ồ"?ố?- - Đặ?ỏằ?ng Thi

hì hì ,quả là không hổ danh mình đã khen bạn là "Việt hoá thơ Đường",bạn quả rất am tiếng Việt ,quả thực mỗi bản dịch đều có cái hay riêng ,dẫu sao nói thực lòng mình vẫn thấy thích bản dịch mà mình post lên hơn bởi cái không khí đượm cổ và rất hào sảng của nó .bài ấy có nhạc điệu đấy chứ ,bạn cứ đọc chậm từng câu thì sẽ thấy ngay .chẳng qua là mình post nó lên trông không giống kiểu của thơ thôi .
Thấy chăng anh ?
Nước Hoàng Hà trên trời chảy xuống sông,
trôi ra biển lớn chẳng quay về ,
Thấy chăng anh ?
Soi gương sáng nơi nhà cao thương tóc bạc ,
sớm như tơ xanh chiều ra tuyết trắng ,
Kiếp người hễ đắc ý hãy vui cho tận ,
chớ để chén vàng rỗng tuếch trước vầng trăng ,
Trời sinh ta ,có tài ắt có dụng ,
nghìn vàng tiêu sạch lại hoàn nguyên ,
Mổ dê giết trâu mà hưởng lạc ,
rượu ba trăm chén cạn một hơi ,
Ơi Sầm phu tử ,
hỡi bạn Đan Khâu ,
hãy cứ uống đi đừng buông chén .
Vì bạn bè xin hát một bài ca ,
Hãy vì ta mà lắng tai nghe
:Chuông trống ,cỗ bàn ,ngọc châu chưa đủ quý ,
chỉ mong say mãi không hề tỉnh .
Hiền xưa thánh trước giờ tịch mịch
,chỉ người ẩm tửu được lưu danh ,
Trần vương thuở nọ nơi Bình lạc ,
rượu mười nghìn đấu ngả nghiêng vui ,
Chủ nhân bạc tiền sao nói thiếu ?
Mau mau mua rượu chuốc ly bôi
này ngựa năm sắc áo cừu ngàn vàng .
Bao trẻ khuân đi mà đổi rượu ,
và hãy cùng khuây vạn cổ sầu .

Một bước phong trần
Mấy phen chìm nổi
Trời tình mù mịt
Biển hận mênh mông

Phong Kiều Dạ Bạc
Trương Kế
Nguyệt lạc ô đề sương mãn thiên
Giang phong ngư hỏa đối sầu miên
Cô Tô thành ngoại Hàn Sơn Tự
Dạ bán chung thanh đáo khách thuyền
Bài thơ làm rung động lòng người !!!
Được Aozola sửa chữa / chuyển vào 22:01 ngày 11/06/2003

Tĩnh dạ tư
Lý Bạch
Sàng tiền khán nguyệt quang
Nghi thị địa thượng sương
Cử đầu vọng sơn nguyệt
Để đầu tư cố hương
dịch nghĩa :
Đầu giường ngắm ánh trăng
Nghi là sương trên đất
Ngẩng đầu ngắm trăng trên đỉnh núi
Cúi đầu lại nhớ cố hương
Được Aozola sửa chữa / chuyển vào 22:49 ngày 18/06/2003

Thu Phong Dẫn
Lưu Vũ Tích
Hà xứ thu phong chí
Tiêu tiêu tống nhạn quần
Triều lai nhập đình thụ
Cô khách tối tiên văn
Mình không có bản dịch thơ chỉ nên chỉ dịch nghĩa thôi :
Gió thu kéo đến (hoặc dẫn đường )
Gió thu nơi nào thổi tới
Đưa tiễn bầy nhạn đi
Sáng nay vào vườn cây
Vị khách cô đơn nghe thấy đầu tiên
*tiêu tiêu : tiếng gió thổi : vù vù ,hiu hiu vân vân ...
Gió thu từ đâu đến
Đưa tiễn bầy nhạn kia
Sáng nay vào vườn cây
Khách cô đơn biết trước
tạm dịch thôi mà
Học ,học nữa ,học mãi !
Được Aozola sửa chữa / chuyển vào 21:46 ngày 21/06/2003

