Pink Floyd's The Wall: A Complete Analysis

Có cái này, ko nhớ của ai, nhưng ko fải của tôi. HÌnh như đã được post trên này nhưng đợt vừa rồi có lẽ đã bị mất . Chỉ nhớ là của em gái của Trương Đình Anh dịch.

Lưu lại và post lại lên đây. Ko biết bài này có nên đc đưa vào Rock Hall ò Flame ko nhỉ. Tôi chỉ muốn lưu giữ những gì là giá trị



... totally in purple ...

Album The Wall của Pink Floyd có lẽ là một trong những album hấp dẫn nhất và sáng tạo nhất trong lịch sử âm nhạc. Được thu âm năm 1979 và dựng thành phim năm 1982, The Wall kể lại câu chuyện về một gã tên là Pink Floyd, đã mất cha trong Thế chiến 2 khi còn rất nhỏ. Được nuôi dạy bởi một bà mẹ quản lý con quá mức, Pink đã có một cuộc sống ảm đạm và tù ngục, cuối cùng sa vào ma tuý. Do hậu quả của ma tuý và những ký ức tăm tối, Pink dần đi tới sự trống rỗng điên loạn. Album lấy cảm hứng từ cuộc đời thật của 2 thành viên của Pink Floyd. Thời thơ ấu của Pink rất giống với Roger Waters, tác giả chính của The Wall. Waters mất cha trong thế chiến 2, đã thổi vào trong album những cảm xúc cô đơn và bị bỏ rơi của chính mình. Tho+`i thanh nie^n của Pink dựa trên cuộc đời của cựu thành viên PF Syd Barett. Sau khi mắc chứng tâm thần do lạm dụng các loại ma tuý tác động thần kinh, Barett đã bị thay thế bởi David Gilmour. Trên nền những cuộc đời thật ấy, Roger Waters, David Gilmour, Nick Mason và Richard Wright đã sáng tạo nên một cuộc phiêu lưu huyền bí và hỗn loạn thám hiểm những ngóc ngách thẳm sâu nhất của tâm hồn người.

... totally in purple ...

When the Tigers Broke Free
Đáng buo^`n là PF đã bỏ bài hát đắng cay này khỏi album, nhưng may thay, nó đã có mặt trong Video ca nhạc. "When the Tigers Broke Free" lấy bối cảnh là thế chiến 2 tại một vùng đất do quân Anh tạm chiếm ở Anzio, Italy. Những con hổ ở đây là ẩn dụ cho xe tăng Đức công phá Anzio, và "few hundred ordinary lives", như trong phần 2 của bài hát nói đến, là những người đàn ông trong đội quân của cha Pink. Trong phim, đầu tiên chúng ta thấy khách sạn nơi Pink ở, rồi cảnh chuyển nhanh tới chỗ người đàn ông dưới ánh đèn dầu, hút thuốc và lau súng. Sau đó, chúng ta biết rằng người đàn ông đó là cha của Pink, chuẩn bị đi chiến đấu với quân Đức.
Một điểm đáng chú ý khác là bài hát bắt đầu phim, trước khi vào bài "When The Tigers Broke Free" là bài hát của Vera Lynn có tên: "The Little Boy That Santa Claus Forgot". Lời của bài hát đó như sau: "Christmas comes but once a year for every girl and boy/ The laughter and the joy/ They find in each new toy./ I tell you of the little boy who lives across the way/ This fella's Christmas is just another day...". Lúc này trong phim máy hút bụi bắt đầu làm việc và "When The Tigers Broke Free" bắt đầu. Khi bài hát kết thúc, bài hát của Vera lại cất lên: "He's the little boy that Santa Claus forgot/ And goodness knows, he didn't want a lot./ He sent a note to Santa, what he wanted was a drum/ This broken little heart when he woke and he hadn't come/ In the streets, yes he..."
Lúc này, máy hút bụi một lần nữa cắt ngang tiếng nhạc.
Cả Pink và cậu bé trong bài hát của Vera đều được nuôi lớn bằng những điều không thật (tôi ngại không muốn gọi chúng là những điều hoàn toàn dối trá) để rồi chúng sẽ húc đầu vào sự thật, thấy tất cả những lý tưởng mà mình đã được nuôi dạy đều là giả dối (xem Confortably Numb). Để biết thêm về Vera Lynn, xin xem trong phân tích bài hát Vera

... totally in purple ...

