Sư đoàn 3 BB ngụy - Những ngày cuối của cuộc chiến

+ Trận đánh ?oRửa mặt Tiểu đoàn 3/56?
Trong số 9 tiểu đoàn bộ binh của Sư đoàn 3, Tiểu đoàn 3 của Trung đoàn 56 được ghi nhận là yếu kém nhất. Nguyên trong năm 1974, 2 lần bại trận, 1 tiểu đoàn trưởng chết, 1 tiểu đoàn trưởng bị thương và 2 tiểu đoàn trưởng bị thay thế vì kém khả năng. Đây cũng là tiểu đoàn có quân số đào ngũ cao nhất. Từng đợt tân binh và quân phạm phục hồi không lấp trống những lỗ hổng về quân số.
Theo quân số, tiểu đoàn phải từ 700 trở lên, nhưng trên thực tế có nhiều khi Tiểu đoàn 3/56 chỉ thực hiện được 50% so với lý thuyết vì thương vong và đào ngũ?
Bộ chỉ huy Trung đoàn 56 điên đầu về sự xuống dốc của Tiểu đoàn, ảnh hưởng dây chuyền đến các tiểu đoàn khác. Tướng Hinh đưa trung ta T, nguyên Trưởng Phòng 3 về nắm Trung đoàn trưởng, cử thiếu tá P giữ chức vụ Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 3/56 với chỉ thị :
- ?oPhải làm một cú rửa mặt cho Tiểu đoàn 3/56 để kéo nó khỏi tuột dốc?.
Tin tình báo ghi nhận 1 đại đội giải phóng quân về hoạt động tại tây nam quận lỵ Đại Lộc khoảng 10 km để nhận tiếp tế và gây cơ sở tuyển quân. Tướng Hinh chỉ thị Phòng 3 làm kế hoạch hành quân. 2 Tiểu đoàn 1/56 và 2/56 đánh gọng kềm. Còn Tiểu đoàn 3/56 là mũi nhọn. Có vẻ nghịch lý khi giao nhiệm vụ ?onỗ lực chính? cho 1 tiểu đoàn yếu kém nhất, nhưng Bộ Tư lệnh Sư đoàn 3 đã nghiên cứu nước cờ. 2 Tiểu đoàn 1 và 2 mới là nỗ lực chính ?ogiả? có nhiệm vụ dứt điểm cuối cùng.
Khi hàng loạt pháo của pháo đội Tiểu đoàn pháo binh Sư đoàn khai hỏa, các cánh quân tiến bao vây với chủ đích tiêu diệt và bắt sống trọn Đại đội, nhưng sự thật, Đại đội đã rút đi quá nửa, chỉ còn lại khoảng 2 trung đội phân tán mỏng thành những chốt chặn trên đường tiến quân của Trung đoàn 56. Dù sao thì Tiểu đoàn 3/56 cũng vào được mục tiêu nhờ sự tiếp tay hữu hiệu của 2 tiểu đoàn bạn, thu được hơn 10 cây súng.
Tin báo về Bộ Tư lệnh Sư đoàn. Tướng Hinh cho lệnh làm lễ chiến thắng ngay tại quận lỵ Đại Lộc, triển lãm chiến lợi phẩm bằng số vũ khí của Phòng 2 cho mượn để có được một ?obề ngoài cần thiết?
Tuy không tổ chức rầm rộ như chiến thắng Xuyên Trà, nhưng Bộ Tư lệnh Sư đoàn, Bộ chỉ huy Trung đoàn cũng làm đủ nghi lễ cho buổi rửa mặt Tiểu đoàn 3/56, hy vọng đem lại sinh khi chiến đấu cho quân sỹ đơn vị này.
Sau khi tan lễ, trên chuyến xe đò từ Đại Lộc về Đà Nẵng, quân cảnh bắt được 1 toán lính Tiểu đoàn 3/56 chuồn về gia đình, mà hầu hết là gốc miền Nam?
Còn tướng Hinh dặn dò trung tá T : ?oĐừng để xảy ra một Tân Lâm thứ 2? trước khi ông về lại Hòa Khánh.
Được TLV sửa chữa / chuyển vào 22:00 ngày 05/01/2005

