Phiếm luận - Mạn đàm - Mỗi tuần một chủ đề. Chủ đề tuần này: KHÔNG THỂ VÀ CÓ THỂ

Câu chuyện của chú đại bàng
Ngày xửa ngày xưa, xưa lắm rồi, khi mà muôn loài còn chung tiếng nói. Đại bàng là một loài quyền quý bởi nó có thể sải cánh cùng trời xanh, bay lượn khắp non cao cùng biển rộng.
Chuyện là, có một con đại bàng nọ đẻ ra một quả trứng, không may đánh rơi vào ổ một con gà. Giống như bao quả trứng gà khác, quả trứng đại bàng được mẹ gà ấp ủ và chăm sóc đến ngày sinh nở. Chú đại bàng con ra đời và tiếp tục được mẹ gà nuôi dậy cùng với đám gà con mà chẳng ai thắc mắc gì.
Đến một hôm, khi cùng gà mẹ đi kiếm ăn, chú đại bàng con nhìn lên trời xanh thấy bao nhiêu là cánh chim chao lượn, trong đó có cả những cánh chim rộng lớn và quyền uy của họ nhà đại bàng. Chú thấy trong mình trỗi dậy một điều gì đó rất kỳ lạ. Chú ước mơ được bay lượn như những cánh chim trên trời cao kia, được đậu trên những cành cây và được nhìn mọi thứ từ trên cao đó. Chú nói với mẹ gà:
- Mẹ ơi con muốn bay như những con chim kia.
Khi nghe thấy thế cả đám gà con cùng ồ lên cười và chế nhạo:
- Thằng hâm, nhà mình là họ gà, sao mà bay được chứ?
Mẹ gà khi nghe thấy thế cũng nghĩ con mình chỉ là đùa nên không nói gì. Nhiều ngày sau, đại bàng con chẳng chịu kiếm ăn, cứ tỏ ra buồn phiền tại sao mình không thể bay lên được. Mỗi lần nói ra ước mơ ấy đều bị những chú gà con chê cười và cho là mất trí. Gà mẹ cũng nói:
- Con à, chúng ta không có cánh dài, không có lông mượt nên không thể bay lên cao được. Ở dưới đất này cũng nhiều thức ăn lắm, nhất là ở bãi rác kia kìa, hãy đến đó và chăm chỉ kiếm mồi đi con.
Và cứ thế, mỗi lần chú nói lên ước mơ, đến cái khát khao được bay lên trời xanh là đều bị chê cười, bị mẹ gà khuyên nhủ phải kiếm ăn chăm chỉ. Mãi rồi chú cũng thấy thế là đúng, cả họ nhà ta có ai bay được đâu, sao mình lại có ước mơ viển vông như vậy!
Và thời gian cứ trôi đi, trôi đi...chú đại bàng đã đi suốt cuộc đời này như bao con gà khác. Hết.
=================================================
Đây là một câu truyện ngụ ngôn VTM rất thích. Câu chuyện chứa đựng một triết lý sống rất đẹp và mang tính giáo dục cao. Mời các bạn cùng bình luận, bình phẩm ý nghĩa câu truyện này. Cuối tuần sẽ có bài tổng kết.