"In the Flesh?"
"In the Flesh?" phục vụ cho 2 mục đích trong album này. Thứ nhất, nó thể hiện sự thụ thai Pink và thứ hai, nó tạo ra cái sân khấu cho phần còn lại của câu chuyện, đưa ra một thứ nghệ thuật tương phản giữa một gã Pink "phát xít" và một "cậu bé" Pink. Sự thụ thai không được thể hiện thật rõ trong album, nhưng khi xem phim, tôi tin chắc đó chính là ý nghĩa trước nhất trong bài hát. Trong phim, khi bà giúp việc gõ cửa, cảnh chuyển rất nhanh tới một đám đông người đang xô vào cánh cửa được khoá bằng xích sắt. Tiếp đó, xích sắt bung ra và hàng ngàn thanh niên lao vào.
Điều này hết sức giống với quá trình thụ thai nếu bạn nhìn đám đông thanh niên trai gái đó tượng trưng cho tinh dịch. Cũng trong phim, khi cuộc nổi loạn của đám thanh niên đó diễn ra, cảnh sát tóm lấy và bắt giữ càng nhiều càng tốt, tượng trưng cho chế độ phòng vệ của cơ thể. Ngay cái tên cũng đã gợi tới sự thụ thai. Dấu hỏi ở cuối tên bài hát dẫn tới liên tưởng cơ thể (về mặt vật chất) vẫn chưa hoàn thie^.n, vẫn đang trong pha??Tt trie^?n của thai nhi. Lời bài hát tự thân nó giống như một lời chỉ dẫn viết cho một đứa bé. Đứa bé muốn tham gia vào "show", tượng trưng cho cuộc sống, để tìm lấy hơi ấm và tình yêu của một đời người. Nhưng người dẫn chuyện đưa ra một câu hỏi tu từ: "Is this not what you expected to see?" hay Cuộc sống chẳng có nhiều niềm vui và hạnh phúc như mày nghĩ đâu có phải không? Câu trả lời đương nhiên là không. Và nếu mày muốn tìm lấy câu trả lời cuộc sống là gì, con người là gì, những gì xung quanh mày, mày chỉ còn cách cào đi lớp vỏ giả dối xung quanh tất cả chúng ta.
Mục tiêu thứ hai của bài hát là báo trước những gì Pink sẽ trở thành, sẽ lao vào, đó là ***, ma tuý và rock&roll. Trong phim, có một cảnh là buổi hoà nhạc của Pink trong đó hắn dẫn dắt một đám đông đeo mặt nạ để tự che mặt mình khỏi thế giới. Hắn mời mọi người hãy cố tìm lấy cái gì đằng sau "cold eyes" của hắn. Những thứ đằng sau mặt nạ ấy là đôi mắt đầy tổn thương, khổ đau và bị ruồng bỏ.
Trong phần cuối bài hát có tiếng máy bay và tiếng thét chói tai "DROP IT ON 'EM!". Đó là cái máy bay dội bom xuống Anzio và giết chết cha của Pink. Chúng ta cũng có thể nghe thấy Pink đang gào lên đòi ánh sáng, hiệu ứng âm thanh, với các hành động cho thấy hắn đang chuẩn bị cho buổi hoà nhạc của mình. Không chỉ thế, nó còn dẫn tới liên tưởng Pink sắp ra đời, như một đạo diễn phim đang cố sắp đặt mọi thứ trước khi cuộn - phim - cuộc - đời bắt đầu. Cái liên tưởng cuộc sống giống như một bộ phim hay buổi hoà nhạc gợi tôi nhớ tới vở "Macbeth" của Shakespeare trong đó Macbeth so sánh sống cũng giống như đóng trò trong một vở kịch. "Đời chỉ là một cái bóng thoáng qua, một thằng hề tội nghiệp. Hò hét quay cuồng trên sân khấu trong giây phút rồi lặng tiếng im hơi, người đời không còn nghe thấy nữa. Đó là một câu chuyện do một thằng ngốc kể, cũng đủ cả hò hét cuồng nộ, nhưng nào có nghĩa gì đâu" (Hồi 5, cảnh 5)
Những ai có đôi tai thính có thể để ý ở phần đầu bài hát, trước khi vang lên, có một đoạn đối thoại bị cắt ngang: "...we came in?".. Bây giờ, nếu bạn nghe "Outside the Wall" bạn sẽ nhận thấy ngay trước khi nhạc kết thúc, có một đoạn đối thoại ngắn khác: "Isn't this where...". Để hai mẩu này vào cạnh nhau, ta có: "Isn't this where we came in?" Tại sao? Phải chăng đây là đoạn đối thoại ngẫu nhiên lạc vào? Không phải. Theo cái nhìn luân hồi của Waters, câu chuyện The Wall không phải chỉ về một thế hệ, về những đứa trẻ của Thế chiến 2, mà là về tất cả mọi người. Vào cuối bộ phim, những cậu bé đi gom góp các viên gạch, có lẽ để lại tự xây những bức tường cho mình. Những tiếng nói ngắn ngủi ấy cho thấy Pink không phải là người đầu tiên, cũng chẳng phải người cuối cùng xây lên bức tường. Các thế hệ trước hắn và sau hắn đều làm như thế. Vòng quay cứ thế quay mãi.

