Penalty Strike - Hồi ký của 1 đại đội trưởng trừng giới Hồng quân 1943 - 1945

Ko hiểu sao tôi chưa từng nghĩ đến chuyện bãi mìn này ko chỉ được đánh dấu trong bản đồ của chúng tôi mà trong cả bản đồ của tiểu đoàn trưởng, sư trưởng và chỉ huy Tập đoàn quân vì đây là 1 khu vực phòng thủ quan trọng. Tất nhiên bãi mìn sau lưng ko được đặt nhằm mục đích ngăn các shtrafnik bỏ chạy. Tôi phải nói rõ là chưa có trường hợp nào chúng tôi phải đặt đơn vị chặn hậu sau tiểu đoàn như 1 số sử gia xấu bụng ngày nay viết. Điều đó hoàn toàn ko cần thiết. Tôi dám khẳng định rằng các tiểu đoàn trừng giới dành cho sĩ quan đều là những ví dụ điển hình về tinh thần vượt khó trong mọi tình huống chiến trận.
Tất nhiên, tôi bắt đầu công việc "công binh chiến đấu" từ bãi mìn trắng. Suốt ngày tôi tháo gỡ chúng và đêm đến thì đặt lại ở phía trước hào chừng 30 - 50m, phủ lên 1 lớp đất nguỵ trang. Khi làm việc này, tôi luôn nhắc nhở mình 1 quy tắc vàng mà đại đội trưởng hồi còn ở Học viện, thượng uý Litvinov, đã dạy: "Nếu đã sợ thì đừng làm! Còn nếu làm thì đừng sợ!" 1 số quả mìn khá lạ lẫm với tôi, chúng là 1 hộp gỗ chứa 1 chai thuỷ tinh bẹt đầy thuốc nổ TNT bên trong, kíp nổ gắn trực tiếp vào cổ chai, cái chai được bọc rất kỹ bằng giấy nến. Thứ giấy này rất đắt, tôi đã dùng nó để viết thư khi được cho phép. Lúc đó tôi đang trải qua 1 giai đoạn lãng mạn với việc sáng tác những bài thơ tuổi teen, đặc biệt là cho cô gái tôi yêu. Thứ giấy gỡ ra từ mìn cực kỳ hữu dụng với tôi.
Những người vợ chờ chồng ngoài mặt trận là vấn đề cực kỳ phức tạp những năm đó. Có những trường hợp đáng tiếc như Simonov đã viết trong "Thư ngỏ gửi người phụ nữ ở thị trấn Vichuga". Bức thư này là để trả lời bức thư trơ trẽn mà người đàn bà này gửi cho chồng, 1 trung uý ngoài mặt trận. Các sĩ quan vẫn gửi lương qua ngân hàng về cho gia đình. Người đàn bà này viết mình ko cần số tiền lương đó nữa vì đã có người khác, 1 sĩ quan giàu có và đẹp trai hơn. Bức thư gây shock đó đã ko đến được tay người trung uý xấu số, anh đã hy sinh trước đó. Rõ ràng sự tàn khốc của chiến tranh và sự kìm nén cảm xúc kéo dài đôi khi làm người ta hèn hạ đi tới mức bản năng. Nhiều điều khó chịu phải đối mặt trong những năm đó, có cả nạn trộm cướp. Những kẻ mất tư cách đó có 1 lời bào chữa: "Chiến tranh sẽ xoá sạch mọi tội lỗi" hoặc "Ko cần biết - đó là chiến tranh!" Đó là những chuyện đã xảy ra và người ta ko thể từ chối ko viết lại. Chúng tôi cũng có 1 trường hợp tương tự như người đàn bà Vichuga của Simonov. 1 sĩ quan trên đường trở lại mặt trận sau khi trị thương, anh quyết định tạt qua nhà thăm vợ và bắt gặp vợ cùng với người tình. Anh ta bắn chết cả 2 và bị tống vào tiểu đoàn trừng giới của tôi.
Số giấy gỡ từ mìn cho tôi có cái để viết ra những bài thơ, trong khi phần khó hiểu còn lại, chai thuỷ tinh chứa TNT, cũng trở nên ngày 1 gần gũi với tôi. Tiểu đội trưởng dưới quyền tôi, Omelchenko, được lệnh hỗ trợ tôi và nhanh chóng học được cách đặt và gỡ mìn, chúng tôi trở thành 1 tổ hợp tác lao động. Tôi tìm kiếm và gỡ những quả mìn trong bãi mìn đằng sau lưng, trong khi cậu ta cài chúng ra trước chiến hào! 1 thời gian sau, khi chúng tôi đi quanh khu vực phòng thủ, chúng tôi phát hiện ra 1 đống đồ hậu cần bị bỏ quên trong 1 chuồng ngựa gồm mìn vướng nổ POMZ-2 và mìn chống bộ binh. Tôi nghĩ chứ viết tắt POMZ có nghĩa là "mìn nổ mảnh chống bộ binh dành cho các công trình phòng ngự". Những quả mìn trông giống những quả lựu đạn F-1, bên trên có 1 sợi dây dài độ 20 - 30cm còn sợi dây thép thì được căng ra nối với kíp nổ. Khi ai đó chạm vào sợi dây thép quả mìn sẽ nổ. Đặt loại mìn này cần chú ý, cẩn thận và chính xác hơn nhiều. Nó nguy hiểm hơn hẳn các loại mìn chống bộ binh thông thường. Tuy nhiên tôi quyết định "tại sao phải bỏ phí số mìn này" và bắt đầu lên kế hoạch cài chúng! Tôi tự cài mìn vì ko dám tin tưởng vào Olmechenko mặc dù anh ta đã có nhiều kinh nghiệm. Nếu bị dính mìn sẽ chỉ có mình tôi chết!
1 thời gian sau, đại đội trưởng của tôi, 1 sĩ quan lớn tuổi đầy kinh nghiệm, nói khéo để tôi hiểu rằng tôi ko có quyền gỡ bỏ 1 bãi mìn đã được đặt theo lệnh của cấp cao hơn. Vì thế tôi nói với đại đội trưởng trong báo cáo gửi lên tiểu đoàn sẽ chỉ nói rằng chúng tôi đang đặt loại mìn POMZ trước các chiến hào, đại đội trưởng chấp nhận khiến tôi cũng phải ngạc nhiên. Tuy nhiên, ông quyết định phải lập bản đồ chi tiết về bãi mìn trước các chiến hào, chỉ rõ từng quả, từng loại mìn. Mọi thứ tiến triển tốt đẹp, trong khi tôi vẫn làm việc với những quả mìn "trắng". Chúng tôi đã đặt được 200 trái mìn trắng vào vị trí mới, nguỵ trang chúng mà ko gặp sự cố nào. Tôi cũng đã cài được độ 1/2 số mìn POMZ mới tìm thấy, vậy là đã có 1 bãi mìn dày đặc trước các vị trí quân ta.
Sau khoảng 1 tháng từ lúc đến vị trí phòng thủ mới, chúng tôi đã nắm vững địa hình tại đây. Chúng tôi tìm thấy nhiều bụi quả việt quất chín mọng cách chiến hào ko xa, nó nằm ngay sau bãi mìn treo đằng sau lưng, và nhiều người trong chúng tôi đã chạy tới đó khi được nghỉ để bù vào lượng vitamin thiếu hụt sau mùa đông lạnh lẽo. Các đơn vị hậu cần tìm thấy nấm trong rừng, vì thế súp nấm trở thành món ăn thường xuyên. Đó thật là 1 thực đơn rất tốt trong thời chiến! Sau này tôi nghĩ lại trong giai đoạn phòng ngự cố định đó các đơn vị hậu cần đã làm việc rất tốt.
Các đội hậu cần cả của sư đoàn và tập đoàn quân đều làm việc tốt chưa từng thấy, chúng tôi luôn nhận được thức ăn đúng lúc. Các sĩ quan được nhận khẩu phần bổ sung, thậm chí thỉnh thoảng có cả bơ đóng hộp của Mỹ và cá hộp, thuốc lá thì khỏi nói. Sĩ quan được phát thuốc lá Belomorkanal, tôi được phát 1 gói thuốc loại nhẹ để hút tẩu. Các shtrafnik được ghi trong danh sách những người hút thuốc được phát mahorka, ai ko hút thuốc được nhận thêm đường. Tôi thậm chí đã thử hút mahorka bằng tẩu, kết quả thật ấn tượng, tôi gần như mất tiếng sau cuộc thử nghiệm. Tất cả sự dễ thở này làm tôi nhớ lại tình cảnh thiếu thuốc hồi ở Học viện vùng Viễn Đông. Vậy mà ở đây, trong những chiến hào phòng thủ cố định, chúng tôi đã sống rất tốt. Các đơn vị hậu cần thậm chí còn tổ chức tắm hơi dã chiến được 2 - 3 lần cùng với thay đổi quân phục. Chúng tôi cũng cực kỳ sung sướng với thời tiết, nó khô và ấm, thơm phức mùi thông.

Ko còn những trận pháo kích hàng ngày của bọn Đức, ko có mọi hoạt động quân sự thường xuyên khác, có thể xem việc đứng chân trong vị trí phòng thủ này của chúng tôi giống như 1 kỳ nghỉ ngoài dự liệu, mặc dù có hôm trời nóng ko chịu nổi. 1 trong các shtrafnik của tôi đã bị say nắng, chúng tôi nhanh chóng làm anh ta tỉnh lại và tôi nhớ lại trường hợp xảy ra với mình trong 1 buổi tập quân sự hồi tháng 8/41, khi còn ở trung đội trinh sát tại Viễn Đông. Đó cũng là 1 ngày hè nóng nực, khi tôi đang cố nhấc cao chân khi tập hành quân theo kiểu diễu binh thì chợt thấy mọi thứ hoá thành 2. Tôi mất thăng bằng và ngã khỏi hàng. Những người lính khác khiêng tôi vào chỗ có bóng râm, đổ nước lạnh vào đầu và ngực, cho tôi uống thứ nước gì đó cực kỳ mặn. Tôi lập tức nhớ lại rằng sáng hôm đó tôi đã ko ăn viên muối mà trung đội trưởng đã dặn phải nuốt trước khi uống trà. Thay vì vậy, chúng tôi tháo thuốc ra khỏi điếu thuốc lá rồi nhét muối vào. Đến lúc đó tôi mới hiểu loại muối này được đóng viên để nuốt mà ko cảm thấy mặn, đây là cách thông thường nhưng hữu ích để ngăn say nắng. Giờ đây tại mặt trận Belorussia, khi những người lính dày dạn kinh nghiệm của tôi vây quanh, tôi lệnh cho tất cả các tiểu đội trưởng nghiêm túc tuân thủ quy trình bổ sung muối trong bữa sáng. Sau đó chúng tôi ko còn gặp trường hợp say nắng nào nữa trong suốt quá trình phòng thủ lẫn các chiến dịch tấn công đến kiệt sức sau này. Phương pháp đó thật hữu dụng!
