Sự quá "thuần Việt" của tiếng Việt.

Sự quá "thuần Việt" của tiếng Việt.

Trong bất cứ nhà nào dù nghèo hay không nghèo đều có một phòng gọi là phòng sinh hoạt gia đình. Nếu nhà nghèo thì cái phòng đó vừa là phòng ăn, vừa là nơi tối tối mấy đứa nhỏ ngồi học bài, người cha ngồi đọc báo, người mẹ ngồi đan áo (chẳng hạn); hoặc là nơi cả nhà ngồi xem tivi hay chuyện trò. Cái phòng đó tạo nên một hình ảnh ấm cúng, một không khí chan hòa của một gia đình hạnh phúc.

Sáng nay lang thang trên Vnexpress tôi tình cờ thấy người ta nói đến một loại phòng mới không để dành những sinh hoạt hàng ngày cho mọi người trong nhà nhưng vẫn được xếp vào loại ?ophòng gia đình?. Phòng này có cái tên rất là ngộ: phòng đẻ gia đình.

( http://vnexpress.net/Vietnam/Suc-khoe/2003/01/3B9C42F6/ )

Nghe như thể là cả nhà vào đó đẻ.

Tôi thấy nguyên nhân là do cái từ ?ođẻ? mà ra. Nếu ta thay nó bằng hai chữ ?ohộ sinh? chẳng hạn, nghe xuôi tai hơn. ?oHộ? là giúp đỡ, ?osinh? là đẻ. Phòng hộ sinh là nơi (y tá, bác sĩ) giúp các bà mẹ sinh con.

Theo tôi đây là hậu quả của xu hướng dùng từ thuần Việt một cách quá đáng. Vả lại, có nhiều từ thuần Việt mà nếu dùng theo dạng Hán Việt tôi thấy hay hơn nhiều. Gần đây theo dõi tin chiến sự ở Iraq, tôi thấy trên báo hay dùng những từ (thuần Việt) như nhà trắng, lầu năm góc, lính thủy đánh bộ, xe bọc thép, máy bay lên thẳng?Sao không nói ?obạch ốc?, ?ongũ giác đài?, ?othủy quân lục chiến?, ?othiết giáp xa?, ?otrực thăng?, nghe đã cái lỗ tai hơn? Hơn nữa, đã muốn dùng từ thuần Việt sao lại còn dùng chữ ?othủy? trong ?olính thủy đánh bộ? mà không nói ?olính nước đánh bộ??

Trên đây tôi chỉ nêu vài ví dụ về sự thuần Việt ?okhông cần thiết? của từ ngữ tiếng Việt chúng ta đang dùng ngày nay. Mong các bạn góp ý thêm.

THÁI HỒNG ANH.

Xin trích thử một đoạn trong bài báo nói trên.
Bác sĩ Lê Hoàng, Phó Phòng Kế hoạch Tổng hợp, cho biết, mô hình phòng đẻ gia đình có tác dụng rất lớn trong việc giảm stress và các cơn đau cho sản phụ, khiến cuộc vượt cạn diễn ra thuận lợi hơn. Trên thực tế, hầu hết phụ nữ (nhất là người lần đầu làm mẹ) rất lo lắng khi lên bàn đẻ. Nếu không có người thân bên cạnh, họ càng tủi thân và sợ hãi, khiến cho nỗi đau đớn tăng lên nhiều lần. Nếu được phép vào phòng hộ sinh, người chồng (hoặc những người thân khác) có thể chia sẻ nỗi lo lắng với sản phụ, đỡ họ nằm hoặc ngồi, xoa bóp, an ủi động viên..., giúp họ an tâm và tự tin hơn.
Tôi thử tìm xem có nhiều từ Hán Việt không. Thực ra chỉ để học thêm, vì tôi không phân biệt được nhiều về từ gốc Hán. Dù là gốc Hán, chữ viết và âm lại là tiếng Việt, nên không chuyên, thì khó phân biệt quá!