... totally in purple ...

The Thin Ice
Bài hát này bắt đầu bằng tiếng trẻ con khóc, có thể đoán là cậu bé Pink, và trong phim, ta thấy hình ảnh bàn tay của cha cậu buông thõng xuống khỏi chiếc điện thoại trong boongke nơi ông gọi cứu viện. Nhiều hình ảnh chiến tranh khác tràn ngập bài hát, có lẽ để thể hiện sự trong trắng trẻ thơ nhanh chóng mất đi trong "modern life" này. Đây là lần thứ nhất ta thấy biểu tượng màu xanh da trời. Màu xanh da trời là màu lạnh, thuần khiết thường dùng để tượng trưng cho sự trong trắng cũng như nỗi thất vọng. Thật thú vị khi Pink được mẹ goi là Baby Blue, vừa thể hiện sự trong trắng trẻ thơ, vừa tiên đoán những thất vọng và nỗi buồn sẽ tới trong đời Pink. Rồi tiếng hát tha thiết khẩn khoản cho hy vọng và mơ ước chấm dứt, và hiện thực chát chúa lên tiếng, so sánh cuộc đời với làn băng mỏng. Nó cảnh cáo nếu Pink muốn tiếp tục sống, tiếp tục "go skating on the thin ice of modern life" thì đừng ngạc nhiên khi "crack in the ice", những hố thẳm dưới chân sẽ nuốt chửng cuộc đời cũng như sự sáng suốt của cậu

... totally in purple ...

Another Brick In The Wall (Part I)
"Another Brick In The Wall (Part I)" là bài hát mở đầu cho ẩn dụ The Wall. Bức tường ở đây là bức tường tinh thần người ta xây lên để chặn lại những hỗn loạn và bất an của thế giới. Nó cũng là một cái giới hạn ngăn không cho ai đến quá gần vì khi một người không có bức tường nào bao quanh bảo vệ, người đó sẽ vô cùng dễ bị tổn thương. Trong phần đầu ảm đạm của bộ ba "Brick In The Wall", cậu bé Pink nhắc lại rằng cha cậu đã chết, đã bay "across the ocean" vì chiến tranh. Tất cả những gì cha để lại chỉ là ký ức, những tấm hình trong quyển album. Trong bài hát này, lần đầu tiên Pink phô bày những đắng cay cậu cảm thấy về người cha đã ra đi vì cuộc chiến, chẳng để lại gì ngoài ký ức. "Daddy, what d'ya leave behind for me?"
Cái chết của người cha khiến Pink thấy được cái khắc nghiệt của hiện thực mà cậu không ưa. Bởi cậu sợ những gì cậu thấy, cho nên Pink bắt đầu xây bức tường để tự bảo vệ mình khỏi bị tổn thương thêm. Phần này trong phim hết sức buồn. Lúc này, Pink đi theo mẹ tới sân chơi và mẹ để cậu lại đó. Cậu quan sát những đứa trẻ khác chơi với cha của chúng và nhận thấy chẳng có người cha nào chơi với cậu. Pink đến chỗ cha của một đứa trẻ khác đang chơi đu quay và đề nghị ông giúp chơi cùng. Khi ông ta quay đu quay cho cậu, mặt cậu ngời lên sung sướng, cậu tìm thấy hình ảnh của cha mình. Nhưng niềm vui không kéo dài vì người đàn ông đưa con mình đi khỏi, bỏ lại Pink. Pink đi theo và cố nắm tay người đàn ông nhưng bị ông xua đi, hỏi cha cậu đâu. Pink thất vọng thơ thẩn đến chỗ chơi đu, nhìn những người cha khác đẩy đu cho con họ chơi. Cậu cũng trèo lên một cái đu, nắm lấy dây treo và cố tự mình đẩy cái đu. Trong phim, đây là lần đầu tiên chúng ta nhìn thấy Pink, và là lần đầu tiên Pink chạm mặt với sự thực là câu không có cha, một cú sốc rõ ràng đã mở ra sự trống rỗng trong lòng cậu.