Lại đã nghe một câu chuyện như thế này nhưng kết thì khác. Chú đại bàng đó không quan tâm đến những câu trêu chọc chế nhạo của người khác mà quyết tâm tập bay. Một ngày nọ, chú đã thành công, bay lượn trước sự ngạc nhiên của họ nhà gà.
-----> Nếu anh muốn thành đại bàng, anh hãy làm những việc mà một con đại bàng thường làm?
Và một cái kết mà tớ tự nghĩ ra. Sau khi nhìn thấy "con gà hâm" ấy bay được trên bầu trời. Nhiều con gà khác, đã từng ước mơ đến chuyện bay lượn mà không dám nói, cũng cảm thấy hưng phấn: "Nó có thể, tại sao mình lại không?". Thế là chúng bắt chước cách làm của "con gà hâm" nọ, tập bay. Tiếc thay, chúng đâu phải là đại bàng, kết quả thì con gãy cổ, con gãy cánh, thương tích đầy mình. Con nào cũng bỏ cuộc, còn một chú vẫn quyết tâm bay cho bằng được và chú ta đã bay, nhưng không dùng đôi cánh .
-----> Tớ không thích câu chuyện này là vì vậy. Chẳng lẽ mọi cố gắng của bạn sẽ trở nên vô ích nếu bạn không phải là đại bàng.
Nhưng xét vấn đề thoáng một tý thì con gà ấy ngốc thật, tại sao lại sống chết làm cái việc mà mình không thể. Con người thì khác, họ không thể bay như chim nhưng có thể làm cho vật khác bay và chở họ đi.
-------> Cùng một ước mơ cũng như cùng một đích đến, nếu không đi thẳng được thì ta đi vòng, không đi được đại lộ thênh thang thì ta đi đường rừng, đường tắt. Quan trọng không phải ta có phải đại bàng hay không, mà là ta có được ý chí của đại bàng và suy nghĩ của một con gà hay không.
"Thiên hạ vô nan vấn
Nhân tâm chí bất kiên"
Ke ke kẹ kẹ . Zìa

Lại đã nghe một câu chuyện như thế này nhưng kết thì khác. Chú đại bàng đó không quan tâm đến những câu trêu chọc chế nhạo của người khác mà quyết tâm tập bay. Một ngày nọ, chú đã thành công, bay lượn trước sự ngạc nhiên của họ nhà gà.
-----> Nếu anh muốn thành đại bàng, anh hãy làm những việc mà một con đại bàng thường làm?
Và một cái kết mà tớ tự nghĩ ra. Sau khi nhìn thấy "con gà hâm" ấy bay được trên bầu trời. Nhiều con gà khác, đã từng ước mơ đến chuyện bay lượn mà không dám nói, cũng cảm thấy hưng phấn: "Nó có thể, tại sao mình lại không?". Thế là chúng bắt chước cách làm của "con gà hâm" nọ, tập bay. Tiếc thay, chúng đâu phải là đại bàng, kết quả thì con gãy cổ, con gãy cánh, thương tích đầy mình. Con nào cũng bỏ cuộc, còn một chú vẫn quyết tâm bay cho bằng được và chú ta đã bay, nhưng không dùng đôi cánh .
-----> Tớ không thích câu chuyện này là vì vậy. Chẳng lẽ mọi cố gắng của bạn sẽ trở nên vô ích nếu bạn không phải là đại bàng.
Nhưng xét vấn đề thoáng một tý thì con gà ấy ngốc thật, tại sao lại sống chết làm cái việc mà mình không thể. Con người thì khác, họ không thể bay như chim nhưng có thể làm cho vật khác bay và chở họ đi.
-------> Cùng một ước mơ cũng như cùng một đích đến, nếu không đi thẳng được thì ta đi vòng, không đi được đại lộ thênh thang thì ta đi đường rừng, đường tắt. Quan trọng không phải ta có phải đại bàng hay không, mà là ta có được ý chí của đại bàng và suy nghĩ của một con gà hay không.
"Thiên hạ vô nan vấn
Nhân tâm chí bất kiên"
Ke ke kẹ kẹ . Zìa

