Tại sao máy bay MIG 21 chỉ có 2 tên lửa

Tại sao máy bay MIG 21 chỉ có 2 tên lửa

Đọc các truyện về không chiến trong chiến tranh Việt nam thì một trong những hạn chế lớn nhất của máy bay MIG 21 mà tôi nhận thấy là nó chỉ có 2 tên lửa.

Vì lực lượng ta ít nên số lượng tên lửa mà chiến sỹ ta có trong 1 trận không chiến như vậy là quá ít. Theo như vài tài liệu tôi có đọc thì máy bay Mỹ có thể mang từ 6 -8 quả tên lửa.

Các bác nào rành có thể cho biết thêm thông tin nhé.

Mig21 có trọng lượng nhẹ bằng nửa chiếc F4, lại có tốc độ tác chiến tốt hơn, được cái nọ thì phải mất cái kia chứ! Với lại, nhiệm vụ tác chiến chủ yếu của Mig21 không phải là không chiến với tiêm kích Mỹ mà là đánh chặn đám máy bay mang bom. Đài chỉ huy dưới đất cũng chủ yếu là dẫn Mig nhắm vào đội hình máy bay ném bom, sao cho phá đội hình tác chiến, buộc phi công Mỹ phải quăng bom trước khi đến mục tiêu là coi như thắng lợi! Còn nếu bắn rơi được máy bay ném bom của nó thì càng tuyệt vời Thành ra 2 quả tên lửa Mig21 vác theo thì đúng là không nhiều, nhưng cũng đủ cho nhiệm vụ chính đó! Phi công chiến đấu của ta bất đắc dĩ mới phải không chiến với tiêm kích Mỹ thôi, đánh theo kiểu bảo vệ mình là chính rồi rút nhanh chứ không phải lăm le tìm diệt tiêm kích Mỹ lấy thành tích đâu! Mỹ vào được HN cả nghìn chiếc tiêm kích thì cũng chẳng phiền phức mấy, chứ nó thả mấy chiếc ném bom vào mới rách việc. Mình gọi cuộc chiến Mỹ tiến hành vào miền Bắc là Chiến tranh phá hoại chứ không gọi là Chiến tranh không quân là vì thế

Bác mulvc nói đúng. Theo cuốn Vùng trời của Hữu Mai thì cấp trên chủ trương chỉ cho Không quân đánh với cường kích và tránh tiêm kích địch. Lý do là tiêm kích có vào đất ta thì cũng chẳng phá hoại được gì vì không mang bom. Nhưng đánh nó thì hơi "mỏi" vì ... sao thì ai cũng biết. Đánh cường kích không bắn rơi nhưng phá đội hình ném bom, bắt địch phải bỏ vũ khí giữa đường thì đã là hoàn thành nhiệm vụ rồi. Do đó, trận nào rada xác định là cường kích thì mới xuất kích, còn nếu là tiêm kích thì dẫn đường tránh để "tìm đúng kẻ thù".
Hồi đầu lúc mới chuyển loại sang Mig-21, trung đoàn Sao đỏ 921 được trang bị Mig-21 đời đầu, sau một thời gian thì được trang bị loại Mig 21 F-194 mới hơn, chỉ mang được 2 tên lửa tầm nhiệt và không có súng. Loại này ở độ cao dưới 500 m tốc độ tối đa chỉ đạt 1.05 M (www.acig.org)
Theo cuốn Lịch sử trung đoàn không quân 927.
Đến năm 72 ta thành lập mới trung đoàn 927 thì toàn bộ số Mig-21 F-194 của trung đoàn Sao đỏ 921 được chuyển lại cho trung đoàn này. Trung đoàn 921 chuyển sang sử dụng Mig-21 F-196 mang được 4 tên lửa và một súng dưới bụng.
Loại Mig-21 F-196 có ưu điểm là động cơ mạnh hơn, ở dưới độ cao 500 m nó đã bắt kịp dễ dàng một chiếc F-4 đang bay ở tốc độ 1.15M để phản kích (acig.org, khổ truyện về trận đánh ngày 10/5/72 và Lê Thành Chơn, chuyện kể về phi công Đặng Ngọc Ngự phản kích bắn rơi máy bay địch).
Hoả lực cũng mạnh hơn hẳn, khi được trang bị thêm súng và loại tên lửa điều khiển bằng radar (lần đầu tiên được sử dụng bắn rơi máy bay không người lái vào tháng 4/1972 (LÊ thành chơn).
Tiêm kích Mỹ thì riêng F-4 mang được 8 tên lửa (4 AIM-7 điều khiển bằng rađa và 4 AIM-9 tầm nhiệt). Còn lại thì F-102 sáu quả tìm nhiệt. F-8, F-100 và F-105 mang 2 quả. Hội này trước khi vào miền Bắc được tiếp thêm dầu và trên đường ra cũng có thể lại được tiếp lại dầu đợt nữa, cho nên có thể mang nhiều vũ khí hơn.
Mig-21 do được thiết kế đánh chặn chỉ cất cánh đánh nhanh rồi về chứ không đi tuần phòng nên lượng dầu mang theo ít, vũ khí ít.
---
Cho tớ bổ sung một tí.
Vừa thấy trên chương trình truyền hình cable trong một phóng sự về PK-KQ có hình ảnh trưng bày một chiếc Mig-21 đời đầu (trước cả loại Mig-21 F-194).
Được kqndvn sửa chữa / chuyển vào 00:22 ngày 12/12/2005