Đã thừa thiếu gì chăng? Mong các bạn chỉ thêm.
Như vậy dù gì thì từ gốc Hán vẫn chiếm rất nhiều. Thay thế cũng khó, và đa phần là làm đổi tính biểu cảm, biểu đạt của câu viết hay câu nói.
Tác giả có thể quan tâm chăm chút cho cái tựa, cả bài thì làm sao nổi. Có cả chữ stress nữa!
...........................
Cù Lần

Chắc là tạ bạn nghe không quen thôi! Tôi thấy hoàn toàn có thể được đấy chứ. Nó lại có cái lợi và dễ phổ biến tới đồng bào vùng sâu vùng xa. Đối với họ nói "phòng đẻ" dễ hiểu hơn "nhà hộ sinh"

Tôi thì lại thấy ngược lại. Chúng ta nên sử dụng từ ngữ Việt Nam trước. Trong những trường hợp từ Hán-Việt đã trở nên phổ biến rồi thì vẫn cứ tiếp tục dùng tiếp. Ngôn ngữ các miền có khác nhau. Trình độ học vấn cũng vậy, có rất nhiều khác biệt giữa thành thị và nông thôn. Vì vậy cần tạo ra các tiêu chuẩn chung, và theo tôi các từ ngữ Việt Nam là hợp lý hơn cả.
Nhưng lần đầu tôi nghe đài vô tuyến nói về luyện thi trực tuyến, giải đáp trực tuyến, tôi chẳng hiểu gì cả. Mất một thời gian mới biết đấy là "on-line". Nhưng còn bao nhiêu nhưng từ Hán Việt khác kiểu như: vô tuyến, phi tuyến, hữu tuyến, v.v. Ngôn ngữ đẹp ở bản sắc văn hoá, sự thuần khiết, mộc mạc và dễ hiểu. Theo tôi người Việt Nam nên dùng những từ ngữ của chính mình.

Vy lại nghĩ khác, Vy cho rằng từ Hán Việt cũng là từ Việt, Việt 100% chứ không phải bố nó Hán mẹ nó Việt. Không có từ Hán Việt thì tiếng Việt không còn là tiếng Việt nữa. Vậy cho nên cái ranh "Hán Việt", "thuần Việt" chỉ nên đặt ra trong nghiên cứu nguồn gốc từ ngữ, không nên dùng làm tiêu chí để sử dụng từ. Trong sử dụng từ, cứ từ nào thích hợp hơn thì dùng, không kỳ thị Hán Việt hay thuần Việt. Vy không bao giờ cho rằng các từ Hán Việt là không "Việt Nam".
Hạ Vy

Đồng ý với cô Hạ Vy! Chúng ta không nên có tư tưởng kỳ thị như thế. Nhà Trần có phải là người Việt chính gốc đâu, tổ tiên họ từ bên Tàu di cư sang ta đấy chứ; có ai bảo Đức Trần Hưng Đạo không phải là người Việt đâu?
Thật sự từ Hán Việt là một bộ phận không thể thiếu được của Việt ngữ; bỏ chúng đi, tiếng Việt sẽ trở nên bị què quặt ngay. Hơn nữa, từ Hán Việt không những làm phong phú thêm tiếng Việt mà còn làm tiếng mẹ đẻ của chúng ta đẹp hơn, trau chuốt hơn.
Ngay như từ ?ophòng đẻ?, cho dù nghe có quen tai mấy đi nữa vẫn thô kệch hơn từ ?ophòng hộ sinh?. Hay như từ ?ophụ nữ? nghe vẫn thanh tao hơn từ ?ođàn bà?. Tuy nhiên, nói thế không có nghĩa là từ ?ođàn bà? bị ?omất giá?. Ví dụ trong hai câu sau:
-Cô ấy là một phụ nữ đẹp
-Cô ấy là một người đàn bà đẹp.
Theo tôi câu thứ hai mang tính gợi cảm (***y) hơn; nó nói lên một vẻ đẹp thiên về thể xác nhiều hơn là tâm hồn. Đối với tôi, vẻ đẹp (phụ nữ) thiên về tâm hồn hay về thể xác đều đẹp hết thảy; cái nào tôi cũng khoái như nhau. Qua ví dụ này, tôi nghĩ điều quan trọng không phải là ta nên dùng từ thuần Việt hay Hán Việt (khi có cả hai từ tương đương về nghĩa), mà quan trọng là làm sao dùng cho đúng nơi đúng lúc.
Còn chuyện bạn Datvn cho rằng trình độ tiếng Việt của đồng bào ở vùng sâu vùng xa thua dân chúng thành thị đến nỗi không hiểu được những từ Hán Việt bình thường như thế thì hơi quá đáng. Tôi đã từng ở những vùng miền núi của tỉnh Quảng Nam cũng như nhiều vùng quê của tỉnh Quảng Trị, tôi chưa hề thấy người nào ở đó nói tiếng Việt tệ đến nỗi không biết ?ophòng hộ sinh? là cái gì. Thật ra, cái từ ?ophòng đẻ? (cũng như nhiều từ ?othuần việt? khác) chỉ xuất hiện nhiều sau năm 1975. Sau ngày miền Nam được giải phóng, rất nhiều từ ?othuần việt? (không viết hoa) đã được ?ogiải phóng? theo, rồi ngày càng sinh sôi nảy nở.
Để rồi hôm nay đẻ ra PHÒNG ĐẺ GIA ĐÌNH.
THÁI HỒNG ANH.
Được thaihonganh sửa chữa / chuyển vào 10:17 ngày 12/04/2003