Nhiều năm sau chiến tranh, rừng thông xanh thơm ngát vẫn còn mãi trong ký ức của tôi về giai đoạn phòng thủ và bãi mìn treo khốn nạn đó. Trở lại thời điểm tháng 6/44, tôi đã bắt đầu chuyển sang bãi mìn xanh. Nó khó phát hiện hơn rất nhiều và sau vài chục lần gỡ mìn vận may của tôi đã hết, tôi làm 1 trái mìn nổ tung, đó là ngày 26/6. Tôi nhớ rất chính xác là vào khoảng giữa trưa, tôi đi kiểm tra các vị trí của trung đội và thấy mọi thứ vẫn ổn. Tôi ăn vài quả việt quất ngon lành rồi tiếp tục công việc thường ngày tại bãi mìn. Lúc đó tôi đã gỡ được mấy quả mìn để dưới 1 gốc cây. Khi tôi bước sang bên, tôi cảm thấy như mình bay lên cao và nghe thấy có tiếng nổ bên dưới. Quá trình bay lượn đó diễn ra rất ngắn ngủi, gần như ngay lập tức tôi thấy mình nằm thẳng cẳng trên mặt đất, mặt úp xuống. Cảm giác đầu tiên của tôi là chân trái đang bốc cháy như địa ngục! Sau đó tôi nghĩ tôi ko còn chân! Tôi quyết định lật người lại xem có mất cái gì ko và khi nhấc đầu lên, tôi sợ cứng cả người! 1 quả mìn nằm cách mắt tôi chỉ độ 10 - 15cm! Chỉ có phép mầu mới khiến đầu tôi ko kích hoạt quả mìn đó. Đó chính xác là thời điểm tôi có sợi tóc bạc đầu tiên! Tôi lấy lại bình tĩnh và bắt đầu gỡ quả mìn 1 cách hầu như tự động. Tôi cẩn thận gỡ kíp nổ và tháo sợi dây thép buộc quả mìn vào thân cây thông. Kinh nghiệm là điều thật tuyệt vời! Lúc đó tôi đã gỡ hơn 200 quả mìn. Sau đó tôi cẩn thận nhìn quanh và nhận ra 1 quả mìn nữa ngay cạnh. Chỉ sau khi gỡ nốt nó tôi mới dám lật người lại và thấy chân mình vẫn còn, kể cả bàn chân, có điều nó gập ngược vào trong 1 góc 90 độ. Tôi thử cử động ngón chân và nó có hoạt động, điều đó có nghĩa là chân và bàn chân tôi vẫn còn dính vào người!
Tôi nhận ra chân mình ko bị thổi bay có lẽ chỉ bởi tôi đã ko dẫm thẳng lên quả mìn. Hình như tôi đã dẫm ủng vào 1 cành cây nằm dưới đất làm kích hoạt quả mìn, nó nổ cách tôi khoảng 30cm. Tiểu đội trưởng Puzyrei nghe thấy tiếng nổ lao đến chỗ tôi mà ko thèm nhìn xuống chân, kêu lên: "Trung uý, còn sống ko?" Tôi hiểu anh ta có thể đạp phải mìn bất cứ lúc nào chứ ko may mắn như tôi nên hét to hết sức có thể: "Dừng lại! Đừng cử động! Tôi sẽ tự ra!" Bằng cách nào đó tôi đã đứng dậy được và bắt đầu bước ra phía con đường, lê cái chân bị thương đi nhưng ko có cảm giác đau. Sự đau đớn chỉ đến sau này. Tôi cảm thấy có chất lỏng lép nhép trong ủng, hiểu ngay rằng đó là máu. Đó là lần bị thương đầu tiên của tôi!
Phải mất nhiều cố gắng tôi mới tới được con đường, Puzyrei và giao liên Zhenya đỡ lấy tôi, đưa vào hầm và cắt bỏ đôi ủng dài. Họ băng chân tôi bằng bộ đồ cứu thương rồi lấy xe ngựa chở tôi về trạm phẫu tiểu đoàn. Chúa mới biết họ kiếm đâu ra cái xe! Trạm phẫu nằm gần chỗ chúng tôi, cạnh sở chỉ huy tiểu đoàn trong 1 ngôi làng có cái tên lạ nên dễ nhớ Vydranitsa. Tối hôm đó, sau khi được băng bó cẩn thận, tôi được đưa về trạm xá tiểu đoàn bằng xe ngựa. Tại đó họ tiêm cho tôi 2 mũi, 1 giảm đau và 1 chống uốn ván rồi đóng nẹp chân cho tôi. Đó là lúc tôi thực sự cảm thấy đau! Người ta sát trùng vết thương rồi băng cùng với 1 thanh nẹp cứ như thể chân tôi đã gãy. Giờ tôi mới nhận ra sự đáng sợ của loại mìn trong chai thuỷ tinh. Các bác sĩ lấy ra những mảnh thuỷ tinh lớn từ vết thương của tôi, nhưng vẫn còn những mảnh nhỏ, chúng ko thể phát hiện kể cả bằng chụp X quang. Những mảnh thuỷ tinh này chỉ tự rò rỉ dần ra khiến vết thương rất lâu lành.
Vài ngày sau khi bị thương tôi bắt đầu tập đi bộ với 1 cái nạng. Đầu tiên là những bước xiêu vẹo, đau đớn nhưng càng ngày tôi càng bước mạnh mẽ và chắc chắn hơn. Tôi sớm bỏ được nạng và chuyển sang dùng 1 cây gậy chống và vài tuần sau bỏ luôn gậy khi trở về đơn vị. Sau 1 tuần điều trị tại trạm xá tiểu đoàn, tôi đã xin các bác sĩ cho về lại đơn vị, tôi gào khóc xin về khi thấy có 1 bóng trắng lướt qua đầu! Osobist (sĩ quan phản gián NKVD - Maseo) của tôi, thượng uý NKVD Gluhov, cũng tới chỗ tôi và thẩm vấn rất kỹ. Ông ta muốn biết ai đã quyết định rời bãi mìn treo trong rừng? Tôi nhận trách nhiệm là đã "thanh toán" bãi mìn này trong khu vực phòng thủ của mình và đã làm điều đó mà ko có sự cho phép của sĩ quan cấp trên. Trạm xá tiểu đoàn cho tôi ra viện, giấy xuất viện ghi: "Xuất viện theo đề nghị khẩn khoản của bệnh nhân, điều trị ngoại trú tại đơn vị".
Trong khi tôi ko ở đơn vị, 1 sự cố bất ngờ đã xảy ra. Phụ tá của tôi trong hoạt động công binh chiến đấu Omelchenko, do đã có 1 số kinh nghiệm nên quyết định tiếp tục đặt những quả mìn POMZ mà ko có tôi. Anh ta chết vì vô tình đụng phải kíp nổ 1 quả mìn chính anh vừa đặt trong đêm. Thật ko may, quả mìn hoạt động quá hiệu quả, đúng là 1 người công binh chiến đấu chỉ "phạm 1 sai lầm duy nhất" trong đời. Sai lầm của Omelchenko là sai lầm cuối cùng trong đời anh. Các bạn tôi trong sở chỉ huy tiểu đoàn kể họ đã thảo luận nhiều lần xem làm cách nào để cứu tôi khỏi toà án binh. Họ muốn ngăn tôi từ 1 sĩ quan cơ hữu tiểu đoàn trừng giới thành 1 shtrafnik thực thụ.
Vasily Afanasievich Lozovoi, tham mưu trưởng tiểu đoàn, sau này kể cho tôi nghe kombat (tiểu đoàn trưởng), lúc đó vẫn còn là đại tá Osipov, đã đích thân lên nói chuyện với chỉ huy Tập đoàn quân 70, tướng V. S. Popov. Ông khen ngợi lòng dũng cảm của 1 người trẻ tuổi như tôi và đề nghị tướng quân ko trừng phạt. Ông nói: "Tay trung uý trẻ này đã có được rất nhiều kinh nghiệm, và sẽ ko bao giờ còn ra 1 quyết định non nớt, thiếu suy nghĩ nào nữa!"
1 nhân tố khác đã cứu tôi là 1 đêm 1 nhóm trinh sát Đức đã đi vào bãi mìn. Có lẽ chúng định thâm nhập các chiến hào quân ta để bắt 1 tù binh nhằm tìm hiểu xem đơn vị mới nào đang chịu trách nhiệm khu vực mặt trận này. Có vẻ như bãi mìn của tôi đã gây cho chúng 1 bất ngờ lớn, bằng chứng là những "vị khách" Đức bỏ lại 1 chiếc ủng Đức đầy máu và 1 số trang bị khác!

Vết thương "may mắn" của tôi xảy ra trong giai đoạn mặt trận yên tĩnh. Thỉnh thoảng trong phòng ngự có những lúc rỗi rãi, các sĩ quan lại nói chuyện với các shtrafnik về kinh nghiệm chiến trường. Đó là 1 kiểu trao đổi kinh nghiệm, 1 cách nâng cao kiến thức quân sự và cũng là để hiểu biết lẫn nhau hơn. Tôi còn nhớ lúc đó chúng tôi đã kể đủ loại truyện cười và giai thoại, 1 số phải nói là tục, thậm chí rất tục tĩu nữa là khác. Thỉnh thoảng chúng tôi cũng hát những bài phổ biến, xuyên tạc lời ca và nhấn giọng vào những đoạn ngang trái cuộc đời. Thí dụ, bài hát lãng mạn nhiều người biết "Đêm đen" bị chúng tôi hát thành "và bạn se sẽ bỏ sulphidine vào nôi em bé" thay vì lời đúng là "và bạn se sẽ lau nước mắt bên nôi em bé". Sulphidine là loại thuốc thường dùng để chữa bệnh lậu. Những lúc đó chúng tôi thật là vô lại!