Đó chỉ là dòng MIG21 đời đầu LX viện trợ cho ta, sau này Mig21 LX tài trợ cho ta (sau leo thang bắn phá miền Bắc lần thứ nhất) đều được trang bị 4 tên lửa. Loại K13 tầm nhiệt. Nhược điểm của Mig so với các loại máy bay thời đó là ko được trang bị Canon nên cận chiến bị hạn chế mà thôi.

MiG-21 những đời sau có canon đấy chứ. Nhưng em gần như chưa thấy trận nào MiG-21 chiến đấu bằng canon cả. Có lẽ do chiến thuật là đánh nhau rút gọn chứ không phải không chiến quần vòng với máy bay địch.

Đệ chỉ nói là loại trang bị cho không quân ta thời đó thôi mà. Ở bảo tàng KQ có 2 chiếc Mig21 ở 2 đời khác nhau đấy. Các bác, bác nào ở HN thì tới coi. Chiếc Mig21 mà Phạm Tuân lái là chiếc được trang bị 4 tên lửa. CHúc các bác vui vẻ.

Bác kqndvn và một số nhà văn khác đểu thích những tác phẩm văn học, thích lấy đó làm dẫn chứng.
MIG-21 ban đầu thiết kế sử dụng động cơ R-11, rồi ngay sau đó là R-11-300 (cải tiến TRD R-37F, WP-7) và R-13-300. MIG-21 cùng các máy bay đánh chặn sử dụng tên lửa ban đầu đều có cấu hình hai tên lửa, sau đó là 4 tên lửa cùng súng. Chỉ một số rất ít MIG-21 trong chiến tranh VN mang 2 tên lửa. Cấu hình hai tên lửa phổ biến các máy bay nhỏ Liên Xô hồi cuối 195x.
Nhưng không hề có MIG-21 chỉ bay được M1 dưới 500mét. Động cơ của MIG-21 là động cơ Tumansky. Động cơ R-11 là động cơ đầu tiên trên thế giới sử dụng cơ cấu Tumansky. Trước đó, các động cơ phản lực sử dụng một trục có nhiều tầng nén (các động cơ kiểu Đức hồi thế chiến, cải tiến của JUMO-004 và BMW-003) hoặc tấm nén ly tâm kiểu Nene (RR, Anh). Động cơ BMW-3 đặt trong lớp máy bay phản lực Soviet đầu tiên, MIG-9 và YAK-15, SU-9 (có hai loại SU-9 rất khác nhau, cẩn thận nhầm). Động cơ Nene được sử dụng ở lớp máy bay phản lực thứ 2, trong dòng Mikoyan là MIG-15 đến MIG-19. Cơ cấu Tumansky sử dụng bộ truyền động mặt trời, truyền năng lượng từ turbine áp suất thấp (hấp thụ nhiều năng lượng nhất) sang máy nén áp cao, hai bộ turbine được đặt trong hai trục ***g nhau, tạo ra tổng vòng quay rất cao, do đó, các động cơ dùng nó có số tầng nén thấp nhưng áp suất cao, R-13 có 5 tầng nén. Trong khi đó, các động cơ Đức có từ 9-13 số tầng nén, các động cw Nene chỉ có 1-2 tầng nén nhưng cũng tác dụng như nhiều tầng nén Đức. Nhiều tầng nén gây lực cản lớn trong tầng không khí đặc và tốc độ cao. Áp suất của các động cơ Đức và Nene là 3-5atm, trong khi đó của MIG-21 là 8-9atm. Việc phát triển các động cơ Nene chậm chạp, VK-5 khó khăn về buồng đốt đã làm chậm MIG-19 8 năm. Đến khi MIG-19 cất cánh thì MIG-21, một cuộc cách mạng kỹ thuật đã ra đời, biến MIG-19 thành kẻ vô duyên. Về động lực, MIG-21 sử dụng cửa hút gió siêu âm lớp đầu kiểu góc gập, tránh các xung bí hiểm làm ngắt động cơ MIG-15 và hậu duệ. Động cơ sử dụng động cơ hai trục ***g nhau (cơ cấu Tumansky), tỷ số nén tăng từ 4 lên 8,6. Tốc độ của các máy bay dòng MIG-15 chỉ giới hạn trên M1, còn MIG-21 trên M2. radar và tên lửa hoàn thiện đưa việc không chiến bằng súng ngắm trực tiếp xuống thứ yếu. Tumansky chính là lối thoát cho bế tắc trong việc phát triển động cơ máy bay nhỏ thời đó.
Thông tin về MIG bị cản trong tầng không khí đặc là do thời đó, người ta tưởng rằng MIG-21 cũng như họ, động cơ máy bay nhỏ bị tốc độ cao và áp suất không khí cao cản lại. Nhưng Tumansky là người phát minh ra cơ chế hai trục ***g nhau.