+ Những ngày giáp Tết chờ đợi
Những ngày giáp Tết (hạ tuần tháng giêng dương lịch) chiến trường Quảng Đà trở nên yên lặng? Chính sự yên lặng đáng sợ này khiến cho tướng Hinh lo lắng, có thể xảy ra một Mậu Thân thứ hai, hoặc 1 mùa hè 1972 nữa chăng?
Tướng Hinh bị ám ảnh về sự kiện đại tá Lê Đức Đạt, quyền Tư lệnh Sư đoàn 22 bị bắt sống tại Tân Cảnh trong trận tiến công mùa hè 1972 tại chiến trường cao nguyên? ông lo ngại nội tuyến? ông nghi ngờ trung đội bảo vệ tư dinh Tư lệnh? Do đó ông ra lệnh cho Phòng An ninh quân đội rà lại lý lịch toán cận vệ, kể cả toán phục vụ tư dinh tại căn cứ Hòa Khánh cũng như tại biệt thự ở Đà Nẵng và ở Sài Gòn.
Đại tá H, Tham mưu trưởng thì khác hẳn. Ông mong chờ những trận đánh để may ra có dịp thi thố tài năng và kinh nghiệm. Viên đại ta này đã đạt đủ các tiêu chuẩn của ngành bộ binh : làm đại đội trưởng, tiểu đoàn trưởng, trung đoàn trưởng trước khi về làm Tham mưu trưởng. Ông đã làm Tham mưu trưởng Sư đoàn 1 ?oSư đoàn bảnh nhất của Quân lực VNCH?.
Nhưng chiến trường vẫn yên lặng. Tin Phòng 2 ghi nhận sự chuyển quân của các sư đoàn chính quy Quân khu 5 các trung đoàn, tiểu đoàn chủ lực Mặt trận 44, các đại đội thuộc các huyện đội Đại Lộc, Duy Xuyên, Thượng Đức, Quế Sơn?những ngày cuối tháng đợi chờ?

Được TLV sửa chữa / chuyển vào 20:36 ngày 06/01/2005

11- Phòng tuyến bê tông của tướng Trưởng, tướng Hinh
+ Phòng tuyến bê tông trên vòng cung ?oNam ?" Tín?
Đầu tháng 2-1975 (hạ tuần tháng chạp âm lịch), tướng Trưởng thị sát khu vực hành quân của Sự đoàn 3 trải dài từ phía nam đèo Hải Vân đến gần Thăng Bình. Tại các căn cứ hỏa lực, cột trụ của phòng tuyến, tướng Trưởng ra lại các hệ thống phản pháo và hệ thống phòng thủ quanh căn cứ.
Một buổi chiều đầu tuần, tướng Trưởng xuống căn cứ Hoà Khánh, bản doanh của Bộ Tư lệnh Sư đoàn 3. Tướng Hinh họp kín với tướng Trưởng, không một sỹ quan tham mưu nào được phép dự, kể cả Tham mưu trưởng. Sau hơn nửa giờ, tướng Hinh tiễn tướng Trưởng ra sân bay trực thăng, cạnh dinh tướng Hinh. Bắt tay từ giã người Gia trưởng Sư đoàn 3, tướng Trưởng nói :
- ?oPhải thường xuyên kiểm tra hệ thống phòng thủ và xem lại phối trí các đơn vị như tôi đã bàn??
Buổi tối hôm đó, tướng Hinh ở lại Bộ Tư lệnh. Ngay trong phòng Tư lệnh, tướng Hinh, đại tá Tham mưu trưởng, các trưởng Phòng 2, 3 thảo luận chỉ thị của tướng Trưởng. Theo lời tướng Hinh, đã đến lúc phải thay đổi kế hoạch phòng thủ, thay vì phải trải rộng, rải khắp, để kiểm soát đất đai thì bây giờ chỉ cần xây dựng những trọng điểm vững chắc như bê tông theo hình vòng cung, tạo thế liên hoàn bổ trợ cho nhau? Các trung đoàn bố trí tập trung thay vì phân tán mỏng. Bài học Long Bình là bài học về phối trí lực lượng.
Theo chỉ thị của tướng Hinh, Bộ chỉ huy của Trung đoàn 57 được chuyển từ căn cứ Chi Lăng về đóng gần Hòa Cầm sẵn sàng ứng chiến cho Bộ Tư lệnh và là lực lượng tăng viện cho các trung đoàn bạn khi có giao tranh.
Trung đoàn 56 tạo phòng tuyến vòng cung quanh quận Dục Đức.
Trung đoàn 2 (Trung đoàn anh cả của Sư đoàn) đảm trách vòng đai Đại Lộc.
Bấy giờ quận Thượng Đức ở trong tay quân Giải phóng, phòng tuyến Cận Sơn giao cho Liên đoàn Biệt động quân biên phòng tăng phái.
Lữ đoàn Dù phụ trách các cứ điểm trọng yếu từ Duy Xuyên đến Hiếu Đức.
Phía đông quốc lộ 1 là trách nhiệm của 2 liên đoàn Địa phương quân thuộc tỉnh Quảng Nam, 1 liên đoàn đảm trách phía bắc từ *** Hải Vân trở vào. 1 liên đoàn chịu trách nhiệm phòng tuyến Điện Bàn, Hội An, Duy Xuyên.
Dưới tay tướng Hinh có quân số bằng 2 sư đoàn bộ binh :
- 3 trung đoàn
- 3 liên đoàn
- 1 lữ đoàn
- 1 thiết đoàn kỵ binh (hơn 70 chiến xa)
- 5 tiểu đoàn pháo (trong đó có 1 tiểu đoàn pháo binh dù của Lữ đoàn Dù, không kể các đơn vị yểm trợ trực thuộc)

