Nước cờ Tam Điệp có phải của Ngô Thì Nhậm ?

Thế ta mới phải bàn ở đây xem cụ Nhậm có tố chất quân sự hay không chứ.
Nghi vấn của tớ là : cụ Ngô Thì Nhậm chỉ chuyên về văn chương, soạn tấu biểu, 1 văn thần thực thụ, 1 chân thư lại có cỡ. Thế nên tớ mới so sánh cụ với các cụ Thép Mới, Tố Hữu (ở cái tài viết lách). Tất nhiên là so sánh 2 thời đại khác nhau bao giờ cũng khập khiễng, nhưng có còn hơn không.
Cứ từ từ, thong thả ta bàn tiếp. Mảng này chỉ cần lấy HLNTC ra là đủ. Mà cũng chẳng lấy được ở đâu nữa.

Được qthang2006 sửa chữa / chuyển vào 23:36 ngày 27/06/2007

Mãi cũng có bác lonesome đưa ra tư tưởng sáng láng hơn. Bác đúng là không hổ danh cao thủ đời trước còn sót lại ở box này.
Thú thật là tớ thấy anh em trên này giỏi sử hiện đại hơn sử cổ (kể cả các bác ''cao thủ'' trước đây). Có lẽ là do lắm tài liệu hơn, nguồn tài liệu phong phú đa dạng hơn. Còn sử cổ, có 1 nhúm tài liệu, ghi chép chưa hẳn đã chuẩn. Thường khi đọc sử cổ, ta phải suy luận, phản bác chán chê, đôi khi, nhìn lại chẳng có cuốn sử nào chép đúng về 1 sự kiện nào đó mà ta đang ngâm cứu.
Nhưng có điểm tớ lưu ý bác là bác vẫn nặng tư tưởng tạm gọi là "võ biền" giống nhiều bác khác trên này khi nhìn về các võ tướng như Ngô Văn Sở. NVS là đại tư mã, nắm toàn quyền ở Bắc Hà, tổng trấn Bắc Hà nhé, khó có thể là 1 tướng võ biền được. Tiếc là tài liệu về cụ bây giờ ít quá. Tớ sẽ sử dụng phương pháp so sánh tương đối để bàn về cụ sau.
Mà sao bác lại nghĩ là vua Quang Trung truyền ý kiến cho cụ Nhậm mà không phải là cụ Sở. Tớ nghe cứ như kiểu trao cẩm nang 1-2-3 trong truyện Tam Quốc ấy.
Ý kiến của bác lonesome hợp lý đấy chứ. Các bác khác thấy thế nào ? Các bác cho ý kiến tiếp để tớ tổng kết các giả thiết.

Ngô Văn Sở là tổng binh Bắc Hà, được sự tin cậy của Nguyễn Huệ nên không phải là võ biền chỉ biết đánh chứ không lùi. Sở đã từng theo giõi hành tung của Vũ Văn Nhậm và báo về Phú Xuân. Trước có Nguyễn Hữu Chỉnh, Vũ Văn Nhậm ra Bắc Hà đều làm phản. Đọc lại HLNTC, quả có "hạ thấp" vai trò của Ngô Văn Sở, chỉ là người hữu dũng vô mưu, khi quân Thanh mới ngoài biên ải đã kinh sợ. Ngô Thì Nhậm bàn lui thì theo. Sau nghe Phan Văn Lân muốn đánh lại cho là phải. May mà Lân thua trong một trận đột kích nhỏ, không thì...
Đồng ý với bác Qthắng2006 là các tướng lĩnh Tây Sơn kể cả các tướng dưới quyền như Phan Văn Lân khi đó không phải là võ biền. Quân Thanh kéo sang thanh thế rất lớn, Bắc Hà còn đang rối ren, lòng người chia lìa, các tướng Tây Sơn há chẳng biết không thể giữ thành trước quân địch mạnh và ở nơi trống trải ư? Những chuyện như Phan Văn Lân đột kích trại địch, rồi một mình một ngựa trốn về chỉ có trong tiểu thuyết. Nhưng cũng xin nhấn mạnh là kẻ sĩ Bắc Hà như Ngô Thì Nhậm không phải là không biết gì. Khi quân Thanh đến, tất phải bàn rút quân về nam cố thủ, người Bắc Hà quen thuộc địa lí nhân tình mới bàn được nên đóng ở Biện Sơn, nơi trung gian trống trải giữa Bắc Hà và Thanh Nghệ, ở đây từ Thăng Long kéo xuống đã có địa hình hiểm trở 3 mặt là núi sông biển ngăn giữ có thể phòng thủ trước quân lớn, hoặc lỡ có quân Lê - Trịnh muốn đánh lên cũng khó, hơn nữa vẫn còn Phú Xuân ở phía sau. Nếu như rút về Phú Xuân cho yên tâm thì lại quá xa, lỡ việc quân, khi đó quân Thanh có thời gian chiêu dụ các cánh quân "phù Lê", mà tiến nhanh xuống Thanh Nghệ đóng giữ thôi thì quân Tây Sơn sẽ mất thế tốt và bị động ngay.

