Tạp truyện

Có gì đâu mà phải xin lỗi .

Dòng sông đen
Dọc theo đường Láng là con sông Tô Lịch. Một con sông có từ lâu đời gắn liền với đất Hà Nội ngàn năm văn vật. Nó có một vị trí địa lý cũng tương tự như con sông Xen ở thủ đô Pa ri.
Khoảng tam thập niên tiền, Đường Láng đã từng là nơi gặp gỡ của tình yêu. Hai bên bờ sông, cây cối um tùm rậm rạp đã là một nơi trú ngụ cho những cuộc tình mà thì tương lai có thể có giá thú hoặc ...không có giá thú.
Mới đây người ta đã mở rộng thêm một làn xe chạy nữa, thành đường một chiều, rồi mé sông đã đựoc kè đá, cây cối đã được phát quang để trồng cỏ và cây cảnh thì con đường Láng trở nên phong quang hơn,sạch sẽ hơn, thơ mộng hơn , và dĩ nhiên cái đẹp làm cho con người sinh ra nhiều thứ ham muốn . Trong khung cảnh nên thơ đó, con người ta dễ tức cảnh sinh tình. Dễ xiêu lòng một cách lạ ! Thế rồi chẳng ai bảo ai, như một quy luật tự nhiên, vỉa hè ven sông ấy trở thành nơi tập thể dục dưỡng sinh, là nơi dạo mát của các bậc cao niên hay làm chỗ thương mại cho mấy mẹt hàng rong hoặc là nơi lý tưởng cho đám nam thanh nữ tú thực hành môn ?otập làm người lớn. ?. Trong con mắt của những kẻ si tình bấy giờ thì con sông Tô kia đã biến thành dòng sông Tương huyền diệu, xứ sở của thiên đường.

Tuy nhiên dòng sông Tô cỡ một nửa thế kỷ nay có một màu đen như mực tàu !
Trên dòng ?othuỷ mặc? , trước đây duy chỉ có những bè rau muống hay những đám lục bình ngự trên mặt nước là còn sống sót đựoc. Từ khi cải tạo lại dòng Tô, không còn rau muống mấy cả bèo tây nữa thì chỉ còn rặt một thứ rác lập lờ trôi nổi trên dòng sông hắc ín .
Mặt khác dòng sông Tô cỡ một nửa thế kỷ nay không phải là nơi để các loài tôm cá sinh sống mà là nơi để chúng? tự tử ! Nếu như chúng đã chán sống vì một kẻ bạc tình lang nào đó .
Còn mùi của nó thì ôi thôi ! Cái hương vị nồng nàn ấy có thể làm héo cả những đoá hoa. Dư hương đó làm cho các cặp uyên ương ?o Ngang qua chừng giữa chuyện ân tình ?o lúc lúc lại phải dừng lại để đưa tay lên?bịt mũi ! Đây là một đoạn nhật ký của một kép chính trong hí trường mùi mẫn bên dòng sông Tô ?o ?oTrong nụ hôn đầu đời của hai ta thấm đẫm vị ngọt của đôi môi và mùi tanh tưởi của nước sông Tô Lịch ?o.
Với một vài thủ pháp vi tính, trên những trang quảng cáo hoa hoè hoa sói, các màu sắc và mùi vị của con sông Tô sẽ biến mất. Thế vào đó là là một con sông đẹp như?trong tranh, non xanh nước biếc, dễ làm xiêu đổ những du khách thập phương, lôi cuốn người ta về miền đất hứa.
Nhưng tận mắt rồi , liệu có vỡ mộng tựa hồ như giấc mộng chàng Trương ?

