Sơ đồ nguồn điện mộ chiều

Tập 5
Một số mạch mẫu
Trong phần này nói về một số mạch dùng IC ổn áp của National LM117, LM137. Sơ đồ chân của IC này khác với loại LM78XX. LM78XX có chân giữa (số 2) là Ðất trong khi LM117 chân giữa là ổn áp ra.
Cách sử dụng IC ổn áp cũng thật linh hoạt. Thêm một vài linh kiện sẽ cho những chức năng khác, hay có thể liên kết với tran-zi-to công suất bên ngoài để có thể cấp dòng cho tải lớn. Một số loại IC cho phép ta chỉnh điện thế ổn ra và giới hạn dòng ra, bảo vệ thiết bị điện hay thực hiện các thí nghiệm điện.
Mạch trên là cách nối thành một mạch ổn áp có điện thế ổn áp thay đổi từ 1,2V đến 25V bằng cách chỉnh giá trị biến trở R2. Công thức tính điện thế ra là:
Nếu thay biến trở bằng một điện trở thì mạch trở thành bộ ổn áp với mức thế ra cố định.
Thêm một tran-zi-to vào mạch cho phép ta có thể tắt mở nguồn 5 Vôn bằng tín hiệu số TTL. Khi tín hiệu số ở mức "0", tran-zi-to mở, mạch làm việc bình thường. Khi gởi tín hiệu mức "1" đến chân B của tran-zi-to, tran-zi-to đóng, điện trở nối từ chân ADJ xuống đất gần bằng 0, tức R2 bằng gần bằng 0. Theo công thức tính thế ra, thì lúc đó điện thế ra là chừng 1.2V.  
Thêm một tụ và một trở hình thành hệ thống nạp tụ. Khi nguồn điện vào được bật lên, điện thế ra không nhảy lên ngay 15V là tăng lên từ từ, giúp bảo vệ một số mạch, tránh gây xung nhiễu. Lúc đầu khi tụ được bắt đầu nạp, dòng điện vào tụ cao, tạo điện thế thấp ở chân B của tran-zi-to 2N2905, tran-zi-to đóng, điện trở từ ADJ xuống đất nhỏ, điện thế ra nhỏ. Dòng vào tụ giảm dần và bằng không khi tụ được nạp đầy. Điện thế ra cũng tăng dần đến mức định sẵn bởi giá trị điện trở R1 và R2. Đi-ốt 1N4002 nhằm bảo vệ khi ngõ ra bị chập xuống đất. Dòng từ tụ C1 qua đi-ốt xuống đất mà không đi ngược lại làm hại IC. Bản thân IC cũng có bảo vệ chập đất ở ngõ ra. 
Mạch kế là mạch tăng dòng ổn áp. Khi dòng tải tăng cao, dòng qua R1(22 ohm) tăng, điện thế sụt qua R1 tăng, điện thế tại chân B của 2N2905 giảm, khiến dòng đi từ chân E sang C của 2N2905 tăng. Điện thế chân B của LM195 tăng làm cho dòng đi từ chân C sang E của LM195 tăng, cấp thêm dòng cho tải. LM115 vẫn giữ nhiệm vụ giữ mức thế ra ổn định.

em ko đọc được hình vẽ!
Thay vì đi sửa kẻ khác thì nên sống gương mẫu

tập 5
Ổn Dòng
Có lẽ các bạn cũng đã biết qua về bộ ổn áp, bộ cấp điện thế làm việc ổn định cho tải. Giờ sẽ bàn về bộ ổn dòng. Nhiều thiết bị điện, bên cạnh cần cấp cho nó điện thế làm việc trong khoảng cho phép nó còn cần có nguồn cấp dòng ổn định. Như hệ thống đèn chạy dọc dài theo đường băng phi trường, hướng dẫn phi cơ lên xuống vào ban đêm, và người ta cần làm cho độ sáng của mỗi bóng đều nhau tạo một đường sáng đều. Mỗi bóng tuy được sản xuất với cùng thông số làm việc nhưng chúng cũng có vấn đề sai số, điện trở mỗi bóng khác nhau, làm cho độ sáng mỗi bóng chênh lệch. Vì độ sáng của đèn tùy thuộc vào dòng điện qua nó nên người ta nối vào mỗi bóng một bộ cấp nguồn có dòng ổn định, nhằm làm cho mỗi bóng sáng đều nhau.. Tương tự cho hệ thống đèn nền cho các màn hình LCD của máy chụp hình số và máy tính bỏ túi (pocket PC). Có 2 loại đèn nền, một dùng đèn neon nhỏ, một dùng các LED cho ánh sáng trắng. Kỹ thuật dùng LED ngày càng phổ biến vì giá thành rẻ, dùng ít năng lượng, điện thế thấp (chừng 3 đến 4V, không như neon phải cần đến từ 200 đến 300V và cần bộ cấp điện phức tạp hơn). Trong màn hình nhỏ như của máy chụp hình số có 2, 3 LED trắng, trong pocket PC có chừng 6 LED trắng. Ðể đảm bảo màu sắc trung thực cho màn hình, các LED được thiết để phát ra ánh sáng trắng đều nhau ở mỗi bóng, và mỗi bóng này cũng được nối vào bộ ổn dòng. Trong phòng thí nghiệm điện, nhiều khi ta cũng cần có một bộ cấp dòng ổn định để thử các mạch điện, bảo vệ quá dòng. Trong điều khiển động cơ, nhiều ứng dụng đòi hỏi phải có bộ cấp dòng ổn định v.v...
Sơ đồ nguên lý trên đây giúp giải thích về bộ ổn dòng. Một tải được cấp điện bởi bộ dòng thì dòng điện qua tải không thay đổi, tức nếu một Ampe kế được mắc như trong hình thì giá trị hiện giữ nguyên dù điện trở tải RL thay đổi. Giả sử nguồn DC có điện thế không đổi. Ðể có dòng cố định qua tải thì điện trở R phải có giá trị thay đổi sao cho tổng điện trở trong mạch (R + RL) luôn là một hằng số (vì dòng IL = Vin / (R + RL)). Nghĩa là khi điện trở tải RL giảm một lượng thì R phải tăng một lượng như nhau, và ngược lại.
Thử theo dõi 2 giá trị, điện thế Vout và điện trở tải RL, khi tải được mắc vào bộ ổn dòng. Khi điện trở tải RL giảm và điện thế Vout cũng giảm theo để giữ dòng IL cố định (theo định luật Ohm I L = Vout / RL). Khi điện trở RL tăng thì Vout tăng.
(còn tiếp ... )