Xin lỗi bác nếu tôi có dùn sai từ khiến bác hiểu nhầm. Không phải tôi dùng chữ "võ biền" là coi thường các võ tướng của Tây Sơn . Tính tới thời điểm 1788-1789, cụ NVS và các tướng dưói quyền QT đã trả hàng chục trận lớn bé, nếu không có tí mưu lược thì làm sao tạo nên uy danh cho quân TS được? Đành rằng bản thân QT cũng là 1 người giỏi mwu lược và dưới trướng ông cũng có nhiều mưu sĩ nhưng điều đó không có nghĩ các võ tướng chỉ là hạng đụng đâu đánh đấy.
Đối với cụ NVS, chúng ta cần lưu ý cụ là người gốc Nghệ - Tĩnh chứ không phải là dân bản bộ Tây Sơn nhưng QT cũng đã tin tưởng giao cho cụ làm Đại tư mã thống lĩnh quân đội, tổng quản mọi công việc ở Bắc Hà. Điều đó càng chứng tỏ tài thao lược của ông.
Nhắc tới nước cờ Tam Điệp, chúng ta cần phân tích rộng hơn 1 tý:
- Cụ NVS dù sao cũng là 1 võ tướng chịu trách nhiệm giữ thành, dù cho QT có bàn trước chuyện lui binh khi quân Thanh tới thì cụ SỞ cũng không thể tự mình nói ra vì những lý do mà bạn kememtmoi đã nêu ở phần 2 trong bài ở trang 3. Thêm vào cái thế lúc đấy Nội hầu Phan Văn Lân đã đem quân cự giặc và bị thua, cụ Sở lại càng không thể thốt ra cái kế lui quân mà cần 1 người được Nguyễn Huệ tin tưởng đứng ra "nói thay" cho cụ Sở (và thay lời NH luôn) thì hợp tình hợp lí hơn.
- Trước đó, Nguyễn Hưu Chỉnh và Vũ Văn Nhậm - 2 người do QT để lại sau 2 lần Bắc Tiến - đều đã không làm tròn nhiệm vụ & đều có mưu phản lại Tây Sơn. Nếu lần này các cụ Sở, cụ Nhậm và cụ Lân (cũng người Nghệ An) lại không hành xử hợp lý thì sẽ: hoặc bị người Bắc Hà coi thường như Chỉnh-Nhậm, hoặc sẽ mang tiếng võ biền không mưu lược, nướng quân, hoặc sẽ không kiểm soát được tình hình quân do QT để lại - đa số đều là quân gốc Tây Sơn, không thể sống chết vì người Bắc hà - dễ dẫn tới tình trạng "Tuỳ nghi di tản" ...
Nhìn tổng thể ra, "nước cờ Tam Điệp" có thể không phải là của riêng cụ Nhậm - ít nhất thì cũng phải có sự chuẩn bị bàn trước với cụ Sở, cụ lân và nếu được thì là Nguyễn Huệ. Vai trò của cụ Nhậm chỉ là thốt ra kế sách đúng lúc, đúng cách và chọn đúng địa điểm để cố thủ, vừa tránh tổn thất cho quân sĩ Tây Sơn, vừa hoàn thành sách lược dụ địch của Nguyễn Huệ.
@Truonglaocaibang: đọc link này đi chú em, chú em nhầm to rồi: http://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BA%A3o_lu%E1%BA%ADn:Ng%C3%B4_V%C4%83n_S%E1%BB%9F