Cơ cấu Tumansky cho phép động cơ nhỏ có số tầng nén thấp, số vòng quay cao và góc nghiêng turbine lớn mà tuổi thọ vẫn cao, động cơ thoáng gió. Thông tin sai lệch này đã được trả bằng giá đắt. Một lần, các F tưởng đã thắng 100%. Các F phục kích ngay trên sân bay, một tốp hai MIG huấn luyện cất cánh rơi một chiếc. Chiếc còn lại do một phi công Nga giáo viên và một phi công Việt Nam lái vòng. Các F không ngờ MIG tăng tốc lên trên 1000km/h rồi 1500km/h độ cao thấp, vòng lại hạ một F. Tận sau chiến tranh, người ta tỏng kết lại từng trận đánh, đều thống nhất rằng trận đó các F phải bỏ chạy do không ngờ MIG tăng tốc được như vậy. Đây chỉ là một bất ngờ, đến cuối năm 1972, chiến thuật cơ bản của MIG mới thật sự được công nhận.
Cơ cấu Tumansky cùng MIG-21 lừng danh trong chiến tranh Việt Nam .Tumansky ngày nay là lõi của các động cơ máy bay, kể cả quân sự và dân sự. MIG-21 là hình mâũ cho máy bay chiến đấu nhỏ sau này. Hết Việt Nam, người Mỹ đã bỏ tuốt tuột các thân máy bay không chiến của họ, đóng MIG-21 và MIG-25 làm máy bay chủ lực. F-16 chiính là bản hiện đại hoá của YE-8 .
(Các mẫu thử MIG-21 có tên YE. YE-1,2,3 đều chưa đạt yêu cầu. YE-4, có thể coi là MIG-21 đầu tiên-được hoàn thiện thành YE-5. YE-5 được sản xuất hàng loạt đợt đầu, chính là MIG-21F. YE-7,9,10 là các đời MIG-21 tiếp theo. Riêng YE-6 sau đó được phát triển thành YE-8, nhưng điều kiện kỹ thuật lúc đó không cho phép sản xuất lớn. Sau đó, kiểu máy bay nhỏ không được Liên Xô chế tạo mới, nên MIG-23 là cấu hình thân rộng, YE-8 không được phát triển tiếp. Sau này, khi Mỹ thích các MIG, thì điều kiện kỹ thuật đã tốt, họ chế tạo MIG-21 Mỹ chính là YE-8 hiện đại hoá: máy bay F-16.
)
Các bác có thể tham khảo các động cơ Soviet thời dó.
JUMO-004 và BMW-003 được copy và phát triển với các tên RD-9, RD-10, RD-45, RD-500. Liên Xô đã đưa kỹ thuật đốt đít cho dòng động cơ này.
Nene là động cơ Liên Xô mua năm 1947 để lắp cho MIG-15, nhưng sau đó, chiến tranh lạnh, hợp đồng tan vỡ, Liên Xô chế tạo và mở rộng với tên VK-1, rồi lắp đốt đít. VK-5 chính là động cơ ra đời chậm 8 năm, làm chậm MIG-19 và lỡ cơ hội thử nghiệm BICH-26, một máy bay cách mạng công nghệ, ấp ủ 20 năm. VK-13 là động cơ cuối cùng dòng Nene Soviet, chương trình dừng năm 1960, nhường chỗ cho Tumansky.
MIG-25 sau đó lại sử dụng động cơ áp suất trhấp một trục R-15, phát triển tiếp theo của các RD. Thật ra, Vladimir Yakovlevich Klimov, người phát triển các VK gặp vận đen, ông đã không tiếp tục được VK-13 do gặp vấn đề lực cản tốc độ cao. Chính ông năm 1960 đã đưa ra ý tưởng bypass (giống SR-71 và máy bay chiến đấu hiện đại). Ông đưa ra vì sớm gặp vấn đề với động cơ một trục Nene VK-13. Sau đó, R-33 dự định dùng cho SU-25 lại một lần nữa lỗi hẹn, SU-25 đã có phát triển kỳ quặc của nó là R-195, động cơ duy nhất trên thế giới tận dụng không gian gần trục để dẫn dòng áp thấp, cho phéo động cơ rất nhỏ, ngắn, áp cao và khí thoát nguội. Nhưng những người kế tục Klimov sau này đã lại giành thị trường với AL-31 nỏi tiếng, đó là 1976 mãi sau này.
Tuất đã bôtý về cơ cấu Tumansky và các chi tiết R-13-300 ở đây. Dưới nó là một động cơ kiểu Nene, tiếc là không có Nene-5 và VK-1 của MIG-15.
http://www3.ttvnol.com/quansu/571089/trang-19.ttvn
http://www3.ttvnol.com/quansu/571089/trang-27.ttvn
Được tuat_than_dau sửa chữa / chuyển vào 00:04 ngày 12/12/2005

