Những trận không chiến trên bầu trời Bắc Việt, 1965-1972 (Phần 1)

Theo số liệu của ta thì đêm 28 và 29 tháng 12, Phạm Tuân và Vũ Xuân Thiều còn bắn rơi B-52, trong khi sử liệu trong bài này nói hôm đó chẳng còn phản ứng gì từ tên lửa, Mig, và cao xạ.
Việc KQ ta tấn công B-52 vào hôm đó thì rõ ràng không thể bịa ra được.

Theo tài liệu mà tui đọc được của mấy bác đảng viên cách nay lâu lắm rồi, tài liệu này cũng trích dẫn các nguồn tin tổng hợp từ USAF thì tình hình sử dụng SAM trong ĐBP trên không đại khái như sau - chi tiết không nhớ chính xác lắm nhưng cũng gần đúng:
03 ngày đầu bắn mỗi ngày từ 120-150 trái nhưng không rơi chiếc nào.
các ngày sau thì chỉ bắn có vài chục, có ngày chỉ vài quả - hết sạch chưa huy động kịp.
2-3 ngày cuối chỉ bắn mỗi ngày ~10 quả.
Tóm lại thì các bác nhà ta không chịu tổng kết là bao nhiêu nhưng tui tính được thì từ 700-1000 quả ở HN.
Kết quả cả tên lửa, pháo, kq trong 12 ngày bắn rơi hơn 8 chục chiếc máy bay thì bèo quá. Nhất là các bác tên lửa bắn phí như đạn AK.
Số liệu này tương đối chính xác, mấy bác nhà ta không phủ nhận được. Điều này cho thấy khả năng tác chiến điện tử của ta bèo quá, tới nay chắc cũng thế.
Không biết khả năng tác chiến điện tử hiện nay của NC ra sao, các bác có thông tin gì không?

Bác đùa đấy à, ngay tài liệu Mỹ cũng công nhận là riêng ngày 18-12 mất 3 chiếc và ngày 20-12 mất 7 chiếc, kỉ lục tổn thất của cả chiến dịch. Theo cuốn "ĐBP trên không, chiến thắng...." của thượng tá Lưu Trọng Lân thì đêm 20-12 tên lửa ở HN chỉ bắn 35 quả mà hạ 7 B52, cũng là kỉ lục về hiệu suất chiến đấu luôn.
Cũng theo hồi ức của những sĩ quan từng tham gia chiến dịch thì do bị chuyển quá nhiều đạn vào QK4 nên đêm 19-12 cả HN chỉ còn hơn 90 quả đạn, bộ đội tên lửa phải bắn từng quả một nên không hạ được B52 nào.

Vị trí 16 B52 rơi tại chỗ (theo tài liệu VN) :
Địa điểm / thời gian / đơn vị bắn
1. Phù Lỗ (Hà Nội), 20h13 ngày 18-12. D59 hạ.
2. Thanh Oai (Hà Tây), 04h30 ngày 19-12. D77 hạ.
3. Đông Anh (Hà Nội), 20h07 ngày 20-12. D93 hạ.
4. Ba Vì (Hà Tây), 20h34 ngày 20-12. D77 hạ.
5. Thị xã Phúc Yên, 05h09 ngày 21-12. D77 hạ.
6. Núi Đôi (Vĩnh Phú), 05h11 ngày 21-12. D57 hạ.
7. Chí Linh (Hải Dương), 05h14 ngày 21-12. D79 hạ.
8. Chợ Bến (Hoà Bình), 03h41 ngày 23-12. Không rõ (?)
9. Thanh Miện (Hải Dương), 03h42 ngày 23-12. Không rõ (?).
10. Quỳnh Côi, 03h46 ngày 23-12. Không rõ (?).
11. Định Công (Hà Nội), 22h29 ngày 26-12. D88 và D78 phối hợp bắn hạ.
12. Tương Mai (Hà Nội), 22h30 ngày 26-12, D76 hạ.
13. Đèo Khế (Tuyên Quang), 22h33 ngày 26-12, D93 hạ.
14. Sơn La, 22h47 ngày 26-12, D79 hạ.
15.Quế Võ (Bắc Ninh), 23h00 ngày 27-12. Không rõ (?)
16. Đường Hoàng Hoa Thám (Hà Nội), 23h03 ngày 27-12. D71 và D72 hạ. Một phần chiếc này vẫn nằm trong hồ Hữu Tiệp làng Ngọc Hà.
Có 4 TH không rõ thông tin, 3 vào ngày 23-12 và 1 vào ngày 27-12 (không hiểu có phải do in nhầm thời gian không). Tổng kết sau chiến dịch có các tiểu đoàn 57, 59, 72, 76, 77, 78, 79, 93, 94 được ghi danh "Bắn rơi tại chỗ B52". Trong đó đứng đầu là D77 hạ 4 (3 rơi tại chỗ), D57 hạ 4 (2), D78 hạ 3 (2), D93 hạ 3 (3), D59 hạ 3 (1).
So với danh sách ở trên thì ngoài D71 và 88 hạ B52 trong tình huống phối hợp với đơn vị bạn thì thiếu D94. Ngoài ra bị thiếu 1 chiếc của D93, 1 của D57 và 1 của D78.
Không quân được ghi nhận hạ 2 chiếc, 1 do Phạm Tuân E921 ngày 27-12 ở Mộc Châu và 1 do Vũ Xuân Thiều E927 ngày 28-12 ở Sơn La.
Pháo phòng không được ghi nhận hạ 1 chiếc do cao xạ 100mm của E256 ngày 26-12 ở Thái Nguyên.
15 chiếc còn lại (không rơi tại chỗ) do tên lửa bắn. Trong đó đáng chú ý là 1 chiếc bị D94 bắn lúc 20h36 ngày 20-12, theo "Tóm tắt các chiến dịch trong KCCM" thì chiếc này rơi xuống khu vực biên giới Lào-Thái.
Về vấn đề đạn trong chiến dịch, cũng theo "Tóm tắt..." : đạn tên lửa đảm bảo cho các đơn vị ở Hà Nội là 2,16 cơ số, Hải Phòng 1,8 cơ số.
"...Tính đến 20 giờ [ngày 18-12, B52 đánh từ 19h15] các đơn vị phòng không đã liên tiếp phóng 11 quả tên lửa nhưng vì địch gây nhiễu vô cùng phức tạp nên không bắn trúng được B52..."
Được chiangshan sửa chữa / chuyển vào 09:10 ngày 30/08/2005

