Tập truyện ngắn của Ivan Bunhin

MÙA THU LẠNH
Tháng sáu năm ấy anh đến thăm gia đình chúng tôi .Anh luôn tự coi mình như người nhà bởi người cha đã yên nghỉ của anh vừa là bạn vừa là láng giềng của cha tôi .Ngày mười lăm tháng sáu ,cảnh chết chóc đã xảy ra ở Xaraeva Pherdinanda .Sáng ngày mười sáu người ta mang báo từ bưu điện đến .Cha tôi cầm tờ báo Matxcova buổi chiều từ phòng mình bước lại phòng ăn ,nơi anh ,mẹ tôi và tôi đang ngồi sau bàn uống trà ,và nói :
- Này ,các bạn của tôi ,chiến tranh rồi ! Ở Xaraeva hoàng tử Áo đã bị giết .Đó là chiến tranh !
Ban ngày ở Pet'rov người người đến thăm điền trang của cha tôi .Và sau bữa trưa ,ông ngồi nói chuyện với chàng rể của mình .Nhưng đến ngày mười chín tháng bảy ,Đức đã tuyên chiến với Nga...
Suốt tháng chín ,anh đến thăm chúng tôi đúng một ngày để tạm biệt truớc lúc ra trận ( Khi đó tất cả đều nghĩ rằng ,sắp tới chiến tranh sẽ kết thúc ,và đám cưới của chúng tôi đã được ấn định vào mùa xuân ) .Và buổi chia tay của chúng tôi đã bắt đầu .Sau bữa tối ,theo lệ thường ,chiếc ấm xamova được mang đến ,và ,thoáng nhìn hai dòng hơi nước trên khung cửa mở ,cha tôi nói :
- Thu năm nay đến sớm và lạnh thật ...
Buổi chiều ấy chúng tôi ngồi yên lặng ,chỉ thỉnh thoảng trao đổi với nhau vài câu vô nghĩa ,bình thản một cách ngoa ngoắt ,giấu đi những ý nghĩ và tình cảm của mình . Cha tôi chậm rãi nói chuyện về mùa thu .Tôi bước tới cánh cửa ngoài ban công và lau khung kính mờ bằng khăn mùi xoa .Trong vườn ,trên bầu trời đen xám ,những ngôi sao trong suốt ,lạng buốt ,lấp lánh những tia sáng chói và sắc nhọn .Cha tôi hút thuốc ,ngả người trên ghế bành ,nhìn những chiếc đèn nóng bỏng treo trên bàn .Còn mẹ tôi ,với cặp kính trên mắt ,dưới ánh sáng ngọn đèn ,vẫn cần mẫn khâu lại chiếc túi nhỏ bằng tơ .Chúng tôi biết đó là chiếc túi nào ,và điều đó đã trở nên đầy xúc động ,lo âu.Cha tôi hỏi :
- Vậy là ,dù thế nào con cũng muốn đi vào lúc sớm .Đợi ăn sáng rồi đi có được không ?
- Vâng ,nếu cha cho phép thì sáng ra cũng được - Anh trả lời .- Con rất buồn nhưng không thể tự cho phép mình như ở nhà được .
Cha tôi thở dài mệt mỏi :
- Thôi tùy con ,con trai ta .Chỉ trừ trường hợp cha mẹ dậy muộn ,cha mẹ nhất định sẽ tiễn con ngày mai ..
Mẹ tôi đứng dậy và làm dấu thánh cho người con tương lai của mình .Anh cúi xuống cầm tay mẹ và cầm tay cha .Còn lại một mình ,chúng tôi ngồi lại phòng ăn một lát ,bỗng tôi nghĩ đến trò chơi bói bài .Anh đi lại trong phòng ,rồi hỏi :
- Em có thích đi dạo một lát không ?
Tất cả mọi chuyện trong tâm hồn tôi đều trở nên nặng nề ,tôi đồng ý một cách hững hờ :
- Vâng ...
Anh ra phòng ngoài khoác áo ,vẫn suy nghĩ về một điều gì đó ,với nụ cười mai mỉa dễ thương ,chợt anh đọc đi đọc lại câu thơ của Phet :
" Ôi mùa thu lạnh quá !
Hãy quàng khăn và khoác áo đi em .."
- Không có áo khoác ,- Tôi mỉm cười - Và thế nào nữa ?
- Anh không nhớ .Hình như là thế này :
"Hãy nhìn lên giữa tán thông đen
một đám lửa dường như đang bừng cháy .."
- Đám lửa ?
- Trăng lên ,đúng như vậy.Có một mùa thu làng quê tuyệt đẹp nào đó trong những câu thơ này " Hãy quàng khăn và khoác áo đi em .." cái thời của ông bà mình .Ôi lạy Chúa ,lạy Chúa tôi !
- Cái gì vậy anh ?
- Không sao đâu ,đúng như vậy .Dù sao thì cũng buồn .Buồn và dễ chịu .Anh rất ,rất yêu em ...
Khoác áo ấm vào ,chúng tôi qua phòng ăn ,đến ban công rồi bước ra vườn .Lúc đầu thấy tối om như cầm được những mảng tối trong tay .Rồi sau đó trên nền trời sang sáng dần hiện ra những chùm ánh sáng màu đen ,rắc phủ đầy lên những ngôi sao đang lấp lánh một màu khoáng chất .Anh chợt dừng lại ,ngoảnh nhìn về phía ngôi nhà :
- Em hãy nhìn xem ,thật vô cùng đặc biệt ,cái ánh sáng của mùa thu chiếu vào khung cửa nhỏ ngôi nhà .Anh sẽ sống ,sẽ sống mãi để nhớ buổi tối hôm nay ...
Tôi nhìn lại ,và anh ôm lấy tôi trong chiếc áo choàng kiểu Thụy Sĩ mà tôi đang khoác trên người .Tôi kéo chiếc khăn lông cho khỏi chạm vào mặt,hơi nghiêng đầu để anh hôn tôi .Sau khi hôn ,anh nhìn thẳng vào tôi ,khẽ thầm thì :
- Em có lạnh không ? Tiết trời như mùa đông rồi đấy .Nếu như anh chết ,dù sao em sẽ không quên anh ngay chứ ?
Tôi chợt nghĩ : nếu như anh chết thật thì sao ? Và lẽ nào trong một thời gian ngắn tôi lại có thể quên anh - dù sao thì tất cả cuối cùng rồi cũng lãng quên ? Và tôi vội trả lời ,sợ hãi với chính ý nghĩ của mình :
- Anh đừng nói nữa .Em không chịu đựng nổi cái chết của anh đâu !
Anh chợt lặng im rồi từ tốn nói :
- Thôi được ,nếu anh chết ,anh sẽ đợi em ở đó .Em hãy sống và sống thật vui trên thế gian này ,rồi sau đó hãy đến với anh .
Mắt tôi ứa những giọt lệ đắng cay ...
Và sáng hôm sau anh ra đi .Mẹ tôi đeo vào cổ anh một chiếc túi nhỏ mà mẹ mới khâu chiều qua - trong đó đựng bức tượng thánh bằng vàng mà ông và cha của mẹ đã từng mang trong chiến tranh .Và chúng tôi làm dấu thánh cho anh trong nỗi tuyệt vọng vô cùng .Nhìn theo bóng anh đi ,trên bậc thềm ,chúng tôi đứng ngây ra ,cái thẫn thờ thường có khi tiễn ai đó trong cuộc chia ly lâu dài .Chúng tôi cảm thấy sự không đồng cảm đến kinh ngạc giữa mình với những hạt sương muối xinh tươi đang sáng lấp lánh trên cỏ lúc ban mai .Đừng một lúc ,chúng tôi trở vào căn nhà trống trải .Tôi đi lại trong phòng ,đặt tay sau lưng ,không biết mình nên làm gì ,hoặc khóc oà lên hoặc thét to với hết giọng của mình ...