+ Tôi không muốn trở thành một De Castries
So với 10.000 quân lính Pháp ở phòng tuyến Điện Biên phủ vào tháng 1-1954 thì phòng tuyến bê tông của tướng Hinh có chu vi rộng hơn và quân số đông gấp đôi. Tỉ số De Castries / ********* là 1/3. Còn bây giờ tỉ số Sư đoàn 3 / Giải phóng quân là 2/3 (theo Phòng 2 vào đầu năm 1975, lực lượng Giải phóng quân tại chiến trường Quảng nam gần 3 sư đoàn)?
Tướng Hinh tâm sự với các cộng sự viên :
- ?oChúng ta không thể chịu số phận như De Castries ở Điện Biên Phủ. Hoặc là chúng ta giữ được, hoặc là chúng ta sẽ chết ở đây, chứ không đầu hàng?
Lời nói có vẻ tự tin của tướng Hinh không giấu được những lo lắng lộ hẳn trên khuôn mặt ông. Các cộng sự viên đều hiểu rằng đó chỉ là cách nói động viên tinh thần.
Từng sống, từng chia xẻ với tướng hinh những buồn vui chiến trường, các sỹ quan thân cận có chung một nhận xét :
?oTướng Hinh không thuộc loại tướng võ biền như kiểu tướng Nhựt Sư đoàn 2 hay thuộc loại ?ochịu đấm ăn xôi? như tướng Điềm Sư đoàn 1. Tướng Hinh là đại biểu cho hàng tướng lãnh ?" ?otham mưu, văn phòng?, không phải là tướng tác chiến. Do đó khi ông nói : ?oTôi không muốn trở thành một De Castries?, thì hãy hiểu dùm là ông không muốn bị bắt, cũng không muốn tự sát để bảo vệ danh dự của một người làm tướng?.

