RONG CHặ?I Hỏằ~I - Xuôi dòng Đà Giang ngỏ??m ?Ănh tr?fng vàng, tiỏ??n vỏằ? Thung Nai vỏ?ôy gỏằ?i b?ơ

Nam Định có 4 chợ Viềng nổi tiếng: Chợ Viềng Nam Trực nằm cạnh chùa Bi (thờ Từ Đạo Hạnh); chợ Viềng Liễu Đề, Nghĩa Hưng họp ở khu vực đền thờ Triệu Quang Phục; chợ Viềng Mỹ Lộc ở cách đền Trần không xa và chợ Viềng Vụ Bản gắn với quần thể Phủ Dầy. Từ xưa, chợ Viềng Vụ Bản thường họp trước đền Ông Khổng và trên đường vào phủ Chính, nên còn có tên là chợ Viềng Phủ hoặc chợ Phủ Dầy. Thú chơi chợ Viềng từ lâu đã được khách thập phương hâm mộ.
Theo các nguồn tài liệu, chợ Viềng Phủ đã xuất hiện từ xa xưa. Năm Tự Đức thứ III (1850), Trần Văn Giai đã viết trong "Tiên Hương xã tục lệ" (Hương ước làng Tiên Hương) rằng: "Ngày mùng 8 tháng giêng có một chợ phiên, tục hiệu Thiên Tiên Thị, tục danh là chợ Viềng". Năm 1893, đốc học Nam Định Nguyễn Ôn Ngọc cũng đã nhắc tới chợ Viềng trong "Nam Định dư địa chí mục lục". Riêng từ "Viềng" rất khó xác định nghĩa vì không thấy trong các tư liệu nào nhắc tới. Nhưng cũng có giả thiết cho rằng "Viềng" là âm đọc chệch của từ "Vàng" (vàng mã), liên hệ với cách giải thích "chợ Viềng là chợ vàng mã" bởi các chợ Viềng thường gắn các sinh hoạt ở các đền, chùa, lăng, phủ...
Chợ Viềng Phủ vẫn được coi là chợ đông vui nhất trong số các chợ Viềng. Người đi chợ Viềng đều chung lý do cầu may, cầu tài, cầu phúc, cầu lộc, cầu mưa thuận gió hoà... Hàng hoá ở chợ Viềng Phủ khá đa dạng, nhưng chủ yếu là cây, con giống, nông cụ, công cụ sinh hoạt gia đình, đồ thờ cúng và nếu có đồ cổ thì chỉ mang tính chất tín ngưỡng. Có thể thấy ở chợ sản vật xuất xứ từ nhiều vùng như đồ tre Tử Vinh, cây con giống của Nam Điền, đồ gỗ của Lê Xá, La Xuyên, đồ sắt của Tống Xá, Bảo Ngũ... với giá bán phải chăng. Người bán không nói thách, người mua không vật nài mặc cả. Tâm lý chung là mua, bán cho nhanh, cho hết, rất kỵ việc chơi chợ không mua được gì và người bán ế hàng. Trước đây, chợ Viềng Phủ chủ yếu mang tính phồn thực, cầu may, và tới nay dù nét văn hoá đó vẫn tồn tại nhưng ít nhiều đã có tính cạnh tranh.
Đi chơi chợ Viềng Phủ, du khách còn thường chú ý mua hai đặc sản: Thịt bê thui và mía Đường Trèo (Thanh Hoá). Loại mía này nay được thay bằng loại ruột vàng, vỏ màu cánh gián (từ Thanh Hoá hoặc Ninh Bình đưa ra). Du khách mua mía để cầu may, đồng thời tiện làm cây chống lên núi viếng chùa. Còn việc khách hay mua nhiều thịt bê thui là do quan niệm bê thui tượng trưng cho thịt hươu bởi nói đến thịt hươu là nói đến lộc. Mua thịt bê thui là mua lộc, nên ai cũng thích là thế.
Những năm gần đây, chợ Viềng Phủ được mở rộng trên nhiều địa điểm, từ sân vận động trường THPT Hoàng Văn Thụ đến phủ Vân, phủ Chính, dọc đường 56, từ đền Ông Khổng đến thị trấn Gôi. Dù chợ từng có các tên gọi khác nhau như chợ Viềng, chợ Viềng Phủ, chợ Viềng Xuân hay chợ Xuân, nhưng ai cũng hiểu đó là chợ Viềng - Phủ Dầy trên đất Vụ Bản, để rồi náo nức hàng năm chờ tới mùng 8 tháng giêng đi chơi chợ... "Chợ Viềng năm có một phiên/Cái nón em đội cũng tiền anh mua". Du xuân chợ Viềng thú nhất ở khoảnh khắc tối đêm mùng 7 lao sang ngày mùng 8. Người như nêm. Mặt ai cũng rạng rỡ.