Anh đã chết - ôi thật lạ làm sao những lời này - chỉ sau đó một tháng ở Galixia .Và từ đó đúng ba chục năm đã trôi qua .Và nhiều ,rất nhiều những cảm xúc trong những năm tháng đó ,có cảm tưởng sao lâu đến thế ,khi ta chủ ý nghĩ về chúng ,hồi tưởng lại trong kí ức tất cả những gì kỳ diệu ,mơ hồ ,không thể nhận thức bằng trí óc hay trái tim ,cái đó gọi là quá khứ .Mùa xuân năm mười tám ,khi cha mẹ tôi đã đều khuất núi ,tôi sống ở Matxcova ,trong tầng hầm của một chị bán hàng ở chợ Xmolenxc .Chị luôn giễu cợt tôi : " Nào ,thưa cô ,tình cảnh cô thế nào ?". Tôi cũng buôn bán đôi chút ,bán ,mà như nhiều người bán hàng thời đó ,chủ yếu cho những người lính đội mũ lông cao và mang áo đứt cúc ,những gì còn lại .Khi thì chiếc vòng nhỏ ,khi thì cây thánh giá bé ,khi thì chiếc áo cổ lông , vài mảnh sa khoáng .Tôi bán hàng ở góc phố Arbat ,ở chợ .Và ở đó tôi đã gặp một người lính đứng tuổi ,có tâm hồn tuyệt vời .Sau đó tôi lấy anh và tháng tư chúng tôi chuyển đến Ecaterinoda .Cùng đi với chúng tôi còn có người cháu của anh .Một cậu bé chừng muời bảy tuổi ,cùng lọt vào hàng ngũ những người tình nguyện .Trong khoảng gần hai tuần ,tôi như bà tướng .Còn anh trong trang phục dân tộc và bộ râu ngả màu muối tiêu .Và chúng tôi lưu lạc ở sông Đông ,ở Cuban trong hơn hai chục năm trời .Vào mùa đông ,trong những cơn bão tuyết chúng tôi ra đi trong những đám đông những người lánh nạn từ Novoratxec đến Thổ Nhĩ Kỳ .Và trên đường đi ,giữa biển ,chồng tôi chết vì bệnh thương hàn .Lúc đó tôi chỉ còn lại ba người thân gần gũi trên đời : đứa cháu chồng cùng cô vợ trẻ và con gái nó .Cháu bé mới bảy tháng tuổi .Nhưng sau thời gian ở Crưm ,đứa cháu cùng vợ nó cũng bỏ đi đến Vranghe ,để lại đứa con nhỏ cho tôi .Rồi hai vợ chồng nó cũng bị mất tích ở đó .Còn tôi phải sống ở vùng Conxtantino khá lâu ,phải làm những công việc cực kỳ nặng nhọc để nuôi mình và chăm sóc cháu nhỏ .Sau đó ,cũng như bao người khác,với cháu bé trên tay ,tôi lang bạt khắpnơi :Bangari ,Secbia ,Trexnia ,Bỉ ,Paris ,Nix ..Và cháu gái đã lớn ,nó ở lại Paris , trở thành một cô gái Pháp đến chân tơ kẽ tóc ,rất duyên dáng và hoàn toàn dửng dưng với tôi ,một người làm thuê trong cửa hàng bánh kẹo cạnh Madlen ,một công việc đòi hỏi bàn tay tôi được nâng niu ,móng đánh óng ánh sắc bạc để gói những chiếc hộp bằng giấy bóng và buộc bằng những sợi dây mềm mại óng vàng .Nhưng tôi đã sống và vẫn sẽ sống ở Nix .Tôi đã đến Nix lần đầu tiên vào năm chín trăm muời hai và tôi có thể nghĩ về những ngày hạnh phúc đó đẹp hơn cái việc cô ấy chẳng bao giờ ở lại với tôi .
Và tôi đã chịu đựng cái chết của anh như thế ,cái điều mà khi xưa tôi đã nông nổi nói rằng mình không thể chịu đựng nổi .Nhưng ,hồi tưởng lại tất cả những gì tôi đã trải qua từ bấy đến giờ ,tôi luôn tự hỏi :ừ nhỉ ,dẫu sao thì mình đã có cái gì trong cuộc đời ? Và tôi tự trả lời : chỉ có mỗi buổi chiều thu lạnh ấy .Phải chăng anh vẫn tồn tại ở đâu đó ? Dù sao anh vẫn còn .Và đó là tất cả những gì có trong cuộc đời tôi .Những gì còn lại chỉ là giấc mơ thừa .Và tôi tin ,một niềm tin cháy bỏng ,rằng ở một nơi nào đó anh vẫn đang đợi tôi ,với tất cả tình yêu và tuổi trẻ thuở nào ,như trong chiều thu lạnh lẽo ngày xưa ."Em hãy sống và sống thật vui trên thế gian này ,rồi sau đó hãy đến với anh .." Tôi đã sống ,đã từng sung sướng và bây giờ tôi sắp sửa ra đi .

HặI THỏằz NHỏá
Ngoài nghâa 'ỏằi bỏng gỏằ- sỏằ"i , trông nỏãng nỏằ , phỏng phiu và chỏc chỏn .
Nhỏằng ngày thĂng tặ ,trỏằi u Ăm ;tỏằô xa qua nhỏằng hàng cÂy trặĂ trỏằƠi lĂ 'Ê có thỏằf nhơn thỏƠy nhỏằng lfng xÂy trong nghâa trang thoĂng 'Êng cỏằĐa mỏằTt phỏằ' huyỏằ?n , và gió lỏĂnh râo lên tỏằông hỏằ"i dài qua vòng hoa sỏằâ 'ỏãt bên chÂn cÂy thĂnh giĂ .
Gỏn vỏằ>i cÂy thĂnh giĂ là mỏằTt tỏƠm mê'aigiông khĂ to bỏng sỏằâ nỏằ.i vỏằ"ng lên , hiỏằ?n rà ỏÊnh mỏằTt nỏằ hỏằc sinh vỏằ>i 'ôi mỏt lanh lỏằÊi 'ỏĐy vỏằ vui sặỏằ>ng .
Đó là "lia Mêserxkaia.
Khi còn nhỏằ , cô bâ "lia chỏng có gơ nỏằ.i bỏưt giỏằa 'Ăm nỏằ sinh mỏãc 'ỏằ"ng phỏằƠc màu nÂu :có thỏằf nói gơ vỏằ cô ,ngoài 'iỏằu rỏng cô thuỏằTc loỏĂi xinh xỏn , con nhà giàu có , sung sặỏằ>ng ,rỏng cô hỏằc khĂ ,nhặng tinh nghỏằc nhỏằng lỏằi chỏằ? bỏÊo mà bà giĂo chỏằĐ nhiỏằ?m lỏằ>p 'Ê nói vỏằ>i cô ? Ít lÂu sau cô bỏằ-ng 'ỏạp rỏằc rỏằĂ nhặ 'oĂ hoa nỏằY rỏằT 'ỏằ.i thay không phỏÊi tỏằông ngày mà là tỏằông giỏằ .Nfm mặỏằi bỏằ'n tuỏằ.i "lia 'Ê có dĂng hơnh thon thỏÊ , 'ôi chÂn thỏng , ngỏằc tròn cfng ,cô 'Ê có nhỏằng 'ặỏằng nât mà vỏằ 'ỏm 'uỏằ'i cỏằĐa chúng xặa nay ngôn ngỏằ loài ngặỏằi chặa bao giỏằ diỏằ.n tỏÊ 'ặỏằÊc ;nfm mặỏằi lfm tuỏằ.i , "lia 'Ê nỏằ.i tiỏng là mỏằTt cô gĂi xinh 'ỏạp .MỏƠy 'ỏằâa bỏĂn gĂi cỏằĐa "lia thơ bao giỏằ câng chỏÊi chuỏằ't kỏằạ càng , fn vỏưn sỏĂch sỏẵ , chfm chút cho tỏằông cỏằư chỏằ? dĂng 'iỏằ?u 'ỏĐy ẵ tỏằâ cỏằĐa mơnh ,còn "lia thơ chỏng kiêng dă gơ cỏÊ - cô không sỏằÊ cĂc vỏt mỏằc dưnh vào ngón tay , không sỏằÊ 'ỏằf mĂ mơnh ỏằưng 'ỏằ , 'ỏĐu tóc rỏằ'i tung hay 'ỏĐu gỏằ'i lỏằT trỏĐn khi bỏằi cô- 'ó là vỏằ yêu kiỏằu , 'ỏằm dĂng , uyỏằfn chuyỏằfn khoan thai và Ănh mỏt sĂng long lanh ...Trong cĂc buỏằ.i vâ hỏằTi không ai nhỏÊy 'ỏạp nhặ "lia , không ai trặỏằÊt bfng nhanh nhặ cô , không ai 'ặỏằÊc nhiỏằu ngặỏằi theo 'uỏằ.i tĂn tỏằ?nh trong cĂc lỏằ>p dỏĂ hỏằTi nhặ cô , không hiỏằfu sao bỏằn hỏằc trò cĂc lỏằ>p dặỏằ>i câng ngặỏằĂng mỏằT cô nhiỏằu nhỏƠt ."lia trỏằY thành thiỏu nỏằ tỏằ lúc nào không hay , và không biỏt tỏằô bao giỏằ Ănh hào quang 'Ê bao quanh tên cô trong trặỏằng hỏằc .Ngặỏằi ta 'Ê 'ỏằ"n 'ỏĂi rỏng tưnh tơnh cô nông nỏằ.i , cô không thỏằf sỏằ'ng thiỏu ngặỏằi ngặỏằĂng mỏằT , rỏng cỏưu hỏằc trò Sensin phỏÊi lòng "lia 'ỏn mỏƠt trư , rỏng hơnh nhặ cô câng yêu cỏưu ỏƠy , nhặng cĂch 'ỏằ'i xỏằư cỏằĐa cô thay 'ỏằ.i
luôn luôn , khiỏn cỏưu ta 'Ê mỏƠy lỏĐn tưnh kỏ quyên sinh ...
