Phạm Quỳnh - Một nhà văn hoá lớn của dân tộc

Tớ ở nhà C2. Nhà đó tầng 3 còn có ông Ngữ, làm ở Viện Nghiên cứu Giáo dục, cũng có tiếng. Tầng 2 có ông Đại là em ông Lý Tự Trọng.
Đóng góp về văn hóa lớn nhất của ông Phạm Quỳnh có lẽ là công lao lăng xê chuyện Kiều. Ông có câu nổi tiếng "Chuyện Kiều còn, tiếng ta còn; tiếng ta còn, nước ta còn.." Trước thời Phạm Quỳnh, chuyện Kiều đã nổi tiếng nhưng nó chỉ thật sự được coi là kiệt tác của văn học VN từ khi được Phạm Quỳnh lăng xê. Khổ cái là cái câu hay ho trên trước đây bị phê bình là cải lương, mị dân, ru ngủ quần chúng bị áp bức.

Con là con, bố là bố đừng có nghĩ nhập nhằng với nhau. PQ nói là nhà văn hoá thì cũng đúng , nhưng nói là nhà văn hoá nhớn của VN thì xem lại đi. Cái thời Pháp , để phục vụ cho chính sách thuộc địa thì Pháp cũng cần một số người để quảng bá cho mình, nhất là lúc những gì lạc hậu tại thuộc địa sẽ kìm hãm sự khai thác và ảnh hưởng không không trực tiếp thì gián tiếp đến lợi nhuận đầu tư tại thuộc địa. Những gì mà PQ đưa ra chỉ trong khuôn khổ cho phép của Pháp thôi.

Hình như có lần đọc ở đâu đó tài liệu nói rằng nhạc sĩ Phạm Duy là con trai cụ Phạm Quỳnh. Nếu đúng thế thì gia đình cụ Phạm Quỳnh này nhiều người tài đó.
Được nguyencongtu712 sửa chữa / chuyển vào 22:33 ngày 08/01/2006

Hình như có lần đọc ở đâu đó tài liệu nói rằng nhạc sĩ Phạm Duy là con trai cụ Phạm Quỳnh. Nếu đúng thế thì gia đình cụ Phạm Quỳnh này nhiều người tài đó.
--------------------------------------------------------------
Tài liệu sai toét rồi. Phạm Duy là con của nhà văn Phạm Duy Tốn cơ k phải cụ Phạm kia đâu.

Sorry! Tớ vừa check lại, nhầm lẫn.

Ông Phạm Quỳnh biết lợi dùng khuôn khổ của Pháp để giúp nước. Ông cũng vận động để thay đổi khuôn khổ xã hội cho có lợi với quyền của người dân (như bình đẳng giữa Nam và Nữ).
Con đường ông trọn là con đường cải cách để phát triển. Cổ vũ cho việc xoá bỏ khuôn mẫu cũ lạc hậu thiếu quyền con người, bằng khuôn mẫu mới tiến bộ hơn về quyền con người, có lợi hơn cho con người VN. Con đường này rất gần với con đường mà những nhà cải cách XH ngay này dùng để thay đổi XH Việt Nam.
Các bạn có thấy được sự tương đồng đó không nhỉ .

Suy ngẫm thì cũng phải thấy toàn diện chứ.Có việc gì tách rời mà không tương hỗ đến cái khác đâu. Nhưng tôi nói tiếc,là vì lý do sau:
Về học thuyết :
Cụ Phạm xây dựng một nền học thuyết CảI luơng,sao chép các giá trị nhân bản cuả nền tư pháp cuả Pháp. Chủ trương cuả Cụ :
- Xây dựng một chế độ Quân chủ lập hiến. Quân chủ : Vẫn giữ Vua quan,nhưng những quyền hạn cuả Vua Nguyễn bị hạn chế. Thực sự không ban hành Hiến pháp này thì từ 1858,quân Pháp đã hạn chế quyền đó rồi.Sau đó một thờI gian Vua là Bù nhìn.Chẳng qua là hợp thức hoá mà thôi.
- Lập hiến : Dân được Tự do-Bình Đẳng- Bác Ái như copy cuả Pháp,nhưng ba cái từ này ngườI Pháp khoác cho thằng nô lệ,thực chất nó vẫn là nô lệ
- Điều hành : Vẫn do Vua,nhưng thực chất là do Pháp. MỗI tỉnh có toà Công sứ là nơi trực tiếp bổ nhiệm và điều hành công việc.
- Công thức : Dân =lập hiến+ Vua= điều hành+ Pháp= Bảo hộ,cai trị chẳng qua là sự mơ ước cuả ngườI một nước nô lệ cuả Pháp mà thôi.
Người Pháp quá thích cái chủ nghiã cuả cụ. Nó hô hào một xã hội lập hiến dưới sự cai trị cuả Mẫu quốc. Công thức này Pháp lập ra khắp nơi,đặc biệt là Phi châu mà các nước ,ví dụ Angieri là nạn nhân. Tôi vưà nói chuyện với các ban A f r i ca n đã rõ.
Gia đình nào là quan lạI cũ thì có thể hỏI lạI ,biết rõ.
Về điều hành :
Thực chất lúc đó ,cụ Phạm là Thủ tướng cuả một trò hề cuả Pháp. Nói không ngoa rằng,thực quyền,cụ vượt vua Bảo Đại. Cụ là Thượng thư,Điện tiền Tổng lý và là ngườI nhận lệnh trực tiếp cuả Thái thú Pasquier thông báo cho Vua Bảo ĐạI thi hành. Quyền ông Phạm lớn đến mức,trong HộI đồng cao nhất cuả Triều đình,ông là Tổng Kiểm tra. Chính ông ký tắt và chấp bút bổ nhiệm cố Tổng thống Ngô Đình Diệm làm Thượng thư Bộ Lại.
Trong các tài liệu còn nói,cụ Phạm là bạn cuả trùm Police và Mật thám Marty nên cụ ra rất nhiều lệnh diệt CS và cả QDĐ nưã.
Thời Chính quyền thân Nhật cuả Sử gia Trần Trọng Kim, cụ Phạm không còn quyền hành lớn như trước nưã,chỉ là Bộ trưởng Giáo dục Quốc dân. Nhưng ,một lần nưã,cụ lại làm một trong những quan chức cao cấp cho người Nhật.
Tiếc thay,là một trong những nhà trí thức lớn nhưng cụ lại làm công cụ cho hai ông bạn Pháp và Nhật. Giá cụ tiết tháo,thấy thực chất vẫn tô điểm cho Pháp ,Nhật thôi mà ngồi làm thơ thì hậu thế còn được hưởng văn chương hay hơn.