Tầm gửi đến bao giờ ?
?oQuan? cử nhân nọ đã tốt nghiệp đại học quốc gia từ năm ngoái đến nay nhưng xem ra ngài vẫn nhàn nhã lắm. Âý vì ngài vẫn chưa có đất mà dụng võ. Tưởng rằng ngài vẫn còn là quan cử nhân tân khoa, vua còn cho tạm nghỉ việc quan một thời gian cho bõ mười bảy năm kinh sử gối mỏi lưng còng. Nhưng không ! Triều đình mới chỉ ban cho ngài mũ cao áo dài để vinh quy bái tổ cho nó xứng với việc đỗ đạt của ngài, còn chức quan thì triều đình còn phải... khất vô thời hạn vì chưa biết bổ vào đâu giữa hàng vạn cử nhân cũng đỗ đạt như quan anh hàng năm .
Là vì cái thời ?o Nhà nước ba năm mở một khoa ?o Trường Nam thi lẫn với trường Hà? đã xưa lâu rồi. Bây giờ mỗi năm là 1 khoa thi. Mỗi khoa thi đỗ hàng trăm ngàn ! Đa lượng như thế thì triều đình ắt cũng ?ođâu cái điền? chứ còn biết bổ vào đâu ?
Bởi thế cho nên, thay vì việc đem chữ nghĩa thánh hiền mà vận vào thực tế ngõ hầu phụng sự quốc dân đồng bào, thì quan anh lại dùng cái sở học 17 năm ấy vào việc phi chuyên môn là ...cuốc đất nhặt cỏ, trồng khoai trồng cà.
Trong khi ấy, đám bạn đồng môn với ngài hồi học cấp 3, nhiều vị còn phương trưởng hơn ngài nhiều.
Có vị thì thôi học đi buôn, bây giờ nhà cửa đề huề, ruộng cả ao liền, của ăn của để bề bề ra đấy.
Có vị thì thôi học vào sĩ quan, được nuôi ăn học miễn phí, ra trường có công việc làm ngay, phởn phơ béo tốt, chẳng phải lo nghĩ gì.
Có vị cà là mèng nhất ở tại gia với : con trâu đi trước cái cày theo sau? cũng đã một mình một dinh cơ, có vợ có con, ăn nên làm ra, trưởng giả như ai !
Chỉ có quan cử nhân thì vẫn là một cây tầm gửi có học thức.
Ngày ngày trông gương lại ngẫm đến? mình, quan anh cứ nẫu hết cả ruột.
Ông cụ thân sinh của quan cử nhân, được cái hay tự hào về anh con giai , hễ có khách vào nhà là y như rằng cụ phải khoe cho bằng được với khách về thành tích của anh con giai, người mà đã đỗ đạt khoa bảng có quốc ấn của triều đình hẳn hoi, không phải là triện củ khoai của làng đâu nhé. Oách ra phết !

Ông cụ phải cái tật hay nói ngọng , không sao sửa được. Cứ chứ Q thì đọc ra chữ C, chữ G đọc ra chữ R. Ngày anh con giai vào trường, cụ đã chống gậy đi khoe khắp làng trên xóm dưới rằng, ông có con giai đã đỗ đại học cuốc ra ( quốc gia ) cơ đấy!
Chẳng có ngờ đâu , vì cái sự đánh vần nghịch lỗ tai của ông cụ ngày ấy, bây giờ quan anh mới xoay ra trách cụ ông rằng :
- Ấy tại ngày xưa thầy nói gở mà ra cả. Nguời ta Đại học Quốc gia hẳn hoi mà thầy gọi là đại học ?o cuốc ra ?o.Thế nên bây giờ con mới phải vác cuốc thật mà cuốc đất ra đấy.
Ông cụ chỉ còn biết thở ngắn than dài:
- Thì anh biết cả đấy, tôi không đánh vần được, nói ngọng từ xưa đến giờ, chữ nào có cái vần ấy mà chả vậy, nào phải có cố ý gì đâu
Quan anh chỉ còn biết thở dài đánh thượt !
Cụ ông nghe mà não cả lòng !
Não lòng, cụ đâm ra suy nghĩ.
Nào có phải quan anh muốn dựa dẫm gì các bậc phụ mẫu cho cam. Từ dạo vinh danh đến giờ, ngài đã vi hành khắp thập phương bát quốc mà đi? xin việc nhưng rồi cứ bị chối đây đẩy như kiểu hàng đã quá ?đát. Lê la đến mức mà cái mông quần của ngài cũng bởi giao ban với quá nhiều loại ghế ở các công sở đến nông nỗi phải nhạt phấn phai hương một cách khẩn trương, trông ra tướp như xơ muớp, rõ mới thật là thảm hại !
Bởi thế cho nên
Sáng mai vác cuốc ra đồng
Bao giờ đứng bóng thì trông mà về
Chiều đi cày ruộng ven đê
Bao giờ trăng mọc lại về nhé ?o quan?
Cơm ngày ba bữa ?oquan? ăn :
Thầy đi chợ huyện mẹ lăn chợ đời?
Nhiều khi cụ ông chỉ còn biết quay ra than thở với cụ bà :
Cuốc ra mới lại cuốc vào
Chả biết khi nào mới kiếm được cơm ?