Tôi nhớ Misha Goldstein, tên thật ghi trong thẻ Đoàn viên là Musya. Anh từng tham chiến trận Moscow và Stalingrad, rất tự hào vì đã được nhiều huân huy chương và nhiều vết sẹo đầy đầu. Anh ta thích kể chuyện cười về dân Do Thái, chuyện cười về mặt trận ở Tashkent, về tay bắn tỉa với cây súng cong, và về 2 người trả lời mệnh lệnh của trung đội trưởng: "Tiến lên, những chú chim ưng!" rằng: "Chúng tôi là sư tử, ko phải chim ưng." Những chuyện cười đó ko bị chúng tôi cấm đoán tí nào, chúng tôi lắng nghe, thậm chí dù cho Misha ko phải 1 người kể chuyện hay, và cảm thấy khoái chí với những câu chuyện đùa. Bình thường Misha là người rất vui tính, nhảy giỏi và thổi harmonica hay. Đoàn xe hậu cần của tiểu đoàn chia cho đại đội tôi 1 xe ngựa để chở đồ dùng cá nhân cho các sĩ quan. Đó là nơi chúng tôi cất giữ cái kèn harmonica của Misha, máy quay đĩa của tôi cùng bộ sưu tập đĩa hát và các tư trang khác ko thể nhét vào balô. Chiếc máy quay đĩa thường được chơi trong những lúc rỗi rãi. Trong những giờ phút yên lặng buổi tối chúng tôi thậm chí còn tổ chức "hoà nhạc" qua điện đài để cho các cô điện đài viên sư đoàn nghe.
Từ câu chuyện của các sĩ quan dày dạn kinh nghiệm, tôi biết rằng vụ nổ mìn may mắn của mình ko phải là trường hợp đặc biệt cho lắm, đã có nhiều trường hợp "may mắn" giống như vậy. 1 câu chuyện của đại đội trưởng, đại uý Matvienko, gây ấn tượng mạnh và tôi còn nhớ đến giờ. 1 lần ông bị 1 tên Đức to lớn phục kích, hắn túm lấy ông kéo về bên kia chiến tuyến. Bằng cách nào đó Ivan đã lên gối được 1 phát vào giữa 2 chân tên trinh sát Đức, hắn bị bất ngờ, ngã lăn ra và trong 1 giây buông lơi "con mồi". Ngay tức khắc Ivan vùng ra, đấm thẳng vào giữa 2 mắt hắn và chạy mất.
1 shtrafnik của tôi, cựu thiếu tá Avdeev, hoá ra từng chỉ huy đại đội trừng giới độc lập của Tập đoàn quân. Đại đội trừng giới độc lập ko chỉ gồm các cựu sĩ quan như tiểu đoàn trừng giới của tôi mà còn có lính thường và cựu tù hình sự được trao cơ hội lấy công chuộc tội tại mặt trận. Avdeev kể cho chúng tôi chuyện vì sao chính ông lại bị tống vào tiểu đoàn trừng giới. Đại đội của ông đã phải tiến công trong những điều kiện cực kỳ khó khăn và sau 3 ngày đánh nhau trong 1 ngôi làng lớn ông đã mất hơn nửa đại đội vốn có khoảng 500 người. Viên thượng sĩ phụ trách văn thư đại đội đã "quên" báo cáo thiệt hại này khi đại đội đã được nghỉ và cho về tuyến sau. Vậy là người ta gửi tới đồ ăn và rượu cho toàn đại đội 1 cách rất hào phóng kể cả với số lượng ban đầu. Tất nhiên ko ai muốn trả lại, đại đội trưởng Avdeev quyết định tổ chức 1 bữa tối hoành tráng để tưởng niệm những người hùng đã ngã xuống và trao huân huy chương cho những người được khen thưởng. Bản thân Avdeev cũng được Huân chương Cờ Đỏ hạng 3, các sĩ quan còn sống sót khác của đại đội cũng đều được thưởng. Ông mời 1 số sĩ quan từ bộ chỉ tập đoàn quân, kể cả sĩ quan phòng nhì Tập đoàn quân, thậm chí cả các sĩ quan toà án binh và công tố viên cũng được mời. Chỉ có các Ctrị viên và sĩ quan NKVD là ông quên ko mời. Ngay sau đó Avdeev đã phải lãnh hậu quả, ông bị kết tội báo cáo láo để được nhận số lương thực quá mức cần thiết với bản án 5 năm tù, chuyển đổi thành 2 tháng tại tiểu đoàn trừng giới. Tấm huân chương cao quý mà ông vừa được nhận, các sĩ quan toà án binh và công tố viên quân sự có mặt cả trong bữa nhậu lẫn trong phiên toà, đã chẳng giúp gì cho ông. Có nhiều điều để học hỏi trong những câu chuyện như vậy.
Lúc này, bọn Đức đang gia tăng cuộc chiến tranh tuyên truyền chống chúng tôi. Chúng thường xuyên dùng máy bay thả truyền đơn hoặc bắn loại đạn pháo đặc biệt chứa truyền đơn. Những tờ truyền đơn này kêu gọi chúng tôi đầu hàng, chỉ việc "mang theo truyền đơn này qua bên kia chiến tuyến", chúng thường được gọi là giấy BIG, "lưỡi lê cắm xuống đất". 1 số lượng lớn truyền đơn nói về con trai Stalin và Molotov đã đầu hàng quân Đức và hàng tá câu chuyện khác mà chúng tôi chẳng tin chút nào. Có cả những truyền đơn doạ chúng tôi về những lý do, hoặc những tấm gương, nhiễm những căn bệnh sẽ khiến bạn phải vào bệnh viện 1 thời gian dài. Đầu tiên tôi phải báo cáo lại việc này với sĩ quan NKVD của mình, Gluhov, và thỉnh thoảng các Ctrị viên kiểm tra chúng tôi rất kỹ, vì vậy ko shtrafnik nào dám cất giấu truyền đơn, đặc biệt là giấy BIG. Hình như các cán bộ được lệnh làm vậy, tuy nhiên họ sớm nhận ra các shtrafnik tuy ko dùng các truyền đơn dù chỉ cho việc cuốn thuốc hút nhưng có dùng làm giấy vệ sinh. Thế là các "cảnh sát đạo đức" bình tĩnh lại và ngừng việc kiểm tra chúng tôi.
Tôi chú ý đến 1 loại truyền đơn đặc biệt thông báo 1 mật lệnh của Stalin rằng ko được tặng thưởng huân huy chương cho các binh sĩ ko bị thương. Thật hết sức vô lý! Tiểu đoàn tôi có nhiều sĩ quan được vài ba huân huy chương mà chưa từng bị thương. Tuy nhiên nó làm tôi nhớ lại 1 trường hợp trùng hợp thú vị. Trong trận đột kích Rogachev tôi đã ko được danh hiệu gì, tôi từng nghĩ đó là do cha mình bị bắt năm 1942 vì có những lời xúc phạm lãnh tụ và ko phục vụ quân đội trong giai đoạn đầu chiến tranh. Tôi còn nghĩ tới 1 lý do có thể khác là 1 trong 2 người anh trai tôi đã mất tích trong chiến đấu vào cuối năm 1942 tại Stalingrad. Có lẽ anh ấy đầu hàng bọn Đức? Tôi đã suy nghĩ đủ thứ trong đầu, thật có quá nhiều cách và thời gian để nghĩ ngợi trong những ngày đó.
Tuy nhiên, sau khi bị thương vì mìn, thay vì bị trừng phạt vì đã gỡ mìn khi ko được phép thì đến đầu tháng 7 tôi lại được nhận Huân chương Sao Đỏ theo lệnh của chỉ huy Tập đoàn quân 70, tướng V. S. Popov. Như "bố" Osipov, kombat của chúng tôi nói trong lễ trao huân chương, tấm huân chương này trao cho "sự kiên quyết, sáng tạo và dũng cảm thể hiện trong trận Rogachev". Vậy là tôi đã được nhận huân chương cho "cả quá trình nói chung", đó là điều rất thường ở tiểu đoàn. Huân huy chương được tặng ko phải cho 1 trận đánh điển hình mà cho cả quá trình kéo dài. Tuy nhiên ngay cả sau khi nhận huân chương tôi vẫn ko tin vào tờ truyền đơn của bọn Đức. Có lẽ sau cuộc đột kích kombat chưa thấy cần thiết đề cử tặng huân chương cho tôi, đặc biệt là khi chúng tôi biết quá rõ kombat của mình chính xác và khắt khe đến thế nào. Con người ông là 1 sự kết hợp kỳ lạ giữa nhiều đặc điểm, 1 bên là sự nghiêm khắc đến lạnh lùng, 1 bên là lòng tốt, sự quan tâm như 1 người cha với binh sĩ. Đó là lý do chúng tôi gọi ông là "bố" hay "cha" khi chúng tôi nói chuyện với nhau. Đó là cái kết tốt đẹp cho câu chuyện bãi mìn của tôi!

Tôi đã từng nói bọn Đức nhiều lần cố gắng tìm hiểu xem đơn vị mới nào đang đối mặt với chúng ở khu vực này. Bằng cách nào đó chúng đã phát hiện chúng tôi là 1 tiểu đoàn trừng giới vì ko lâu sau chúng đã dùng bài hát nổi tiếng Katyusha, phiên bản tiếng Đức "Wolga - Wolga, Mutti Wolga" để bắt đầu các buổi phát thanh tuyên truyền qua loa công suất lớn. Sau bài hát chúng thúc giục các shtrafnik quay súng chống lại "những tên chỉ huy bạo chúa", chúng cũng gọi tiểu đoàn trừng giới của tôi là "Những tên kẻ cướp của Rokossovski". Chúng tôi biết nickname này đã được đặt cho tiểu đoàn từ đầu năm 1943 khi tiểu đoàn thành lập và tham chiến những trận đầu tiên ở vòng cung Kursk trong thành phần Phương diện quân Trung tâm dưới quyền tướng Konstantin Konstantinovich Rokossovski. Giai đoạn phòng ngự 1 bên cánh Phương diện quân Belorussia 1 này có nhiều cuộc đụng độ lẻ tẻ, 1 số trôi qua mà ko để lại gì trong trí nhớ tôi. Trí nhớ con người chỉ chọn lấy những điều quan trọng, nhưng những gì xảy ra trong giai đoạn phòng ngự sau đó và cuộc tấn công tiếp theo tôi vẫn còn nhớ rất rõ.