Được BrodaRu sửa chữa / chuyển vào 02:32 ngày 09/01/2006

Đến lúc không còn Pháp còn Nhật nữa , không việc gì phải mất công "lợi dụng khuôn khổ" của chúng nữa , thì ông Phạm Quỳnh bay hơi chẳng thấy giúp gì cho nước

Sau đây là câu chuyện về lần cuối xuất hiện của "cụ" trước khi bay hơi :
Ngày 21/8/1945, khi vua Bảo Đại đang được Đại sứ Nhật ?" Yokohama bảo vệ làm ?oQuốc trưởng Đại Nam?, đang ngồi ở điện Kiến Trung, thì Đặng Văn Việt và Cao Pha vào nội thành hạ cờ ?oquẻ ly?, treo cờ đỏ sao vàng trên cột cờ kinh thành Huế. Lệnh treo cờ do Phan Hàm phân công.
Ngày 22/8, trước ngày khởi nghĩa, Lê Tư Đồng (********* Trung bộ) trao lệnh cho Phan Hàm (********* TNTT) phải đưa những người dễ tạo điều kiện ?ogây hấn? ra khỏi thành phố Huế, nghĩa là? đối với hai vị họ Phạm và họ Ngô. Chỉ thị: ?oĐưa họ rời Huế mới được mít ?" tinh?. Phân công: - Phan Hàm và Võ Quang Hồ đến thăm biệt thự Hoa Hồng trên bờ sông An Cựu. Còn Đặng Văn Việt và Đặng Viết Châu lên phía bờ sông gần nhà thờ Phú Cam.
Nhưng đến hai ?ocửa quan? đó, dù là trí thức vẫn là dân thường vô danh tiểu tốt. Lại phải có súng để đề phòng bất trắc, phản ứng lại của cái gia đình danh tiếng, đầy uy thế và đông con cháu, đầy tớ (người làm) đó.
Bởi rằng thời gian đó, dân quanh vùng cho biết ?onhà cụ họ Phạm? có một bộ phận lính khố xanh khoảng 20 ?" 30 bảo vệ (ăn mặc cả đồ thường). Gia đình cụ họ Ngô ở Phú Cam cũng có một đội bảo vệ như vậy.
Hơn nữa, nói là Quân Giải Phóng (gọi theo ngoài Bắc lúc ấy) nhưng anh em TNTT làm gì? có súng. May là anh em gần đây thường tổ chức lừa lính Nhật, cả sĩ quan để ?oăn cắp? súng.
Sau này khi bọn Tàu vàng Tưởng Giới Thạch vào thì? mua súng khá rẻ và khá dễ (1 tô bún bò đầy thịt là được 1 ?ocá?). Vậy là Phan Hàm và Võ Quang Hồ có 2 khẩu súng 6 ?" cỡ 35.
Nhưng chưa xong! Hai ?ocậu cử tương lai? thường mặc áo ?osơ mi? quần tây, nay thắng bộ đồ quân sự thì làm sao vô lọt ?ocửa quan?, nhất là khi các quan đang cảnh giác ?odân đen cách mạng làm liều? kiểu thời phá ngục Bastille Đại cách mạng Pháp 1789? thì nguy.
Các quan nhỏ như tri huyện, thừa phái hay đến ?ochầu? quan Thượng, phải đội khăn đóng, bận áo dài đen. Vậy là ?o2 cậu? phải xoay đủ bộ trong thời gian ngắn (thời đó dễ vô cùng): áo dài đen, khăn đóng, quần trắng. Cùng lúc là cử người đi ?odo thám?, để biết rõ tình hình và địa thế khuôn viên villa des Roses.
Nhà các quan có bảo vệ trên 20 người là đông, nên ?obên mình? cũng phải lo? tác chiến. Đã hẹn trước với anh Phan Tử Lăng chỉ huy đồn lính khố xanh (là ********* TNTT) để lo 2 xe và mấy anh thanh niên sẽ cùng hướng cầu An Cựu. Trước khi đến nhà cụ Thượng, 2 anh cũng đã xin ý kiến của ********* Thuận Hóa là anh Lê Tư Đồng: Nếu họ chống cự hay có triệu chứng bỏ chạy thì? bắn. Đến 1g trưa, tức 13g (1), nhanh nhẹn và ?ooai hùng? thẳng tiến. Xe đỗ gần cổng vào, 2 vị ?othừa phái? ung dung đi vào không ai hỏi gì.