Được mps sửa chữa / chuyển vào 14:14 ngày 14/06/2007

người Việt gốc Hoa cũng phát âm vậy.
" Nhi đi đánh găng / răng đây. Em chào anh nha."

Lời khuyến cáo tháng bảy
Mưa lớn kéo dài từ hôm trước và đêm qua đã làm nhiều chỗ trong thành phố bị ngập sâu trong nước, gây ách tắc giao thông và đảo lộn gìơ giấc làm việc tại các công sở. Chúng tôi xin khuyên cáo quý vị nếu không muốn đi làm muộn giờ vào những hôm có mưa to thì cần phải đi làm sớm hơn mọi khi chừng vài giờ ! Trang phục cần càng ngắn càng tốt, nhất là không nên đi tất và giầy. Đi chân đất càng tốt nếu có thể.Nếu trót đi giày rồi hãy chuẩn bị phương án cho giầy vào túi . Khi qua đoạn đường ngập sâu trong nước( non 1m) quý vị nhớ tránh đi vào khu vực hè đường, đấy là nơi sâu nhất và tiềm tàng những sự bất thường. Ngộ nhỡ dẫm vào một hố ga hay rãnh nước chưa có nắp đậy, mà bị chìm nghỉm, quý vị cần nhớ ngay đến bài học bơi lội mà thường ngày các quý vị đã không bỏ phí thì giờ vàng ngọc mà đến ngụp lặn ở các bể bơi công cộng trong thành phố . Sau khi qua đoạn đường ngập nước, cần tìm một vỉa hè khô ráo, dừng xe và lấy giẻ ra lau chân. Bấy giờ có thể đi giày hoặc dép tuỳ ý. Tất nhiên chuyện đi tất và giầy đó chỉ là lâm thời . Khi mà bạn đến được nhà hoặc công sở cần tháo tất và giầy đê rửa chân lại bằng nước sạch sau đó lau khô mới đi tất và xỏ giầy lại. Quý vị cũng không nên ngạc nhiên khi chỉ sau 1 giờ đồng hồ, thấy chân bị ngứa ngáy và phải liên tay gãi sồn sột như gảy đàn tam thập lục. Đó là chuyện không có gì lạ trong ?omùa nước nổi ?o của thành phố đã từ mấy chục năm nay . Biện pháp hữu hiệu là các quý vị cần mua ngay một số loại DEP hay ASA mà bất cứ một hiệu thuốc Tây nào cũng có bán như thể biết trước cái sự tất yếu sẽ xảy ra..
Vì sự khó lường của ...lòng đường , và sự an nguy đối với con người, cấm trẻ em dưới 14 tuổi hoặc người già đi qua khu vực lòng hồ mà không có người lớn đi kèm.
Những đứa trẻ không nên lấy đó làm bài học thực hành về bơi lội, nô đùa hay té nước vào nhau vì thứ nước sạch kia không phải là nước ?o con sông quê huơng ?o, mà là được moi từ cống rãnh trong lòng phố , chỉ nên dùng để tưới ruộng hay cây trồng cho nông nghiệp.
Nếu bạn đi xe máy cần phải học cách đi qua vũng lội mà các nhà sản xuất đã chỉ dẫn , tuy nhiên cũng cần phải mang theo đồ để tháo bu gi nếu lỡ bị chết máy.
Những quí nữ cũng phải chuẩn bị sẵn tinh thần dắt xe , hoặc chuẩn bị tiền để trả công người dắt xe hoặc lau bu gi mà không nên trông đợi có sự miễn phí hoặc khuyến mại của một nhà tài trợ nào ở những khu vực kinh doanh như thế.Mặt khác cũng phải nín nhịn một sự không hài lòng khi bắt buộc phải phô 1 phần chân trần của mình truớc nhãn quan thưởng thức của đám đông bên vũng lội, mà không có cách nào khác.
Quý vị cũng nên dè chừng 1 hoặc vài phần tử nào đó cố tình đi nhanh để té nước vào người khác như là một trò đùa ác ý thiếu văn hoá.
Nếu quý vị nào không thích đi thẳng vẫn có thể quay đầu và đi vòng theo một hoặc nhiều đường khác. Có hai khả năng xảy ra, một là tránh vỏ dưa vẫn gặp vỏ dừa, hai là tât nhiên quãng đường đi vòng sẽ dài hơn và do vậy ở vào thời kỳ xăng dầu đương tăng giá , quý vị cần phải không biết xót ruột , và phải ghi nhớ để lý giải với những nhà quản lý tài chính gia đình rằng sự tăng đột biến chi phí xăng dầu trong tháng mùa mưa này là duyên cớ vì đâu , nếu không muốn tài khoản của mình bị phong toả vì không có lý do chính đáng !
Nếu bạn đi xe có mái che thì bạn phải vào số lùi mà quay đầu sai luật , chứ nếu đi thắng như những chiếc xe máy kia, thì việc bì bõm bơi qua đoạn đường ngập nước là một sự không tưởng ngay cả đối với những chiếc xe hầm hố nhất.
Sau rốt chúng tôi xin đưa ra lời khuyến cáo sau cùng đối với các quý vị rằng : Những chiếc xe đi bằng hai chân lại 1 lần khẳng định tính ưu việt thiên niên vạn đại trong bất cứ một địa hình nào.
Chúng cứ việc đi qua khu vực ngập nước kia mà không hề sợ bị chết máy.