Ấn tượng về "kỳ nghỉ ngoài dự liệu" tất nhiên cách xa so với thực tế. Thường xuyên có pháo kích và những trận pháo đôi khi gây nhiều thương vong. Ví dụ 1 quả trái phá hạng nặng đã bắn đúng căn hầm thiếu chắc chắn nơi bạn tôi trong chuyến phiêu lưu tại Rogachev, trung đội trưởng súng trường chống tăng Petr Zagumennikov, đang ngồi cùng các binh sĩ, kết quả 3 chết, 2 bị thương. Bạn tôi suýt chết, bị sốc sức ép nhưng vẫn sống và bị điếc 1 thời gian dài sau vụ nổ. Có lẽ anh ta đã đọc môi để hiểu câu hỏi của tôi: "Sao cậu ko vào trạm xá tiểu đoàn?" Anh ta đã trả lời: "Nó sẽ tự khỏi!" Vậy đấy!
Như đã nói, bọn Đức cố tìm sơ hở để đập tan tuyến phòng ngự quân ta. 1 chiếc "khung ảnh", tức là loại máy bay trinh sát Đức 2 thân FW189, thường lượn trên các vị trí của chúng tôi ở độ cao thấp. 1 tay lính súng máy shtrafnik đã làm 1 cái giá để bắn máy bay từ 1 bánh xe ngựa cũ, trên đặt khẩu DP của anh ta. Trong 1 chuyến viếng thăm của chiếc "khung ảnh", anh ta đã nã 1 loạt đạn vừa vạch đường vừa xuyên giáp rất chính xác khiến chiếc "khung ảnh" bắt đầu rơi. Nó chỉ vừa kịp vượt sang bên kia sông thì đâm xuống đất và nổ tung, thậm chí phi công ko kịp nhảy dù ra. Chúng tôi cực kỳ sung sướng! Ko chỉ bởi "chúng ta là lá cờ đầu!" mà cái chính là ai cũng vui mừng thay cho anh bạn kia! Chúng tôi biết bất cứ cá nhân nào tự mình hạ được 1 xe tăng hoặc 1 máy bay địch, kể cả shtrafnik, cũng sẽ được tặng thưởng Huân chương Chiến tranh Vệ quốc! Cũng có nghĩa là dứt khoát anh ta sẽ được giải thoát khỏi tiểu đoàn trừng giới, ko cần chờ đến khi bị thương. Đây quả là 1 tin tốt, đặc biệt là trong giai đoạn phòng thủ, khi mà thời gian trôi đi quá chậm chạp với các shtrafnik.
Ko may, với 1 số shtrafnik khác thì chẳng bao giờ có loại "hành vi anh hùng" nào. Như đã nói bọn Đức pháo kích các vị trí quân ta hàng ngày. Pháo binh ta theo quy định ko phản pháo. Có nghiêm lệnh phải tiết kiệm đạn dược, cả pháo binh lẫn bộ binh. Chúng tôi nhận thấy tính đúng giờ nổi tiếng của người Đức có vẻ xa lạ với quân ta. Chúng bắn pháo vào vị trí ta theo giờ cố định, hầu như lúc nào cũng vào khoảng sau 9h tối 1 chút. Mặc dù tất cả chúng tôi đều náu kỹ dưới hào sau 9h tối nhưng vẫn có nhiều shtrafnik bị thương rất vô lý, toàn là vết thương nhẹ vào phần mềm, chủ yếu là mông. Nếu 1 shtrafnik bị thương có nghĩa là anh ta đã trả xong tội lỗi bằng máu của mình, và sẽ được cho ra khỏi Tiểu đoàn trừng giới. Số lượng những người bị thương kiểu này ngày 1 tăng đến mức đáng ngờ. Vì vậy sau đó các sĩ quan osobist (phản gián) đã đến và, tôi nghĩ có sự hỗ trợ của các shtrafnik khác, phát hiện công nghệ để nhận các vết thương kiểu này.
Thì ra các tay shtrafnik bịp bợm đã ném lựu đạn vào 1 căn lán gỗ nào đó trong trận pháo kích của bọn Đức, sau đó nhặt lấy những mảnh gỗ bắn ra. Họ lấy 1 viên đạn tiểu liên, tháo bỏ đầu đạn, để lại nửa lượng thuốc nổ trong đạn rồi nhét 1 mảnh gỗ có kích thước phù hợp vào thay cho đầu đạn. Sau đó thì dễ thôi, chờ tới 1 trận pháo kích khác, tay bịp bợm nã viên đạn đó vào mông mình và với "vết thương nhẹ" này nhận được lệnh giải thoát mong muốn khỏi tiểu đoàn trừng giới. Sau khi trò bịp bị phát hiện, hầu hết các cựu "thương binh" đều phải quay lại toà án quân sự với tội cố ý tự gây thương tích để đào thoát khỏi tiểu đoàn trừng giới. Ko 1 ai trong các "kẻ khôn khéo" đó trở lại tiểu đoàn. 1 số nhận án tử hình công khai, xét gộp luôn với tội lỗi cũ. Họ bị hành quyết, thường là trước sự hiện diện của các shtrafnik khác. Hầu hết những người chứng kiên đều tán thành bản án và cả việc hành quyết công khai. Trong tiểu đoàn trừng giới của tôi người ta tỏ thái độ cực kỳ phản đối những kẻ hèn nhát và những "tên bịp bợm" kiểu như vậy.
Tôi ko thể viết điều gì giúp cho 1 tay shtrafnik hèn nhát khác đã đến trung đội tôi trong giai đoạn phòng ngự. Tôi sẽ chỉ nhắc đến tên hắn, dù nó cũng giống như mọi cái tên khác, Geft. Tôi làm điều này nhằm mục đích nếu con cháu người này đọc cuốn sách họ sẽ ko quá bối rối về tổ tiên mình, người họ vẫn tin là vị anh hùng trong cuộc chiến chống bọn Nazi. Hắn đến tiểu đoàn vào đầu tháng 6. Khi 2 trung đội phó và tôi đọc bản án của hắn, chúng tôi đều cảm thấy ghê tởm. Nói theo kiểu hiện đại, hắn can án quấy rối ******** và hiếp dâm theo kiểu rất đồi bại. Hắn từng là thiếu tá công binh và đứng đầu 1 đơn vị hậu cần thuộc 1 sở chỉ huy cấp cao. Hắn sắp đặt để được ăn 1 mình và buộc các nữ binh sĩ phục vụ như người ở, ko chỉ với tư cách hầu bàn mà cả ******** với hắn trong bữa sáng và bữa tối. Chúng tôi hiểu điều đó có nghĩa gì mặc dù những ngày đó chúng tôi chưa biết nhiều về ********. Geft doạ những nữ binh sĩ khốn khổ rằng nếu họ từ chối đề nghị của hắn hay tố cáo, hắn sẽ tống họ vào đại đội trừng giới. Các cô gái khốn khổ ko biết rằng phụ nữ ko bị đưa vào đại đội trừng giới, có quy định rõ ràng như vậy. Bản án của hắn rất nặng, 10 năm tù, đổi thành 3 tháng tại tiểu đoàn trừng giới. Đó có lẽ là bản án công minh nhất chúng tôi từng biết.
Khi hắn báo cáo trước tôi và thấy mấy ngôi sao nhỏ trên cầu vai chỉ ra rằng tôi chỉ là 1 trung uý, hắn nhấn mạnh cấp hàm cũ, ngạo mạn tự gọi mình là "thiếu tá công binh Geft". Tôi phải nhắc nhở hắn rằng hắn đang bị huyền chức, dù chỉ là tạm thời, Chúa muốn như vậy. Tôi cũng nói với hắn rằng hắn cần cố gắng lớn để được trở lại cấp hàm cũ. Tại đây, trong tiểu đoàn trừng giới, cấp hàm của hắn giống mọi người khác: "binh sĩ tạm thời". Tôi tập hợp 1 hội đồng quân sự nhỏ gồm tôi và 2 trung đội phó, chúng tôi quyết định đưa Geft vào tiểu đội của Puzyrei, chỗ xa nhất trên khu vực phòng thủ của trung đội. Chúng tôi nghiêm khắc nhắc nhở hắn lúc nào cũng phải chú ý quan sát no-man-land, đặc biệt là khi bọn Đức pháo kích nhằm mục đích ngăn địch bí mật thâm nhập tuyến phòng ngự quân ta, chui vào các chiến hào dưới sự che chở của đạn pháo. Tôi còn đặc biệt nhấn mạnh bọn Đức đã từ lâu tìm cách săn tù binh tại khu vực này.

Tiếp đi bác méo sẹo, đọc hay phết
Được mirage2310 sửa chữa / chuyển vào 14:14 ngày 14/03/2009

Ngay đêm đầu tiên, Puzyrei đã báo cáo cho tôi biết Geft chỉ nằm bẹp dưới đáy hào, che đầu bằng áo mưa trong suốt trận pháo kích của bọn Đức. Vì thế hắn đã bị 1 shtrafnik khác cho ăn đòn. Tôi lệnh cho tay tiểu đội trưởng của mình phải dạy dỗ gã "công binh dâm tặc" theo cách khác thuyết phục hơn. Ngay sau đó, kẻ truỵ lạc bị tiểu đội trưởng và 1 shtrafnik lôi tới hầm của tôi, và hắn lại bị nện thêm 1 trận nữa vì tội hèn nhát. Geft nhận ra hậu quả sẽ hết sức tệ hại nếu hắn tiếp tục giữ thói hèn. Hắn ngã lăn ra khỏi cửa hầm, kêu thét như 1 con thú, trông thật ghê tởm. Tiếng kêu tuyệt vọng của Geft chứng tỏ hắn đã hiểu rõ sự nghiêm trọng của tình hình. Hắn có thể bị xử bắn nếu chúng tôi báo cáo lại hành vi hèn nhát của hắn với osobist (phản gián NKVD).
Sĩ quan osobist hiếm khi lai vãng tới các chiến hào, thú thực tôi ko biết rõ công việc của anh ta, chỉ biết lúc nào anh ta cũng ngồi ở sở chỉ huy, thỉnh thoảng cử 1 giao liên đi gọi 1 shtrafnik, người bị gọi sẽ quay lại chiến hào sau độ nửa tiếng. Tuy nhiên trong trường hợp này tôi biết lệnh "dạy dỗ theo cách thuyết phục hơn" của tôi là đủ rồi, tôi chỉ ra thêm lệnh thu giữ vũ khí của Geft để hắn ko làm điều gì ngu ngốc, sau đó buộc hắn đào 1 hố cá nhân dưới sự canh gác. Cái hố trở thành 1 kiểu điếm canh bất đắc dĩ, Geft run rẩy vì sợ trong hố cho tới tận sáng, khi tôi có 1 buổi nói chuyện dài với hắn. Nói thật đây ko phải 1 buổi nói chuyện thú vị gì, mặc dù tính kiêu căng của hắn đã hoàn toàn biến mất nhưng trước đây tôi chưa từng gặp trường hợp hèn đến mức bệnh hoạn nào đến thế này. Tôi lệnh cho tiểu đội trưởng trả vũ khí cho Geft, nhưng phải để mắt đến hắn trong suốt thời gian hắn ở tiểu đoàn. Tôi được báo cáo là hắn đã thôi ko trốn trong các trận pháo kích nữa nên nghĩ hắn đã vượt qua được tính hèn. Tôi hy vọng sau sự việc này hắn sẽ phục vụ đủ 3 tháng trong tiểu đoàn trừng giới rồi được tha, nhưng điều đó đã ko thành hiện thực.