Tôi thì nghĩ sau các loạn Chỉnh, Nhậm thì Quang Trung ắt không dám giao việc quản lý Bắc Hà chuyên cho một người tài giỏi nữa. Thế nên ông mới chọn 1 tướng ko nổi danh tài ba là Ngô Văn Sở và kèm theo 1 văn thần là Ngô Thì Nhậm để 2 người tiết chế lẫn nhau và cũng để bổ sung cho nhau. Thế nên tôi nghĩ Sở dù ko phải võ biền thì cũng là loại tướng bình thường, không phải tài đại tướng trấn cả 1 phương như Võ Văn Dũng, Trần Quang Diệu,... là những người mà Quang Trugn không để lại Bắc Hà.
Vì vậy, mưu kế đánh Thanh dù ko phải của NTN thì tôi cũng ko tin là của Ngô Văn Sở.

Nhầm rồi, Nguyễn Hữu Chỉnh ở Nghệ An sau khi Nguyễn Huệ cùng Nguyễn Nhạc rút về nam, nhân lúc 2 anh em họ Nguyễn tranh giành mới tụ tập lực lượng kéo ra bắc. Nguyễn Huệ mới sai Vũ Văn Nhậm ra đánh dẹp, vốn theo "phù Lê" mà thôi chứ chưa nghĩ đến chiếm Bắc Hà (lúc đó vẫn còn vua Lê), Vũ Văn Nhậm cũng chỉ là mượn oai của Tây Sơn mới làm bậy. Vũ Văn Nhậm cũng không phải là tướng giỏi, đến nỗi bất thình lình bị Nguyễn Huệ trừ khử. Đến lúc này, phải rút kinh nghiệm phải cử người tâm phúc và tài giỏi để yên ổn tình hình chứ, người đó là Ngô Văn Sở.

Quang Trung cũng đã từng theo kế sách của Nguyễn Hữu Chỉnh (như việc lấy Ngọc Hân). Theo đánh giá của các nhà sử học thì Nguyễn Hữu Chỉnh có công rất lớn trong việc thống nhất Đàng trong - Đàng ngoài. Nhà Tây Sơn trước đó chỉ muốn có 1 quốc gia riêng độc lập với Đàng ngoài của chúa Trịnh...

Nguyễn Hữu Chỉnh khuyên vua Lê gả Ngọc Hân cho Nguyễn Huệ cũng cao tay. Nguyễn Huệ khi đã là con rể của vua Lê rồi, có chiếm được Bắc Hà, phế bỏ nhà Lê cũng khó mà ăn nói với sĩ dân Bắc Hà.
Được chauphihwangza sửa chữa / chuyển vào 07:52 ngày 03/07/2007

Bạn qthang2006 thân mến. qua các bài viết của bạn tôi thấy bạn muốn tìm hiểu về lịch sử nhưng hiểu biết về cổ sử của bạn chưa chắc chắn. Bạn thắc mắc là Ngô Thì Nhậm có là tướng hay không? Theo bạn tướng phải biết bắn cung múa gậy nhưng tướng như thế chỉ là tướng hặng bét Ngô Thì Nhậm là một tướng tham mưu là tướng đứng trên mọi tướng khác. Cổ sử hay nói "ngồi trong màn chướng mà quyết thắng thua ngoài ngàn dặm" những người thế này phải hiểu nhân tình thế thái, hiểu biết mọi lĩnh vực trong đó quân sự chỉ là một phần vì quân sự còn phụ thuộc vào nhiêu yếu tố khác. Trong khi đó bạn lại quá tin vào bài viết của Nguyễn Duy Chính thằng cha này viết kiểu nửa hư nửa thực chỉ xếp vào loại bồi bút nên có cái nhìn quá phiến diện, không nhìn rộng ra. Những lịch sử của triều đai Tây Sơn đã mất mát đi nhiều nhưng nếu ta nhìn vào 1 vài sự kiện hiện hữu như cách khen thưởng, cách dùng người của vua Quang Trung thì ta sẽ có những đánh giá khách quan hơn.

trình lịch sử của em thì còi thôi, nhưng mà những gì trên wiki cũng chưa chắc là đúng đâu.