Từ câu chyện ngụ ngôn của bạn, mình xin thảo luận xoay quanh 2 khía cạnh là "Tố chất bẩm sinh" và "Môi trường đào tạo". Ước mơ thì không giới hạn không phận biệt đẳng cấp. Tuy nhiên sẽ có những ước mơ trở thành hiện thực nhưng cũng không ít những ước mơ sẽ là viển vông. Không có gì cấm được một "chú Gà" mơ ước mình có thể "bay như chim" thậm chí uy phong như một chú "Đại Bàng". Nhưng ước mơ này sẽ sớm làm chú từ bỏ nó bởi làm sao chú có được "tố chất" của Đại Bàng. Nhưng nhờ có ước mơ mà chú hiểu được bản thân và có thể học được cách chấp nhận sống một "kiếp Gà" vui vẻ chăng?.
Quay trở lại với chàng "Đại Bàng Gà" dù cho chàng ta mang trong mình "dòng máu Đại bàng" có ước mơ và hoài bão nhưng không được phát hiện và phát huy thì sớm muộn gì cũng sẽ bị thui chột. Trừ phi chàng này có cơ may được đào tạo trong môi trường "Đại Bàng" thì với tố chất của mình ước mơ của cậu ta sẽ thành hiện thực. Chứ không dù cậu ta có cố tình tự bay thì cũng rất có nguy cơ "gãy cổ" hoặc bay chẳng hơn Gà mà cũng không giống Chim. Nhưng đúng là phải có "Ước Mơ" thì mới kích thích được "Tiềm Năng".
Bạn SVTT có nhiều ý khá hay trong cách thảo luận của mình ở chủ đề tuần trước. Trong tuần này thì mình thấy chưa đồng ý với nhận định của bạn rằng "Anh muốn trở thành Đại Bàng thì hãy làm công việc mà Đại Bàng thường làm". Đây là bạn đã nhận định trên tố chất của một anh Đại Bàng. Nhưng thực tế câu chuyện đặt ra thì anh ta đã không hề biết gì về nguồn gốc thực sự của mình. Đối với anh ta thì làm sao biết được 1 Đại Bàng thường làm gì khi sống trong môi trường của loài Gà?
Như vậy, ước mơ là rất cần cho cuộc sống nói chung và đối với mỗi người chúng ta nói riêng. Nhưng để ước mơ không trở thành viển vông thì ước mơ đó phải dựa trên nền tảng của bản thân và trong một môi trường thích hợp. Chúc mọi người sẽ có nhiều ước mơ thành hiện thực

Từ câu chyện ngụ ngôn của bạn, mình xin thảo luận xoay quanh 2 khía cạnh là "Tố chất bẩm sinh" và "Môi trường đào tạo". Ước mơ thì không giới hạn không phận biệt đẳng cấp. Tuy nhiên sẽ có những ước mơ trở thành hiện thực nhưng cũng không ít những ước mơ sẽ là viển vông. Không có gì cấm được một "chú Gà" mơ ước mình có thể "bay như chim" thậm chí uy phong như một chú "Đại Bàng". Nhưng ước mơ này sẽ sớm làm chú từ bỏ nó bởi làm sao chú có được "tố chất" của Đại Bàng. Nhưng nhờ có ước mơ mà chú hiểu được bản thân và có thể học được cách chấp nhận sống một "kiếp Gà" vui vẻ chăng?.
Quay trở lại với chàng "Đại Bàng Gà" dù cho chàng ta mang trong mình "dòng máu Đại bàng" có ước mơ và hoài bão nhưng không được phát hiện và phát huy thì sớm muộn gì cũng sẽ bị thui chột. Trừ phi chàng này có cơ may được đào tạo trong môi trường "Đại Bàng" thì với tố chất của mình ước mơ của cậu ta sẽ thành hiện thực. Chứ không dù cậu ta có cố tình tự bay thì cũng rất có nguy cơ "gãy cổ" hoặc bay chẳng hơn Gà mà cũng không giống Chim. Nhưng đúng là phải có "Ước Mơ" thì mới kích thích được "Tiềm Năng".
Bạn SVTT có nhiều ý khá hay trong cách thảo luận của mình ở chủ đề tuần trước. Trong tuần này thì mình thấy chưa đồng ý với nhận định của bạn rằng "Anh muốn trở thành Đại Bàng thì hãy làm công việc mà Đại Bàng thường làm". Đây là bạn đã nhận định trên tố chất của một anh Đại Bàng. Nhưng thực tế câu chuyện đặt ra thì anh ta đã không hề biết gì về nguồn gốc thực sự của mình. Đối với anh ta thì làm sao biết được 1 Đại Bàng thường làm gì khi sống trong môi trường của loài Gà?
Như vậy, ước mơ là rất cần cho cuộc sống nói chung và đối với mỗi người chúng ta nói riêng. Nhưng để ước mơ không trở thành viển vông thì ước mơ đó phải dựa trên nền tảng của bản thân và trong một môi trường thích hợp. Chúc mọi người sẽ có nhiều ước mơ thành hiện thực