Trong giai đoạn phòng ngự kéo dài, cả bên hậu cần lẫn quân bưu đều làm việc tốt. Chúng tôi thậm chí còn được nhận cả báo, dù ít thôi, như Pravda, Sao Đỏ hay như chúng tôi thường gọi là Sao Nhỏ, Komsomol Pravda. Cùng với đó tôi cũng nhận được thư của mẹ và chị em gái từ Viễn Đông. Thư từ của họ bao giờ cũng đến nơi dù có chút chậm trễ. Chính trong giai đoạn phòng thủ này tôi đã nhận được bức thư đau buồn về Ivan, anh trai tôi, đã hy sinh tại mặt trận 1 năm trước, 1943. Cái tin này đã làm tôi đau buồn mất 1 thời gian dài.
Các sĩ quan Ctrị quân ta cũng hoạt động rất ráo riết, thông báo cho chúng tôi về các sự kiện tại mặt trận này và các khu vực mặt trận khác. Chúng tôi nhận tin Mặt trận thứ 2 đã mở với cảm xúc lẫn lộn, tuy thoả mãn và sung sướng nhưng vẫn có chút bực mình, chúng tôi đã phải chờ đợi sự kiện này 3 năm mà. Chúng tôi thậm chí còn chào mừng quân Đồng minh phương tây bằng những loạt súng trường và tiểu liên bắn về phía bọn Đức, mặc dù đã có nghiêm lệnh tiết kiệm đạn dược. Nếu ko mất tới 2 năm để bàn thảo và trì hoãn, mạng sống của vô số binh sĩ, tù binh và dân thường tại các vùng tạm chiếm có lẽ đã được bảo toàn! Vào năm 1944 tất cả chúng tôi đều đã biết đà tiến về phía tây của quân ta là ko thể đảo ngược hay dừng lại. Liên bang Soviet ko còn cần Mặt trận thứ 2 cấp thiết như 2 năm về trước. Nhưng người ta ko thể há miệng chờ sung, dù sao cũng phải cảm ơn họ đã đổ bộ! Như chúng ta đều biết, quân Đồng minh đã đổ bộ vào Normandy ngày 6/6/44.
Tại mặt trận này chúng tôi cũng nhớ đó chính là ngày sinh nhà thơ vĩ đại Pushkin, hôm đó đồng thời là ngày sinh người con gái tôi yêu Rita, cô ấy sau này làm y tá trong 1 bệnh viện dã chiến thuộc Phương diện quân Belorussia 1. Những lá thư của cô ấy được gửi tới rất nhanh chứng tỏ cô đang ở đâu đó gần đây. Tôi thoả thuận với Rita 1 phương cách để đánh lừa hệ thống kiểm duyệt quân đội, nhờ đó chúng tôi có thể cho nhau biết mình đang ở đâu. Chúng tôi dùng 1 bộ mật mã chung, tức là trong thư chúng tôi viết tên những người mình gặp, những người mình gửi và nhận thiếp để ghép các chữ viết tắt lại thành tên địa phương. Thí dụ nếu tôi nhận được bưu thiếp từ "Sonya, Lena, Ukhov, Tsarev và Kolya" thì có nghĩa là bệnh viện đang đóng ở Slutsk. Kiểm duyệt quân đội chưa bao giờ phát hiện ra mánh này.

Chúng tôi đọc báo và những bản chép tay các tin tức mới nhất phát trên đài "Từ Thông tấn xã Soviet" 1 cách say mê. Sau nhiều chậm trễ chúng tôi đã nhận được tin về cái chết của tướng Vatutin, người đã bị thương nặng ở Sarny. Theo tin chính thức, ông bị 1 nhóm người của Bendera bắn bị thương, bọn này từng theo phe ta. Có nhiều toán phỉ và những tên thám báo Nazi trong các khu rừng. Có tin 1 số lượng lớn tù binh gồm từ tướng lĩnh, sĩ quan đến binh lính Đức đã bị dẫn đi qua Moscow khiến mọi người ngạc nhiên nhưng gây ấn tượng mạnh. Cùng lúc đó chúng tôi được biết về cái chết anh dũng của binh nhì Cận vệ Yuri Smirnov thuộc Phương diện quân Belorussia 3. Anh đã bị bọn Nazi tra tấn và sau đó đóng đinh trên cửa 1 căn hầm nhưng chúng vẫn ko moi được thông tin gì từ anh. Tin này làm lòng căm thù bọn Nazi trong chúng tôi tăng cao và khiến nhiều cuộc mít tinh tự phát được tổ chức trong đó mọi người thề sẽ trả thù cho "Yuri của chúng ta". Các báo đều đăng tin chiến dịch tấn công của 3 Phương diện quân Belorussia đã bắt đầu với tên gọi Chiến dịch Bagration. Tin hay nhất là việc giải phóng Zhlobin, nơi tiểu đoàn tôi đã chiến đấu tháng 12/43, nó đã được giải phóng vào ngày đặc biệt 26/6, cái ngày đáng nguyền rủa mà tôi đã làm nổ trái mìn.
Phương diện quân Belorussia 1 của tôi bố trí trải dài 900km từ bắc xuống nam. Như tôi biết sau này, có 63 sư đoàn Đức đối diện với Phương diện quân. Theo các báo cáo tình báo, chúng tôi được biết Thống chế Busch, viên chỉ huy kém thành công của Cụm Tập đoàn quân Trung tâm Đức, đã bị thay thế bằng Model. Các sĩ quan tiểu đoàn nói vui: "Anh bảo Model? OK, đưa Model cho tôi!" Có lẽ 1 số sĩ quan đã nhái câu nói của Chapaev trong bộ phim nổi tiếng thời trước chiến tranh: "Anh bảo 1 cuộc tấn công tâm lý? OK, đưa tâm lý cho tôi!" Chúng tôi có thể thấy thời gian phòng ngự sắp chấm dứt và chúng tôi đang được chuẩn bị cho 1 cuộc tấn công sắp tới căn cứ vào lệnh trinh sát các hoả điểm địch và bắt tù binh. Cuộc tấn công tại khu vực này của mặt trận đã đến gần.
Chúng tôi dùng đủ mọi cách đánh lừa địch để thu thập thông tin tình báo. Ví dụ đại đội tôi có thượng uý Ivan Yanin 20 tuổi, từng nhận 3 huân chương mà chưa hề bị thương. Mỗi khi nhìn thấy anh trong trận đánh, tôi luôn nhớ tới câu thơ của Maxim Gorky "Chúng ta đang hát bài ca về cơn điên của những người can đảm". Để vẽ lại các hoả điểm địch, phát hiện cách chúng bố trí các loại vũ khí, chàng Ivan nhỏ bé của chúng tôi đã đeo đầy đủ các huân huy chương lấp lánh và gắn cầu vai diễu binh vàng choé. Ko hiểu anh ta lấy nó ở đâu ra? Chúng tôi chỉ có cầu vai lính trận màu xanh lá cây. Đeo xong anh ta đứng thẳng lên mặt công sự và từ từ đi bộ dọc các chiến hào trong 1 ngày nắng đẹp, dưới tầm nhìn hoàn hảo của bọn Đức. Chắc bọn Fritz nghĩ anh là 1 sĩ quan cao cấp vì cái cầu vai lấp lánh như của 1 viên tướng, chúng khai hoả, thậm chí dùng cả pháo và cối. Thế là các trinh sát ta chỉ việc đánh dấu nơi các loạt đạn phát ra, hoàn thành tấm bản đồ về toàn bộ tuyến phòng thủ Đức. Thật kỳ lạ, tay sĩ quan vừa điên vừa dũng cảm này ko hề bị 1 vết thương nào trong suốt cuộc dạo chơi dưới làn đạn Đức, như thể cậu ta có 1 thứ bùa bảo vệ nào đó! Mãi sau này cậu ta mới bị giết nhưng vẫn ko hề bị 1 vết thương nào, tôi sẽ kể chuyện đó sau. Thỉnh thoảng chúng tôi cũng chọc cho bọn lính súng máy Đức nổ súng để phát hiện vị trí. Những nghệ sĩ súng máy của chúng tôi chơi 1 bản hoà tấu đặc biệt, nghe giống thế này: "ta ... ta ... ta - ta - ta!" và sau độ 5 - 6 loạt như vậy tên Fritz mất hết kiềm chế nã 1 tràng dài vào vị trí ta. Đó chính xác là điều chúng tôi muốn!
Kombat (tiểu đoàn trưởng) Osipov, tham mưu trưởng Lozovoi và cả các sĩ quan Ctrị đến thăm các chiến hào thường xuyên hơn. Tôi ko muốn nói "tất cả các sĩ quan Ctrị đều vô dụng", điều đó ko đúng! Trong suốt đời quân ngũ của tôi, cả ngoài mặt trận lẫn sau chiến tranh, tôi đã gặp rất nhiều sĩ quan Ctrị dũng cảm, thông minh, có trách nhiệm và hữu dụng. Thiếu tá Olenin, Ctrị viên của tôi, đã bỏ hầu hết thời gian dưới các chiến hào trong giai đoạn phòng thủ tôi kể. Ông là người thay thế Zheltov đã hy sinh trong cuộc đột kích vào Rogachev. Tôi phải nói rằng ông là 1 người thay thế tốt. Olenin là người tốt, chính trực và dũng cảm. Ông ko tạo khoảng cách với với chúng tôi và khi cần hướng dẫn binh sĩ ông làm gương bằng hành động của chính mình. Tôi ko muốn giấu hay che đậy cảm giác của mình khi đó, thực sự là cái tên quá giống Lenin của ông đã gây va chạm giữa chúng tôi. Về cơ bản, việc thực thi nhiệm vụ Ctrị 1 cách có tổ chức và phương pháp trong binh sĩ sẽ rất có ý nghĩa và làm lên tinh thần mọi người. Cánh sĩ quan chúng tôi với tư cách là Đảng viên cũng thực hiện nhiệm vụ Ctrị theo cách riêng như nói chuyện hoặc làm gương. Tôi nghĩ mọi sĩ quan vừa là Đảng viên vừa là lính chiến đều mang trong mình 1 chút phong cách chính uỷ, theo nghĩa tốt đẹp nhất của từ này. Chúng tôi ko thường xuyên sử dụng khẩu hiệu "Vì Đất mẹ, vì Stalin", trong nhiều trường hợp nó ko thích hợp. Tuy nhiên cá nhân tôi dùng câu này rất nhiều mặc dù tôi ko phải Ctrị viên. Trong những năm 1940s chúng tôi đều giống như các Ctrị viên.