Đệ đã check lại thông tin, đúng như huynh Tuat_than_dau nói. Các huynh ai muốn biết sâu hơn thì có thể vào trang này. Có thế xem cả các upgrade của MIG21 sau này nữa. Trong đó có cả các loại mà ta đặt nâng cấp. http://www.mig-21.de/English/TechnicalDataArmament.htm

Tôi cũng chưa đọc một truyện nào về không chiến nói tới việc MIG 21 có mang 4 tên lửa. Một truyện mà tôi nhớ mãi là truyện anh hùng Đinh tôn (?) bắn B52 ở khu 4. (năm 1972 ?). Ông chỉ bắn có 1 tên lửa nên máy bay không rơi vì hình như ông không dám bắn hết cả hai ??, phải mang 1 cái phòng thân.
Vậy máy bay của ông chỉ có 2 tên lửa. Sao ông không dùng loại 4 tên lửa thì có phải là tốt quá không.
Hay như Pham Tuân, ông trả lời phỏng vấn đài TNVN là ông lock hết 2 quả tên lửa vào máy bay B52, tôi nghĩ là có lẽ ông chỉ có 2 quả (?).

Chắc chắn Mig-21 nhà ta có loại mang 4 tên lửa bên cạnh loại 2 tên lửa đời cũ (bác nào thích thì ra đường Trường Trinh ngắm nhé, tôi không nêu tên phiên bản cụ thể kẻo một chuyên gia trên này lại có cớ phá hoại topic bằng mấy bài xã luận của hắn). Loại này cũng có canon luôn, tôi cũng đọc nhiều "tác phẩm văn học" nói về các trận không chiến của Mig-21 có dùng canon. Chiếc của Phạm Tuân đúng là có thể mang 4 đạn thật, nhưng không hiểu tại sao chỉ đeo theo 2 quả trong trận đánh B-52 ấy, chắc là để dễ cơ động hơn và tăng tầm bay.