Stalingrad - Anthony Beevor

Appendix III
ĐI BỘ CÙNG PAULUS
Tác giả Leo Bezymensky
"Ngày 31 tháng Giêng chúng tôi nhận tin nhắn từ Ban tham mưu Tập đoàn quân 64 thuộc Phương diện quân sông Đông với nội dung khiến tất cả chúng tôi đều phấn chấn: Thống chế Chiến trường Friedrich Paulus, Tham mưu trưởng Trung tướng Arthur Schmidt, sĩ quan phụ tá thứ nhất (first aide-de-camp) Đại tá Adam và nhóm sĩ quan ban tham mưu đã bị bắt giữ. Sau cuộc hỏi cung ngắn tại Sở chỉ huy của tướng Shumilov, Paulus được chuyển lên Sở chỉ huy Phương diện quân tại làng Zavarygino, nơi có những căn nhà nhỏ biệt lập đã được dọn sẵn sàng cho ông ta ở.
Tôi chứng kiến một chiếc xe hơi loại xe tham mưu Đức to tướng sơn phù hiệu chiến thuật cấp tướng chỉ huy Quân đội Đức (a huge German staff car with tactical marking of the German Army commanding general) dừng lại gần căn nhà và một người đàn ông cao dong dỏng đội chiếc mũ lông bước ra khỏi xe. Lập tức tôi nhận thấy khuôn mặt của vị thống chế chốc chốc lại giật lên một cái. Cái tật thần kinh này làm méo mó khuôn mặt của Paulus khiến ông liên tục phải khắc phục nó.
Ngày 1 tháng Hai năm 1943 trời cực rét, kéo dài suốt mấy ngày liền. Cuối đêm 31 tháng Giêng chủ nhiệm (commandant) của Ban tham mưu Phương diện quân sông Đông đại tá Yakimovich nhận được lệnh di chuyển Thống chế chiến trường Paulus đi thẩm vấn lần đầu. Lần này đại tá và tôi đánh một chiếc xe tham mưu và tới căn nhà nơi Paulus trú. Khi viên thống chế được cho hay tin rằng sắp được đưa đi gặp đại diện chỉ huy Xô viết, nét mặt khắc khổ của ông ta trở nên càng biểu cảm hơn. Không thốt ra lời nào, Paulus chậm rãi mặc quân phục.
Quãng đường không xa, và vài phút sau chúng tôi đã tới căn nhà nơi Nguyên soái Voronov, đại diện của Stavka (Bộ Tổng tham mưu Xô viết ?" danngoc), đang chờ. Cần nói thêm rằng những chi tiết này không phù hợp lắm với buổi đón tiếp một vị thống chế chiến trường. Đó chỉ là một căn nhà gỗ bình thường có nhiều phòng với sảnh vào rất chật. Voronov quyết định thẩm vấn riêng Paulus (in private), không có bất cứ phóng viên nào. Chỉ một ngoại lệ duy nhất cho Roman Karmen, vị đạo diễn nổi tiếng của các bộ phim tài liệu thời trước chiến tranh. Ông ta đã chụp bức ảnh Paulus duy nhất được biết đến trong buổi thẩm vấn này.
Chầm chậm bước những bước chật vật, Paulus tiến tới vòm cửa vào, bước vào gian tiền sảnh, bởi bỏ áo khoác rồi hỏi tôi: ?oAnh có thể cho tôi hay, vị nào là Voronov và vị nào là Rokossovsky được không?
Liếc một phát vào trong, tôi đáp rằng  Voronov là người đang ngồi ở giữa, còn Rokossovsky ngồi bên tay trái ông ta. Paulus gật đầu và bước vào phòng. Trước mặt ông ta là Voronov, Rokossovsky và người phiên dịch, đại úy Dyatlenko. Căn phòng trống trải và theo lệnh của Voronov yêu cầu khi tôi đang đứng gần cánh cửa vào, tôi để cho Karmen chụp ảnh bằng chiếc máy ảnh đặt trên vai tôi (I let Karmen to make his photo with the camera, placed above my shoulder).  Cuộc thẩm vấn diễn ra không lâu. Voronov, người đặt những câu hỏi, kiên quyết yêu cầu Paulus phải ra lệnh đầu hàng cho các đơn vị Đức vẫn còn tiếp tục chiến đấu, nhằm tránh những đổ máu không cần thiết. Paulus lắng nghe rồi thở dài nặng nề và từ chối ra những lệnh như vậy, giải thích rằng ông ta giờ là tù binh và mệnh lệnh của ông ta không còn tính pháp lý cho Quân đội Đức. Voronov lặp lại yêu cầu của mình, đưa ra thêm những giải thích cặn kẽ hơn. Paulus trở nên căng thẳng, phần mặt bên trái của ông ta bắt đầu co giật thường xuyên hơn. Nhưng khi tới lượt Paulus đáp lời thì Rokossovsky và Voronov vẫn chỉ nhận được câu trả lời nguyên như cũ.
Sau đó Voronov hỏi Paulus xem ông ta thích chọn loại thực phẩm nào để giữ gìn sức khỏe? Paulus vô cùng ngạc nhiên. Ông ta đáp rằng mình không cần bất cứ thứ gì đặc biệt, nhưng lại đề nghị cung cấp chăm sóc cho các binh lính sĩ quan Đức bị thương và bị bệnh.
Voronov bảo ông ta: ?oQuân đội Xô viết đối xử với tù binh một cách nhân đạo. Tuy nhiên các nhân viên y tế Xô viết đang gặp rất nhiều khó khăn, do nhân viên y tế Đức đã bỏ mặc các quân y viện Đức cho may rủi của số phận.?
Paulus ngập ngừng rất lâu tìm câu trả lời và rồi nặng nhọc đáp: ?oHerr General, đôi khi có trường hợp xảy ra trong thời chiến, rằng mệnh lệnh của chỉ huy lại không được cấp dưới thực hiện??
Cuộc thẩm vấn kết thúc. Paulus đứng dậy, chào các tướng lĩnh Xô viết, quay mặt và rời khỏi phòng. Ông ta mặc chiếc áo khoác nặng nề vào, và khi sắp bước ra xe thì đột nhiên hỏi Đại tá Yakimovich: ?oHerr Colonel, tôi có thể đi bộ về nhà mình được không??
Yakimovich đáp rằng ngoài trời rất lạnh, bởi thế tốt hơn là đi xe. Khi dịch lại những lời ấy, tôi nhận thấy một sự kiên quyết mạnh mẽ thể hiện trên nét mặt vị thống chế, khăng khăng thực hiện đòi hỏi của mình.
?oVâng?, Yakimovich bảo ông ta, ?oNếu ngài muốn vậy?.
Anh này báo cáo lại với cấp trên và yêu cầu được chấp thuận. Ba người chúng tôi bước ra ngoài và lặng lẽ bước dọc con đường. Các cảnh vệ theo sau một quãng. Đó là một đêm giá rét, ánh sao lấp lánh, yên tĩnh tuyệt đối. Tuyết kêu cọt kẹt dưới ủng. Đột nhiên Paulus quay sang tôi và nói: ?oÔng biết không, tôi không được ngắm sao trời suốt nhiều tháng nay?. 
Và không chờ có câu trả lời, bởi có lẽ không muốn bắt đầu một cuộc trò chuyện, ông ta nói tiếp:
?oVâng, có lẽ kể từ khi chúng tôi rời khỏi Golubinskaya?.
?oỒ vâng ?, tôi đáp, ?oĐúng là sở chỉ huy của các ngài đã đóng tại Golubinskaya.?
Paulus gật đầu. Và chúng tôi đã về tới căn nhà của ông ta ?"
Source: Bezimensky. Hitler and Stalin before the struggle. Moscow, 2000. Excerpt from Chapter 22.
 

