Quán đối, lượm lặt bốn phương.

Câu đối - thú vui trí tuệ ​

Ngày xưa ở nước ta, chơi câu đối là thú vui thanh nhã, đòi hỏi trí thông minh và tài ứng biến nhanh.

Ngày xưa ở nước ta, chơi câu đối là thú vui thanh nhã, đòi hỏi trí thông minh và tài ứng biến nhanh. Cụ Nguyễn Văn Ngọc nhà biên khảo cổ văn đã viết: ?oNgười ta bất cứ vào dịp nào, mối tình đã động là cũng nên câu đối. Dịp vui có câu đối mừng, dịp buồn có câu đối viếng! Hết một năm, hơn một tuổi, có câu đối thưởng xuân. Qua một năm, hơn một giáp có câu đối chúc thọ. Mến cảnh, chiều đời mà làm câu đối. Ở nơi đình chùa, miếu mạo oai linh trịnh trọng mà đề được câu đối, thì ở chốn anh em bè bạn cũng ngâm được câu đối...?.
Câu đối thể hiện được tính cách, lối sống của chính tác giả. Cao Bá Quát, thiên tài về câu đối đã viết:
?oThập tải luân giao cầu cổ kiếm,
Nhất sinh đề thủ bái mai hoa?.
(Kết bạn mười năm cầu kiếm cổ. Cúi đầu trọn kiếp lạy hoa mai). Hoa mai tượng trưng cho sự thanh cao ?okhí phách xung hàn?, chịu đựng rét buốt qua suốt mùa đông, để rồi bừng nở về mùa xuân. Con người ấy, câu đối ấy, thật đáng khá kính!
Nữ sĩ Hồ Xuân Hương khẩu khí cũng chẳng thua gì nam giới. Trời mưa, sân trơn, lỡ bước trượt chân ngã. Mọi người cười rộ lên. Bà đọc ngay:
?oGiơ tay với thử trời cao thấp,
Xoạc cẳng đo xem đất vắn dài!?
Đoàn Thị Điểm, một nữ sĩ tài hoa, Vua cho bà đóng giả làm người bán quán rượu bên đường. Sứ Tàu đi qua, đọc câu đối trêu ghẹo, vẻ ngạo mạn:
?oAn Nam nhất thốn thổ bất tri kỷ nhân canh?
(An Nam một tấc đất không biết bao người cày). Ý chỉ nước ta đất hẹp, người đông, nhưng nghĩa bóng chê bà lẳng lơ và còn ngầm ý châm biếm sâu hơn. Bà đáp trả liền:
?oBắc Quốc vạn đại phu giai đo thử đồ xuất?
(Nước Tàu muôn ngàn vị đại phu thẩy đều từ chỗ ấy mà ra). Các sứ giả bị bẽ mặt, sượng sùng nhưng không khỏi khâm phục người đàn bà bán hàng nước Nam tài giỏi!
Nói về câu đối, phải kể đến cụ Nguyễn Khuyến thường gọi là Tam nguyên Yên Đổ (nay thuộc Vị Hạ, Trung Lương, Bình Lục, Hà Nam). Tương truyền hồi còn nhỏ, đi học, bạn cụ chạm vào ngực cô gái. Cô ta réo ông tổ mấy đời mà chửi. Để gỡ thế bí cho bạn, cụ đọc luôn:
?oCon cháu nâng niu đôi oản bụt,
Ông cha lừng lẫy chín phương trời?.
Nghe vậy, cô gái cũng nguôi dần, bạn cũng đỡ thẹn.
Viên quan võ tên là Long, đỗ Phó bảng về võ nghệ, đã chột mắt nhưng tính lại huyênh hoang vẻ ?ota đây?. Hắn mở tiệc mừng: thăng quan, tiến chức, cụ Tam nguyên tặng hai câu:
?oCung kiếm ra tay, thiên hạ đổ dồn hai mắt lại,
Triều đình tỏ mặt, anh hùng chỉ có một ngươi thôi?
?oDồn hai mắt lại?, ?ochỉ có một người? tả đúng bảng Long, một cách rất thâm thúy!
Tết đến, xuân sang cụ làm cho anh hàng thịt hai câu đối:
?oTứ thời bát tiết canh chung thủy
Ngạn liễu đôi bồ dục điểm trang?
Vế trên có ?obát tiết canh?, vế dưới có ?ođôi bồ dục? hai món ăn khoái khẩu, nghĩ theo kiểu ?olàm nghề nào ăn nghề đó?. Nào ngờ ý của câu lại khác: Bốn mùa tám tiết đổi thay qua đi rồi trở lại; Cây liễu trên bờ, cỏ bồ trên gò, cũng muốn trang điểm xinh tươi.
Có lần anh hàng xóm ở Vị Hạ bưng khay trầu đặt trên bàn, khoanh tay lại, kính cẩn, miệng khẩn khoản: ?oCháu kiếm một cơi trầu sang biếu cụ, để xin đôi câu đối thờ ông!?. Cụ viết lại đúng như thỉnh cầu, trở thành câu đối thờ:
?oKiếm một cơi trầu sang biếu cụ
Xin đôi cấu đối để thờ ông?
Đất nước ta có kho thàng ca dao, tục ngữ, truyện dân gian... và có cả kho tàng câu đối. Câu đối phong phú, đa dạng và đầy ắp chất trí tuệ, càng đọc, càng ngẫm lại càng thích thú, khâm phục biết bao!
Phạm Duy