... totally in purple ...

When the Tigers Broke Free, part 2
Đây là phần 2 của bài hát mở đầu phim. Trong phần này, Pink tìm thấy một bức thư trong ngăn kéo chứa đồ lưu niệm. Bức thư do Đức Vua gửi cho mẹ cậu, nói về cái chết của cha. Pink đọc thấy trong đó rằng Công ty Royal Fusiliers Company C nơi cha cậu làm việc (và là nơi trên thực tế cha của Rog er Waters đã từng làm việc) đã bị san phẳng trong một ngày mùa đông, và tất cả mọi người nếu chưa chết thì cũng đang hấp hối. Trong bài hát này, với cái cách Waters hát 2 câu cuối, mang đầy cay đắng về cái Chính phủ đã lấy mất cha. Trong phim, Pink mặc quân phục của cha mình, tự ngắm mình trong gương, rồi những đoạn phim nhanh và ma quái chuyển từ cậu bé Pink mặc quân phục sang người cha cũng mặc quân phục như thế. Nó cho thấy thế hệ mới đã tiếp bước thế hệ trước như thế nào, thừa kế mọi nỗi đau của thế hệ trước, kể cả chiến tranh. Nó cho thấy mối liên hệ cha-con, một mối liên hệ có ảnh hưởng rất nặng nề trong phần sau của album (phim). Mẹ của Pink đã mất chồng, vì thế bà đã lấy con mình để bù đắp sự trống rỗng trong lòng, đã bảo vệ nó khỏi mọi thứ mà bà cho là tệ hại. Trừ khía cạnh ********, Pink trở thành chính cha mình, trở thành cái ý nghĩa duy nhất trong cuộc sống của mẹ cậu (trong lĩnh vực tinh thần).

... totally in purple ...

