Phương pháp truyền thông của Trung Quốc (VD từ chiến tranh biên giới 1979)

Phương pháp truyền thông của Trung Quốc (VD từ chiến tranh biên giới 1979)

Đã có topic giới thiệu chi tiết về cuộc chiến năm 1979 với TQ trên ttvnol nhưng mình muốn đưa lên bài này để giới thiệu về cách nhìn của TQ đối với cuộc chiến này. Nó cũng cho thấy trình độ ém nhẹm thông tin của TQ rất cao.

Trung Quốc ém nhẹm cuộc chiến đánh VN

Việtmercury, 11/3/05

Howard W. French
New York Times

MALiPO, Trung quốc - Sau khi leo những bậc đá đốc ngược, cuối cùng toàn cảnh hiện ra, thì cái nghĩa trang liệt sĩ nằm ngoài thị xã này chợt làm cho những người đến thăm lần đầu phải sững sốt: xa suốt tầm mắt, khắp sườn đồi cong là hàng hàng lớp lớp những nấm mồ, mỗi nấm mồ đều có một tấm bia trang trí một ngôi sao lớn mầu dở, một cái tên và những giòng chữ. Nhưng cả hai ông Long Siêu Cương và Bạch thiên Nhưng đều đã từng đến đây từ trước . Cả hai đều là cựu chiến binh trong cuộc chiến Trung quốc đánh VN, cuộc chiến bắt đầu bằng trận ác liệt vào giữa tháng Hai 1979, thiện thoaủng hộ quay về đây để tìm những người bạn đã mất. Và hôm ấy, trong hơn một tiếng rưỡi đồng hồ, họ leo lên leo xuống cái sườn núi hoang vắng gần biên giới VN này để lặn lội tìm những cái tên trong số 957 người lính chôn tại đây, đôi lúc họ dừng chỗ này, chỗ khác để châm mất điếu thuốc, đặt lên nấm mồ cho một người đồng chí. Cái im lặng bao phủ nơi đây, chỉ đôi lúc bỏ xáo trộn vì cơn gió xào xạc thổi qua mấy khóm tre trong nghĩa địa, thật thích hợp cho một cuộc chiến đang cố ý bị bỏ quên đi ở Trung quốc. Con số chính thức được nhìn nhận là 20.000 người Trung quốc chết trong tháng đầu tiên của cuộc chiến khi các lực lượng nước này xâm lăng vào VN và chạm mặt với sự chống trả mãnh liệt, chưa kể đến những người khác chết trong lúc đánh rải rác suốt thời thập niên 1980. Không có thống kê chính thức ước lượng thiệt hại của VN, nhưng người ta đều nghĩ con số này thấp hơn.
Sau cuộc chiến, Trung quốc không sản xuất cuốn phim nào như "Rambo" của Mỹ, càng không có một cuốn nào như "Deer Hunter" hoặc "Platoon." Trung quốc có vài cuốn phim, vài cuốn tiểu thuyết và hồi ký nói về nỗi khó của người lính và gia đình ho Nhưng không hề có những khảo sát xúc động về sự kinh hoàng hoặc về cái mơ hồ đạo đức của cuộc chiến tranh nàỵ Không một đài kỷ niệm hoành tráng nào được dựng nên, ngoài những nghĩa trang như nghĩa trang này, mà hầu hết đều nằm trong vùng biên địa xa xăm. Bản thân các cựu chiến binh, nhiều người khó mà nói được tại sao họ chiến đấu trong cuộc chiến ấy. Hầu hết đều miễn cưỡng không muốn thảo luận cuộc chiến này với người ngoài, họ từ chối không thảo luận cả với gia đình ho Khi được hỏi chiến tranh này xẩy ra là vụ chuyển gì, ông Long Siêu Cương, 42 tuổi, người lính bộ binh từng chứng kiến những trận đánh dữ dội, đã lặng thinh một lúc rồi trả lời, "Tôi không rõ" Khi được hỏi thế ông giải thích quá khứ của ông với gia đình ông như thế nào, ông Cương nói có lần đứa con gái 12 tuổi của ông đã đặt câu hỏi, thì ông chỉ giản dị bảo chuyện ấy chẳng dính dáng gì đến con.
Quên đi một cuộc chiến có kích thước lớn lao như thế không phải là một hành vi tự động thờ ơ, mà thay vì thế, đấy chính là sản phẩm của những nỗ lực sắt thép và không ngớt của chính phủ trong việc kiểm soát thông tin và nhất là lịch sử. Ðiển hình các sinh viên học sinh ngày nay đọc sách sẽ không hề thấy đề cập gì đến cuộc chiến ấy. Các tác giả viết sách mà lục lọi nghiên cứu lịch sử cuộc chiến này đều thường xuyên bị từ chối không cho xuất bản. Năm 1995, một cuốn tiểu thuyết viết về trận chiến này, cuốn "Cái Chết Ði Ngang," dường như đã lơ lửng tháng giải văn chương toàn quốc, thì đột nhiên bị loại ra khỏi cuộc thi mà không một lời giải thích. Nếu nhà cầm quyền Trung quốc đã sốt sắng đến như thế trong việc ém nhẹm sẽ bàn luận, thì có lẽ bởi vì kết cục của sự bế tắc đẫm máu đã trái ngược hẳn với những ngôn từ phổ biến mà đảng cầm quyền Cộng Sản thường đưa ra rằng Trung quốc không bao giờ đe dọa hoặc tấn công