Tranh luận với bác Hồng Anh một ý là, "giải phóng" kiểu của Bác, hậu quả là từ ngữ không còn thanh tao nữa thì lấy gì làm trong sáng?
Ủa mà giải phóng kiểu Bác, khác nào cầm tù? "Giả phóng" chưa triệt để, thành ra còn tồn tại những cái cần giải phóng nốt! Trong PHÒNG ĐẺ GIA ĐÌNH, gia đình không là Hán Việt à?
-----
Dù chấp nhận hay tránh né thì trong vốn từ thuần Việt vẫn có một lớp từ được cho là thô tục. Ví dụ các từ nằm trong danh sách thế bằng sao **** qua hệ thống tự động "máy móc" của mạng TTVNOL.COM!
Tôi có thể mạnh dạn gõ từ ĐẺ và có cảm giác vô tư như các bạn, tại đây, trên bàn phím và trên mạng TTVNOL , nhưng tôi không có can đảm nói từ này trước một người không thân.
Tôi không thể nói thẳng bằng tiếng Việt các "condom", "underwear", ... trước mặt đám đông, và phụ nữ.
Nếu là bác sĩ tôi thà bị chửi là không yêu tiếng Viêt (!) chứ không thể dùng từ thuần Việt thay cho Hán Việt trong lúc đề cập đến các bộ phận sinh dục của cơ thể bệnh nhân!
...........................
Cù Lần
Được culan sửa chữa / chuyển vào 12:59 ngày 12/04/2003

Tôi xin bàn đến lịch sử của từ Hán Việt một chút. Xưa kia ngôn ngữ của chúng ta không có chữ viết, những người có học đều phải học bằng tiếng Hán (tiếng Trung Quốc). Sau đó ta mượn chữ Hán để viết ngôn ngữ của chính mình-được gọi là chữ Nôm. Do những người có học dùng tiếng Hán (hoặc chữ Nôm), trải qua một thời gian dài lịch sử, từ ngữ Hán-Việt được xem là "thanh tao, cao quí". Những từ ngữ chính gốc của Việt Nam được dân đen sử dụng, nên có vẻ thô thục hoặc thô thiển. Trong quá trình chống Pháp, chống Mỹ cứu nước do nhu cầu xoá bỏ giai cấp, các từ Hán-Việt bị hạn chế sử dụng.
Hàng ngày, chúng ta luôn phải sáng tạo ra các từ ngữ mới để trao đổi khoa học, nhân văn. Có nhiều khái niệm bằng tiếng Anh, mà chưa có từ tiếng Việt tương đương. Quan điểm của tôi là những từ Hán Việt đã và đang được sử dụng thì nên được tiếp tục sử dụng. Không nên sáng tạo ra những từ Hán Việt mới, vì dễ gây hiểu lầm.
---------------------------------
Tư vấn môi trường-cung cấp thiết bị môi trường
Chất lượng Mỹ-Giá Việt Nam

Dzậy mới nói chớ, bạn Culan à! Như từ THỦY QUÂN LỤC CHIẾN đó, có lẽ THỦY là cái tên cầm đầu phản cách mạng nên vẫn cho nó ở Chí Hòa, không gọi là ?olính NƯỚC đánh bộ? mà là ?olính THỦY đánh bộ?. Gọi như dzậy là gì cà, ?ogiải phóng nửa dzời? hay ?ogiải phóng giả hiệu??
Mà đâu chỉ có tiếng Việt.
THÁI HỒNG ANH.

Tui thì nhớ câu của bác Hồ nói , ko thể thay thế "du kích" bằng "đánh chơi" được )
Socialistme