Tất Tần Tật về Viêm gan siêu vi B bạn cần biết

Viêm gan B là gì?

Viêm gan B là sự nhiễm trùng gan do siêu vi viêm gan B gây ra. Viêm gan B có thể làm tổn thương gan và gây ung thư gan. Nhiều người nhiễm siêu vi nhưng không biết là mình mắc bệnh. Tại nhiều quốc gia, cách lây truyền viêm gan B phổ biến nhất là từ mẹ sang con trong khi sinh.

Viêm gan - những điều căn bản cần biết

Chữ ‘viêm gan’ có nghĩa là bị sưng gan. Gan giữ vai trò quan trọng đối với sức khỏe. Khi bị sưng hoặc tổn thương, gan có thể sẽ không hoạt động bình thường và điều này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn.

Rượu, các loại ma túy và siêu vi có thể gây ra chứng viêm gan. Tại Úc, siêu vi phổ biến nhất gây viêm gan là siêu vi viêm gan A, siêu vi viêm gan B và siêu vi viêm gan C. Các loại siêu vi này khác nhau, nhưng có một điểm giống nhau duy nhất là chúng đều ảnh hưởng đến lá gan.

Viêm gan A lây truyền qua thực phẩm và nước bị nhiễm trùng. Sau một thời gian ngắn, siêu vi tự động bị loại ra khỏi cơ thể. Có thuốc chủng ngừa cho viêm gan A.

Viêm gan C lây truyền qua đường máu tiếp xúc với máu và có thể gây tổn thương gan hoặc ung thư gan. Có thuốc điều trị nhưng không có thuốc chủng ngừa cho viêm gan C.

Tập sách nhỏ này bao gồm những thông tin về viêm gan B. Có thuốc chủng ngừa cho viêm gan B và thuốc điều trị cho những người đã mắc bệnh.

Điều gì xẩy ra khi bạn bị viêm gan B?

Viêm gan B có 2 loại: cấp tính hoặc mãn tính. Đối với người lớn, hầu hết sau khi nhiễm siêu vi viêm gan B, sẽ loại được siêu vi trong vòng 6 tháng và trở nên miễn nhiễm đối với siêu vi. Một khi đã loại được siêu vi, họ không thể mắc bệnh viêm gan B trở lại và không thể lây cho người khác. Trường hợp này được gọi là viêm gan B cấp tính.

Khi thời gian nhiễm bệnh kéo dài hơn 6 tháng có nghiã là người bệnh đã bị viêm gan mãn tính. 90% trẻ em mắc viêm gan B sẽ bị nhiễm trùng mãn tính gây tổn thương gan, suy gan (gan không thể hoạt động bình thường) và đôi khi dẫn đến ung thư gan khi trưởng thành.

Viêm gan B và sức khỏe của bạn

Nếu bạn bị viêm gan B mãn tính, bạn cần gặp bác sĩ của bạn ít nhất mỗi năm một lần vì gan có thể bị tổn thương bất cứ lúc nào. Bác sĩ sẽ cho bạn lời khuyên tốt nhất về cách chăm sóc bản thân và lá gan của mình. Họ cũng cho biết bạn có cần uống thuốc không và nếu cần, họ sẽ giới thiệu bạn đến bác sĩ chuyên khoa về gan. Đa số người mắc viêm gan B sống khỏe mạnh và không bao giờ cần uống thuốc chữa viêm gan B.

Không hề có chuyện ‘người mang mầm bệnh khỏe mạnh’

Viêm gan B mãn tính là một căn bệnh phức tạp thay đổi theo thời gian,bao gồm những lúc gan không bị tổn thương. Trong quá khứ, những người trải qua các giai đoạn này đôi khi được gọi là “người mang mầm bệnh khỏe mạnh”. Tuy nhiên, căn bệnh có thể diễn tiến mà bạn không hề hay biết và bạn có nguy cơ bị tổn thương gan hoặc sơ gan. Hiện nay, chúng ta biết là không hề có chuyện ‘người mang mầm bệnh khỏe mạnh’. Cách duy nhất là theo dõi gan đều đặn để biết chứng viêm gan B mãn tính đang ảnh hưởng lên gan của bạn như thế nào. Ngay cả khi trong quá khứ, bạn được cho biết mình là ‘người mang mầm bệnh khỏe mạnh’, bạn vẫn cần gặp bác sĩ để kiểm tra mỗi năm một lần.

