Sài Gòn và những địa danh

Sài Gòn và những địa danh

Ai đã từng sống trên mảnh đất Sài Gòn chắc hẳn cũng đã đôi lần thắc mắc với những địa danh, với những cái tên mà đôi lần chúng ta tự nhủ không biết nó từ đâu ra. Vậy có khi nào chúng ta (những người đã-đang-sẽ sống trên đất Sài Gòn) tìm hiểu xem chúng xuất phát từ đâu??
Và để mở hàng, Tôi xin được giới thiệu về địa danh Hàng Xanh.
Hàng Xanh, một trong những nút giao thông lớn nhất của thành phố dẫn ra hai cửa ngõ phía đông của thành phố (cầu Sài Gòn và Bến Xe Miền Đông), ban đầu có tên là "Hàng Sanh", vì ngày xưa ở đây có nhiều cây Sanh (hình như là một loài cây thuộc họ dầu) nên nhân dân ở đây gọi nó là Hàng Sanh. Nhưng do thói quen và để dễ đọc người ta đã đọc trại đi thành "Hàng Xanh" như ngày nay.


Gladiator

Bến Nghé hình như là cái bến ngày xưa cho nghé tắm ( không cho con khác tắm à nghe). Sài Gòn chắc là ngày xưa dân ở đây hay xài bông gòn.( hi hí)

PDA

thế bác nào giải thích luôn giùm em với , Bà Quẹo là do đâu ?? em thì chịu rồi , chắc tại hồi trước có bà tên ...Quẹo sông ở đó ??

