ồđ<ố?? - Tỏằ'ng Tỏằô

Nhà bác Thiên Vương lại chạy đâu mất rồi. Hay lại ẩn dật tiếp. Cái món này cũng hay cực móc lên cho nhà bác ấy đọc, may ra có nảy ra cái ý gì hay...
Bác Chém có nhờ vả chi đó, mà cũng chưa có ai giúp.

Nhân đương xem điệu từ "mãn giang hồng", search google thấy Tân Nguyệt tỷ post bài từ nổi tiếng của Nhạc Vũ Mục, tôi cũng xin dịch một bài cho thoả lòng ngưỡng mộ kẻ "tinh trung báo quốc":
Mãn giang hồng
Nhạc Phi
Tóc dựng kim quan,
Bên hiên đứng,
Rây rắc mưa ngừng.
Nhướng mắt trông,
Hét vang trời thẳm,
Tráng hoài ngút xông.
Ba chục công danh liền chiến trận,
Tám nghìn dặm đất trăng, mây cùng.
Chửa được nhàn, bạc trắng mái đầu xanh,
Niềm bi thống!
Khang Tĩnh sỉ,
Chưa trả xong.
Thần tử hận,
Khi nào cùng.
Cưỡi xe lớn,
Đạp núi Hạ Lan phá thủng,
Uống máu Hung Nô cho đỡ khát,
Ăn gan Hồ lỗ thoả tâm hùng.
Đợi tới khi, thu lại nước non xưa,
Chầu cửu trùng!
Được rosered sửa chữa / chuyển vào 14:03 ngày 07/04/2007

Bản dịch của Rosered huynh cũng hay nhưng nhiều chỗ giữ nguyên phiên âm Hán - Việt quá, người không học tiếng Trung khó lòng thưởng thức. VD như câu đầu đoạn 2: "Tĩnh Khang sỉ". Câu cuối đoạn 2 theo muội huynh dịch thế cũng không ổn lắm. Vì đây là bài từ do Nhạc Phi sáng tác khi còn sống chứ không phải do hậu thế viết khi ông đã mất. Câu "Chầu thiên khuyết" ở đây ý rằng sau khi thu lại núi sông xưa, Nhạc Phi sẽ về chầu bên khuyết (cửa tiếp các quan trong cung) của thiên tử chứ không phải là cửu trùng đâu ạ. Câu này của Nam Trân thì bị lặp lại từ: Cửa và khuyết.
Xin post 1 bản dịch mà muội thấy rất chính xác về nghĩa để mọi người cùng tham khảo.
滿Y.
Mãn giang hồng
?'T衝?O
?'"T.??Y?Y>??,
So>o?
仰天.~O
壯??f^?,
?十SY名塵^?oYO
.f?O路>'Oo^?,
Z?-'?T?'年頭O
空,^??,
-康恥O
Oo>?,
?子恨O
.T,.！
..SO踏破?~山缺?,
壯-飢餐fTo,?O
'?渴飲O^奴??,
.z頭?" [/B]
Nhạc Phi

Giận tóc dựng ngược,
Đứng tựa lan can,
Mưa hiu hắt ngừng,
Giương mắt lên
Nhìn trời hú lớn
Khích động lòng trai.
Ba mươi tuổi (1) công danh như bụi đất,
Tám ngàn dặm đường (2) chỉ thấy mây và trăng.
Đừng chờ đợi uổng công ,
Để đầu xanh bạc trắng,
Khắp trời buồn da diết.

Mối nhục Tĩnh Khang (3),
Vẫn còn chưa rửa.
Thần dân oán hận,
Khi nào mới tan.
Cưỡi xe dài đạp nát cung điện núi Hạ Lan (4).
Nuôi chí lớn đói ăn thịt Hồ tặc,
Nói cười khát, uống máu đám Hung Nô.
Đợi từ lâu thu hồi sông núi cũ,
Dâng lên cung khuyết.
1- Ba mươi: Năm đó Nhạc Phi 30 tuổi. Khi chết vì tay Tần Cối, Nhạc Phi mới 39 tuổi (năm 1142).

2- Tám ngàn dặm đất: Nhạc Phi đã đánh hơn 200 trận với quân Kim, thu hồi hơn 8.000 dặm đất nhưng vì vua Tống Cao Tông nghe lời Tần Cối đưa 10 đạo kim bài bắt phải lui quân. Về triều, Nhạc Phi bị bãi chức và sau bị hãm hại chết ở Phong Ba Đình (Lâm An tức Hàng Châu ngày nay).
3- Nhục Tĩnh Khang: Hai vua Khâm Tôn và Huy Tôn (thượng hoàng) nhà Tống bị quân Kim bắt năm 1127 đem về Liêu Đông cùng với thái tử, hậu phi, hoàng tộc và rất đông con nhà dân dã lên đến hơn 3000 người. Tĩnh Khang là niên hiệu của vua Khâm Tông (Triệu Hoàn), chỉ có 1 năm (1126), năm 1127 Cao Tông (Triệu Cấu) lên ngôi đổi thành niên hiệu Kiến Viêm sau khi hai vua kia bị bắt.
4- Hạ Lan sơn: Núi Hạ Lan cách huyện Vệ Thành, tỉnh Ninh Hạ về phía tây khoảng 60 dặm. Hạ Lan sơn khuyết ở đây chỉ cung điện của vua Kim (thị tộc Nữ Chân, một nhánh của Hung Nô).
Được _arwen_ sửa chữa / chuyển vào 08:15 ngày 08/04/2007