Nhớ lại hồi đi lính,có lần tiểu đội tôi đi ngang qua một căn nhà bên đường. Lúc ấy đã khá khuya, chúng tôi gõ cửa xin ngủ nhờ. Mở cửa là một người phụ nữ có vẻ đẹp khá mặn mà. Trông chừng nàng chỉ hăm bẩy hăm tám cái xuân xanh. Sau khi nghe chúng tôi trình bày, nàng bảo, em ra một câu đối, chàng nào giải được em cho ngủ nhờ.
Chúng tôi hào hứng lắm chuẩn bị lên giây cót tinh thần. Nàng đủng đỉnh vừa đi vừa đọc:

Sáu Xê cộng tám em mờ
Đố ai đoán được cho (ngủ) nhờ một đêm.....​

Nghĩ nát óc mà chúng tôi không sao đoán ra sáu xê cộng tám em mờ là cái gì?
Nãy giờ, viecthienha vẫn đăm chiêu, đột nhiên cậu ấy lên tiếng:

Chán cho cái cảnh chưa chồng
Mắc màn mở mắt mà mong ....một mình...​

Chúng tôi đứa nào đứa nấy nhìn nhau rồi nhìn viecthienha, lắc đầu nghĩ: đã không đoán được ra lại còn chòng ghẹo người ta, phen này cả bọn ngủ ngoài là cái chắc.
Bỗng nhiên, người phụ nữ mỉm cười cầm tay viecthienha nói: chàng đã giải đúng, đêm nay chàng ngủ ở đây.
....
Chuyện cũng đã lâu lắm rồi.
Hic, nghe nói sau này hai người lên duyên cầm sắt...

Nhớ lại hồi đi lính,có lần tiểu đội tôi đi ngang qua một căn nhà bên đường. Lúc ấy đã khá khuya, chúng tôi gõ cửa xin ngủ nhờ. Mở cửa là một người phụ nữ có vẻ đẹp khá mặn mà. Trông chừng nàng chỉ hăm bẩy hăm tám cái xuân xanh. Sau khi nghe chúng tôi trình bày, nàng bảo, em ra một câu đối, chàng nào giải được em cho ngủ nhờ.
Chúng tôi hào hứng lắm chuẩn bị lên giây cót tinh thần. Nàng đủng đỉnh vừa đi vừa đọc:

Sáu Xê cộng tám em mờ
Đố ai đoán được cho (ngủ) nhờ một đêm.....​

Nghĩ nát óc mà chúng tôi không sao đoán ra sáu xê cộng tám em mờ là cái gì?
Nãy giờ, viecthienha vẫn đăm chiêu, đột nhiên cậu ấy lên tiếng:

Chán cho cái cảnh chưa chồng
Mắc màn mở mắt mà mong ....một mình...​

Chúng tôi đứa nào đứa nấy nhìn nhau rồi nhìn viecthienha, lắc đầu nghĩ: đã không đoán được ra lại còn chòng ghẹo người ta, phen này cả bọn ngủ ngoài là cái chắc.
Bỗng nhiên, người phụ nữ mỉm cười cầm tay viecthienha nói: chàng đã giải đúng, đêm nay chàng ngủ ở đây.
....
Chuyện cũng đã lâu lắm rồi.
Hic, nghe nói sau này hai người lên duyên cầm sắt...