Chợ Viềng năm có một phiên
Em đi trẩy hội chợ Viềng vui Xuân.
Chợ Viềng đã đi vào ca dao, thơ ca của vùng đồng quê Vụ Bản. Điều khá độc đáo, dân Vụ Bản thích thú được đi chơi chợ ngày xuân, trong đó có chợ Viềng.
Mồng một ăn Tết ở nhà
Mồng hai chơi điếm, mồng ba chơi đình
Mồng bốn chơi chợ Quả Linh
Mồng năm chợ Trình, mồng sáu chợ Gôi
Nghỉ ngày mồng bảy mà thôi
Đến ngày mồng tám đi chơi chợ Viềng.
Chợ Viềng chính thức mở ngày mồng tám tháng giêng, mở đầu cho mùa sản xuất mới. Xưa kia Tết Nguyên Đán thường kéo dài đến mồng bảy mọi nhà mới làm lễ hạ nêu. Bước sang ngày mồng tám, bắt đầu ngày lao động của một năm mới, mọi người đều đi chợ Viềng để ?ocầu may? trong sản xuất, làm ăn buôn bán quanh năm. Mặt khác đây cũng là một thú vui của dân Vụ Bản, nhất là thanh niên nam nữ:
Tháng giêng là tháng giêng xanh
Hội hè hò hẹn làm thành tháng giêng
Mỗi giêng chỉ có một Viềng
Của làng hay chỉ của giêng chúng mình.
Để cầu may đầu năm, nhiều người muốn được mua hàng ngay từ những giờ phút đầu tiên của ngày mồng tám nên tối ngày mồng bảy rạng ngày mồng tám rất đông người đã đi chơi chợ Viềng, nhất là dân chúng vùng Thanh Hoá. Họ gọi là đi chợ ?oâm phủ?, mua hàng vào lúc nửa đêm rạng ngày mồng tám để mong các Mẫu và các vị thần linh phù trợ. Do đó chợ Viềng thực ra đã bắt đều từ đêm mùng bảy Tết. Gần đây, Ban tổ chức Hội cho tổ chức chợ Viềng từ ngày mồng bảy, nhưng hội vẫn chỉ đông nhất vào ngày mồng tám mà thôi.
Chợ Viềng mỗi năm chỉ có một phiên, mang tính chất ?ohội chợ? truyền thống, đậm đà tính chất vui xuân mang sắc thái văn hoá dân gian, nhưng cũng mang sắc thái tín ngưỡng dân gian của dân cư nông nghiệp ở đồng bằng Bắc bộ. Do đó chợ Viềng có ý nghĩa như chợ thần tiên trên trời nên chữ nôm tên chợ Viềng viết chữ Thiên trên, chữ Thượng dưới. Chợ Viềng có từ bao giờ? Điều đó chưa ai khẳng định, nhưng theo các cụ phụ lão, chợ Viềng trước đây chỉ diễn ra ở khoảng đất trống trước cổng đình ông Khổng đến cửa Phủ Giày Tiên Hương mà thôi. Tương truyền có gắn liền với việc thờ ông Khổng Lồ Nguyễn Minh Không, ông tổ đúc đồng, nên trước đình ông Khổng thường bày đồ đồng, đồ sắt để bán. Đồng thời cũng phát triển mạnh các giống cây trồng vào dịp mùa xuân được bày bán la liệt tại chợ. Chợ Viềng họp đông vui tấp nập trước cửa phủ Tiên Hương nên cũng còn hay gọi là chợ Phủ hay chợ Viềng Phủ. Chợ chia thành khu vực bán các sản phẩm. Đây thực sự là một hội chợ phong phú của một miền quê nông nghiệp giàu sản vật, một loại hội chợ ?ođấu xảo? sinh động ngoài trời trưng bày, giới thiệu, trao đổi những sản phẩm nông nghiệp do bàn tay nông dân làm ra, cũng như những sản phẩm thủ công tinh xảo, từ đồ dùng sinh hoạt đến công cụ lao động bằng đồng bằng sắt, từ đồ tế lễ thờ tự đến đồ trang trí, trang sức, mỹ nghệ đồ chơi cho trẻ nhỏ v.v?
Trước cửa đình ông Khổng đồ đồng Tống Xá nổi tiếng của đất Ý Yên bày cạnh các đồ đồng cổ xưa. Khách tha hồ ngắm chọn đỉnh, lư, trầm, lộc bình, cây nến, bình hương, con hạc, cồng chiêng, mâm, thau, nồi đồng? Bên cạnh là một dãy hàng sắt đầy ắp cào, cuốc, dao, kéo của làng rèn Bảo Ngũ (Quang Trung) xen lẫn lưỡi cày Tống Xá nổi tiếng sắc bền, gần đây lại thêm các đồ gia dụng bằng sắt, tôn, nhôm, v.v.. sáng cả một góc chợ.