các nước lân bang, và những nhà lãnh đạo Cộng Sản sáng suốt và công minh không thể nào mà sai lầm. Ngay cái tên vụng về để chỉ định cuộc chiến này, "cuộc chiến tự vệ và phản công VN" cũng là chuyển tìm cách để củng cố cho các quan điểm ấỵ Việc Trung quốc khởi sự gây chiến là khỏi cần phải tranh luận, các sử gia nói, và cuộc chiến này hoàn toàn đánh trên lãnh thổ VN. Nói chung thì người ta tin rằng nếu cuộc chiến không đưa đến một chiến bại rõ rệt cho Trung quốc, thì nó vẫn là một cuộc chiến tốn kém và nhầm lẫn để đánh cho các mục đích đáng ngờ, trong đó mục đích cao nhất là dự trừng phạt VN vì việc lật đổ lãnh tụ Pol Pot của Khờ Me Ðỏ tại Cam Bốt, đồng minh của Trung quốc, và là một trong những bạo chúa đẫm máu nhất thế kỷ 20.
Từ đó đến nay, một số sử gia đã suy đoán rằng cuộc chiến này cũng có thể ăn khớp vào những kế hoạch hiện đại hóa Trung quốc của cựu lãnh tụ tối cao Ðặng tiểu Bình, bằng việc nhấn mạnh cho thấy các khiếm khuyết kỹ thuật trong Quân Ðội Nhân Dân Giải Phóng kiểu Mao. Một số khác nói cuộc chiến này là do họ Ðặng khởi xướng để giữ quân đội bận rộn trong khi ông củng cố quyền lực, loại bỏ các đối thủ phe tả từ thời Mao.
Ngày nay, các cựu chiến binh thường vẫn nắm lấy những cách giải thích này, nhưng họ cũng tức giận vì đã bị sử dụng như những tên tay sai rơm rác trong một trò chơi chính trị bất lương. "Chúng tôi bị hy sinh cho chính trị, chẳng phải chỉ có mình tôi cảm thấy thế - mà rất nhiều đồng chí khác cũng thấy thế, chúng tôi thường trao đổi ý nghĩ với nhau trên internet," ông từ Kha (Xu Ke), một cựu bộ binh 40 tuổi, phát biểụ Gần đây, ông vừa tự xuất bản một cuốn sách viết về cuộc chiến này với nhan đề "Cuộc Chiến Cuối Cùng." Ông nói "Thái độ của Trung quốc là không nhắc nhở đến trang sử cũ và buồn thảm này, là vì mọi việc hiện nay đều đã khá ổn định với VN. Nhưng cũng còn vì các lý do chiến tranh đưa ra lúc ấy không còn đứng vững trong ngày naỵ" Ông Từ Kha, hiện làm nghề trang trí nội thất tại Thượng Hải, cho biết ông đã bỏ tiền túi du lịch trong nước để nghiên cứu viết cuốn sách, và ông thấy suốt từ thư viện này sang thư viện khác, tất cả mọi tài liệu về cuộc chiến đều đã bị lấy đi. Bản toát lược thập niên 1980 đầy đủ đến độ có ghi cả lời ca của các bản nhạc phổ thông Nhật thập niên, nhưng lại không hề có một tài liệu nào đề cập đến cuộc chiến. "Hệt như ký ức bị xóa bỏ, hệt như nó chưa từng xẩy ra bao giờ," ông Từ Kha nóị "Tôi có đến gặp các nhà viết quân sử của Quân Ðội Nhân Dân Giải Phóng để xin tài liệu, thì họ bảo ''''Cả chuyện này cũng chẳng có mà nghĩ đến ''''. thái độ của Trung quốc hệt như là: chỉ nên hướng tới tương lai và hãy cùng nhau làm giầu".
Cuộc chiến này có sản xuất ra một ngôi sao văn hóa quần chúng. Ðó là ca sĩ tên từ Lương (Xu Liang), từng mất một giờ trong mặt trận, rồi trở thành anh hùng và thần tượng khi xuất hiện trên truyền hình toàn quốc, bấy giờ ông mặc quân phục, ngồi xe lăn, hát ca ngợi cho những hy sinh của cá nhân. Ông Ttừ Lương (không liên hệ đến từ Kha, tác giả cuốn "Cuộc Chiến Cuối Cùng") đã tiếp tục đi khắp nước, thực hiện trên 500 buổi nói chuyện sôi nổi trước khi biến mất trước công chúng vào khoảng năm 1990, ngay sau khi cuộc chiến chấm dứt.
Ngày nay, tan vỡ ảo tưởng, ông từ Lương thất vọng đến độ khi có người nhận ra mình trên đường phố Bắc Kinh, thì ông bảo là họ đã nhầm người . Khi được hỏi liệu cuộc chiến ấy có chính đáng không, ông nói các lãnh tụ Trung quốc đã dùng VN làm một thứ kẻ thù thuận tiện để dẹp yên mâu thuẫn trong nước. "Tuyên truyền nằm trong tay chính phủ," ông nóị "Một thường dân vô đụng thì có hay biết gì. Khi họ muốn làm gì là họ có thể tìm ra cả ngàn cách biện minh, mà đều là chiêu bài cả. Các chiêu bài ấy không phải là lý do thật."

Theo tớ được biết Trung quốc không những ém nhẹm mà còn '' Cấm '' luôn phía VN không được viết sử về cuộc chiến năm 79 .

Chắc đấy là sách báo trong nước, chứ trên internet thì có đến cả chục forum, cả nghìn cái ảnh, truyện, hồi ký... của Tầu ca ngợi "chiến thắng" trước VN năm 79.