-妹s""SYoZ'.?O不f.式?,S-?s"'稿仍OZs"保~ZY稿s"格式O仍保.T?S词?s"'稿没f达^T?,?T-形中使-?SY?Zs"'Z?zooY~Z平常?,?-妹??.Ts"?SY并zs?,?,??"-康?f-康年~?筹?,-妹s"'稿ToT?'度~"可以Z-s"?,?Z~妹??提?来s"Z?.?oY不.'~?,
Được Newfarmmer sửa chữa / chuyển vào 16:23 ngày 08/04/2007

Thiên địa phong trần,
Hồng nhan đa truân.
Du du bỉ thương hề,
Thuỳ tạo nhân!
Cổ bề thanh động tràng thành nguyệt,
Phong hoả ảnh chiếu cam tuyền vân.
Cửu trùng án kiếm khởi đương tịch,
Bán dạ phi hịch truyền tướng quân.
......
Cô nương này có biết đoạn tôi chép ra ở trên là bài nào không?

1. "Khuyết'' trong câu :"Đạp phá Hạ Lan sơn khuyết" nghĩa là gì? "khuyết" trong câu "triều thiên khuyết" nghĩa là gì? Cứ như bạn giải thích thì 2 chữ "khuyết" trong bài này giống nhau về nghĩa phải không?
2. Câu cuối đoạn 2 tôi dịch như thế liệu có thể hiểu là "hạc Phi đã chết rồi"không? "Cửu trùng" đó có đồng nghĩa với "cửu tuyền" không?

To bác Rô zét: Bài này lấy thanh "nhập" gieo vần tức là các vần có đuôi "-p", "-t", "-ch". Em tham khảo mấy bài Mãn Giang Hồng khác, đều thấy vậy cả. Cụ Vô Công khảo chính lại cho!
To Arwen: Một là dịch hẳn thành thể thơ khác, hai là nếu đã định dịch theo điệu từ, thì phải tuân thủ theo luật bằng trắc và cách gieo vận tức là dựa theo từ phổ. Còn không như bài của bạn thì gọi là đang diễn suôi.
Tôi cũng gắng thử dịch bài này, post lên xem sao!
Theo điệu Mãn Giang Hồng
Nhạc Phi
Tóc giận bung khăn
Ngoài hiên đứng
Se se mưa rắc
Đưa mắt ngóng, xiết than trời thẳm,
Chí hờn dằng dặc
Ba chục năm công danh cát bụi
Tám ngàn dặm trăng mây xa lắc
Chớ hưởng nhàn
Bạc phếch mái đầu xanh
Buồn xuông nhắc!
Tĩnh Khang nhục
Còn để mặc
Thần tử hận
Lòng vương mắc
Cưỡi chiến xa
Đạp dãy Hạ Lan vỡ nát
Lúc đói giết ăn thịt rợ Hồ
Khát chém Hung Nô uống máu giặc
Đợi rồi đây, thu lại cả sơn hà
Chầu ngôi Bắc
Được vinhaihong sửa chữa / chuyển vào 21:28 ngày 08/04/2007

@Rosered: Theo từ phổ thì điệu Mãn giang hồng dùng trắc vận. Hơn nữa ý tứ của bài từ này rất bi hoài khích liệt, bản dịch chuyển sang vần bằng tưởng không hợp lắm.
@Arwen: Dịch từ cái khó nhất nằm ở vận luật thanh điệu, còn nếu chỉ cầu dịch nghĩa cho sát thì ai cũng làm được.

To VAH và VNT: Tôi xem từ phổ biết là điệu Mãn giang hồng gieo vận trắc. Bài trên gieo vần bằng là làm sai vận luật của nó đi. Cũng là dịch cho gợi lại hứng thôi. Chưa dụng công để dịch cho nghiêm cẩn. Mong chư huynh đệ lượng thứ cho.

Bên cạnh dòng từ hoa lệ với Ôn Đình Quân, Liễu Vĩnh..., Nhạc Phi, Tô Thức đã khởi xướng âm hưởng hùng tráng trong thể loại này. Tới thời cận đại, Mao Nhuận Chi cũng kế thừa Vũ Mục, Đông Pha để sáng tạo ra những bài từ hùng tráng, mang khí thế bá chủ một đời.
Nhân đọc mấy bài từ của ông, tôi cũng lược dịch mấy bài để giới thiệu:
.平乐 - .>~山
天~'淡O
o>--z>?,
不^.YZz好?O
^O?O~山S~峰O
红--漫卷西Z?,
S-.缨o?<O
.-s住<TY
Thanh bình lạc - Lục Bàn Sơn
Thiên cao vân đạm,
Vọng đoạn nam phi nhan.
Bất đáo Trường thành phi hảo hán,
Khuất chỉ hành trình nhị vạn.
Lục Bàn sơn thượng cao phong,
Hồng kỳ mạn quyển tây phong.
Kim nhật trường anh tại thủ,
Hà thời phọc trú thương long?
Điệu Thanh bình lạc - Lục Bàn Sơn
Trời cao mây ám,
Dường chặn nhạn về nam.
Chưa tới Trường thành phi hảo hán,
Khuất khúc trải dài hai vạn.
Lục Bàn trên đỉnh cao trông,
Gió tây phần phật cờ hồng.
Tới lúc dây dài đã sẵn,
Bao giờ trói được thương long?
Được rosered sửa chữa / chuyển vào 14:37 ngày 09/04/2007