Tại sao bạn mắc bệnh viêm gan B?

Siêu vi viêm gan B được tìm thấy trong dịch tiết của cơ thể như máu, tinh dịch và dịch tiết âm đạo. Việc lây viêm gan B chỉ xẩy ra khi dịch tiết của người mắc bệnh đi vào cơ thể của người khác. Ngay cả lượng dịch tiết rất nhỏ cũng có thể lây truyền siêu vi.

Tuổi nhiễm bệnh viêm gan B càng nhỏ thì nguy cơ viêm gan B mãn tính lúc trưởng thành càng cao. Điều này xẩy ra qua những cách thông thường nhất như:
Đa số người lớn khi nhiễm viêm gan B đều loại được siêu vi ra khỏi cơ thể. Người lớn nhiễm siêu vi qua những cách phổ biến nhất như:

• chủng ngừa viêm gan A để ngăn ngừa việc bị lây nhiễm những siêu vi viêm gan khác, có thể gây nên bệnh viêm gan trầm trọng.
• Trong lúc sanh, từ người mẹ nhiễm bệnh sang con, đặc biệt tại những nước đang phát triển.
• Lúc ấu thơ, từ người này qua người khác, qua các vết thương nhiễm trùng hoặc vết cắt không được băng bó.
• Không dùng bao cao su khi có quan hệ tình dục với người mắc viêm gan B.

Viêm gan B có thể lây qua:

• Dùng chung dụng cụ tiêm chích ma túy
• Việc dùng chung các vật dụng cá nhân như dao cạo râu, bàn chải đánh răng hoặc các vật dụng có thể dính máu
• Tiêm chích, chăm sóc răng và y tế tại những nước thiết bị y tế không được diệt trùng đúng cách. Tại Úc, những việc trên được thực hiện một cách an toàn.
• Truyền máu tại những quốc gia nơi máu không được kiểm tra xem có viêm gan B hay không. Truyền máu tại Úc thì an toàn.

Những phương pháp trị bệnh cổ truyền có nguy cơ tiếp xúc với máu như châm cứu.
Bạn không thể mắc viêm gan B qua:

• Việc dùng dụng cụ xâm mình không được diệt trùng đúng cách. Điều này bao gồm cả việc xâm thẩm mỹ.
• ho
• ôm
• bị côn trùng chích
• dùng chung phòng tắm, phòng vệ sinh
• Việc cho trẻ bú sữa mẹ, nhất là các bé đã được chủng ngừa viêm gan B, thì an toàn.

Trên thế giới có nhiều người mắc viêm gan B không?

Có hơn 350 triệu người mắc viêm gan B mãn tính trên thế giới, khiến mỗi năm có đến 1 triệu người chết. Việc mẹ lây viêm gan B cho con lúc sinh nở là cách lây bệnh phổ biến nhất trong nhiều cộng đồng.

Sự lây truyền của viêm gan B trên thế giới



Nguồn: WHO, 2011

Tại Úc, đa số người bị viêm gan B mãn tính sinh ra tại những nước mà viêm gan B là một căn bệnh rất phổ biến.

Triệu chứng của bệnh như thế nào?

Đa số những người bị viêm gan B mãn tính không có triệu chứng gì rõ rệt và nhiều người không biết họ mang siêu vi trong người. Tuy nhiên, ngay cả khi không có triệu chứng gì, gan vẫn có thể đang bị siêu vi hủy hoại.

Triệu chứng lúc có lúc không và có thể tương tự như triệu chứng của những căn bệnh khác. Các triệu chứng của viêm gan B mãn tính có thể gặp bao gồm:

• dùng chung vật dụng làm bếp và chén đũa
• tắm chung hồ bơi
• đau nhức khớp
• ăn không ngon
• cảm thấy buồn nôn
• đau ở vùng gan (phần bụng phía trên, bên phải)
• Cách duy nhất để biết bạn có bị viêm gan B mãn tính hay không là xét nghiệm máu đặc biệt cho viêm gan B .

Xét nghiệm viêm gan B

Không phải xét nghiệm máu nào cũng có thể cho biết bạn mắc viêm gan B. Bác sĩ của bạn cần làm những xét nghiêm riêng để biết bạn có mắc bệnh không? Các xét nghiệm sẽ cho biết bạn có bị viêm gan B mãn tính hay không hoặc cơ thể bạn đang kháng lại siêu vi viêm gan B. Hãy hỏi bác sĩ loại xét nghiệm nào bạn cần làm để biết mình bị viêm gan B. Kiểm tra sức khỏe đối với di dân qua Úc thường không bao gồm xét nghiệm viêm gan B.