Ko thể hiểu nổi, số liệu câu trên câu dưới chửi nhau chan chát. Câu trên chúng nó bảo mất 14 cái do Mig, câu duới nói mất có 1 cái trong khi hạ 9 cái nhà ta. Hay là câu dưới nó chỉ tính khi F4 chơi Mig thôi nhỉ, còn Mig chơi bomber như F105 thì nó không cho là tỷ lệ không chiến. cái kiểu lập lờ đánh lận con đen thế này thì luc nào mà kỷ lệ kill/loss của Mẽo chả cao, lúc nào mà chả thắng cơ chứ. Chán

Only one US aircraft was lost to MiGs in the North during Freedom Train, while US pilots downed nine fighters.
Đúng đấy. Câu trên là nó nói mất 14 cái cả fighter lẫn bomber. Câu dưới là mất 1 fighter.
Quá lập lờ.

Theo Sỹ quan dẫn đường Lê Thành Chơn, trong năm 72 , tỉ lệ chiến thắng của Mig 21 nhà ta quá cao, nên ta đôi lúc có dấu hiệu chủ quan, cho là chiến thắng quá dễ dàng. Vậy nên, dù nhiều lúc ta bị địch thay đổi thủ đoạn bắn rơi nhiều máy bay trong một trận, mất phi công, nhưng ta vẫn cay cú xuất kích theo cách cũ để "ăn thua" với địch, mà không chịu nghiên cứu ngay biện pháp đối phó với thủ đoạn mới. Kết quả là lại thêm các phi công nữa hi sinh.
Theo cuốn lịch sử của Trung đoàn 927 thì riêng trung đoàn này năm 72 bắn rơi 43 máy bay các loại của địch, nhưng chỉ bị mất có hơn chục máy bay.
Mỹ thì số liệu ngược hẳn lại.
Như vậy, có thể là do đánh tên lửa từ khoảng cách xa, nhìn không rõ, bắn xong thì lại phải cơ động thoát li ngay, nên thời gian quan sát ngắn, khiến cả hai bên phi công đều nhầm lẫn trong đánh giá.

Bác lại nói chơi rồi. Mỹ nó phán chẳng hạn 1.000 quả tên lửa, bên ta bảo chỉ có 400 thôi thì đố Mỹ cãi được đấy ? Đổi lại, mấy ngày cuối cùng Mỹ nó phán ta không còn tên lửa để phóng, ta bảo ta vẫn phóng với lại trong QK4 mới mang ra nhiều lắm, nó mà vặc có bằng chứng gì thực sự khách quan không thì ta cũng ngọng. Trong tình hình không bên nào tin bên nào như hiện tại thì cãi nhau chả để làm gì. Chỉ có thể tìm hiểu chi tiết để xem cụ thể lý lẽ từng bên thế nào thôi. Tụi Mỹ có thể nói phét nhiều chỗ nhưng ít ra cách trình bày và số liệu chi tiết hơn ta, tài liệu gốc ai xem cũng được. Chúng còn chịu khó mò sang ta đi tìm tài liệu và phỏng vấn nhân chứng. Thông tin kiếm được chúng có xào xáo hay không là một chuyện nhưng phương pháp như thế là được. Bên ta thì chưa được như thế.
Có thể tạm tiểu kết là ta chưa bao giờ công bố chi tiết số SA-75 bắn lên từng ngày trong đợt 12/72 không các bác ?
À còn một chuyện nữa, bên ta thỉnh thỏang thấy nói đến chuyện một số phi công B-52 Mỹ sau mấy ngày đầu từ chối không bay nữa vì sợ tên lửa, thấy LX cũng nhắc đến. Có bác nào biết cụ thể chuyện này thực hư thế nào không ? Nếu tôi nhớ không nhầm thì chuyện này do Gabriel Kolko viết trong sách của cụ ấy nhưng chả có bằng chứng gì cụ thể cả. Từ chối thi hành mệnh lệnh chắc phải ra tòa, nếu thế thì muốn ỉm đi chắc cũng không dễ, nhỉ ? Bên LS_VH dạo xưa hình như có bác nào trích báo VN thời đó nói là có tướng Mỹ (tên phiên âm tiếng Việt) nào đó nói thế, nhưng hồi đó tôi tìm mãi tên tiếng Anh và nguyên văn phát biểu thì chịu không tìm ra.

sss

Bác nào nói kĩ hộ em nguyên tắc hạ B52 của Mig không, vì thời đó B52 bay ở tầm cao mà không máy bay hoặc tên lửa nào vươn tới được. Mà VN sau này cải tiến lại tên lửa mới chạm được nó.
Cái chuyện dùng Mig bắn B52 cũng hơi lạ, B52 cũng như mấy con Carrier có ruồi xung quanh, chả lẽ bọn nó tiếc mấy con máy bay ghẻ để con máy bay xịn vẹo à.