Cánh trinh sát sư đoàn nhiều lần cố bắt 1 tù binh nhưng đều thất bại. Vậy là 1 nhiệm vụ đặc biệt được giao cho Tiểu đoàn Trừng giới của tôi. Mới đầu sư trưởng Sư 38 Bộ binh, tướng G. M. Soloviev, muốn tổ chức 1 trận đánh trinh sát với toàn tiểu đoàn hay chí ít là 1 đại đội. Nhưng kombat tìm ra 1 giải pháp tốt hơn. Chúng tôi hầu như đã biết được toàn bộ mạng lưới hoả lực súng máy Đức và cả các vũ khí khác, vì vậy chúng tôi quyết định bắt tù binh theo cách khác. 1 trận đánh trinh sát sẽ dẫn tới thương vong ko cần thiết, đặc biệt là trước cuộc tấn công chính. "Bố" quan tâm tới mạng sống của mọi shtrafnik! Theo ý tưởng của kombat, đại đội 1 của tôi và người của đại đội súng trường chống tăng sẽ làm ra vẻ chuẩn bị xây 1 cây cầu vượt bãi lầy tại vị trí này. Vasily Tsigichko, 1 sĩ quan dẻo dai chắc nịch với cặp môi dày và giọng nói ngọt ngào ấm áp được đặc biệt giao nhiệm vụ này. Chắc là bọn Đức đã phần nào đoán được cuộc tấn công sắp đến, trong khi đó khu vực đầm lầy này lại cần được chuẩn bị nếu quân ta định tấn công vượt sông, chí ít là phải làm 1 con đường hoặc cầu cho xe pháo hạng nhẹ. Vì vậy toàn bộ kế hoạch lừa đảo của chúng tôi là làm ra vẻ điều đó là thật. Đại uý Pavel Tavlui chỉ huy đại đội 2 được lệnh hỗ trợ chúng tôi trong cái gọi là nhiệm vụ này.
Chúng tôi mang nhiều súc gỗ lớn tới bờ sông trong đêm vì bãi mìn treo trong rừng phía sau đã ko còn nguy hiểm, sau đó bổ vào chúng bằng xẻng đào hào thay vì rìu như thể đang đẵn gỗ và đóng đinh chúng lại với nhau. 1 nhóm mai phục mạnh được bố trí ngay sát bờ sông, đối diện bên kia "cầu". Ko có "mẻ lưới" nào được cất trong đêm đầu, nhưng đêm hôm sau nhờ ánh trăng các lính canh quân ta đã phát hiện 1 nhóm lính Đức đang bò về hướng bờ sông lầy lội. Chúng bị nhóm mai phục lặng lẽ tấn công. Những tên Đức định chống cự hoặc gây tiếng động bị giết bằng lưỡi lê SVT, 3 tên còn lại bị bịt miệng, đè nghiến ra rồi khiêng về bờ bên ta. Sau 1 cuộc thẩm vấn ngắn của văn thư kiêm phiên dịch Vinogradov, chúng bị đưa tiếp lên sở chỉ huy tiểu đoàn. Chúng tôi tóm được 3 tù binh, trong đó có cả 1 sĩ quan! Kết quả là 8 shtrafnik tham gia cuộc mai phục đã được giải thoát khỏi tiểu đoàn trừng giới trước thời hạn và còn được đề xuất khen thưởng, dù đó chỉ là huy chương.
Sau vụ bắt tù binh thành công, tôi có 1 cảm giác hồi hộp ngày càng tăng với cuộc tấn công sắp đến. Tôi viết 1 lá đơn xin vào Đảng, và tôi ko phải người duy nhất. Chỉ những người chứng tỏ được bản thân trong chiến đấu mới được kết nạp, do đó số Đảng viên tăng rất nhanh trong thời chiến. Các Đảng viên ko chỉ chịu trách nhiệm về bản thân mà còn phải chịu trách nhiệm với nhiệm vụ được giao và với những người dưới quyền. Đặc quyền duy nhất với những người thực sự tin vào giá trị của danh hiệu Đảng viên là được đi đầu những cuộc xung phong, và đi đầu dưới làn đạn địch. Lá đơn của tôi rất ngắn: "Tôi muốn được ở trong đội quân tiên phong của những người bảo vệ Tổ quốc". Tiếng hô tập hợp "Các Đảng viên, tiến lên!" ko phổ biến trong tiểu đoàn trừng giới, nhưng vẫn còn trong tim các sĩ quan đang muốn vào Đảng. Phải mãi sau này tôi mới phân biệt được giữa những Đảng viên chân chính và những kẻ còn lại. Nhiều người đã gia nhập Đảng Bolshevik và sau đó là Đảng CS nhằm mục đích tiến thân hoặc trở thành những chức sắc trong Đảng như bí thư Đảng ủy tiểu đoàn, trung đoàn hay bí thư chi ủy địa phương bên dân sự. Mãi sau này người ta mới gọi đó là những kẻ "thoái hóa biến chất". Nhưng quay trở lại đây, tại mặt trận, những kẻ như vậy sẽ bị nhận ra dễ dàng qua sự giả dối và thói đạo đức giả. Chúng ta có thể nhận rõ bản chất 1 con người trong chiến tranh. Họ trở nên hoàn toàn lạc loài giữa các sĩ quan, bị chế nhạo hoặc quay lưng.
Nói về bản thân tôi, tôi đã là Đảng viên dự bị từ mùa thu năm 43, nhưng giờ mới là mùa hè năm 44. Tôi đã được thăng chức lên thượng uý, nhận 1 Huân chương, vì vậy tôi thấy mình xứng đáng trở thành Đảng viên chính thức. Thậm chí đến bây giờ, nhiều năm sau chiến tranh, tôi vẫn tự hào vì được nhận thẻ Đảng mới từ văn phòng Ctrị Sư 38 Bộ binh Cận vệ Lozov đúng 1 ngày trước khi cuộc tấn công bắt đầu. Nó ngang với phần thưởng nhà nước cao quý nhất, ghi nhận sự tiến bộ của tôi.
Quãng đời trước của tôi thế là chấm dứt, từ đây cuộc sống của tôi được chia sẻ cho người khác, có giá trị hơn và chuẩn mực hơn. Từ thời điểm đó tôi là 1 Đảng viên. Tôi chịu nhiều trách nhiệm hơn đối với thành công, và còn nhiều hơn nữa nếu thất bại hoặc sai lầm. Từ thời điểm này tôi phải dẫn dắt mọi người bằng cách nêu gương cả trong chiến đấu lẫn trong mọi mặt cuộc sống. Tôi tự hào với vai trò và trách nhiệm đó. Tôi phải chứng minh rằng tôi phù hợp với vai trò của mình trong ko chỉ trong cuộc tấn công sắp tới mà trong suốt cả phần đời còn lại.
Chiến dịch Bagration đã được vạch ra và chỉ huy bởi tướng Rokossovski, lúc đó là người đứng đầu Phương diện quân. Trận đánh mà theo sử sách là trận đánh vì Belorussia. Nó bắt đầu ngày 24/6/44, gần đúng 3 năm sau ngày chiến tranh bùng nổ.

4
CHIẾN DỊCH BAGRATION​

Cuối cùng chúng tôi cũng tham gia vào chiến dịch Bagration vào thời điểm tung ra đòn tấn công vu hồi. Tiểu đoàn được cấp đủ đạn dược từ 2 tuần trước chiến dịch. Chúng tôi nhận 200 - 250 viên đạn cho mỗi khẩu tiểu liên PPSh, các viên đạn đều được bọc giấy thiếc bỏ trong hộp carton. Nhiều khẩu tiểu liên có tới 2 băng đạn, mỗi băng 71 viên. Lính súng trường nhận 2 bao đạn bổ sung may bằng vải bạt đeo sệ cả thắt lưng. Lính súng máy cũng được cấp đạn với số lượng lớn. Có lẽ đây là kết quả tốt đẹp của lệnh tiết kiệm đạn khi phòng ngự. Chúng tôi cũng được nhận thức ăn khô, ko khác mấy khẩu phần khô được nhận trước cuộc đột kích vào Rogachev, chỉ khác là có thêm 1 hộp nhỏ phó mát Mỹ rất nặng mùi. Chúng tôi vẫn gọi mọi đồ Mỹ và Anh là "gửi tới từ Mặt trận thứ 2". Ngoài ra còn thêm 1 chút mỡ kiểu Ukraina màu hơi vàng, chắc do chúng tôi đang ở Ukraina. Cả đạn dược và đồ ăn đều được cấp cho 3 - 5 ngày chiến đấu. Người ta cũng cố để cho chúng tôi ăn ít nhất 1 bữa nóng mỗi ngày. Tất cả chúng tôi đều đã quen thuộc với việc nhận thức ăn nóng từ bếp dã chiến trong giai đoạn phòng ngự, còn bây giờ tất nhiên chúng tôi sẽ chỉ nhận được đồ ăn nóng khi tấn công nếu điều kiện cho phép.