mình định làm cái ổn áp +-24V cho tầng nhập ampli của mình ,nhưng không biết có nên xài loại 78 không?vì đã làm cho bộ tiền khuếch đại +-15V thì nó bị lệch ,không cân với nhau,
lúc trước mình tiếc tiền làm bằng transistor và zener thì bị lệch dữ dội hơn,Mình thấy có mấy trang nói về tạp âm của LM317,bộ con này tạp âm nhỏ loại 78?

Các bác cho em hỏi về nguồn 1 chiều tí
Em làm một bộ nguồn cho DAC như sau
Biến thế 12v (hoặc 15v) hoặc --> Cầu 1A --> 2 tụ 2200uF(50V) --> 7812 --> 1 tụ 0,1uF (250v).
Tải của con DAC này rất nhẹ. Chỉ khoảng 500mA là tối đa.
Có trục trặc như sau:
Nếu dùng biến thế 12 V --> bị sụt áp và DAC ko chạy được.
Nếu dùng biến thế 15V 3A thì DAC chạy tốt nhưng biến thế bị nóng bỏng tay. Một lúc sau khuôn nhựa của biến thế chảy nhũn ra. Các linh kiện khác không bị nóng mấy.
2 cái biến thế này đều là đồ VN làm mua ở chợ trời. Chẳng lẽ tại biến thế kém quá??? Hay tại tụ nguồn to quá???
Các bác chẩn đoán và đưa đơn thuốc giúp em cái. Thay biến thế công suất lớn hơn có được ko? Bao nhiêu là đủ?
Cảm ơn các bác trước.

Khi bác dùng biến thế 12VAC để chỉnh lưu, sau đó dùng IC ổn áp thì điện áp bị sụt trên 7812 lớn quá, không ổn được, DAC không chạy là tất nhiên. Nếu đổi sang biến thế 15V thì tốt, nhưng 2 cái tụ 2200uF gần cầu 1A hơi lớn, dòng phóng nạp sẽ tăng làm hại cầu chỉnh lưu. Ở vị trí đó chỉ cần 1 tụ 3300uF là vừa (có thể nối song song 3 tụ 1000uF cũng được). Cái biến thế 3A của bọn chợ giời bán có thể chất lượng hơi kém nên nóng cũng đúng thôi (có thể bị chập bên trong), tốt nhất là mua hẳn loại 6A cho chắc ăn. Lúc nào đấu xong mạch thì mắc một cái ampe kế vào đo xem dòng thực sự lên đến bao nhiêu?
Cách tốt nhất là bác lấy 1 bộ nguồn vi tính, nối đầu ra 12VDC, rồi cho thêm tụ lọc 2200uF trước khi đưa vào mạch DAC. Đảm bảo tiếng êm ru, không thể nghe thấy một tí nhiễu nào

Cảm ơn NVL
Vấn đề biến áp bị nóng đã xử lý được. Lúc trước mình đi mạch nhầm thôi. Nhưng vẫn còn vấn đề thế này.
Con DAC này dùng nguồn có 2 điện áp +/-12v. Nhưng bên +12v tải nặng hơn. Khi nối tải vào và dùng biến áp 12v thì bên cầu + đo chỉ còn 12 v còn bên - còn 15v. Mà nếu dùng con 7812 và 1912 thì theo lý thuyết, điện áp vào của nó phải lớn hơn điện áp ra ít nhất 3V mới tốt. Bây giờ điện áp vào 7812 sụt còn 12v thì có vẻ không tốt lắm. Tuy nhiên điện áp ra khi đo vẫn ổn định là 12v.
Nếu thay đi ốt cầu công suất lớn hơn có khắc phục được không?
Nói chung hiện giờ DAC chạy bình thường. Nhưng mình nghĩ làm nguồn tốt hơn có thể cải thiện chất lượng âm thanh.

Bác cứ chọn cái biến áp nào nó to to tí, điện áp ra cỡ 18-18 là chạy phe phé ngay, khỏi lo sụt dòng sụt áp. Ah mà bác dùng LM317, LM337 mạch hơi phức tạp chút nhưng đảm bảo khoẻ hơn cái bọn 78,79 nhiều