Vào mạa thu cuỏằ'i cạng cỏằĐa mơnh , nhặ ngặỏằi ta bàn tĂn trong trặỏằng , "lia 'Ê hoàn toàn phĂt 'iên lên vơ vui sặỏằ>ng .Trỏằi lỏĂnh giĂ , tuyỏt rặĂi nhiỏằu mà chói chang Ănh nỏng ; mỏãt trỏằi khuỏƠt sỏằ>m sau tĂn cÂy vÂn sam mỏằc trong vặỏằn trặỏằng phỏằĐ 'ỏĐy tuyỏt , mỏãt trỏằi trong sĂng loâ lên muôn ngàn tia nỏng bĂo hiỏằ?u mỏằTt ngày mai giĂ rât , chan hòa Ănh sĂng , hỏằâa hỏạn cuỏằTc dỏĂo chặĂi trên phỏằ' Nhà Thỏằ , trặỏằÊt bfng trong công viên thành phỏằ' ,vào buỏằ.i tỏằ'i hỏằ"ng hỏằ"ng , khi tiỏng nhỏĂc nỏằ.i lên , giỏằa 'Ăm ngặỏằi 'ang lặỏằ>t nhỏạ trên sÂn bfng , "lia sỏẵ nỏằ.i bỏưt nhặ là ngặỏằi thanh thoĂt nhỏƠt , hỏĂnh phúc nhỏƠt .
Có lỏĐn ,vào giỏằ nghỏằ? giỏÊi lao giỏằa hai tiỏt hỏằc , khi "lia 'ang chỏĂy nhặ bay giỏằa hỏằTi trặỏằng dỏằng lên bỏng cĂch lỏp ghâp , 'ỏng sau cô là 'Ăm nỏằ sinh lỏằ>p mỏằTt vỏằôa 'uỏằ.i theo , vỏằôa hò reo vui vỏằ , thơ ngặỏằi ta bỏƠt ngỏằ gỏằi cô lên gỏãp bà hiỏằ?u trặỏằYng . "lia 'ang chỏĂy , 'ỏằâng sỏằng lỏĂi , thỏằY vào mỏằTt cĂi rỏƠt sÂu , rỏằ"i bỏng mỏằTt 'ỏằTng tĂc nhanh nhỏạn quen thuỏằTc cuỏÊ ngặỏằi phỏằƠ nỏằ , cô sỏằưa lỏĂi mĂi tóc , kâo dỏÊi Ăo yỏm lên vai và chỏĂy vỏằTi lên gĂc , mỏt sĂng long lanh .Bà hiỏằ?u trặỏằYng gặặĂng mỏãt trông trỏằ hặĂn tuỏằ.i thỏưt , nhặng mĂi 'ỏĐu 'Ê bỏĂc , bà 'iỏằm nhiên ngỏằ"i sau chiỏc bàn viỏt 'ỏãt dặỏằ>i tỏƠm ỏÊnh Sa hoàng , tay cỏ** cuỏằTn len 'an .
- Chào "lia - bà ta nói , mỏt không rỏằi mâi 'an - RỏƠt tiỏc không phỏÊi lỏĐn 'ỏĐu tôi phỏÊi cho gỏằi cô tỏằ>i 'Ây 'ỏằf nói vỏằ cĂch ỏằâng xỏằư cỏằĐa cô .
- Em nghe 'Ây , thặa madame , - "lia trỏÊ lỏằi , bặỏằ>c lỏĂi gỏĐn bàn , 'ặa cỏãp mỏt sĂng linh lỏằÊi nhơn lên bà hiỏằ?u trặỏằYng , gặặĂng mỏãt cô bơnh thỏÊn nhặ không .Tiỏp 'ó cô ngỏằ"i xuỏằ'ng mỏằTt cĂch nhỏạ nhàng và yỏằfu 'iỏằ?u nhặ thỏằf chỏằ? mơnh cô biỏt cĂch ngỏằ"i nhặ thỏ .
- Cô sỏẵ bỏằ ngoài tai nhỏằng lỏằi tôi nói , rỏƠt tiỏc là tôi phỏÊi tin nhặ vỏưy - bà hiỏằ?u trặỏằYng nói , tay kâo sỏằÊi 'an làm cuỏằTn len lfn 'i trên nỏằn gỏằ- bóng nhỏàn , nặĂi "lia 'ang nhơn xuỏằ'ng 'ỏƠy vỏằ>i vỏằ tò mò , bà 'ặa mỏt nhơn lên và nói tiỏp .- Tôi sỏẵ không nói lỏĂi , sỏẵ không nói nhiỏằu .
"lia rỏƠt thưch cfn phòng rỏằTng rÊi và sỏĂch sỏẵ này , nặĂi vào nhỏằng ngày bfng giĂ , chiỏc lò sặỏằYi kiỏằfu Hà Lan vỏôn toỏÊ hặặĂng ỏƠm Ăp và thoang thoỏÊng hặặĂng hoa linh 'an 'ỏãt trên bàn . "lia nhơn lên chÂn dung nhà vua trỏằ tuỏằ.i 'ặỏằÊc vỏẵ toàn thÂn giỏằa mỏằTt gian phòng bóng loĂng ;nhơn lên 'ặỏằng ngôi 'ỏằu 'ỏãn trên mĂi tóc trỏng 'ặỏằÊc uỏằ'n rỏƠt khâo cuỏÊ bà hiỏằ?u trặỏằYng và chỏằ 'ỏằÊi .
- Cô không còn bâ bỏằng nỏằa 'Âu - bà hiỏằ?u trặỏằYng nói bóng gió xa xôi , trong lòng 'Ê bỏt 'ỏĐu cỏÊm thỏƠy bỏằc bỏằTi .
- VÂng , thặa madame , "lia 'Ăp lỏĂi mỏằTt cĂch thỏÊn nhiên , gỏĐn nhặ vui vỏằ nỏằa .
- Nhặng câng chặa phỏÊi là 'àn bà , - bà hiỏằ?u trặỏằYng nói tiỏp , gặặĂng mỏãt trỏng nhỏằ nhỏằ cỏằĐa bà hặĂi ỏằĐng 'ỏằ - Điỏằu trặỏằ>c tiên ,- cô chỏÊi kiỏằfu 'ỏĐu gơ vỏưy ? Đó là kiỏằfu tóc cỏằĐa 'àn bà !
- Thặa madame , em không có lỏằ-i gơ , nỏu em có bỏằT tóc 'ỏạp ,- "lia trỏÊ lỏằi và hai bàn tay cô khỏẵ chỏĂm vào mĂi 'ỏĐu chỏÊi rỏƠt 'ỏạp cỏằĐa mơnh .