Hoa quỳnh
Vào những đêm trăng vãi bạc lên vùng đồng bằng châu thổ, hây hẩy gió nồm nam, chẳng thú gì hơn được khoanh chân trên chiếc chiếu cói trước sân nhà, cùng bạn tâm giao, nhấp ngụm trà thơm mà xem hoa quỳnh nở.
Trước hết , phải nói về cây quỳnh, ?omẹ? của hoa quỳnh. Cây quỳnh thuộc họ cây xương rồng, xuất thân từ châu Mỹ , rồi chu du khắp thiên hạ và nhập cư vào phương Đông. Quỳnh là một loại cây chỉ có lá hay lá vừa là lá vừa là cành. Lá quỳnh to bản, dầy và dài, có gân ở giữa. Những nách lá chính là nơi thai nghén ra những nụ hoa. Sau nữa, cha của hoa quỳnh là cây dao. Cây dao là một loại cây chỉ có cành hay là lá vừa là lá cũng vừa là cành. Tương truyền, người xưa phát hiện ra sự đặc biệt thiếu hụt của quỳnh và dao, thể theo ý của trời đất, liền cho chúng làm bạn với nhau bằng cách đem hai cây trồng chung với nhau 1 nơi hay cùng chung một chậu như một sự bù đắp, bù trừ cho nhau. Tựa như câu chuyện trầu cau của người Việt.Cuộc tác hợp hữu ý đôi lứa ấy đã đem lại cho gia đình quỳnh dao sự sinh sôi nảy nở phát triển mãi và theo dòng lịch sử , qua nhiều triều đại phong kiến, quỳnh dao đã nổi tiếng khắp thiên hạ, lưu danh thiên cổ. Ở chỗ quỳnh giao đã làm nên một cuộc tương hợp mẫu mực, hoàn hảo, thuỷ chung,keo sơn gắn bó,sâu nặng, bền vững như chuyện lứa đôi ,như nghĩa vợ chồng. Chính bởi thế khi mô tả cái đẹp, sự hoà hợp lý tưởng, sự lãng mạn đầy chất thơ ở trần thế, người ta thường mượn khung cảnh của quỳnh và giao:
?o Một vùng như thể cây quỳnh cành dao ?o(Nguyễn Du)
Cây quỳnh rất sai hoa. Hàng năm, cây quỳnh thường chọn cho mình mùa hạ và mùa thu làm mùa cho hoa nở. Thoạt tiên, từ kẽ lá, một nụ non rẽ lối ngơ ngác chui ra. Thế rồi những nụ khác cũng bật ra khỏi lá nối đuôi nhau, lần lượt như là có chị có em. Có khi có nhiều nụ trên 1 chiếc lá. Nếu nhiều nụ hoa ra đời một thời điểm sẽ cùng nở một lúc hoặc sẽ chênh nhau độ ít phút. Nụ hoa lớn nhanh như thổi. Khoảng vài tuần sau khi ra đời nụ đã trưởng thành, căng mẩy như những thiếu nữ đương tuổi dậy thì.
Nụ hoa sắp nở có vóc dáng thon dài như búp sen,cuống dài cong như hình móc câu. Rồi thời khắc dâng hiến cũng đến, hoa bắt đầu nở. Khoảng 21 giờ, nụ hoa hé mở dần dần. Trước mắt ta từ từ hiện ra một động tiên. Viền ngoài hoa là những tua dài màu huyết dụ. Cánh hoa mỏng mảnh màu trắng tinh như chiếc áo cưới tinh khiết của người con gái ngày lên xe hoa. Nhuỵ hoa vàng rực, nhiều tua , nhiều sợi xếp hình cánh cung cong cong như con thuyền rồng nhà vua thường du ngoạn trên sông Hương giữa cảnh non nước thái bình. Từng giọt đồng hồ thánh thót trôi qua. Cứ thế , hoa nở mỗi lúc một to, chỉ trong hơn 1 giờ đồng hồ, bông hoa đã từ từ nở tung ra hết . Lúc bông hoa viên mãn, nó xoè rộng, cánh hoa như hai bàn tay khum khum chụm lại.Mùi hương ngan ngát, tinh khiết, ngây ngây nhè nhẹ phất vào không gian thoảng như hương người đẹp đâu đây vừa dời gót ngọc . Toàn cảnh phơi bày sự trong trắng tuyệt đỉnh, thoát tục, diễm lệ đến mức thánh thiện.