Thế sự du du nại lăo hà ​

Vô cùng thiên địa nhập hàm ca ...​

Đúng như Bác nói, cái tên này có liên quan tới một bà tên ...Quẹo. Tui có sưu tầm được một bài về các địa danh có liên quan này post lên cho Bác rảnh thì đọc cho vui.
Nhiều người mới đến TP.HCM thường được nghe những địa danh như Chợ Bà Quẹo, Bà Hạt, Bà Hom, bà Chiểu,Bà Điểm .... đều lấy làm lạ.Tuy nhiên người xưa đã lấy tên các bà để đặt tên cho các chợ ở đất Sài gòn thưở sơ khai thì cũng chẳng có gì là quá đáng, bởi lẽ, đó là cách nhớ ơn những người đã đứng ra lập chợ.Và những tên chợ đó đã tồn tại hàng trăm năm qua ,đến thế hệ con cháu thì chỉ còn gọi theo thói quen nhưn gcó mấy ai hiểu rõ nguồn gốc về các bà và các địa danh đó.
Sài Gòn - Gia Định từng là trung tâm của trấn Gia Định rộng lớn thời nhà Nguyễn do tả quân Lê Văn Duyệt làm tổng trấn cai quản cả phần đất Nam bộ .Chưa nói đền vùng nông thôn , bưng biền hoang vu mà ngay tại trấn lỵ Gia Định cũng lắm sông ngòi kênh rạch chằng chịt dọc ngang nên việc đi lại cũng rất khó khăn.
Theo lời truyền khẩu cũng như một số sách báo ở Nam Bộ thời đó ghi lại thì thưở đó vợ chồng một ông Nghè bên kia rạch Phú Mỹ hàng ngày ông phải " sáng cắp ô đi, chiều cắp ô về" và mỗi lần đi lại ông phải "lụy đò" để vượt qua con rạch.Gặp những hôm trời mưa gió thì càng vất vả , bất tiện hơn.Thấy chồng phải vất vả mỗi khi đi làm ở Trấn lỵ, bà vợ ông nghè liền nghĩ kế bắc chiếc cầu qua con rạch , trước là để cho chồng đi làm được tiện lợi,sau nữa là để cho dân trong vùng đi lại được dễ dàng.Bà bỏ tiền nhà ra thuê người làm cầu.Khi chiếc cầu hòan tất, người địa phương gọi là cầu Bà Nghè hay Thị Nghè.trong sách " Gia Định tành thông chí " của Trịnh Hoài Đức có chép:"Bà Nghè chính tên là Nguyễn Thị Khánh, con quan Khâm sai Nguyễn Cửu Vân,tức Văn Trường hầu.Bà Khánh cũng là em ruột quan điều khiển Nguyễn Cửu Đàm".Ông Nguyễn cửu Đàm có xây một chợ gọi là chợ Điều khiển- chợ Thái Bình ngày nay( gần công viên 29-3)- để cho nhân dân trong vùng có nơi mua bán trao đổi sản vật.Bà Khánh củng bắt chước ông anh mua mảnh đất Phú Mỹ ở Gần cầu và lập một chợ gọi là chợ Bà Nghè.Đáng lẽ mang tên Bà Khánh hay Thị Khánh mới đúng, nhưng vì kiêng nể nên mới gọi là Thị Nghè,tức vợ ông nghè.Hơn nữa chữ "thị" cũng có nghĩa là chợ , nên từ Thị Nghè thông dụng hơn từ bà Nghè.
Ngoài chợ Thị Nghè còn có năm chợ khác cũng mang tên các Bà.Theo truyền thuyết dân gian, năm bà này đều là vợ của một viên quan Lãnh Binh nào đó thời nhà Nguyễn( giá như tui được sống ở thời đó),vì các bà bất hòa, khó chung sông với nhau mà Quan Lãnh Binh phải tìm cho năm bà năm nơi ở khác nhau.Có lẽ,ông Lãnh thời đó cũng có đầu ốc thương trường nên khuyên các bà lập chợ buôn bán.
Người vợ cả tên Chiểu ở Bình Thạnh lập chợ chuyên buôn bán đồ ăn thức uống (cái này nhờ Bob kiểm tra giùm) - người địa phuơng gọi là chợ Bà Chiểu.Đến bà vợ thứ hai tên là Quẹo , quan Lãnh chọn miếng đất ở ngã ba đưòng , cho lập chợ chuyên mua bán hàng nông sản thực phẩm như gạo , muối, trái cây...- Người địa phương quen gọi là chợ Bà Quẹo.Xa hơn nữa về phía bắc, quan Lãnh chọn đất ở Vườn Trầu,Hóc Môn lập một chơ chuyên buôn bán trầu cau giao cho bà ba-bà Điểm quản lý nay goi là chợ Bà Điểm( chợ ni ngày xưa ông ngoại tui hay đi mua trầu cho bà ngoại tui).Xa hơn nữa về phía Nam, ông lãnh cũng mua một mảnh đất lập chợ cho bà vợ thứ tư buôn bán( Ông này giàu thiệt- hổng biết có tham ô hay trúng số gì đây?), vì chợ này xa Trấn lỵ , lúc đầu buôn bán cực kỳ ế ẩm nên kới có câu ca :
Anh ngồi quạt quán Bà Hom
Buôn bán ế ẩm,đá om quảng lò
Và tất nhiên người địa phương goi là chợ Bà Hom( tui chưa đi chợ này bao giờ).
Còn bà thứ năm thì đưọc ông Lãnh lập chợ ở ngay ở Trấn lỵ( chắc bà này còn trẻ đẹp) buôn bán tạp hóa, chợ lúc đầu cũng nhỏ thôi nhưng sau thì càng ngày càng lớn buôn bán tấp nập gọi là chợ Bà Hạt. Ngoài chợ Bà Hạt còn có một con phố chạy ngang chợ goi là đường Bà Hạt, thuộc quận 10 ngày nay.
Vài dòng sưu tầm được post lên hầu các bác.Sài Gòn ta còn rất nhiều địa danh có lai lịch rất kỳ thú nữa,xin được hẹn các Bác lần sau.Lần sau tui sẽ sưu tầm về các địa danh có tên bắt đầu là "Bến" .Nếu các Bác không thấy chán.
Được sửa chữa bởi - d.an1 vào 09/04/2002 21:56

Từ lâu nghe mí cái tên địa danh này nhưng không bít vì sao nó lại có tên như vậy, bi giờ nhờ mọi người mà bít thêm được chút ít, vui wá...
C'est toi que j'attends depuis longtemps

những gì bác dự án 1 đều là chính xác cả ! hoan hô bác dự án 1
208 TRƯỞNG BAN TỔ CHỨC ĂN CHƠI HCMCC
Tình yêu có thể làm cho hồ nổi sóng, còn độc thân là một cái ao bùn sình.