ĐặỏằÊc Doitimhoasim sỏằưa chỏằa / chuyỏằfn vào 07:44 ngày 16/06/2003
ĐặỏằÊc Doitimhoasim sỏằưa chỏằa / chuyỏằfn vào 07:51 ngày 16/06/2003

À ra thế , cô không có lỗi hả !- Bà hiệu trưởng nói .- Cô không có lỗi khi để đầu tóc như vậy , nhưng có lỗi khi dùng những thứ lược đắt tiền , không có lỗi khi làm cho cha mẹ khánh kiệt vì phải sắm cho cô thứ giày cao gót giá những hai mươi rúp ! Nhưng , tôi nhắc lại cho cô , cô đã hoàn toàn bỏ qua điều rằng cô đang là nữ học sinh ...
Liền đó ,Ôlia không giữ được vẻ bình thản nữa , cô bất ngờ lịch sự ngắt lời bà hiệu trưởng :
- Xin lỗi madame , bà nhầm rồi : em đã là đàn bà .Ai có lỗi trong chuyện này , bà có biết không ? Đó là người bạn , người hàng xóm của ba em và là em trai của bà : ông Alếchxây Mikhailôvich Maliuchin . Chuyện này xảy ra mùa hè năm ngoái ở làng quê ...
Một tháng sau lần nói chuyện đó , viên sĩ quan kazắc xấu xí , chẳng có chút gì là mã thượng phong lưu ,chẳng có chút gì là tương đồng với môi trường của Ôlia , viên sĩ quan ấy đã bắn chết cô trên sân ga , giữa đám người đông đúc ,khi tàu vừa đến .Và cái điều Ôlia tự thú vừa khó tin , vưà đã từng làm bà hiệu trưởng kinh ngạc , đã hoàn toàn được xác nhận : viên sĩ quan thông báo với viên dự thẩm của toà án rằng Ôlia đã quyến rũ y , chung sống với y , đã hưá làm vợ y , thế mà ở ngoài ga , vào hôm xảy ra vụ án mạng , khi tiễn y đi Nôvôtrerơcát , cô đã bất ngờ nói rằng cô chưa hề bao giờ nghĩ đến chuyện yêu y cả , rằng tất cả những lời lẽ về chuyện hôn nhân chẳng qua là sự giễu cợt của cô đối với y . Tiếp đó Ôlia đã đưa cho Maliuchin đọc trang nhật kí ghi về y .
- Tôi liếc mắt nhìn những dòng ấy và liền sau đấy ,ngay trên sân ga ,nơi cô ta đang dạo chờ tôi đọc xong , tôi đã bắn cô ta -viên sĩ quan nói .- Đây , xin mời ông xem , những gì đã được viết trong nhật ký ghi ngày mười tháng bảy năm ngoái .
Trong nhật ký có ghi những dòng sau :
"Bây giờ là hai giờ đêm .Tôi đã thiếp đi , nhưng một lúc sau thì tỉnh lại ...giờ thì tôi đã trở thành đàn bà rồi ! Ba mẹ và Tôlia ,tất cả đều vào thành phố , còn mình tôi ở lại .Tôi đã cảm thấy rất hạnh phúc , khi còn lại một mình ! Buổi sáng tôi dạo chơi trong vườn ,ngoài đồng , tôi vào rừng ,và có cảm tưởng rằng trong cả thế gíơi này chỉ có mình tôi ,tôi cảm thấy đầu óc mình sảng khoái như chưa bao giờ gặp thế trong đời . Tôi ngồi ăn một mình , sau đó chơi đàn suốt một giờ liền , trong tiếng nhạc , tôi có cảm giác rằng mình sẽ được sống mãi mãi , sẽ được hạnh phúc hơn hết thảy mọi người .Sau đó tôi ngủ thiếp đi trong phòng làm việc của ba ,nhưng đến bốn giờ thì Kachia đánh thức tôi dậy và báo rằng có ông Maliuchin đến .Tôi rất mừng thấy ông đến chơi , tôi cảm thấy khoan khoái khi được tiếp , chuyện trò đầy thú vị với ông .Ông đến bằng cỗ xe song mã của mình , hai chú ngựa nom rất đẹp ,chúng cứ đứng cạnh thềm mãi , còn ông thì lưu lại chưa về ngay được vì trời mưa ,ông ấy mong sao cho tới chập tối thì tạnh , ông tiếc không được gặp ba ,tỏ ra rất hoạt bát , đối xử với tôi như một hiệp siĩ, nói đùa nhiều lần rằng từ lâu ông đã phải lòng tôi .Trước lúc uống trà , chúng tôi dạo chơi trong vườn , thời tiết lại tuyệt vời ,ánh mặt trời còn lấp loáng qua khu vườn còn đọng nước mưa .Tuy khí trời đã rất lạnh nhưng ông vẫn khoác tay tôi đi dạo và nói rằng ông là Phaoxtơ đi bên nàng Macgarit .ông đã năm mươi sáu tuổi , nhưng còn rất đẹp và ăn vận lúc nào cũng chỉn chu - tôi chỉ không thích một điều là khi đến đây ,ông đã mặc chiếc áo khoác ngoài rộng thùng thình , người toả ra mùi nước hoa Anh Cát Lợi , còn cặp mắt đen thì trông rất trẻ ,bộ râu mềm mại thì tách ra thành hai phần dài và đã hoàn toàn bạc trắng.Chúng tôi ngồi uống trà ở ngoài hiên có kính ngăn ,tôi cảm thấy mình hình như không được khoẻ và nằm xuống chiếc đivăng , ông thì hút thuốc , sau đó ngồi sang chỗ gần tôi , bắt đầu những lời êm ái , ngắm nghía rồi hôn lên tay tôi .Tôi lấy chiếc khăn lụa che mặt , còn ông thì mấy lần hôn vào môi tôi qua lần khăn ấy ...Tôi không hiểu sao điều ấy lại có thể xảy ra , tôi điên mất rồi , tôi không bao giờ nghĩ rằng mình lại như thế .Bây giờ tôi chỉ còn một lối thoát ..Tôi cảm thấy ghê tởm ông ta đến mức không thể nào chịu nổi điều này !..."
....
Vào những ngày tháng tư ấy , thành phố trở nên khô ráo sạch sẽ , những phiến đá lát đường như trắng ra , đi trên đất thật nhẹ nhàng và dễ chịu .Mỗi chủ nhật , sau lễ cầu kinh buổi sáng , dọc theo phố Nhà Thờ dẫn ra ngoài thị trấn , thường thấy một người phụ nữ nhỏ nhắn đang đi , bà vận đồ tang , đi găng tay da mềm màu đen , cầm chiếc ô làm từ gỗ mun.Bà đi qua quảng trường bẩn thỉu , nơi có nhiều lò rèn ám khói và không khí trong mát ngoài đồng thổi về ;tiếp đó bà đi giữa nam tu viện và nhà lao ,mây trắng bay ngang trời và cánh đồng mùa xuân ngả màu xanh xám ,sau đó khi đi qua những vũng nước dưới chân tu viện và rẽ sang trái ,bà thấy trước mắt hiện ra một khu vườn khá rộng ,cây cối thấp có hàng rào màu trắng bao quanh , phía trên cổng vào đấy có đề dòng chữ Đức thánh tạ thế .Người phụ nữ nhỏ nhắn vội làm dấu rồi theo thói quen đi tiếp trên con đường chính giữa hai hàng cây xanh .Tời bên chiếc ghế đối diện với cây thánh giá làm bằng gỗ sồi ,bà ngồi xuống trong gió lạnh mùa xuân chừng một hai giờ ,cho tới lúc đôi chân đi giày mỏng và tay đeo gang da chật nhỏ cảm thấy tê cóng .Lắng nghe chim mùa xuân hót ngọt ngào cả giữa trời giá rét ,nghe tiếng gió reo qua chiếc vòng sứ ,có lúc bà nghĩ rằng bà sẵn lòng hiến nửa cuộc đời mình chỉ để sao cho khỏi thấy trước mắt cái vòng hoa chết chóc này .Cái vòng hoa này , nấm đất này , cây thánh giá gỗ sồi này ! Có thể nào tin được rằng dưới đó là cô gái bất tử sáng long lanh từ tấm ảnh , trong chiếc mêđaigiông bằng sứ gắn vào cây thánh giá? Làm sao có thể nhập hoà làm một ánh mắt trong sáng ấy với cái điều khủng khiếp từ giờ đã gắn với tên tuổi Ôlia ? - Nhưng tự trong đáy lòng ,người phụ nữ nhỏ nhắn thấy mình hạnh phúc , như tất cả những người trung thành với ước mơ nồng cháy của mình .