Các đơn vị hậu cần đã chăm lo tốt, thậm chí họ còn sửa chữa hoặc thay mới những đôi giày ủng quá rách nát. Chúng tôi sẽ có 1 cuộc hành quân và chiến đấu dài trên vùng đất cát sỏi và lầy lội Belorussia, vượt hơn 100km tới biên giới với Ba Lan. Những "người bị vây" quen đi ủng ngắn quấn xà cạp còn phần lớn lính tiểu đoàn đi ủng cao vì vốn đều là sĩ quan cả, mặc dù đang bị cách chức, vậy là chúng tôi nhận được toàn ủng cao để thay thế cho lính nếu cần. Nhiều sĩ quan đã phải đổi đôi ủng dài đẹp nhưng rách lấy những đôi ủng cao kirsa đó. Sĩ quan chúng tôi được nhận loại ủng thấp, mới cứng sản xuất tại Anh, cũng được gọi là "từ Mặt trận thứ 2"! Thứ ủng này bóng lộn, trông hợp với 1 cuộc diễu binh hơn, với chúng tôi nó có vẻ quá to, thiếu co giãn, bè bè đến mức kỳ cục và đế quá cứng. Sau này chúng tôi còn phát hiện đế ủng làm bằng giấy bồi ép trộn hồ, nó phồng lên sau 2 - 3 ngày hành quân trên đồng lầy Belorussia, trong khi đó độ bóng và độ cứng còn mất nhanh hơn. Tôi phải bọc chân bằng xà cạp, được cấp cùng với ủng, nó rất dai và dài, chúng tôi có thể dùng vào nhiều việc thậm chí cả băng bó vì được cấp cả 1 đôi. Chúng tôi cũng dùng nó làm quà tặng cho các cô gái quen biết.
Sửa chữa giày ủng, đặc biệt là trong điều kiện chiến trường bao giờ cũng cần ý thức tiết kiệm và sự hiểu biết về các dụng cụ. 1 đôi ủng có thể xẻ thịt để sửa nhiều đôi khác. Nhưng 1 sự kiện nhiều ý nghĩa đã xảy ra. Đội hậu cần mang đến cho chúng tôi nhiều đôi ủng trận Đức mới tinh và đề nghị tất cả chúng tôi đổi những đôi ủng kirsa cũ rách đi vì sắp có 1 chuyến hành trình dài! Lúc đó bích chương tuyên truyền nổi tiếng "Chúng tôi sẽ tới Berlin cho được!" vẽ 1 người lính Hồng quân đi đôi ủng dài mới cứng vừa xuất hiện. Ko ai trong chúng tôi chịu lấy những đôi ủng Đức, có lẽ vì trong nhiều tấm bích chương khác đã vẽ những đôi ủng kiểu này dẫm đạp lên Tổ quốc tôi. Tất cả những điều này vẫn còn tươi mới trong ký ức tôi.
Kỹ năng khéo léo của các shtrafnik đã tạo ra những đôi ủng cao "Jimmy" thời thượng với các chi tiết hoàn mỹ, đặc biệt là khi dành cho các chàng trung đội trưởng trẻ tuổi ưa ăn diện. Rất nhiều người trong chúng tôi đã cố chạy theo các mốt thời trang trẻ khi đó. Họ còn làm cả ủng từ áo mưa lính! Để nó trông giống ủng da, chủ nhân đôi ủng thường phải đổ vào đó nhiều thứ khó tưởng tượng như mỡ lợn, đường và nhiều thứ khác! Chiếc ủng sáng bóng lên, nhưng ko bền chắc hơn được. Cũng giống những chiếc ủng Anh, nó rụng từng mảng ngay trong ngày tiến công đầu tiên. Chúng tôi ko hành quân trên đường nhựa mà là trên những vùng đất lầy lội hoặc cát sỏi. Voentorg (hệ thống cấp phát theo tem phiếu quân đội) cũng "tham gia" vào quá trình chuẩn bị tiến công của quân ta và có đến chỗ chúng tôi vài lần. Như tôi từng nói, tất cả những gì chúng tôi có thể tưởng tượng ra thì Voentorg đều ko có. Ko có thuốc lá, nước hoa, dao cạo, thậm chí cả kem đánh răng, chẳng có gì hết! Thứ duy nhất họ mang tới bán là những mẩu giấy cắt thành cỡ vừa để cuốn thuốc hút, cúc áo lính và quân hàm màu xanh lá cây để đính lên áo bành tô. Có nhiều lời đồn rằng mọi thứ hữu dụng hơn đã bị bán sạch trước khi đưa được tới tiền tuyến.
Quá trình chuẩn bị tiến công đã qua. Tôi nhận lệnh quét sạch nhiều lối đi qua bãi mìn mà mình đặt ngay trong đêm ngày 18/7/44 để sẵn sàng cho việc xung phong vào các vị trí Đức. Tôi nghĩ đây là lần đầu tôi nghe câu thành ngữ: "Bị trừng phạt vì sáng kiến". Mặc dù chính tôi đã đặt những quả mìn này nhưng tháo nó ko phải dễ. Đó lại là 1 đêm trăng thượng tuần, đêm vừa tối vừa ngắn. Tôi ko thể dùng đèn, vì vậy phải làm mọi việc trong sờ soạng. Tôi ko muốn giao việc này cho ai trong trung đội vì ko muốn bi kịch của Omelchenko tái hiện. Rồi tôi cũng gỡ mìn xong cho mấy tuyến đường, đánh dấu bằng những cái que đính mảnh vải trắng trước rạng đông, nhưng chiếc áo trấn thủ thì đẫm ướt mồ hôi. Đây quả là 1 công việc căng thẳng!
Trời vừa hửng sáng chúng tôi đã nghe thấy tiếng đại bác gầm. Đây là trận pháo phủ đầu quân ta chờ đợi đã lâu. Trong khi pháo binh nã đạn vào các vị trí Đức đơn vị tôi đã vượt qua bãi mìn và bố trí gần sát bờ sông. Cuối cùng là tiếng rít của Katyusha báo hiệu xung phong. Trời đã sáng hẳn và giống như trong phim, có thể nhìn rõ tất cả quân ta đều đứng bật dậy lao về phía các chiến hào Đức. Mọi người đều cực kỳ kích động. Kỳ lạ nhất là bọn Đức ko hề bắn trả. Chúng tôi nghĩ cánh pháo binh đã làm việc thực sự tuyệt vời đến mức tiêu diệt hầu hết các ổ súng máy Đức! Với 1 chút khó khăn, chúng tôi đã ào xuống bờ sông lầy lội, qua luôn cả con sông Vyzhevka, hoá ra nó rất nông. Khi chúng tôi nhảy vào các chiến hào Đức trong tiếng hô "Hurrah!" thì còn thấy kỳ lạ hơn. Chúng trống rỗng! Chúng tôi biết dọc các tuyến hào ngoài bọn lính Hungary mà chúng tôi gọi là Magyar còn những tên Nazi thiện chiến thuộc Sư đoàn Totenkopf. Tất cả chúng biến đâu mất rồi? Có lẽ chúng đã biết rõ ngày giờ tấn công của ta. Vậy là tiếng hô "Hurrah!" của chúng tôi tắt dần khi ai nấy đều nhận thấy các chiến hào ko có địch. Ở khía cạnh khác thì việc này là tốt, bọn Đức đã tự rút, trong khi chúng tôi đã chuẩn bị cho 1 trận giáp lá cà! Cuộc tấn công này theo tôi hiểu, căn cứ vào lệnh, đã bắt đầu trên toàn cánh trái Phương diện quân.
Hướng tiến công của tiểu đoàn cũng là hướng tiến của Sư 38 nhằm vào thị trấn Malorita và sau đó là Domachevo, phía nam Brest, nhằm mục đích khép vòng vây quanh Brest. Chúng tôi nhanh chóng nắm được tình hình, nhờ thực tế cũng như nhờ thông báo của sở chỉ huy tiểu đoàn, là quân Đức đang rút lui tại nhiều nơi. Chúng lập các đội khóa đuôi để phá hủy cầu cống và đặt mìn các tuyến đường. Nhưng chúng định rút bao xa và các đội khóa đuôi đang ở đâu? Nếu tôi nhớ chính xác, chỉ huy trung đoàn 110 Bộ binh Cận vệ bố trí đại đội tôi bên cánh của trung đoàn. Sau khi tới tuyến hào thứ 2, 1 giao liên đã trao lệnh của trung đoàn trưởng chuyển gấp hướng tiến công nhằm chiếm 1 phần thị trấn Ratno, quân địch vẫn còn bố trí phòng ngự ở ngoại ô thị trấn. Chúng tôi cần đánh chiếm nó để ngăn quân địch cho nổ cây cầu qua sông Pripyat''. Sau khi hành quân chừng 200 - 300m trên khu vực khô ráo hướng về phía bờ sô Pripyat'', hàng quân của tôi rơi vào những loạt đạn dài của súng máy hạng nặng. Đại đội 1 của tôi và đại đội 2 đi sau dưới quyền đại úy Pavlui chúi xuống tránh đạn và lập tức chuẩn bị súng ống, lựu đạn cho trận đánh.
Ngay sau khi nhìn thấy tín hiệu xung phong, trong giai đoạn tấn công này tín hiệu xung phong là những quả pháo sáng màu xanh lá cây, cả đại đội chạy dọc bờ sông dưới sự yểm hộ của những luồng đạn tiểu liên và súng máy bắn tập trung, hướng thẳng về phía Ratno. Bọn Đức có nhiều boongke bê tông và gỗ trong thị trấn. Chúng tôi ném lựu đạn vào bất kỳ chỗ nào có bọn Đức bắn ra, theo sát chúng theo đúng nghĩa đen và cả 1 nhóm lớn lính đại đội, hầu hết là thuộc trung đội của Usmanov và trung đội tôi, đã lên được cầu. Chúng tôi nhanh chóng giết sạch bọn lính canh và công binh chiến đấu đang định cho nổ cầu. Quân ta chiếm lĩnh cây cầu và củng cố các vị trí bên bờ tây con sông. Tất nhiên chúng tôi có thương vong, sau đó tôi phát hiện còn nhiều shtrafnik nữa bị thương bên bờ tây nhưng ko chịu rời trận địa. Họ có quyền làm thế, vì họ đã rửa sạch tội lỗi "bằng máu của mình", nhưng họ còn có thể chiến đấu được và vì vậy vẫn tiếp tục chiến đấu! Có nhiều trường hợp như vậy, điều đó chứng minh rằng các shtrafnik hiểu giá trị chung của trận đánh cao hơn cá nhân họ. Tất nhiên có những shtrafnik đã nói những điều linh tinh về chuyện họ bị "tắm máu" và cố thoát khỏi chiến địa càng sớm càng tốt. Nhưng đó là chuyện của cá nhân họ, lương tâm họ, 1 số người còn ko có chút tình đồng đội nào.
