội hình này có một bánh xe ở cao độ 5,000 feet và một ở 1,000 feet, khiến cho các phi đội MigCap rất khó khăn. SAM đôi khi vẫn được sử dụng kết hợp với Mig bay thấp, và thường xuyên khi F4 dùng chiến thuật kéo cao bổ nhào, họ bị tấn công bởi SAM khi bay lên.
Giải pháp ban đầu của Phi đoàn 8 là một cặp F4 sẽ tiếp chiến Mig, cố dụ Mig lên cao, trong khi một cặp khác bay tách ra, hạ thấp, sau đó luồn quay lại ở độ cao thấp, hy vọng kiếm được Mig ở bên trên để bắn.
Bắc Việt khi đó liền chuyển các bánh xe đến khu vực được bảo vệ mạnh bởi cao xạ, sẵn sàng tấn công nếu F4 muốn quay lại tấn công ở độ cao thấp dưới các bánh xe. Để đối lại, một nhóm F4 sẽ tấn công Mig 17 trong khi nhóm khác tách ra trên độ cao trung bình rồi quay lại tấn công từ một hướng khác. Khi biên đội F 4 này quay lại, họ sẽ thông báo để các F-4 đang quần vòng thoát ly ra. Khi Mig 17 đuổi theo những F4 đang thoát ly, biên đội đang bay vào sẽ cố gắng ngoặt vào sau đuôi Mig và bắn mà không bị quan sát. Chiến thuật mới này đòi hỏi phải phối hợp tốt, và một chút may mắn, nhưng nó thực sự đem lại những cơ hội tốt. Dần dần, họ ngày càng sử dụng nhiều Gun pod như là vũ khí chủ đạo để chống lại các "Bánh xe" Mig.

Tháng 6 và 7, năm 1967 - Cường độ giảm
Trang 113
Không có chạm trán với Mig từ 6/6 đến 30/6/67, và các cuộc ném bom vào tháng 7 buộc Bắc Việt phải di chuyển thêm các máy bay sang Trung quốc. Cho đến cuối tháng, chỉ còn 11 Mig 21 và 28 Mig 17 còn lại Bắc Việt. Đa số trận đánh cho đến lúc đấy, năm 67, 94%, là với máy bay của KQ, nhưng vào 21/7, sau khi không diệt được địch trong gần 2 tháng, F8 của Hải quân đã trở lại. Phi công F8 không đồng ý với ý kiến của F4 là không nên quần vòng với Mig, với cannon và đặc biệt là loại Aim9D khá tin cậy, họ muốn lao vào quần đảo với các máy bay So viết khi có cơ hội. Hôm đó họ đã có cơ hội. Trận chiến đã thể hiện các điểm mạnh và nhược điểm khi phải quần vòng với các máy bay So viết của kể cả các phi công F8 giàu kỹ năng.
Page Boy, một phi đội 4 chiếc F-8, giữ vai trò MigCAP cho trận đánh phá Alpha vào khu vực Kho xăng dầu Ta Xa, khoảng 30 dặm tây bắc Hà nội. Khi đang bay vòng chờ, F8 phát hiện 8 Mig 17 xông ra từ các đám mây, họ lao vào tấn công. Số 1 kéo vào sau một Mig 17 và bắn một quả AIM9D, nhưng tên lửa mất điều khiển. Anh ta bắn quả thứ 2, nhưng không ra được bệ phóng, nhưng quả thứ 3 đã bắn tan chiếc Mig. Nhưng cùng lúc số 1 bắn trúng Mig thì anh ta cũng bị ăn đạn từ một Mig 17 khác vào cánh phải khiến hệ thống thuỷ lực bị hỏng và bắt đầu bị cháy.
Số 2 cũng ngoặt theo một Mig khác và bắn 2 phát AIM9D vào các máy bay Mig khác nhau; cả hai đều trượt. Khi đó anh ta lộn vào chiếc MIg thứ 3 và bắn tiếp, nhưng lại trượt. Anh ta liền lại gần để dùng súng tấn công. Số 2 bắn trúng toàn thân chiếc Mig; khi chiếc F8 lướt qua, phi công Mig nhảy dù. Ngay sau đó, số 2 bị trúng đạn và thương nặng, mất 3/4 cánh ổn định đuôi.
Số 3 tấn công một Mig 17 khác nhưng không thấy AIM9D trúng mục tiêu, nhưng sau đó họ thấy một phi công Mig nhảy dù, nền số 3 được công nhận một kill. Bất chấp bị thương nặng, số 1 và số 2 đều bay về an toàn.
Trong khi phi đội F8 Page Boy đang quần vòng với Mig 17, Nickel, một F8 duy nhất, bay cùng với A4C chống SAM, mang theo thùng Rocket không điều khiển Zuni không đối đất và một quả AIM9D. Trong khi Mig tấn công những chiếc A4, Nickel lao vào tấn công một Mig 17; Anh ta bắn trượt quả AIM9D, rồi tiếp tục dùng súng bắn tiếp. Mục tiêu trúng đạn nhưng không rơi. Thêm hai Mig 17 nữa bay ngang qua trước mặt, anh ta liền ngoặt theo. Do ngoài tầm bắn của súng, Nickel bắn 4 quả Zuni hú hoạ mong may mắn. Một quả Zuni trúng vào một trong những chiếc Mig, nó bị lật ra khỏi vòng lượn. Nickel liền tiếp cận và bắn toàn bộ số đạn vào chiếc Mig; phi công nhảy dù.
kqndvn:
Kết quả trận đánh ta mất 4 máy bay, địch bị thương nặng 2 chiếc. 3 phi công nhảy dù an toàn.