Phần dịch của tôi đến đây là hết. Cảm ơn các bạn đã ủng hộ topic. Nếu có thông tin gì bổ sung, xin các bạn cứ thêm vào.
Ghi chú: Hai appendix sau cùng là do danngoc dịch

Tôi thấy người Nga đối sử với tù bình ( nhất là tù binh cấp cao ) không tệ lắm, còn nguyên nhân tử vong tù binh cao thì có nhiều, ví dụ như:
-Bộ máy quan liêu
-Tâm lý kẻ bị bắt làm tù binh
-Thiếu cơ sở vật chất, thực phẩm
.....
Bên Nga có 2 viên tướng cao cấp bị bắt làm tù binh ( đó là Thiếu tướng M.I.Potapov - tư lênh tập đàon quân 5 - PDQ Ucraina và Trung tướng công binh ...(không nhớ tên), ông này bị hành quyết bằng cách xả nước dưới trời mùa đông, còn Tướng Potapov sau chiến tranh trở thành Phó tư lệnh quân khu odesa

Làm gì mà ít thế, có đến vài chục tướng ấy chứ.

nhà em có cuốn sách ảnh Battle_of_Stalingrad_-_Russia_s_Great_Patriotic_War ạ
http://www.mediafire.com/?zudwjwnnntm

vài chục tướng? trừ Vlasov và bộ sậu, chỉ 2, 3 tướng là cùng

Sặc , Chiến tranh toàn bao vây mà bắt tù binh ít thế
Trừ Vlaxov và bộ sậu ở tập đoàn quân 2 thì chắc cũng phải tầm 100 tướng khác bị bắt

Không nhiều, phần lớn sợ chính sách của Stalin đối với gia đình của mình ( cái này là phụ thôi), còn nguyên nhân chính vẫn là lý tưởng chính trị, ví dụ trận Kiev, bị bao vậy 5 tập đoàn quân, hy sinh gần như hết bộ tư lệnh PDQ nhưng chỉ có 01 tướng bị bắt (M.I Potapov) vì ông bị ngất, còn phần lớn là chiến đấu tới chết ( thoát ra có Bagramiam- trưởng phòng tác chiến PDQ )
và lại, hồi đó quân nga ít tướng ( đại tá - sư đoàn trưởng, Trung tướng -Tư lệnh PDQ) nên cũng khó bị bắt.

100 thì không biết có được không, nhưng đếm sơ qua ở đây cũng đã vài chục: http://books.google.com.vn/books?id=TLPqyY3a0zwC&printsec=frontcover&dq=Captured+Soviet+Generals:+The+Fate+of+Soviet+Generals+Captured+by+the+Germans,+1941-1945&source=bl&ots=Q1Hg12Tguy&sig=0KiH7d4Z50LfTw3rQHJdeovovgE&hl=vi&ei=umKzS4qnDoHk7AO5ltmaAw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CAwQ6AEwAQ#v=onepage&q=&f=false

Trận Kiev thì nhiều đấy bạn , ko phải 1 mình Potapov đâu
Trong trận Uman khai cuộc cho trận Kiev thì cũng có từng này tướng Nga bị bắt :
Muzichenko tư lệnh TDQ 6 , Ponedenin Tư lện TDQ 12 , Orgusov tu lệnh quân đoàn 49 bb , tướng Krillov quân đoàn bb 13 ... Tổng cộng gần 10 tướng chỉ huy cấp sư đoàn , quân đoàn
TDQ 6 của Đức sát chủ tướng thật lúc trc thì Reichenau chết giờ đến Paulus bị bắt