Tiếp đến là dãy đồ mộc, đồ mây tre đủ loại. Đồ mộc La Xuyên từ ỷ ngai , mâm bồng, cây nến, đồ thờ tự đến giường tủ , bàn ghế đủ kiểu. Đồ sơn mài ngai, ỷ, khám thờ, tứ bình cho đến cơi trầu, giỏ ấm v.v? của làng Hổ Sơn, Cát Đằng bày la liệt. Đồ tre Từ Vinh (Ý Yên) với đủ loại sạp, giường, chõng, bàn ghế bằng tre hun vừa đẹp, vừa chắc lại vừa rẻ tiền bày bên cạnh hàng ***g bàn, đòn gánh Thanh Hoá, rổ giá nong nia làng Hồ Sen chiếm gần góc chợ.
Sặc sỡ nhất thu hút nhiều khách hàng nhất là bãi đất và sân phủ bày cây giống hoa quả, từ cây cảnh, hoa chậu đến cành cây chiết, gốc cây ghép, nhiều nhất là cây tùng cây bách, phong lan, linh tiêu, thuỷ tiên, đỗ quyên, hải đường, rồi đến các loại cây ăn quả như cam, chanh, hồng, táo, cau dừa, các giống hoa quý hiếm.
Thanh niên nam nữ và nhất là trẻ nhỏ quây quần bên các quầy bán đồ trang sức vòng cổ, vòng tay bằng bạc, các chuỗi hạt thuỷ tinh, hoa tai, nụ gấm, xà tích, ống vôi? Các cháu nhỏ thích sà vào các hàng bán các giỏ đan nan xanh đỏ để bỏ hoa quả, những chiếc cũi lợn đan bằng nan trong đó nhốt chú lợn bằng bột bánh nướng vàng ươm. Các cháu đòi bà, đòi mẹ mua cho bằng được. Lại còn hàng bày la liệt dưới đất các con tò he bằng đất ngậm kèn, đưa lên miệng thôi ?otoe toe?, rồi đến tượng ông phỗng, lợn đất sau lưng có rạch khía để bỏ tiền tiết kiệm, ai trông thấy cũng thích.
Chợ Viềng có một quang cảnh độc đáo nữa là một dãy quán bán thịt bê thui, một đặc sản khó quên của chợ Viềng. Các cụ già lâu ngày gặp nhau, cũng như khách hàng tỉnh quần áo sang trọng đều kéo vào quán nhắm tái bê chấm tương gừng vừa thơm vừa ngọt, đưa cay với rượi làng Hầu nổi tiếng của đất Vụ Bản. Mọi người chuyện trò râm ran, khi ra về không quên mua thêm một miếng thịt bê thui treo lủng lẳng trên đòn gánh sứ Thanh cong cong bền dẻo, đem về làm quà cho cả nhà. Bánh dầy Gôi, xôi nén làng Báng cũng được bán khắp nơi, làm quà lót dạ cho khách trẩy hội. Một sản vật quý nữa của chợ Viềng là nhiều hàng bán mía ?ođường trèo?, loại mía vỏ vàng xanh, cây cao, cứng mà lại ngọt. Khách trẩy hội thường mua để chống khi lên các đền phủ trên núi cao dốc cho đỡ mệt và khi khát thì ăn mía. Loại mía này thường được đem ở sứ Thanh ra. Còn tại sao gọi là mía ?ođường trèo? thì ít người biết, có người gọi lện là mía ?ophường chèo?. Nhưng hầu như ai trẩy hội cũng mua mía ?ođường trèo? về làm quà.
Chợ Viềng đông vui tấp nập suốt cả ngày. Người dân náo mức đi chơi chợ Viềng, dạo xem phong cảnh, mang theo tâm thức trở về với thiên nhiên, với các Mẫu các mẹ của núi non, của trời mây non nước, của đất đai màu mỡ, người tứ xứ trẩy hội chợ Viềng không phải chỉ mua vật dùng, cây giống mà họ muốn cầu xin được các Thánh Mẫu của mọi miền vũ trụ phù trợ cho họ khoẻ mạnh, hạnh phúc, họ mua họ bán đều để cầu được may mắn trong cuộc sống. Trai gái thanh lịch thích hội hè để giao lưu tình cảm nhất là trong dịp đầu xuân. Họ mong sao:
Giá năm có mấy tháng giêng
Mỗi giêng năm bảy lần Viềng em ơi!