Nhưng có ?osự cố?, vì lúc anh Phan Hàm vừa bước xuống xe để đi vào thì Nguyễn Tiến Lãng vừa từ trong nhà đi ra, Nguyễn Tiến Lãng nhỏ người, gầy nhưng rất tinh và khôn (có lẽ vì thấy có 2 xe), nên? biết ngay ?ocó chuyện xấu?, quay người bỏ chạy.
Anh Phan Hàm bắn, nhưng súng chúc nòng không nổ, Nguyễn Tiến Lãng vội chuồn, còn ?oông chỉ huy? Phan Hàm ?ođút khẩu súng 6 vào túi? (lúc kể, anh Phan cười: Tưởng là hóc đạn, chứ mình đâu có biết? bắn).
Nhờ vậy, nên? êm thắm, Cụ thượng họ Phạm không nghi ngờ gì. Anh Võ Quang Hồ lên lầu, thấy cụ đang ngồi trên ghế salông, khẽ chào và đưa giấy của *********. Cụ đứng lặng rồi cùng đi xuống lầu.
Anh Phan Hàm ở dưới? ?okhám nhà? cả trên lầu, thấy ở tủ sách nhỏ của con gái Phạm Quỳnh (không biết của cô nào) vàng lá xếp đống, trong đó. Niêm phong nhà, lầu. Tất cả người nhà cụ Thượng họ Phạm kể cả cụ đều xuống nhà dưới. Đột nhiên, Phạm Quỳnh xin lên lầu cho lấy một ?oquả trầu? ?" vì cụ Thượng thường ăn trầu. Thật không ngờ dưới bàn để toàn vàng?
Bắt xong Phạm Quỳnh, mới họp lính bảo vệ, giải thích và vận động họ, vì chính quyền chưa thuộc về cách mạng. Trưa đó Phạm Khuê và Phạm Giao đều đi vắng.
Phạm Giao hiệu là Tiêu Diêu, có viết báo ở Huế. Trong tình thân, tôi hỏi anh Phạm Hàm về cả đống vàng đó, có tịch thu không. Anh bảo: ?oMình đâu có để ý vì đang lo bắt Phạm Quỳnh, vả lại không quan tâm, thời đó là thế.
Đến trường hợp Tổng đốc Ngô Đình Khôi! Kể về tội thì Khôi đâu có lớn bằng Quỳnh, nhưng nguy hiểm hơn Quỳnh nếu phải bảo vệ cách mạng. Năm 1985 đó, nhiều người ở Huế vẫn ủng hộ Khôi, cụ thể là một số anh em trong trường TNTT: có tin là đám ủng hộ Khôi sẽ chống lại cách mạng.
Ngay sau đó, anh em TNTT đưa Phạm Quỳnh đến giam ở lao Thừa phủ, có cả Nguyễn Tiến Lãng cũng mới bị bắt. Đó là lệnh của ********* Trung bộ.
Sau này , Giáo sư Trần Văn Giàu cho rằng cái gọi là "chủ nghĩa quốc gia" của Phạm Quỳnh chẳng qua là thứ "chủ nghĩa quốc gia ăn xin" , chấp nhận và cho rằng được làm nô lệ cho "mẫu quốc" là một lý tưởng . Vì thế mà Phạm Quỳnh hay Ngô Đình Khôi đều nổi tiếng là những kẻ góp sức vào việc đàn áp ********* hay các tổ chức cách mạng muốn đánh đuổi "mẫu quốc" .

Nói gì thì nói, cụ Phạm Quỳnh và Ngô Đình Khôi là hình ảnh tiêu biểu và cụ thể cho cái gọi là:
"Trong các xã hội thuộc địa, tầng lớp trí thức và giai cấp thống trị bản sứ gặp khủng hoảng nghiêm trọng. Một bộ phận tha hoá, dần trở thành tay sai cho những kẻ thực dân và do đó tự đánh mất vai trò lãnh đạo trong xã hội, trở thành kẻ thù của chính dân tộc mình" _ Lửa Trong Lòng Hồ _ Frances Fitzgerald.
Thế mới thấy CS không tin trí thức lắm (mặc dù lãnh đạo CS toàn trí thức) cũng không oan nhỉ