Nếu bạn bị viêm gan B mãn tính, bác sĩ có thể yêu cầu làm thêm xét nghiệm để xem gan có bị tổn thương và bạn có cần uống thuốc không. Bác sĩ có thể sẽ giải thích cho bạn về mỗi loại xét nghiệm và mục đích của nó.

Bạn nên làm xét nghiệm viêm gan B nếu bạn:

• mệt mỏi, trầm cảm và cảm thấy bực bội
• ói mửa
• Sinh ra và sống tại những nước mà viêm gan B là căn bệnh phổ biến hoặc thuốc ngừa viêm gan B cho trẻ em và trẻ sơ sinh tại đó không được miễn phí.
• Có cha mẹ hoặc người trong gia đình bị viêm gan B, bệnh gan hoặc ung thư gan.
• Từng có ******** bị viêm gan B hoặc đang sống với người mắc viêm gan B mãn tính.
• Từng được truyền máu, chăm sóc y tế hoặc răng tại những nước đang phát triển.

Có thuốc chữa không?

Bệnh viêm gan B không thể chữa khỏi nhưng có thuốc để khống chế siêu vi. Thuốc có thể giảm sự hủy hoại của gan và nguy cơ ung thư gan. Nó cũng giúp gan tự chữa lành. Bác sĩ sẽ báo cho bạn biết bạn có cần uống thuốc hay không. Đó là lý do tại sao việc gặp bác sĩ đều đặn là điều quan trọng.

Nếu bạn cần uống thuốc, bác sĩ sẽ giới thiệu bạn đến bác sĩ chuyên khoa gan. Vị này sẽ giải thích loại thuốc nào có sẵn và loại nào tốt nhất cho bạn. Bạn cần gặp bác sĩ chuyên khoa thường xuyên một khi bạn bắt đầu dùng thuốc và điều quan trọng là phải uống thuốc đều đặn. Nếu bạn gặp trở ngại trong việc uống thuốc, đừng ngưng thuốc; hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn trước.

Nếu bạn dùng các loại thuốc thiên nhiên như dược thảo hoặc cổ truyền, hãy nói cho bác sĩ gia đình và bác sĩ chuyên khoa biết, vì có vài loại có thể ảnh hưởng đến gan của bạn hoặc khiến thuốc điều trị bạn đang dùng mất tác dụng. Các bác sĩ có thể khuyên loại dược thảo hoặc thuốc cổ truyền nào bạn nên tránh.

Làm sao ngăn ngừa viêm gan B?

Chủng ngừa là cách tốt nhất để gia đình và những người thân của bạn không mắc viêm gan B.

Tại Úc, việc chủng ngừa các em bé sơ sinh đều được miễn phí. Để việc ngừa bệnh được bảo đảm, trẻ cần được chủng thêm liều trong 12 tháng đầu. Thuốc ngừa hiệu quả và an toàn.

Trẻ em, những người ở tuổi vị thành niên, gia đình và những người gần gũi với người mắc viêm gan B cũng được chủng ngừa miễn phí. Hãy hỏi bác sĩ của bạn để biết thêm chi tiết.

Những việc khác mà chúng ta có thể làm để ngăn ngừa sự lây nhiễm viêm gan B:

• Tham gia sinh hoạt văn hóa có tiếp xúc với máu như xâm xỏ, …
• Tránh để máu tiếp xúc với máu: không dùng chung dao cạo, bàn chải đánh răng và các vật dụng cá nhân khác.
• Băng lại các vết thương hở và dùng thuốc tẩy lau sạch các vết máu. Đừng để người khác chạm vào vết thương hoặc máu của bạn trừ khi họ mang găng tay.
• Bỏ những đồ dùng vệ sinh cá nhân như khăn giấy, băng vệ sinh, băng cá nhân và bông băng đã dùng vào túi nhựa đóng kín.
• Dùng bao cao su và dầu bôi trơn khi quan hệ ********.
• Không dùng chung kim và bất cứ dụng cụ nào để chích ma túy.

Tổng hợp thông tin về GAN tại Fanpage: https://www.facebook.com/Liverich.vn Bạn có thể tìm hiểu nhé!