+ ?oMặt trời Nguyễn Văn Thiệu? về thăm Sư đoàn 3 lần cuối.
25-2-1975, Nguyễn Văn Thiệu thị sát chiến trường Quân khu 1. 15 giờ chiều phi đội trực thăng đặc biệt chở ?oTổng tư lệnh? và các tướng lãnh đạo cao cấp của Bộ Tổng Tham mưu đáp xuống sân bay đặc biệt của Sư đoàn 3 trong căn cứ Hòa Khánh. Tổng thống ghé thăm Bộ Tư lệnh Sư đoàn để nghe tướng Hinh thuyết trình. Đây chỉ là nghi thức vì trước khi đến Sư đoàn 3, tướng Trưởng đã báo cáo chi tiết về hoạt động quân sự toàn quân khu cho ổng thống nghe tại Bộ Tư lệnh quân đoàn.
Nhìn thẳng vào tướng Hinh, Nguyễn Văn Thiệu hỏi :
- Nếu địch tấn công như đã tấn công ở Bình Long vừa rồi, hay như năm 1972, Sư đoàn 3 của anh liệu có bỏ chạy như ở Quảng Trị nữa không?
Tướng Hinh điềm đạm trả lời (có lẽ ông đã chuẩn bị câu hỏi này trước khi Tổng Tư lệnh tối cao đến) :
- Kính thưa Tổng thống, mặc dù đa số quân sỹ Sư đoàn 3 thuộc các thành phần ?okhông tốt? do các đơn vị khác chuyển đến, nếu không muốn nói là thành thần ?ovô kỷ luật?, nhưng với sự cố gắng của Bộ tư lệnh, giờ đây Sư đoàn 3 nhìn chung tương đối vững vàng, có khả năng bảo vệ được Quảng Đà khi bị tấn công?
Nửa giờ sau, tướng Hinh lái xe Jeep đưa Tổng Tư lệnh đến Hội trường lộ thiên Đại La, cách văn phòng Tư lệnh 2 km, tại đây có 3 tiểu đoàn đại diện chi Sư đoàn 3, Lữ đoàn Dù Địa phương quân Quảng Nam tập hợp từ 12 giờ trưa, để nghe nhật lệnh của ?oMặt trời Lớn? từ Sài Gòn về đây?
Giữa hàng quân là một khán đài nhỏ để 3 hàng ghế dành cho tướng Hinh, chuẩn tướng Lê Quang Lưỡng, Tư lệnh Sư đoàn Dù, đại tá Chung tỉnh trưởng Quang nam, đại tá Tường thị trưởng Dà Nẵng. Chính giữa khán đài là tấm băng ?oChào mừng Tổng thống, Tổng Tư lệnh Tối cao Quân lực VNCH?. Đối diện với khán đài nhỏ và hàng quân là khán đài danh dự dành cho Tổng Tư lệnh.
Khác với năm trước, tết đến nay, tướng Cao Văn viên không tháp tùng Nguyễn Văn Thiệu mà thay vào đó là 2 trung tướng cũng mang kính trắng và có ngoại hình khá giống nhau : trung tướng Lê Nguyên Khang phụ tá hành quân, và trung tướng Trần Văn Trung phụ tá Chiến tranh Chính trị Tổng Tham Mưu trưởng.
Tướng Trưởng đứng cạnh Tổng Tư lệnh mắt đăm chiêu, ông không nhìn hàng quân trước mặt? khuôn mặt ?ohao gầy? nhìn về phía đèo Hải Vân? mây trắng vẫn hồn nhiên bay qua lưng đèo.

+ Bản nhật lệnh cuối cùng
Tướng Nguyễn Duy Hinh đại diện cho tướng lĩnh sỹ quan có mặt chúc Tết Tổng thống và hứa với Tổng Tư lệnh tối cao :
?oChiến sỹ Sư đoàn 3 và các đơn vị tăng phái xin hứa vững vàng tay súng đánh tan mọi cuộc tấn công của đ5ch, bảo vệ vũng vàng Quảng Đà thân yêu?
Bằng giọng nói chậm rãi, sau khi trình bày những biến động trong và ngoài nước, sau những câu động viên và kêu gọi quân sỹ, Nguyễn Văn Thiệu cho biết :
?oNếu bị cúp viện trợ, quân đội VNCH đủ lương thực đạn dược để tự chiến đấu trong 2 năm trong chờ đợi một giải pháp chính trị cho lợi cho VNCH?.
Cuối cùng Tổng thống hứa :
?oNăm tới, cũng vào dịp này, tôi lại về thăm các chiến hữu?.
Rồi trực thăng chở Tổng Lư lệnh về Đà Nẵng. Máy bay đảo quanh hội trường lộ thiên Đại La 2 vòng. Tổng Tư lệnh vẫy tay giã từ chiến hữu và những người lính dưới đất cũng vẫy tay theo, lòng không mấy vui. Họ đâu biết rằng đó là lần vẫy chào cuối cùng của Nguyễn Văn Thiệu.
Từ biệt Tổng thống, từ biệt Tổng Tư lệnh, tướng Hinh về nhà. Khuôn mặt ông thoáng buốn, không phải vì ông sợ mất chức, không phải vì ông sợ Thiệu chê là kém tài, ngược lại ông là một trong những cấp tướng được lòng Nguyễn Văn Thiệu. Điều ông lo ngại là những trận đánh lớn đương chờ ông ở một ngày không xa.
Có thể trong đáy lòng ông, một bài toán, một sự so sánh giữa ông và viên Tư lệnh cũ. Dù bị giáng xuống binh 2, nhưng tướng G vẫn được cấp chỉ huy thuộc quyền nể mặt vì tướng G là ?otướng chiến trường?. Tướng G đã đi từ những nấc thang theo cấp số cộng : Đại đội trưởng, Tiểu đoàn trưởng, Trung đoàn trưởng, Tư lệnh phó trước khi làm Tư lệnh?
Nỗi buồn vây kín tâm hồn Tư lệnh chiều nay!
Được TLV sửa chữa / chuyển vào 23:06 ngày 09/01/2005