Bạn có để ý đến dấu chấm hỏi mà tớ đã cố tình đặt ở cuối câu hay không? Đơn giản là anh muốn bay như Đại Bàng thì anh sẽ tập bay, đó chẳng phải là công việc của một Đại Bàng hay sao? Theo bạn, tố chất của một người là một trong những điều quan trọng để anh ta thực hiện ước mơ à? Điều đó bây giờ có lẽ xưa rồi bạn ạ. Mình lấy trường hợp một con gà bình thường trong đàn gà đó nhá, tớ khẳng định là nó có thể bay được đấy, tại nó không biết cách mà thôi.
Ban đầu, nó có thể tập bay, nhưng không được, và nó vẫn tin rằng: biết đâu, nó không làm được, mà một ai đó sẽ làm được điều đó. Nó tìm một con gà có ước muốn bay mãnh liệt và kích lệ nó tập bay, hoặc nó quan sát để tìm được con đại bàng mà nó cần (mình chưa thấy đại bàng con, nhưng chắc một điều, tác giả đã cố tình bỏ qua chi tiết hình dáng khác lạ của con đại bàng trong bầy gà). Và khi con đại bàng đó đã bay được, nó có thể đưa con gà bay cùng với nó.
Việc đó không hề mới lạ nữa, con người là tổng hoà các mối quan hệ, khi kết hợp với nhau, người này lên cao thì có thể đưa người khác lên cao theo, từ ước mơ của người này mà người khác có thể thực hiện ước mơ của mình. Môi trường đào tạo cũng quan trọng nhưng ý chí mới là cái quan trọng hơn cả.
"Hạnh phúc do đấu tranh mà có "

Mình không đem tố chất hay môi trường đào tạo ra so sánh để cho rằng cái nào là quan trọng. Bởi đó chỉ là một phần nhỏ ko có tính quyết định sự thành bại. Nhưng nó giúp con người biết tự khai thác tốt khả năng của bản thân.
Bạn nói cũng thật có lý vì không có gì là không thể làm được mà chỉ có thể là chưa hoặc không biết cách mà thôi. Biết đâu một ngày nào đó sẽ có những chú gà bay lượn trên không nếu loài gà vẫn tiếp tục theo đuổi ước mơ? có thể lắm chứ

Đây là vấn đề gây tranh cãi giữa các nhà khoa học khá lâu. Thời thế giới chia làm 2 phe XHCN va TBCN, cuộc tranh luận này rất sôi nổi.
Phía các nhà khoa học các nước tư bản thì lưu ý nhiều đến tính di truyền (tố chất bẩm sinh), cũng có những nhà khoa học thì đề cao yếu tố môi trường giáo dục và môi trường sống.
Nhưng phía các nhà khoa học Xô Viết thì đề cao gần như tuyệt đối yếu tố giáo dục. Họ tin rằng giáo dục bình đẳng thì mọi người đều có cơ hội như nhau, đều có thể trở thành tài ba xuất chúng. Họ nêu lên nhiều dẫn chứng các nhà lãnh đạo, nhà bác học tài ba xuất thân từ nông dân, thợ thuyền như Lobachevsky, Abraham Lincon,...
Nhưng cũng chính vì quan niệm tuyệt đối hoá như thế mà gây nhiều tác hại cho nền khoa học Xô Viết. Ai làm lĩnh vực sinh học thì hiểu rõ điều này.
Ngày nay, tranh cãi yếu tố di truyền hay yếu tố môi trường quan trọng hơn, không được lưu ý nữa. Thái độ đúng đắn là làm sao phát huy tốt nhất yếu tố di truyền và yếu tố giáo dục. Cả hai thứ đều quan trọng.
[nick] [nick]
Được thieulambacphai sửa chữa / chuyển vào 13:07 ngày 07/06/2007