Người phụ nữ này là bà chủ nhiệm lớp của Ôlia , một cô gái quá lứa ,từ lâu sống bằng những thần tượng thay thế cho cuộc đời thực .Dạo đầu thần tượng đó là người anh trai của bà ,một viên hạ sĩ quan nghèo xác chẳng có gì nổi bật ,- bà gắn bó cả tâm hồn mình với anh trai ,với tương lai của anh mà không biết vì sao bà lại hình dung là xuất chúng .Khi anh bị giết ở gần Mukđen , bà tự coi mình là một viên chức có đầu óc tiên tiến .Cái chết của Ôlia thu hút ám ảnh bà bởi một niềm mơ ước mới .Giờ đây Ôlia trở thành đối tượng cho những suy nghĩ và tình cảm triền miên không dứt của bà .Ngày nghỉ nào bà cũng ra thăm mộ cô ,ngắm nhìn hàng giờ liền cây thánh giá gỗ sồi ,nhớ lại gương mặt nhợt nhạt của Ôlia nằm trong quan tài ,giữa những vòng hoa .Bà nhớ lại có lần bà đã nghe lỏm được , có lần ,vào giờ nghỉ giữa hai tiết học ,khi đi dạo trong vườn trường ,Ôlia đã nói rất nhanh với Xupôchina , cô bạn gái thân cao to , đẫy đà :
- Tớ đọc được trong một cuốn sách của ba tớ ,- ba tớ có nhiều sách cổ buồn cười lắm cơ ,- phụ nữ phải có vẻ đẹp thế nào ...Cậu biết không ,trong sách ấy nói nhiều điều đến nỗi chẳng nhớ hết được đâu : này nhé , tất nhiên là cặp mắt phải đen , sôi lên như nhựa ,- có trời biết được trong sách viết như thế : sôi lên như nhựa! - lông mi phải đen như trời đêm ,má mịn màng phơn phớt hồng ,eo lưng thon thả , cánh tay dài hơn bình thường - cậu hiểu không ,phải dài hơn bình thường ! - chân nhỏ nhắn , ngực đầy đặn vừa phải , bắp chân tròn đều , đầu gối màu vỏ hến ,vai hơi xuôi xuống ,- tớ gần như thuộc lòng nhiều điều lắm nhé , điều nào cũng đúng cả ! - nhưng cái chính ,cậu biết là gì không ? - Là phải có hơi thở nhẹ ! Tớ cũng có cái đó đấy ,- cậu nghe xem tớ thở thế nào nhé ,- đúng là tớ có phải không ?
Giờ đây hơi thở nhẹ ấy lại lan tỏa đi trong thế giới này ,dưới bầu trời đầy mây ,trong gió xuân lành lạnh .

Được Doitimhoasim sửa chữa / chuyển vào 15:55 ngày 15/06/2003

RUXIA
Quá mười giờ tối, tàu tốc hành Mátxcova ?" Xêraxtôpôn dừng lại một ga nhỏ gần Pôđônxcơ, nơi lẽ ra nó không phải dỗ - nó phải chờ gìđó ở đường thứ haị Trên tàu một ông và một bà bước gần lại cánh cửa sổ đã hạ xuống ở toa hạng nhất. Có một người phục vụ toa đi qua đường rầy, tay giơ cao chiếc đèn đỏ; bà nọ bèn hỏi:
-Này ông kia, sao chúng tôi lại phải dừng thế này ?
Người phục vụ toa trả lời rằng đoàn tàu tốc hành chạy ngược chiều b. chậm.
Trên ga trời tối, cảnh vật trông buồn tẻ. Hoàng hôn xuống đã lâu, nhưng ở phía tây,khuất xa sau ga, sau cánh đồng xen lẫn rừng, vẫn còn thấp thoáng ánh chiều hè Mátxcova tắt muộn. Mùi nước đầm ẩm thấp thoáng tới cửa sổ. Trong khỏng không yên ắng từ đâu vọng tới tiếng cuốc kêu đều đều, nghe dường như có mùi vị ẩm ướt.
Ông hành khách nọ tỳ khuỷu tay lên cửa sổ, còn bà thì tựa vào vai ông.
-Có lần anh dang sống ở vùng này vào dịp nghỉ hè, - ông nóị
Đạo ấy anh làm gia sư tại một trang ấp dành để ở mùa hè cách đây chừng năm dặm. Một vùng buồn tẻ. Rừng thưa thớt, có chim ác là, muỗi và châu chấụ Chẳng có cảnh đẹp nàọ Ở trang ấp muốn ngắm nhìn chân trời phải leo lên gác nhỏ. Ngôi nhà tất nhiên là xây theo phong cách nhà nghỉ Nga, trông rất tiêu điều, - chủ nhân bị phá sản mà - sau nhà là khu đất na ná như vườn, sau vườn không hẳn là hồ, không hẳn là đầm mọc đầy cỏ gấu, cùng hoa súng, và hiển nhiên là có một chiếc thuyền đáy bằng đậu cạnh bờ lầỵ
-Và tất nhiên là còn một cô nàng buồn tẻ ở nhà nghỉ, người mà anh đã cùng bơi thuyền dạo chơi trên đầm này nữa chứ !
-Đúng thế, đã có những gì phải có. Tuy nhiên cô nàng thì hoàn toàn không buồn tẻ chút nàọ Anh bơi thuyền cho cô ấy đi chơi thường là về đêm, và mọi chuyện xem ra còn có vẻ thơ mộng nữa là khác. Suốt đêm trời phía tây cứ sáng nhờ nhờ pha màu xanh lục, và ở tít đường chân trời có cái gì leo lét cháy như lúc này đây... Mái chèo thì có mỗi một cái mà lại giống như cái xẻng, anh đã chèo thuyền như một kẻ mọi rợ ?" khi thì chèo bên phải, khi thì bên tráị Ở bờ bên kia có khoảnh rừng cây nhỏ nên tối sẫm, nhưng sau cánh rừng ấy sốt đêm cứ có cái màu sáng nhờ nhờ lạ lùng như thế nàỵ Chung quanh là cảnh yên lặng tuyệt đối ?" chỉ còn nghe tiếng muỗi vo ve và châu chấu baỵ Anh chưa bao giờ nghĩ rằng đêm đêm chúng lại bay như thế, - hóa ra là chúng bay để kiếm tìm cái gì đó. Đáng sợ thật đấỵ
Cuối cùng thì đoàn tàu ngược chiều cũng đã tới, nó xé gió ầm ầm chạy qua, các ô cửa sáng ánh đèn kéo thành một dải vàng. Toa tàu trên đường bên này lập tức chuyển động. Người phục vụ toa bước vào ngăn buồng nhỏ, châm đèn lên và soạn giường ngủ.
-Thế rồi giữa anh với cô ta đã có chuyện gì xảy ra vậy ? Một thiên tình sử thật sự chứ ? Sao anh chưa bao giờ kể với em về cô ta ? Cô ta trông người thế nào ?
-Người cao cao, gầy gầỵ Mặc xaraphan hoa vàng, chân không tất đi hài sảo đan bằng thứ len đủ màụ
-Thế nghĩa là cũng theo phong cách NGa chứ ?
-Anh cho rằng theo phong cách nghèo túng thì đúng hơn. Không có gì mặc thì đành mặc xaraphan vậỵ Thêm nữa cô ta còn là họa sĩ, học ở trường trung cấp mỹ thuật Xtơrơganốp. Bản thân cô ấy trông cũng rất đẹp, đáng được họa lại, thậm chí còn có nét Đức Mẹ. Bím tóc đen dài thả ra sau lưng, khuôn mặt bầu bĩnh với những nét ruồi nhỏ, mũi cao thanh tú, mắt đen, lông mày đen... Mái tóc khô cứng, hơi xoăn xoăn. Tất cả những nét ấy bên cạnh chiếc Xaraphan và cái áo cánh lót bằng vải trắng mỏng, khiến cô ấy trông thật đẹp. Bắp chân và mu bàn chân lộ ra trên đôi hài sảo thon gầy, làn da mỏng mịn.