"Ngoại cảm trời Hoa cơn nóng lạnh
Nội thương đất Việt cảnh lầm than"
Ách xì........hic

Hic, nghe có vẻ kiếm hiệp và ....đầy mùi bệnh viện qúa

Có đôi tục ngữ đem làm câu đối cũng khá hay:
Cố ý trồng hoa, hoa chẳng nở
Vô tình cắm liễu, liễu xanh um

Được kabumpo sửa chữa / chuyển vào 10:43 ngày 21/04/2007

Hoa kén người trồng nên không nở
Liễu vô tư sống mới xanh um.

Việc nay xem xét
Chứng cớ còn ghi
VĂN TẾ CÁC TỬ SỸ THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN
Hỡi ôi! Thị trường sụp đổ,
Lòng người đau khổ
Ki cóp bằng lao động khó nhọc mười năm
Tiền rủng rỉnh há cũng nổi danh
Mà một thoáng lên sàn
Tiền mất, tật mang tiếng vang như mõ
Nhớ khi xưa
Chịu khó làm thêm
Tiền không nhiều Nhưng cũng đủ đưa vợ đi xem phim, ca nhạc
Bản tính thật thà
Việc lăng xê, làm giá
Chẳng bao giờ biết!
Sàn chứng khoán đã mở nhiều năm
Chẳng muốn tham gia
Ghét trò buôn lận bán gian
Như nhà nông ghét cỏ!
Nào ngờ thị trường nổi lên
Mỗi ngày kiếm năm phần trăm
Hỉ hả tiền vào ra
Vợ con nở mặt, nở mày
Chẳng phải chém rắn, đuổi hươu
Vẫn khen giỏi quá!
Phen này xin ra sức đoạn kình
Chẳng thèm làm thêm,
Khá thương thay
Vốn chẳng phải nhà đầu tư, kinh tế
Theo đuôi đi làm ăn
Chẳng qua chỉ là xe ôm, giúp việc
Thích thì lên sàn
Việc tính toán chẳng bao giờ rõ
Chẳng biết tài chính là gì
Vẫn đặt lệnh nọ kia
Vẫn lời lãi ăn chia đủ cả
Hồng hộc xốc tới, coi tiền như không
Mặc ai cảnh báo nhỏ to
Chen lấn lên sàn, liều mình như chẳng có
Kẻ mua cao, người bán thấp
Làm cho mọi người trợn mắt hồn kinh
Trối kệ tiền của nhà, tiền nợ
Vẫn lăm lăm lời lãi đến cùng
Đâu biết xác phàm vội bỏ
Thị trường mới đỏ có vài phiên
Đã tranh bán với nhau
Tiền thu về không đủ nợ
Nuôi béo mấy thằng Tây
Trăm năm thì trường nói ấy là chữ MÊ
Chẳng bao giờ vinh quy với vợ
Ôi thôi thôi Chùa Trấn Quốc năm canh ưng đóng lạnh
Chút lòng tham xin trả lai.
Tiếc tiền quá, mẹ già ngồi khóc trẻ
Não nùng thay, vợ yếu chạy tìm chồng.
Ôi Một trận chơi hoang
Ngàn ngày chết dở
Thương vì hai chữ thiêu thân
Cây nhang nghĩa khí thắp nên thơm
Nói một câu quá khổ
Hỡi ơi Có linh hưởng.
(Kính xin lỗi hương hồn hai cụ Nguyễn)
S.t

Nghe có vẻ thị trường quá, đầy mùi đau thương

mới có câu
Cổ phần, chứng khoán vạn kiếp ..suy

Thơ tặng thày Lục
Ham muốn mau giàu chơi cổ phiếu
Thông tin sai lệch lắm người "tiêu"
Chỉ ham, không hiểu, làm sao đủ
Dấn bước chi thêm cái sự nghèo?

Đáp lễ thày cọ
(yên tâm, sẽ lại đâu vào đó )
Chẳng phải ham giàu mới cổ phiêu (phiếu
Vui chơi có thưởng, cớ sao tiêu ?
Nhất thời phong độ nên chưa đủ!
Bản lĩnh duy trì mới phải liều (định để "khiêu" khích nhá