Goodbye Blue Sky
Trong album, bài hát này ở dưới 3 bài hát nữa, sau "Mothers", nhưng trong phim nó xuất hiện ở đây. Tôi nói về nó trước vì tôi thích vị trí sau "When Tigers Broke Free (Part II)" vì nó tiếp tục chủ đề nỗi đau và tàn phá gây nên bởi chiến tranh được bắt đầu với "Tigers". Bài hát này cho thấy những gì chiến tranh gây nên, như sự hoảng loạn dưới mưa bom, hay lý do tại sao người ta phải chạy đến tìm nơi nương náu trong một "brave, new world". Câu hát tổng kết cả bài này là: "The flames are all long gone but the pain lingers on". Mặc dù chiến tranh đã đi qua, nhưng những ký ức đau thương và nỗi đau vẫn còn lại, như sự thất vọng của Pink về người cha đã ra đi. Trong bài hát này, ta lại gặp lại biểu tượng xanh da trời. "Blue sky" đại diện cho sự trong trắng, do vậy với "Goodbye Blue Sky", Pink đã nói lời từ giã với sự trong trắng của chính mình, đồng thời thế giới cũng đoạn tuyệt với sự trong trắng của nó sau khi bị chiến tranh hãm hiếp. Máy bay chiến tranh bay trên các miền đất, ném xuống các thứ rác rưởi, làm nên những bóng ma hoảng loạn trên các tra^.n ddia.. Phần hay nhất của đoạn hoạt hình này là khi lá cờ sọc của nước Anh rơi xuống, phô ra Thập giá trên đó máu của Kitô chảy xuống. Điều này gợi lên sự cứu chuộc để trả lại tính thuần khiết cho thế giới sau bao nhiêu tội lỗi. Tuy nhiên máu chảy xuống cống, cho thấy mặc dầu nhu+~ng giá trị đạt được sau chiến tranh, mọi cuộc chiến vẫn chỉ là sự hoài phí những cuộc đời một cách vô nghĩa đến không thể tin được.Sự cứu chuộc bị phung phí cho những người không hề cần đến nó.
Trong một bài phỏng vấn, Roger Waters nói rằng "Goodbye Blue Sky" là bài hát về Pink đã "leaving home to go out on his own". Nói cách khác, Pink nói lời từ biệt với sự trong trắng của tuổi thơ và sự che chở của mẹ để bắt đầu bước chân vào thế giới ác độc.

... totally in purple ...

The Happiest Days Of Our Lives
"The Happiest Days Of Our Lives" một bài hát thực sự chua chát, cùng với "Another Brick In The Wall (Part II)" chép lại những ngày đi học của Pink tại một ngôi trường Anh tởm lợm. Trong phim ngay trước khi bài hát bắt đầu, Pink cùng bạn bè đang đi nhặt đạn trên đường sắt. Khi con tàu chạy qua, Pink trốn trong đường hầm và nhìn các toa xe theo nhau chạy qua, trong đó nhét đầy những con người không die^.n ma.o trân trối nhìn cậu. Tôi nghĩ đây chỉ là ảo giác của Pink, mặc dù cũng là một phần quan trọng. Thứ nhất, nó tiếp nối chủ đề chiến tranh, so sánh những đứa trẻ không die^.n ma.o trong toa tàu với những người Do thái "không die^.n ma.o" được đưa hàng loạt vào trại tập trung của Đức trong Thế chiến 2. Thứ hai, nó so sánh các học sinh đến trường (cũng không die^.n ma.o trong "Another Brick In The Wall part 2) với những người Do Thái bị ngược đãi. Học sinh nước Anh tất nhiên không phải chịu, dù chỉ một phần nhỏ, những hành hạ mà người Do Thái đã trải qua, nhưng trong tâm trí Pink, cả hai đều đại diện cho sự đàn áp cá nhân. Trong bài hát, Pink nói về những ông thầy man rợ thuộc cái hệ thống luôn "hurt the children any way they could" bằng cách phô bày những yếu kém của học trò và nhạo báng chúng. Nhưng, như Pink nói, ai cũng biết rằng khi các ông thầy đó trở về nhà mỗi tối, các bà vợ của họ cũng trừng phạt họ như họ đã làm với học sinh. Trong phim, thầy giáo của Pink đã vớ được bài thơ Pink viết trong giờ học (nói thêm cho những ai chưa biết, bài thơ này chính là lời bài hát Money của PF). Và vì đã viết bài thơ đó, một cách biểu lộ bản thân, cố gắng trở thành một cá nhân riêng biệt, Pink bị thoá mạ trước lớp và nhận mấy roi vào tay. Đoạn phim tiếp theo tôi thấy rất nhộn. Chính ông thầy đó, khi trở về nhà ăn tối với vợ, hình như đã cắn phải cái gì đó cứng trong miếng thịt và ông ta nhè nó ra khỏi miệng. Bà vợ thấy thế (chú ý: bà ta không béo nhưng cử chỉ của bà ta hết sức dềnh dàng) và nhìn chằm chằm vào thứ ông chồng vừa mới nhè ra, ông chồng vội vã nuốt lại ngay miếng thịt cứng. Tôi thấy đoạn phim này rất tuyệt, với những đoạn cắt phim đuổi nhau liên tục từ ông thầy quất roi vào mông học sinh sang ông thầy nuốt lại miếng thịt trong bữa tối sang ông thầy quất roi... Nó cho thấy những gì bạn bắt người khác chịu, đến lượt bạn cũng phải chịu. Nó nhấn mạnh thêm niềm tin vào nhân quả của Waters.