-Em biết típ này rồị Hồi đi học em cũng có một cô bạn như thế. Chắc là có máu tâm thần itêri chứ gì.
-Có thể thế lắm. Thêm nữa gương mặt cô ta trông giống mẹ, mà mẹ thì dòng giống xuất thân vốn là một tiểu thư phương Đông mắc bệnh gì đó đại loại như là bệnh trầm cả. Chỉ đến bữa ăn mới xuất hiện. Bước ra, ngồi xuống, và im lặng húng hắng ho, không nhìn lên và cứ đặt đi đặt lại dao đĩạ Còn nếu bất ngờ bà ta lên tiếng thì nói rất to khiến mọi người phải giật thót.
-Thế còn ông bố ?
-Ông ta cũng ít nói và khô khan, người cao dong dỏng, là sĩ quan về hưụ Chỉ có cậu con trai anh dạy thêm là giản dị và đáng yêụ
Người phục vụ toa bước ra khỏi căn buồng, nói rằng giường nằm đã chuẩn bị xong xuôi và chú ngủ ngon.
-Tên cô ta là gì ?
-Ruxiạ
-Nguyên cả tên là thế nào ?
-Rất đơn giản thôi ?" Maruxiạ
-Thế rồi sao nữa, anh phải lòng cô ta như điếu đổ chứ ?
-Tất nhiên, dường như mê king khủng nữa là khác.
-Thế còn cô ta ?
Ông im lặng một lát rồi trả lời, giọng khô khốc:
-Chắc là phía cô ấy cũng cảm thấy như vậỵ Nhưng thôi đi ngủ thôị Cả ngày hôm nay anh mệt lắm rồị
-Tuyệt thật đấỵ Anh chỈ vô tình gợi chuyện thế thôị Nào, anh hãy kể đôi ba câu cũng được, thiên tình sử giữa hai người đã kết thúc như thế nào ?
-Chẳng thế nào cả. Anh rời khỏi chỗ đấy và mọi chuyện kết thúc.
-Sao anh không cưới cô ta ?
-Thì cứ cho là anh rút súng ra tự sát, còn cô ta, thì tự đâm dao vào bụng...
Họ rửa mặt, đánh răng rồi vào trong ngăn buồng chật hẹp, cởi bỏ uần áọ Với vẻ khoan khoái của kẻ đi đường, họ nằm vào tấm vải lót thơm láng bóng, gối đầu lên tấm gối cũng như vậy; chiếc gối chốc chốc lại bị trượt đi vì đầu giường dốc caọ
Ô khoan tròn nhỏ màu xanh tím phía trên tấm cửa như đang lặng lẽ nhìn xuống bóng tốị Bà hành khách lát sau đã yên giấc, còn ông thì chỉ nằm không ngủ, châm thuốc hút và nhớ lại mùa hè năm ấỵ..
Trên mình nàng cũng có nhiều nốt ruồi nhỏ ?" đặc điểm này thật là khả áị Nàng đi giày mềm không có gót cao, nên toàn thân nàng uyển chuyển dưới chiếc xaraphan. Xaraphan may rộng, vải nhẹ mỏng choàng lấy tấm thân trinh nữ dong dỏng của nàng. Có lần nàng bị mưa ướt hết cả chân, nàng chạy từ vườn vào phòng khách, còn anh thì bổ tới cởi giày cho nàng, và hôn lên mu bàn chân nhỏ ướt nước mưa của nàng ?" cả đời anh chưa khi nào có được niềm hạnh phúc như thế. Cơn mưa thanh mát, ngát hương thơm mỗi lúc một thêm nặng hạt, đổ mau ngoài cửa thông ra ban công để mở. Trong nhà tôi tối, mọi người đều ngủ say sau bữa trưa ?" và cả nàng lẫn anh dều được một phen khiếp đảm khi con gà trống màu đen pha lẫn mảng lông xanh mượt, màu đỏ to bỗng từ vườn chạy vào, móng vuốt gõ lạch cạch lên sàn nhà đúng vào cái phút say mê nhất, khi cả hai đều không còn biết thận trọng giữ gìn. Nhìn thấy hai người bật dậy từ đivăng, nó vội vàng cúi mình bỏ chạy ra ngoài mưa như thể vì giữ lịch sự, bộ lông đuôi bóng mượt của nó cụp xuống....
Thời gian đầu, nàng như còn để ý quan sát anh; khi anh nói chuyện với nàng, gương mặt nàng ửng đỏ và nàng trả lời vơi giọng làu bàu giễu cợt, khi ngồi ăn nàng thường hay chọc tức anh bằng cách nói to với bố:
-Đừng mời anh ấy ăn bố ạ, vô ích thôị Anh ấy không thích bánh mằn thắn đâụ Thêm nữa, cái món súp lạnh cũng không ưa, mì dẹt cũng chán, sữa chua đặc thì khinh, còn phomát tươi thì căm ghét.
Sáng sáng anh bận dạy học cho cậu bé, còn nàng thì bận nội trợ ?" mọi việc trong nhà đều đến taỵ Mọi người thường ăn trưa vào một giờ, sau bữa trưa nàng bỏ về phòng mình trên căn gác nhỏ, hoặc nếu trời không mưa thì đi vào vườn, nơi nàng đặt giá vẽ dưới cây bạch dương, nàng vừa vẽ từ cảnh thật, vừa xua muỗị Sau đó nàng bước ra ban công, nơi sau bữa trưa anh thường ngồi đọc sách trong chiếc hế bành đan bằng cói, lưng ngả về phía saụ Nàng đứng bên cạnh, tay chắp ra sau lưng và nhìn anh vơi nụ cười khẩỵ
-Xin cho biết anh đang bồi bổ kiến thức uyên bác nào thế ?
-Lịch sử cách mạng Pháp.
-Chà, chao ơi ! Không ngờ rằng trong nhà chúng tôi lại có một nh` cách mạng !
-Sao cô lại bỏ cái nghề hội họa của cô thế ?
-Sắp tới cũng đến phải bỏ hẳn thôị Tôi đã tin chắc mình là kẻ bất tài
-Nhưng cô thử cho tôi xem một bức ảnh nào đó mình vẽ xem nàọ
-Anh co rằng anh cũng hiểu biét ít nhiều về mỹ thuật sao ?
-Cô tự ái quá đáng đấỵ
-Cũng có cái tật như thế....
Cuối cùng thì nàng gợi ý anh cùng bơi thuyền trên hộ Nàng quả quyết nói:
-Hình như mùa mưa vùng nhiệt đới chúng ta đã qua rồị Ta phải giải trí chứ. Quả tình mà nói cái thuyền của nhà tôi khá ọp ẹp, dáy có lỗ thủng, nhưng tôi và Pêchia đã lấy cỏ gấu bịt hết các chỗ thủng rồị..
Hôm ấy trời nóng nực oi bức, đám cỏ mọc ven bờ xen lẫn những bông hoa quáng gà màu vàng như bị hun lên bởi cái nóng ẩm ướt, trên đó thấy bò lổm ngổm vô số sâu **** nhỏ màu xanh nhàn nhạt.
Anh đã học được cái giọng diễu cợt thường xuyên của nàng; bước đến gần thuyền, anh nói:
-Cuối cùng thì cô ta đã chiếu cố tới tôi !
-Cuối cùng thì anh đã tập trung được ý nghĩ để trả lời tôi ! ?" Nàng hăng hái nói và nhảy lên mũi thuyền làm đàn ếch nhái từ bốn phía nhảy rào rào xuống nước. Nhưng rồi nàng bỗng hét lên thất thanh và nắm lấy gấu xaraphan kéo lên tận đầu gối, hai chân đập đập xuống:
-Rắn ! , rắn !
Anh nhìn thóng thấy đôi chân trần mềm mại trắng ngần của nàng, giật lấy mái chèo từ mũi thuyền đập vào con rắn đang bò ngoằn ngoèo trong đáy thuyền. Khều được rắn vào đầu mái chèo, anh quẳng nó xuống nước thật xạ
Mặt nàng tái mét, nốt ruồi trên mặt nàng trông như sẫm màu hơn, mái tóc và cặp mắt đen huyền dường như đen thêm. Nàng thở phào nhẹ nhõm:
Chao, sao mà khiếp vậy ! Chẳngthế mà chữ ?okinh sợ lại phát sinh từ chữ ?orắn?. Ở vùng này đâu cũng thấy chúng, trong nhà ngoài vườn... Thế mà anh thử hình dung xem, Pêchia lại cầm rắn trên tay đấy !