12- Một ngày không chiến tranh và chiến trường thầm lặng.
+ Đêm Giao thừa trên chiến hào Hòa Khánh.
Chiều 30 tết (10-12-1975) chiến trường Quảng Đà im tiếng súng. Chính sự im lặng này khiến cho một số binh sỹ nghĩ rằng ?ođây là một điềm gở?. Chắc năm mới sẽ có nhiều biến đổi. Nhưng với tướng Hinh và Bộ Tham mưu, kinh nghiệm tết Mậu Thân vẫn còn đó, một ngày im lặng để tiếp nối bằng những ngày khói lửa.
12 giờ đêm Giao thừa, Bộ Tham mưu do đại tá H Tham mưu trưởng hướng dẫn lên ?oBiệt thự trên đồi? để chúc Tết Tư lệnh? chai rượu mừng Xuân nổ tung từ tay Tư lệnh trong nụ cười không tươi tắn như nụ cười Xuân 1973, 1974, nhưng Tư lệnh ?obình dân? hơn mọi năm, rót từng ly rượu mời các cộng sự viên, đưa đĩa bánh mời từng người?
Đầu năm kiêng cữ nói chuyện chiến tranh, Tư lệnh hỏi chuyện gia đình, đại tá H có dịp trổ tài về sự lịch lãm của ông cũng như sự hiểu biết của ông về ?otình dân, thế nước?.
Tướng Hinh lắng nghe, cuối cùng ông nói :
- ?oDù thế nào thì cũng không nên chểnh mảng? chúc mọi người vui Tết, năm mới ta đón một cái Tết vui hơn năm nay!?
Pháo giao thừa từ xa vọng lại, một vài đơn vị tự động bắn súng thay pháo. Sỹ quan tùy viên gọi điện khiển trách nhưng Tư lệnh cản lại :
- ?oĐầu năm không nên la, rồi để Tân niên rồi khiển trách cũng không vội?
Trung tâm hành quân ứng chiến 100%, quân sỹ ứng chiến 100%, các Trưởng phòng Tham mưu có mặt tại phòng 100%, đó là lệnh của Tư lệnh. Nhưng nếu Tư lệnh bất thần điểm danh thì chỉ có khoảng 30% có mặt trong đêm giao thừa này?
Tư lệnh gọi máy hữu tuyến chúc Tết các Trung đoàn trưởng, các đơn vị trưởng biệt lập ở xa, nhưng không quên nhắc kéo : ?ocẩn thận?.
Cả một phòng tuyến dài hơn 60 cây số. Yên lặng, không một tiếng súng, các máy truyền liên lạc không còn xôn xao như những ngày giáp năm?
Đêm Giao thừa cuối cùng nào ai có hay?