Nếu có nhiều bông hoa nở gần một thời điểm, chẳng khác nào một bầy tiên nữ dạo chơi dưới trần gian.
Hoa quỳnh rất kén người xem. Quỳnh chỉ nở về đêm, kín đáo, e lệ như không muốn phô diễn sắc đẹp cho nhiều người ngắm nghía. Quỳnh thường nở vào những đêm trăng thanh gió mát, và nó chỉ toả sáng ở ngôi vị một nữ thiên thần trước những bậc tài tình ?" có đủ tính kiên nhẫn, đức tôn sùng cái đẹp, kiến văn quảng đại, hào hoa và tinh tế :
Khi chén rượu khi cuộc cờ
Khi xem hoa nở khi chờ trăng lên(Truyện Kiều-NguyễnDu )
Hay :
Ta mang cho em một đoá quỳnh
Quỳnh thơm hay môi em thơm(Quỳnh hương-Trịnh Công Sơn )
Độ viên mãn của hoa quỳnh kéo dài chừng vài giờ đồng hồ nữa rồi sau đó ngàn dần đi. Trước khi mặt trời mọc cũng là tàn một kiếp hoa.
Quỳnh nở rồi tàn chỉ trong vòng 1đêm. Giờ phút ấy người ta chỉ vừa kịp nhận ra giá trị của cái đẹp mà thượng đế ban tặng cho loài người. Cái đẹp đó thuờng là phút chốc, là hiếm hoi, là qua nhanh như làn gió thoảng. ?o Một khắc đáng giá ngàn vàng ?.Giả như nó lâu bền như nhiều loài hoa khác, liệu rằng nó còn sức mê hoặc hay nhân gian liệu còn vọng tưởng niềm si mê mãnh liệt với một đoá quỳnh ?
Hoa quỳnh , ví như một nàng tiên tuyệt sắc, dịu dàng,quyến rũ, trong trắng, thơ ngây, tinh khiết, thanh cao. Trước hoa, lòng ta dịu lại, thoát tục, ngây ngất như lạc chốn đào nguyên.
Tháng 7/2007