Lần đầu tiên nàng nói với anh bằng giọng bình thường, không kiểu cách, lần đầu tiên họ nhìn thẳng vào mắt nhaụ
-Anh tài thật đấy ! Anh đập nó trúng thế !
Nàng đã hoàn hồn trở lại, nhoẻn miệng cười, chạy từ phía mũi thuyền vào trong khoang và ngồi xuống vui vẻ. Vẻ đẹp của nàng trong cơn sợ hãi làm anh choáng váng; lúc dsấy một ý nghĩ dịu dàng chợt đến với anh: nàng quả là còn thơ trẻ quá !
Nhưng anh lại làm ra vẻ lãng đạm, chăm chú bước vào thuyền, chống mái chèo xuống bờ lầy, để mũi thuyền quay ra phía trước, túm lấy đám cỏ gấu dầy mọc ngầm dưới nước, lách qua những bông súng với tán lá to tròn phủ đầy ven hồ mà kéo thuyền ra chỗ nước sâu, ngồi xuống thanh gỗ kê giữa thuyền rồi khỏa mái chèo khi bên phải, khi bên tráị
-Có đúng là thích không anh ? ?" Nàng thốt lên.
-Thích thật ! ?" Anh trả lời, bỏ chiếc mũ lưỡi trai xuống rồi quay về phía nàng: - Cô làm ơn đặt bên cạnh mình kẻo tôi lại đánh rơi xuống lòng thuyền vì, nói xin lỗi cô chứ, nước vẫn chảy vào và đầy những đỉa là đỉạ
Nàng đặt chiếc mũ lưỡi trai lên đầu gốị
-Cô khỏi phải bận tâm thế, qu(?ng đâu cũng được. Nàng áp chiếc mũ lên ngực.
-Không đâu, tôi thích cầm tay thế này !
Trái tim anh dịu dàng thắt lại, nhưng anh quay mặt đi và mạnh tay hơn khỏa mái chèo xuống mặt nước lấp loáng giữa đám cỏ gấu và hoa súng.
Muỗi bám lên mặt, lên tay; chung quanh như chì - trong ánh sáng bạc ấm áp; làn không khí trong lành, ánh mặt trời nhợt nhạt còn vương lại, những đám mây trắng bồng bềnh cuộn tròn mờ mờ hiện ra trên nền trời và dưới mặt nước xen giữa những đám cỏ gấu và hoa súng, trên hồ chỗ nào cũng nông đến nỗi có thể nhìn rõ đáy với đám rong rêu mọc ngầm dưới nước, tuy nhiên đáy nông cũng không làm mất đi cái cảm giác sâu thăm thẳm của bầu trời cùng mây đã in hình trong đó. Bỗng nàng lại kêu lên thất thanh ?" con thuyền bị đảo nghiêng: nàng khỏa tay xuống nước, túm được thân cây hoa súng rồi kéo mạnh nó lên và kết quả là bị lật nghiêng cùng với thuyền. Anh kịp thời nhào tới và túm lấy được vai nàng. Nàng cười phá lên, ngã lưng xuống khoang thuyền, lấy tay ướt vảy nước thẳng vào mắt anh. Lúc đó anh lại giữ chặt lấy nàng; không biết phải làm gì, anh hôn vào môi nàng đang cười sặc sụạ Nàng nhanh nhẹn ôm lấy cổ anh và vụng về hôn lên má anh...
phamith

Từ dạo ấy họ thườn đi bơi thuyền đêm. Ngày hôm sau, ăn trưa xong, nàng gọi anh vào vườn và hỏi:
-Anh có yêu em không ?
Anh nhớ lai những cái hôn trên thuyền hôm trước và sôi nổi trả lời:
-Yêu ngay từ ngày đầu chúng mình gặp nhau !
-Em cũng thế, - nàng nóị ?" Không, đúng ra thì mới đầu em căm ghét anh cơ - em có cảm giác rằng anh chẳng để ý gì đến em cả. Nhưng may thay, mọi chuyện đó qua rồị Tối nay, lúc mọi người đi ngủ, anh lại ra đấy đợi em nhé. Chỉ có điều ra khỏi nhà anh phải hết sức kín đáo đấy, - mẹ em theo dõi em từng bước, ghen tức ghê gớm với bất cứ ai yêu em.
Đêm khuya nàng ra tới bờ hồ cầm một tấm khăn choàng len rộng. Vì sung sướng, anh bối rối đón nàng và chỉ biết hỏi:
-Tấm choàng này để làm gì vậy ?
-Anh ngốc lắm. Đêmkhuya chúng mình sẽ bị lạnh đấỵ Thôi, anh lên thuyền nhanh nhanh đi và chèo sang phía bờ bên kiạ...
Trên thuyền lúc chèo đi, cả hai đều im lặng. Khi bơi gần đến cánh rừng phía bờ bên kia nàng nói:
-Đến rồi đấỵ Bây giờ thì anh đến cạnh em đị Tấm khăn choàng đâu nhỉ À, em ngồi lên nó đâỵ Anh quàng cho em đi, em lạnh quá, ngồi xuống đây đi anh. Thế thế... Không, khoan đã, ngay hôm qua chúng mình hôn nhau chẳng ra sao cả, bây giờ thì để em hôn anh trước, thật khẽ, thật khẽ thôị Còn anh thì ôm em... ôm cả người cợ..
Dưới tấm xaraphan nàng chỉ mặc chiếc áo cánh lót. Nàng chỉ khẽ chạm hôn nhẹ vào khóe môi anh. Đầu anh quay cuồng, nửa tỉnh nửa mê; anh ngả mình nàng xuống sàn thuyền. Nàng run rẩy ôm lấy anh...
Nang nằm yên bất động, hơi ngẩng đầu lên, nụ cười trên môi nàng mệt mỏi và hạnh phúc. Nàng nói:
-Từ giờ chúng mình đã là vợ chồng. Mẹ nói rằng bà không thể chịu nổi cảnh em đi lấy chồng, nhưng lúc này em chẳng muốn nghĩ đến điều ấy đâụ Anh biết không, em thèm tắm quá, em rất thích tắm đêm...
Nàng cởi áo qua đầu, thân mình cao dong dỏng của nàng hiện ra trăng trắng trong bóng tối mờ mờ. Nàng vẫn bím tóc dài quanh đầu, tay giơ lên, để lộ bộ ngực cao caọ Nàng không cảm thấy ngượng ngùng với sự khỏa thân của mình. uấn tóc xong, nàng hôn nh thật nhanh, đứng bật dậy rồi nhảy tùm xuống nước, đầu ngả ra phía sau, chân đập nước loạp roạp.
Một lúc sau anh cập rập giúp nàng mặc áo và quàng tấm khăn rộng lên mình nàng. TRong bóng tối mờ mờ đôi mắt huyền và mái tóc đen với bím tóc quấn quanh hiện lên thật kỳ ảọ Anh không dám chạm đến nàng nữa, chỉ hôn đôi bàn tay nàng và lặng người đi trong cảm giác hạnh phúc nôn nao, ngây ngất. Dường như có ai đó đứng trong bóng tối khu rừng ven bờ đầy những ánh đom đóm lập lòe ?" đứng trong đó mà nghe ngóng. Đôi lúc lại có tiếng xào xạc đầy cẩn trọng từ phía ấỵ Nàng ngẩng đầu lên:
-Đứng lại, cái gì thế ?
-Đừng sợ em ạ, đấy chắc là ếch nhảy lên bờ thôi
Hay là con dím trong rừng....
-Nhưng nếu có con dê rừng thì sao ?
-Con dê rừng nào kia ?
-Em không biết nữạ Nhưng anh cứ thử nghĩ mà xem, có con dê từ cánh rừng đi ra, nó đứng lại và nhìn chăm chăm... Ôi, em thấy sung sướng quá, em muốn nói đủ điều ngớ ngẩn, lẩm cẩm !