Theo mình thì ở câu 3 của bài này, đối tượng là cây đình và chủ thể là gió thu. Như vậy, nghĩa của câu 3 là : Gió thu sáng nay thổi vào cây trong sân đình. Mình tạm dịch như sau:
Gió thu đến tự phương nào
Tiễn nhạn hiu hiu hắt hắt
Sáng lại, thổi qua cây đình
Khách cô đơn nghe trước nhất
Không biết Aozola có ý kiến gì không?

[/quote]
Theo mình nghĩ thì bạn dịch hơi xa nghĩa của bài thơ rồi
trong bài thơ này chỉ nói vườn cây và không nói tới cây đinh
Đình thụ : theo mình hiểu là vườn cây vì đình 庭nghĩa là vườn
còn triều lai o来đồng nghĩa với So cũng có nghĩa là sáng nay
Mình tưởng tượng ra ý thơ như sau :
một buổi sáng tinh mơ ,người khách cô đơn ( nhà thơ ) dạo
bước trong vườn cây và nghe tiếng nhạn kêu tự hỏi là không
biết là gió ở nơi đâu đã thổi đưa bầy nhạn đến vườn cây này .
nói thêm về chim nhạn là một loài chim tới vào mùa thu và
xuân đến thì đi mất .trong bài thơ này tác giả còn ngụ ý tả
1 phong cảnh thu thật đẹp : một sáng sớm tinh mơ (ý ẩn) ,
tiếng chim nhạn nên thơ ,cây cối vào thu ( lá chuyển màu ,ý ẩn )
và trong cả một khung cảnh thật nên thơ ,đẹp đẽ của trời thu
đó chỉ có một mình tác giả thưởng thức mà thôi ,ở đây là lúc
nhà thơ bày tỏ tâm trạng của mình : một tâm trạng cô đơn qua
hai từ : cô khách 孤客??
[/quote]
Mình cũng không hài lòng về bài dịch. Dịch thơ Đường đã khó, mà dịch bài ngũ ngôn còn khó hơn nhiều. Phần lớn thơ Đường mượn tả cảnh để tả tình. Tình ở đây là của người cô khách. Đây là một từ rất khó dịch sang tiếng Việt. Dịch là khách cô đơn thì không hay lắm. Mình thích từ lữ khách hơn, nhưng lại thiếu mất ý cô đơn. Người khách, tức là không phải người cư ngụ tại địa phương mà phải là người tha hương. Tâm sự của người tha hương bao giờ cũng mãnh liệt hơn người đang sống cùng người thân.
Riêng về từ Triêu lai, thì theo mình hiểu thì nghĩa là "đến sáng" hoặc chính là "buổi sáng". Nếu là "sáng nay" thì tác giả đã viết là "kim triêu" như Aozola đã biết. Trong thơ Đường có rất nhiều bài có dùng từ Kim theo ý này, ví dụ như:

"Kim nhật thuỷ do hàn" trong bài Dịch thuỷ tống biệt , hoặc
"Khứ niên kim nhật thử môn trung" trong bài Đề đô thành nam trang. Chính vì vậy, mình có dùng dấu phẩy để ngắt cụm từ "sáng lại" với nghĩa là buổi sáng đến.
Còn cụm từ "đình thụ" thì mình chỉ đơn giản hiểu là theo cấu trúc của Hoa ngữ thì từ đi sau là từ chính. Trong bài "Sơn phòng xuân sự" cũng có câu:
Đình thụ bất tri nhân khứ tận
Xuân lai hoàn phát cựu thì hoa.
Theo mình hiểu thì Chủ đề của bài là gió thu và người khách tha hương cô đơn nên đã nhận thấy sự biến động của nó trước người khác.
Mong đón nhận được góp ý của các bạn.