Ngay sau khi tới được ngoại vi phía tây Ratno đã thấy xe tăng ta vượt qua cầu, theo sát chúng tôi. Tôi ko hiểu sao xe tăng ko chiếm quách cây cầu trước chúng tôi. Có khác gì đâu! Nhưng vào lúc đó tôi làm gì có thời gian mà phân tích tình thế. Tôi cần tập hợp trung đội, tận dụng lúc nghỉ ngơi này để thống kê tổn thất và xem xét nhiệm vụ tiếp theo. Cả bộ binh lẫn thiết giáp đang tiến về con đường cao tốc đi Brest, trong khi chúng tôi vẫn còn 1 chặng đường dài nữa mới tới Malorita. Ko may sau đó tôi nhận thấy mình có 1 mất mát đáng kể. Trung đội tôi có 3 chết 3 bị thương nhưng Geft ko nằm trong số đó. Ko ai thấy hắn chết hay bị thương, tiểu đội trưởng Puzyrei chỉ nhún vai bối rối. Chúng tôi đưa Geft vào danh sách mất tích, mãi sau này chúng tôi mới tìm ra lý do thật của sự biến mất này.
Mất khoảng 30 phút để chúng tôi tập hợp các trung đội đã phân tán hoặc trộn lẫn với nhau trong cuộc tấn công vào ngoại ô Ratno và cây cầu, gửi thương binh về tuyến sau. Sau đó chúng tôi nhận lệnh tái tập hợp vào trung đoàn lúc này đã vượt sông Pripyat'' cách chúng tôi 1 quãng về phía nam và đang tấn công vào làng Zhirichi, tiếp đó là tới hồ Turskoe. Trong cuộc tiến công vào làng Zhirichi, trung đoàn cũng như chúng tôi 1 lần nữa gặp phải sức kháng cự mạnh mẽ của quân Đức. Những đơn vị nhỏ bé chúng tôi nhanh chóng bị đưa tới mũi nhọn các đợt xung phong, nhằm vào các vị trí nguy hiểm nhất để tăng cường sức mạnh cho trung đoàn. Mỗi khi chúng tôi được phối thuộc vào 1 đơn vị bộ binh, tôi nhận thấy tinh thần của họ lập tức tăng lên. Họ hiểu rất rõ rằng có những cựu sĩ quan thuộc đủ các cấp hàm, đủ quân binh chủng đang ở bên họ và cùng họ tham gia cuộc xung phong. Cứ như thể cánh bộ binh được nhận 1 mũi tiêm làm tăng tinh thần. Thật là 1 quyết định sáng suốt khi lập 1 đội đặc nhiệm từ những người thuộc các binh chủng khác nhau.
1 lính súng máy shtrafnik trung đội tôi, ko may là tôi ko thể nhớ tên anh ta, báo cáo rằng nhiều ổ súng máy Fritz đang nã đạn tập trung gây thương vong cho quân ta từ gác mái 1 trang trại lớn. Chúng bắn qua những lỗ đục trên tường căn nhà chính lợp cỏ khô. Bộ binh trung đoàn bắn trả nhưng ko ăn thua. Khi bò ra bãi trống, náu mình dưới con hào đào vội nông choèn, chúng tôi tưởng tượng ra thương vong sẽ lớn đến thế nào vì những ổ súng máy đó, thậm chí trước khi bắt đầu xung phong, còn trong cuộc xung phong chúng có thể hạ rất nhiều quân ta như phát cỏ. Vậy là tay shtrafnik phán: "Tôi sẽ hun khói chúng ra khỏi đó." Anh ta lấy 1 băng đạn cháy lắp vào khẩu súng máy, tôi hiểu ra anh ta định đốt trụi trang trại xấu số đó. Đấy là 1 trang trại đẹp và thật tiếc phải đốt nó, nhưng chúng tôi đang ở trong trận chiến. Trong ánh hoàng hôn tôi có thể thấy rõ những loạt đạn của tay súng máy can đảm bắn vào mái trang trại. Mùa hè nóng nực đã qua từ cách đây hơn tháng đã hong cho mái cỏ khô rang, vì vậy chúng bắt cháy chỉ sau vài phút. Hoả lực súng máy Đức câm họng và đúng lúc đó chúng tôi nhìn thấy pháo sáng màu xanh lá bay lên trời. Trùng hợp ngẫu nhiên chăng?
Các shtrafnik và sau đó lính bộ binh trung đoàn, chỉ thoáng sau đã hoà làm 1 khối, bật dậy xông vào làng đầy phấn khích trong những loạt đạn tiểu liên và súng trường. Trận chiến diễn ra ngắn ngủi, chỉ 15 - 20 phút sau ngôi làng đã hoàn toàn về tay quân ta. Ánh sáng từ những căn nhà cháy soi sáng ngôi làng trong ráng chiều. Có nhiều xác lính Đức, nhưng cũng có nhiều tên chạy thoát, chúng đã đồng loạt rút lui như thể nhận được 1 mệnh lệnh nào đó. Tận dụng bóng đêm và cánh rừng dày đặc phía tây Zhirichi, chúng đã biến mất khỏi tầm mắt quân ta. Chúng tôi nhận lệnh dừng lại tạm nghỉ, lại thống kê thương vong và tập hợp trung đội. Tôi cực kỳ thất vọng khi nghe tin người lính súng máy vừa hun khói bọn Đức ra khỏi căn nhà cũng đã hy sinh. Có rất nhiều chuyện ngược đời trong chiến trận. Anh ta giúp giảm thiểu thương vong trong trận đánh vào làng trong khi bản thân mình lại bị giết, anh đã cho đi mạng sống của mình vì người khác. Tất nhiên, đó là quy luật của chiến tranh, nhưng đó là những quy luật tai hại và tôi đã phải trải qua lần này và nhiều lần khác nữa.

Khi anh nuôi và xe chở đạn tìm thấy chúng tôi thì trời đã tối đen. Họ khiến chúng tôi ngạc nhiên vì đến rất đúng lúc, suốt cả ngày chúng tôi thậm chí ko có cơ hội cắn 1 miếng thức ăn khô, số lượng đạn dược cũng đã xuống thấp. Chúng tôi nhận được mỗi người nửa âu súp đặc làm từ bột kiều mạch trộn thịt và cả 100g vodka khẩu phần ra trận! Tiểu đoàn phó hậu cần, thiếu tá Izmailov quả là cánh tay phải của kombat. Ông là người cao to và hơi chậm chạp nhưng ra các quyết định rất nhanh. Ông biết cách cung cấp thức ăn và đạn dược cho người của mình trong những tình thế khó khăn nhất. Tôi sẽ nhớ mãi sĩ quan quân lương Moses Zeltszer và sĩ quan cấp đạn Boris Tachaev với lòng biết ơn to lớn.
Trước khi chúng tôi kịp kết thúc bữa ăn duy nhất trong ngày và nhận đạn cùng lựu đạn, giao liên của trung đoàn trưởng lại mang tới 1 lệnh mới. Chúng tôi phải đuổi sát bọn Đức, ko cho chúng cơ hội củng cố vị trí tại những nơi có chướng ngại vật thiên nhiên. Các đại đội của chúng tôi lại được đưa tới cánh phải trung đoàn để độc lập tác chiến. Rõ ràng bọn Đức ko chỉ rút lui đơn thuần mà còn tổ chức các đội khoá đuôi và đặt mai phục nhằm làm chậm bước tiến quân ta. Chúng cũng sẽ củng cố vị trí tại những nơi thích hợp cho phòng thủ. Tất nhiên, chúng tôi đoán được chướng ngại vật thiên nhiên tốt nhất cho chúng là sông Bug, hoặc như chúng tôi thường gọi là sông Tây Bug để phân biệt với sông Nam Bug chảy qua Vinnitsa, Nikolaev rồi đổ ra Biển Đen.
Đêm tối nhưng có nhiều sao, đó là đêm 19/7, thời điểm bắt đầu tuần trăng. Chúng tôi bắt đầu di chuyển chậm về hướng hồ Turskoe trong tình trạng hoàn toàn dò dẫm, định hướng nhờ sao và đo quãng đường đi được chỉ nhờ vào ánh chớp lửa đạn. Chúng tôi liên lạc với nhau bằng cách huýt gió. Suốt đêm chúng tôi di chuyển trong bóng đêm 1 cách hết sức thận trọng và bí mật vì đã mất liên lạc ko chỉ với trung đoàn, lúc này đang ở cánh trái chúng tôi, mà đôi khi cả với sở chỉ huy tiểu đoàn. Sau 1 chút chần chừ, đại đội trưởng quyết định đi vòng qua hồ từ bên trái tới làng Tur, nơi có thể vẫn còn các đội khoá đuôi Đức. Bên cánh phải chúng tôi là 1 sư bộ binh khác, chúng tôi ko liên lạc được với họ, điều đó có nghĩa là cả 2 sườn chúng tôi đều hở. Nghĩ lại lúc đó tình thế thật nguy hiểm, điều gì sẽ xảy ra nếu bọn Đức tấn công thọc sườn chúng tôi? Nhưng lần đó chúng tôi gặp may!
Chúng tôi tới làng Tur vào rạng sáng ngày 20/7 và lại bắn nhau với địch. Nhóm tiền tiêu gặp phải hoả lực súng máy rất mạnh. Lực lượng chính gồm 2 đại đội chúng tôi, trung đội cối của Misha Goldstein và trung đội súng trường chống tăng của Petr Smirnov đụng độ với địch. Smirnov ngay trước trận đánh được chỉ định thay Peter Zagumennikov vừa lên chức đại đội trưởng súng trường chống tăng. Chúng tôi ko hề biết đại đội 3 và các đơn vị khác của tiểu đoàn ở đâu. Nhưng thật bất ngờ chúng tôi nghe thấy tiếng súng nổ ở phía đối diện ngôi làng. Thì ra đó là bộ phận thứ 2 của tiểu đoàn mà chúng tôi vừa mất liên lạc. Họ vòng qua hồ từ bên phải và đến đúng lúc. Toàn thể tiểu đoàn trừng giới, dù chịu nhiều thương vong, đã đánh bật bọn Đức khỏi ngôi làng và đuổi theo lũ Nazi đang rút lui. Tinh thần chúng tôi tuy cao nhưng hiển nhiên ai cũng mệt khiến nhiều người ko thể đuổi sát bọn Đức được nữa. Tất nhiên, đó là kết quả của việc cố gắng quá mức để bắt kịp kẻ địch đang bỏ chạy, ko để chúng có thời gian nghỉ ngơi và củng cố. Chúng tôi hiểu rằng nếu dừng lại chờ đợi có thể dẫn tới thương vong nặng nề khi phải tấn công vào tuyến phòng ngự được chuẩn bị tốt của địch.

biết là bác cũng rất nhiều việc cần phải làm nhưng mong bác dịch và đăng bài càng nhanh càng tốt .