Anh lại áp đôi tay nàng lên môi mình, chốc chốc lại hôn vào ngực nàng lạnh ngắt như nâng niu một vật gì thiêng liêng nhất. Nàng đã trở thành một con người hoàn toàn khác đối với anh ! Sau dải đen thấp của cánh ruộng còn ngưng đọng và chưa tắt hẳn một vầng sánh nhờ nhờ ngả màu xanh lục in xuống mặt nước trăng trắng từ xa; cây cỏ đẫm sương ven hồ tỏa ra mùi hăng hắc như mùi cần tây; đàn muỗi vô hình kêu vo vo đầy bí ẩn như van xin điều gì, những con châu chấu đáng sợ, không biết ngủ cứ xè xè bay trên mạn thuyền và ngoài xa trên mặt nước lấp loáng dưới trời đêm. Và ở đâu đó có cái gì dang xào xạc, bò đi, lách quạ..
Một tuần sau anh bị đuổi khỏi nhà cô gái một cách nhục nhã vô lối, lòng bàng hoàng kinh hãi vì sự chia ly hoàn toàn đột ngột với nàng.
Một lần sau bữa trưa, hai người đang chụm đầu ngồi bên nhau trong phòng khách và xem tranh in trong các số tạp chí ?oNiva? cũ.
-Em còn chưa chán anh đấy chứ ? ?" Anh khẽ hỏi làm ra vẻ đang chăm chú nhìn.
-Anh ngốc lắm. Ngốc kinh khủng ! ?" Nàng thì thàọ Bất ngờ có tiếng chân chạy nhẹ êm ?" trên ngưỡng cửa hiện ra bà mẹ dở người của nàng,bà mặc chiếc áo choàng lụa đen nhàu nát, chân đi dép da dê sờn cũ. Cặp mắt đen của bà ánh lên một cách bi thương. Bà chạy vào phòng như ra sân khấu và hét lớn:
-Tao hiểu cả rồi mà! Tao đã biết trước rồi, tao theo dõi rồi ! Thằng đểu kia, mày đừng có hòng mà lấy con tao !
Bà vung tay áo rộng lên, bóp cò khẩu súng lục cổ lỗ nổ vang- khẩu súng này Pêchia vẫn dùng để dọa chim sẻ và chỉ nhồi thuốc súng không thôị Trong đám khói mù mịt, anh lao về phía bà, túm lấy cánh tay chắc khỏe của bà. Bà ta vùng ra, đập súng lục vào trán anh làm bật máu trên lông mày, quẳng súng vào người anh; và khi có tiếng chân người chạy trong nhà theo tiếng hô hoán và súng nổ thì bà ta càng hét to hơn, đầy vẻ đóng kịch hơn, dãi dớt sùi ra trên môi thâm sì:
-Có bước ua xác tao nó mới lấy mày được ! Nó mà chạy theo mày, thì ngay tức khắc tao sẽ treo cổ tự tử, sẽ nhảy từ mái nhà xuống ! Đồ đểu, cuốn xéo ngay khỏi nhà tao ! Côncô kia, cô hãy chọn đi, mẹ hay là nó !
Nàng thì thào run rẩy:
-Mẹ, mẹ ...
... Anh chợt tỉnh, mở mắt ra ?" ở khoang tròn nhỏ m`u xanh tím trên cánh cửa ra vào vẫn miệt mài, bí ẩn, lạnh lẽo nhìn xuống anh từ trong khoảng tối, toa tàu vẫn lắc lư, nhịp nhàng và cũng miệt mài như thể lao nhanh về phía trước. Cái ga xép nhỏ hoang vắng kia đã lùi lại rất xa, rất xạ Và cũng đã hai mươi năm trôi qua từ những ngày ấy ?" cánh rừng nhỏ, chim ác là, đầm nước, hoa súng, những con rắn và sếu trời... Phải rồi, còn cả sếu trời nữa chứ ?" anh làm sao quên được chúng ! Mọi chuyện mùa hè năm ấy đều dị thường, cả cặp sếu không biết từ đâu thỉnh thoảng bay tới ven đầm nữa cũng dị thường. Thật lạ lùng rằng chúng chỉ cho mỗi mình nàng lại gần, cúi cong cái cổ dài thanh thanh, từ phía trên nhìn xuống nàng với vẻ rất nghiêm nghị nhưng đầy tò mò hền lành, khi nàng nhẹ nhàng thanh thoát chạy đến bên chúng, chân đi hài sảo sặc sỡ. Bất thần nàng ngồi xổm xuống đôi sếu, tấm váy xaraphan màu vàng xoè ra trên bãi cỏ xanh ven đầm ẩm ướt, ấm áp; với vẻ say sưa thơ trẻ nàng nhìn vào đôi mắt đẹp đen dữ tợn của chúng, đôi mắt lọt vào giữa mép vòng viền màu xám sẫm. Anh nhìn lên nàng và đôi sếu từ xa qua ống nhòm; anh thấy rõ đầu sếu nhỏ màu sáng bóng, thậm chí còn nhìn thấy lỗ mũi xương xương, cái mỏ hình ống to dài chỉ cần mổ một cái là làm rắn chết. Mình sếu ngăn phủ một lớp lông đen nhánh màu thép với vạt lông đuôi lòa xòa, đôi chân xương xương đầy vẩy mốc của chúng quá dài và nhỏ ?" một con có chân đen tuyền, còn con kia chân lại ngả màu xanh lục nhạt. Đôi khi chúng đứng hàng giờ liền trên một chân, bất động một cách khó hiểụ Có lúc tự dưng chúc lại nhảy tưng tưng lên, xoạc dài đôi cánh ra, hoặc có lúc lại dạo chơi đầy vẻ bệ vệ, bước đi chậm rãi, đều đặn; lúc giơ cao chân lên thì ba ngón chụm lại, khi hạ xuống thì móng lại xòe ra như móng cú diều, và đầu thì lúc nào cũng lắc lắc... Nói cho đúng thì khi nàng chạy đến chỗ đôi sếu, anh đã chẳng còn nghĩ được gì, chẳng còn nhìn thấy gì - anh chỉ thấy tấm xaraphan của nàng xòe ra trên mặt cỏ, toàn thân anh run rẩy ngây ngất chợt hình dung tới thân thể nàng mềm mại ẩ sau tấm xaraphan, với những nốt ruồi nhỏ li tị Vào ngày cuối cùng của họ, vào lần cuối họ ngồi gần nhau trên đivăng trong phòng khách xem tạp chí ?oNiva? cũ, nàng cũng cầm lấy chiếc mũ lưỡi trai của anh, áp mũ lên ngực mình như cái lần ngồi trên thuyền hồi nàọ Cặp mắt đen huyền long lanh của nàng ánh lên niềm sung sướng, nàng nhìn thẳng vào mắt anh và nói:
-Bây giờ thì em yêu anh lắm anh ạ, đến nỗi với em chẳng còn gì thân thiết hơn mùi hương trong mũ của anh, mùi mái tóc anh và mùi nước hoa ngai ngái anh dùng !
... Tàu chạy qua Kurxcơ, trong toa ăn, sau bữa sáng, ông khách uống cà phê cùng rượu cônhắc, bà vợ nói với ông:
-Anh làm sao mà uống nhiều thế ? Có dễ phải tới ly thứ năm rồi đấỵ Vẫn còn buồn nhớ tới cô nàng có mu bàn chân thon gầy ở nhà nghỉ chứ ?
-Ờ, ờ, đang buồn dây, ông trả lời, mỉm cười gượng gạo, - Cô nàng nơi nhà nghỉ ... Amata nobis quantum amabitur nulla
-Tiếng La Tinh đấy à ? Thế nghĩa là gì ?
-Mình không cần biết điều này đâụ
-Sao anh thô lỗ thế, - bà hành khách nói, thở dài không ý tứ, và đưa mắt nhìn ra ngoài cửa sổ đầy ánh mặt trờị
Chú thích
-Xaraphan: một kiểu áo váy không tay (người dịch chú thích)
-?okinh sợ lại phát sinh từ chữ ?oRẮN?? : trong tiếng Nga chữ ul nghĩa là rắn, còn chữ ulaz nghĩa là kinh sợ
-Amata nobis quantum amabitur nulla ! (tiếng La Tnh): người con gái ta yêu, chẳng bao giờ còn ai được yêu đến thế !
Amata nobis quantum amabitur nulla
phamith