... totally in purple ...

Another Brick In The Wall (Part II)
Đây là phần 2 và cũng là phần nổi tiếng nhất trong bộ ba " Brick in the Wall". Phần 2 tiếp tục khắc hoạ những ngày đi học của Pink ở Anh đã được bắt đầu với "The Happiest Days Of Our Lives". Trái với sự ngộ nhân của nhiều người, bài hát này Không phải là lời kêu gọi huỷ bỏ giáo dục hay bất cứ cái gì khác bằng cách bạo động. Nó nói về chủ nghĩa cá nhân. Khi những đứa trẻ hát "We don't need no education", chúng không nói về giáo dục nói chung, mà về cái cách giáo dục chúng đã nhận được trong cuộc đời chúng. Chúng không cần những ông thầy bảo chúng phải nghĩ gì, không cần đến những kiểm soát tư tưởng; chúng không cần những lời chế diễu khi phạm lỗi, "No dark sarcasm in the classroom".
Tư tưởng cơ bản của nó là các thầy giáo cứ dạy học đi nhưng đừng đồng hoá học sinh thành những phiên bản rập khuôn. Điều này thấy rất rõ trong phim, khi những đứa trẻ diễu hành đi trên gác xuống mang những cái mặt nạ giống nhau, từng bước chân rập khuôn nhau. Chúng không hề có đặc điểm cá nhân nào... chúng đi không hề nhìn thấy gì hết và ngã vào tai hoạ: cái máy xay thịt nằm cuối con đường. Trong phim, một cuộc bạo loạn đã nổ ra chống lại sự đồng hoá của các thầy giáo (chứ không phải chống lại trường học hay giáo dục). Vì các ông thầy đó, Pink đã đặt thêm một viên gạch lên bức tường của cậu.
Brad Kaye có viết cho tôi rằng "khi đám học trò hát đồng ca 'We don't need no education' cùng một giọng, chính điều đó, một cách nào đó, cũng là sự đồng hoá còn cao hơn sự đồng hoá gây ra bởi cái nền giáo dục mà chúng căm thù".
Để trả lời cho điều này, Roger Waters đã nói: thậm chí trong một cuộc bạo loạn chống lại sự đồng hoá cũng có những kẻ theo chủ nghĩa đồng hoá. Ý tưởng của Roger Waters hết sức rõ ràng: sự đồng hoá là vô cùng mạnh mẽ, kể cả khi chúng ta còn nhỏ, kể cả khi chúng ta nổi loạn.
Một trong những đoạn hay nhất trong phim là câu nói ở giữa bài hát: "If you don't eat your meat, you can't have any pudding." Đây là một thứ cưỡng hiếp tinh thần mà các thiết chế gây nên cho cá nhân. Tất nhiên Pink chẳng báu tự gì cái món "pudding" mà thiết chế cho rằng mọi người đều cần, và tất nhiên cậu cũng chẳng muốn "eat the meat" để có nó. Đó lại là những dây trói phản - cá nhân tiếp tục chủ đề "đồng hoá hoặc bị nguyền rủa" xuyên suốt album.
Trong bài hát, ta thấy những cây búa trong cỗ máy nghiền nát lũ trẻ. Búa cũng là một biểu tượng chính trong phim. Chúng là biểu tượng của 2 thứ: Quyền lực tàn bạo và sự đồng hoá không thương xót. Trong bài hát, những cây búa là một phần của cái cỗ máy ép buộc sự đồng hoá lũ trẻ. Trong một số bài hát về sau, ví dụ như "Waiting for the Warms", những cây búa mang tính chất quân sự nhiều hơn. Scot Kalar có ý kiến rằng búa là một trong số ít những công cụ đồng thời có cả bản chất xây dựng và phá hoại. Nếu nhìn theo cách này, Pink không chỉ dùng búa để xây tường, mà còn dùng chúng để phá đổ bức tường,

... totally in purple ...