Thông tin Update mới nhất:
- Hiện đã tách đoàn và thuê thêm một xe FORD TRANSIT: Do số lượng đông nên phải thuê thêm xe.
* Xe ô tô của nhóm Ngumo xuất phát ở Lý Nam Đế đã được 11 người.
* Xe ô tô của Xạ Điêu xuất phát 7h tối tại cổng trường DHXD đường Giải Phóng . Hiện đang có khoảng 8 nhân rồi. Đề nghị ai muốn Join thì đến sớm < 7h để qua Bệnh Viện Bạch Mai gửi xe để kịp giờ đi.

Đoàn đi Xe Máy tôi thiết kế Tour cho các bạn để Vi Vu thêm mấy điểm sau: ( các bạn đi Sớm thì có thời gian)
2 nơi cực kỳ nổi tiếng và Linh địa:
- Đền Trần
- Chùa Cỗ Lễ
Vào thành phố Nam Định chơi: Sân Thiên Trường, Công Viên Tức Mạc, Tượng Trần Hưng Đạo, thưởng thức phở Cồ ( gần Đại Lộ Trần Hưng Đạo rẽ vào ngõ), thưởng thức bún cá. THành phố Nam định còn cực nhiều chùa chiền cực to.
- Ra cầu Đò Quan đi bộ hoặc thong dong dọc bờ sông, rất thi vị.
- Cầu Tân Đệ
- Thăm Núi Côi, Sông Vị Hoàng
- Đến CHợ Viềng Chùa
- Viềng Phủ và Phủ GIầy.
Các bạn cứ đi hết hoặc chọn mấy nơi trên cũng khó hoàn thành được rồi.
Được xadieu_2000 sửa chữa / chuyển vào 15:23 ngày 13/02/2008

okie, đã nhận đc tin của bạn nì.
mình hẹn với chị tomato 5h30 ở cổng trg Cát Linh há, coá j ra chỗ bạn roài đi ^0^
chẹp. đang mặc áo ấm đơi

Những ai muốn đi ô tô Join với nhóm tôi. Đề nghị đăng kí và gọi điện cho tôi ngay. Nếu không các bạn cứ lúc đó đến e rằng không còn chỗ nữa!

Được xadieu_2000 sửa chữa / chuyển vào 16:57 ngày 13/02/2008

Nòi gì? thì? nòi, ĐiĂu tà?n nhiẶt tì?nh và? am hiĂ?u phẮt
Hèn gf̣p tài chợ ViĂ?ng nhà

Điêu ơi! Xe mày còn chỗ ko? Tao lại kẹt 4 xuất. Quá tải

--------------------------------------------------------------.
4 người lạ Hệ gì? Xe tao đang chắc chắn thì đang có 8 suất.
Bảo họ 7h ra cổng trường DHXD .

Tôi trên đường về nhà thôi. Không có thời gian Post bài nữa đâu. Hẹn 7h ở cổng trường DHXD ( giải phóng)
Có gì liên hệ với tôi:
Việt - 0982.589979