+ Những đòn bánh chưng gửi về phía bên kia
Cũng đêm này, tại những xóm làng Cận Sơn, dân chúng đi ngủ sớm, nhưng có ai biết đâu tại một số nhà cơ sở, dưới những căn hầm bí mật, dân và Mặt trận đang đón giao thừa.
Phòng 2 ước đoán trước sẽ có những cuộc hội ngộ dưới hầm sâu. Biết nhưng đành chịu, vì những ngôi nhà cơ sở, dân chúng cũng dự đoán trước tình huống có thể xảy ra nên họ đã ngụy trang rất khéo, hơn nữa vào giờ đó, các mật báo viên Phòng 2, các toán trinh sát đang liên hoan đêm trừ tịch. Sự kiện này được ghi nhận qua lời khai của một tù binh sau Tết : ?oChúng tôi được đồng bào dấu kín dưới hầm và cho ăn Tết đầy đủ?.
Tại thành phố Đà Nẵng, tuy không có truyền đơn rải, không có những tiếng nổ ở các khu biệt thự của Mỹ và các nhân vật cao cấp? Hình như, Biệt động thành Đà Nẵng yên lặng trong đêm giao thừa? Điều đó không ai giải thích được nhưng miệng truyền miệng, người này nói với người kia : ?oSau Tết, các ông ********* thế nào cũng đánh lớn như mùa hè 1972??
Dân Đà Nẵng ăn Tết như mọi năm, riêng đối với thương gia, công chức quân nhân, không dấu nổi lo âu trước những biến động trên toàn quốc. Nixon rớt đài, chỗ dựa vững chắc của Tổng thống Thiệu đã bị sụp đổ, Mỹ giảm viện trợ và có thể cắt luôn, Mỹ sẽ thay ngựa??
Bao nhiêu câu hỏi, bao nhiêu băn khoăn, những nét buồn thoáng hiện trên khuôn mặt của những cán bộ, sỹ quan trung cấp và cao cấp, những thương gia cỡ bự?
?oNhững tháng ngày êm ả? còn hay mất sau mùa xuân này?

Được TLV sửa chữa / chuyển vào 08:42 ngày 12/01/2005

+ Có một mùa Xuân sau?
Một số thương gia tìm cách chuyển vào Sài Gòn buôn bán. Họ tin rằng Sài Gòn không thể mất. Nhưng có một số khác nhận định : ?oNếu Đà Nẵng mất thì trước sau Sài Gòn cũng mất, cứ ở lại sinh sống Đà Nẵng, cái gì đến thì cứ đến?.
Trong hàng ngũ sỹ quan tại Quân khu 1 cũng như riêng tại Sư đoàn 3, một số sỹ quan tìm cách xin giải ngũ. Nhân có lệnh của Bộ Quốc phòng cho giải ngũ các nhân viên đủ niên hạn 7 năm không thăng cấp đối với cấp tá, đây là dịp để gác kiếm về vườn tìm cách chuồn khỏi nơi bom đạn.
Nếu trong năm 1973, 1974, các chức vụ Tiểu đoàn trưởng là những món hàng giá cao, thì từ tháng 1-1975 sau khi Bình Long thất thủ, có nhiều sỹ quan vận động với cấp trên để khỏi bị Tư lệnh gọi lên cho làm Tiểu đoàn trưởng.
Không khí bi quan, ngán đánh nhau như một chất rượu nấm dần vào cơ thể của nhiều sỹ quan chỉ huy.

+ Lời chúc Tết cuối cùng của Tổng thống
Buổi chiều mồng một tết, khối Chiến tranh Chính trị, Phòng 2, Phòng 3 chuẩn bị bản thuyết trình đầu năm âm lịch, dự định họp vào 8 giờ sáng 12-2 (tứ mồng 2 Tết). Phòng 2, Phòng 3 không có nhiều sự kiện, nhưng khối Chiến tranh Chính trị thì ngán nhất là phải phát thanh lại ?oLời chúc tết của Tổng thống trong đêm Giao thừa? vào 7 giờ sáng mồng 2 Tết nhân buổi chào cờ đầu năm.
Cái lo của đại tá B là trục trặc kỹ thuật. Tư lệnh sẽ quạt không thương tiếc, dù là đầu năm.
Và điều lo ngại đã đến. Giữa 3 quân, có Tư lệnh, có Tham mưu trưởng, đông đủ các tham mưu phó, Trưởng phòng, đơn vị trưởng, lời ?ochúc Tết của Tổng thống? chỉ phát đến 1/3 cuộn băng thì bị hỏng? Cả toán kỹ thuật mặt mày tái mét. Đại tá B không dám nhìn Tư lệnh. Tham mưu lo lắng không phải vì cơn thịnh nộ Tư lệnh sắp giáng xuống. Họ lo lắng vì đó là điềm không lành.
?oChắc là Tổng thống ra đi? Chắc Cộng Hòa đến thời mạt vận".